Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMEii WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1713
(Mecler 01 bet PriiseoliDf,
(Mr. Z. v. D B.)
Het lied TAB den Weerhaan.
Ik iet een braaf, serieus gezicht,
Alsof 'k beginsel werk verricht,
En vaat sta in myn evenwicht;
Maar komt, van deze of gene kant,
Een vleug paar op van tegenstand,
Dan, met eierlijken zwaai,
Neem ik vlngkens mgn draai
En keer me als een willig kind
Weer naar de richting van den wind;
Zoo weet ik handig te ontgaan
Dat 'k net mjjn vaan
Overstag zon slaan...
KB bq dit wenden, keeren, draaien
Ia 't mq aangenaam victorie te kraaien...
Zoo kan de leg men hieruit lezen,
Dat wie niet sterk is, ving moet wezen.
ROSTANDI DEL MONTI.
illiliiiitiiiiiiiiiiiiniiiiliiiiiiiiiiin iiiiiinlii iillliiiiilniiiiiiuiilii
' Prof. J. J. M. DB GROOT, De Qroentijd. Een
academisch misbruik en de weg ter afschaffing.
Aan de ouders die zoons naar de hoogescholen
zenden. Hilversum, J. A. Wormser.
Nederlandsche Post- en Telegraaf bond."
ittlag van een onderzoek, in den zomer van
1909, ingesteld naar de werkzaamheden van
-de commiezen en de klerken der Posterijen
en Telegrafie.
Centraal Genootschap voor
kinderherstellingg- en vacantiekolonies." Verslag over het
ear 19C9. Leiden, dnard Ydo.
' Inbond ian TötórifleB,
, De Levende Natuur, afl. 12: E. Heimane,
Schorren n ilikken, rerrolg. 8. Leefmans,
Een mooie ipin. J»c. P. Thjjase, Iets uit
het leren van de rietgors. L. Dorsman Cz.,
De Vliegemilene. A. Dulfer, Een weinig
ervaring.
toieele en oemitóclie MeL
In de afgeloopen week heeft de toestand
der geldmarkt de beurs bykana geBeel
beheeiBcht.
Het werkelyk phenomenale verschijnsel,
dat de prolongatierente in het tijdverloop
van aeht dagen 2 pCt. stqgt, n.l. van 3 V* op
5i4 pCt., is daar om dien invloed van
geldop fomdienmarkt te staven.
Wat is echter de reden van die plotse
linge geldschaargchte, die zich op zoodanige
scherpe wgze accentueert?
Hoofdzakelijk eene transactie van de
regeering, daarin bestaande, dat hare positie
bjj de Nederl. Bank wordt overgebracht by
de Ryks-postspaarbank.
De schuld van het Eg k aan de Nederl.
Bank, vertegenwoordigd door
schatkist-promesien, heeft van lieverlede een om rang
aangenomen, waardoor deze instelling
bemoiieljjkt wordt in het tegemoetkomen aan
de eischem van handel en nu verheid; hare
beschikbare middelen z\jn te veel geblokkeerd
dan dat zij op billijke wijze de credietvraag
kan bevredigen.
Hierop is in den laatsten tjjd reeds meer
malen gewezen bjj het verschijnen van den
wekeljjkschen bankstaat.
Of de regeering eindelijk deze wenken
heeft ter harte genomen, dan wel of de
aanleiding voor eene wijziging in dezen toe
stand van de Ned. Bank zelve is uitgegaan,
doet er weinig toe, een feit is, dat een ge
deelte der promessen van de regeering bjj
da spaarbank is ondergebracht, welke uit
dien hoofde hare disponibele middelen d. w. z.
haie op prolongatie uitgezette gelden van
de markt terug moest nemen of een deel
van haar fondsen-bezit realiseeren.
Mocht de Ned. Bank door dezen maatregel
worden ontlast, de geldmarkt bleek er de
dupe van en handel en nq verheid komen
langs dien weg zeker niet spoedig uit bet
geirang.
Doch in de allereerste plaats was het de
fondsen-markt, op welke deze flnantieele
operatie een zeer gtorenden invloed uitoefende.
Toch heeft dit, ofschoon geenszins op
zettelijk onze regeering onthoudt zich van
eene moreele voogdjjschap over de beurs
een invloed ten goede gehad.
In dubbelen zin.
Ten eerste, wijl door de schielijke rijzing van
den geldkoers vele speculatieve waarden tot
een ietwat rationeeler koerspeil zjjn terug
gebracht, ten tweede omdat men|[nu eens die
geheele rijzing van de laatste weken in tal
van locale waarden heeft kannen
doorgehouwen.
Ze is zoo ontzettend voos; grootendeels
onder suggestie en met geleende middelen
tot stand gekomen, zakt ze inén zoodra die
middelen aan de markt worden onttrokken
en zou ze eveneens voor een collapse"
plaats maken, indien de suggestie een wijle
ophield haar invloed nit te oefenen.
Ook dit kan op onnaspeurlijke wijze plot
seling voor den dag treden; zoodra de eerste
gedachte van vrees voor een zoodanige in
zinking zich bij iemand vastzet of wordt uit
gesproken, kan de kiem voor een déroute
gelegd zijn.
En het hangt er dan maar van af of er
factoren zjjn, die den groei van die kiem
bespoedigen of slechts begunstigen om vroeg
of laat eene instorting te doen plaatshebben.
Zoo heette het zelfs, dat men reeds in
New-York vrees koesterde voor een naderend
rubber-onheil aan de Londensche markt.
Nu is er echter ne omstandigheid, die
een grooten stenn beteekent voor dien
rubberboom" aan de Theems n.l. dat daarginds
hoofdzakelijk met eigen middelen wordt ge
speculeerd.
Maar toch kan soms een onbeduidend
voorval onbeduidend in zooverre het geen
direct verband houdt met de speculatie zelve
den stoot geven tot eene kentering inde
stemming.
Een zoodanig voorval is de door het
Londsche beurscomitéverordende staking
van den handel in de onlangs ter markt ge
brachte aandeelen der Anglo Datcb.
Plantations, welke Maatschappij, opgericht met een
kapitaal van £ 11A millioen, de Pamanoekan
& Tjassemlandeu heeft gekocht voor ca.
f 4X millioen.
Wat is de kwestie?
WJj, eer- en deugdzame Nederlanders, hebben
van ouds niet slechts goed en bloed veil
gehad voor onze onafhankelijkheid, doch
tevens alles op het spel darren zetten ten
bate onzer fmantieele belangen.
Leverden wij, roemruchte vrijheids-hdden,
in den tachtig-jarigen strijd met Spanje niet
kiuit en lood aan onze eigen vijanden voor
gouden Spaaneche matten?
En zouden dan de nazaten dier slimme
kooplieden niet toonen even ahrewd
businessmen" te zqn en er voor terugdeinzen
om een finalen uitverkoop van Nederl. Indi
te houden ?
Daarmede nu zijn wij sedert eenige maanden
aangevangen. En het meest kraese voorbeeld
daarvan is de verkoop der particuliere
Pamanoekan & Tjassemlanden, waarep de
Ned. Ind. regeering souvereine rechten heeft.
Het was te voorzien, dat de verschillende
transacties te eeniger t\jd tot politieke ver
wikkelingen aanleiding zonden geven.
En ziet, eerder dan men allicht verwacht
had, staat een conflict voor de deur.
Misschien te wijten aan het talmen onzer
regeering, die van meer activiteit blijk zon
hebben gegeven, indien zij staande de onder
handelingen orer den verkoop der bedoelde
landen aan een Engelsch syndicaat, onder
handelingen, welke ook haar niet onbekend,
konden zy'n, den betrokken partyen langs
officieuzen weg hare verhouding tot die
landen hadde onder het oog gebracht.
De verkoop is nu een niet ongedaan te
maken feit en wil onze regeering eerlang,
op grond van een aanbangig wetsontwerp
tot naasting dier landen overgaan, dan zal
zij misschien de vierdubbele som terug moeten
betalen, welke de oorspronkelijke bezitters
der Pamanoekan en Tjassemlanden voor
derzelver verkwanseling hebben ontvangen.
Gaat zij niet. tot onteigening over dan
staan wij bij elk geschil bloot aan inmenging
van de Engeleche regeering in zaken, onze
Koloniën betreffende.
Ziedaar de resultaten van finantieele trans
acties, welke in den loop der laatste maanden
de beurswaarde van een aantal fondsen met
ettelijke millioenen heeft verhoogd; doch
ten koste waarvan?
Vooralsnog valt dit moeielijk te zeggen;
dat we echter later de wrange vruchten zul
len plukken is hoogstwaarschijnlijk.
Doch vermoedelijk zullen het niet
diegezjjn, welke nu de zilverlingen opstrijken.
Zoo wij in den aanvang uiteenzetten, was
het de abnormale toestand »an de geldmarkt,
welke de fondsen-markt flauw stemde, terwijl
de vrees voor een conflict tusschen de
Nederlandsche en Engelsche Begeeringen haar in
een staat van ontreddering bracht.
Daar voegde zich bij, dat ook de New
Yorksche tegen verwachting in, plotseling
eene scherpe reactie onderging.
Wel was daarginds du geheele week de
stemming reeds zeer wisselvallig, doch het
PRINSBHGR: 78O Tsi*5725
ZCLICHBS VOOR. ZW^IRTZ
EN DRJBKbBÖRl&MDRUK,
IN KOPE.R. Sn ZINK.
(Tïl OMTWBOPEM VOOR. RBCIvR/MB fTTl
Larensche Kunsthandel
Amsterdam, Heerengracht 495.
LEDEN VRIJ. _ ___ ENTREE ? O.5O.
BERNARD DE VRIES
KUNSTHANDEL
N. SPIEGELSTRAAT 70
Tel. inte-rc. 9739. AMSTERDAM
Moderne Schilderijen - Aqua
rellen - Groote collectie Etsen
- Platen - Kunstvoorwerpen
Encadrementen
DE PHOEN1X
MEUBILEER- INRICHTING
: SPUISTRAAT i
DAMRAK -76
: AMSTERDAM.!
VRAAGT ? BEGROOTING
VOOR CONPLEETE MEU=
BILEERING ? EN ? RESTAU=
REEREN VAN ENKELE
VERTREKKEN. «XK«tt
ORIGINEELE MODELLEN.
EIGEN ATELIERS. GROOTE
VOORRAAD. OUDE ? EN
NIEUWE-STIJLEN. XXX
BINNENHUIS
/ft^\
MEUBELS
RAADHW55TRAAT4S-50
AMSTERDAM
L.J.KRUGER,
37f Noordeinde,
's-GRAVENHAGE.
Moderne Schilder! jen
en Aquarellen.
Meubelfabriek
Nederland".
J. A. HU1Z1MGM.
BINNEN BETIMMERINGXX,
BEHAKQERIJ,
MODKLKjlMKRS.
Groningen.
WBSTEB8INQEU. TJOJCf. llt.
r&AJTOO LEVERING.
KUNSTHANDEL
Molenstraat 65,65a en 67
6EYE8TIGD 1889.
VAN
Schilderijen en Aquarellen
van modepne meesters.
BRAVÖRES, ETSEN, ENCADREMENTEK.
Inrichting voor het restaureeren en vernissen
Tan Schilderijen.
Balast zich met het honden van kunstveilingen
yan collectiën uit nalatenschappen, enz.
N.V. Technisch-Bureau
voorheen
MOENS & BECK
te Bloemendaal.
BOOMBESCHERMER
Zeer groot weerstandsvermogeD.
^Vervaardigd uit hoek- en
platst aal, zonder klinknagels.
Prijscourant op aanvraag gratitt
en franco.
HET ME.E.ST MODERNE
PNEUMATISCH
TRANSPORTINGENIEURSBUREAU
F. W. BAKE.MA- HILVERSUM.
.:- KUNSTHANDEL
-:J. C. SCHÜLLER
MODERNE SCHILDERIJEN en AQUARELLEN -:- -:- ?:- ?>
--;- -:- -:- -: -:- -:- ETSEN, GRAVURES, ENCADREMENTEN
DEN HAAG IZZII_ PLEIN aa*.
STELEPHOON-3384.S
iROTTERDA/V\|
fórRANCO LEVERING |
£DOOR GEHEEL!»
l NEDERLRND. g
KUNSTHANDEL WED. B. DORENS & ZOON
ROKIN 56. AMSTERDAM.
SCHILDERIJEN
EN
AQUARELLEN
VAN
J. ISRAËLS, J. MARIS,
W. MARIS,
J.'H. WEISSENBRUCH,
Th. DE BOCK,
B. J. BLOMMERS.
Groote collectie Photogravuren, Etsen,
Kleuretsen, Kleurdrnkkeo.
DIRIV
M
KENNISGEVINGEN VAN
Verloving
ONDERTROUW, ENZ.
Atelier B. v a u Maiitgein
HOFLEVERANCIER
SINGEL 562, AMSTERDAM
l B. W. M DELDES, t
Moderne t
Schilderijen en J
Aquarellen, t
03. <
TELEFOON 8M». J *
i. Koost- en
SIERKUNST"
Nieuwe Splegelstr. 32. Stadhouderskade 64.,
KÜNSTVOÜRWERPEN,
ANTIQUITEITEN,
Meubelen enz.
RÜDOLF ELION & Co.
CLICHÉS;
VOOK DETIJDSCHKiFTPERS f
c A-TALOQ i
OP KOPER EN ZINrS.
lgG£B°W?FELIX MERITIS"
vu KEIZE R5GRACMT52^
Onderstadnd-merk
garandeerd
t»etrouwbaarheid
AMSTERDAM
BEUr\55TRAAT29
TELEFOON 7374