Jtfo. 1681 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. ?werkelijkheid eigenlijk te gering en zij onderneemt het een boek te schrijven, dat, zij bet dan ook onvermijdelijker in werkelijkheids beelden gehouden, toch zoo algemeen zal «ijn als een algebraïsc&e formule. En het resultaat is dan ook een heel bijzonder aoort verveling, of nog liever: van gedruktheid, die den lezer na gedane ta»k overmeestert. Ieder kent wel die doffe morgendroomen, ?waarin van alles op vermoeiend gejaagde wy ze' omgaat, die van een benauwende grauw heid «tjn, maar als ijle rook vergaan bij 't ?wakker-worden, zoodat men zich te vergeefs bezint op wat toch zoo roerig en gewichtig in ons leefde. Znlk een doffe, dorre morgendrooai lijkt ook dit verhaal van Amaniëen Brodo, waarin allerlei gebeurt in bonte afwisseling. Maar 't blijft ons grijs-nevelig en onwezenlijk vooral, zcodat men telkens denken moet aan een kindertheater met de s'.ijfpapieren coulissen en de snoezig aangekleede porseleinen pop petjes: een prinsje, een prinsesje, een boerinnetje met een rood schort j e en een koning met een kroontje op. Ook een bonte harlekijn en een monnik j e in bruine püzijn er, .aller keurij en kneuterig, o, volmaakt popperig... Als wüdie allemaal dan netjes hebben opgesteld in de bordpapieren omgeving, kan het spel beginnen. In Brodo had kortgeleden de nieuwe gods dienst sael wortel geschoten en werd daar met grooten ijver alom verspreid. Een lang begeerd voedsel waren, de nieuwe verrassende overtuigingen welke deze godsdienst bracht, vroegere dweperijen verloren zich er in, het woelige volk hereende zich waar het door twisten was verdeeld. Dwaze twisten, want wat kracht bleef over voor een arm ver slagen volk, als het niet in eenheid kracht vond." Ziedaar de toon van het verhaal, die door niets zich onderscheidt van andere verhaaltonen of 't moest zijn door een offici eleongevoeligbéid, een deftige nuchterheid, die wel bedoeld lijken, al kan .men ook niet weten waarom. Want bet «chrjnt toch altijd verkietlijker iets eenvoudig en gevoelig-nauw keurig dan I<K> cffieièei-nuchter en banaal onnauwkeurig te ccggen. Hoe gaat h«t spel na verder? Aan Brodo grenst Tarkos, een soort vasalstaat vanfthet groote en oud-machtige Amanië," Dit Tarkoa was voorheen een on beduidend boerenland, waar de talrijke oor logen tusschen A manie en Biodo dit laatste land werd mewt altijd verslagen werden uitgevoofeten. Maar Amaansche groot heid en overmacht waren allengs zinkende en in den Isatsten krfjg zon Brodo onge twijfeld hebben gezegevierd, als niet, onver wacht, Tarkos zich verharen had en het Brotdsche leger op de vlucht gejaagd. Sedert was .in Tarkos het nationaal zelfgevoel ge stegen tot het zich gelijkwaardig aan de Amanen achten en ièt, als dezen, haten en minachten van Brodo. Alle Broden in Tarkos en Amaniëwerden verdreven of ge dood en hun is feitelijk de toegang tot het land verboden. Das is de situatie büden aanvang van het boek... maar of wij aan deze wetenschap veel hebben is twijfelachtig, wmat wat er verder gebeurt heeft met de BÏ«UW« Broodgcbe godsdienst" (waarvan nader aiets wordt meegedeeld) maar in de verte te lakken. Een BrtxxUch zendeling gaat de mienwe leer in Tarkos verbreiden, maar wordt na eenige omzwerving en lotgevallen gedood, Voor hij aan't woord kan komen. Dan hooren w>j veel over de familie-omstandigheden van d«n koning van Tarkos, die een groot ko ning" heet. HU verbande indertijd zijn vrouw, di* een Brode" was en stuurde zijn eenig toontje ond .r de visschers, omdat dit tezeer op die Broodïcbe gemalin leek. Na twintigjaar komt het vader har t den eenigen soon weer haten en maakt er toch een kroonprins van. De jonge man echter, eerzuchtig en wankelmoedig, voelt zich niet gelukkig in Tarkos, «aar men hem wantrouwt om zijn afkomst. Als hij waarlijk geen kans ziet populair te worden en hem van Brodo uit zekere aan biedingen gedaan worden, vertrekt hij naar dat land, als eerlijk man, geen geld maar enkel zijn mooiste complet" medenemende, teneinde van het gondbelegsel eenigen tijd te kunnen leven. Want deze prins is wel waarlijk de porseleinen dito van het kindertooneel, on deugend maar braaf. Ongetwijfeld had hij aller lei geliefden", behalve zijn wettige porseleinen prinses, die Jitarka heet en een sleep van goudgele zijde draagt... maar zijn eed aan Tarkos" wil hij niet ontrouw worden. Hij is een moreel e prins en heeft waarlijk niets van een groot staatsman in zich. Zoo is dan itiMiiiimimiiuiimiiMimMiiMHiiiiMmimiMniiiiMMHimmiiiiiiimMii Hij nam het ochtendblad, en verdiepte zich in de beursnoteering. 'Schel rinkelde de electrisc ie bel door huis... Een venter van allerlei stond op de stoep ... keek met de moede oogen al naar boven net als een jonge hond die binnengelaten wil worden ... Hij was het zoo gewend, dat er een raam openging en hem toegeroepen werd : Niks noodig l" Ongewoon vlug slofte de meid door de gang, wreef nog eens over de roodbehuilde oogen, en deed de deur open : Gare, band, sejet, wol, knoope... beste waar. Koopt u me ies af?" Gut nee, meneer, dat kan nou niet. U begrijpt..." Verwonderd, vragend kijkend, vestigde de oogen van den koopman zich op het behuilde meidengezicht. Hij was het niet gewend, dat er zooveel woorden werden gebezigd om hem te beduiden, d*t er niets gekocht zou worden... Het u er niet van gehoord ? ... Niet ? Hoe is het mogelijk, de heele stad is er vol van ... Nou, van morgen krijg ik m'n verreljaar ... een briefis van vijf en twintig... Ik heb altijd gezeul dat ik liever tien rijks daalders heb ... wat heb je aan zoo'n briefie... is niks voor ons soort menschen ... Nou, ik maak de kachel aan en laat ik me daar me briefie er in gooien ... Heb me fikke ook nog gebrand ... Kijk u maar..." Plichtmatig keek dékoopman naar de vleezige uitgestrekte meidenhand met de groezelig zwarte nagels... Hij knikte instem mend, hij had de brand blaar gezien ... U begrijpt, dat ik non niks koopen kan ... Nou, dan een andere keer, hou me gerik kemedeerd ... het is wat te zeggen. Dag juffrouw !" Dag meneer," en voort slofte de koopman weer. Stomme meid," dacht ie. Telkens en telkens als er gescheld werd haastte Mietje zich naar de deur en deed op gedempten toon haar verhaal, waar de Btad vol van was ... Telkens had ze hoop, dat de menschen haar wat zouden geven... in ook zijn tocht naar en omzwerving in Brodo volmaakt doelloos en belandt hij toch, na 's vaders dood, op den Tarkaaaschen troon. Doch daar hij een liberale vorst wil zijn en de grenzen open stellen voor Broodsche bescha ving, wordt hij door de fanatieke Amaan sche grooten" vermoord. En het bericht van die misdaad werd het sein tot den opmarsen van Brodo's leger." Tarkos, Amaniëviel, Brod» overheerschte." Zoo besluit 't boek en, schoon men vol strekt niet begrijpt hoe dit nu zoo kwam, wil men het graag gelooven, want net inte resseert rerder hoegenaamd niet. Waarom niet? Omdat het alles onwerkelijk is, enkel kinderachtige fantaisie. Zal zulk een verhaal ons boeien, dan dienen de figuren het algemeen-menscnelijke aan zich te heb ben, menschen te zijn, niet naar hun toevallig bijzonder doen, miar naar hun wezen. En liet is curieus, dat heel vaak gezegd wezen" juist het zuiverst uitkomt in zoo'n toevallig doen, in een zeer geringe bijkomstigheid, die plotseling geheele vergezichten van algemeenmenschelijkheid openbaart. De groote drama turgen en dichters wisten dat wel en legden zich toe op 't geven van precies die schijn baar onbeteekenende, in waarheid echter typeerende, kleine bijzonderheden van het reëele leven. De kleine realisten echter, weten het ook en... geven veel te veel détails, omdat zij niet onderscheiden kunnen. Maar aller be doeling is zuiver ... zelfs die van Nine van der Schaaf, die echter nog leeren moet, dat men de realiteit, typeerend of niet, maarniet zoo uit een kinderlijke duim zuigt Zij beeldt dramatis personae geljjk de babies die uit klei formeeren op defiöbelecholen. En die kluch tige wacschapenheden volbrengen allerlei onwaarschijnlijke dingen zeer pleohtiglijk, om ons in den waan te brengen, dat er wat achter zit voor het verhaal en wij hier met diepzinnige symboliek te doen hebben. Later blijkt echter, dat er niets achter zat en gevoelen wij ons terecht zeer geërgerd. Immers, als iemand u met groot vertoon van gewichtige geheimzinnigheid volstrekt onbe langrijke dingen influistert, die het u boven dien veel inspanning kost te verstaan, zoudt gij dan niet geneigd zijn een dusdanig iemand voor ietwat kwasterig aan te zien? Of als een kinderlijke ziel, die graag toestand maakt" en het leven liever niet nuchter inziet? Laten wij ons bij de tweede nitlegfiing houden, die hier wel de rechte zijn zal. Nine -van der Schaaf gevoelt en denkt blijkbaar een heele boel, dat zij niet kan uitdrukken, iets wat een menech wel eens meer overkomt. Dat zij daardoor, jong en naïef als zij is, tot de romantiek vervalt, wie zoude het wraken? Het jeugdig overschuimende gevoel, de wilde verbeelding moeten wel ergens naar toe, ook als het beeldend vermogen nog zeer gering is. Maar de grief is eerder, dat zij tot zoo rare romantiek, een soort geconstipeerde, ver valt en niet met absolute maling" aan alle gezond verstand, vrij en lustig in haar sou verein scheppingsgebaar, de glorieuze malligheden harer iantazie zoo schel voor onze.verbaasde oogen doet lichten, dat wij er pijn van krijgen. Doch hierover strak?. Eerst eenige voor beelden ten bewijze dat de romantiek in haar boek, zij 't ook een al te bescheiden, hoogtij viert. Een Broodsch priester trekt op blz. 2 naar Tarkos en houdt onderweg in den geest levendige gesprekken met zijn moeder. Hij houdt die zelfs hardop, op dezelfde eentonige wijs." Vraagt gij waarom ik geen bloemen geef aan mijn liefste, die ik nooit weerzien zal ? Mijn laatste gift aan haar was een fonkelende steen en haar oog heeft gefonkeld toen ze dien beschouwde. Maar toen wij over het meer voeren en ik mij zalig voelde, wierp ze den steen weg in vreemde scherts en lachte. Laat zij den steen weerom zoeken van den bodem van het meer en ik zal haar met bloemen versieren." Zulk een episode, absoluut zonder verder ver band of bedoeling, om haar zelf gegeven, blootelijk uit liefde tot het groote, onbegrepen ge baar, betaamt het gewis romantiek te noemen. Het verhaal krioelt van deze groote gebaren, het verhaal van den machtigen, edelen Koning, de schoone Prinses, den onstuimigen, dapperen Konings :oon, den vromen en wijzen grijsaard, denlief devollen Priester, op wier gelaat telkens een vreemde" lach verschijnt, die even vaak geheimzinnig" zwijgen of somber" voor zich staren. Men vindt hier ook zulke dingen als helsch-fonkelende lachjes", en de toover" van een oogenvuur"dat in iemand stroomt". het eerst verwachtte ze het bijna zeker. Maar allen gingen weg met de verzekering, dat het wat te zeggen was, en dat ze gelijk had, met rijksdaalders zou je zooiets niet licht ozerkomen. In het begin had ze zichzelf werkelijk wijs gemaakt, dat mevrouw het haar zou vergoeden. Telkens als ze den stap van mevrouw hoorde, dacht ze : Daar komt ze me de centen brengen", maar naarmate de tijd verliep verdween haar hoop en werden haar eischen minder. Eerst had ze het doodnatuurlijk gevonden als haar nog eens vy'f en twintig gulden zou zijn uitbetaald . ..Later zou ze heel tevreden zijn geweest met een tientje... met een riks... met iets, hoe weinig ook. Onder het lustelooze werken dacht ze voort durend er aan, wat er nog te doen viel om althans een gedeelte van haar geld terug te krijgen. Daar had ze iets gevonden... Ze zou naar den komenijsbaas op den hoek gaan, die zou wel raad weten... Ze zou maar daJelijk gaan; ze ging naar mevrouw en vroeg met veel verdriet in de stem, nu weer geheel onderdanig, wat mevrouw voor de koffie beliefde. Gauw was ze op straat; de komenijs baas wist er zeker wat op ... Gelukkig, de winkel stond vol... dan hoorden dadelijk een heeleboel menschen wat er aan de hand was. Zuchtend kwam ze den winkel binnen, veegde demonstratief de oogen af.. . Schuine blikken vol deernis, maar vooral vol nieuwsgierigheid voelde zij op zich gevestigd ... Als er nou maar een vroeg wat er aan het handje was . .. De baas had het druk, sneed rustig mooie dunne sneden rose ham, stapelde de plakken behendig op elkaar ... Gelukkig, daar vroeg het een oude juf: Scheelt uwes wat, juffrouw?" Ja, het u er niet van gehoord ? ... Xiet ? Nou, de stad is er anders vol van," begon ze weer haar verhaal. Heel uitvoerig vertelde ze hetgeen gebeurd was, de belangstelling was algemeen. De komenijsbaas had z'n mes neergelegd en luisterde aandachtig. Dat kon een gesprek voor een paar dagen opleveren Op bl. 77 heeft een dichter een visioen waarin hij de stil-hevige gebeurtenis van dezen morgen weer(ziet)." En uit dat'vizioen zag hij zichzelf, gekuld in zijn sprekend (I) gewaad, pronkende met de kleuren van Tarkos. Uit dai gewaad hief zich nu langzaam zijn trillende hand tot vreemd groot gebaar. Daarop herhaalde zijn stem de woorden: Bidt voor het welzijn van Koning en Kroon prins l" Dit is, dunkt mij, niet enkel romantiek, maar het is ook verwarde romantiek. Vizioen en huidig oogenblik want die trillende hand" hief zich niet meer in 't vizioen, maar in 'c tegenwoordig moment loopen hier maar vreemd" doorelkaar. Of moet: En uit dat vizioen" ... beteekenen dat;hij er niet meer in was? Dat zou een bewijs te meer zijn, dat Nine van der Schaaf nog maar gebrekkig schrijven kan en veel vreemus" op die rekening te schrijven is. Maar luister : Vrees weerhield mij nimmer en zal mij ook na niet weer houdt n, sprak da ander fier" (bl. 71). O zoo, Amalia, zeggen wij en weten het wel. Het' is tenslotte niet die romantiek, die on* zoo ergert, zeide ik al, maar het doffe, benauwende, verstandelijk-bedwongene ervan en de wijBgeerig^ymbolistische pose. Het verhaal is volstrekt niet aliijd (belachelijk, maar wel voortdurend vervelend en hinderlijk om zijn bezadigd deftuen toon. Soms is 't even grappig de schrijfster bekoord te zien door de akeligst banale krantenstijl, die zij blijkbaar voor plechtig en voornaam houdt. 's Morgens gebeurde in de grootste zaal van het statige koningshuis het gewichtige feit: dat de nieuwe kroonprins in 't bijzijn van vele aanzienlijken uit alle oorden van het land, den eed van trouw aan Tarkos en Amaniëaflegde en daarop, bij monde van een grijs priester, in zijn koninklijke waar digheid en titel werd bevestigd." Ik cursiveerde wat mij 't meest plezier deed van edele banaliteit. Hier is nog zoo iets. De kroonprins openbaart aan een wijzen kluize naar in Brodo, wie hij is; waarop de schrijf ster zegt: De kluizenaar bleek voor hevige verwondering niet vatbaar ..." alsof de jonge man gesproken had pour pater Ie bour geois l ..." Maar ik geloof zeker, datdenietverwondering des kluizenaars de schrijfster wél epateert. En dat is juist het aardige... dat ons te zelden verkwikt. Op bl. 47 is er een nog jeugdig kunstenaar, bouwkundige en tevens vriend van den hoogen vorst, met wien hij thans sprak..." Maar ook zulke délices worden ons te schaarsch vergund. Als er dan toch romantiek moest zijn, kon het immers een frissche, onbevangene wezen, zonder dat droge wijzig-symbolistische bedoe len, waarvan het onzeker is of de schrijfster het uit haar zelve heeft, dan wel of 't haar van buitenaf werd opgelegd en aangepraat. Dat Nine van der Schaaf het geheimzinnige liefheeft, is wel begrijpelijk. Ook dat behoort tot de romantiek. Maar waarom dan in dezen pedanten, gewichtige tijdg vraag-achtigen vorm van een nieuwen godsdienst, die niemand begrijpt hoe l een oude beschaving komt te overheerschen ? Ik weet wel, dat men er met eenige inspanning toe geraken kan een symbool te vinden in elk der boekfiguren, maar wat hier waarlijk had moeten blijken, als 't inderdaad ging om de stijging en het verval van geestesstroomingen, dat is er heelemaal niet. Het allengs winnen in een heid en kracht door geestdrift en zelftucht, met de daarbij behoorende materieele om standigheden ter eene zijde, het verzwakken door het ontbreken van een gemeenschaplij k ideaal, het uiteen vallen en verenkelen tot egoi&tischen eigenbaat en zinnelijk genot ter andere zijde, dit alles dient beeldrijk en in de juiste verhoudingen getoond te worden in een werk, dat zulk groot geestelijk gebturen onderstaat romantisch te beschrijven. Anders komt er niets dan gewauwel en gewichtig doende onnoozelheid. Het boek van Nine van der Schaaf kan ten exempel strekken. FKANS COENES. Berichten. PRESIDENT ROOSEVELT. De eerste twee van zijn Afrikaansche echetsen zullen door presi dent Roosevelt worden geplaatst in de Octoberen November-nummers van Scribner'g Magazinf. De titels zijn A railroad throvgh the PleAïioctne en On an East Afiican ranch. De illustratiën zullen zijn naar' photographiën Mimmimiiiiimniiiii dacht ie. Van den baas moest ze 't hebben, langzamerhand sprak haast heelemaal tegen hem. Toen de menschen de bedoeling be gonnen te raden, kregen sommigen plotseling haasf. .. Een paar gingen vast weg", zouden soobedeem" wel terugkomen. .. Twee heel oude afgesloofde juilies smoezelden zachtjes. Nogal vrij stom," was het korte oordeel van de eene. Zeit uwes dat wel, die z'n billen brandt mot op de blaren zitten," meende de ander. Alleen de baas had tot het einde toe, met deelnemend hoofdgeschud en met Wat-uzeits", als aanmoediging toegeluisterd. Toen het lange verhaal geëindigd was, keek Mietje hem vol verwachting aan. Ik weet wat," zei de baas, ik zal een bussie zetten tot Nieuwejaar; ja, uwes krijgt het sleuteltje, eerlijk is eerlijk." Dat leek Mietje een zoo onverwacht gun stige oplossing, zoo'n bussie, waarin een ieder kon gooien wat hij toevallig eens missen kon... Ze zag het vliegensvlug voor zich gebeuren.., de centen, de dubbeltjes, misschien wel eens een kwartje door dat geheimzinnige gleufje glijden, totdat het bussie vol, boordevol zou zijn en zij haar vijfentwintig gulden misschien wel met een klein winstje terug zou krijgen... Ze had moeite om niet luide haar vreugde te betuigen. As uwes dat doen wil... graag hoor," teemde ze in eenbedelaarstoon. We bennen toch in de wereld om elkaar te helpen, niewaar? Missch'en krijg ik dan wel wat terug, ik heb er toch bloedig drie maanden voor gewerkt..." Dat zeg ik ook," meende de baas. Vrouw geef het bussie eens an." Het bussie, klein verlakt, geheimzinnig ding, dat al bij vele gelegenheden had dienst ge daan, werd gebracht, op de toonbank vast geschroefd en met veel eerlij kheidsvertoon gesloten. Het sleuteltje kreeg Mietje. Verlies u het sleuteltje niet..." Nee ... ja ik zal dat sleuteltje verliezen,.." lachte ze zenuwachtig. Haastig nam ze af scheid, dat was toch maar een goed idee van genomen door Kermit Roosevelt en andere leden van de expeditie. BELGIË, ENQBLAND TKN VOORBEELD. Binnen kort zal verschijnen Land and labor, lessont from Belgium door B. Seebohm Howntree. Deze bekende socioloog behandelt in dat werk de sociale en economische toestanden in België, vooral met betrekking tot het stelsel van landverhuring, waaruit hij tracht aan te toonen de betrekking die er bestaat tusschen het stekel van leenroerig recht op den eigen dom en de algerueene welstand der bevolking. Verder handelt het boek over de belastingen, onderwijs, drankbestrijding, het spoorwegstel sel en de staatsbegrooting, terwijl bij elk onderwerp wordt aangewezen op welke wijze het Engelsche volk zijn voordeel kan doen met de ondervinding door onze zuidelijke naburen opgedaan. DE CHINEESCHE MCDR. Onder den titel The grsat wall of China zal binnenkort een werk verschijnen waarin de schrijver, dr. W. E. Geil, die onlangs van een reis door China is weder gekeerd, uitvoerige mededeelingen over den Chinewchen muur zal doen. Dr. Geil is de eerste Europeaan die dien muur in zijn geheele lengte, 1700 Engelsche mijlen, heeft afgereisd. Hij geeft in zijn werk de geschiedenis van het ontstaan van den muur, van de aan dezen verbonden legenden alsmede allerlei over de planten en dieren die er op groeien en leven. EEN NIEUW DRAMA VAN CLEMENCEAU. Volgens mededeeling in het Fransche blad L'Opinion heeft Clemenceau uit zijn roman Les plus forts" een tooneelstuk getrokken, dat in het Theatre de la Renaissance zal worden opge voerd. G. en N. Burger, Politieke gesprekken, Albert Verweij, Boeken, Manschen en Stroomingen. Boekbeoordeelingen. Groot Ntderland, Sept. '09: Fred. van Eeden, Het beloofde land. J. Everts Jr., Willem Drost's einde. J. F. van Hees, Verzen. Annie Salomons, Vier ges fortes. Frans Gericke, Verzen. L. Simons, Tooneelbespiegelingen, I. Literatuur. Onze Eeuw, Sept. '09: Gerard van Bekeren, Guillepon Frères. G. J. Hoogeweiff, Een Noderlandsche bron van den Robinson Crusoe. Dr. P. Smit, Alexander Vinet en zijn letterkundige kritiek. C. M. Vissering, Naar het Zuiderstrand van Besoeki. U. E. V., Vertalingen. Onze Leestafel, enz. Vragen van den Dag, afl. 9 : I. H. Tiesing, De Meierestand en het Meiersstelsel in Drenthe. S. Schilderman, De Psychologie in de opvoeding van den soldaat M. Daubresse, J De uitwerking der muziek op dieren. Grootste hoogten in den dampkring bereikt, Dr. Georg Brandes, Iwan Sergejewitsz Tourgenjew. .Olie op het water der zee om de golven te kalmeeren. Bibliographie. Het vliegen der menschen. Gebruik van brood en vleesch. De Ploeg, No. 2: S. v. P., Reisheugenissen. J. Brandt, Wereldstelsels, (slot). - S. J. Bouberg Wilson, Molière, (alot). "L. Simons, Tooneelbespiegelingen (Het Tooneel in Enge land).?Van onder 't kouter (spellineskwestie). Hel Nieuwe Leven, No. 2: C. Meijer, De Kunst, (vervolg). Boeken, Menschen en Stroomingen. De nieuwe theologie van Campbell. (Zie vervolg op pag. 10.) Uit», C. S. ABAMA VAM SCHELTEHA, Zwerven verzen. 2de druk. Rotterdam, W. L. en J. Brusse. J. B. P. MOLIÈRE, Tartufe, vertaald door W. J. WENDEL Amsterdam, Wereldbibliotheek. HELENE LAPIDOTH-SWABTH, Roemeensche Volkiliederen en Balladen, naar HELENE VACAEKSCO. Amsterdam, Nederl. Bibl. JUSTUS VAN MAUBIK, Stille menschen. Amster dam, Van Holkema & Warendorf. LÉONCE BÉNKDITE, De Schilderkunst in de 19e eeuw. Amsterdam, Uitg. Mij. Elsevier." G. J. P. J. BOLLAND, Het Evangelie. Een vernieuwde poging tot aanwijzing van den oorsprong des Christendoms. Leiden, A. H. Adriani. Dr. A. G. HOXIG, Ii de Bijbel op bovtnnituurlijkt wijze geïnspireerd?, Baarn, Hollandia drukkerij. N. DE KRAMER en HTJB. KLUNEN, Het recht voor den Handel. Populaire schetsen over al die onderwerpen welke betrekking hebben op den Handel. Groningen, Postma & Co. Pro en Contra, Ssrie V, No. 6, Kunst aan. Eet Volk. Pro: Mr. Frans Coenen Jr., Am sterdam. Contra: Corn. Veth, Amsterdam. Baarn, Hollandia-drukkerij. NANKIE VAN WEHL, Vooruit gtstuurd. Am sterdam, L. J. Veen. DIETZ en LEOPOLD e. a., Winterprovisie, Serie Ons Thuis." Amsterdam, L. J. Veen. De Man en de Vrouw, afl. 43. Amsterdam, H. Meulenhoff. Innend van Tiitóriften, De Nieuwe Gids, afl. 9: J. de Koo, Het Feest. F. Erens, Adoif Ritte. P. C. Boutens, Zomernacht. Jacqueline v J. Waals, Verzen. Jac. van Looy, Vervolg der wonderlijke avommen van Zebedeus. Hein Boeken, Tot Edtnund Gosse. Hein Boeken, Het Kindeken Zeus. Chr. Nuys, Buitenl. Staatk. Overzicht. M., Staatk. Kroniek. W. Kloos, Literaire Kroniek. F. Erens, Bibliographie. De Beweging, Sept. '09 : Prof. dr. T. J. de Boer, De Filosofie van Henri Bergson. Aart v/d. Leeuw, De Legende van Eludoor. Albert Verweij, Het Verborgen Licht. J. Koopmans, Daniël Heinsius, Nico van ' Suchtelen, Verzen. J. W. Gerhard, Het Klerikale Gevaar, Liberalisme, Klerikalisme en Volksonderwijs in Nederland. Is. P. de Vooys, Avondzang. Albert Verweij, Aanteekening na een bezoek aan de Tentoon stelling van Kunstnijverheid te Stockholm. immiim iimii UMI 40 centa per regel. BOUWT te XUNSPEET. Inlichtingen bij het bouwbureau Arti", aldaar. C. H. TAS DER VELDEN, Fa. fl. I. BOSCH, Hofjnir. E1LYËRSTBAA.T 153-155, Amsterdam. Tel. 2045 Nomaal-OmttleeiJi van Prof.DrG Eenige Fabrikanten W.BengerSötme Sfuitrrart Hoofddepöt te AMSTERDAM: Kalveretr. 157 K. F. DEÜSCHLE-BENGER. ME] ~W"T~Z3 _^tf~1B"W~l (Meran.Obermais, V i eg ? V W ^ ? Untermais en Gratsch) klimEat kuuroord in Duitsch Zuid-Tirol, met groote droogte in de lucht, helderheid van den hemel en gedurende den herfst en den winter bijna absolute wind stilte. Seizoen: September tot Juni. Bezoek: 1909 24.378 gasten. Meuwe stedelijke Kuur- en Badplaats met Zander-instituut; Koudwater-inricniing, koolzuur en alle geneeskundige baden, zwembassih op temperatuur,Lucht- en Zonnebaden, pneumatische Kamer,compleetelnhaleerings geneeswijze. Druivenkuren, Mineraal water-drinkkuren, Terrainkuren, Vrjje lucht ligkuren, aangewezen voor hart- en vaatziekten, ziekten der ademhalingsorganen, ziek ten der zenuwen, nierziekten, herstel lenden. 4 gekanaliseerde hoogebron drink waterleidingen. Nieuw ziekenhuis met medi sche, chirurgische en oogenafdeeling. Sana toria. 20 Hotels Ie rang, talrijke pensions en vreemden-villa's. Theater. Sport,Concerten. Prospectus gratis bij de Kurvorstehung. Koopt UITSLUITEND BOTER ONDER RIJKSCONTROLE. De STAAT GARANDEERT U een ONVERVALSCDTT product, Boterhandel ZUID L AREN", BEGULIERSGRACHT 27. TELEFOON 8935. haar geweest. Die komenijsbaas wist overal wat op... Goeie vent.. . die zou wel begin nen met er een ilinke duit in te dosn, mis schien wel een gulden. Kon er best af... had maar gaen goed zaakje. .. Heelemaal opgelucht kwam ze weer thuis. Zong weer haar geliefkoosd lied van de twee blauweoogen. Mevrouw begreep niet veel van de verandering in haar stemming, maar vroeg niets. Toi Mietje ket niet meer voor zich kon houden en het mevrouw vertelde. De komenijsbaas het een bussie voor me geplaatst... zoo krijg ik wel m'n loon terug... Och, u begrijpt wij menschen voelen daar meer voor!" Ziez;oo, dat had ze eens lekker scherp ge zegd. .. Mevrouw zei nieta anders dan dat ze het hartelijk voor haar hoopte. 's Middags verzon ze nog even een bood schap naar den komenijsbaas... Van de verte zag ze het busje al onbewogen staan... Een groot stuk beschreven papier was er opgeplakt. Voor een arm dienstmeissie, dat haar loon verloren het," stond er met groote letters op. Ze voelde zich licht ontroeren door dat arme dienstmeissie." O l het zou terecht komen, dat voelde ze vast en zeker ... Zachtjes vroeg ze aan den baas wat hij er van dacht. Hij trok een heel diepzinnig gezicht. Je kon daar niks vooruit van zeg gen .. . meestal ging het heel goed in zijn winkel... allemaal vaste klanten, begrijpt u ? Die weten dat als ik mij er voorspaB, het zuiver spul is ... Het was soms een merakel zooveel als er met dat bussie opgehaald was... En hij zou zich al allemenschelijkst moeten vergissen als het nu ook niet zou gaan, want alle menachen hadden dan ook maar danig met haar te doen... Het was ook wat te zeggen... Za genoot hem zoo te hooren spreken. Wat zou ze er van genieten als ze dat gierige kreng van een mevrouw" m^t nieuwe jaar eens kon zeggen: Ik heb lekker alles terug!" De twee maanden die haar van Nieuwjaars dag scheidden kropen om. Eiken dag kwam ze in den winkel en vroeg hoe het er mee ging ... O ! best, verzekerde de baas. Onge merkt rammelde ze onder het praten wel eens aan het slot, om te zien of het nog wel gesloten was.. . Je kon nooit weten ... Een machtig verlangen om er eens in te kijken, om eens te zien wat er al geofierd was, voor het arme dienstmeissie, greep haar aan werd voortdurend sterker. Op een avond werd het haar te machtig; of ze eens even mocht kijken, vroeg ze. De baas was daar sterk tegen, dat moest ze nou niet doen, er kon nog eiken dag bijkomen... en dan was het veel aardiger alles in eens te krijgen... Ze berustte er in en ging weer heen. Eindelijk was het l Januari. Langs de gesloten, Zondags uitziende huizen, haastte ze zich al vroeg naar den komenijswinkel. Eindelijk, eindelijk, juichte ze. Veel heil en zegen, Mie," hoorde ze zich toeroepen. Ze knikte maar, te zenuwachtig om te spreken. Ze trachtte zoo kalm mogelijk den winkel binnen te komen, maar haar gezicht stond nerveus vertrokken, de hebzucht straalde haar de oogen uit. Veel heil en zegen", teemde de winkelier met eenige onrust in zijn blik. Van hetzelfde hoor, mag ik nou het bussie open maken ?" De winkelier knikte en kreeg het plotseling druk met het ordenen van de eieren in de winkelkast. Met bevende hand morrelde ze het slot open, sloeg de deksel op en keek vol verlangen er in... een oogenblik maar ... toen had ze den inhoud al gezien, een cent, drie hondenpenningen en %en knoop... Woedend sloeg ze *iet bussie weer dicht. Hou dat zelf, leelijke serpent, huichelaar..." en weg was ze, snikkend vloog ze over de straat om in haar keuken luid op haar ver driet uit te gillen... Een cent wasulleswat ze over hadden gehad voor het arme dienst meissie dat haar loon verloren had ..