No. 1704 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. AMSTERDAM. EXPOSITION & MISE EN VENTE LINGERIES &TROUSSEAUX. Eiieonraxés par Ie succes, nous ayons fait cette aniiée, des efTorts extraordinaires pour propager davantage notre speel iilité. de Ling-e Parïsïen. Tont Ie liiige figurant a cette nifse en vente, est cousii a Ia main: il réalisc a la Jois Ia qualité, l'éléganee et Ie bon marché. Voir nos etalages. AltLtEÏ^IrEL Evenals bij ons, worden in Frankrijk goede dienstboden boe langer hoe schaarscher. Ten einde raad heeft een franse hèdame een dienst bode laten komen uit... Japan. Wat men ver haalt, haalt men goed I Het spreekwoord heeft dezen keer waarheid gesproken I De Japansche keukenprinses blijkt in alle op zie iten uitstekend te voldoen! Naka Ando zoo heet het lieve meisje werkt als eer paard, ze is sober als een kameel uit de boomlooze Sahara, en haar loon bepaalt zich tot het minimum. Maar ik raad iedere Hollandeche huisvrouw die het vooraeeld der Franeche volgen wil, ten sterkste aan niet te lang te wachten, want ook in Japan zul len opstandige ty'den komen, en dan is 't meteen uit ook met ideale dienstmeisjes! *»* IIMIIIIIIHIIIIIIIIIMMimilllMIMIMIIimillflIilllllllllIIIMMIMllMIIIIIMIIMII UIT DE NATUUR. Van den Gletschertuin. Groesbeek, 2 Oct. 1809. Zeer geachte heer. U zult het mij, hoop ik, niet ten kwade duiden, dat ik, hoewel geheel onbekend, u een vraag kom doen. Eerst zal ik u de aanleiding daartoe ver tellen. Verleden jaar volgde ik met de grootste belangstelling het verhaal van uw verblijf in het hooggebergte, dat gedurende eenige maanden, wekelijks in de Groene Courant stond. Het trof mij zoo bijzonder omdat ik zelve, na jaren en jaren verlangd te hebben eens in Zwitserland te komen, dezen wensch eindelijk vervuld mocht zien, en -ik dit heerlijke land juist een jaar te voren bezocht had. lic leefde alles met u mee, van den mach tigen indruk, dien de grootsche bergmaesa's op u maakten af, cot zelfs de verontwaardiging toe, die u gevoeldet, toen u dames zaagt, die met witte hoog-gebakte schoentjes en modieuse japon netjes aan, bergtoeren gingen doen. (Niet ik wat verontwaardigd; ik had alleen een beetje mede lijden; die juffrouw uit Dijon was boos. H.). In n woord, het was müof ik alles weer meedeed en meevoelde. En nu komt mijn vraag. In een der eert te stukjes hebt u beloofd iet 3 meer te zullen vertellen van den Gletechergarten te Luzern. Ik zou daarover zoo graag iets naders hooren. Ik meende dat -die Gletschergarten ramaak was, en vond hem kin derachtig, maar nu verneem ik, dat daar vroeger wezenlijk een Gletscher geweest is, en interes seert hij mij zeer. Daarom wilde ik u nu even. aan uwe belofte herinneren en hoop, dat ik dit niet te vergeefs gedaan heb. Met de meeste hoogachting M. 8. Juffrouw, juffrouw l U kunt het niet helpen, maar u noest eens weten, hoeveel tijd mij uw eenvoudig vraagje heeft gekost. Ik had al die verleidelijke souvenirs van mijn beide reizen in het hooggebergte foto's, schetsen, notities, kaarten, planten en steentjes zoo veilig mogelijk op zolder in een kofler ge borgen; ik kende maar al te goed het geyaar IQ Amerika heeft zich een vrouwenbond te<en het gebruik van cigaretten gevormd. Met een aanstekelijk enthousiasme, zoooh eens heer-chte by de beroem ie Eed in de Kaatsbaan", werd de oorlog aan de tabak verklaard. Oadertusschen zo^en alle ter ver gadering aanwezige dames op gomballefja», en dat is wat mijn belangstelling in die vrouwenbond belangrijk verkoeld heeft. De gomballetjeB-manie heeft namelijk al teveel van onza wereld*che dames bij verschil lende naties aangetast en wie weet zal ze niat eerstdaags oo'k ons landje bereiken en onze vrouwen, als de koetjes in de wei, in herkauwende diertjes veranderen. De Parijsche mode is werkelijk een grillige dame; zóó is een nieuwe phase ei van ingevan het weerzien van zulke dingen voor iemand die het druk heeft met werk dat in alk*geval af"maet. Maar ik dacht, dat ik er overheen was, en ik maakte mij wy's, dat ik enkel maar Sapper's boek en Heitn's boekje uit den Ruckeack zou halen, hoogstens de Gletscherkunde even doorbladeren, om mijn oude geheugen wat op te frisechen. Ik was Gletscherpotten in den tuin te Luzern; (naar foto). het werkelijk van plan, maar daar viel een pak foto albums, editio illustrato, voor mijn voeten en toen was ik verloren; als ik my niet met geweld had losgerukt, was misschien voor het eerst sedert zeven jaar, mijn wekelijksch opgtelletje in deze Groene niet ver schenen. Maar op een heelen Zaterdagmiddag en avond en nog een stuk van den mooien Zondag is uw briefje my te staan gekomen ; of liever mijn belofte, die ik al weer glad vergeten was; en dat is noz het ergste Biet; maar dat watertanden, hè? TJ is er immers ook geweest! treden of ze is al weer vervangen door een andere. Als het nu maar altijd excelsior" ging, maar het allernieuwste is belaas niet dikwijls het allermooiste. Zoo heeft een juwelier uit de Eue de la Pais weer iets nieuws gevonden op het gebied van sieraden, dat de Parijsche vrouwtjes zal doen gelijken op middeneeuweche gildegenooten. Aan een lange, breede ketting van vyf of zes rijen pareltjes naast elkander komt onge veer ter hoogte van de borst een medaille te hangen ter groote van een gulden of een rijksdaalder. Deze medaille wordt meestal vervaardigd van platina en met edelges'eenten of maille bewerkt. Sommige lijken op de verkleinde rozet eener kathedraal, andere van maille vervaardigd, hebben den weerschijn van oude, gekleurde kerkramen. Het voordeel van deze medailles, is, dat ze gemakkelijk iiimiiiiiiikiMiriMniimiiMiiiiiMiiiiiiiiiiiiiimiiiiniiiimimiiiiiiiiiiiiiii Die u het laatst ingelicht Jieefc over den Gletschertuin, had het by het rechte eind, hy is echt. Zoo echt «n hatn"ülyk, als er maar iets wezen kan. Dat u en zooveel anderen die er van te voren niets over hebben gele zen, misleid worden door het uiterlijk en de omgeving, is heel begrijpelijk. Door het mu seum er DU' met zijn rariteiten, reliëfs, kaar ten en geboetseerde bergparüen, en allerlei zaken en zaakjes die er zoo langzamerhand bijgevoegd zy'n tot vermaak en leering onnoodige en storende ook, zooals de doolhof krijgt iemand allicht een panopticum-idee of meent op zijn hoogst met een soort Echoolmnseum van leermiddelen in de geolo gie, botanie, zoölogie en krijgshistorie van Zwitserland te doen te hebben. Het is inderdaad jammer, dat de eigenlijke tuin niet gescheiden is van het museum cum annexis; want die gletschertuin of, om het precies te zeggen, die oer-oude gletscherbodem, is een van de meest belangwekkende natuurmonumenten, die er ter wereld be staan; een relict uit den ijstijd, dat door toe val is ontdekt en gelukkig bewaard gebleven. Vlakbij denreusachtigenStervendeLeeuw in de zandsteen rots uitgehouwen een grootsch maar vergankelijk monument van Thorwaldsen ter herinnering aan de 786 Zwitsers, die vielen als eerste slachtoffers van de Fransche revolutie by' de verdediging van de Tuilerieën zou in 1872 achter de woning van den heer Omreic-Troller een wijnkelder gegraven worden. Eenige meters teelaarde en keien leem moesten weggeruimd worden om de harde rots te bereiken; die rots was merkwaardig glad, als geslepen; en by het uithakken van het saamgebakken puin bemerkte men, dat er groote ronde kuilen en gaten in den zandsteen bestonden, en dat deze diepe holten met brokken graniet, gneia ea amphibo'iet waren opgevuld; die moesten van de Centraal-alpen afkomstig zijn. Dat trok de aandacht van werklieden en opzichters; een geoloog werd er bygehaald, en deze constateerde, dat men op den bodem van een voormaligen ijsstrodm, den Eeuazgletscher, was gestooten. Deze gletecher daalde in den ijsty'd over het Vierwaldslattermeer af; in zy'n grootste uitbrei ding waarschijnlijk nog veel verder noordilyk. Dit nu, dat daar bij Luzern onder eenige meters klei en moraine-pnin de bodem van een gletecherstroom werd aangetroffen, was op zichzelf beschouwd niet zoo bijzonder be langrijk ; maar wel dat juist op die plaats gedurende Jangen tijd de afsmeltingsplaats van den hoogen yemuur moet gestaan hebben, of althans een hooge drempel in het bed van Ie veranderen zijn in broche, knoop of haarspeld, hetgeen zeker geen onbelangrijk voor deel is, met 't oog op de grilligheid van Madame Mode! In Belgische kringen wordt veel gesproken over dm roman" van prinses Clementine, dochter des overleden konings, met prins Victor Napoleon. Vijf jaar geleden begon de idylle reeds. Het aanzoek van den Franschen kioonpretendent werd toen door koning Liopold afgewezen, men zegt om diplomatieke rtdenen. Sinds dien trok Clementine zich terug in haar eigen paleis, en bestond er een verkoeling tnsschen vader en dochter. Ook de prins zag Ciementine niet meer, ten minste niet meer bij het weten der menechen, slechts eens, Ier gelegenheid van een paperde ijsrivier, zoodat er geweldige spleten in het ijs ontstaan konden. Want hier waren bewyzen in den bodem aanwezig, dat er ge durende eeuwen sterke stroomen water voort durend van een hoogen rand zy'n afgestort. Deze watervallen holden den bodem uit, en vormden op den duur diepe kommen in het gesteente, zoogenaamde gletBcherpotten. Daar dit smeltwater van boven van de gletscheroppervlakte neerstortte, of uit de poort stroomde en als een waterval van een hoogen drempel viel, moesten er wel vaak groote iteenen mee naar beneden komen en in de grot vallen. Die steenen nu werdea tegen elkaar rondgeslepen en te veng moesten zij als de stroom niet precies in het midden van de kom viel, met het water mee rondgevoerd worden in de holte. Kwam de stroom later aan de zijden in, dan werden ze in een spiraal langs den watd gevoerd, anders in cirkels langs den bodem; in beide gevallen hielpen z t mee om de kom te ver wij den en te verdiepen. Van beide gevallen zy'n voorbeelden in den tuin aanwezig; onder de 32 gletscherpotten, waarbij n van 8 meter diepte en bijna 10 meter doorsnede, zy'n er twee die heel duidelijk de spiraalslyping doen zien, andere hebben bijna zuiver rondloopende sly'ply'nen. Natuurlijk geraakten de molensteenen opgeslepen ; maar van tijd tot tijd vielen er weer nieuwe in de pot, dikwijls harde hoekige granietblokken en de uitdieping begon op nieuw. Toen nu in 1872 door den geoloog, pro fessor Heim uit Zurich, met zekerheid was aan getoond, dat er een voorhistorische Gletschermolen onder de zandsteen-laag verscholen was, liet zich de eigenaar met veel moeite overtuigen, dat het, behalve in het belang der natuurwetenschap, ook in zy'n geldelijk belang was, in plaats van een kelder te gra ven, de geheele ijsbedding of althans een deel er van bloot te leggen. Dat kostte drie jaar tijd en heel wat geld; maar wie er in den laatsten tijd op een dag in het reisge tijde geweest is, weet al wel, dat het geen slechte belegging is geweest; vyf duizend bezoekers per dag (a l franc) is geen z.ldzaamheid. De grootste moeite en zorgzaamheid kostte het wegruimen van het moiaine-puin uit de potten; ook het verwijderen van de zandsteea-laag, zoodanig dat de glad geslepen gletecherbulten, de Rundhocker, en ook de gletscherkrasaen op de steenen scherp en gaaf voor den dag kwamen. Onder leiding van deskundigen is het zoo doende uitmuntend gelukt, op een plekje vlak bij de stad, nreu ver van de naaste tegenhunt in het' Bois de la Cambre, mocht zij Vietor Napoleon in 't openbaar als over winnaar begroeten en hem de ridderorde met lange strikken eigenhandig op de borst spelden. Nu is het oogenblik gekomen dat niets hun meer in den weg staat om een huwelijk aan te gaan. Want dat hy reeds, maar morganatisch, gehuwd is en menig keer vader, is in deze kringen geen hinder paal. Het huwelijk zal dus plaats hebben en wel in October of November. Na»het huwelijk zal het prinselijk paar het hotel" gaan betrekken, waarin prins Victor alles wat maar in betrekking staat met zijn grooten bloedverwant Napoleon I, verzameld en zoo zy'n woning in een klein museum herschapen heef\ INTEELT. woordige gletscher, een aanschouwelijke voor stelling te geven van de bodemmodelleering door de y'srivieren. Zonder er een voet voor op het eeuwige ijs te zetten, kan de toerist hier de uitwerking van die machtige erosie kracht zien, en begry'pen ook. Wie van plan is het hooggebergte in te gaan en althans den rand van een of anderen heusehen gletscher te betreden, doet goed eersteens te Luzern in den gletschertnin wat te gaan studeeren. Niet alleen om, staande by een tegenwoord igen gletscher, er met geestesoogen door heen te zien tot op den bodem, of om een begrip te krijgen van de oorzaken der model leering van een of ander dal, is het bezoeken van den tuin van waarde; ook van de na tuurlijke historie van Zwitserland, van zy'n planten, dieren en delfstoffen, en van de fossielen uit de omgeving is er heel wat voor kennis op te doen; en die heeft een weetgie rig toerist zoo noodig, als hij niet met zeer oppervlakkige indrukken tevreden wil zijn. Dat laatste, voorkennis en inlichting, is in het museum te vinden, met nog veel andere belangwekkende en ook niet belangwekkende diugen, al naar den smaak en aanleg van do bezoekers. Maar ook in den eigenlijke gletachertuin is later toch iets kunstmatigs aangebracht en dit brengt j dist de menschen in de waan,dat de heele tuin kunstmatig is. Er valt namelijk, door aen koker geleid, een kleine waterval ia zoo'n echten gletecherpot neer en drijft er, als voorheen, den steen met veel geraas in rond. Om de overtuiging van echtheid van al de rest voor goed te vestigen, ontving elk bezoeker die er aan twy'felde, vroeger en misschien nog wel, een geteekend attest van doctor Heim, professor in de geologie aan het Polytechnikum en de Universiteit te Zurich, die bij de eerste ontdekking is tegenwoordig geweest; deze verklaring luidt: Geen menschenhand heeft ooit iets gewijzigd of toe gevoegd aan deze reuzenpotten en gletscherelij pingen, evenmin aan de in en by'de potten liggende erratieche steenen; dit alles is werk van de vrye anorganische natuur'.' E. HEIMANS. E. A. B. Ook ik heb Zondagmorgen 13 Februari, een ly'ster hooren zingen; het was probeeren; maar onmiskenbaar de grauwe ly'ster. J. d. K. D. S. v. S. e a. Op 15 Januari heb ik behalve een sneeuwklokje, van ver schillende plaatsen bloeiend kleic-hoefolad ontvangen en n sneenkraid-plantje. iMiiiiiiiiiiiiiiiHiiiinii IIIMIIIIIIIMIHIIIIIIIIIIMIIIIIIIIMHIIMIIIIUttlHIIMIIIIMIIIIIMHIIIIIIIIIIMirilllll itl l Mlll 11 HIH 111III111II1111IM 1111 Ml 11111 mi l II11111111III1111 Illllllllll III l UMI 11IIMII l IIII11 INI 11 MI 11 Ontzettend eenvoudig Men lette op den naam MAGOI" en het fabrieksmerk Kruisster". is de bereiding van versch vleeschnat, wanneer men MAGGI s BOUILLON-BLOKJES met de Kruisster gebruikt. Het daaruit bereide vleeschnat dient zoowel om te koken (by de bereiding van Boepen, sausen, ragout s, peulvruchten, groenten etc.) als om te drinken (bouillon puur of met ei). Prijs per blokje 2]/2 et.