De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1910 3 juli pagina 9

3 juli 1910 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Vóór Honderd Jaar. n. In de Opreghte Haerlemgche Courant" wordt met geen enkel irowd gewach ge maakt van net vertrek van Lodewük Na poleon noch van de omstandigheden, onder welke dit geschiedde. Men vreesde te zeer de ontevredenheid van Keizer Napoleon. De proclamatie van koning Lodewük en zijn _ afstand, onverwachts en zonder raad pleging, misnoegden den keizer grootelüks. Dit komt scherp nit in het rapport aan den Keizer door Champagny, Hertog van Cadore, uitgebracht over Lodewijks acte van afstand der regeering over Holland, ten behoeve en onder regentschap zvjne gemalin. Koningin Hortense .onder gnarantie van z\jn broeder. De bedoelingen van den Keizer met Holland worden er niet in verholen. De aanhef, al terstond minder vleiend voor koning Lode wük en Holland, luidde: .Zoodanig een Acte, Sire, moest niet uit gekomen ZJJD, dan nadat dezelve met U. M. beraamd was geworden; ook «kan zij geene kracht hebben zonder hare goedkeuring. Moet U. M. den maatregel, door den koning van Holland ge t omen, goedkeuren? .Be Yereeniging van Belgiëmet Frankryk heeft de onafhankelükheid van Holland vernietigd; deszelfs stelsel is noodzakelijk dat van Frankrijk geworden; het is verpligt deel te nemen aan alle oorlogen ter zee die Frankrijk heeft, evenals of het een van deualft gewesten ware". Het uitvoerige stuk dringt aan «m Hol v laad te vereenigen met Frankrijk, wanr; alleen kan het niet bestaan blijven. Rot terdam en Dordrecht zouden reeds hun ondergang naby zyn, omdat z\j den handel op den Rün verliezen, die nu gaat over de nieuwe grensplaat», naar de havens van de Schelde over het Biesbosch." «Holland is overladen met den lasFvan zijne publieke schuld die 85 a 90 miljoen bedraagt, dat is een vierde meer dan de schuld van het geheele vereenigde Koning rijk. Het volk zucht onder den last van 23 soorten van onderscheidene belastingen, de Hollandsche natie bezwijkt onder hare lasten; zij kan dezelve niet meer betalen." Verder wijst dit rapport er op, dat'de defensie te land en ter zee verwaarloosd is, dat de publieke schuld niet meer betaald wordt en anderhalf jaar ten achter is. Aan Holland in zulk een toestand een pro visioneel bestuur te verlengen, zou niets zijn dan haar doodsangst te verlengen." Daarop volgde de raad: De tyd van.de sterkte en van den voorspoed van Holland is geweest die,, waarop het een gedeelte uitmaakte van de grootste monarchie, die destijds in Europa bestond. De vereeniging met het groote Rijk is de eenige bestendige staat, waarin Holland voortaan kan beko men van zijn lijden en langdurige lotwis selingen en zijnen ouden voorspoed weder verkrijgen. Dus moet Uwe Majesteit die vereeniging verklaren om-het belang, ja om de red ding van, Holland; het moet deel hebben aan onze~Vöorregten, zooals het reeds deel heeft aUtr onze rampen. Maar een ander belang- itigti Uwe Majesteit nog dringen der hl)t "gedrag aan, dat zühouden moet." Holland is als 'i ware een uitvloeisel van het grondgebied van Frankrijk, het is het aanvullend deel van het Ji'yfc; omden Rhijn in zijn geheel te bezitten, moet Uw Majes teit tot aan de Zuiderzee gaan." Door Nederland met Frankrijk te ver eenigen zouden de stroomen, die in Frankrijk ontstaan of de grenzen bespoelen, zou het RÜk meester zyn van den Run, de Maas en de Schelde tot aan zee. De vereeniging van Holland is bovendien noodzakelijk ter voltooiing van het staat kundig stelsel des Keizerrijk», vooral sedert de orders van den Britschen raad van No vember 1807. ' De uitgestrekte oogmerken van Uwe Majesteit kunnen in haar geheel niet wor den vervuld dan door de vereeniging van Holland; zij is ter voltooiing eener zoo wonderbare schepping noodzakelijk. Met de veerkracht van Uwer Majesteit's bestuur zal het volgend jaar niet ten einde zijn gebragt of een eekader van 40 schepen en een groot aantal linie-troepen zullen door het gebruik der hulpmiddelen voor den zeedienst die Holland aanbrengt, op de Schelde en in Texel vereenigd kunnen zijn, om aan het Britsch-Gouvernement de zeeën te betwisten en deszelfs tijrannische vorde ringen af te keeren." De vereeniging van Holland met Frankrijk verrukt het Rijk njet een nijver, spaar zaam volk, dat de publieke rijkdom zal be vorderen, terwijl het voor deszelfs bijzondere welvaart arbeidt." ? Er bestaat geen volk, dat aohtingwaardiger is en meer geschikt om nut te trekken uit de voordeelen, die de liberale wetten van uwe regering der nijverheid aanbrengen. Frankrijk kan geen kostbaarder aanwinst dan deze doen." De vereeniging van Holland met Frankrijk is het noodzakelijk gevolg van de vereeni ging van België. Zij maakt het geheel van Uwer Majesteit's Rijk en de uitvoering van haar stelsel van oorlog en van koophandel volkomen. Het is een eerste stap; maar een noodzakelijke stap tot het herstel van des zelfs zeemagt; het is eindelijk de gevoe ligste slag, dien Uwe Majesteit Engeland kan toebrengen. Wat_ den jongen Vorst betreft, die Uwe Majesteit zoo dierbaar is, deze heeft reeds de uitwerkselen ondervonden van Hare bij zondere goedwilligheid. Zy heeft hem het Groot-Hertogdom van Berg gegeven. Hu heeft dus eenen anderen stand niet noodig". Zooals in deze acte werd gewenscht, ge schiedde. Het zelfstandig bestaan van Holland werd vernietigd. In het Keizerlijk paleis te Rambouillet werd tot de vereeniging van Holland met Frankrijk besloten op den 9 Juli 1810. Den 13 Juli werd het besluit per Pro clamatie bekend gemaakt. De Proclamatie bestond uit 5 titels en 13 artikels, waarvan de aanhef luidde: NAPOLEON Keizer der Franschen, Koning van Italië, Beschermer der Ehijn- con federatie, Mediateur van het Zwitschers Bondgewottchap, enz. enz. Wij hebben besloten en besluiten hetgeen volgt. TITEL I. Art. I. HOLLAND is met het Rijk vereenigd. II. AMSTERDAM zal de derde STAD VAN 'T RIJK ZIJN. Den leden Juli kwam Z. D .H. de prins, aarts-thesaurier van het Rijk, de hertog van Plaisance als algemeen stedehouder des Keizers te Amsterdam en nam zijn intrek in het Paleis op den Dam. *** Lodewük Napoleon, die onder den naam Graaf van St. Leu Holland verlaten had, bleef buiten de grenzen het lot van het land met belangstelling gade slaan. Als hij in het land zijner vreemdelingschap van een Hollander hoorde, wenschte hu dezen te spreken. Djt ondervond een Haarlemmer, die te Florence kwam. Hem ondervroeg hij naar alles, vooral naar Haarlem en vele Haarlemsche families. BJi een bezoek aan hem van den dichter Wap, den grooten vriend van Bilderdijk, is de ex-koning dezen half om den hals gevallen. In 1813 ver zocht hij zich bij missive aan Professor D. J. van Lennep, zijn ouden leermeester, wiens schoondochter freule Henriette Roëll inder tijd met hare zuster Sophie, een gavotte voor hem had gedanst, zijn voorspraak b de Amsterdamsche regeering te zijn om hem weer tot Koning van Holland te hel pen benoemen. Nog eenmaal is ex-Koning Lodewük, als Graaf de St. Leu in Holland geweest. Te 's Gravenhage. Hem herkennende, juichte men hem toe. Groot verdriet deed hem in 1840 den coup d'état van zijn zoon, den lateren Keizer Napoleon III. Koning Lodewijk overleed 24 Juli 1846 te Florence, legateerende aan de stad Am sterdam al zijn bezittingen in Holland, met den wensch, dat uit den opbrengst bij voor komende gelegenheid den nood van door overstrooming geteisterden mocht worden gelenigd J. H. R. Het ftriebck, Na de hooggestemde ontboezeming, waar mede dr. A. Rutgers in het vorige nummer van dit weekblad zjjn verrukking lucht gaf over het werk der Aaneenschakelingscommissie, een verrukking, die voornamelijk blijkt voort te komen uit het feit, dat de afdeeling van het lyceum, waar beide oude talen zul len worden gedoceerd, A en niet B of C heet, wil ook ik met een enkel woord mijn vreugde uitspreken over de wijze, waarop genoemde commissie het voorbereidend hooger onderwijs wenscht te zien ingericht. Worden haar. voorstellen wet, dan zullen voortaan enkel die jongelieden genoodzaakt zijn, om ten koste van hun algemeene ont wikkeling een groot deel van den schooltijd aan de studie van het Grieksch te besteden, die óf, zooals de aanstaande literatoren en theologen, die studie niet kunnen missen of, zooals met een deel der juristen het geval zal z\jn, tengevolge van nzjjdigen aanleg geen kans zien de lessen in de wis- en na tuurkundige vakken behoorlijk te volgen. Evenals de aanstaande natuurphilosofen, geneesheeren en, naar ik van harte hoop, menig toekomstig student der Technische Hoogeschool, zullen daarentegen tal van ju risten, en zeker niet de minst begaafden, hun opleiding in afdeeling B genieten; een opleiding, die een ruime kennis van de nieuwe talen en vau de natuurwetenschap pen waarborgt en bijgevolg een ontwikke ling brengt, meer overeenkomende met de eischen des tjjds, dan die, welke bij een zoogenaamde volledige klassieke opvoeding wordt verkregen. Deze overtuiging berust bij my niet enkel op de gronden, waarmede ik indertijd vooraan staande juristen, natuurphilosofen en geneesheeren de afschaffing of facultatiefstelling van het Griekech bepleitte, maar ook op de er varing, opgedaan in Denemarken, een land, waar sedert korten tijd de gymnasiale studie ongeveer geregeld werd op de wijze, welke de AaneenechakelingBcommissie voor de te stichten lycea verlangt. Blijkens een mededeeling, door prof. Schmiegelow te Kopenhagen aan zijn ambtgenoot Burger te Amsterdam verstrekt, zijn in dit jaar, nu voor het eerst in Denemarken aan de gere organiseerde gymnasia het eindexamen wordt afgenomen, van de 566 leerlingen, die zich aanmeldden, 319, dus meer dan de helft, nit afdeeling B afkomstig, 181 uit af deeling C en slechts 66 (zegge: nog geen 12 pCt.) nit af deeling A. H. BURINGH BOEKHOUDT. HELMOND HELM CACAO & CHOCOLADE KON. NED. CACAOFABRIEK KA5TNERS UCr1,BLÜTHNER| IHQFLEVERANCIE !firmaOFvxi.DOE5-. AUTO-PIANO ILANQE nOUT5TRMT9 DEN Pianohandel BAKKEE & TEER1NK ? BOEKBINDERS AMSTERDAM - TELEFOON 6828 UTRECHTSCHEDWARSSTRAAT 17~19 -:- -- BIJ DE REGULIERSGRACHT -.- -:BÜTDEff SCHOOL- EN STUDIEBOEKEN - GELEGENHEIDSALBUMB PORTEFEUILLES ENZ. BEEKMAN l Auto's Germain en Delaunay-Belleville. Bloemendaal, Slagvaardig. Zij: Ik begrijp niet Karel, würom je d'r toch zoo tegen bent, dat Joopie en Beteie pianoles krijgen. De piano is er toch f' Hij: Je weet, dat het lessengelder op 't oogenblik heel moeielijk af kan, maar weet je wat, gas- en petrolenmstellen zijn er toch en naaiwerk is er een heele massa heb je gezegd, leer JÜde meisjes koken en naaien l" SO EAST Verschenen de 10e druk van: ATLAS TlïmERLAIl) VOOR «RIJDERS, bevattende elf Kaarten, dus van elke provincie, met aanwijzing der afstanden van plaats tot plaats ia Kilometers en vermelding der soort van wegen. Deze Atlas zenden wij franco per post (na ontvangst van bet bedrag in postzegels of per postwissel aan ons adres) voor slechts VIJF EN DERTIG CE9TTS. AMSTERDAM. VAN HOLKEMA & WARENDORF. OPCERIC 1870 GEVESTIGD E HAARLEM Daar de verpakking onzer KINADRUPPELS De V r U veelvuldig wordt nage bootst om Kinapraeparaten van andere herkomst aan den man te brengen, wijzen wij er op dat roode doozen zonder den naam H. NANKING doch met opschrift KINADRUPPEL8" niet uit onze fabriek afkom stig zyn. Men eiache daarom uitdrukkelijk Dr. H. NANNING's Pharrn. Chem. Fabriek, Den Haag. FEEST-ARTIKELEH EEMENU'SEEE CEBR. SIMONS KAI.VEKSTRAAT 124. ARDJA-SABI THEE Ie aualiteit onvermengdo JAYA-THEE. .Van den Planter direct tot den verbruiker, daarom slechts 8O cent per POND, 16 cent per ONS. Verkrijgbaar o. a. bü: TH. W. GRIJZEN, Zwolle; KATER & VAN RIJN, Leeuwarden; BORGE8ITJ 3IKKEMA, Groningen. UITGAVE TAB I B. WOLTERS TE GRONINGEN. Zoo Juist verschenen: mm B1BL10THEQIE par W. BABTELS, Leer aar aan de H. B. S. met 3 -jarigen euriui te Utrecht. Mme Z. CARRAUD, LAPETITEJEA?, Onvrage Couronnépar l'Académie franqaise. " (KDITIOS SIMPL1FIKE) annotépar W. BARTELS. Prijs, in /innen f 0^30. f er pei-fe; LES DEUX NIGAUDS, illnstré, par Mme de Ségur. LA FILLE DU BRACOM1ER, par Mlle Kosseuw de Saint-Hilaire (J. de Vèse). THOMAS Ier, roi de Tambonlina, par Jules Sandeau. MAROUSSIA, par P.-J. Stahl. UITGAVE VAN J B. WOLTERS TE GRONINGEN. Qorsetten naar maat. Aanbevelend: Mevr. G. v, d. BRINK, Corsetlère» Keizersgracht 717, Amsterdam. Int. Telefoon 1751. Eén sieraad, in den tuin. Geeft den tijd zonder correctie- of foerelseningstaiel. "BK" Firma F. ZEILINGA. Zeilmakerij, Dekkleedenfabriek, Waterdicht Zeildoek. Dekkleeden, Tenten en Vlaggen te Huur. Amsterdam, Binnenkant 38. Billijke conditiën. KANTOORBOEKEN MET SPRINGRUG, Dnitseh fabrikaat, worden geleverd door de Electr. Kantoorboekenfabriek v/h Gebrs. ZUSTERS, N. Achtergr. 9?11, Amst. TELEPHOON 5545. WANDen VLOERTEGELS. JlUlllll \*VJ II Rembrandtplein 35, AMSTERDAM. BüJ. P. REVERS te Dordrecht verscheen: DOOK Dr. E. D. BAUMANN, Art». Prijs ? 3.?. Brusselsche Tentoonstelling PREMIE-UITGAVE voor de Afoonné's van De Amsterdammer, Weekblad voor Nederland, VAN VAN HOLKEMA & WARENDORF, Amsterdam. Belgiëin Vogelvlucht. voor toeristen DOOR A L, FM* En CA& Voorzien van 130 illustraties en groote uitslaande kaart. 283 pagina's druks. Da oorspronkelijke prijs was ? 1.90. Thans zoolang de voorraad strekt in Saedeker band verkrijgbaar voor slechts f5 cent. Langu deze stippellijn uitknippen. B O W. De ondergeteekende wenscht te ontvangen: * door tusschenkomst van den Boekhandelaar: *) direct van de Uitgevers VAN HOLKBMA & WABENDOEF, Amsterdam: Ex. van BELGIËIN VOGELVLUCHT. Premie-Uitgave ? 0.75. Woonplaats: Handteekening: _ *) Doorhalen wat niet verlangd wordt.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl