DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1696 Prins Leopold van België. oudste zoon van den nieuwen Koning. Belgische troonswisseling. Toen Leopold II nog nauwelijks den troon had bestegen nu vier en veer tig jaar terug diende hij bij 't parle ment door middel van zijn ministers een wetsontwerp in, waarbij de civiele lijst van den Belgischen Koning, tot dan toe bedragend de niet onaanzienlijke som van 2.600.000 francs, zou worden ver hoogd met 700.000 francs jaarlijks. Het gemak en de spoed waarmee de jonge Koning hiertoe overging, teeken den twee van zijn meest naar voren tredende eigenschappen van stonde af aan: zijn on geneer dheid en zijn zelfzucht. Maar in die,daal stak toch ook reeds iets anders en iets beters: zijn behoefte aan expansie van zijn persoonlijkheid, aan .gelegenheid om actief te wezen. Leopold, nauwelijks ^ koning, had on weerstaanbaar de behoe'fte zooveel aio ge lijk ruimte te hebben voor zijn Thatendrang. Het is bekend hoe hij heeft geleefd: niet anders dan en tot in details dikwijls eender als de geldkoningen van de overzij van den Oceaan. Eeeds vroeg uit de veeren geen donzen veeren! wint zijn galanterie" was geen wekelijke, zooals inen dikwijls denkt, doch een curieuse stram-militaïre liep de lange schrale financier en ondernemer, dien het lot de koningspraal, toevallig, had meegegeven, in zijn park te Laeken of in den tuin van een zijner buitengoederen de vroeg-post," al wandelende, te schiften, om haar, reeds vóór zijn eerste ontbijt, straks met secre taris en ordonnans af te doen. "Wat was dan het werk dat hij deed, en deed con amore? Het gold de onder nemingen, waarin hij persoonlijk zich had, gestoken of de ondernemingen van den* Staat: het was de kapitaal-vorming, de kapitaal-besteding, de industrieele en financieele groei van zijn eigen fortuin en van den Belgischen volksrijkdom. Moest er een tram worden gelegd ? Leopold liet het ontwerp komen en al gauw den ontwerper. Tot in de kleinste bijzonderheden moest hij weten het wat, het hoe, het waarom. Welke bestaans reden had deze tram ? Zou ze op den duur rendeeren ? Kon men de producten voor export, in die streken nog schaaracb, helpen zich vermenigvuldigen ? Waren er markten te scheppen, die 't wellicht loonend maakten iets meer te beginnen, nu reeds, dan die enkele tram ? Leopold Wijlen Koningin Marie Henriette, in leven gemalin van Koning Leopold II. luisterde nauwkeurig naar de uit eenzettingen, las de stukken met zorg. Men behoefde, indien hij eenmaal neen had gezegd, niet jaren daarna met hetzelfde plan vóór hem te komen, vartrouwend dat hij die oude vervcersquaestie wel zou vergeten. Een boosaardig optreden was het gevolg, want nauwkeurig herinnerde de homme d' affaires, die in hem stak, zich de héle geschiedenis, verrassend, tot in onderdeelen ! ?Wij leven in een tijd van gedurigen industrieelen vooruitgang en verruiming van den handel. Het commercieele leven zet zich onverpoosd en sterk uit : Men hoort het groeien. In den strijd om invloed was kapitaal" eens een tweede factor, het is thans eerst recht al is de uitdrukking zélve ouder de nervus belli, de ziel van dien oorlog, die het leven in de mavtschappij en die het leven der volkeren ij. Wat wonder dat Leopold, die het decorum van het Koningschap omlaag haalde met waarlijk onovertroffen onver schilligheid, en die zijn heele familie uiteenrukte tot zij aan jammerlijke flarden la?, het onverholen respect be hield van de machthebbers en hun woord voerders die in hem hun krachtigen zakenman en hun meerdere voelden: manieur de capitaux, bouarer van stads wijken, aanlegger van moderne vervoer middelen, kolonisatoj, vader van divi denden en nieuwe markten voor Belgische producenten. Kom ! is zoo'n Koning niet de Koning die zijn ambt begrijpt? Koning kind van zijn tijd! Achter Caesars zegewagen, als hij met nieuwe rijkdommen, uit vreemde landen samengeroofi, Rome binnenreed, zongen zijn dan losbandige soldaten: Burgers, houd voor Caesar je dochters in huis !" ? maar, hier en daar eens een dpchter aan Caesar verliezend, juichten en jubelden die goede burgera den brenger der vele schatten t03! Sedert dien zijn wij christelijk ge worden en plengen onze persmannen tranen over Leopolds onregelmatig ge drag, maar het juichen was er als toen, het opgewonden gedrang was er als toen, en met den krokodillentraan van de geN*B|B*-- ?- - -«?-. .:-.&& Prinses Stéphanie, dichter v. Leopold II, en baar gemaal Graaf Lonyay. Peetjss Kerstbra door ISA BOUDJEK?BAKKER. Jan en Peetje hadden het samen gekocht, maar Jan droeg het naar huis, een klein chocola "kerstboompj e met drie takjes, lorrig versierd met wat kunstgroen, om elk takje n gekleurd suikeren ringetje, aan 't eind en in den top een dun scheefstaand kaarsje. Peetje was verrukt; op een sukkeldrafje meeklepperend met Jan in zijn te groote schoenen, n rood knuislje geklemd in Jans buis, keek hij onafgewend naar 't wonder. 't "Was zijn boompie. Moeder had van de mevrouw waar ze werkte centen gekre gen om wat van te koopen voor Jan en hem; toen had Jan een verfdoocje gewild, Leopold II op achttienjarigen leeftyd. Prinse? Clémentine, dochter v. Leopold II. Leopold II. Z. M. De Keizer van den Congo (oaricaluur in g-'ps). kwetste zedigheid mengt zich de pare lende en echte traan van eer bied volle bewondering.... Waarom ook niet ? Leopold heeft naar de middelen, die zijn positie hem gaf, Balgiëhelpen omhoogstuwen, en het is de vraag of deze opvatting van de Koningstaak in den zoo on middeleen wschen tijd, waarin wij leven, niet meer waard is dan de nood zakelijk leege van enkel zich te leenen tot een decoratieve rol, waartoe het moede Koningschap dikwijls komt. Vatte Leopold het Rijksbestuur op als de directie van een groot handels huis wat drommel, wanneer hij de kracht in zich voelde en den lust om iets te dirigeeren, en wanneer er dan niets voor hem te dirigeeren viel dan een staat, die op n groote gonzende industriëele en commercieele onderneming leek, hoe zou hij dan anders zijn werk kracht hebben kunnen ontginnen, dan door den chef te spelen in die groote affaire, de moderne chef in een moderne onderneming? * * * Van 's Konings vader, wiens parti culiere leven evenmin stichtelijk ia te noemen als dat van zijn thans overleden zoon deze schijnt uit ergernis, in zijn eersten, nog moralistischen kroonprinsen tijd, er zelfs om buitenaf te zijn gegaan: te>ii]iora mutantur , van dien eersten Leopold worden anecdoten verteld, dio toonen, hoe hij een bedenkelijk gedrag kon paren aan een zeker decorum. Da volgende, die wij ter illu stratie geven, verklaart ons tevens, niet onaardig, waar de zoon de koele en kortaffe ironie van geërfd heefc, waardoor ook deze bekend, en dikwyla gevreesd was. Op een Zondagmorgen zoo luidt het verhaal , toen hij in tegenwoordigheid van den Koning preekte, meende de predikant Scheller, de protestante hofkape laan, op de manier van de oude boetpredikers eeng hevig van leer te kunnen trekken. Hij deed het in een oratie, waarin hij boeiend sprak over den invloed van het kwade voorbeeld, ran boven ge geven. Da preek had veel succes; het gansche hof, dat er bij tegen woordig was gli mlachte eens fij ntjes bij de felste passages, die maar al te duidelijk sloegen op de zeden van den souverein. Leopold I scheen zelf het meest ge troffen; op zijn gelaat lag de oprechtste bewondering te lezen. Toen de dieist tem einde was, liet hij den kapelaan bij zich komen, en wenachte hern in tegen woordigheid van zij a heelen hofatoet hartelijk geluk. Titmuntend!" zei de koning, u hield daar esn prachtige preek!'' De predikant, overgelukkig, boog om te danken. Le3pold vervolgde: En dit treft wel bizonder goed, om dat het de laatste is, die u hier gehouden hebt. Zoo laat u ona een aangename herinnering." Het decorum, dat Leopold I wist te bewaren, en dat Leopold II cynisch ver waarloosde, schijnt wederom in betere handen te raken bij den nieuwen koning. Zoo goed ah bij den eersten Leopold wordt het bij Albert beschermd door het gezinsleven: door het verband met vrouw en kinderen. Zijn vrouw, hertogin van Beieren, is de dochter van den hertog-oogarts, den be kenden Duitschen aristocraat en intellec tueel, die kortgeleden gestorven ia. Zij is kunstzinnig. Etnile Verhaeren prijst haar letterlievendheid hoog.Dezeschrijver is trouwens voor beiden, nieuwen koning De cisuwe koningin van België, Eluabetb. Da nieuwe koning van Bslgië, Alb°rt I. en, hij niks anders als een kersboompje." Mooi hèJan?" vroeg hij blij. Nou! Maar 't was ook de mooiste die d'r bij was, jo l" 't Begon te motteren, ze draafden harder, Jan met een meesterachtige bedilligheid om zijn drie jaar ouder zijn, het vijfjarige Peetje tot meer spoed manend. Mot ie nou nat worde, ju? Is ommers al de aardigheid d'r af, ken ie nie-meer branden...." En hij vergat, dat hij zich veel te groot gevoeld had voor zoo'n boompie, 't alleen deed voor Peetjes pleizier. Peetje angstig, klepperde half struikelend, vlugger voort. Niet branden, dat was de ineenstorting van zijn dierbaarste illusie, en hij hield zich gedwee aan Jans verma ningen; maar thuis, eenmaal boven op 't portaal voor hun kamer, zette hij een keel op, toen Jan 't niet dadelijk af wou geven. Hij wou 't zélf aan moe laten zien, zelf ermee binnen komen, en zonder te luisteren naar Jans gesnauwde waarschuwingen, holde hij ermee de kamer in. Moe! Moe kijk es!" Maar moe, in een damp van aardappelen afgieten, nam 't hem dadelijk uit zijn handen, zette het voorzichtig boven op 't kastje, waar 't geen kwaad kon. Anders is 't al stuk voor 't Kerst is, jongen." Wanneer magge we 't dan nou opste ken, moe?" vleide hij, hangend aan haar rokken. Jan vroeg niets, maar hij had geen oog van moeder af. Morgenavond jongen, dan steken we de kaargies an." Peetja berustte. Op zijo teenen zich rek kend, stond hij te kijken: n rood ringetje een wit een geel... prachtig hèmoe ?!" En morgenmiddag ga jullie naar de grote Kersboom in 't Lekaal," zei moeder. O j» en as we daar van daan komme, gane we dan de kaarsies ansteke? Niet eerder moe?" Nee, niet zoolang 't nog dag is." Zal 't wel gauw avond zijn hèmoe, morgen?" soesde hij.... Ia 't lekaal" van de Zondagsschool waren al de kinderen voor de feestviering bijeen. Hier stond de groote Kerstboom vol kaarsjes, in smakeloozen, overdadigen praal van glinsterende gekleurde billen, versierd met schitterende slingers en imitatie sneeuw; en nieuwe koningin, vol van een warme, geestdriftige verwachting Verhaeren... toch geen hoveling! Lees dat stuk in de Soir, waarin de koningin letterlievend wordt genoemd en de letterkunde van Belgiënaar voren wordt gebracht, de koning als practisch en ondernemend wordt geteekend en de Belgische ondernemingslust geprezen en geprikkeld wordt,?wat is dan het sterkste gevoel, dat in u opkomt ? O! dat van een levend België, dat van een levenbruisende opkomst bij onze naburen, dat van een Mevr. de barones de Vaughan. herboring ginds, veel sterker dan bij ons, sterk als in Pruisen, zoo niet sterker, een opkomst, waar edele geesten, naar blij kt, mede hun hoop op gevestigd hebben. Welk een taak, welk een benijdens waardig lot: met wilskracht en met wat talenten aan 't hoofd van zulk een ge weldig lichaam te komen staan als een groeiend Rijk is! Niet veel te zeggen" hebbend, vindt een sterke persoon er toch veel te doen. v. D. E. Louise, dochter van Leopold II, gewezen gemalin v. d. Hertog v.Vendöme, en haar zoon. boven aan den top zweefde een kerstengel met gespreide wieken. En de kinderen, wat doezelig zoo van de natte straat in het puf warm lokaal, knipoogden even beduusd tegen al dat licht, schoren wat stilletjes bij mekaar. Peetje was nog niet op de Zondagsschool, maar Jan z'n broertje mocht we] meekomen had de juffrouw gezegd, en Jan verscheen, rood verlegen, toch zich manhaftig houdend, Peetje stevig als een levende last achter zich aan sjouwend, plakte hem dan dadelijk resoluut op de bank naast zich. Peetje liet kalm met zich doen; dik en rond zat hij rond te kijken, onverbreekbaar vast n knuistje zich klemmend in Jans buis, en wachtte op de dingen die komen zouden. Het werd al warmer en voller; de kinde