De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1910 5 juni pagina 9

5 juni 1910 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

No. 1719 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Mijtt tennis it Berlijn. Eene causerie, door FBEDERIK VAN MONSJOU. Hoe ouder, hoe onverschilliger", zegt een spreekwoord, dat pas nieuw is. En niet alleen nieuw, maar ook origineel. Dit nieuwe spreekwoord is van mij. Ik citeer nooit een spreekwoord of het moet van m\j zelf zyn. 't Is waar, er wprden wel eens aanmer kingen gemaakt op mijn spreekwoorden, maar het is immers juist een kenmerk, dat allen goeden spreekwoorden eigen is, nameIvjkj dat er iets aan mankeert of dat z\j niet logisch zyn. Daar heb je b.v. dat bekende spreekwoord In het land der blinden ig een-oog koning." Dat blinkt uit door zijn onlogica. Men zou even goed kunnen zeggen: In het land der dooden is de half-levende koning." Daar ligt iets absurds in, niet waar? Zoo'n halflevende hoort immers niet thuis onder de dooden, en, zoo wüons slechts tot de blinden willen bepalen, gesteld, dat er in het blindenland twee een-oogigen z\jn, wie van hen heeft dan het recht op den troon P Of wordt dan de ander premier-minister? Indien ik mij niet vergis, leert men in de Fransche scholen -Au pays des aveugles Ie borgne est président." Dat is nog te billijken, want zoo'n heerscher maakt na eenige jaren regeerens tenminste plaats voor een ander. Doch daarover wilde ik het nu eigenlyk niet hebben. .Hoe ouder, hoe onverschil liger", beweerde ik en dat is soms wel eens waar, een bewys alweer, dat mgn spreek woord er een van de goede soort is. Toen ik als blozende jongeling naar Dnitschland kwam en müdaar op een paar gemeubi leerde kamers installeerde, was ik nog niet onverschillig. Kon ik mij opwinden, wan neer men aan tafel toespelingen maakte op een spoedig te verwachten inpalmen van Nederland door Duitschland. Dat deed vooral n, 'n blonde, bleeke, bolwangige Berlüner, die eenige j aren ouder was dan ik en op zyn linker bovenlip vijf en op zvjn rechter bovenlip zes haartjes had. Ik kon den vent niet uitstaan, 't Is waar, de hollandsje sjenewer" vond hu heerlijk en onze tsigarren" goddelijk. Voorts had hu het altijd over onze tulpen, hyacinthen, cacao en wat dies meer zy, dat in het bui tenland onzen roem hoog houdt. Doch hu beweerde, dat wat wüde Nederlandsche taal noemen, eigenlijk maar een dialect van de Dnitsche taal was en dat hu het heel goed verstond. Het eind van het lied was altijd, dat hu het wenschelijk achtte, dat Nederland bij het Duitsche rijk ingelijfd werd. Voor ons zou dat ook beter zijn, meende hij. Ver want vorstenhuis, gunstige ligging, het zelfde ras, dezelfde taal, mijn liefje wat wil je nog meer? Doch mij kon dat razend maken. Ik beo namelijk erg vaderlands lievend, niet zoozeer omdat ik mijn vader land zoo bizonder lief heb, maar omdat ik nu eenmaal 'n beetje excentriek ben, want gewoonlijk geeft een buitenlander zich in het buitenland uit voor 'n Fransohman, Engelschman, Italiaan, Eskimo en wat al niet meer, behalve voor 'n Nederlander. Ik was dus vaderlandslievend en af en toe razend. Totdat de Berlijner op een goeden dag naar elders vertrok. Jaren zijn sinds dien voorbij gegaan. Ik verliet Duitschland, bezocht andere vreemde landen en keerde eindelijk weer naar Am sterdam terug. Mijn Berlijnsche antipathie was ik reeds lang vergeten. Totdat ik op zekeren dag een brief van hem ontving, half hoog-Duitsch, half plat-D uitsch, hetgeen in doorsnee genomen Nederlandsen beteekenen moest, waarin hij mij mededeelde, dat hij dan en dan in Amsterdam zou arriveeren, om er eens een kijkje te nemen en of ik zoo vriendelijk wilde zijn hem van den trein af te halen. Hoe hu eigenlijk aan mijn adres was gekomen, is mij altijd een raadsel gebleven. Toen dan en dan was aangebroken toog ik op naar het Centraal-Station, om indach tig Hebt lief degenen die gij haat", dat wel veel op die andere vermaning lijkt, maar toch weer heelemaal anders is, mijn vroegeren tafelvijand te gaan verwelkomen. Heb je nog al een goede reis gehad?" vroeg ik, nadat wij elkaar eerst hartelijk omhelsd hadden. Neen", antwoordde hij, niet bijzonder. Ik heb me erg verveeld." Hadt je dan geen reislectuur bn je?" Ja zeker," antwoordde hij, ik had een boek bij me over Duitsche politiek in San Marino. JU met je eeuwige politiek," mopperde ik, Apropos dat woordje eenwig".Weet je wel waarvan dat eigenlijk afgeleid is P", Zeker," antwoordde ik, gretig den strijdhandschoen oprapende, dien hij müonbe dachtzaam toewierp. Eeuwig komt van eeuw, hetwelk de benaming is voor een tijdperk van 100 jaren. Is dat niet juist ?" Ooooh," kwam het langgerekt van den ander, ik heb altijd gedacht, dat het pre cies hetzelfde was als on g ewig," dat van het woord Ehe" afgeleid is, zooals ik laatst in een tijdschrift las. Eene Ehe" is iets van langen duur en ewig" ook, niet waar P" Jawel, maar wanneer eene Ehe een halve eeuw duurt is het al mooi. Maar ons eeuwig" komt van een heele eeuw, onthoud dat nu goed. En je denkt, dat je zoo goed Nederlandsen spreekt P Vertel m dan eens, waarom schrijft men gramstorig heid met n en hardhoorigheid met twee o's? En vertel müdan eens, wat is een molferd, een molik, een molos, een molsem en een momber? En vervoeg j ij dan eens het werkwoord molsemen: ik molsem, gij molsemt, enz. En wat is dat voor eene bezigheid?" De goede man stond paf. Hij wist het niet. Ik vertelde hem natuurlijk niet, dat ik het óók niet wist. En evenmin, dat ik in myn notitieboekje de namen heb staan van 100 Nederlanders van educatie, die m (de ongelijke o's-verdeeling uitgezonderd] eveneens niet het minste uitsluitsel konden teven omtrent deze woorden, die alle op n zelfde bladzyde van De Vries en Te Winkel's Nederlandsche Woordenlijst voor komen. Langzaam drentelden wij het Damrak op. Wüwaren nu reeds vijf minuten bjj elkaar., O ver eene inlijving van Nederland bij Duitschland was nog geen woord ge vallen. Toen wy büde Oudebrugsteeg waren, hadden wij nog steeds geen ruzie gehad. Doch büde Beurspassage, w waren tosn ongeveer acht minuten bij el kaar, begon het gechicaneer, dit keer echter in het Duitsch. Sie haben hier in Holland ja gar keinen Wald, keine Baume," murmureerde hu. Wa-blief," zei ik, hebben wügeen boomenP Dan moet je maar eens met mij mee gaan naar de Heer en- en Keizersgracht. O, eine Gracht ist jedenfalls ein "Wald, nicht wahr ? f*1 Nou," zei ik, niet heelemaal. Zeker, het ruikt er 's zomers wel, dat geef ik toe, maar overigens kan je er uren lang loopen, datje als-maar boomen ziet, boomen, boomen en nog eens boomen. Eerst'loop je de on even zijde en dan de even zijde van de Heerengracht af, dan doe je op de Keizers gracht precies hetzelfde en eventueel neem je de Prinsengracht er ook nog bij. Als-maar boomen en nog eens boomen." O, das ist herrlich, das ist reizend! Ist es weit von hier ?" vroeg hu, geheel in extase. ,Neen," antwoordde ik, in 't geheel niet. Wij zijn nu op het Damrak, dus het is hoogstens 'n minuut of rijf hier van daan." O, dann wollen wir sofort mal hingehen," opperde hu. Best, maar wij zullen er eerst eentje pakken, vindt je niet?" jaè....r Wrj gingen een restaurant binnen. Twee oude klare!" bestelde ik. Hè....???" kwam het weer van mün metgezel. Ja, je had t het vroeger altijd over onze sjenewer", en nu ben je in het sjenewerland, dos nu zal je ook sjenewer drinken." Ik heb liever Berliner Weissbier," ver dedigde hij. Dat is best mogelijk," pareerde ik, doch je weet wel, wanneer wij b.v. aan den Bun komen, drinken wij Rijnwijn en wanneer jullie büons komt, moeten jullie ook maar sjenewer" drinken. Dat is niet meer dan billijk." Een kwartier later, toen zyn glaasje bijna half leeg was, gaf hij eindelijk toe, dat ik gelijk had. Toen het driekwart leeg was, viel hu twee koeren van zijn stoel af en begon met zijn oogen te draaien. Je hebt wel wat weg van Eembrandt," treiterde ik. Waarom ?" vroeg hij. Had die ook wel eens last van duizeligheid?" Dat weet ik niet," antwoordde ik, maar om dien brief, die je me geschreven hebt." Die brief?'' Ja, die brief. Nu eens zet je puntjes boven de ij, dan laat je ze weer weg. Je begint met mijnheer" en naderhand schrijf je mynheer"." Deed Eembrandt dat ook P" Ja, d.w.z. in omgekeerde volgorde. In het British Museum te London zag ik on langs een brief van hem, gericht aan Constantün Huygens, heer van Zuylichem, die toen secretaris van den Prins van Oranje was, waarin hij eerst mynheer" schrijft en daarna mijnheer". Eigenlijk hooren er in 't geheel geen puntjes op," meende mün gast, onder be geleiding van eenige wijsgeerige gesticulatien, .dat doen ze nergens." Zeker," antwoordde ik, dat weet ik wel," doch die puntjes zijn nu eenmaal een privilegie van het Nederlandsche volk, ons geschonken door een taaiprofessor, die zijn oudste dochter uitgehuwelijkt had aan een inktfabrikant, die op het punt stond failliet te gaan." En is de man er weer boven-op gekomen P" Wis en waarachtig! Alleen door die puntjes boven de - Men heeft uitgerekend, dat het Nederlandsche volk door die puntjes per jaar circa 13,200 liters mér inkt noodig f if. i t » i __i »ïir_ _. je antwoordde ik beleefZooals delyk. Wij gingen dus weer op stap. Op den Dam waren wünog juist getuige van het opmaken van een proces-verbaal tegen eene koopvrouw met een kar sinaasappelen, die geweigerd had door te rijden, nadat haar dit door een agent van politie herhaalde malen gelast was. De agent vroeg naam en adres van het mensch en noteerde een en ander in zijn zakboekje. Ben jij nou 'n smeris?" mokte het wijf. Nee hoor, daar heb jij nog geen kaas van gegeten!" Was sagt sie jetzt?" vroeg mijn kennis nieuwsgierig. Sie sagt, dass er noch keine Küse davon gegessen nat," lichtte ik hem in. Hè....?" 't Is een schande, om 'n arm mensch as mijn te bekeuren," mopperde de er-in-gevlogen negoc'ante. Vindt u ook niet?" appeleerde zij büeen deel van het publiek. Het publiek vond het ook. 't Is verschrikkelijk," klaagde zij, daar sta je nou met je gebakken peren." Was sagt sie jetzt wieder?" informeerde mün kennis. .Sie sagt, dasa sie dort steht mit ihren gebackenen Birnen." Das sind aber gar keine Birnen, das sind Apfelsinen", schreeuwde myn kennis nijdig. Hoor die mof nou reis te keer gaan!" kwam het in-eens van de sinaasappelenvrouw. Was sagt sie da? Mof" sagt sie P Das ist aber...." Verder kwam hij niet, want hu zakte in elkaar. Hij had eene flauwte gekregen. Het schuim stond hem op zyn mond. Twee politieagenten droegen hem liefderijk de hoofdwacht van het paleis binnen. Wat er toen verder van hem geworden is, weet ik niet. De schildwacht beweerde, dat zij hem in den provoost gestopt hadden, omdat zij dachten, dat hij dronken was. Enfin, dat laat müvolstrekt koud. En moge dit inci dent voor ons dierbaar vaderland nog zulke nadeelige gevolgen hebben en Nederland zelfs door Duitschland worden ingepalmd, ik ben er absoluut onverschillig onder. Een sieraad in den tuin. Geeft den tijd zonder correctie- of berelzening-stafel. Ingenienrsschool te Mannheim Stedelqke gesubsidieerde technische hoogeschool MacMoebonw, Electroteclmiet, Bergbonw, Hoog en Diepboov. Programma gratis. i by E i B e n a c h in het Thüringerwond. Heerlijk Zomerverblijf. Spoorstation. Prospectus by Kurkomitee. 9<o Watergeneesinrichting, ? Systeem KKEipp.Pro8p.grati«. Dr. BERGMAN N, Badarts in Wöriehofen. Luchtkuiiroord Kleef. HOTEL TTJIMinyCEIEl EE3ST. ELECTRISCH LICHT. AUTOGARAGE. INTSKCQMMUNAAL TELEFOONNUMMER 25. Hotel Restaurant Jieui e f iltai Brajz". Elektrisch licht. Antogarage. Restaurant den geheelen dag. familie Pension Chateau Belvédère. Verhoogde prachtige ligging midden in een gr. Tuin. Pryzen voor en na seizoentijd billijker. , . Prezen 3de Etage 7 fr. per dag. 2de Etage 8 fr. per dag. Ie Etage (België. ) 9 fr. per dag. Eigenaar M. CANISIÜS. ENGELBERG1OÉ9 Itteter boven de Zee. Ketels CATTANI. Groot Hotel en Kuranstalt en Hotel Titlis, Big. Gebr. CATTANI. 600 Bedden. Modernste com fort. Aparte Apartementen met Baden en Toiletten. Concert- en Bal zaal. -Eigen orkest. Auto-Garage. Lawntennis. Koudwater geneesinrichting Ie Bang. Qroote Tuinen. Zomerseizoen: MEI-OGTOBER. Wintersport: DECEMBER MAART. WILLEM BIJLMER, S I H GE L 159. Spreekuur iederen Werkdag van 2 tot 3 uur. De Damspeler. Theoretische en practische Handleiding voor het dammen, DOOR . H. BROEKKAMP. Opgehelderd door 857 diagrammen. Een werk van pl.m. 430 pagina's Pry's Ing. ?2.50, fraai gebonden /2.90. Uitgave van v. HOLKBMA & WAEENDOBP te Amsterdam. Let op het gebogen Gilletie-Mes bij het gebruik. Door het ronde mes is een gemakkelijk, glad en gevaarloos scheeren mogelijk. Het zelfgcheren met een Gillette is in alle deelen der heerenwereld en van alle landen toegenomen, daar het zoowel een groot gemak als een hygiënisch voordeel in zich vereenigt en daarbij zonder gevaar is tegen bezeeren. De vlngge toename der gebruikers van de Gillette is te verklaren uit de zoo eenvoudige, prak tische constructie en het praktische in het gebrnik. ledere eigenaar ervan beveelt het met warmte aan. Gillette-mesjes zijn zonder twijfel de fijnste scheermesjes, die maar gemaakt kunnen worden. Ieder mesje i s 5 tot 30 maal te gebruiken. 3 millioen in alle werelddeelen dagelijks in gebruik. Geen aanzetten! Geen slijpen! NIEUW! Gillette-scheer-apparaat in restjegzak-etni. De Gillette, zw. verzilverd, in een praktisch etui, kost compl. met 12 mesjes = 24 snijkanten ? 12,50 p, stuk. De Gillette en aparte mesjes zijn verkr.b. in alle Ie kl. messen- en heerenart. wink. en bij goede kapp. GILLETTE SAFETY BIZOB Ltd., LONDON E.C. BOEKVERKOOPINC BIJ BÜBGERSDIJK&NIERMANS,,TeitaSaloiBis!))LeiueD) op 13-17 Juni van een uitmuntende verzameling standaard werken, handboeken, waardevolle periodica, zeldzame werken en curiosa uit verschillende nalatenschappen waarbij o. m. de boekerijen van wijlen Jhr. Mr. K. P. SCHORER, vice-president van de Arrondissementsrechtbank te Middelburg, Ds. C. G. CHAVANNES, emeritus-predikant büde Waalsche Gemeente te Leiden en biblio thecaris van de Waalsche Bibliotheek aldaar, waarbij meerdere andere kleinere verzamelingen, vooral ook op het gebied der Geneeskunde, Scheikunde en Natuurwetenschappen. Volgorde der verkooping: MAANDAG 13 JUNI. Bibliographie, Taalwetenschap, Folklore, Oostersche talen (vooral Sanskriet), Hoogduitsch, Engelsch, Nederlandsen. DINSDAtt 14 JUNI. Fransch (bijzonder uitgebreid), Italiaansch, Spaansch, Klas sieke philologie, Kunstgeschiederis, Plaatwerken. WOENSDAG 15 JUNI. Rechtsgeleerdheid en staatswetenschappen, Staathuishoudkunde, Godgeleerdheid, Kerkgeschiedenis, Wüsbegeerte. DONDERDAG 16 JUNI. Geschiedenis en aardrijkskunde, Nederlandsche geschiedenis en plaatsbeschrijving-, Overige Eurppeesche ryken, Tal van zeldzame werken over en reizen in Azië, Afrika, Amerika en Australië, Indische wapenen, Boekenkasten. VRIJDAG 17 JUNI. Geneeskunde, Scheikunde, Exacte wetenschappen, Dierkunde, _ Plantkunde enz. BBP De catalogus (2840 nrs.) is verkrijgb.Toezending tegen 15 ets. UV Te bezichtigen Vrijdag en Zaterdag 10 en 11 Juni. Belangrijke BiUiottet-Veiliiip lij E. f. P, DE VBIES, A M S T K R D A M. lo. 9?11 Juni. Bibliotheken van de Heeren Jhr. Mr. E. W. Berg, Directeur van de Credietvereeniging te Amsterdam; Dr. J. van (üenns, Arts te Amsterdam; Mr. A. C. M. Leesberg, Advocaat te Amsterdam, Americanist; A. C. Wertheim, Bankier te Amsterdam en anderen. Hoogstbelangrijke collectie over Aardrijkskunde, Koloniën, Amerika, reizen, geschiedenis, zeden en gewoonten, letterkunde, liedeboekjes, pracht- en plaatwerken. Kijkdagen: 6?8 Juni. Catalogus f 0.75. 2o. 27?30 Juni. Bibliotheken van de Heeren Mr. . Bruyn, ambtenaar van het Openb. Ministerie te Amsterdam; W. B. H. van Deventer en de Medische Bibliotheek van Dr. J. van Genns, waarbij hoogstbelangrijke seriën van physiologische en biologische tijdschriften. Boeken op allerlei gebied. Kükdagen 25 en 27 Juni. Catalogus ? 0.25. iliiiE H R. f. P. BE VRIES. 21?24 Juni. Collectie van den Heer O. Brenner te Berlijn en wijlen C. .11. van Gogh, Kunsthandelaar te Amsterdam. Fraaie Hollandsche en Ylaamsche prenten en portretten, Fransche en Engelsche prenten. Kükdagen 17-20 Juni. Catalogus met 12 bladen reproductie f 1.50 B, W. P. »K VBIES, AMSTERDAM. SIIGEL 146, De Haarlemsche Soda-Fabriek levert: CUIYERE SODA in KRISTALLEN en POEDERVORM voor TECHNISCH en EUISHOUDELIJK gebruik. GLAUBERZOUT in KRISTALLEN en GE6ALCOEERD, PRIMA CHLOORKALK 35/37 pCt., ZEEPPOEDER voor de WASCHINDUSTRIE en verpakt voor huishoudelijk gebrnik. KALKZEEP -ABSOLUUT" roor ZUIVELFABRIEKEN, STTPTALINE de TERF OPLOSSER. Monsters en prijscourant, worden op aanvragen gaarne verstrekt >Verelclliiiis in DEKKLEEDEN EN TEITEN. ytagaxjjn van Scheept- en Hfachinehehoeften. Dir.: G. J. MOOL.EN. Kantoor: Amstel 184. Int. Tel. 4141. B TJ S S T7 IMI_ U -. SCHIPPER ds ZONEft, Makelaar*. Haar ai Terhaarkantoor. Halzen, Yilla's en BoairterreüteB. OUDSTK A I» A K». Heerenatrstat 47. TELEFOON 22. Stationsweg 18».

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl