De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1910 14 augustus pagina 10

14 augustus 1910 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Rö. 1729 papier geëmiteerd en al brengt men hierbij in mindering het bedrag voor het ref andeeren van oudere titels dan nog blijft een kapi taal over, dat het opnemingevermogen ver te boren gaat. Want 't is niet alleen Amerika; de emissie-markt te London werd in hetzelfde tijdvak tot hare uiterste capaciteit in beslag genomen. Dd4r besomden de uitgiften in het eerste semester een totaal van £ 188.COO.OOO terwijl de emisaiën in elk der volgende volle jaren bedroegen: millioen £ 1909 183.3 1908 192.2 1907 123.6 1906 120.2 1905 167.2 Van deze jongste buitengewone bedrijvig heid op het emissie-veld komt een groot gedeelte op rekening van rubber- en olieWaarden, aan de vraag -waarnaar door de promotor met de meeste bereidwilligheid ?werd voldaan. En toch zijn deze fondsen in mindere mate door de Amerikaansche baisse meegesleept geworden, dan de koper, diamant en goudmijmhares. Ook de Fransohe rrrarkt beeft sedert begin 1010 ruimschoots baar aandeel in nieuwe waarden geabsorbeerd en wel tot een bedrag van ciroa 8 X mülierd francs. En nog is aldaar de rusttijd niet aangebroken, in de voiige maand bjjv. kwam nog daarbij 280 millipan francs van de nieuwe texicaanscbe leeninp. Blinder gemakkelijk schijnt 't te vlotten met de -overname van 3e 660 millioen kronen der nieuwe Hongaanche leening. '? De overlading van Ae kapitaalmarkt is dus meer dan buitengewoon, xeodat «enige kalmte Ha een zoo groote emissie-activiteit niet onwelkom zon ajjn. Het inzakken der econo mische bedrijvigheid in Ameiika zal wel eenigermate op de internationale markt werden gevoeld en waarschijnlijk de eiechen, ia den a. s. herfst aan de geldmarkt te stellen, ietwat matigen. Dit zou niet ongelegen komen, te meer nu de realisatie van de oogsten in de produoéerende kinden een vrij krachtig beroep op de geldmarkt zal noodig maken en, bij een onverminderde levendigheid op fondsen- en emissie-gebied, de herfstcampagne zeer moeieIjjk zou kunnen worden. V. d. S. HlllHHIIIIMMtlim HETSJES Een ritje door JAN WALCII Het oude koel siert je zat onplezierig op de bok van z'n Urbaine. Weinig lustig scheerde hu met 'n slap gebaartje den eweep over z'n sjokkend paard. Hij rat zocfn beet je stijf erbij; z'n hoofd aldoor in n richting, 'n klein tikje naar den .kant; of ie vermijden wou om achterom te kijken. TusEcheu de twee hooge gele wielen kleur den feestelijk licht 'n witte en 'n paarse dame. Op de Veerkaai hadden ze-n-'em angeroepe. HU ree d'r net voorbij, toen ze uit 'n huis kwamen; luidruchtig; lollig. Hei l Koetsier l 'n Beelje zoo maar rondrije!" Jawel, hij wist 't wel. Niet te hard natuurlijk, en dan 'es langs de Witte en langa Biche, en wat be daarde wandelbuurten, Voorhout, Mauritskaai, waar 'n meneer niet te veel bekijks had, als ie de dames wou anspreken. Och, hij wist 't wel l Hij was 'n ouwe knar in z'n vak l 'n Haagsch koetsier nou, dan ken je dat. Hoeveel jaar had ie 't al niet gedaan. Maar den laatsten tijd vond ie toch zulke akkevietjes beroerd. Nou ja, sinds.... Allo knol! Achter hem lachten luidruchtig de dames. 'n Paar feeeren keken. Onwillekeurig trok 't koetsiertje even de teugels, tikte met z'n zweep op 't glanzigwarme paard. Of ie voort wou. Niet te hard, hoor l" riep de paarse. Hij knikte vlug van nee, z'n heele gezicht met de borstel wenkbrauwen onvertrokken. Wat kon fcfj d'r ook an doen? Vroeger was-1-ie zoo sentimenteel niet! Reedie van die dametjes met 'n spottende lolligheW. Had 'n meneer 'm staande gehouwen; was t'r achter a'n rug de afspraak gesmoesd (de meneer sprak soms nog onduidelijk, ver legen voor den koetsier?de juffertjes nooit) dan reedie eerst effen op, en dan keerde n-ie z'n eigen half om, en vroeg gemoedelijk en leuk: Non xeker maar weer na huis?" Bê-je bedonderd I" zeien ze dan soms. 't Is nog maar nummer n, voor venavendi" Maar ze vonden 'm wel 'n tiep; waren dikkels .royaal met de fooi.... Jawel, allemaal goed en wel, da' was vroe ger maar nou, sinds dat met Merie 'n Mooi meisje was 't. Hij had 'n byzonder zwak voor d'r; de oudate-n-ook, hè! en ze was 100 moeilijk gekommen. Maar, wat 'n lief jolig ding; wat 'n ddrdige meid. Z'n lust en z'n leven, 'c Oogenblikkie dat ze 'm op de staanplaats op 't Buitenhof z'n eten kwam brengen, was de lol van z'n dag. Dan zag ie 'er al met 'er heldere jurk in de verte ankomme bij de Passage Verdomd, je most er niet meer andenke! Hei ouwe l Pssst! Niet aldoor slappe l" Jawel," nijdigde-n-ie, en trok an de Uugels. En met z'n ouwe gewoonte-zwaai'jemet-z'n-arm, daarbij 'n zweeptikje. Zou ze, zou Merie nou net as die... ? Ner, da' kon niet. Ze zou nog wel schuw wezen, zich schamen, achterbaks blijven overdag. Jezis, je most er riet an denke je mott niet, je möt niet Je voelde je of je hart in mekaar kromp van miserabeligheid 'n Pest was 't voor 'n aroa kind om mooi te wezen 'n Pest.,.. Hoor ze nou daar achter 'm! Da's maar lawaaiig klesse, of ze voor d'r lol uitbenne. Ocb, ze hébbe wel lol. De beroerdigheid t omt later. As je ddar an dacht, hadt je meelij met ze. Vroeger dacht je daar nooit zoo bij, maar 't leven maakte je wijzer. Hadden ze misschien ook niet zoo'n ouwe vader, en 'n moeder, die d'r ouwe oogen ook in stilte roodhuilde 's nachts, en overdag zure buren te woord had te staan, die meewarige toespe lingen maakten.... Verdomme En nou most bij hier ze rondryen, rondrijen, op hoop van zegev.... Allo jong. Zoo is 't nou eenmaal in de wereld. Hij nam z'n hoogen hoed 'es af en veegde met 'n hemdsmouw langs 't voorhoofd. Ze reden 't Voorhout nu, vrij dicht bij 't middenpad. Terwijl hij zco'n beetje schuin zat op Vn bok, in klassieke koetsiershouding, schuurde 'n enkele vèrnithangende tak soms even tegen z'n hoed. Allo.?Wat maakten z« nou 'n lawaai. Hij beet 'es op z'n pruim, zenuwachtig.... O, daar hadt je 't al. 'n Meneertje met 'n grijze deukhoed sprong van z'n fiets, wenkte-n-'em. Hy trok de tengels in. Zat werkeloos. Wachtte. Wachtte pijnlijk nou, omdat ie aldoor, aldoor most denke Zoo dames", met 'n spot-beleefde stem hoorde-n-ie 't achter 'em. Mooi weer voor 'n ritje, hè?" Ja", antwoordde er r. De jongen dés zeker onbeholpen of zoo, want de n stiet de ander an, en je hoorde gegiechel. Zoo vroolijk dames ? Zag, hoort 'e?, ik zou wel graag wat nader kennis met de dames willen maken. Wacht, ik zal jullie 'n paar rozen geven, wilt u? Hei koetsier, wenk die man met bloemen 'es!" Zoo, zoek maar uit. Wacht, ik sta d'r dichter bi;...." Stug zat koetsier weer te wachter, z'n hoofd naar den anderen kant. Die roos zeker, hè, en die ?".... En die", zei de paarse gretig. 'c Was even 'n andere stem, 'n gewone, 'n stem zonder anstellerij cf coqnetterie 'a Stem as van'n t f ad, dat wat moois kiezen mag. Koetsiertje schraapte even z'n keel. Nou, nee, wacht jullie nog ever. Hoe veel geld is 't?", tot den bloemenman. Oa's tien rozen, da's 'n gulden " Hm, jawel! Nou, daar!" Ja, nou royaal doen, grimmig-dacht 't koeteier»je, jawel! De meneer had nu'n beet j e haast, 't Werd wat drukker van wardelaars op 't Voorhout: Nou dame», even jullie adres hè, zeg? Ben jullie vanavond vrij ?" Neem je me meenaScheveningen?" vor derde brutaal-van-stem de witte. Nee kind, da' kan 'k onmogelijk " Nee, onmogelijk. Hy schaamt 'm natuur lijk om met ze rond te fjouwen Natuur lijk ook Zjo gaat 't. Ja, EÓÓ ga»t 't Maar ... elf uur Veerkade. Jawel; nee ik zal 't niet vergeten hoor !" Kom je viiat?" drong dewitfe. Nee zeg. kies ncu niet, hèVost?" Ja, dst. D£-èg !:' Hy sprong op z'n fiets, en koetsier had geen bevel noodig. Met z'n onvertrokken kop rukte-n-ie eren an dehalfsleetsche leidsel?, maakte z'n tong-klakkertje, en automatisch daarbij 't zweep-zwaaitje. Hij hoorde 't vrachie nog ginnegappen. Voelde, dat er n zich omkeerde om 't heertje na te kijker*. 'n Agent keek afkeurend na ze. 't Urbainetje fjokte verder. Vereenvoudigde Spelling. VrüMi, Waar X in uw rummer van 7 Augustus een artiekel van mij over dit onderwerp openlik bespreekt, zij het mij vergund er op te mogen wijzer, dat dit vraagstuk toch waarlik wel een deugdeliker behandeling, en daarmee das gezegd een meer betekenende kritiek, ten deel mocLt vallen. Laat mij vooraf mogen zeggen, dat bedoeld artiekel voorkomt in het Juli-nummer van De Vrije Menech" (Red. Felix Ortt te Soest) en het eerste is van een gehele reeks over dit onderwerp en zodoende, wat de ondertietel aangaf, slechts bouwstenen" aanbracht. Waar ik de tegenwoordige huwelikswetgeving mens-onwaardig noem, en op die grond uit memelik oogpunt de voorrang van het vry'e h'uwelik" boven her?wettelike huwelik" ga bepleiten, schuift X dit alles losjes van de baan, door te zeggen dat door mij te veel drukte over bet stadhuisbriefjb" gemaakt wordt en over de betekenis van de gehele staatsbemoeiing. Dat is gemakkelik te zeggen, wanneer men zoals X deze administratieve handeling slechts als een formaliteit zonder betekenis" kwalifiseert. Maar juist daarom beweer ik, dat zijn kritiek, de zaak waar het eigenlik om gaat, niet raakt. Ik acht het voor een ernstig consciëntieus mens dan allerminst van betekenis ontbloot, wanneer volgens art. 135 B. W. vereist wordt te verklaren dat zij getrouwelijk alle de pligten zallen vervullen, welke door de wet aan den huwelijken staat verbonden zijn," of men deze verklaring naar waarheid al dan niet kan afleggen. Bij het vrij huwelik" gaat het juist om personen, die deze ver klaring nut naar waarheid kunnen afleggen en daarom de wettelike bekrachtiging van hun huwelik achterwege moeten laten. Oefent men dus kritiek op hun standpunt uit, dan dient men toch eerst wel eens na te gaan, welke plichtenver vulling door de wet aan de huwelikse stsat verbonden is en wat daarin voorkomt, dat voor bedoelde burgers een beletsel vormt om deze vervulling te aan vaarden. Al weer niet wat men zelf als be letsel daarin kan zien, doch wat de vryehu (feliksgenoten te kennen geven, dat voor hen een beletsel vormt, en op welke gronden zy zulks doen ruster. Ean uitvoerig opstel van mijn hand ligt gereed over het onderwerp: Waarom een vrij huwelik zin heeft in onze tegenwoordige maatschappij ?" Binnenkort zal het gepubliseerd worden. Daaiult kunnen uw lezers zich dan eens een zuiverder begrip vormen van dit gewichtige Luweliksvraagatuk en daarin kunnen zij, die op het vrije huwelik kritiek oefenen, de gegevens vinden waarmee zij minstens rekening te houden hebben. Om die reden behoef ik tans hier niet verder op deze kwestie in te gaan. Overigens acht ik het in 't algemeen geen benijdenswaardig standpunt, wanneer men niet ook in de formulering van een dogma en in de letter van een wetsartiekel de zin en de diepere betekenis weet te ontdekker, welke daarin door de geest gelegd is. LOD. VAN MisROr. EUüTimeBtcele fopiïoraige blüsem, Behalve de gewone bliksemstralen, die wij dezen zomer in ruime mate kunnen bestudeeren zijn er nog twee andere vormen van bliksems, n.l. het weerlichten, dat echter slechts een speciale belichting door gewcne bliksemstralen schijnt te zijn, en de kegel vormige bliksems. Deze laatsten komen be trekkelijk zelden voor: een bolvormige gloeiende massa beweegt zich betrekkelijk langzaam langs allerlei giillige wegen, plot seling verdwijnend. Ds zeldzaam gedane waarnemingen hierover zijn voldoende om niet aan hun bestaan te twijfelen; wat echter de onts'aans-oorzaak is ervan, lag steeds in het duister. In den laat8ten tijd zijn echter proefnemingen gedaan, die de richting aanwijzen waarin gezocht zal moeten worden. Groote hoeveelheden., positieve ekctiiciteit worden gevoerd door een buis die niet vol komen lacht'edig is, maar nog zeer ver dunde stikstof bevat. In plaats van de stand vastige liohtgloed die gewoonlijk in een lucht ledige bu's optreedt, ziet men in dit geval langzaam bewegend licht, dat van het eene buis-einde naar het andere einde schuift. Ook nog op andere manieren wordt hetzelfde lichtverschijnsel verkregen. Een verklaring hiervoor wordt gezocht in de ionisatie van het gas waardoorheen de ont lading plaats vindt. De eveneens langzaam bewegende kegelvormige bliksem is misschien ook te wijten aan een dergelijke ionisatie 'n de kanalen van zeer verdunde lucht, die ge vormd zijn door de gewone bliksemstralen. v. O. Hieiwe LEOSCE BÉNÉDITE, De Schilderkunst in de 19ie Eeuw, afl. 12. Amsterdam, Uitg. Mij. Elsevier." F. M. LURASCO, Honderd en een onderwerp. Gedachten f n gevoelens van anderen en van zich zelf. Gouda, G. B. van Goor & Zn. Monfl ?en TiscbrifteD, (Vervolg van pa?. 3). Moleschott, Aug. '10: Het aanleggen van verbanden. Dr. E. Bijlsma, Aniso-Metropie. Andreas Otto, Bestrijding van den muggenplaag, en*. De Aarde (n haar Volken, No. 36 : Sophia in 1909, een jonge, zich snel ontwikkelende hoofdstad, naar het Franseh van L. Graucby. Cultuur van anjelieren in Zanzibar. Lsve het toerisme. Eei aan de Batik-ters, en/. Jeugd, sfl. 8: In een auto de wereld rond, XX. Hermaiana, Kaarslicht. De Kikvorsch. G. J. Meinen, Barend de knecht en Harmen de zoon, enz. Eigtn Haard Zijn keuze, door M. J. Sal verda de Grave?Herderscheê, IV. Een aardige bezigheid voor jongen0. De moerbezie-zijdespinner (Bombyxmori), door N. LJff-Molenaar, met afb. Kazerneschets, door A. C. Jager. Van 'nroo/erefamilie, door A. B. W., mi t af b. Samen Sinapis, door J. Postma, met afb Voetbal-wedsirijd, door BéStolk, III, (slot)] Schetsen van het eiland Walcheren, door B. von Brueken Fock, III, met afb., (*lo ). Verscheidenheid. Feuilleton. De Brusselsche tentoonstelling, III. De Engelsche Boy Scouts te AmUerdam. De kampen bij Laren. Kinderen van abonné'p. Een zeer aardig stadspanorama gezien ^an den gashou der staande aan den Omval" bij den Amstel, a'lefl met af*, CORRESPONDENTIE. Voor abonnementen, advertenties, quaesties van bezorging ven het Weekblad en van uitbetaling van het honorarium, e d. wende men zich uitsluitend tot de ADMIXISTKATIS van De Amsterdammer, Keizersgracht 333, Amsterdam. Voor quaesties, artikels en ingezonden stukken betre ffende,uitf luit end tot deREDACTiE en aan hetzelfde adres. Om teleurstellingen te voorkomen is het gewenscht, dat de inzender zoowel op zijn brief als op zijn bijdrage en dit iederen keer, dat bij een bijdrage zendt zijn volledig adres duidelijk leesbaar vermeldt, dat de inzender een voldoend bedrag in postzegels toevoege (los in den brief) indien bij niet-plaatsing terugzending verlangd wordt. Zooeven verschenen: HET LEVEN VAN VONDEL DOOE DK P. LEENDERTZ JR. Geïllustreerd onder toezicht van E. W. MOES. 410 bladzijden met 100 afbeeldingen, portretten en facsimile's, flink formaat, royaal uitgevoerd op Engelsen plaatpapier. Een absoluut betrouwbare levensbeschrijving. Aan zulk een boek bestond behoefte. Meer ruimte dan mij gegund ie, zou ik noodig hebben om Dr. Leendertz,' boek te waardeeren zoo uitvoerig als het dit verdient. Kosten noch moeiten zijn gespaard om het werk aan de hoogste eiEchen te laten voldoen." J. F. M. STERCK. (in De Amsterdammer Weekblad, 7 Aug. 1910i. Om dit werk over onzen dichtervorst, dat de uitgevers in veler handen wenschen te zien, een zoo groot mogelijke verspreiding te geven, is de prijs, die voor dergelijke fraai geïllustreerde boeken,in binnenen buitenland steeds veel hcoger is, gesteld op slechts ? 5.9O. In Prachtband ? O.9O. De uitgevers Mh.ULENHOFF & Co., Amsterdam. O* i?< Eeu sieraad in den tuin. Geeft deii tijd zonder cor rectie- of berekeningstafel. Gids voor buitenlandsche Hotels. Auto's Germain en Delannay-Belle ville. 9 Bloemendaal, lUs\ cï' verzokerinp; Mantscliappij «, f*a>!" ?: ."wpeï'jb Kapitaal: fc'iv: i* aiEiLIOEN G H L E f- E K f ve>*tceken«t). FkH Levensverzekeringen en Lijfrenten op bsjxosatk' S??;,;?.-'? ^??ïmEtkerI(L;,;j*ve'.Jü-ws<aë»ï*>i» ea tegen zaeir b ERVEN KRAM Ei Wijde Kapelsteeg 4 bij het Rokin A m 6 terd arm. ,. Fabriek van Kantoorboeken 7* ?'? Telephoon No. 266. K Een net Meisje zoekt plaats in klein gezin, Metst bij alleenwonende Dame. Zy is volkomen op de hoogte van hand werken, koken en huishoudelijke bezigheder. Aanbieding bureau van dit blad, letter M E. Hij den huwelijksmakelaar. Dit is een jonge dame uit Zwitserland, die is heel rijk en deze is er een uit Sakaen, die niet rijk maar buitengewoon mooi is ? Hm... U heeft toevallig niet een afstammeliügije uit den SaksiechenSchweiz?" De goedkoopste en meest practische Serie REISBOEKEN60 Cts 60 60 " 60 " " OP I»E RIJN mét Kaarten van Kijn, Moesel en Eiffel DE II ARK met groote Kaart . . DE T A VN VS met groote Kaart . DE ARDENNEN met groote Kaart KLEEF met Plattegrond 60 HET SCHWARZWALD met groote Kaart 60 " THüRlNGEtf met groote Kaart ...... .' .' 60 ',', ZWITSERLAND met Kaarten en Plattegr, i'alleen nog geb.) 90 PARIJS met Kaart en Plattegrond (alleen nog gebonden) 90 , BERLIJN met Kaart en Plattegrond ... . ' 60 WEENEN met Kaart en Plattegrond ....... GO Al deze reisgidsen zijn eveneens in stev. band verkrijgbaar il OO Cts. Uitgave van VAN HOLKEMA. & WAEENDORF, Amsterdam. BeHij"- Hotel Adlon. BERLIJN, riiter den Linden l bij den BrandenburgerTor. 3 Minuten van het Tiergarten-park. Heeriijks-e ligging, Modernste comf., Matige prijzen.Voordeelige arrangementen. Tel.-Adres: Adlonum". LORENZ ADLON, Keizerl. & Koninkl. Eoaeverancier. Berlijn. Hotel Coburgr In de bevoorrechtsteligging van Berlijn, direct bij het station Priederichstrasse (aankomst uit Holland). 80 Kamers met 99 100 bedden. Voorn, gezelschapsvertrekk. El. licht. Centr. verw. Lift. Matige prijzen. ERNST EEISIG, Eigenaar. Wiesbaden. Hotel WILHELMA. Ie Rang. Termalbaden uit eigen bron. Prospectus Hotei Informatie-Bureau, Amsterdam, Raadhuisstraat 16. He Hars. D ,y ? - W a l «l p a r k H o t e l B e l v d r e. D fl U HcirZDUrQi Hotel ie r., direct ah bosch gel,, met heerlijk uitzicht. 3" El. licht. Lift. Centrale verwarming. Eleg. conv.zalen. Prospectus Hotel Inf.-Bur. Raadhuisstraat 16, Arust. Eig. OITO SÜDEKUM. Luchtkuuroord in de Harz aan den voet van de Broeken. Kamers van M. 1.25?M. t.?. Prosp. Hotel Inform.-Bureau, A'dam, Baadhuisetraat 16. Hotel Haberhauff. Zirifset'latnl. Lugano. HOTEL METROPOLE (Parradiso.) en HOXOPOL., Hotel Ie Rang. Pontresina. Hotel PONTRESINA. (Engadin.) Huis van den allereersten Bang Prachtigste uitzicht. 160 Kamers op 't Zuiden. Appartementen met Baden. Centrale verwarming Groote Tuin en Tennisveld. Gerenommeerd Restaurant. Verlaagde Pensionprijs gedurende Juni en September. Directeur G. BAGGENSTOSS (voorh. EITZ-HOTBL., Londen). Dit blad ligt in alle bovengenoemde Hotels ter lezing.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl