Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTEKDAMME'K WEEK BLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1679
m
1. Het duurt alles lang; het grens-station
is ond en zeer laag van dak; men is in het
land waar geen land meer achter is".
*,
2. De koffie is zeer slap, de thee . . . zér
Bterk.
*
3; O pretentieus en pieterig dubbeltje,
wat gMjdt gij kwistig en snel door de vingers!
*
4. De Hollanders zijn uiterst minzame en
voorkomende mensehen; d» conducteurs
vragen u driemaal, w;utr gij heengaat; zij
binden u viermaal op het hart, dat gy niet
behoeft over te stappen.
*
5. Ook de kellner bij het limonade- en
broodjealarretje wil niet, dat het onedele
koper uwe handen zal aanraken; hij heeft
enkel zilver voor n terug.
*
6. In Holland kan geen sneltrein een
anderen sneltrein ontmoeten zonder stil te
staan; de reizigers achter bet glas bezien
elkander weienlo»s.
7. Het vormloos land is vaal en triestig
in den aandmilenden dag.
*
8. Er zijn m Holland, nog steeds, twee
tijden: spoor ioei-tijd en Amsterdamsche tijd.
Aan de grens wees de klok nog wat het
epoorboek u had voorspeld; in Amsterdam
.... de nood i ge minuten later ....
*
9. In de winkels zijn niet de waren ge
prijsd: 30, of 45, of 70, maar zij kosten:
17 centen, of 23 centen, of 39 en een halve cent.
Men bezit echter niet: een millioen franken
of marken, maar: een millioen guldens.
$
10. Nourei art; modern slyle; er is geen
gevel" van buiten, door al de gezellige
hoekjes" van binnen.
*
11. Holland is vochtig. De meubelen,
achter de spiegeh uiten naast een scheeve
winkeldeur, zijn stijf van de rheumatiek.
*
12. De Hollander is vaderlandslievend;
hij tooit zyn Naatje" met bloemen .... en
beknibbelt een billijk Dam-plan.
GüLLIVEB.
lIliiiiltiiiltiliiiiMiMiimmMilinmuiimniiilMUllMlliiiimumiiiliimii
Brieven van Oom Jodocus.
LI.
Waarde Neef l
Hoe zijn deze laatste dagen van de
vacantiemaand zoo vol strijd-gedruischP
Op onze kust belaagt ons een gevaarlijke
vijand, die, hoewel eiken dag door ette
lijke zeezieke, maar desniettemin onver
moeide, persmannen verslagen", driest
blijft optreden; en diep in het binnen
land, in zijn harte-zelf, in Breukelen,
daar woedt een nog veel verbitterder
krijg, een broederoorlog in de gelederen
der mannen-van-reohts.
in leler). Oost-Mie.
Wordt er bjj on s telkens weer geklaagd over
het gemis aan belangstelling in
bibliotheekvragen, waarvan men hier te lande onder alle
rangen en standen der bevolking blijk geeft;
in onzen Oost schjjnt het er op dat ptmt al
niet veel beter uitte zien. Volgens de
Regeeringsalmanak voor Nederlandsch-Ridië1909,
tweede gedeelte, pag. 485, zijn er in geheel
Oost Indië, acht, zegge 8, bibliotheken.
Genoemd worden een volksbibliotheek te
Bnitenzorg, te Bandoeng, te Semarang, te
Malang, te Djokjakarta, te Soerakarta, te
Ternate en te Fekalongan. Van al deze
bibliotheken wordt alleen het bestaan ver
meld, alsmede het min of meer voltallig be
stuur, terwijl van vijf ook is opgegeven wie
als bibliothecaris fungeert. Waar genoemde
Begeeringsalmanak in rubrieken is ingedeeld,
zon men geneigd zijn de bibliotheken te zoe
ken onder de afdeeling Onderwijs. De Ambte
naar ter Algemeene Secretarie te Buitenzorg,
belast met de samenstelling van de
Eegeeringsalmanak" heelt ze echter een plaatsje gegeven
bij da... Instellingen van liefdadigheid!!
Wellicht wil deze ambtenaar" wel zoo goed
zjjn in eene volgende nitgaaf de bibliotheken
eene meer voor hen passende plaats te geven
en tevens zijne opgaaf wsK aan te vullen, door
b. v., zooals in de Nederlandsche Staatsalmanak
wordt gedaan, eene korte geschiedenis van
elk« bibliotheek op te nemen, tets te vermel
den over het aantal boekdeelen, den cata
logus, den tijd van openen en sluiten enz.,
o. i. allemaal wetenswaardigheden voor het
publiek van groot belang. Verder zullen er
in Oost-Indiënog wel eenige der vermelding
waard zijnde bibliotheken worden gevonden.
Zoo meenen wij ons te herinneren eens
gehoord te hebben dat 'sLands Planten tuin
te Buitenzorg in het bezit van eene vrij goeden
bibliotheek moet zijn en bestaat er, volgens
onze inlichtingen te Batavia eene
Volksbibliotheek, welke in 1864 door de
Vrymetselaarsloge de Ster in het Oosten" is opgericht.
Deze bibliotheek wordt beheerd door vijf
leden der Loge, daartoe door de ledenver
gadering gekozen, welke commissie wordt
bijgestaan door een bezoldigden bibliothecaris,
bij voorkeur de Servant der Loge. Het aantal
voorhanden boekwerken bedraagt ongeveer
10.000 titels, n.l. pi. m. 7000 Hollandsche,
2000 Fransche, 700 Engeleche en 300 Duitsche
boeken. Werken in Indische talen z\jn niet
aanwezig. Aan deze bibliotheek is geen lees
zaal verbonden. Men heeft dit denkbeeld
wel vaak overdacht, doch daarvan afgezien
omdat vroegere pogingen om een volksleesza»!
aldaar te openen, jammerlijk schipbreuk heb
ben geleden. Het klimaat en de Indische
levenswijze werken er niet toe mede dat men
zich gemakkelijk verplaatst met het enkele
doel om van lectuur te kunnen genieten.
Het is om deze reden dan ook dat de afdeeling
Batavia van het Nederlandsch Verbond
leestrommels heeft ingesteld, die tegen betaling
van ? 0.50 par maand onder de Indo Euro
peanen (dat is wat men in Indiëonder het
volk" verstaat) worden rondgezonden. De
volksbibliotheek steunt deze poging van ge
noemde afleeling door de daardoor geschikte
boeken gratis voor dit doel ter lezing af te
staan.
Vanwaar in dit weer al die vechtlust ?
Als het niet te warm is, dan is het te
nat, en noch het een noch het ander,
lokt, dunkt mij, tot heldenmoed. Of zou
toch, zooals onze oude Naatj e altijd zegt,
de storm die in de lucht zit, de menschen
min of meer in beroering brengen ? Het
moet wel haast, want hoe zou anders
het zoo paisible Breukelen, zoo wild
komen? Omdat het district de Vecht
streek omvat, en zoo menige vesting van
de stelling-Amsterdam, al lijken die ook,
wanneer men er doorspoort, met hun
grazende geiten en uitwaaiend helder
waschgoed het tegendeel van oorlogs
tuig en in den meest letterlijken zin
doode" weermiddelen ? Hoe het zij, in het
paradijsachtig district, dat nog voor zóó
kort in lieflijke eensgezindheid den bra
ven de AVaal Malefijt verkoor, verkeert
nu de wolf niet meer met het lam, noch
ligt er de luipaard neder naast de
geitebok, noch eet er de leeuw stroo gelijk
de os, of ziet rnen er (in de Naardermeer)
den Leviathan spelen. Xeen, veeleer gaan
de jonge leeuwen daar uit, brieschende
om roof! In Breukelen begint voor de
coalitie de bieuke! Het zijn delioomsche
broeders die roet in het eten doen. Voor
hen, zegt de I.i»il>nrgt>r Koerier met een
beeldspraak, die menig journalist van
links hem benijden mag. geldt het een
ernstiger vraag, die nu - vroeger dan
verwacht werd door de betreurlijke
portefeuillewisseling aan Koloniën, als
een losgewoelde stronk van den
beekbodem naar boven schiet, liet gaat
eenIn de Volfcsbibliotheek zq'n geen couranten
en tijdschriften voorhanden. Zij is geopend
van 's ochtens zeven tot half tien en van vier
tot half vijf 's middags, welke tijdstippen voor
de Indische levenswijze het gemakkelijkst zijn.
In het algemeen maken van de bibliotheek
het meest gebruik de Europeanen, die geen
leestrommel (portefeuille) hebben of kunnen
bekostigen, wat d'an ook in de bedoeling ligt.
Onder de lezers, ongeveer 300 m getal,
zyn geen Inlanders, wel eenige Chineezen.
Men heeft een tijd lang geprobeerd om aan
soldaten gratis boeken te verstrekken, maar
men heeft daarvan moeten afzien, omdat de
boeken in zulk een vervuilden toestand terug
kwamen, dat ze niet meer te gebruiken waren.
Te Batavia bestaat oek nog de Katholieke
Leesbibliotheek. Deze bibliotheek is geopend
alle werkdagen 's morgens van 7^?11 uur
en 's middags van 4?S uur, op Zon- en Feest
dagen van 8 10 uur en van 4?8 uur
's namiddags. De abonnementsprijs bedraagt
? 0.50 per maand of gedeelte daarvan, en
geeft recht om eenmaal in de week een boek
deel te ontvangen. Voor een dubbel abon
nement kan men ook een dubbel aantal
boeken krijgen. De boeken mogen tiet langer
dan 14 dagen ter lezing gehouden worden.
Er zyn thans pl.m. 20CO goede boeken
(Hollandsche, Fransche, DuitEche en Engelsche)
aanwezig.
De Volksbibliotheek te Baitenzorg is eene
stichting van de Loge Tïxelsior" en bestaat
nu ongeveer 14 jaren. Het aantal voorhan
den boeken bedraagt ongeveer 3000. Een
leesiaal is er niet aan verbonden. De biblio
theek, gevestigd in een der lokalen van
het Logegebouw, is twee keer per week
Woensdagmiddag van 4?G uur en Zondag
morgen van 7?9 uur voor het afhalen
van boeken geopend. Gemiddeld worden er
pl.m. 1500 boeken per j iar uitgeleend. De
instelling wordt uitsluitend dner bovenge
noemde loge in stand gehouden. De meeste
boeken worden verkregen door schenkingen
door aankoop op de jaarlijssche venduties
der leesgezelschappen. Ook heeft er wel rui
ling plaats met de bibliotheken van andere
loges, van werken die in duplo mochten voor
handen zijn. Het meest wordt er van de biblio
theek gebruik gemaakt door hen, ^oor wie
het lidmaatschap van een leesgezelschap
in Indiëbijna overal ? 5 per maand Jte
bezwarend is. Ook Inlanders kunnen boeken
ter leen ontvangen. Werken in de Indische
talen zyn ook in deze bibliotheek niet aan
wezig.
De Bandoeng?che volksbibliotheek werd
geopend den lüen October 1891. Uithetruiaa
gebruik dat gedurende haar achttienjarig
bestaan daarvan gemaakt wordt, is duidelijk
gebleken dat die instelling aan een dringende
behoefte voorziet.
Even als overal elders, telt Bandoeng ondur
haar Europeesche ingezetenen, vele personen
die niet ruim met aardsche goederen bedeeld
zijn en g«en 4 of 5 gulden per maand kunnen
missen om lid te worden van een leesgezel
schap, en toch gaarne willen lezen. Om hen
daartoe in de gelegenheid te stellen besloten
eenige ingezetenen de heeren dr. Pool,
predikant; J. Bouwens, chef van de 2e afdee
ling van da Staatsepoor: J. Spaarwater, inge
nieur bij het kadaster; W. Veer, gepensio
neerd ambtenaar bij de posterij, en C. J. van
voudig om de vraag, wie de hegemonie
rechts op zich zal nemen".
Alsof, mijn beste jongen, alsof dit nog
een vraag ware! Men kan toch verdeeld
heid zaaien om elke kleinigheid. "Wij
zijn een christelijk volk sedert Juni
meer dan ooit maar wij zijn ook, zou
ik meenen, een protestantsch volk, al
mogen dan de katholieke kiezers in de
meerderheid zijn. Hebben wij daarvoor
tachtig jaar tegen Spanje gevochten om
nu de hegemonie van rechts" over te
dragen aan heer pastoor ? Bovendien
met hun sociale weken" bederven de
heeren het heelemaal. Denken zij mis
schien, dat het ons, rechtsche kiezers,
aangenaam is, als wij dat gekoketteer
in sentimentaliteit dat wij aan links
ontloopen zijn nu aan rechts wedervinden ?
Deuken zij misschien, dat ons hun bloed
rood gebonden boekjes minder tegen de
borst zijn dan het gedoe van Treub en de
zijnen, of zelfs van Goeman, de op staats
pensioen voor zich en anderen zoo
beluste? "Wat voor droevigen indruk
maakt dat niet wanneer men jongelieden
met welklinkende namen als van
Hugenpoth tot Aardt, als de lluys de
Bserenbrouck, als Janseas de Limpeno sociaal
onderwijs" hoort geven! Kom, de heeren
moesten wijzer zijn; wat hebben zij eraan
nu ook nog de katholieke arbeiders on
tevreden te maken, inplaats van hun
berusting te leeren en te toonon hoe zij
zelfs vreugde kunnen scheppen in hun
arbeid. Daar moet het heen! Ik las
dezer dagen hoe op de vergadering der
Haastert, om te trachten eene bibliotheek op
te richten, waar ieder tegen een geringe
geldelijke bijdrage, romans en andere werken
ter lezing zou kunnen krijgen. Op een
inteekenlijst welke bij de ingezetenen van die
plaats werd aangeboden, werd voor een bedrag
van pl.m. ? 100 ingeteekend. Voor dat geld
werden romans gekocht; welwillende
ingezstenen stonden gratis uit hun voorraad
boeken af wat zij konden missen, en met een
verzameling van ongeveer 250 deelen, werd
de uitgifte van boeken op genoemden datum
in een klein kamertje van 't kantoor van
den heer Veer aangevangen. De toeloop was
direct zeer groot.
In de eerste maanden werden wekelijks
50 a O'J deelen tegen betaling van 5 cent per
deel in lesing uitgegeven. De binnengeko
men gelden werden na aftrek van eenige
kosten voor verlichting, inbinden, enz. be
steed om de bibliotheek uit te breiden. Wel
dra werd het lokaaltje te klein en moest men
uitzien uaar een ruimer lokaliteit, welke
gevonden werd in een der lokalen van de
kweekschool, dat slechts enkele malen per
jaar gebruikt werd.
Door de vele overplaatsingen, waaraan de
Indische ambtenaren onderhevig zijn, zou het
kunnen gebeuren dat op een gegeven moment
de bibliotheek zonder bestuur zat. Daarom
werd Besloten, toen er ter plaatse een
vrijmetselaars Loge werd opgericht, de biblio
theek onder de bescherming van de Loge
St. Jan te stellen.
De bibliotheek is geopend eiken Zaterdag
avond van 6?8 uur. Iedereen kan boeken
ter lezing krijgen tegen betaling van 5 cent
per deel per week. Men kan zich ook
abonneeren voor ? 0.50 en ? l per maand waar
voor men op 2?6 werken per week rechtheeft.
De bibliotheek is lid van een leesgezelschap
voor ? 5 in de maand. Zij krijgt geen
leeatromme!, maar ontvangt al de uitgelezen
romans. Voor die jaarlijksche uitgave van
? 60 krijgt de bibliotheek voor pl.m. ? 200
waarde aan de nieuwste romans; zeker een
goedkoope manier om de bibliotheek uit te
breiden. Zij telt thans ongeveer 3000 romans
en ruim 300 wetenschappelijke werken, reis
beschrijvingen, werken over geschiedenis,
over Neder). Indiëenz. De catalogus toont
dat er voor elk wat wils" wordt gezorgd.
Onder hen die geregeld van de bibliotheek
gebruik maken, telt men, behalve het minder
personeel van de Staatsspoor en de gouver
nementskantoren, vele gepensioneerden. Ook
wordt van de bibliotheek veel gebruik ge
maakt door de administrateurs en ge
mployeerden van de landelijke ondernemingen.
Wekelijks worden tusschen de 200 en 30J
werken uitgegeven. Een leeszaal heeft de
bibliotheek niet. Trouwens de behoefte daar
aan is ook niet groot, de meesten willen
liever rustig te huis zitten lezen en sturen
daarom hnn knecht met een lijst van de
werken, die zij lezen willen.
De leesinrichting De Bruyn Kops" te Se
marang is' opgericht in 1886. Oorspronkelijk
was de door den heer G. F. de Bruyn Kops
aangelegde boekerij in het bezit van eene
vereeniging te Batavia. Deze vereeniging was
van oordeel dat die boekerij te Batavia
overbodig was, omdat daar reeds eenige goede
bibliotheken waren; ze achtte dat zij te
Semarang meer nut zoude doen en heelt ze
leeraren M. O. een leeraar herdacht werd,
die de gulden woorden sprak: als ik
weer geboren werd, werd ik weer leeraar."
Dat is de juiste opvatting onzer levens
taak. Van straatveger tot minister moeten
wij het leeren uitspreken, dat als wij
weder geboren mochten worden, wij het
oude stiel weer zouden aanvatten met
dezelfde warme, vurige liefde als wij het
nu hanteeren. Da ware Christen doet
dat ook. Ik wil wedden, dat als je het
Talma bij voorbeeld, of de Waal Malefijt
en je zult toegeven dat zij nog geen van
beiden heel veel plezier van hun
baantje hebben beleefd vraagt, dat
zij zonder blikken of bloozen altijd
weer het ministerambt zullen kiezen, noch
de kansel, noch de zeepfabriek, waar zij
het toch zooveel rustiger en zooveel
frisscher gehad moeten hebben, wenschen zij
terug. Da t is Christenzin, en bij zulk soort
menschen voelen wij rechtsche kiezers
ons werkelijk veilig. Xeen de hegemonie
van rechts blijve bij hen, die vrij zijn
van alle sociale sentimentaliteit. Theo zei
het onlangs nog tegen mij op zijn kern
achtige manier toen wij dat onderwerp
eens bespraken : Al dat gehannes over
die arbeiders, mijnheer Jodocus," zei hij,
rdat is allemaal maar larie, geloof mij.
als je het den menschen zelf vraagt hoe
! zo (leuken over hun lot. dan vinden ze
her misschien wel prettig." En als het
nog niet zoo mocht zijn," antwoordde ik.
dan zal het onder een Christelijke regee
ring zoo worden". Daar kan je donder
o]) zeggen.'1 besloot Theo het onderhoud.
daarom afgestaan aan, de veieeniging welke
te Semarang onder bovengenoemden naam
werd opgericht. Doordat het aantal leden
dier vereeniging gaandeweg minder werd,
heeft zij moeten liquideereo. De bibliotheek
is toen afgestaan aan de H. B. S. aldaar,
onder voorwaarde dat het?beschaafde publieK
van de boeken gebruik mag maker. D3
bibliotheek bevat ongeveer 5000 deelen,
waaronder de schoone letteren het rijkst
vertegenwoordigd zijn, terwijl verder ook
werken over geschiedenis en oudheidkunde,
aardrijkskunde, wis- en natuurkunde, gods
dienstwetenschap en staathuishoudkunde voor
handen zijn.
Te Malang heeft men drie verschillende
bibliotheken welke alle in het Militair
Te Huis zijn onder gebracht. Een
daarvan behoort aan de militairen. Die
bibliotheek bevat ruim 1200 nummers,
Hollandsch'j, Fransche en Dnitsche werken,
waarvan de militairen vrij gebruik kunnen
maken. No. 2 is de Volksbibliotheek opge
richt l Januari 1903 door de Loge aldaar.
Van deze bibliotheek wordt zeer veel gebruik
gemaakt, per maand worden ongeveer 500
boeken uitgezeven, terwijl de geheele ver
zameling ongeveer 3000 deelen telf. De
bibliotheek is gaopend eiken dag van 7?12
uur v.m. De derde boekerij is een bibliotheek
speciaal voor den landbouw, en bevat uit
sluitend werken over diverse cultures, in ver
schillende talen. Deze bibliotheek bestaat nog
slechts enkele jaren.
Dit is alles wat wij over de verschillende
Indische boekerijen hebben kunnen te weten
komen. Geen deeer instellingen ontvangt ook
maar de geringste toelage van het gouverne
ment, zelfs niet de soldaten-bibliotheek in
het Militair Tehuis te Malang, welke voor
hare aanwinsten geheel is aangewezen op de
welwillendheid van officieren en burgerij. Op
de begrooting voor N.-Indiëvinden we alleen
een bedrag ( ? 40.000) uitgetrokken voor aan
koop en binden van boeken en tijdschriften
voor de bibliotheek van het Departement
van Landbouw. Het salaris van den biblio
thecaris aan deze bibliotheek is vastgesteld
op ? 1200 en in de toelichting tot de be
grooting wordt gezegd de raming is ver
minderd met ? 600 wegens de vervanging
van een derde-commies door een bibliothe
caris." Of dit laatste ambt daar ook hoog
aangeslagen is !
Er zal nog heel wat moeten gebeuren eer
men ook in Indiëzoover is dat men erkent
dat de bibliotheken opvoedingsinrichtingen
zijn, in rang, aanzien en beteekenij geheel
en al met alle soorten van scholen in het
land, zoowel hoogere als lagere, te vergelijken.
IIMMIMII1IIIIIIIIII1
met een uitdrukking blijkbaar aan den
dagelijkschen omgang met Jan Kanon
ontleend.
Van Jan Kanon gesproken; die voert
mijn gedachten naar den barren zeestrijd
op onze kust en de schitterende overwin
ningen onzer marine. Hoe veilig kunnen
wij ons voelen met ZOO'Q vloot aan de
kust: zelfs de Sperwer", die toch al
van de lijst der bruikbare oorlogsbodems
was afgevoerd, bijvoorbeeld slaagde nog
in de vernieling van een tegenstander.
Zoo gaat het goed. Maar wat ik wel het
beste van den ganschen oorlog vond,
dat was het lumineus idee om terwille
van de reclame voor onze vloot onze
kranige oorlogsbodems in Umuiden te
doen paradeeren voor de bioscoop. Hulde
aan Jan Wentholt: Dat is nog eens
gezonde moderniteit. Kunnen wij niet
nog wat verder gaan, en een bioscoop
voorstelling in de Kamer organiseeren
bij de behandeling van de begrooting: 'r
Als dan Brusse er de tekst bij schrijft
zal de indruk overweldigend zijn. Ten
minste als zijn volbloed-enthousiasme.
dat in zijn laateen brief zoo'n
goochemerd! leelijk afgezakt was. weer
zal zijn opgekalefaterd! Geef het denk
beeld eens in overweging, mijn jongen.
en geloof mij
Je OOM Jonocr-,
G-ids voor Buitenlandsche Hotels, Pensions, Uitstapjes.
BASEL
Centraal punt van midden
Europa. Interessantste
stad aan den Bjjn.
Hoofdstad der zijdeindustrie,
"J1"'"' ' '?" 'n ? ? ' beroemd om haar uitmun
tende onderwflsinrielitingen als: Universiteit, gesticht
1459, Muziek-, Kunst- eii Imlustriescholeii.
Praelitvolle Fromenadewegen.
Alle Hollandsche touristen die Zwitserland bezoeken, officieren en beambten op liun
reis van en naar Ned. Indië, wordt een oponthoud in Basel ten zet.nte aanbevolen.
Aan 't Centraal-Station bevinden zich de met allen comfort ingerichte 4 Ie Rang Hotels:
Hotel Euler. Hotel Univers.
Hotel Schweizerhof. Hotel Victoria & National.
GENUA.
GENUA.
Hotel Royal (Aquila). Tegenover het station en nabjj de
haven. Electr. licht. Centr. verwarm. Alle comfort.
Hollanders ten zeerste aanbevolen. Eigen. GEBES. EODISO.
International Hötel-Telegraafcode voor kamerbgstsllsn.
l kamer l bed....... A!ba.
l 2 persoonsbed. . . . Albnduo.
2 bedden Arab.
l
l
2 kamers 2
GENUA.
Hotel de laTillc. Naar het zniden gelegen met prachtig uitzicht i
op zee en omgeving. Vroeger Palazzo Fies>;o. Dnitsch Hotel
Ie B. Met alle comfort. Duitsche Eigen. Yi'iLniEit i ESTEULE. i
Abec.
Belab.
Birac.
Bonad.
Ciroo.
Carid.
Calde.
Caduf.
Casag.
DaniJ.
Dalme.
Danof.
Dalag.
Dirich.
Durbi.
Kinderbed. .? . ,
SSalon
Privaat badkamer.
Bediende kamer
Kind.
Bat.
S^rv.
AANKOMST.
Tasscben 12 n. 'e nachts en 7 u.: Gra:;:;iatin.
: 7 nar en middag: Matai,
middag en 7 nnr: Sera,
7 u. en 12 n. 'a nachts: Gransera.
VERBLIJF,
Eén nacht Pass.
Meerdere nachten . Stop.
' Afbestelling Caneel.
Mooiste vrije kamer Best.
Goede Bon.
Eenvoudige l'lain.
I-ago .llaggiore
~RoT-»ov on
XVCUtJi UU
LOCAKXO Zwitserland.
15°Bodden. Hotel lo Rang. Pension vanaf
8 franc_ mooo M/ Schaduwrijk part. Geliefd
Herfst- en Winterverblijf. Prospectus. Door Hollanders veel bezocht.
I^UZESRJJT + Schiller-Hotel garni
: nabij liet Station, tegenover de uieiuve Kantonalbank.
Alleen kamers met ontbijt. Mooi, rustig gelegen. Lift. Centr. verw. Vestibule.
Lees- en Damessalon. Electr. licht. Kamers met private badkamer. Kamers
van 2-4 francs. Ontbijt fr. 1.25. Eig. ED. LEIMGRUBER.
M O W T K E L' X.
Familie Hotel. Modern comf. Tegenover de aankomst
der treinen en in de nabijh. van 't station. Centr. ligging.
Gr. Restaurant. Diverse bieren v/h vat. O. LEIBBUAXD,
Splendid-Hotel.
in aile
Ho t ets iet* le&
WIESBADEN.
Hotel WILHËLMA,
j Eersto rang. Termalbaden nit eigen broa