Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Ko. 1670
Reproductie van de Halve Maen," op ware grootte gebouwd op 'g Lands Werf
te Amsterdam, onder leiding van E. J. fienthem, adjunct-ingenieur van scheepsbouw
der Marine, 'e Hal re Maen" zal door de Nederlandsen-i commissie voor de
Hndson Fulton Gedachtenis'iering m Sept. a.s. te Ne w-York, de Amerikaansche
feeatcominisaie aldaar worden aangeboden.
?iiiiiiiiiiiiimiiiiiminiiHiiiiiiiiiiiiiii
MlllltmiMMtltllll
door C. P. VOÜTB.
De geschiedenis van dezen Engelschen
ontdekkingsreiziger, die een tijdlang in dienst
was b\j de Holl. Oost Indische compagnie is,
voor zoover ze bekend is, even schitterend
als kort. Voor zoover ze bekend is, want
waar Hndson geboren is, wie zijn ouders
waren, van wien hij zijn opleiding genoot,
hoe hy et toe kwam zeevaarder te worden,
we weten het niet. Voor het «erst komt zijn
naam voor in 1607, in welk jaar hy in dienst
trad bfj de Muscovy-company een onder
neming vrijwel gelijk aan onze O. I. C.
als kapitein van de Hbpeweü, een schip be
mand m»t 12 koppen n waarmee hg over
of langs de Noordpool een weg naar Japan
en China zou zoeken. Wat hij voordien was,
is onbekend. Wel heeft J. M. Read Jr. 1),
die een studie maakte van alle feiten en
voorvallen, waarby Hndson betrokken kon
zijn geweest, met vrij groote zekerheid neer
geschreven, dat Hadson een kleinzoon is
van den geljjknamigen koopman, die in 1555
een der oprichters van de Muscovy-Company
was, en dat hij zijn opleiding bij bedoelde
maatschappij genoot, maar uitgemaakt is de
vraag niet.
Vangt de geschiedenis" van onzen zee
vaarder dus in 1607 aan, in 1611 eindigt zy
reeds, toen zijn muitend scheepsvolk hem
met rog een paar anderea in een kleine
boot op. het water, dat thans de Hudsonbaai
heet, aan zijn lot overliet.
Op zijn eersten tocht voor de
MuscovyCompany had Hudson weini< succes; het ijs
vertperde hem bij Spitsbergan en Groenland
den weg en wel bereikte hu een hoogere
breedte dan iemand voor hem, aan door
komen .was geen denken en in September
van 1609 is hy reeds weer in Engeland terug.
Had hij zijn doel niet bereikt, toch zou
zqn poging niet geheel onvruchtbaar blijven:
de groote menigte walvisschen en walrussen,
die hy bij Spitsbergen ontdekt had, deden
den lust in walvischvangst levendig worden
en waren oorzaak van het vestigen van
stations en traankokeryen op die eilanden.
Op 20 April 1608 zeilde Hudson weer uit,
met vrijwel gelijke opdracht, maar thans
zou hij noordelijk van Aziëkoersen. Weer
belette het ijs doorvaren; bij Nova-Zembla
moest hij den steven wenden en wel kwam
het een oogenblik bij hem op langs Waaigat
te trachten verder te komen, maar daar de
grootste helft van den tijd dien hij uit kon
blgven reeds verstreken was hij had veel
met tegenwind te kampen gehad besloot
hy naar huis te varen. Op 12 Augustus kwam
zijn schip te Qravesand aan.
Deze twee reizen hadden zijn naam bekend
doen worden en kort nadat hij in Engeland
teruggekeerd was, ontving Hudson een
uitnoodiging van de directeuren der Holl. O.
I. Compagnie om naar Amsterdam te komen.
Dat hij op dit verzoek dadelijk inging is
waarschijnlijk te danken aan den
Hollaudschen consul in Londen, van Meteren, die den
Engelschman overtuigde, dat hij bij eenandere
onderneming misschien meer kans zou hebben
het ideaal van zijn leven: het vinden van
een weg naar Indiëom de noord, te be
reiken.
Dit moeten we vooral in 't oog houden
dat Hudson meer was dan een avonturier, die
met groot genoegen deelneemt aan een dol
koene onderneming, alleen omdat hem daar
onbekende gevaren wachten; hij had ee»
ideaal, een grootsch ideaal en de zucht om
het te bereiken was zoo sterk, dat persoonlijk
voordeel geheel en al naar den achtergrond
gedrongen werd, wat ten duidelijkste bljjkt
uit het contract, dat de O. I. C. hem liet
teekenen, een contract, dat in den
tegenwoordigen tijd een storm van verontwaardiging
zou doen opgaan, maar dat Hudson onder
schreef zonder dat eenige dwang, zelfs
indirecte op hem werd uitgeoefend. Hij
zou een weg naar Indiëom de noord vinden;
brj een nieuwe onderneming had bij misschien
meer kans van slagen en deze overweging
was voldoende om hem zy'n naam te doen
zetten onder een overeenkomst, die alle
voordeel aan de zjjde van de werkgevers
bracht en hem slecht s een magere vergoeding
deed genieten.
Te Amsterdam had Hudson verscheiden
maten een onderhoud met de directeuren.
Voor hen legde hij het resultaat van zijn
tochten bloot en zijn geloof aan een open
Poolzee werd door hem zoo krachtig voor
gedragen, dat de directeuren niets liever ver
langden, dan hem dadelijk in dienst te nemen.
Het besluit tot het doen van ontdekkings
tochten moest echter genomen worden door de
Heeren 8eventien" en de vergadering van
dezen was te laat. in het jaar om dan nog een
schip fe kunnen uitrusten. Maar Hudson be
loofde het volden4 jaar te Zullen terugkomen.,
Er kwam echter concurrentie om
denfingelschman. Jeannin, een van de gezanten van
Henri IV in den Haag, die van den koning
de opdracht had gekregen, zoo mogelijk een
Fransche O. I.Compagnie op te richten,hoorde
van Isaac Ie Maire, een Fransen koopman te
Amsterdam, vroeger lid van de O. . C., maar
wegens oneenigheden uit de combinatie ge
treden, dat Hudson in Holland was en deelde
dit aan zijn koning mee. Deze stelde dadelijk
4000 kronen beschikbaar als nitrustingssom
voor een schip en Ie Maire haastte zich Had
son hiervan in kennis te stellen. Het was
echter te laat. De directeuren, hadden luchi
gekregen van het gevaar dat dreigde, en
intusschen op eigen verantwoordelijkheid een
contract met Hndson aangedaan, welk con
tract echter later toch door de Heeren
Seventien" bekrachtigd werd.
Volgens deze overeenkomst zou de Engelsch
man ten noorden van Nova-Zembla een door
tocht zoeken en op gelijke breedte blijven
varen, totdat hy meende 60°breedte te
kunnen bereiken." Kon aan deze opdracht
niet voldaan worden, dan zou hij terugkomen
om voor een nieuwe reis de richting door
de directeuren te doen aangeven.
Voor kosten van uitrusting en voor het
onderhoud van zijn vrouw en kinderen ge
durende zijn afwezigheid ontving hij van de
Compagnie achthonderd gulden en moe it hy
op den tocht het leven verliezen, dan zouden
directeuren aan zyn weduwe nog... ? 200
nitkeeren.
Vond hy' echter een weg, die bruikbaar was
voor de scheepvaart, dan zouden directeuren
verklaren, dat Hudson wegens zijn kennis
en de gevaren, die hij getrotseerd en de moeite
die hy bad gehad steeds in hun achting zou
bly'ven staan aangeschreven, waarmee?en nu
komt het fraaiste van dit fraaie contract
gemelde Hudson verklaard heeft, tevreden
te zullen zijn." Bij voorbaat dus uitgesloten,
dat de reiziger eenige buitengewone belooning
zon kunnen vorderen! Het offering too little
and asking too much" is ook hier van toe
passing en was het gewaagd te zeggen dat
by Hudson ideaal alles en persoonlijk voor
deel nihil was?
Op 4 April vertrok de halve Maen", een
jacht van 80 ton en bemand met 16 of 18
koppen, Hollanders en Engelse ien, van Am
sterdam en overeenkomstig de instructie werd
koere gezet naar Nova Zembla. Het journaal,
dat Hudson van deze reis gehouden heeft,
is ongelukkigerwijze verloren geraakt, maar
uit de aanteekeningen, die zijn loods Robert
Jaet maakte, blijkt voldoende hoe de loop
van dezen merkwaardigen tocht geweest is
en zoo weten we ook, dat by genoemd eiland
de y'smassa verder varen absoluut belette.
Dit was nietj de eerste moeilijkheid voor
den kapitein; onder het scheepsvolk waren
er, die de laatste jaren in de tropen verblijf had
den gehouden en voor wie de kou te groot bleek;
daarbij konden de Engelsche en Hollandsche
matrozen niet met elkander overweg en was
ruzie aan de orde van den dag. Hudson,
die begreep dat dwang muiterij tengevolge
zou hebben, besloot met de mannen in overleg
te treden betreffende den weg, dien ze zouden
volgen en hy stelde hun voor óf om naar
de kust van Amerika te zeilen, ter hoogte
van 40°, of om den weg naar de Oost door
Da vies t raat te zoeken
Door het doen van deze voorstellen han
delde hy in strijd met zyn instructie, die
hem nadrukkelijk gebood, het aangeven van
een nieuwe richting aan de directeuren «ver
te laten, 'maar het denkbeeld dat hjj,, de
ervaren zeevaarder, weer terug zon keeren
zonder dat zyn tocht eenig succes opgeleverd
had, bracht hem er waarschijnlijk toe van
de voorgeschreven bevelen af te wy'ken.
Mogelijk maakte hy zich zelven wys dat
directeuren niet aan de mooglykheid gedacht
hadden, dat onoverkomelijke bezwaren zon
den opryzen vóórdat zelfs Nova Zembla be
reikt was en misschien was hy er werkelijk
van overtuigd, dat hy in omstandigheden,
waaronder hy verkeerde, discreditionaire
macht bezat. In zyn Geschiedenis van de
Holl. Oost-Ind. Compagnie" houdt mr. Van
Dam echter vol, dat Hudson wel degelijk
omdat de zee vol ys was", besloot, in strijd
met zijn instructie" een anderen weg te zoeken.
Hoe het ook zy, Hndson trad met zyn volk
in overleg en besloten werd het eerste plan
te volvoeren.
De tocht westwaarts ging echter niet ge
makkelijk ; storm en tegenwind beletten snel
vooruitkomen en zoo ankert De Halve Maen"
eerst in het eind van Juni by New-Fonndland,
zonder voormast en met kapotte zeilen. Na
dat alles hersteld was, koos Hudson weer
zee en op 12 Juli kwam de kust van Maine
in het gezicht, waar een ruime en veilige
haven (vermoedelijk Penobscatbaai) een goede
beschutting bood. Lang zou het schip hier
echter niet bly'ven; de matrozen hadden
als tijdverdrijf eenige Indianen doodgeschoten,
die naar de kust gekomen waren, aangelokt
door de komst van blanken, en om mojelyke
wraakoefening te voorkomen, lichtte Hudson
het anker. Eind Augustus drijft, de De
Halve Maen" voor de Kirg-Jamee-rivier in
Virginia, maar onze kapitein, die van meen ing
was dat een doorvaart door Amerika, zoo
die bestond, noordelijker te vinden moest
zyn, wendde den steven en een paar dagen
later -oer hy de baai in, thans als
Delawarebaai bekend. Weldra werd hem duidelijk,
dat de plaats, waar hy geankerd lag, niet
het einde kon zy'n van een zee-arm, die
imerika in tweeën f cheidde, want het water,
dat met kracht naar zee stroomde, moest
afkomstig zyn van een rivier, die zich in de
baai uitstortte; de weg naar Indiëlag dus
niet hier en de Halve Maen" zeilde weer
noordelijker. Langs de kust van New-Yersey
varend, bereikte Hudson op 3 September
Sandy-Hook en ower een paar dagen later
de rivier op, die thans zyn naam draagt en
waaraan New-York gelegen is. Verder varen
bleek weldra doelloos, de weg naar Indi
lag ook niet hier; maar om zyn tocht niet
geheel zonder vrucht te doen zyn, nam Hudson
het daargelegen land voor de Compagnie in
beslag. 2)
Nu deze tweede poging om een doorvaart
te vinden ook mislukt was, werd weer over
leg gepleegd wat nn te doen stond. Eenige
matrozen wilden te New-Foundland overwin
teren en daarna trachten door de straat Da vis
verder te komen, maar tegen dit plan ver
zette Hudson zich, daar hy bang was, dat
het muitziek volk in koudere streken geheel
en al niet te regeeren zou zyn, en ten elotte
werd besloten naar een lersche haven te
varen en daar te overwinteren.
In plaats echter van in ten lersche haven,
kwam De Halve,M*t!a"jap TJSTov. te Dartmouth
blanen en dadelijk naBJinkomgt'zond Hudson
«bericht aan d% directejb-en van zy*n wedervaren
en stelde tón voorheen nieuwen tocht "te
ondernemen in noordwestelijke richting. Hy
verlangde thans echter ? 1500 voor uitrusting.
en vermeerdering van zijn bemanning tot 20
koppen. Door tegenwind duurde het echter
tamelijk lang, voordat de brief te Amsterdam
kwam en het eenige antwoord dat de direc
teuren zonden was het bevel aan Hudson met
.bet schip dadelijk naar Amsterdam te komen.
Toen hy hieraan gevolg wilde geren kreg n
hy en de Engelsche zeelui aan boord bevel
Engeland niet te verlaten en zich voortaan
in dienst van hun vaderland te stellen.
Hudson gehoorzaamde en na eenige maanden
in de haven te hebben gelegen, vertrok de
Halve Maeii" zonder haar beroemden kapitein
naar Amsterdam.
In April 1610 ondernam Hudson een nieuwe
reis, zyn laatste, in dienst van eenige voor
name Engelschen, die voor hem een schip
hadden uitgerust, waarmee hy' de noord
westelijke doorvaart zon zoeken. In den zomer
van 1611, toen zy'n schip tusschen Barfin-land
en Labrador doorgevaren was en Hudson reeds
meende den goeden weg gevoaden te hebben,
weigerde het scheepsvolk hem langer te
gehoorzamen. Eenige min-gunstige elementen
en slecht en weinig ten hadden den geest
aan boord bedorven; volledige muiterij volgde
en Hudson werd met zijn zoon en eenige zieke
matrozen in een kleine boot aan zyn lot over
gelaten, te midden van de baai, die later naar
hem genoemd zou worden.
Men heeft nooit meer iets van Henry
Hudson vernomen.
De Halve Maen"'zou den kapitein, die
haar naam voor het nageslacht deed bewaren,
niat lang overleven: op 6 Maart 1615 veron.
gelukte het schip bij Mauritius.
1) A. historical inquiry concerning Henry
Hudson" (J. Munsell, Albany 1866).
2) In 1614 stichtten Hendrik Christiaacz
en Jacob Helkens op het eiland Manhattan
de stad Nieuw-Amsterdam. Van de op het
eiland wonende Indianen was de grond ge
kocht voor: 10 hemden, 80 paar kousen, 10
geweren, 30 kogels, 30 pond kruit, 30 bylen,
30 ketels en l koperen braadpan.
Vieroogige visschen.
In Harpers Magazine deelde een der mede
werkers, William Beebe, interessante bijzon
derheden mede over visschen met vier oogen,
die hij aan de oevers van den Orinoco
speciaal bestudeerde. Hij begint met te
zeggen dat deze visschen, die schijnen te
spotten met de wetten der schepping, inder
daad slechts twee oogen hebben. Elk oog
echter is voorzien van twee pupillen; de
eene dezer pupillen bevindt zich aan de
bovenzijde van den kop, en gelijkt min
of meer op het oog van een kikvorsen, ter
wijl de tweede, die van de eerste door een
dun huidje gescheiden is, de plaats inneemt,
waar men ook by gewone visschen de oogen
vindt. Als de vieroogige visch op normale
wyze zwemt, dan toon en de beide pupillen,
die bestemd zyn om de gezichtsfunkties in
de vry'e lucht uit te oefenen, hem de gevaren
die van de landzy'de dreigen, terwijl de
beide onderste pupillen onder de water
oppervlakte bly'ven om de van dien kant
dreigende aanvallers te bespieden. Niet
tegenstaande al de
voorzichtighaidsmaatregelen, die de natuur hier getroffen heeft
om een harer merkwaardigste schepselen te
beschermen, is de stry'd om 't bestaan voor
de vieroogige visechen heel moeilijk. Beebe
was eens ooggetuige van een dier kleine
drama's, die aan de pe 'ers van den Orinoco
en zyn zijrivieren niet zelden worden afge
speeld. Plotseling" zoo vertelt hij, verheft
zich uit het sly'k, welks kleur met de zy'ne
volkomen overeenkwam, een kleine krokodil,
en stort zich in den waterplas.
Oogenblikkelyk verschijnen op de oppervlakte wel twee
dozy'n vieroogige visschen. Ze vluchten naar
alle richtingen, maar een enkele, die niet
zoo vlug weg kan komen als de anderen,
laat zich grijpen, en wordt onmiddely'k op
geslokt. Een tweede op den rug en tuimelt,
hem treft hetzelfde lot." De door Beebe in't
bijzonder bestudeerde visch toon de een bui
tengewone belangstelling voor memchen,: hy'
werd niet moede, de bark, waarin de
natuurvorscher zat, van heel nabij te bekijken.
De visschen zwo mmen in het slykerige water,
zoo goed het ging, met de boot mee. Het
gelukte de reizigers, er eenige van te vangen,
die in een aquarium werden gezet. Ze
brachten echter maar weinig exemplaren
levend mee naar huia.
N.
tacieele CD
romei.
De belasting- plannen van den heer Taf t en
geruchten omtrent minder goede gezondheid
des magnaten Harrirnan, welke zich in
Weenen ophoudt, heeten oorzaak te zijn van de,
in den aanvang der week reageerende bewe
ging der New-Yorksche markt.
Wat nu de eerste betreft, blyken deze ;ich
te ontpoppen in een voordeel om alle maat
schappijen te belasten met 2 % harer
nettoinkomsten, waarbij dan als verplichting zal
worden gesteld, dat zij de bruto'g zoowel als
de netto's, zoomede de scholden te haren
laste, opgeven.
Bepalen die voorstellen zichwerkelijk slechts
tot dien maatregel, dan loopt 't nog al zoo'n
vaart niet met die Taft'eche belasting en wat
den physieken toestand van den spoorweg
koning betreft, wel, met het oog op, eene
eventaeele debacle van het corpus dezes
starvelings, heeft de eerste belanghebbende
zelf reeds zy'ne schikkingen getroffen door
onlangs deskundige plaatsvervangers aan te
stellen, die zijn arbeid zullen voortzetten in
zijn geest.
De ware reden der reactie moet dan ook
veeleer gezocht worden in het feit, dat de
voortdurende opname van eigen fondsen,
reeds sedert een jaar en tegen steeds hoogere
koereen, hetzelfde eflect moest hebben als
een copieus diner, mildelyk besproeid met
wat te pittige wijnen.
Men heeft dan beboette aan een pauze
en ... enfin, aan wat ruimte.
En in dien toestand schynt de
^ew-YorkBche markt wel te verkeeren.
Want het terugnemen van zoo enorme hoe
veelheden fonds heeft aanzienlijke kapitalen
in beslag genomen, wat trouwens blykt uit
de beleenin^en bjj de New-Yorksche banken
en trust- maatschappijen en deze omstandig
heid kon niet uitbleven te influenceeren op
de markt, die, als gewoonlijk, de schoone
toekomst r eed i grootendeels heeft geanti
cipeerd.
Want alles wijst er op, dat men daar ginds
nog slechts aan den aanvang is van de her
leving der nij verheid, mitsgaders van handel
en verkeer.
En hiervan is men aan deze zijde van den
Oceaan niet au fait geweekt.
Om zeer plausibele redenen.
Want niet zoozeer, dat men geene verdere
verbetering in den toestand der industrie
voorzag, doch nog steeds onder de suggestie
van de crisis levend, was men dezerzijds zoo
angstvallig geworden, dat elke beduidende
koersverheffing te baat werd genomen om
f. nda af te geven.
Telkens weer waande men, althans voor
langeren tijd, eene einde aan de hausse ge
komen. en vreesde derhalve reactie.
Zoodat, ten slotte^ het hier gehouden
materiaal den Yankees te vroeg is
overgereikt.
Doch dit a part, en after all nog niet zoo'n
onverstandige politiek, die der bedachtzaam
heid ; op 't oogenblik lijdt de New-Yorksche
markt min of meer aan indigestie.
Of hiervan misschien een uitvloeisel is,
de poging om 100,000 Steel-aandeelen te
Parijs onder te brengen?, welke, indien die
introductie g;ad van stapel ware geloopen,
allicht door andere dergelijke waarden zouden
zijn gevolgd ?
Oogenschijnlrjk bestaat er wel verband en
behoefte dat Morgan zich dan ook niet zoo
grootsprakig over die mislukking uitliet.
Die retctie derhalve is zeer natuurlijk en
gezond, vooral wanneer zij nog wat langer
doorzet dan tot heden het ge?al ie.
Immers, onverwacht werd zij weer door
aanzienlijke koersverheffingen gevolgd, zoodat
de meeste soorten nog een flink avans
vertoonen bij de noteeringen van acht dagen
geleden.
Ter staving laten wy hierachter eenige
koersen volgen, op 17 en 24 Juni.
Atchison Topeka ..... 111% 113%
Denver & Rio . ..... 50 H 48
Erie .......... 35H 35^
Kansas City Southern . . . 44 % 43 >
Missouri Kansas ..... 41% 40%
Ontaiio ........ 53% 52%
Rock Island ....... 30% 30%
Southern Pacific ..... 128 J* 128%
South. Kails ....... 30% 31%
Union Pacific ...... 191% 193%
Amalgamated Copper . . . 82% Sik
Amer. Car & Foundry . . . 55% 55 K
Steel ......... 66^5 6690
Men ziet het, de koers verbeteringen zijn
wel zeer ongelijkmatig; vooral de zwaardere
Bpoorwegsharen, als Topeka's en Union's
profiteerden van de plotselinge kentering,
terwijl de industrieele waarden ten slotte nog
maar een gering avans aantoonen en Copper's
zelfs nog achterblijven.
In de locale markt waren het wederom de
Cultuurwaarden, die een bijkans onverdeeld
gunstige stemming onderhielden.
Ten voorbeeld geven wij hierachter enkele
noteeringen op 1 7 en 24 Juni.
Rubber Cultuur ..... 130 137%
Barge Moorman ..... 145!< 145
Vorstenlanden gew ..... 172 M 176%
actions . . ? 96,88 ? 103.50
Handels ver: A'dan .... 201 X 206 H
en wat de aand.van c redietinstellimgen betreft,
vallen voor die der Koloniale Bank eene
verbetering van l pCt., Ned Handel Mij
eveneens van l pCt., Ned. Ind. Esc. My.
van 5 pCt. en Ned. Ind. Handelsb. van 7 pCt.
te vermelden.
Minwaarden hadden eene verdeelde stem
ming ; Ke ahoen's bleven, wat de gewone
betreft, flink pryshoudend, doch de preferente
liepen eenige procenten terug. Aand. Faleleh
traden weer eens op den voorgrond met een
avans van 3 pCt. voor de gewone en van
circa 10 pCt. voor de preferente.
Simau's waren zeer vast.
Greatcobar aandeelen monteerden heden
circa 5 pCt. door Londenache aankoopen,
die met onbestemde geruchten gepaard
gingen. Dat deze aandeelen zich betrekkelijk
zoo goed op het verhoogde koersniveau
kunnen handhaven, getuigt ook weer v .n
eene onverklaarbare tegenstrijdigheid.
Immers in 1908 is, blijkens het jaarverslag,
zelfs met verlies gewerkt en van de ver
plichte aflossing van £ 100.0 O obligaties is
geen sprake; in verband met die verplicht IL g
tot jaarlijksche aflossing zal er voorloopig
pok wel geen uitzicht op dividendbetaling
zijn, al zouden de exploitatie-resultaten over
1909 veel gunstiger zijn dan die over 1908.
Maar de ertsreserve der maatschappij heeft
eene fascineerende uitwerking naar het schijnt.
Petroleum-waarden hadden een gunstig
verloop, althans wat de Sumatraansche soor
ten betreft.
Kwamen aand. Koninklijke en Moeara
Eoim na reactie weer op het koerspeil van
de vorige week, die der Perlak verbeterden"
4 pCt., der Zuid-Perlak 2Vs pCt. en de
Sumpal's ca IK pCt.
Op de ver/adering van aandeel ho ader." in
laatstgenoemde maatschappij werd door het
bestuur medegedeeld, dat de blokkade der
aand. Koninklijke niet wordt opgeheven en
dat dientengevolge de liquidatie der maat
schappij wel 8 jaar kan duren.
Van de ? 2.900.000.?nom. aand. Konink
lijke welke de Sumatra-Palembang n.l. houdt,
zijn ? 2 250.000.?onvervreemdbaar tot 1917
en ten tijde der veelvuldige onderhandelingen
van aandeel d ouder s met het bestuur, die
eindelijk uitliepen op voorstellen tot liqui
datie der Mij. hebben wij er reeds onze ver
wondering over te kennen gegeven, dat geen
dier onbesuisde voorstellers rekening hield
met die blokkade.
Zoodat men evengoed niet tot liquidatie
had kunnen besluiten, ware het niet, dat
tevens de finantieele verhouding van het
bestuur tegenover de aandeelhouders is ge
wijzigd.
Wat echter ook had kunnen geschil ien
zonder dat voorbarig liquidatie-besluit.
Gewone aand. Dordscbe Petroleum rea
geerden -Va pCt. Tabaks-waarden hadden
meerendeels een ongeanimeerd verloop, zoo
dat reacties tot ca. 10 pCt. zijn te constateeren.
Slechts voor de Java-ondernomingen, als
Besoeki en Soekowono verbeterden resp.
9 en 11 pCt.
De United Lankat Plantations zal, in ver
band met den aankoop der Paya Yamber
Estates haar aandeelenkapitaal vergrooten
en wel door uitgifte van 887 preferentie aan
deelen van.£ 1. tegen een koers van 200 pCt.
en 18675 gewone aand. van £1. tot een
koers van 400 pCt.
Houders der laatste soort hebben recht
van voorkeur in verhouding van L nieuw op
11 oude.
In aand. Welgelegen Diamond kwam beden
eene verbetering van 2 pCt. tot stand op het
bericht, dat deze mij. fusie beoogt met een
andere mijn-onderneming, waarbij ze feitelij k
als eene Siameeeche tweeling behoort en
welke dan ook, tot heden van elkander ge
scheiden, geen levensvatbaarheid haddec.
Het inzicht komt helaas wat laat voor de
Hollandsche houders, die bovendien nog
zullen worden geamputeerd.
Staatswaarden zonder variaties van
beteekenis. Het blijft rustig in de politiek en ook
de toekomst kunnen we met vertrouwen
te gemoet gaan.
Hebben de twee keizers in de Finsche
Scheren niet besloten den vrede tot eiken
prijs te handhaven opdat hunne respectieve,
zeer beminde onderdanen (daarvan kunnen
de Siberische bannelingen o. a. getuigen) zich
rustig kunnen overgeven aan de bevordering
hunner materieele belangen en ... de sport l
Evenmin vallen koerefluctuaties voor
inheemsche boleggings-waarden te vermelden.
De geldkoers bleef op hetzelfde niveau.
25 Juni
v. D. M.
Geen Amerikaansche Shares aan
de beurs te Parus.
Wat is er waar van de tegenstrijdige be
richten omtrent de pogingen, onlangs in het
werk gesteld, met 't doel opname van de
Steelshares te verkrijgen onder de te Parijs
officieel verhandelde fondsen?
Schijnbaar wekt deze aangelegenheid in
Europa meer belangstelling, dan in Amerika
zelve. In de Vereenigde Staten immers schijnt
men zich over de voorloopige mislukking
van het voornemen, deze shares door invoer
in Frankrijk een ruimere markt te verschaften,
weinig druk te maken, zoodat onwillekeurig
de vraag opkomt, of het plan wél ooit ernstig
bedoeld is geweest, dan wél of men bij
't verspreiden van de berichten daaromtrent
wellicht slechts aan een beurs-manoeuvre
had te denken?
Dit laatste behoort niet tot de onmogelijk
heden; de ondervinding heeft geleerd, dat
voor Wallstreet, als 't in haar kraam te pas
komt, het doel nu en dan de middelen heiligt.
Maar men mag gevoegelijk aannemen, dat
in deze aangelegenheid wél ernstig er aan
is gedacht en ge werkt, om ook denFranechen
de zegeningen van de speculatie in Steel
shares deelachtig te doen worden.
In elk geval is de belangrijke rijzing van
den koers dezer shares in het laatst van Mei
en begin Juni voor een deel aan de daar
over verspreide geruchten en berichten te
danken.
Die berichten liepen nog al uiteen. Eerst
werd gesproken van f 10,000.000, later van
g 25,000,000, die speciaal voor de Franeche
markt zouden zijn aangekocht.
De introductie zou worden bewerkstelligd
door de filialen te Parij» van ne*
NewYorkeehe emissie-huis ,#, P. Morgan & Co.,
de firma Morgan, Harjes & Co. en de heeren
Thalmann & Co. Ware er inderdaad slechts
sprake geweest van 10 of 25 millioen dollars,
dan zou men de kalmte, waarmede New-York
de weigering van den Franschen minister