De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1909 21 oktober pagina 10

21 oktober 1909 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1691 Ned. Hand»! Mpfi . . 186 K 183)4 Ind. Handelsbank. 205 220 AtMterdam Robber. . 368 185X Botterd. Tapanoeli. . 146% 156'i Snmatra Knbber. . . 9;s| 103 Soengey Raja Rubber. 99% 109 Pranger Robber . . 123 129 Ook sommige- Mijnwaarden verheugden zich ditmaal ia eene meer dan gewone be langstelling; gewon* en pref. aandeelen Guyana Goud Placer konden dientengevolge e»nig« percenten verbeteren, terwijl de OostBorneo waarden van een ongekend willige stemming blijk gaven, gebaseerd op de ver beterende productie dezer maatschappij. Ook over de exploitatie-resultaten van de Gnyana verluiden gunstige berichten, die de hoop doen koMteren dat de tijdensgeschie. denis deser maatschappij eindelijk zal verkeeren. De gewone aand. kwamen van 29 op 38 pCt,, de pref. van 6 r op 59X pCr.; gew. aand. Oost-Borneo liepen van 41 op 50 pCt., pref. van 76 op 84 pCt. en de Camolbe wijzen van 38 pCt. op 43 pCfc. Ook Paleleh*s waren vast. Twbakswaarden lusteloos met zeer «tillen handel. Wat Scheep vaart-aandeden betreft valt opnieuw een koersverhe/flng van 6 pCt. voor pref. aand. StoomvMrt-M$. Zeeland op te teekenen. 'En büTramwaarden onderscheidden zich die v*n d»B Madoera Stoomtram dóftr eene ventere tferbetming van ruim 7 pCt., terwijl vin BpoorwegMBéeelen die der Ned. lad. Spoorweg-Mij. den avans vaa «a. 15 pCt, btihaaldeo. Van uitheemsche soorten monteerden aand. Warschau?Weenen 4 pCt. etaatswaarden bedden een kalm verloop. De geldmarkt werd in den loop der week gemakkelijker, waardoor de prolongatie-rente ven 3 X op 2 K pCt. daalde. V. D. M. *** Be tarwe concurrenten van Amerika. (Slot). Be cijfers van Amerika's tarwe-export varieeren jaarlijks; zQ bedroegen o.a. in de jaren bushete waarde in $ 1898 143.231.261 ' 145684.659 1900 ? 101960.889 73 *37.080 '1902 164856.102 112875.222 1904 44,230.169 35.850.318 1906 34.973.291 ? 28.757.517 Maar sedert gernimen tijd reeds is tarwe niet meer het hoofdproduct yari den Amerikaassohen landbouw. Reeds is het de derde in raag geworden, terwijl thans maïs num mer n is. Voor dit jaar bijv. is de raming 714 millioen bushels tarwe tegenover 1027 millioen buehels baver en 2649 millioen bo«Ji«l8 maïs, terwijl wat de waarde betrelt tarwe dit jaar eerst de vierde plaats inneemt, nl.: Maïs . / 1.324.423000 Hooi . 683.720 000 Katoen 666.000.000 T»rw» 462.600000 Haver 462.150.000 In wettelijk Earopa is in de laatete jaren de met' tarwe fceboawde oppervlakte even min belangrijk uitgebreid geworden, maar van Europa als geheel is de toename niet oabeteekenend. Deze bedraagt o.a. in de la«te(« 16 jaren 10 miilioen acres en in nog belangrijker mate is de tarwe-prednetie in dat tijdvak toegenomen, nl. met 100 millioej) bnabels. Etjropa heeft thans een met tarwe be bouwde oppervlakte van ongeveer 120 mil lioen acres, waarvan in Rusland alleen 47 millioen, in welk land de tarwe-akk«rs in de laatete jaren bijna zijn verdubbeld. "Ook Hopgwröe beeft op dk gebied een aanzienlijke uitbreiding aan te toonen. Tegenover de -eire* 120 miUioen acres in Ewppa, staan de oDgeveer 65 millioen acres van Noord-Amerika en Canada tezamen;de tarwe-opbrengat v»n Europa is echter by&a dri»tn«al jsoo groot als 4ie van Amerifc». Neemt men -nu io aanmerking, dat in Europa tarwe wordt verbouwd in vele streken, waar klimaat en geaardheid vaa den bodem lang niet zoo gunstig voor het product zijn als in Noord-Aowika, dan mag men de gevolgtrekkjpg maken, dat de betere veriorging en meerdere 'ervaring van de meeste Europeeeche landen op du gebied kunnen opwegen tegen de uit zich selye meer gunstige omstan digheden, waarin Amerika verkeert. uitschland bjjv. produceert meer dan vier maal zooveel tarwe als de Staat Illic-ois, een der voornaamste tarWe-staten van Ame rika; in Italiëwordt ongeveer tweemaal meer tarwe geoogat dan in den Staat Kansas, niet tegenstaande deze een veel grootere opper vlakte voor dezen tak van landbouw bearbeidt. Ter vergelijking nog de volgende cyfers voor het oogstjaar 1907/8: Stille knelt Naar wjj uit doorgaans wel ingelicht3 krin gen vernemen, doen zich in den laatsten tijd te 's-Gravenhage merkwaardige verschijnselen voor, welke aan de werking van etille kracht herinneren. Wy brengen in herinnering, dat vóór eenige weken reeds plotseling bij helder weer en zuid-westen wind een bedreiging van onzen veestapel en land bouw als gevolg verwacht wordt, zoo er anderzijds met de sociale verzekeringen niet meerder spoed betracht wordt: laat ons dus hopen, dat geen dag en geen nacht langer gewacht worde, temeer daar ook andere Departementen bloot kunnen staan aan de heimelijke invloeden der stille kracht. Denken wy slechts aan het gevaar, dat zjj zich een steenen-regen werd waargenomen op h«t dak van het Ministerie van Koloniën, konrend« uit de richting Kanaalstraat. Hoe wel weinig schade werd aangericht, was de verwondering toch levendig. Doch zjj steeg tot beklemming, toen dezer dagen het bericht zich als een loopend vuur verspreidde, dat in de badkamer aan het Departement van Binnenlandéche Zaken, Minister Heemskerk had bloot gestaan (op zich zelf niet onwaar schijnlijk) aan een volledige sirih- spuwing, eenige uren na het verschenen der Memorie van Antwoord- óp Hoofdstuk l der Staatsbegrooting! Ook het onttrekken van den heer Lovink aan het; Departement van Landbouw, Njj ver heid en Handel, brengt men thans vanzelf in verband met de inwerking dezer etille kracht, waarvan algemeen bebouwde op pervlakte, hectare: 18296.900 2J.516.ÏOO 5.750.000 2.544.100 1.884.500 oogstcpbreng»t, ton: 16803300 13.314.200 5,238.700 3.305.600 3.767.SOO Noord-Am ei ik a Rusland . . . Argentinië. . Canada . . . Duitschland. . M*n stelt, zich in de Vereenigde Staten nog dikwijls t«vr*4*« niet land-bouw-exploi tatie van uitgestrekte oppervlakten gronds, zonder van den bodem de voordeelen te trekken, die feitelijk ervan te verkrijgen zijn. Gaan, evenals dit in de meeste Europeesche landen in de laatste 20 jaren in belangrijke mate het geval is geweest, ook in Amerika de prijzen van land en grond opwaarts en dit te moeilijk te betwijfelen daii zal men ook ? ddiir meer tot intensieve exploitatie moeten overgaan, waarvan dan gevoegelijk een toename der tai.wfi-pxoductLe is te ver wachten. Maar wanceer 4& in vele jaren nog niet het geval mocht zijn en Argentiniëen Canada inmiddels als tarwe-producenten een grooten voorsprong hebben verkregen, is 't aan twijfel onderhevig of Amerika, ook in et het oog op zijn gestadig in aantal toenemende bevolking, ooit weder als tarwe-leverancier een zóó be langrijke rol zal kunnen vervullen als in de jaren 1870?18«G, toen het op de markten van West-Europa «en overwegenden invloed heeft uitgeoefend. Tbans voorziet Argentiniëreeds voor 33 % in den tarwe-invoer van Engeland en in verband met de gioote belangen van het Britsch kapitaal in tal van ondernemingen in de Argentynsche republiek ig het te verwach ten, dat deze in de eerstvolgende jaren een stieds meer beteekenend aandeel zal verkrij gen in de voorziening van het voor Engelands behoeften ontbrekend graan. straks tegen Waterstaat manifesteert met het betooveren' van de bronnen van den Rotterdamschen Waterweg; of denken wij ons het optreden dezer itille kracht aan \ onze kust, als dwaallichten b.v., met ge*n ander doel dan te protesteeren tegen het uit blijven der reconstructie" van het Cabinet, en het aanblijven van zekere pagantstische dwaal-verwantschappen". Eerst wanneer wij onze onderzeeërs terug zullen vinden in de konijnenholen onzer duinen, eerst wanneer Straks nestelt zich de stille kracht nog achter het hooge voorhoofd van Minister Nelissen, en verwart zyn brein en hitst hem op tot amokmaken en dit als een afkeuring van en een hoon op de van katholieke zijde ge ventileerde toerekeDbaarheids-theorieën.En wie zegt on?, dat niet cm nu CDT ETD 03 de bajonetten omer achterladers en de zijdgeweren onzer officieren tot kurketrekkers gekruld zijn, de behekste kogels loodrecht uit de trompen van het repeteergeweer ter aarde nijgen, en de mot de haneveeren d ir shako's heeft verteerd : eerst dan ... zal het te laat zijn ____ Wat Canada betreft, reeds 40 jaren geleden trok de uitmoi) tonde kwaliteit -der tarwe, d dar verbouwd, de aandacht van den Canadees en wel bekenden -epoorwegepecialiteit J. J. Hul, die toenmaals te St. Paul woonde. Bij de oprichting der Caxadian Paci-fic Spoorwegmaatschappij gaf de regeering van Canada haar o. a. 25 millioen acres tand ten geschenke. In de 25 jate», die «edeit zijn verloopen, is dit geschenk gebleken een zeer waardevol bezit te zijn. De verkoop van een gedeelte van dezen, inmiddels door cultiveering bij uitstek vruchtbaar geworden, grond heeft aan de maatecbappij tot 1908 reeds meer dan 65 millioen dollar opgebracht. Van dit landbezit was in den loop van het vorig jaar nog ruim 13 V* millioen acres onverkocht, die" hoewel nog niet in cul tuur gebracht tot een prije van $ per acre, op een waarde van ruim 80 millioen dollar mi»etens zijn te schattep. Want de toenemende waarde van den grond in Canada, dienstbaar gemaakt aan het ver bouwen van tarwe, kan worden afgeleid uit de stijging van den prijs van die gronden, die in 1SS9, 1906 en 1907 resp. $ 3.46, $ 5.84 en $ 5-92 per acre opbrachten, doch in 't afgeloopen jaar met niet minder dan $ -9.50 per acre werden betaald. Dit is een maatstaf voor de waarde ver meerdering van den voor lardbouw geschikt gemaakten grond in Canada, waar voor tarweakkers vooral een hooge prijs wordt be dongen. En de uitstekende spoorweg- en stoomvaart-Terbindingen wedijveren met die van Amerika, om het transport naar Europa te bevorderen. de stille kracht ook zal gaan langs alle de buitenlandsche hoven, en wij ons gansche corps diplomatique op eeuen schoonen dag bijeen zullen zien op de cour óór het Departement van Bnitenlandsche Kaken, smadelijk tèrog gezonden van hun pos', als slachtoffers van de ailti krachtt Zal dan niet, zoo vraagt het angstig hart, deze hinderpalen, maar stroomt er kalm onderdoor. Het opruimen van deze versperringen is zeer tqdroovend. Blokken worden loegezaagd uit de massa, en dan losgetrokken dooreen stoomboot. Dit zagen wordt gewoonlijk voor afgegaan door het verbranden van de boven laag die boven water uitsteekt. Daar de massa soms 100 taai is dat de boot een twintigtal pogingen moet doen eer 't gelukt een blok los te krijgen, en daar bovendien het goedje zoo gauw groeit dat in een paar weken n open Nijl&tuk geheel overdekt kan zijn, ziet men het vrijwel hopelooze van dezen strijd. v. O. YÜtarMnes. In Amerika zij a uitvoerige vergelykingsproeven genomsn met schepen, voortbewogen door gewone stoommachines of dsor turbines. De verwachting was dat de turbine een zuiniger voortbewegingsmiddel was, maar de proeven hebben geleerd dat een turbine alleen vooidtelig is büschepen met groote snelheid,. en dan vooral bij de grootst mogelijke vaart. Waaneer de snelheid afnam, dan bleek de turbine onvoordeeliizer te zijn. De eenige oplosèiag w*s in dit geval zoowel turbine's als gewone machines te /gebruiken; het stoom schip Otaki is het eerste schip van de han- .delemarine, dat beide machines tegelijk be vat. De turbines worden gebruikt bij ontwik keling van de grootst mogelijke vaart, terwfll twee stel triple expansie-machines vooral voor ge- rinfcereanelheids- ontwikkeling dienenZoodoende krijgt men zeer geschikte resultaten. Da vergelijking met twee zusteraohepen die allén triple expan?ie-machineehadden, leerde het voordeel van het combinatie-stelsel. De, Olaki had bij een zelfde gemiddelde snelheid, op een reis naar N. Ztaland IL pCt. minder kolen-7erbruik en. 20 pCt. minder water-ver bruik dan de zusterschepec, hoewel de ketels overigens gelijk waren. v. O. HIUlllllllliniHlllllllllllimillllHIIHIIIIIIIMIIIlUlltlllUIIIIIH ........ I1IIIII de stille kracht zich ook dringen in de kluizen van het Depattement van Financiën, onze munt snoeien, en van onze deugdelijke rijksdaalders Echillen het God zij met ons? ... Ja, inderdaad (Wij moeten den lezer mededeelen, dat tot onzen spijt iu het draadbericht van onzen doorgaans wel ingelichten zegsman een eeinfout is ingeslopen: hij sprak niet van een stille kracht, maar van een ttiile krach'.) iiMiiiimiiuHiimiiiMHimmmmtiiiijiiiiiUMiiiiiuiiHiitmiiiiiiiiiiitHi Mm Ui (Vervolg van pag. 3.) De bovenloop van de Kyl biedt verbazend veel moeilijkheden voorde scheepvaart door dat groot e gedeelten van het vaarwater over dekt zijn door een dikke laag van vegetatie. In ons land wordt er al geklaagd als er wat veel waterecheeren en waterpeet de vaarten verstoppen, terwijl bij Aalsmeer geheele plassen overdekt zijn door een deken van veenmos, dat instaat ismccechen met gemak te dragen, maar in de Nijl gebeurt dit op grooter schaal. De matras van planten, die zich daar over de rivier uitspreidt is zoo dik en stevig ineengevlochten dat olifanten en nijlpaarden er door gedragen worden. Deze plant en-bruggen bestaan uit verschillende planten-soorten, maar op 't eerste gezicht ziet men gewoonlijk alleen de talrijke papy rus-planten (de groote sustere van de tamme huis-exemtlaren in mandjes en bakjes bij onf) die door hun uitgespreide bladen alles overdekken en daardoor lang voor de eenige schuldigen gehouden zijn. De waterstroom van vader Nijl zelf ondervindt weinig last van M. -gcHABTEN-ANTINE:, -- Sprotje heeft een dientt. ?? OSCAR WILBE, Het Granaatappelhuig. Am sterdam, Wereldbibliotheek. S. LA CHAPELLB-ROOBOL, Jn Tvieesinjd,l-l\. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf, ESJEK, De sprong in het duister. Haarlem, H. D. Tjeenk Willink & Zn. EBKST TEAMRB, Ein König van Juda. Berlin, Verlag von Maa*z & Plstvk. HESTEH, Schoolleven. Utrecht. K. DE LA BRITYÈBE, Bvalpa, de bruine Prins,. naar het Duitscb, \an FBAKZ TKELLEB. W. J. METS, Hoe Kees zeeman wtrd. Alles te Utrecht, bij' A. W. Bruna & Zn. P. H. HUGENHOLTZ JR., Frans van Assiti. (Een karakter heel d). Amsterdam, Van Hol kema & Warendorf. HEIMKICH LHOTZKY, De toekomst der Menichheid. Zutfen, W. J. Thieme & Cie. F«en'« Kalender, fiehrijfmap op vloeicarton. Amsterdam, L. J. Veen. Eigen Haard: Moeielijke dagen, IndischMilitaire Schets, door J. Swiers, II. De ' waarborg en belasting op Gouden en Zilveren Werken, II, slot, met afb. Uit de omstre ken van Utrecht, Vleuten, Ouden Raijn en Velthuizen, door C. de Vries-Blom, met foto's naar de natuur en naar oude platen, door de schrijfster. De Salon des Variétés te Am sterdam, door J. H. E., III, «'.ot, met afb. Nachtwaak, schetsje door No. 6 Feuil leton. Een held geëerd. Generaal A. L. W. Seyfardtif. E. H. Begemann. De Ida". Na het proces Steinheil, alles met afb. Gids TOOF BuitenlaiHlsche Hotels. GENUA. GENUA. Hotel Itoyal haven. Electr. (Aiiutla). Tegenover bet station en naby de licht. Oentr. verwarm, Alle oomfort. Hollander» ten zeerste aanbevolen. Eigen. GEBBB. KOEINO. 19/11-09. V. D. 8. f{ r*|tTTY ? Hotrl de laVilH-. Naar het miden gelegen met prachtig nitzioht l-irp VTËl l U P zee en OBQgeving. "Vroeger Palazzo Fiesco. Dnitsch Hotel >?* *-^A " ** flm Ie E. Met alle comfort. Dnitsche Eigen. WALTEER & OESTEKLK. Wiesbaden. - HOTEL NASSAU. Ie Bang. Prospectasteo franco door de Directie. Dit blad ligt in bovengenoemde Hotels ter lezing. enz. Te Koop te Overvean een verplaatsbaar Atelier, dubbel bafichot met fandeering en omrastering, donkere kamer voor photografisclie doeleinden, zolder en buitenbergplaats, W-O- waterleiding en stookgeleeenheid. Alles in basten staat; ook geschikt voor Jachthuis of Opzichterwoninjr. Te bevragen bij E. TEN KA.TE, villa Antonia Clatóia", te Ovörveen, oi bij den Heer P. C, N1EPHAUS, Kantp.or vad Vaate Goederen, Nassaulaan 27. Haarlem. Haarlemsche Soda-Fabriek levert: ZUIVEBH SODA in KRISTALLEN en POEDERYOR» voor TECHNISCH «B HUIftHOCbELUK ftebrnik. 6LAÜBERZOUT in KRISTALLEN en GEGALCINEERD, PiU&A CHLOORKALK 35/37 pCt., ZEEPPOEDER voor de WASCHINDUSTRIE «n veipakt voor hninhondelök gebruik. KALKZEEP ABSOLUUT" voor ?UIYELBi.BBJEKES, STYPTALIVE de VER? OPLQSSEB, MOUBIBXB ei pr$8CÓ'arant, worden op aanvragen gaarne verstrekt Ftana F. ZEILINGA. "3ST Zeilmakerij, Dekkleedenfabriek, Waterdicht Zeildoek. Dekkleeden, Tenten en Vlaggen te Huur. Amsterdam, Binnenkant 38 Billijke conditiën. Levensverzekering- fff r * Maatschappij H T Tl D 2 HT Maatschappelijk Kapitaal: KEK 911LLIOEN GULDEN (Tolteekend). Sluit Levensverzekeringen en Lijfrenten op foyzonder gunKÜge verzekeringüvoojrwaarden en tegen zeer billijke pramiën. P. SLUIS' Ochtendvoer voor Hoenders l wordt thans het meest gebruikt, Volgens d«n hedendaagschen stand dei _ wetenschap proefondervindelijk het beste en - ?"-*?" *** goedkoopste Kippenvoeder der wereld. Meer Handeumerk. eieren dan met eenige andere voedering. G»' keele voederkosten per Kip hoogstens l cent per dag. Postwissel il ? 1. 6 Kilo franco thuis, met brochure 40 pagina's en desverlangd opgav« Ta* n*astbijzijnd depot. F. SL.UIS, N. Z. Voorburgwal 59, Amsterdam. Gevetligd udert 1823. TeUfoon 3008. Bekroond met 536 medaille». Piano-, Orgel- on IKIuziekhandel YIIOOJ^ <|* KAJLNUOVEW, AENHEM, Koningsplein. en PIAJSO'S In Koop en tn UCnnr. BXPABBBBE9 8TMCMÏH BTJHJDL 'Q. Dl ZÜIB-flOLLAfiDSCHE «Laatschappjj yan Verzekering op het Leven en bg Ziekte, Heerengracht 12, 'a-Gravenhage. Maatschappelijk Kapitaal /LOOO.OOO. COMMISSARISSEN: Mr. M. M. 8CHIM VAN DEE LOEFP, Pre*.; V. B. VAN LIEFLAND, Dr. A. TEN OEVEE, Mr. A. 8. MIEDEMA, A. M. VAN EMBDEN, Dr. P. H. J. BEEEND8, Mr. J. W. DE KANTEE, Secr. DIBECTETB: Mr. J. W. KONING. Schotsch Havermeel. Aaaberolea door eerste geneeakaadi«OB «b IM* bwto planU«idi«* ro«d«l iilfiJII. XU1WJB1I12 ZIHJHëTOF9 ?utoyene Snij- en Lagelitoestellen voor Acetijleen^ Kenxine^ MAcktgas^ enx. ?teedg ia Toorra»d «n t« beproerra bt FlfiEE i DE KRUUFF, ^.^ AiSNTEBDAff. .-Telefoon Mo.5»4.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl