Historisch Archief 1877-1940
Na 1685
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
HET GEHEIM VAH HET SUCCES
van MAGGI'S ARO M! A ligt in zgn voortreffelpe kwaliteit, prflswaardigheid en gemakkelflk gebruik.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllllMIIIIIIIIIIIIMHIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIHIIIIIIIII
FOR BLOUSES AND DRESSING GOWNS
PATTERNS ON REQUEST
WAS Hl N G
FABRICS
LIBERTY
FLANNELS
FROM FL. 1.20 A METER
ARTISTIC
DESIGNS
METZ & CO
LEIDSCHESTRAAT - AMSTERDAM
SOLE REPRESENTATIVES IN HOLLAND
?iimimiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Prostitutie en Toont el..
De beweging onder de duitsche
tooneelspeelsters om betere contractbepalingen heeft
heel wat pennen in beweging gebracht. Onder
dit alles trekt vooral de aandacht een brochnre
van den auteur Vollrath von Lepel (
Prostitntion belas Theater", Zürich, Verlag
Volkswort) waarin hy begint met te wijzen op de
vroeger ook reeds in dit blad besproken
bezwaren : karig loon, te veel toiletkosten,
rechteloosheid, en volgens hem hei grootste
bezwaar de groote moeielykheden, die
een jonge actrice heeft, om aan de prostitutie
te ontkomen. Niet alleen wanneer ze het
tooneel wenscht te betreden, loopt ze gevaar
haar eer te moeten opofferen veel on
bemiddelde meisjes hebben die reeds vroeger
moeten prijsgeven: aan den een of anderen
maecenas, die haar opleiding betaalt, aan
allerlei personen, die invloed op haar loop
baan kunnen hebben. Invloedrijke leeraars,
agenten, regisseurs, direkteurs stellen maar
al te dikwijls dezen eisch, eer ze hun ver
dere hulp toezeggen.
Heeft", zoo gaat de schrijver voort, een
nieuweling werkelijk tot aan haar eerste op
treden haar jonkvronwlykheid weten te
bewaren wanneer ze eenmaal is binnenge
treden, zal ze toch zeker spoedig bedorven
zyn.
Slechts hij, die het twijfelachtige geluk
heeft mogen smaken om van nabij gade te
alaan wat er achter de coulissen gebeurt,
kan zich een voorstelling maken van de
schaamteloosheid in woorden, gebaren en
handelingen, die daar heerscht. Dikwijls
hoort men biet gesprekken, welke wat cynisme
betreft, die in de kazerne nog overtreffen.
Men moet niet slechts eenmaal en niet slechts
by' toeval hier of- daar, maar bij verschillende
gelegenheden een stille toeschouwer by
regierepetities geweest zyn, om zich tot in zyn
diepste wezen geschokt te voelen over de
Btalknechtsgrofheid van alle tooneelpacha's
en regisseurs.
Dit schijnt ons, buitenstaanders, toch wat
overdreven en we kunnen niet gelooven dat
er tenminste niet eenige uitzonderingen op
dezen regel zouden voorkomen, maar von
Lepel voegt er, ter nadere overtuiging, by :
,Er bestaat geen acteur, in welk land dan'
UIT DB NATUUR.
CCCXLIII. October.
Vallende bladeren en paddestoelen dat is
het polychrome wapen van October. Wie
daarbij alleen aan mest en rotting denkt, heeft
nooit met aandacht het afscheid van den zomer
bijgewoond. Of hem ontbreekt de aanleg en
het gevoel voor natnurschoon. O, October kan
zoo mooi zyn!
Vooral 's morgens tegen achten, als de zon
pas boven de hoornen is gestegen, en
vlokkige y'le hooge nevels over het weilandzweven.
Dat is niet meer de lage golvende Julidauw,
waarin'de koeien wegzinken tot aan het bolle,
ronde lijf. Ook nog niet de zware kille
Novembermist; 't is een ijle lichte nevel, waar alles
doorheen schemert, de huizen, het gras, de
struiken, de beesten, zooals een fijne gekleurde
boekprent doet, die tegen beschadiging met
dun wit vloei is gedekt. Tot da zon toe ia
gesluierd en het verre bosch staat gry'zig en
zacht op matglas met potlood geteekend.
Vochtig is alles, waarop ge de voeten zet
in het boech; het gele en bloedroode
eschdoornblad, het bruin-geel eikenloof en de
bronzen beukenblaren. Dat alles versiert in
groepjes en met vlekken, in groote wilde kunst
den bodem, ook de frisch groene plakken er
tnsschen, boompjesmos en slaapmos, sappig
en stralend van jeugd en welgedaanheid.
Vochtig zy'n ook de grauwe, gladde
beukenstammen met het vlakke korstmos, dat er
donkere en witte cirkels en ovalen op teekent;
vochtig zy'n ook de barstige eikenstammen;
maar daar bemerkt ge weinig van: het vezelig
en vellerig korstmos op hun schors zuigt
alles op en zwelt tot zilvergrijze kussens;
vochtig is ook de schilferige, donkere
dennenschors, waartegen de helgroene algenplekken
scherp afsteken.
Droog alleen zijn de paddestoelen; op enkele
soorten na, die van de natuur met gom be
streken zyn en die ook vochtig blijven bij
drogen oostenwind en in de zonneschijn. Of
ze uit een kleffe bladerklont oprijzen of boren
door het siepnat mos, als het hun aard niet
is, voelen ze droog aan. Zie die melkwitte
parasob op zyn hagelwitten stok met een ge
karteld kraagje van roomkleurige moiré-zyde;
noch het vergaande blad, noch de zwarte
boschgrond heeft hem n smet j e kunne a
aanwryven. Kunt ge u iets reiners denken,
wat de kleur betreft en iets volmaakters voor
stellen, wat vorm en houding aangaat ?
Voelt ge u niet machteloos, zoo iets na te
bootsen op papier of doek, of het met specie te
boetseeren? Beeldhouwen uit h-t zuiverste
witte marmer, dat zou nog mogelyk zy'n; maar
die kraag van glanzend moirédan en die
wanook, die deze bewering zou kunnen tegen
spreken".
Dat de schrijver van diepen ernst bezield
is en dat hq zelf de toestanden, die hy be
schrijft, heeft bijgewoond en er bitter onder
geleden, voelt men wel aan de smartelijke
emphase van zyn betoog.
Aan menig acteur of actrice, die op het tooneel
als een ideaal, held of hooggestemde heldin
in de harten der toeschouwers de sluimerende
vonk van hooger menschzyn tot een uitslaande
vlam moet aanblazen, is even te voren elk
geloof aan menschelykheid en zedelijke op
heffing gewelddadig uit dt borst gerukt ge
worden. En dan," roept de schrijver uit,
dan verbaze men zich neg over de prostitutie
bij het tooneel!"
De oorzaak ervan ligt niet alleen aan het
ellendige loon dat met deze kunst verdiend
wordt, hoewel de psychopathia sexnalis" als
door het beroep gewekte overspanning van
het zenuwgestel niet zelden een trouwens
secundaire, beteekenis krijgen.
Vollrath von Lepel is zelf acteur, en heeft
dus alles, wat hy schrijft, beleefd. Hij scheidt
de prostituees in de tooneelwereld in twee
soorten: tot de eerste rekent hy de vrou
welijke leden vanjihet gezelschap, die door
de bestaande misstanden, door het minimale
loon vooral gedwongen zyn geworden zich
te prostitueer en. Tot de tweede soort
behooren die vrouwen, welke reeds vóór dat
ze aan het tooneel kwamen, met ambitie
dit bedry'f uitoefenden, en die slechts in de
hoop op rykeren buit het tooneel, kwasi tot
ondersteuning van haar eigenlijk beroep,
gebruiken.
Dat hiertoe niet alty'd de vrouw den aan
stoot geeft, weet Lepel ook wel. Hoe menig
par venu, officier, of hooger ambtenaar haalt
zich niet een maitresse uit den een of anderen
winkel. En, omdat deze betrekking hemeen
beetje banaal voorkomt, voor zyn geliefde.zoekt
hij voor haar een plaatsje bij 't tooneel. Meestal
is hij persoonlijk bekend of bevriend met den
direkteur, of hij weet de vriendschap van
den een of anderen invloedry'ken acteur
te winnen, die hem dan gaarne een pleizier
wil doen, en op die manier indirekt, zon
der het te bedoelen, als koppelaar dienst
doet. Nu zeilt de dame onder de vlag van
lid van een tooneelgezelschap de wereld in,
waar ze nu gemakkelijk toegang verkrijgt.
De galant betaalt dan aan den direkteur
voor zy'n vriendelijkheid een kleine, voor
zyn liefje bestemde gage. Jeugd, een mooi
IIIMHMIIIIIItllJII'MtllmlIIMIII
hopig zuivere omtreklijnen van hoed en steel ?
Gelukkig voor u, als ge geen anderen naam
begeert te kennen voor deze Belle-du-bois;
of u tevreden stelt met het liefiuidende
Amanita. Wroet ook niet dieper in de aarde
en graaf haar niet weetgierig uit, want dan
vindt ge den niet-smetteloozen, den ver radelij k
dikken knolvoet onder aan den reinen steel,
en ge herinnert u opeens iets uit een boek
of van een les zoo iets van bulboia en o,
ja, dat is die giftige moordzwam, niet waar?
Weg is uw genieting; verschrikt werpt ge
het vergiftige ding van u ; of, als ge nog kin
derlijk zij t, vertrapt ge het misschien.
Och j a, evengoed als in de menschen wereld
kunnen verborgen venijn en zinnen-bekorende
schoonheid samengaan; en toch behoeft ge
bij het aanraken van deze schoone geen
gummi-handschoenen of gublimaat, om het
gevaar te ontloopen, zelf vergiftigd te worden.
Het is inderdaad niet alty'd een voordeel
by het genieten van de natuur, dat iedereen
er tegenwoordig zoo'n beetje van weet; eerst
als ge er wat meer, wat veel van weet, kamt
het volle genot terug. Vooral het dwaze be
grip van het vergiftig-zijn van zoovele mooie
planten en dieren verpalt menigeen zijn
uitstapje in de natuur, of houdt terug van
gezichtje en temperant of brutaliteit ver
goeden allicht het gebrek aan talent. De
weg tot kennismaking met allerlei heeren"
staat haar nu open, en wordt gebruikt!
De zedenpolitie kan toekijken, zonder er iets
aan te doen, want de dame" heeft zich
heel listigly'k onder de hoede van een wel
gesteld lid der maatschappij gesteld, waardoor
de toepassing van de controle-paragraaf on
mogelijk wordt gemaakt.
Het is waarlijk niet noodig," zoo gaat von
Lepel voort, te wijzen op de
tooneeldirekteuren in provinciestadjes, die onder ondub
belzinnige toespelingen op het garnizoen"
der bewuste stad, de vrouwelijke leden een
uiterst geringe gage aanbieden haar dus
regelrecht uitnoodigend tot een intiem ver
keer met de officieren ... ook aan de
Berlyneche schouwburgen vallen dozijnen voor
beelden van Cocottenwirtschaft" te
constateeren.
En, na al deze treurige niteenzetitngen,
komt von Lepel tot de vraag: Wat is er
aan te doen?" En hy herhaalt veel dingen,
die reeds zy'n genoemd, maar die daardoor
volstrekt hun actualiteit niet verliezen.
De direkteuren", zegt hy, moeten hoogere
gages betalen. Schouwburgen, die geen levens
vatbaarheid hebben, dienen gssloten te wor
den op bevel der overheid. De zoogenaamde
£c'imieren"endergely°kegezelschappen dienen
m elk geval te verdwijnen. Ook moest er
een bepaalde ontwikkelingsgraad bij manne
lijke zoowel als vrouwelijke acteurs worden
geëificht.Want het is ongelooflijk, wat er tegen
woordig niet alles naar het tooneel trekt.
En het tooneel is toch waarlijk geen asyl
voor verongelukte en minderwaardige exis
tenties?"
Een door den staat beheerde inrichting,
waar tooneelspelers zouden moeten bewijzen
wat ze waien en wisten, ware wel in het
leven te roepen, meent Lepel. De commissie
van onderzoek zou er goed van doordrongen
moeten zy'n, dat ze de aspirant-acteurs en
actrices grondig dienen te ondervragen, eer
ze hun een plaats aan den een of anderen
Schouwburg aanwezen.
Verder een algemeene zuivering der be
staande opleidingsscholen. Ook die dienden
met een ijzeren bezem uitgeveegd te worden!
En dan weg met alle intendanten en direk
teurs, die de meest schaamtelooze prostitutie
in hun schouwburgen toelaten en daardoor
bij het publiek de achting voor het beroep
ondermijnen, weg ook met de agenten, die
slechts onder bepaalde voorwaarden aan
jonge actrices goede plaatsen bezorgen, en
voor alles, weg met alle prostitutie aan het
tooneel I
Lepel ziet wel in,, dat vooral de tooneel
spelers-zelf in de eerlte instantie verplicht
zijn, aan de verwJj'deri»^. vwi dit euvel mee
te helpen: Waarom oppoiïeëren ze niet?
Waarom dulden ze cocottes in hun ryen ?"
Lepel meent dat dit daaruit voortvloeit,
dat de tooneel-artisten meestal niet genoeg
achting voor, en waardigheid tegenover elkaar
toonen. Hun ontbreekt het moreele inzicht
en de zelfopvoeding tot zedelijkheid.
Ja, ook hier is nog veel te doen vóór
alles organisatie, n de invloed op allen, van
de besten en ernstigsten onder hen!
nauwlettend acht geven op wat er groeit en
bloeit, en daardoor van bewust genieten.
Ik hèb overigens knappe en verstandige men
schen het bosch zien mijden, omdat er van
die vergiftige paddestoelen in groeiden, alsof
dat gif er uit zou spuiten. Heusch, een aard
appel-of tabaksplant is minster s even giftig
als deze zoo geschuwde Amanita. Niemand
verplicht u immers de plant op te eten; en
als er nooit paddestoelen gegeten werden, zou
het ook nooit in uw hoofd opkomen, op het al
of niet giftig-zyn te letten; e ven min als ge er
ooit over nagedacht hebt, of de bonte vlinder
die daar vliegt, of het mooie sneeuwklokje,
dat in de lente op deze zelfde plaats zal
bloeien, misschien ook vergiftig zou kunnen
zijn; wat het inderdaad is. Geen enkele plant
in ons heele land, en voor zoover ik weet in
de heele wereld, werkt vergiftigend door aan
raking, of het moesten tropische brandnetels
zy'n. Dat is bovendien een geheel ander geval,
zoodat men juist deze planten niet eens ver
giftig noemt.
Dat door deze (choone Amanita bnlbosa en
haar naaste verwanten wel eens menechen het
leven verloren hebben, ij de schuld van de
menschen zelf, die zonder voldoende kennis
of door onachtzaamheid van anderen gingen
Een Amanita (de vliegenzwam) rood met witte relief-plekken.
Illustratie uiteet[genoemde foto-boekje: Natnr-Urkunden. 4. (Pilze).
AïEEÏ^LrEI.
De Dierenvriend. Paêtieipekn in
Oberammergau 11 Mei?25 September
1910. Sarah'»" kleindochter getrouwd.
De Koningin- Weduwe van Italië.
25 September j.l. is het eerste nummer
verschenen van den tweeden jaargang van het
aardige weekblad: De Dieren vriend",
Om het lot der dieren te verbeteren, moeten
wy- onze kinderen leeren dieran te begrijpen,
ze te verzorgen, te beschermen, te waardeeren
en lief-te-hebben.
In elk gezin met kinderen, dunkt mjj, moet
't een vreugde zijn, wanneer de Dieren
vriend" Zaterdags verschijnt.
Het jonge volkje heeft juist Zaterdags
's namiddags, en Zondags, gelegenheid de
aardige artikeltjes door dieren vrienden ge
schreven, te lezen.
De abonnementsprijs per jaar bedraagt
n rijksdaalder.
Pierre Loti, groot dierenrriend en poe
zen-bewonderaar bij uitnemendheid, zegt
zoo aandoenlijk dat hij zich sterk voelt aan
getrokken tot dieren, door de weerloosheid,
het halfduister, waarin zij door hun stomheid
geplaatst zijn.
Nu is 't juist de kunat, dieren stomme
dieren te verstaan, hun verlangens te
begrijpen, hun wenschen in-te-willigen. En
dat is zoo heel gemakkelijk, want al missen
zy de gave van 't woord, dieren zijn schran
der, 't eene meer als 't ander, een
verschijnsel dat zelfs onder menschen voor
komt! en zy weten zoo goed te openbaren,
wat hun welgevallig, wat hun pijnlijk is.
Een mensch, diejvan dieren houdt, zal zich
hierin nooit vergissen, en, ontroerd zijn over
de dankbaarheid, die zij in hun stomheid zoo
duidelijk vertolken.
In de Eeuw van het Kind, wordt ook veel
gedaan voor het dier. Gelukkig verschijnsel.
Kinderen moeten, zoo zy 't niet van nature
zijn, gekweekt worden tot Dierenvrienden.
*
* *
Na 25 September 1910, kunnen kappers in
Oberammergau goede zaken maken. Waar
schijnlijk zal het darnes-modetje dat voor
schrijft zich met postiches te kappen nog
niet voorby' zijn op dien datum, den
gewichtigen dag, dat er veel lange, glanzende lokken
zullen worden afgeknipt.
Zooals bekend ie, hebben om de tien jaar
de Passionsspiele in Oberammergau, in
Beieren, plaats. Den medespelenden zij, die
Jezus en zijne discipelen voorstellen, is nu
reeds konde gedaan, hun hoofdhaar niet
meer te laten knippen. De voorstellingen
nemen 11 Mei-van het volgend jaar een
aanvang. Tegen dien termijn moeten
Oberammergauer die de Passionsspiele vertolken,
door hun zwierende, lange lokken Joden
ten tijde van Jezus typeeren.
Na 25 Sept. 1910, zullen zij zich gaarne
van den ongewonen en lastigen haardosch
ontdoen en hun lokken voor een goeden
prijs aan kappers verkoopen. Wie weet, welke
schoone met lelie-blank gemoed, zich tooien
met de hem toegedichte roode haren van den
verrader Judas!
Sarah Bernhardt een kleindochter die in
't huwelijk treedt! Het feit, dat zij reeds
eten, wat niet door menseheu gegeten kan
worden. Eerst als ge tafel- en
keukengedachten krygt bij het zien van deze prachtige
plant, moogt ge van vergiftig spreken,
en alleen wie zelf paddestoelen zoekt om te
eten, of ze te laten eten door anderen, heeft
iets met dat vergiftig zy'n te maken. Voor
hen ware het te wenschen, dat een meer dan
oppervlakkige kennis van de paddestoelen
algemeen goed werd,
En die kennis is tegenwoordig zoo gemak
kelijk te verkrijgen. Op n
October-wandeling door een loof- en naaldbosch, kunt ge u
door zelfonderricht al zoover op de hoogte
stellen, dat ge voortaan met behulp van een
of ander populair boekje en gekleurde
plaatjes, de meest voor komende families van
de paddestoelen kunt onderscheiden; en
niet alleen dit; ook de kenmerken van de
weinige soorten, die algemeen voor
tafelgebruik in aanmerking komen, zijn zoo duidelijk,
dat niemand die lezen kan, zich behoeft te
vergissen. De zeldzame gevallen van vergifti
ging door het gebruik van paddestoelen zy'n,
als er werkely'k'verkeerde onder liepen, alleen
te wijten aan onachtzaamheid of zorgeloosheid
bij bet inzamelen.
Paddestoelen zyn bij ons nog geen gewilde
koet, behalve dan de gekweekte Champignons,
en ook deze zijn misschien in den laatsten
tyd oog meer in miscrediet geraakt na de
onthulling over de wyze van kweeken in
verpeste holen. Wie zelf zy'n maaltijd plukt
in bosch of veld, heeft zich tenminste niet
te verwijten, dat hij door zy'n verlangen naar
wat lekkers, de levens van de arbeiders in
de Parijsche groeven in gevaar brengt.
Een aanmoediging en aansporing tot dit
zelf zoeken van eetbare zwammen is onlangs
uitgegaan van de Nederlandsche Mycologische
Vereeniging; die heeft een boekje uitgegeven,
waarin een gekleurde en goede afbeelding
voorkomt van vier paddestoelen, die voor
corjsumptie worden aanbevolen; een nauw
keurige beschrijving en tevens recepten voor
de bereiding gaan er bij. Ik weet niet of er
nog voorraad van is, maar ge kunt het
beproeven door aanvraag by Dr.
JohannaWesterdijk,Roemer Visacherstraat l te Amsterdam,
de secretaresse van de vereeniging; misschien
is er kans, als de voorraad uitgeput is
en de aanvragen vele zijn, dat het boekje
herdrukt wordt en dan tegen kostenden prijs
verkrijgbaar wordt gesteld. Nu is inzenden
van 2 cent voor porto voldoende; wie geen
boekje en geen antwoord krijgt, weet dan dat
er voorloopig geen exemplaren meer zyn.
In deze en de volgende week kan ieder,
die er nog nooit aangedaan heeft, zich al
zelfles gaan geven in de hoofdonderscheidingen
van de paddestoelen. Ge behoeft maar de
een kleindochter héft, is onbegrijpelijk,
wanneer zij jeugdig en bekoorlijk verschijnt
als la Thisbéin Victar Hugo's: Le tyran
de Padoue" een rol, waarin ik haar eenige
jaren geleden, te Nice -zag optreden. Dat
la grande Sarah, toen reeds lange j ar e a zich
had kunnen oefenen in: Tart d'être grand'
mère" leek destijds fabelachtig.
Het huwelijk van Sarah's kleindochter
Simone Mairice Bernhardt, dochter van
Sarah's nigen Zoon: Maurice, is te
Versailles voltrokken.
Simone Bernhardt is gehuwd met den
heer Edgar Gross.
Wie wét, welke verrassingen de toekomst.
nog brengt. Sarah bluft jeugdig; zij zal
misschien nog eens, als over-grootmoeder
schitteren in haar glans-rol: La Dame aux
Camélias"!
» *
*
Krachtig, levens- en reislustig blijft ook
Margherita, de koningin-weduwe van Italië.
Zij heeft meer weerstandsvermogen dan da
arme, uitgeputte Czaritsa, wier zenuwen niet
bestand blijken geen wonder! tegen het
schokkend denkbeeld, alles wat haar lief ip,
voortdurend bedreigd te zien met moord en
verdelging. Arme rrouw!
Margherita toeft weer eens als gravin
Stupinigi, te Parijs. Incognito reizen is haar
lust. Vergezeld van markiezin de
VillamarinaMontereno, gravin Fes, en markies Guiccioli,
heeft zij haar intrek genomen in het Hotel
Castiglione, het hotel, waar Pierre de
Coulevain, haar helden en heldinnen behoorend
tot de fine fleur van Italiaanschen en
Fracschen adel, of, tot de crème van
Amerikaaneche plutocraten hun leventje van
vroolijken Frans laat leiden.
De heer Borgo, eigenaar van 't weidsche
Castiglione, heeft den salon der koningin
weduwe met haar lievelingsbloemen (viooltjes)
versierd.een vriendelijkheid die door de
beminnelijke vorstin zeer werd gewaardeerd.
Uren-lang toeft de koningin met haar klein
reisgezelschap in de zalen van het heerlijke
Louvre, rustig-genietend van de schitterende
verzameling schilderijen; niemand van 't pu
bliek let op haar; zij wordt alleen herkend
en eerbiedig gegroet door de conciërges van
't museum.
In de afdeeling der Arts décoratifs" werd
de koningin rondgeleid door den conservator,
den heer Louis Metman. Tot vyf uur in den
namiddag bleef de koningin in 't museum,
waar zij reeds den geheelen morgen had
doorgebracht, en waar zy', onmiddeljjk na 't
déjêuner terugkeerde.
Daarna maakte zy door de stad een tocht
in automobile, dineerde in 't hotel, en woonde
s'avondg een voorstelling bij in het Théatre
Francais waar: La Rencontre" van Pierre
Berton werd opgevoerd.
Arme, jonge keizerin van Rusland! Kan
zij een kwart doen van 't geen deze veel oudere
vrouw verricht, aan wie leed en beproeving
ook niet gespaard bleven, wanneer wy alleen
maar denken aan den afzichtely'ken moord,
op haar echtgenoot, koning mberto, gepleegd»
CAPRICE.
kinderachtige vrees voor het aanvatten te
overwinnen en uw lust tot omschoppen te
bedwingen. De kleintjes laat ge voorloopig
staan; de groote, frisch uitziende exemplaren
keert ge om, dan ziet ge dadelijk de
vierderlei wyze van bekleeding, die de hoed of
parasol kan hebben.
Ge vindt aan dien onderkant: of straalsgewijze
geplaatste plaatjes, óf een laag met fijne ronde
of hoekige gaatjes, of, wat al zeldzamer wordt,
een massa kleine of groote stekeltj es of alleen
een rimpelige of gladde oppervlakte. De
drie eerste groepen, dus die met plaatjes,
poriën of stekels dragen de sporen (zooveel
als de zaden, maar zonder kiem in of op die
organen! Bij de laatste groepen zitten de
sporen buiten op de huid of binnenin in
het lichaam, en deze groep wykt byna alty'd
af van de gewone paddestoelvorm (een steel
met een hoed); ge kunt ze in het begin ook
buiten uw studie sluiten.
Als ge nu nog de moeite doet een flink
getal verschillende jonge, byna geheel uitge
spreide hoeden mee naar huis te nemen het
behoeven alleen plaatzwammen (1ste groep)
te zy'n en die dan op een grijs of blauw vel
papier te leggen, (de plaatjeszyde op het papier,
dan zult ge bemerken, dat er zy'n met witte
sporen, andere met rose, andere met licht- of
donkerbruine en met byna zwarte sporen. Al
zijn die sporen microscopisch klein, de massa
geeft duidely'k de kleur aan. Met deze weinige
en zoo makkelijk verkrijgbare voorkennis ge
wapend, kunt ge het, met behulp van een klein
determineerboek zooals bv.: DestreéHoogere
Zwammen" al een heel eind ver sturen; al
komt ge in het begin ook niet tot de juiste
soort, met de familie, of, als het goed gaat, het
geslacht, moogt ge vooreerst ook al te vreden
zijn. Kunt ge ze teekenen en kleuren of
fotografeeren, laat het dan niet. Later als ge
er plezier in gekregen hebt, zult ge er wel
het nieuwe boek van Ruijs: Neder!. Padden
stoelen" en bnitenlacdsche werken bij willen
hebben. Bagin maar met een prentenboekje
als de goedkoope Miniatur-bibliothek No.
200/204 door Blücher (30 et.) of met Ruil
?1.30, of Sydow (Dumée) ? 2.50 of de duur
dere praehtwerkjes van Micbael 3 deeltje*
a ? 4. Uw boekhandelaar, als hij op de hoogte
van zy'n tijd is, heeft er wel in voorraad.
Het gewone Gowans foto-boekje Toadstools
at home of Heft 4 van de Natur-Urkunden
is ook al goed als geleider by uw eerste,
uitteraard wankele schreden op het zeer uit
gestrekte en geaccidenteerde terrein der
Mycologie of Zwammenkunde.
E. HEISIANS.