10 D K A M S T 1% R Cv A.M M E K. W- E E K 11 L A D: V 0. O,R N E D E Rij A N.,D. No. 1683 ' wachtingen herhaaldelijk dienst om het vooruitzicht op verdere koersverheffing te versterken. Toen echter konden de voorspellingen op een rijken oogst slechts als een mogelijkheid, nog door geen voldoende zekerheid te be vestigen, worden beschouwd en zelfs wanneer «rvaren deskundigen in de minder gure ?weersgesteldheid van den afgeloopen winter en het betere voorjaar van 1909 gunstige voorteekenen meenden te zien, konden zij zoovele maanden te voren nog niet weten, Welke onverwachte storingen en teleurstel lingen zich in den loop van het jaar nog konden voordoen, waardoor de hoog gespannen verwachtingen niet geheel vervuld hadden kunnen worden. Want ontegenzeggelijk is er, na de koersverbetering van 1908, door de hausse-partij te New-York op een meer dan goeden oogst gerekend, zoodat een tegen vallen in dit opzicht vermoedelijk heel wat misrekening op de fondsenmarkt zou hebben te weeg gebracht. Thans echter zijn de hoopvolle verwach tingen op een inderdaad meer dan goeden oogst in de Vereenigde Staten van NoordAmerika der vervulling nabij en de groote beteekenis van dit resultaat voor da econo mische kracht van land en volk blijkt reeds uit de uitgebreide voorbereidingen, die de groote spoorweg-maatschappijen in allerijl'nemen om tegen het najaar, als wanneer de rijke opbrengst van den grond voor het vervoer gereed is, aan de eiechen van dit buitenge woon groot vervoer naar behooren te kunnen voldoen. Zulk een ooget-opbrengst is dan ook een buitengewoon waardevol bezit. Het land bouwkundig bureau te Washington becijfert die weerde naar de gegevens van den jongsten atand van het gewas en de prijzen, die begin-December 1908 golden, op niet minder dan 7.780.000.000 dollar. Maar sedert het vorig najaar hebben de prijzen voor de meeste landbouwproducten een niet-onbeteekeneade verbetering onder gaan, zoodat men deze waarde-becijfering van den te verwachten oogst» eet)tfc 'laag dan te hoog moet achten. Wallstreet Journal" heeft in afwijking met de taxatie van 't bureau te Washington voor de meeste producten.een prijs als basis aangenomen, die meer met de tegenwoordige werkelijkheid overeenkomt en de waarde aangeeft van de producten, voor het transport gereed. Alleen de maïs-oogst zal bij een gemiddelden prijs van f 0.50 per bushei voor de geraamde opbrengst van ruim 2.648 millioen bushels reeds een waarde van $ 1.324.428.000 ver tegenwoordigen, terwijl de te verwachten 714 millioen bushels tarwe & ? 0.90 £642.600000 en de circa 1.027 millioen bnshels haver a $ 0.45 $ 462.150.000 waard zijn. Deze 3 producten vertegenwoordigen met de opbrengst van ruim 68 millioen ton hooi & f 10.?per ton, reeds een bedrag van 3.112.898.000 dollar. Dan volgt, als van zeer groote beteekenis, de katoen-oogst, die hoewel dit jaar onge veer 2 millioen balen minder dan in 1908 bij een te verwachten opbrengst van 11 millioen balen tot den farmprys van $ 60.?per baal een bedrag van $ 660 millioen dollar ver tegenwoordigt, terwijl de opbrengst van 4.500.000 ton katoenzaad & $ 20.?per ton op | 90 millioen dollar is berekend. Hierbij nog gevoegd de opbrengst van: .mill.doll. 180.000.000 bushels gerst . . met 90.000 34.000.000 15.000.000 345.200.000 27.500.000 25.000.0C O 300.000.000 pond rogge . . boekweit . aardappelen vlas . . . rus . . . wol . . . 25500 .ao.soo 214;640 '32.375 22.500 10.500 408.015 dan komt men reeds tot een bedrag van bijna 4269 millioen dollar. Een andere groep van producten, met het landbouwersbedrijf in verband staande, be looft een niet minder bevredigend resultaat in 1909 voor de farmers te zullen afwerpen. De opbrengst daarvan wordt geraamd als in onderstaande tabel, waarbij de waarde in mülioenen dollar is uitgedrukt: millioenen dollar. Slacht- en fokvee . . . 1.300 Melk, boter, kaas ... 900 Gevogelte, eieren. . . . 750 Groenten, zaden .... 300 Boschproducten .... 200 Ooftbouw 150 Suikerbieten, ahorn. Bloemen, kruiden . Hop, erwten, boonen Diverse producten . 60 40 36 50 3786 Totaal derhalve een waarde van meer dan 8 milliard dollar inkomsten uit landbouwprodukten, of ongeveer het viervoudige van de bruto-ontvangsten van alle Amerikaansche spoorwegen in n jaar. Vergelijkt men deze cijfers met die van de Brieven van Oom Jodocus. LV. Vaarde Neef! In een mistroostige bui eindigde ik mijn vorigen brief met iets als twijfel aan mijn volk! Een bewijs te meer welk een slechte raadgever de wrevel is. Toen de bui was overgedreven, had ik berouw van mijn verwijt. Mijn landgenooten, zoo redeneerde ik, komen nu eenmaal niet laatste 10 jaren, dan verkrijgt, men eerst een juist denkbeeld van de groote beteekenig, die de koopkracht van de landbouw-bevolking op het economisch leven in dien tijd in Ameiika heeft uitgeoefend. In 1899 werd de waarde van den oogst op bijna 4Ji milliard dollar geschat; daaina ia de opbrengst gestadig toegenomen en zal dit jaar het maximum worden bereikt. Hoe snel deze ontwikkeling, die den enormen vooruitgang der Ver. Staten in de laatste jaren aantoont, is tot stand gekomen, blijkt uit de volgende cijfer?. In milliarden dollars vertegenwoordigde de oogst in Amerika een waarde van: 1899 1900 1901 1902 1903 4.72. 5.02 5.32 5.63 5.92 1904 19(15 1906 1907 1908 6 16 6.31 675 7.49 7.85 tegen 221 milliard in 1?79 en 8.05 milliard, voor 1909 geraamd. 24-9 '09. V. D. S. Kienwe Uit». VOIKEB, Verzen (2e druk). Amsterdam, P. N. v. Kampen Dzn. J. H. SPEENHOFF, Zede.fpelen l?4 : No. l Lot, No! 2 Het Plosrlje, No. 3 De Bosdokler, No. 4 Een vrije Vrouw. Rotterdam, W. L. en J. Brusse. P. D. CHANTEPIE DE LA SAUSSAYE, Portret ten en Kritieken. Haarleu, De Erven F. Bohn. JAN v/r>. MOER Jongen en Ouien. Amster dam, Schellens en Giltaij. HENRI BORDEAUX, A Is ons de oogen open gaan. Amersfoort, G. J. Slothouwer. Brieven van Johan de Witt, tweede deel 1657/58?1664, bewerkt door EOHERT FRUIN, uitgegeven door N. JACIKSE. Amsterdam, Joh. Muller. Prof. dr. H. KEKX, Wereldgeschiedenis, afl. 19. Amsterdam, Uit?. Mij. Vivat." HENEI ZOXDERVAN, Land en Volk van onze Oost. Zalt Bommel. H. J. v i. Garde & Co. E. VAN DIEBEN, Het Socialistisch geraar (2e drnk). Amsterdam, Uitg. Mij. Vivat." ?z::::::::::::::::::::::::::::::::::::::1.::::::::::::::::: Van een anderen Pool"-tocht. 1. Wij verlieten de in het vorig najaar gebouwde kwartieren aan den uitersten zoom van groen land, vergezeld van onze trouwe bonden en voor/.icn van voldoende amunitie en leeftocht met het oog op een langer verblijf in de ?ool '-streken. iMMüiSS\K^^ 2. Reeds spoedig stuitten wij oo open water, doch konden gelukkig gebruik maken van de overtocht, welke bekend is onder den naam van Schollebrug". (Schol len = Uéschollen?) 3. Niettemin vonden wij het raadzaam, verderop gebruik te maken van een ijsVraker. 4. Langzaam trokken wij verder en konden ons weldra overgeven aan onze be wondering van de eigenaardige Hchteiïecten in deze streken. gemakkelijk in beweging. Ze zijn wat te zwaar en te massief, te ernstig en te degelijk om zoo maar tot enthousiasme te komen: dat moet zorgzaam voor bereid zijn. Ik zou bijna zeggen: zonder Staatscommissie gaat dat niet. En toen kwamen de verontschuldigingen aanzetten bij drommen. Ik wil maar een enkele releyeeren: de spannende tijds omstandigheden. 'SYat moest en moet den geest al niet bezighouden in deze dagen, in de Septenibermaand die als het ware den overgang vormt tusschen de aangename verpoozing van den lief lij ken zomer naar den stoeren en straften arbeid des killen winters ? Een overgang van de poëzie der verdroomde dagen, naar het proza van den daaglijkschen vlijt. In gemeenteraden en Parlement keeren de wakkere volksvertegenwoor digers terug, vol van de frissche gedachten en het opnieuw blakend vuur, saamgegaard tijdens het welverdiend reces. Afgezien nog van hen, die er voor het eerst verschijnen en die. natuurlijk, niets dan frischheid zijn. Daar was verder bijvoorbeeld de raads verkiezing in Amsterdam II, die menigeen boeide, althans dien breeden kring van weigezinden, die het volkomen eens zijn met De 7Y/V, die schreef: Het verkiezen van een sociaal demokraat kan nooit, onder geen enkele om standigheid, voorde gemeente van nutzijn," nadat ze een week vroeger geschreven had over de sociaaldemokratie, welke alles bevuilt en bederft, wat zij aan raakt." De weigezinden, die dus met vreugde zagen hoe zij het ook te vergeefs, helaas de gelegenheid werd aangegrepen om den eigenlijk rechtens al reeds gewonnen zetel, weer afhandig te maken. Eindelijk dan toch ziet men ook boven den Moerdijk in, dat de strijd tegen die vijanden van < fod en brandkast, Koningin en Vaderland, wil hij succes hebben, gevoerd moet worden met alle wapenen, zooals men dat beneden den Moerdijk reeds zoo lang en zoo goed heeft begrepen. Dat ten onzent hier ])</ Tijd daarbij de leiding neemt, zools de Lim burger Kocriff dat ginder doet. geeft den waarborg, dat ook werkelijk all? middelen zullen worden aangegrepen. Binnenkort zullen wij dan ook wel in de Staats courant evengoed tegen de sociaaldemo cratie en hare zendelingen gewaarschuwd worden als tegen de Mormonen, en zal hopen wij aan onze vrouwen en dochters schrik ingeboezemd worden tegen een partij, welke de onzedelijke leuze aan heft : proletarKirs van alle landen vereenigt u". .Neen, er waait Goddank een frissche vrind van zedelijkheid door Nederland, en wie hem in den neus krijgt, voelt 5. Kort daarop waren wij gelwonger, zeer behoedzaam verder te gaan om aan een grimmigen beer voorbij te komen. 6. Drie breede kanalen moesten door ors warden overgestoken. Wij deden hier eenige peilingen, doch Wij namen geen grond waar. POOLSCH KOFFIEHUIS l/-M^J A £$ls ^ s 7. Wij zijn in het gezicht van den Pool". 8. De nabijheid van magnetische polen werkte storend op onze wetenschappe lijke waarnemingen. 9. Daarop plantten wij de Nederlandsche vlag. 10. Bij dit journaal voegen wij de gevolgde route van onzen Pooltocht". Voor copy authentiek. ST. VEIT & VAN TAST. zich veilig en rustig: Nelissen waakt en een Staatscommissie van pastoors en predikanten zal binnenkort geroepen worden om de normen vast te stellen binnen welke onze gedachten en uitingen zich zonder gevaar voor het heil onzer ziel en het fatsoen onzes lichaams zullen kunnen bewegen, alles met toepassing natuurlijk van ,.de christelijke rechtsbe ginselen", zooals Theo ze zoo treffend in zijn troonrede heeft genoemd. Wat ik van deze rede denk ? In alle bebescheidenheid: ik heb er Theo wat aan geholpen en dus ben ik niet geheel onbevooroordeeld. Die Staatscommissie voor grondwetsherziening bijvoorbeeld is van mij. Theo zat er mede in: hij moest met het oog op die onzinnige drukmakerij voor allemanskiesrecht bij de verkiezingen in Juli wel wat van zijn denkbeelden daaromtrent loslaten, maar hij deed dat liever niet om Talma plezier te doen, die gelukkig, nu hij minister is, heeft ingezien, dat je er ook wel komen kunt zonder dat kiesrecht. Hij kwam nu natuurlijk bij mij om raad. .,Neem er een staatscommissie voor" zei ik slechts, en het was of de zon weder opging! Even betrok hij nog: Kr is er al een geweest." Doet er niets toe." zei ik weer, van staatscommissies kun je er nooit genoeg hebben, en iedereen is die andere allang vergeten." Ook de landsstorm is van mij, terwijl ik hem meteen heb heengeholpen over die. vooreen man als hij wel wat onnoozele, scrupule om de verhooging van de accijns op ge distilleerd vast te houden. Ine?noogenblik van waanzinnige romantiek of van romantischen waanzin, wou hij als Christenstaatsman niet op de kurk van de jeneverHesch blijven drijven." Alsof de jenever niet evengoed een gaveGods ware, die men niet verachten mag' Helaas ben ik, op die redeneering door gaande, er niet in geslaagd hem te overtuigen, dat het met de opcenten op de vermogensbelasting anders was. Het vermogen is gén gave Gods, maar slechts van Hein ter leen ontvangen en een belasting daarvan dus eigenlijk een op des Heeren eigen goed en even oneerbiedig als een diefstal van kerksieraden. Maar het gaf niets. Ja waarlijk, met dit alles, mijn waarde, met dit alles moest men wel gepreoccu peerd zijn en 'n liet'prinsessetandje voorbij zien. Gelukkig dat enkele ouderen, die vervoeringen der jeugd niet meer deelend. het stille feest even opgewekt gevierd hebben als Je Oom JODOCTS.