De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1909 19 december pagina 6

19 december 1909 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAM M EU WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1695 THE BUDGET LEAGUE THE DUKES.Hi there!come THAT'SOURAIR MINISTER LLOYD GKOBGE. OUB MODEL SPEECH COMPETITION - See Page 14. Het Hooger Huis: Kom jij eens omlaag, dat is onze lucht!" (Aanplakbillet van de radicalen). BUDGET WEEK BY WEEK Kom, gchimmeltje, je hebt nu lang genoeg gegraasd, uu moet je maar eeEseven helpen tiekken, den heuvel op!" (Aanplakbillet van de radicalen). Vol. I. No. 17. SATURDAY. DECEMBER II. 1909 Weekly Engeland s populaire kanselier. Les talentg sont rliatribués sans gard anx généalogies. 't Was 1885. Ia het kleine vorstendom Wales, woedde een kerkelijke strijd tusschen de meerderheid van Dissenters en de minderheid van Anglicanen. Ddzer geestelijken weigerden hier en daar, gener dooden in gevrijde aarde te laten begraven. Dat gebeurde in zeker dorp. Ben arme Dissenter had stervende ver zocht op het kerkhof van de parish in het graf van zijn kind te worden ge legd. Maar de parish-geestelijke weigerde daarin toe te stemmen, wijl de doode het ware, door den staat erkende, geloof had verworpen. Zijn verontwaardigde familieleden en vrienden, wonnen den raad in van een rechtsgeleerd geloofs genoot, een 32-jarig solwitor. Wat moeten wij aanvangen P" vroegen ze hem. Den doode naar zijn wensch begraven," was het antwoord. En als het kerkhof hek gesloten is?" vroegen ze verder. -Breekt het dan open," klonk de raad. Deze werd opgevolgd. De jonge procu reur werd vervolgd wegens opruiïng tot onrechtmatig geweld, doch door het ge recht vrijgesproken. Ea sedert handelde in Wales geen Anglicaansche geestelijke zoo willekeurig meer. 26 jaren later. Chamberlain's oorlog in Zuid Afrika was nog in vollen gang. De pro-Boers weerden zich hier dapper. Zij weigerden te deelen in de nationale schande van dien oorlog en veroordeelden ook de gruwelen der concentratie-kampen ten sterkste. Barbaars h", noemde de edele liberale leider, wij lenSir Campbell Bannerman, ze. Diens bekende partijgenqoten, Risebery, Asquith, Grey en Haldan a deelden zijn meeniag niet en gaven, door oprichting van den imperialistischen Liberal League", daarvan blijk. Maar Sir Henry werd bij het protesteeren van dien oorlog, da p per ter zijde gestaan door een vurig Welsche afgevaardigde. Deze werd vooral het mikpunt der opgewonden Jingo's. Doch hij stoorde zich daaraan niet en waagde zich zelfs in het hol van den leeuw", Joe's woonplaats, om zijn protest te laten hooren. Vrienden vreesden voor zijn leven. Ga niet," zeiden ze. Doch hij ging, onversaagd. Een vijan delijk loeiende menigte wachtte hem te Birmingham op. Ia groot gevaar, begaf hij zich naar de vergaderzaal. Daarop deed de bende, huilend om zijn leven, een aanval. Da politie moest de sabel trekken. Een man werd gedood. Maar de moedige apostel van vrede en humaniteit ontkwam levend, vermomd in het pak van een politieman. November 1907. Het Britsche spoorwegverkeer, werd door een algemeene werkstaking van het personeel bedreigd. Arbeiders en directeuren stonden onverzoenlijk tegenover elkander. De staking scheen onvermijdelijk. De span ning was groot. Op het uiterste oogenblik wist de minister van handel en nijverheid vertegen woordigers der beide partijen te bewegen met hem over een minnelijke schikking te onder handelen. Da kans van welslagen werd gering geacht. De onder handelingen waren gerekt. Doch na eenige dagen werd het vergelijk onderteekend, tot instelling van scheidsgerechten voor de spoorwegen van dit land, die reeds goede resultaten ople verden. Aldus ontliep Engeland de tooneelen, te voren in ons land afgespeeld. Zijn regeering handelde met mér tact en beleid. Het succes was hoofdzakelijk te danken aan de schranderheid van den tusschen beiden gekomen minister. Ea heel de Eagelsche pers zwaaide hem daarvoor lof toe. De gansche natie is hem dank verschuldigd," schreef een conservatief dagnlad. De solicitor, afgevaardigde en minister, de lezer zal het wel al hebben begrepen, was de right honourable David LloydGeorge, eerst leider der Welsche natie, thans van de Engelsche democratie en, als tegenwoordig kanselier der schatkist, de merkwaardigste, levende staatsman van dit land, door de radicalen zoo be mind, als nu door de conservatieven gehaat. Hij heefc, met zijn ingrijpende nieuwe belastingvoorstellen, de oplossing van den strijd tusschen het adellijke boerenhuis en de souvereine volksmacht JACIITOPZIENER LANSDOWNB : U, vrienden van mijnheer John Buil? Nou, laten we ons dan tot mijnheer zelf wen den en 't hem vragen." (Eertte pagina, van een der anti-ministerieele spotbladen}. uitgelokt. Hij zal in dezen strijd de hoofdrol spelen. Toen hij in 1890 voor 't eerst door de Welsche kiezers van Carnavon tot Lagerhuislid.werd gekozen, kende buiten zijn woonplaats niemand hem. Thans klinkt zijn naam door heel de wereld. Engelsche ministers werden vroeger uitsluitend uit de hoogste standen ge kozen. Da tories zochten het talent der staatkunde enkel bij den ad-sl en de rijken. Vroegere liberale bewindvoerders, deden dat min of meer. Sir Campbell Bannerman sloeg een nieuwen weg in, toen hem, op den St.-Nicolaasdag van 1905, de bewindsteugels werden in han den gegeven, na het aftreden van Balfour's ministerie. Op een morgen, kwa men de heeren John Burns en LloydGeorge, te zamen opgeruimd uit C. B.'s woning. Toen wist men hier, dat zij deel van zijn nieuwe regeering gingen uit maken. Dat was een daad. Een gewezen werkman en een kleine burgerman, aan het hoofd van ministerieele departementen te stellen, 't Schokte het En2» Isch traditiegevoel een beetje. Maar C. B. was het eens met bovenstaand ge zegde van Prederik de Groote. En als Napoleon, stelde hij de staatkundige baan voor ieder talent open. De koopmanschap der City keek verbaasd op, toen zij las, dat de heer Lloyd George was belast met de portefeuille van handel en nijverheid. M«ar die keuze was gelukkig. De Welsche afgevaardigde had reeds als par lementslid blijk van veel talent gegeven. Geen kruiwagen hielp hem voort. De zoon van een schoolmeester, in 18C.S te Man chester geboren, reeds op twee jarigen leeftijd vaderloo^, in de woning van een schoenmakenden oom opgevoed, na zijn sshooltijd in de loer gedaan bij een sollicitor en in 1884 zelf als zoo danig beëedigd, werkte hij zich uit eigen kracht omhoog. Een self-made man, naar het hart van S miles. Que j'aime la hardiesse anglaise", moet Voltaire eens hebben gezegd. De heer Lloyd-George is Welschman en daar trotach op. Maar stoutmoe diger dan eenig ander Engelsch staatsman. En voor de opwaaitsche beweging der Eagelsche democratie, de meest geschikte leider. Nauwelijks 24 jaar, voerde hij zijn natie aan in een groote beweging, om in Wales scheiding van kerk en staat te verkrijgen. Gladstone kreeg respect voor hem, vond die zaak wel recht vaardig, aangezien de Dissenters verre weg de meerderheid in Wales vormen, maar moeilijk uit te voeren. De heer George bleef op dat aanbeeld hameren. Daardoor kwam hij zoo vroeg in het parlement. Als 27-jarig lid, won "hij er langzamerhand invloed. De oorlog van Zuid-Afrika, bracht hem met een sprong naar voren. Met Celtisuhe vurigheid, wierp hij zich in de beweging daartegen. Toen kwam in 1902 de con servatieve regeering voor den dag met de reactionnaire schoolwet, die de kosten van het sectarisch onderwijs geheel ten laste der openbare kas stelde, doch de controle er over iu handen der kerkelijke partij liet. Als Dissenter vocht LloydGeorge hardnekkig daartegen. Zijn talent als parlementaire debater, werd van alle zijden erkend. Doch het kwam eerst goed voor den dag, toen de heer Chamberlain een jaar later het vraagstuk der tarief hervorming ter sprake bracht. Heete en belangwekkende debatten hadden daar over in het parlement plaats. Joe was een geduchte debater. En onder de liberale freetraders was er maar n volkomen tegen hem opgewassen. Namelijk, onze Welschman. Hun beider debat, was een lust om aan te hooren. Ik woonde het enkele keeren in de lobby" van het parlement bij, dat er werd geroepen: Lloyd-George is up!" En dan vloden de Lagerhuisleden vandaar naar binnen. Het was Divid tegen Goliath. Cham berlain, rank en tamelij k forsch; George, kort en tenger. Maar deze had menigmaal the best" van gene. Geen ander freetrader, kon den grooten Birmiaghammer zoo geducht in een hoek zetten. En op zoo vroolijke wijs. Want de heer George heeft, wat de Engelschen noemen en zoo op prijs stellen: Senee of humor". Zijn redevoeringen tintelen van geest. Men kan dat uit zijn levendigen blik opmaken. Die zachte gelaatsuitdrukking weerkaatst ook zijn humaan gevoel. Hij spreekt altijd vlot. Overtuiging spreekt uitiederen zin. Kwinkslagen volgen elkander op. Maar er zit altijd ernst achter. Hij im proviseert meestal, soms met vooraf ge maakte aanteekeniBgen. Hij schrijft zijn redevoeringen niet, zooals Lord Rosebery en zijn radicale geebtverwant en collega, Winstpn Caurchill. Dezer stijl van spre ken, is daardoor keuriger, klassieker. Maar die van Lloyd-George, natuurlijker. Het oogenblik inspireert hem. Zijn ge dachten werden niet door geleerde studie gevormd, maar in de school des levens". Daardoor is hij zoo uitnemend practisch. Tevens zoo ongekunsteld en overtuigend. Nog zie ik hem daar staan, op de groote meeting van verleden jaar in de Albert Hall. De liberale vrouwenbond had hem uitgenoodigd, als tweede minister der kroon, het standpunt der regeering om trent vrouwenkiesrecht uiteen te zetten. Aan hem ligt het niet, dat zij die zaak niet ter hand neemt. Hij is een vurig voorstander. Toch maakten de suffragettes hem het spreken in die meeting moeilijk. AVel twintigmaal, snoerden ze, door he vige onderbrekingen, zijn mond. Maar hij hield voet bij stuk, verloor geen oogenblik zijn kalmte en voleindigde ten slotte zijn speech. Ook dat won hem vele harten. En voor geen Engelsche minister hebben de suffragettes zooveel eerbied. Nu wordt hij hevig door de tories aan. BURGEB LLOYD GEORGE (tot de vtriordeelde aristo crate»): Heeren, wjj zullen mild zjjn. Voor het gebruik van da guillotine heffen wij van n geen speciale belasting l" (Uit de niet zeer ministerieele Punch). Het ezeltje, dat zichzelf erg slim vindt, voor het moeilijke dilemma geplaatst, of hij drinken zal dan wel den heelen emmer omver schoppen. (Budget Cartoon» van Reynoldt). DOKTER LLOYO GEORGE (lot Lansdowne): Ja, wanneer u geen medicijnen wilt innemen, zullen wij a wel een lichaamsdeel moeten amputeeren l" (Cartoon van The Morning Leader). OfCLANDS PROSPEK/T 'MURDERED BY A Het boo^e duiveltje Lloyd George zit op 't graf van Eneelands welvaart zich te verkneukelen. (Spotblad van The Budget Protest Ltagué).

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl