De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1910 29 mei pagina 3

29 mei 1910 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

. A-MB T' E R W E K B t/A - * E D E R-l Jt®t). echtad, A»t het Toor.bp in bet bestaande en het zeer .-groote in iet zeer .kleine zijn we!gelükende beeltenis zou .kunnen zier.... Een recessen t.... W*t is 'n recensent l De beste: een die tijdelijk het oor sluit voor eigen hmerly'ke ste urnen, om des te ongestoorder uur :die -van Vreemden te kunnen t louteren; een, 'die danst naar het pijpen van 'aan ander «n de vraag is gewettigd, al ia de d*BB heel nuk veel fraaier dan het deuntje, _ niet een deeltje hoogere zelfstandigheid den danser te loor? Ware 't hem niet geweest zijniluren bal-tijd te gebruiken, ota. op Natnui'a begeleiding een danfje te dom?... 'n Recensent l 'n s; ia: daar spar telt coo'a antenrtje, zoo'n vliegje in z'n webbe... goed, het web was mooi geweven: wu in 't «oi licht van zijn scheppiugsyreugde 'nglinsterend zilver filigrain, miiïir och . roemlooze dood, roemlooze daad?En toch zoo'n nieteje, zoo'n recensente, e5 zult 't niet gelooven, maar ik verzeker 'c u: geen miadervn dan Jeremia «n Bileam waren zijn prototypen. Of is soma ons kleintje niet evaaals .die- Gtoo4e .tot uitrukken en verdenven, .bouwen en planten gesteld" l Of overtreft hy' hem zelfs niet in rampspoed? Hein, idie -luchtte onder de roede der verbofeenheid van 'den Heer, hjj gebukt gaatonder die van drie"! De Heer Publiek, die hen be-bliksemt .?omdat ie zoo schandelijk Afkammen ,:ban. dat.zoo gemeen-is," of zoo BcUM*del$k opkammen kan «Is 't .maar 'n van 'm ia." De Heer Auteur, die op -ntet zuinige wijze hem de beenen onder wegvlpekt bij een slechte kritiek, en tfi '«en 'goede meent: ,.ja maar die en die Mnotrakeid heef t-ie toch over 't hoofd gezien." DéHeer Redacteur... o vreeselijk wezen, die n ontzaglyk recensent en-benauwer zjjt l Die van den arme een Bileam maakt, hem tnsecben de rotsen uwer kolomly'nen perst ra hem, nw uitgetogen pen-zwaard in de ^band, toeroept: Naar die zooveelste kolom, 'waar je nog zooveel wou vertellen, daarheen zal je niet /gaan, je blijft hier of je keert terug." Acb, is het wonder, dat by' zooveel ontzetting ook déze Bileam nauwelijks van toeten of blawn meer /-weet, en de lezer van zoo menige 'kritiek meenend zoo dadelijk ? een dichter, een begeesterde te zullen hooren spreken, slechts tot z'n ontzetting 'a ezel praten hoon 71... Maar treffender wordt nog 'de gelijkenis a!s er niet veel «f te bieken of op te bouwen valt. Dan neemt onze recensent maar het vak van profeteeren erbjj en zegt wellicht zoo iets als dit: M'n zoon Bajes of zyt ge een dochter ? n geeft blyk in uw boek eenige sentimenten uitstekend te hebben door voel *, de liefde van het kind voor den vader en van den «ader tot het kind itaan er stevig in uw werk ; het egoisme van den getrouwden, eerzuchtigen man, ge hebt het gechargeerd, om het in nw vooropgezet boek-plan te doen passen zooals ge "zoo veel dingen geweld hebt aan gedaan maar bepaald slechts in het niet; nw boemelende student n:ét slecht; sommige tooneeltjes te zoetip, te vet, maar toch aan genaam, werkelijk aangenaam om te lezen, wijl zoo bij je eigen zoetigheid en vettighei i passend, als je niet in al te ongelukkige omstandigheden leeft, maar, ziet U, men moest uit .geheel andere beweegredenen dergelijke tooneeltjes aangename lectuur en meer dan dat! kunnen vinden: omdat men ze w da1 r, omdat men ze aniver geteekend vindt! M'n zoon of me dochter Esjep, het 'is u waarschijnlijk wel bekend, dat Falkland zoo ongeveer gezegd het ff, dat de tegen woordige .,lettei.kundigen' eigenlijk geen letterkundigen meer zijn en het ras der Taco H. de Beers aan bet uitsterven is. Deze onbetwfcfelbare waarheid o a. in aanmerking nemend, zult ge 't wellicht willen veront schuldigen al zult ge 't verzuim niet kunnen billijken dat ik uwe zekerlijk ?eer schoone en wjjdvermaarde werken: Kinderen van hun Tijd, Letiemwijding, Octo d t noemt men gratis- rec'.ame! niét ge lezen heb, maar trots dit treurige feit .waag ik de profetie te doen daar hèje'tl dat a'e u heel nauwkeurig en nauwgezet wilt gaan werken, bij", geen beeldend woord zult neerschrijven, voor ge met nw innerlijk gezicht het nittebeeldene ziet, het met uw innerlijk gehoor hoort, enz. enz., er een goed auteur van u kan groeien, want het vermagen om zekere menschen te door-voelen fcèbt ge en dat is al vee). Gy kunt, helaas l te vlug, te makkelijk schrijven gij herinnert u die leerzame anecdote omtrent Racine's versificatie? Laat mij u zeggen: voor prozaïsten geldt de les niet minder l..." Foei neen! r. ie t meer zoo slordig weg, bij wijze van tijdverdrijf romannetjes pennen. GÜzult beter doen, want ge kunt beter. Miïur, doet ge dat niet, den, trots alle deug den, die is in U zie, KOU ik, krijg ik ooi' weer een boek van U in handen, niet langer meer profeteerer, doch ge hebt mijn ir> leiding toch n'et al te vlugdoorgf jakkerd, om maar gauw tot het eigenlijke kritiek j e te komen ? dan zon ik eens echt aan l et afbreken, verder ven en jeremiëeren gaan. M. H. VAN geven tijdschrift Theologie und Glaube heeft zich ru tot Rampolla zelf gewend en deelt dier s antwoord in de zooeren verschenen vierde aflevering van dezen jaargang mede. Rampolla bevestigt daarin het voorloopige en zonder zijne voorkennis gepubliceerde bericht. Karel de Groote geeft ia het gedicht, in zijren naam en in naam van zijne gemalin Hildegard", aan zijn vaderlijk gevoelen uiting naar aanleiding van den vroegtijdigen dood van hun geliefd kind. Het gedicht omvat 44 verzen en zal binnenkort, met nog andere gedichtf n in een bundel worden uitgegeven. De Kardinaal doet reeds nu uitkomen dat de gronden welke voor Karel den Groote als de dichter spreken, zulke zijn dat daaraan niet kan getwijfeld worden. Voor de kennis van het geestelijk leven aan het hof van den grpoten Keizer is Rampolla's ontdekking zeker van belang. UITGEVERS-VERGISSINGEN. Evenmin als andere menschen bezit en de uitgevers de gave der voorspellrnp, waardoor het meermalen voorkomt dat door hen de uitgave van een werk wordt geweigerd wat achteraf blijkt toch wel in den smaak van het publiek te vallen. Ia de Book montlily komt een opstel voor over zu:ke Winder»" van uitgevers. De uitgave van Blackmore's Lorna JD-.one, dat tot een van de beet gangbare Engel-che romans behoort, werd door de uitgevers Sampson Low & Co. geweigerd. George Meredith, als letterkundig raadsman van de uitgeTers C hap man & Hall adviseerde zeer ongunstig over de uitgave van Mrs. Henry Wood's Eaft Lynre, wat deae uitgeversfirma op een verlies van £. 30.000 kwam te staan, en door het verlies der connectie met de schrijfster, waardoor zy' ook de uitgave van hare acdere werken moest derren, op .£100.000. James Payn ontried den uitgevers Smith, Elder & Co. de uitgave van John Ingletant, welk werk bij Macmillan & Go. meerdere uitgaven beleefde. Edna Lyali'd We two werd door meer dan een half dozijn uitgevers afgewezen. Clark Russel's Wreek of the Groivenor werd door een letterkundige van naam een catalogus van echeepsbehoeften" genoemd en de uitgave daarom door verschillende uitgevers geweigerd. Rider Haggard's Dawn werd door vijf of zes uitgevers geweigerd. Hall Gaine alleen kan er op pochen dat bünooit voor zijn romans naar een uitgever heeft behoeven te zoeken. EEN GEDICHT VAN KAKEL DEN GEOCTE? Voor eenigen tijd werd gemeld dat Kardinaal Rampolla del Tindaro, gedurende vele jaren en tevens de laatste secretaris van Faas Leo XIII, in een codex van de vaticaansche bibliotheek een nog onuitgegeven elegisch gelicht van Karel den Groote had gevonden. Het door de Paderbornsche bisschoppelijke philosophisch-theologiEche faculteit uitge DEVENTER Hofleverancier. Handelsmerk Goede raad is duur, zegt men. Maar wie! U raadt een ander rijwiel dan BURGERS E. N. R. te nemen, geeft U een slechten raad. En een raad, die U duur zal uitkomen, wanneer U hem opvolgt, l Luister naar onzen goeden raad: Berijd geen ander rijwiel dan een BURGERS E. N,R., enge zult | zien, dat onze raad goedkoop is. De beste medische zeep tot het verkrijgen en behouden van een rose, jeugdigfrisch uiterlyk, van een witte fluweelzachte huid, een blanke verblindendschoone teint, zoomede tegen zomersproeten en alle huidonreinheden is beslist slechts de allein echte Stokpaardjes -Leliënmelkzeep Voorradig a 50 cent ner Stuk in de Apotheken, drogisteryen en parfumeriezaken t eeati p«r r«f*i. COGNAC IÏIARTEU Aieiiten:EOOPMiNS&BRlIINIER,Affister(lai. BOUWT te NUNSPEET. Inlichtingen by het bouwbureau Arti", aldaar. Waarom zal ik een FO N C ERS nemen, is eene VRAAG, die Gij niet meer zult doen, zoodra Gij onze rijwielen gezien en onze pi ijzen gehoord zult hebben. DE GRONINGER RUWIELENFABRIEK A. FOIVGERS. Ei f en filialen te Amsterdam, Nassaukade 50"; Arnhem, Bakkerstreat 5; Den Haag, Spui 45 en Re'nkerjstiaat 121; Groningen, Heerewe» 85; Leiden, Breest'. 86; Middelburg, Lange Delft 19; Rotterdam, West Nieuwland 16; Utrecht, Neude 12. ^UTOMOBILESV Piano-, Orgel- en uziekhandel Meyroos *lr Sialshoven, ARNHEM KONINGSPLEIN 9 Interc. Telefoonnummer 913. VLEUGELS en PIANO'S in Koop en in Huur. REPAREEREN STEMMEN RUILEN. U»«i»Mier ' nRATISEËE' OCtrarrartfl rail racitm m Ciwttn' w; ^*% o KRUMEICH'S IMMAAKPOTTEN (m<t M,K,l.'n U'Ud) MEER DAN 1OOOOOO IN GEBRUIK. JOH. H. VAN DER MEIDEN. AMERSFOORT. Verkrijgbaar by: HIRSCH & Cie., H<fl., Leideen?plein. ADKIAAN SCHAKEL, Hofl., Heiligenweg. H. MEYER, Hofl., Koningeplein. Mag. KEIZERSHOF, Nieuwendyk. Fa. JACOBSON & MAKUS, v/h. E. VA F EMBDEN, Kalverstraat 158. Kleeding-Mag. M. DE KONING, Batavis. Winkel-Maatschappij, ;l IGIN HULP,Batavia Verdere adressen onzer contractanten vet strekken gaarne VALTON & ZONEN, A'dam. LUZER VANOU0S GEKENOlllllJEEltl»*: HOTELS i EAL&NCES rn BELLEDE BEAU RIYAGE GRAND BOTEL TI70LI en d'ANGLETERBE Aan het meer. Ei?. I. HACKI Aan het meer. Ei?. C. GIGER Aan het meer. Eig. C. NEUKOMM Nabij het station. Ei?. A.LB. RIED W EG geheele jaar geopend. geopend vac 12 Maart tot 20 October. geopend van l April tot l Nor. geheele jaar geoppnd. FAMILIE- HUTELS met alle Comfort van den tegenwoordigen tijd ingericht. | Zeer mooi gelegen met uitzicht op het Meer en de Bergep. De Eigenaars zijn gaarne bereid op aanvraag de Hotelprüzen te zenden. | Men wordt beleefd verzocht Prospectus K°. 23 aan te viagpn. Hotel Bristol, IIIIIHIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIUUMIirillllll (ITALIAANSe HE MEREN). Schoonste Winter- en Vooijaar-verblyfplaats. 1ste klas Hotel, prachtig gelegen, met groot Panorama. Kamer vanaf fr. 4.?, Pension vanaf fr. 9. Eigenaar: C. CAMENZUND. boodschap naar huis laten sturen, dat ik j vooiloopig niet terug zou komen, want j Boers wilde bepaald dat ik dien jongen verplegen zon, hy had 'm erg ncodig beweerde by. De zieke is echter niet tot bewustzijn gekomen. Wjj hebben al het mogelijke ge,daau, quinite ingegeven, ook onderhuidscbe ! inspuitinger, die jongen bleef totaal gevtelloos en buiten kennis. Den derden dag is hy tegen zonsondergang gestorven. Dat gebeurde een opgfnbük dat ik zelf, half dood van uitputting, want ik had In die drie nachten nagenoeg niet geruat, in slaap was gevallen. Boers kwam bianen met den jongen die my'n eten bracht en het spuitje voor de onderhuid-che injecties. Wij dachten allebei, toen wy de dekens opsloegen, dat Alberti sliep en dat hij een crisis te boven was, want hij Echeea zoo rustig en zijn voorhoofd voelde niet zoo verhit aan, maar by'na dadelijk daarna vermoedde ik al, dat hy dood was, en toen we het licht opgestoken hadder, zag ik zy"n opengevallen motd tn doffe oogen ..." Wat hebt n l" riep de chef plotseling opstaand, verschrikt. Nog altijd duurde het cnweder en de gudsende regen druischte. De witte lag half bewusteloos achterover in zijn stoel, een aanval van zwakte na de vermoeienissen v»n dien middag. Het verhaal van Alberi's dood had hem heftig ontroerd, en weer by kennis komend, voelde hij opnieuw die machteloosheid, zijn ziekelijke onvermogen om zijn bewogenheid meester te bly'ven en zijn tranen in te hou den. Hy snikte. Kom l Kom!" zeide de chef. U moet niet zoo overgevoelig zyn. Wees bly dat u 't er teler afgebracht hebt, u kikkert wel weer op, u gaat gauw teruj;, want an de kust kunne ze geen mensche meer gebruike, c-n wie eanmaal hier b, die ia gedekt hoor." JE ij klopte den witte, die nu beproefde met geweld zijn ontroering terug te houden, op den rug en vervolgd», terwijl hij hem nogmaals vsn den portwijn schonk: Drink nog eens leeg, dan gaat 'c vrei weer. Verdomd houdt die tornado dan nooit op! 'tLijkt metochalietstemi^derer. Hij vulde zyn eigen glas nog eens, dronk het in een teug leeg. De negerjongen kwam weer waarschuwen voor het e!en. Kom, dia maar aan tafel, mag ik u voor gaan 7" De negerjongen hield da deur van een aangrenzend vertrek voor hem open. Eerst nog wat muziek", zeide de chtf, hy haalde van onder de toonbank een speel doos en zette die in de andere kamer op een stoel neer. Metalig tikkelde het binnen in de doos toen hij het speelwerk opwond. Ik heb altijd veel van muziek gehouden," zeide de chef, zoo'n doos is nog het eenige waar je wat afleiding aan hebt in de een zaamheid.'' Zy gingen toen in de nagenoeg lege kamer aan de gedekte tafel zitten, waaropeen lamp stond met matglazen ballon. Da neger jon geu bediende handig en vlug, eehonk den rooden Portngeeschen wijn. Door de vensters van de gesloten deuren, waarin de ruiten klet terden als de donder neerbonsde, zag hij den van bliksemgloed blauwachtig wit fonkelenden regen, die nu wat minderde. De chef verplaatsta een pennetje aan de doos, ging weer zitten, en terwy'l zij de soep aten en de negerjongen in een hoek van de De goelkoopste serie reisboeken is: De Hollander op reis. 14 verschillende buiten!andsci.e gidsen. Prijs: inger. GO c*., geb. 90 et. Uiigave van EOLKEMA & WARKNDOKP, Amst. Koopt UITSLUITEND BOTER OUDER RIJKSCONTROLE. De STAAT OARANDEERT U een O9TVERVALSCHT product, Boterhandel K UI DL A REN", PRINSENGRACHT 313. TELEFOON 8935. ! iMiiiniimi miiiiiiMiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiuHiiiiimiiiiiiimiiiim ' kamer het verst van de \uit"ndeuren afstond (e wachten, begon de speeldoos (e spelen. Het was een droefgeestig wijgje dat by niet kendp, eenmerust. De klanken waarden zoo zangerig ea duidelijk van de kale wanden terug klinkend, door het lege vertrek, dat het als een wonderlijke opwekking waf, om over oude, langgeleden dingen te peinzen. Hij voelde, terwijl hij dacht aan zijn donkere jeugd en het lichtlooze van stille dagen op een eenzaam landhuis binnen den kring \an hooge boomen, zich wederom niet bij taschte om zijn ontroering te bedwingen. Hij door leefde toen van nituws af aan de ellende der verlatenheid in de groote kamer van het buis in Banana, waar ook uit een speeldoos zoo fijne wijfjes waren aangegaan, hij dacht aan zijne ziekten, aan de duizenden nieuw geziene dingen, aan het beklemmende van een verblijf in deze wreede tropen van Afrika. De chef had niet gesproken terwijl de ge luidjes uit de «peeldoos voortjingelden, toen het drijf werk afgeloopen was, wond by dit niet meer op, maar riep den negerjongen om de does weg te zetten, Hij zeide, terwijl zij nu alleen zaten een wijle: 't Houdt waarachtig op met donderen, kijk, het lic ht ook niet meer zoo, en de regen mindert, da's vlug." Het onweer scheen snel weg te dry ven. Toen de negerjongen eenigen tijd in de kamer terug was, regende het by'na niet meer. Nu en dan zag de witte achter aan een donker erf het natte gebladert van hooge boomen fonkelen in den bleeken, plotaelingen gloed van verre bliksems. Hij vraagde den chef, die zich dikwijls van den rooden wijn liet schenken : Uw bediende spreekt goed Hollandfch heb ik gemerkt." Ja, dat doet ie waarachtig, zijne moeder is uit Loand?, maar zijn vader is een Hollander, van Loo heet-ie, kapitein op een der ze booten van het huia" in Bananp. Dit jong leert voor kok en waarachtig hij doet 't best, ik ben best over 'm tevreden, 't is een goed jong. Hij brengt u straks naar uw slaapkamer, een eindje hier vandaan aan de rivier. Scbcnk jij me nog maar eens in Karel, dat was een best soepie wat je ons daar gegeven hebt. Schenk meneer ook maar eens ir." De chef werd aldoor gemoedelijker naar mate hij meer van den wijn dronk, maar toen mango's en schijven ananas gepresenteerd weider, zat hij als in gedachter, bot voor zich uit te ky'ken, en scheen van zijn om geving weinig meer te bemerken. Hij geeuwde en zeide traag : L* kunt morgenmiddag tegen drie unr al door naar Banana met de Engeleche nriail, maar dan moet ge nog wel een week of drie wachten, voor er een gelegen heid komt om naar Europa te gaan, want de Engelsche mail gaat om de zuid. Lsat eens kijker, morgen hebben we den EngelschmaD, overmorgen de Fransche mail uit Mataddi, die blijft nog twee dagen hier, j», maar da's waar, die gaat ook al naar de ICaap ... wat zit ik toch... Karel, 't wordt geloof ik tijd dat je meneer naar hiernaast gaat brengen. Ja, och natuurlijk, ik had toch gelijk over drie weken zoowat komt de Bruxellesville de rivier af naar de kust... Hallo Karel l Zet de deuren eens even open, dan komt er wat friachheid binnen, 't schijnt droog te zijn." De bediende liep vlug naar de glazen deuren, en terwijl hij dit deed ontwaarde de witte, dat de jongen schoenen droeg en niet liep als alle andere negers op bloote voeten. Da deuren stonden nu open en al dadelijk vlogen een paar groote kevers binnen, recht op de lamp af, het leek alsof ze de ballon te barsten stootten, met zooveel geweld bot sten ze daar tegen aan. De chef was plotse ling stil geworden, had zijn stoel wat naar de open deur gezet, en terwijl hij zijn sigarettenkoker uit zijn zak nam en zwijgend presenteerde, bemerkte de witte dat de chef weer als een stompzinnige voor zich uit zat te staren, schijnbaar versuft, norsch en on vriendelijk, zooals hij er uit gezien had, toen de witte den winkel was binnengekomen, Onderwijl nam Karel vlug de tafel af, na dat hij eerst, zonder dat er hem om gevraagd werd, een lucifer had afgeatreken voor de sigaretten. Hy liep naar de veracdah met het tafellaken, schudde het over de balustrade uit, vouwde het op en ging er mee uit de kamer. Da chef geeuwde nu dikwijls en zeide eindelijk: Ik heb koppijn, ik ga naar m'n nest." Hy stond op, leunde op de leuning van zijn stoel, in het lamplicht starend met toebele oogen. Nogmaals geeuwde hii, zoodat al zijn brokkelige, zwarte tanden te zien kwamen, en zeide: Karel breng mijnheer tnaar weg, 't ia al weer zoover, wy gaan naar bed, fluit die twee kerels in het schuurtje even, dan kunnen ze de kc.fl'er meenemen. De chef stak een kaars aan, gaf deze den dispensero, bracht den witte tot aan de deur van den winkel en wenschte goeden nacht. (Slot volgt.)

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl