Historisch Archief 1877-1940
8
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1680
ffrtohainii, Toorta en thans
Gesprek met de Grieksehe Overwinning (de
z.g. Victoire de Samothrace. Louvre).
De Overwinning: Ik kan myn sandalen niet terugvinden en nu heb ik ze noodig.
Minerva: Och, als je je hoofd maar niet verloren had I
«iiimiiiiimiiiitiliiilHiMMllllllllMHiiiiiiiiiiimiliimttiMiMiiiiiiiiHtiiMtniiimiiiiMMHMiMMitiiimii
de wetgever heeft gemeend dit middel ge
vonden te hebben in den eed. Door nu zware
straffen te bedreigen bij het afleggen van een
valechen eed, is inderdaad het ware middel
gevonden om zekerheid te verkrijgen, dat
getuigenis der waarheid is verkregen, of het
recht om een zware straf uit te spreken in
dien valsch getuigenis is afgelegd.
Eeuwenoud is de formule, die daarbij
wordt uitgesproken : Zoo waarlijk helpe mij
God Almachtig!" ea voor ieder, die den
Heidelbergschen Catechismus kent, is de
beteekenis dier woorden duidelijk. Immers
in den 37sten Zondag lezen wy in bet ant
woord op vraag 102: Een rechten eed
zweren is God aanroepen, dat Hij, als die
alleen het hart kent, naar waarheid getuige
nis wil geren, en my straffen, indien ik
valgcheljjfc zwerel".
Met het oog daarop, zal een groot gedeelte
der Nederlandeche natie de handhaving van
den eed in den thans gebrnikely'ken vorm
onverbiddelijk eisenen.
De eed op zichzelf kan niet gemist worden.
De pijnbanken zijn afgeschaft en op de pijn
banken zelt werden ongetwijfeld meer onware
getuigenissen afgelegd dan buiten pijn en
banden.
Bljjft dus alleen over de eed en deze is,
onder welke wetgeving dan ook, onmisbaar.
De eed in den tegenwoordigen vorm, heeft
echter alle beteekenis verloren, wanneer deze
in dien vorm door een onjieloovige wordt
afgelegd. Wanneer iemand niet aan God
gelooft, heeft deze eed volstrekt geen waarde,
en hij, die geroepen is, dien eed af te leggen,
en niet gelooft, zal zich daarvan dan ook
niets aantrekken.
Een dergelijke beschouwing is niet nienw
in de maatschappij, maar zy is wel nieuw
voor onze wetgeving. Zonderling genoeg l
Immers, dat er bezwaar tegen dien vorm kan
bestaan, is door den wetgever erkend. Den
Doopsgezinden toch heeft de wetgever vrij
gelaten van deze woorden uit te spreken.
Ongetwjjfeld is daarbij gedacht aan Mattheas V,
vers 33?37 (incl.):
Gij hebt gehoord, dat tot de ouden gezegd
is: Gij zult den eed niet breken,. maar gij
zult den Heer uwe eeden honden.
Maar ik zeg u: zweer ganschelyk niet,
noch bij den hemel, omdat hij is de troon
Gods;
Noch by de aarde, omdat zij is de voetbank
zijner voeten; noch by Jeruzalem, omdat zij
is de stad des grooten konings;
Noch by uw hoofd zult gij zweren, omdat
gij niet n haar kunt wit of zwart maken;
Maar laat uw woord zy'n: ja, ja; neen,
neen : wat boven deze is, dat is uit den booze."
Welk bezwaar is er nu, dat men' nog iets
verder gaat, en het voorbeeld volgt, dat wij
reeds in Frankrijk en Engeland hebben.
De Engelschman zweert: So help me
God l", of wel de rechter vraagt hem: Will
you kiss the Bible?", en op zijn toestemmend
antwoord, ontvangt hu uit handen van den
President den Bijbel, dien hy kust, en zonder,
dat er een woord gesproken wordt, is daar
mede de plechtigheid afgeloopec.
Het laatste is de oudste vorm van eeds
aflegging en door streng geloovigen gebruikt,
de eerste heeft een moderner tint.
De geloovige Franschman zweert: (Ainsi)
(Que) Dieu me soit en aide l", of wel: Je
jure devant Dien et les hommes".
Wie echter bezwaar heeft tegen het uit
spreken van het woord Dieu", zweert aldus:
Je jure sur mon honnenr et ma conscience".
Het is wenschelyk, dat de wetgever by
het telkens opkomen dier eedskwestie boven
staande vormen in ernstige overweging neme.
Dat de oplossing spoedig zal komen, zou ik
niet durven voorspellen.
Als beëedigd translateur heb ik voor de
rechtbank, als tolk optredende herhaaldelijk
kunnen merken, dat er heel wat noodig is
om de rechtbank te bewegen in dezen van
de letter der wet te doen afwijken.
Een Engehchman, die als getuige moest
optreden, verklaarde zich bereid den eed af
te leggen en men wenschte, dat hy het in
het Nederlandsen, zou doen. Hy weigerde
pertinent een eed at te leggen, dien hij niet
verstond en zich belachelijk te maken door
iets te zeggen in een taal, die hy niet kon
uitspreken. Eindelijk vergunde men hem den
eed af te leggen, gelijk bij dat gewoon was.
In den tijd van de Tentoonstelling van
1883 moesten twee Japanners beëedigd worden.
De n sprak een beetje Fransch. H ij weigerde
zeer stellig iets te zeggen, maar verklaarde
zich bereid een soort van eed op te schrijven
en te onderteekenen. Hy wilde echter
niet opschrijven, dat hy de waarheid zou
spreken, maar verklaarde zich wel bereid,
schriftelijk te beloven, dat hy niet zou liegen l
Hij zelf heeft daarna met zy'n mede-Japanner
hierover gesproken, die zich naar zy'n raad
heeft geschikt.
Er is echter heel wat discussie noodig ge
weest, eer deze schikking werd verkregen.
Dat in vele gevallen eedsweigering niets
is dan aanstellerij, weten wij; een der eerste,
wellicht de eerste eedsweigeraar te Amster
dam, omstreeks 25 jaar geleden, heeft er
zich een zekere vermaard beid mede ver
worven. De anderen hadden dat voorrecht
^
p
F. 450.?F. 500.
EN 725.?GULDEN
COMPLETE MODERNE
WONINGINRICHTINGEN
IEDER BESTAANDE UIT
SALON - EETKAMER
EN SLAAPKAMER
VRAAGT PRIJSCOURANTEN.
MEUBILEERINQ MY.
HOLLAND"
AMSTERDAM - TELEF. 087*
N Z. VOOHB.W. 274 O/H. M. ..o....
S
=|=
VOSKUIJL& VAN DER LOOS,
Meubelfabrikanten, Heerengracht
244 b/d Hartenstraat, Amster
dam, leveren Moderne Woning
inrichtingen, b.v.: Massief Eiken
Huiskamer, Italiaansch Noten
Salon en Pitchpine Slaapkamer
voor 485 GLD. =='
Vraag catalogus. Telefoon 6940.
DROX/OT
H- H- WESSEB Jt Co. 4- 4*
? LANGE HOUT8TBAAT 7 * « ?
. TKL.KVOON INTBBC. B74 -
SEOOT8TB INEICHTINO VOOB
COMPLETE MEUBILEEKINO =
IN ALLE STIJLEN ?=. = =
ANTIQUITEITEN = = =
EIGEN MEUBELFABRIEK
niet, want men kan niet al die namen ont
houden en de eerste was iemand, die al nu
en dan over zich had doen spreken,
Het bovenstaande meende ik in ernstige
o r er weging te moeten geven aan allen, zoowel
aan hen, die den eed in den tegenwoordigen
vorm willen behouden, als aan hen, die de
dringende noodzakelijkheid begrijpen eener
wijziging in de eeds-formule.
TACO H. DB BEER.
Inbond m Tijdschriften.
De Vrouw en haar Huil, No 5: Johanna
Steketee, Zomerleven. IJ. H. Rogge, Co
dncatie. J. E. Jasper, Iets over het weven op
Java. J. C. van Lanschct Hubrecht, Zieken
verpleging, III. L. Adrian, Vrouwelijke
kleederdraoht 4000 jaar geleden. J. E. ter
Gouw, Onze dienstboden. S. N. A., Gemo
derniseerd zilverwerk. Liane van Oosterzee,
Ons modern tehuis. Wat de vrouwen missen.
Kleedingversiering, enz.
De Nieuwe School, afl. 8: Bol,' opleiding.
Lief en Leed in het Gooi, IV. J. B. Ubink,
Wandelen en opmerken. S. H. Einach, Mijn
vacantiereis.
Mohschott, No. 9: F. A. Steensma, Een en
ander uit de voedingsleer van den Men se h,
III. Dr. K. By'lsma, Scheelzien, II, enz.
De ^arde en haar Volken, No. 39: Van de
Duitsche expeditie naar Noord-Groenland.
In Griekenland, enz.
Eigen Haard, No. 35: Koninginnedag.
Mareille, Cosma XI.Feestvieringen op Curaipao
ter eere van de geboorte van Prinses Juliana.
Everhard, Zeilen op de rivieren, I. GOS.
de Voogt, De Koninklijke marine en de
vlootmanoeuvres, enz.
No. 36 : Levensdage, door Anna van
GochKaulbach, I. Een Engelech strijder voor
Holland's vrijheid, (8ir Francis Vere, f 28
Aug. 1609) door Corn. J. Gimpel, met por
tret. Zeilen op de rivier, door Everhard,
II slot, met af b, Planten en Water, door
Dr. A. J. M. Garjeanne, I, met afb. Van
de Gooise Markt", door A. E. W. t. L.,
met afb. en foto's van den schrijver.
Feuilleton. De Vloot te Amsterdaoa.
De Vliegweek te Reims. Tuinbouwtentoon
stelling te Zeist. Henri Albers. J. C.
Roodenburg, alles met afb.
? ??!????
'tBINNENHUIS
AMSTERDAM
MEUBELEN
EN-MUI5RAAD
COMPLETE
WONING-IN
,RiCMTINGEN.
Meubelfabriek
Nederland".
J. A. HU1Z1NGA.
BINNEN BETIMMERINGEN,
BEHANGERIJ,
MODELKAMERS.
Groningen.
WESTERSINGEL.
FRANCO LEVERING.
TELEF. 118.
LJ.KRUGER,
37f Woordeinde,
's-GRAVENHAGE.
?miMiimiiui
Moderne Schilderijen
en Aquarellen.
KUNSTHANDEL
Molenstraat 65, 65a en 67
GEVESTIGD 1889.
VAN
Schilderijen en Aquarellen
van moderne meesters.
BRAVURES, ETSEN7ËNCADREMENTEH.
Inrichtiug voor het restaureeren en vernissen
van Schilderijen.
Belast zich met het honden van kunstveilingen
van collectiën uit nalatenschappen, enz.
M
Telefoon 4541.
Magazijn
-Holland"
Directie: F. C. P A E R E L S.
is verplaatst van DAMRAK 76,
naar ROKIN 130,
over de NEDERLANDSCHil BANK.
(Perceel voorheen DE KLEINE MELKMOUT".)
Atelier voor tel Tumartip van Onfl-Hollantoli sBijierï.
Complete inrichtingen in Oud-Hoilandsch
en andere oude stijlen.
AMPMORA
HOLLAND
MODERN
Kunst-Aardewefk
naar bekende ontwerpers.
Oegstgeest bij Leiden.
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP
AMSTERDAMSCHEWEG, ARNHEM.
Fabriek van Kunstaardewerk,Vazen,
Jardinières Bloempotten etc.
-:- KUNSTHANDEL
-:J. C. SCHÜLLER.
MODERNE SCHILDERIJEN en AQUARELLEN
-:- -:- -:- -:- -:- -:- ETSEN, GRAVURES, ENCADREMENTEN
DEN HAAG IHZZ^^_ PLEIN 22».
Technisch finreau
MOENS & BEGK,
Importeurs van :
Amerikaansche witte Tuinhekken en Terreinafscheidingen
van ge-weven Staaldraad.
Merk ACME" en PAGE".
Page" afrastering.
, GroecLk:oo;p t=*-<r\ T")n i -n -r^a « -m
Gemakkelijk aan te brengen.
Geïllustreerde prijscourant gratis op aanvraag.
vcoz c<wvp{Wte
PfiOEDIX.
FUYT EU ZOMEN
- Meubelfabrikanten UTRECHT - - Behangers -
COMPLETE AMEUBLEMENTEN