Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER W EEKBLAD V OOR NEDERLAND.
No. 1702
Parije: 't Is lastig als je naar de komedie gaat!
lllllllllllllllllNIIIIIIIMIIIIIlnllllllllllllNIIMIIIIIIIIMNIMlII IIIIIIIIIIIIMIIIIIIIII
het afrossen. Ze kan die karikatuur gebrui
ken al» een schrillen hoon, die, van uit een
OBafwy sbare hoogte, kenschetst en veroordeelt.
Ook in dit geval is de politieke prent een werk
besprekens waard. Ze kan baar doel nog op
een, haar zeldzame, wijze bereiken, zoo ze in
het algemeen-menschelijke vertoont wat de
gevolgen zijn van den toestand dien ze hekelt
of dien ze striemt. Op deze laatste wjjze is
er de meeste mogelijkheid haar waarde
ook later te houden. Ze vertoont dan ziel
kundige toestanden en ge kunt zeggen dat
deze eenwig zijn. ledere tijd nuanceert slechts
den Haat, de Liefde ; htt basement blij f i
eender.
III. De prent die 'k hier besprak, ontstaat
dikwijls onder de zweepslag van het
oogenblik. Ze heeft dus tegen, dat het fijne of
't langzame rangschikken der ontroering
haar vreemd moet blijven, terwijl daaren
tegen de spontaneteit groot in haar is.
Ze zal dikwijls dus meer de schets blijven
dan het schilderij worden. Ze zal zich het
best kunnen vertoonen als ze zich den tijd
gunt tot het even wat vaster maken dier
eerste schetsachtige typen. Dit is wat haar
mogelijk is, en wat haar tijdelijkheid ver
mindert.
Want ze is tijdelijk zeer dikwijls. Ze
is dat door al de bovengenoemde nadeelen.
Ze heeft het succes van den acteur die
levende alleen lof vindt. Ze tijdelijk door
dat ze oekonomische stelsels verdedigt of
aanvalt of tijdelijke toestanden daaruit opko
mend. En het snelle volgen der oekonomieche
systemen vermindert de waarde voor de
plastische kunsten als materiaal. De groote
politieke prenten zijn zeldzaam.
De satyre kan altijd gemakkelijker meer
menschlyk zijn; ze heeft tijd tot beraad; ze
heeft tijd van bezinnen, ze hekelt den toestand
in wat hij van 't algemeene schent.
Samenvattend: het succes van de politieke
prent komt dus niet noodzakelijkerwijs voort
uit de kunstwaarde, noch uit het algemeen
menschely'ke, dat ze op voldongene wijze
openbaar maakte; haar succes is te dikwijls
niet meer dan dat van een rad spreker.
IV. Albert Hahn. Het is een eenvoudige
waarheid geworden dat Hahn onze beste
politieke taskenaar is. Uit het voorgaande
volgt niet dat hjj daarom een kunstenaar i i,
of dat hij zelf een kunstenaar van belang
ia. Er is in het welslagen van den politieken
teekenaar Hahn rekening daarmee te houden
dat de partij die hy steunt vlijtig en vurig
zyn roem helpt aftbreiden. (Zij is als partij
j niet door vlijt geteswaerkt.)
Habn dient bij vooikeur de jongste, dus
de werkzaamste party de partij die nog
verwerven moet en winnen wil. Hy' heeft
hare phraseologie overgenomen en teekent
haar ttrmen. Hu is degene die de partij als
teekenaar vertegenwoordigt. Hij haat wat zg
baat, en veroordeelt wat ze niet goedkeurt.
En... er is werklyk van den kunstenaar soms in
hem. Dat is zijn belangrijkheid voor me. Hij
werkt op tweeërlei manier. Hij geeft portretten
van bekende personen en maakt die tot een
spel van groote partijen zooals die van Veegens,
van Staal, van den immer gehaten Kuyper.
Deze laatste, de partij vijand, is Hahn soms
aanleiding geweert tot gelukkige uitingen.
Of hij werkt fijn en bedachtzaam, en humor
zit tevens in den politieken zet, en hy tee
kent dan de stal met hen die van den
Staatsruif eten. Er is soms van dien humor
in hem, schijnbaar niet scherp, die het werk
meer maakt dan bet fchy'nt; zie de prent
met het zoeklicht der oorlogschepen. .Fijne
vrooly'kheid is er in het guitige prentje van
Heemakerck met v. Swinderen, Sabron en
Wentholt of in Heemskerck onder den
wolk met Abraham. Episch is hij zelden. In
het ondier met de onderbroek heeft hij wat
van die groote kracht bereikt, even als in (No.
63) de twee bot te koppen die alleen door hun
geld hooghartig en hatens waard zyn.
Het moeilijke zal voor Hahn zyn zoo hij niet
over kan gaan tot de prenten waarin het
menschlijke onomwondener naar voren komt,
om altijd den politieken prikkel te onder
vinden en zoo zijne aanvallen te kunnen doen.
Wellicht wint echter de kunstenaar, die me
eer fijn en teeder in hem Ijjkt te zijn, zoo
hij dat verloor, een schoon nieuw veld.
PLASSCHAERT.
Inhoud m Tijtoiiriflen.
Tijdschrift voor Wijsbegeerte, Jan. 1910: Dr A.
Pit, Over het Wezen der Beeldende Kunst.
L H. Grondys, Eant's Postulaten der Prak.
tieche Rede. Dr. J. D. Biereos de Haan,
Zedelijk Bewustzijn, Schoonheidszin, Religie,
in hun samenhang. Dr. J. Clay, Eenheid
en Eenzijdigheid in de Natuurwetenschap.
Boekbespreking enz.
Oroot Nederland, Febr. 1910: Louis Couperus,
Van en over Mg zelf en Anderen II Karel
van de Woestyne, Verzen. Cyriel Buyese,
Het Ezelken". Wat niet vergeten was (II).
Is. Querido, Nietsche (slot). Hein Boeken,
Europa. Literatuur. J. L. Walcb, Van
jonge dichters (slot) Dramatische kunst.
De Beweging,Febr. 1910:MauritsUyldert, De
vlam des levens. Aart v. d. Leeuw, Son
netten. L. H. Grondys, Over het Zeldzame,
het Buitengewone en het Ironische in het
verhaal. L. T. Durey, Aanteekening: Een
terugblik. Prof. dr. . J. de Boer,
Godsdienst-pfychologie. J. Molenmaker, Een
belangrijke bestuuremaatregel op het gebied
der arbeidswetgeving. Albert Verwey,
Boeken, Menschen, Stroomingen. Boek
beoordelingen.
Het Huis Oud en Nieuw, Jan. '10 M. E.Houck,
Wandelingen door Oud-Deventer III. P.
Fransen Jz., Oud- en Nieu w- Enk huizen I.
S. Dorhout, Het stadhuis te Enkhaizen.
P. Fransen Jz., De vuurtoren de Ven" oy'
Enkhuizen. Toelichting bij de platen enz.
Den Gulden Winckel, Jan. '10:1. Esser, Jacob
van Lennep. S. B. Stokvis, Engelsche
letteren. Aty Brnnt, Onze schrijvers: bij
Jan Eigenhuis enz.
Neerlandia: No. l, Koning Albert van
België. Wouter Hutschenruyter, Nederl.
Toonkunst. De Wet op het Nederlander
schap. XXXIe Nederl. Ta»l- en Leiterk.
Congres. Van onze Vert. in 't Buitenland.
J. J. Houwaert, Stamverkeer. Dr. J.
B. Schepers, Lezing van Leo Meert. Albr.
Rodenbach. Nieuwjaarsgroet Vlaamsch Belgi
sedert 1830. Uit onze Takken.
PostzegelAfd. Taalgebruik by de Spoorwegen, enz.
De Navortcher: Afi. 8 en 9. Oudheidkunde:
S. K. Feitsma, Een en ander over bezwe
ring. Vragen. Geschiedenis;: A. Chr.
Snel, Hoe de omwenteling van 1813 te Moor
drecht tot stand kwam. De Souvereiniteit
van Prins Maurit?. W. P. J. O. Beleg
van Haarlem. Taal- en Leterkunde:: J. E.
ter Gouw, Sprokkelingen op het gebied der
Taalkunde. Folklore, R. Volkslied, enz. enz.
Tijdschrift voor Geschiedtnis, Land- en Vol
kenkunde, I.: D. Ritman, De tocht van
Lodewijk van Nassau langs de Maas, en de slag
op de Mookerheide Maart en April 1574.
Dr. M. Wolff, Vestiging en uitbreiding der
Joden in Rome t jjdens de Republiek enz. enz.
Lotusknoppen : Jan. '10 A. G., Door Illusie tot
Waarheid. Leerling, ivatuurvereeiing.
De Sectengeest ten top gevoerd.
VóórEgyptische kunst in Amerika. lersch
Leerling, Inisfallen.
KrankzinnigheidWoorden van H. P. Blavatsky. Het ad
jectief Goei", enz.
De Natuur: Jan. P. C., Het Westland.
S. SnuyfF, De Monorail-spoorweg van
Brennau. P. Fransen Jzn. Een voorname
schoenlapperffdmilie. D. Stavorinus, De oor
zaken van de duurzaamheid onzer
gloeikonsen, enz.
Moleschott: No. 30. Systematisch
woningonderzoek te Middelburg. Bloedarmoede
en bleekzucht (Slot). $0 31. Vaccinatie.
Een en ander over kou vatten.
De Nieuwe School, afl. l: Thü'ssen, Wy gaan
door! De Gastronoom-Pedagogen VI.
Op de Hoogte, Jan. '10: Feiten van den dag.
J. C. Waal, Hulp in nood. U. G. Dorhout,
Wintersport in Friesland. Maorita Sabbé,
Fanny'a Sonnet. Kiek, (Een herinnering
van een O nd-Leiden aar).?Natuur en Weten
schap. - H. Ruiters, Het Wanner-Museum
te Eisenach. Sport en Spel. P. Ykema,
Onze ka'ender enz.
De Aarde en haar Volken, No. 8: M.C. van
Rouveroy van Nienwaal, Omzwervingen in
Finistère. By'blad: Saharasteden onderden
grond. Ook een ateentftd in Egypte l enz.
No. 9: Middel Amerika onder den invloed
der Vereenigde Staten. Aanstaande
troonsverwisseling in Abeseinië. De
kauwgomindustrie.
Jeugd, afl. 2: Mauk, In een auto de wereld
rond. Ernst Ecksteir, Opgesloten. P.
Fransen Jr., Een gasfabriek op het erf, enz.
Eigen Haard: De vrouw van Leendert
Oldhnyp, door Louise B. B., VI. Herlevend
Dordrecht, door C. van Son, met afb.
Jeugd, door Non Nieuwenhuyzen. Schen
king Drucker in het nieuwe Mnseumgebouw,
door J. H. R., met afb. Kunstveiling C.
F. Roos en Co., neet afb. Verscheiden
heid. Feuilleton. De groote Pary'sche
première". Johann Klein f. Een der
torens en brui; van het Kasteel de
Doornwerth, dat thans van eigenaren is verwisseld
en voor afbraak of verval behouden is.
Een reuzenfornuis, alles met afb.
? il"
? !!?
? II"
? || B
F. 450.?F. 500.
EN 725. GULDEN
COMPLETE MODERNE
WONINGINRICHTINGEN
IEDER BESTAANDE UIT
SALON - EETKAMER
EN SLAAPKAMER
VRAAGT PRIJSCOURANTEN.
MEUBILEERING MY.
H O L L A N D"
AMSTERDAM - TELEF. 5974
N Z. VOORB.W. 274 O/H. N. . o. D. o
?!!?
?II"
H II ?
? ?
DE PHOENIX
MEUBILEER- INRICHTING
SPUISTRAAT
DAMRAK. ? 76
: AMSTERDAM, i
VRAAGT BEGROOTING
VOOR OOMPLEETE NEU=
BILEERING ? EN ? RESTAU=
REEREN VAN ENKELE
VERTREKKEN. KXKXK
ORIGINEELE ? MODELLEN.
EIGEN ATELIERS. GROOTE
VOORRAAD. OUDE EN
NIEUWE ? STIJLEN. XX34
LI El
WED. B. DORENS & ZN.
ROKIN 56. ^ AMSTERDAM.
KLEURETSEN
VAN
FRANSCHE MEESTERS.
LJ.KRÜOER,
87* Noordeinde,
'??GRAVENHAGE.
?Mniiimiurai
Moderne Schilderijen
en Aquarellen,
DROI/OT
?f ?+ WK8SEB * C*. 4» 4»
? LAI6E HOÜTMTUAAT 7 A l ?
? - - 13 en IlnAjf - - «
UTTBBC. 8T4 -
KOOTSTK DfBICHTINO VOOS
COMPLETE KEUBILEEBINa =s
IN ALLE STIJLEN = = = ==
ANTIQUITEITEN = = =
EIGEN MEUBELFABRIEK
Turfkoord
voorkomt "bevriezen van
Waterleidingen.
Isoleert Stoomleidingen.
MOENS & BEGK
te Bloemendaal.
KALVE^ST^AAT 12
AMSTERDAM
SMAAKVOLLE WONINGINRICHTINGEN.
-:- KUNSTHANDEL
-:J. C. SCHÜLLER.
MODERNE SCHILDERIJEN en AQUARELLEN -:- -:- ?:- ->-
-.-:- -:- -:- -:- -:- -:- ETSEN, GRAVURES, ENCADREMENTEN
DEN HAAG nHZ__ PLEIN aa».
AMÊHORA
MODERN
Knnst-AapdewBFk
naar bekende ontwerpers.
HGLLAND| Oegstgeest bij Leiden.
Filialen: Amsterdam, Kalrerstr. 149; Den Haag, Passage 6; Rotterdam, Hoogstr. 244»
Larensche Kunsthandel
49öHeerengracht, Amsterdam.
TENTOONSTELLING VAN HET WERK VAN
RlCHAttD BA.SEL.EEn,
en van eene collectie Engelsche Politieke Aanplakbiljetten.
EVTRKE ? O.5O. ______ LRHEN VRIJ.
VRAAG CATALOGUS
- COMPLETE MODERNE
WONINGINRICHTINGEN
a 45O, 4S5, 715 en 975 gld.
SALON-, HCIIS- EN SLAAPKAMER
:-: :: PRIMA AFWERKING :-: ::
SMAAKVOLLE MODELLEN,
- SCHRIFTELIJKE GARANTIE
VOSKUYL 6 VAN DER LOOS,
(firmanten Joh. H. Voskuyl
en T. M. v. d. Loos) : -:-
-:MEUBELFABRIKANTEN
Heerengracht244b/d Hartenstraat,
AMSTERDAM. - TELEFOON 6940.
KUNSTHANDEL
Molenstraat 65, 65a en 67
GEVESTIGD 1889.
VAN
Schilderijen en Apapellen
van moderne meesters.
GRAVURES, ETSENTiCADREMENTEK.
Inrichting voor het restaureeren en vernissen
van Schilderyen.
Meubelfabriek
Nederland".
J. A. HU1Z1NGA.
BINNEN BETIMMERINGEN,
BEHANGERIJ,
MODELKAMERS.
Groningen.
WESTERSINGEL.
FRANCO LEVERING.
TILKT. 118.
B j!aat zich met het houden van kunstveilingen
van collectiën uit nalatenschappen, enz.
BINNENHUIS
,-*.- . -L'. -. ". /fu$\ . .
-MEUBELS
'BRLAGC
RAADHUI55TRAAT4S-50
AMSTERDAM