!s' to BE AMSTERD'AMMËE .WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1737 Voor <fc JaTen van 1«01 tot 190B i« ia Frankrtfk bet inkorten nit roerend goed van 2054 BiHhMn tot 2475 millioon francs toe genomen. Maar te dieazelfdw tgd » in Pmiisaa het inkomen nit dezelfde br«a van 1426 millioen tot 2127 milliben francs ver meerderd. Daar het aantal inwoners van beide landen ongeveer «Ten groot is, is dus bet voordeel aan PruuMen met een toename ran 701 millioen francs, tegenover Frankrijk met slechts 421 millioen f rat es. Met het Dnittcke Rijk, een complex van verschillende landen, met een totaal bevolkingfeijfer, veel grooter dan dat van FraHkrfjk, is de vergelijking natuurlijk minder j Bist. Beter gaat dit «eer met Engeland, waar dezelfde soort inkomsten van 1901 tot 19(8 van 3782 millioen tot 4846 millioen francs zijn toegenomen, dus 1064 mülioen meer, of rnim 2X maal zooveel als in Frankrijk. Maar ia Engeland vond die toename in een veel sneller tempo plaats, want de ver meerdering, die in 1901 slechts 940 millioen bedroeg, was 1908 reeds tot 1708 millioen frases geavanceerd. Ook ten opzichte van de internationale gpaarkHB-statistiet meet Frankrijk het afleg gen, zooals kan bljjken nit de volgende cijfers (in millioenen francs) over een tijdvak van 20 achtereenvolgende jaren, nJ.: van 1886?1905 Frankrijk. . . 2365 tot 4376 Prnissen . . . 2500 , 9701 Doittche Rok . 4306 13701 eb wat de spaarbank-inlagen van de latere jaren betreft heeft Frankrijk evenmin den teruggang kannen herwinnen. Deze toch be droegen in millioew» franm: voor Frankrijk in 1901 4429 in 1909 5566 PruiBsen 7803 190710986 , D*it«chlandn 11950 17400 Amerika 13504 190618280 hetgeen, per hoofd Aer bevolking, uitkomt op fr». 3.64 voor Frankrijk 13.94 P/nissen 14.41 Duitschland 11.93 Amerika waaruit duidelijk blijkt, dat Frankrijk, ook II1IIIIIIIIIMIII1IIIM1IIIIIIIIII1IIIIIIIII llltllllllltlllllllllllllllflltl Srieven van Oom Jodocns. 5.X.'10. Waarde Neef! Ofschoon mij bijna het bloed verstijfd is in de aderen bij het lezen van de fruwelijfee berichten uit Portugal's oofdstad en mrjn vingeren beven bij hel; aangrrjpen van de pen, wil ik toch niet nalaten je te schrijven. Mijn hart is zoo overvol, mrjn beste! En niet het minst van vreugde. Terwijl toch daarginds aan de oevers van den Taag 'sKonings eigen oorlogsschepen zijn paleis bom bardeeren en hem met zwaar geschut de gehoorzaamheid opzeggen, spelen onze oorlogsbodems aan de Maasoevers een vredig manoeuvre-spel. Terwijl daarginds het gordijn opgaat voor een droevige tragedie, waarbij tronen waggelen en het bloed vloeit als ooit bij Stoel en Spree in hun beste dagen, daar wordt hier een blijde comedie opgevoerd met Johannes Canonious met een pet op volgens Brusse, in de rol van premier wat de gpaarkraeht der bevolking betreft, op d*B achtergrond is geraakt. Waar de vergelijking, m«t 't oog op t verschil in zie Ien t al ondoenlijk ia, is zy dit eveawns in verband met 't verschil in om standigheden, Amerlka's bevolking bijv. is zeker het dubbel* van die van Frankrijk, ee, om slechts 09 enkele omstandigheden te wijzen, j ««r in jaar uit brengt de overseesche immigratie vele honderdduizenden arbeids krachten en vele millioenen kapitaal in de Ver. Staten. In Duitschlacd neemt reeds sedert jaren het zielental geregeld en in niet geringe nate toe. Frankrijk mist dit alles, immigratie ont breekt, het Eielental is stationair, zekerlijk niet toenemend, kapitaal uit het buitenland vloeit naar verhouding slechts in geringe mate toe. Maar de wijze van kapitaal-belegging en de uiting der neiging tot sparen kan in deze aangelegenheid ook geen juiste maatstaf vor men, da»r zij in de verschillende landen te veel van elkander afwijken. In Frankrijk bijv. hebben millioenen ren teniers hun geld in buitenlandsche waar de», speciaal Russische, belegd, waardoor aan de spaarbanken natuurlijk aanzienlijke bedragen worden onttrokken. Uit die gegevens verkrijgt men dus ook geen onvoorwaardelijk betronwbaren grondslag voor de beoordeeling vaa fifet vraag stuk, evlnmin als uit het feit, dat het vorig jaar in Frankrijk aan instellingen en stich tingen een totaal van meer dan 100 millioen francs werd gelegateerd, terwijl schenkingen van dien aard in andere jaren nauwelijks de helft bedroegen. Aannemelijk echfer is de conclusie van Jules Roche, dat gedurende den tegen woordigen menschenleeftijd de nationale rijkdeta van Frankrijk minder snel is toegenomen dan in andere landen, in welke voor die toename meer gunstige voorwaarden bestaan. Dit was reeds, jaren lang, in Engeland en Amerika het geval en, sedert 1870 71, hef ft de gang van zaken ook in Duitschland een gunstiger wending genomen, zoodat Frankiijk, wat comique en de commandant van de stel ling Hellevoetsluis als père noble terwijl de beroemde marinespecialiteit van de N. Rotterdammer, als Kackerlack in Bredero's Moortje, de slotregels zegt: Nou hoort gij Heeren, hoort! heeft u die spul verhuecht: So klapt eens in u handt, en roept dan ja, met vruecht!" Neen, waarlijk, bij ons gaat het. Godlof, nog zoo tragisch niet toe. Wij kijken niet zuur bij het samenstellen van de civiele Ijjst, wrj halen geen republiekeinsche grollen uit, maar brengen met een juichtoon op de lippen en een danktopn in het hart de penningen bij halve millioenen pp het altaar der vorstentrouw als de Koninklijke paardenstallen en de Koninklijke logeerkamers moeten worden opgeknapt. En bij eenigen druk van Hooger hand leggen wij zelfs geduldiglijk veertig millioen op tafel om onze duinen te pantseren en prikkeldraad te spannen voor al onze zeegaten. En om dat alles te kunnen doen betalen wij met gulle hand opcenten op onze vermogens-be lasting en straks de tiende penning van ?onze sigaren en van onze dierbare pijp tabak. Ja mrjn jongen, zoo zijn wij nu, zóó heeft nu het beste der natie, het Ohristelijk volksdeel geduld en gelaten heid, deemoed en offervaardigheid geleerd, dat zij zich laten scheeren gelijk de schapen, dat is: met vreugde. En wij behoeven niet te vreezen dat het den scheerders gaan zal gelijk Nabal den Kalebiet, van wiens droevig einde ons Samuel de profeet verhaalt, en wiens historie naar den hedendaagschen smaak omgewerkt, nu in Lissabon weer op de planken wordt gebracht. Ja mijn jongen, je vindt misschien dat -ik te veel spreek met beelden ontleend aan Belials tempel, den schouwburg, dien een man van rechts zou behooren te tempo en beteekenie van toename der natio nale welvaart betreft, bij deze landen is achtergebleven. 7/10 '10. V. D. S. MMIIIinillllllHlIllllHMIIHMI iiiiiitiiiiiiiiiiiiiiHiitfuiiiiiiiinii S'na&zonb&n. De Marsyas-opwriop. Aan de Redactie, Het zy ons vergund, aan de crilische be schouwingen over Mareyaa" ook een o pwekkend woord toe te voegen, ten einde het publiek aan te sporen deze opvoeringen bij te wonen. Wy, ten minste, hebben gister avond bijzonder genoten: zoovel van de mythische comedie, van de muziek, het decor alsook van de vertolking. Natuurlijk was de opvoering nog niet volmaakt: ook wy waren niet blind voor tekortkomingen en de critiek heeft alsdan de opbouwende taak te ver vullen gebreken, waar verbeterir g mogelijk is, bloot te legger, maar ook op de goede hoedanigheden het volle licht (e doen vallen. O. a. is door Verhagen, Diepenbrock, Roland Holst en Royaards eau kunstwerk ge-cbapen van zeer bijzonderen aard. Hadde deze opvoering te Parijs plaats gevonden, waren tekst, muziek, regie en decors het werk van Franeche kunstenaars, dan zon da eerste opvoering een gebeurtenis in de kurstwereld zijn geweest. Dat thans zulk eene praettatie bijna onopgemerkt bleef, is inder daad te bet re u en. Dubbel naodig daarom, dat in ons kleine landje bewezen worde, dat zulk ernstig streven L aar hooge kuns~. dank baar erkend wordt. Hulde en dank aan de kunstenaars, welke gisteravond ga men werk t en. Door zulke samenwerking kan, in de toe komst, iets zeer buitengewcons tot etand gebracht worden. WILLEM MENGELBEEG. CHAELKS E. H. BOUSEVAIN. 5 October 1910. (Tel.) schuwen ? Maar vrees niet, er begint zich daaromtrent ocder ons een nieuwe opvatting te vormen, die mij liefelijk toelacht. Theo zegt bescheidenlijk, dat dat de vruchten zijn van Lehmann's partjj-arbeid: Zijn oude liefje voor de coulissen slijt nog niet uit, en doorhem ingewijd in al den onschuld, het lieflijke en verhevene van wat daar achter te beleven valt, moet menig steil Leider wel milder gestemd zijn. Ma ir ik zie daar ook van Theo's werk de schoone vruchten bij. Zonder de joligheid waarvan hij en Talma de geestelijke vaders zijn, ware voor ons het gereformeerd beginsel toch wel wat al te droog. En ik kan het dan ook slechts ten deele eens zijn met de afkeurende woorden van dominus Bullman, dienaar des Goddelijken Noords in het vriendelijk Garijp, die in de Friesche Kerklode o. a. schreef: Inderdaad, de wereldgelijkvormigheid neemt in onze Gereformeerde kringen schrikbarend toe. Vooral bij feestelijke gelegenheden voert men met zekere voorliefde allerlei wereldsche usanties in. Getrouwde mannen verwisselen dan hun vrouwen. Heeren presenteeren dan aan dames sigaretten. Ook ontbreekt haast op geen partijtje meer een tooneelstukje En als er een jong paartje in 't huwelijk treedt, is er voor de trouw partij zooveel noodig, dat er bij de kerkelijke huwelijksbavestiging voor de kollekte ten hoogste nog een rij ksdaalder overschiet." Dat laatste betreur ik mede: een waar lijk christelijke echt is meer waard dan een rijksdaalder, maar overigens, zie ik de zonde niet, hoewel ik erkenne niet goed te begrijpen, wat dat verwisselen van hun vrouwen" beteekent. Misschien is dat een. Garijpsche gewoonte, die de Geachte Redactie, In uw vorig nummer bespreekt de heer Tntein Nolthenius nog eens het gebrek aan natuurfchoon en gelegenheid tct wandelen in de onmiddellijke nabijheid van Amsterdam. Voor een groot deel is dit aan de ligging van de stad toe te schrij ven en kan er dus niemand een verwijt van gemaakt worden, maar het is niet te ontkennen, dat het gemeentebestuur met weinig kosten veel kon doen om in de behoefte aan wandelgelegenheid te voorzien en veel kon nalaten, waardoor wat er nog aan wandelgelegenheid bes aaf, noodeloos wordt bedorven. Zoo had ien wij tot voor kort over het opgehoogde terrein achter de Johannes Verhuiststraat een mooie wandeling, die wegens het fraa:e uitzicht en het niet gebonden zijn aan paden, in meni? opzicht boven het Vondelpark te verkiezen was en die ook bet voordeel had, bijna midden in de stad, bij de Van Baerlestraat, te beginnen. Totdat de gemeente het stuk tusechen Banstraat en Emmastiaat afsloot om het voor sportterrein te bestemmen. Nu kan men wel zeggen, dat er nog land genoeg overblijft, maar de wandeling is onderbroken en heefc haar attractie verloren. Ten koste van eea paar honderd meter hek had men die kunten behouden door langs het sport terrein een strook voor het pubiuk vrij te laten, doch het schijnt dat over wegingen van dien aard ten stalhuize uit gesloten zijn: de gemeente is baas over het terrein, mag het afsluiten zooals zij wil en doet het op de voor de hand liggende goed koopste wijze, die echter tcch wel eens de duurste kon zijn, want wanneer er slechts enkele gezinnen in deien maatregel aanlei ding hebben gevonden de stad te veilaten, wordt er weer meer aan belasting gederfd dan de waarde van bet bespaarde bek be draagt. Een s'ad die haar inwoners zoo weinig biedt, moest voorzichtiger wezen met het wekken van ontstemming, daar bij velen een kleinigheid den doorslag kan geven om hen forens te .doen worden. Om blijvend in wandelgelegenheid te voor zien zonden o?eral langs den zoom van de stad zulke opgehoogde terreinen de op hooging moet toch te eeniger tijd geschieden bij voorbaat dienen te worden aangelegd, zoodat de Ammerdammers, evenals in den ouden tijd^ toen men langs de singels wan delde, slechts den naasten wegnaar den rand van de stad hadden in te slaan om het vrije veld en den horizon te zien. En voor zooTer het ondoenlijk of te kost baar zou wezen, zulke terreinen in voorraad te hebben, zou ine:< als regel kunnen nemen, langs den 3Oom van de stad straten te houden, slechts aan de stadzijde bebouwd, zooals dat nu bijvoorbeeld bestaat aan eea deel van de Roelof HartEtraaïen ergens achter de Van Ostadestraat, waar het ruime nitzicht over de landenjen het loopen tot een genot maakt. Uit een zaken-oogptmt beschouwd is 't wel oneconomisch, straten aan te lep gen die maar aan n zij bebouwd zijn, maar o k dit liet zich voor een deel betalen door het aantrekkelijker worden van de stad als woonplaats. Hoogachtend Uw aboDt P. Wiesbaden. Hotel WILHELMA. Ie Rang. Termalbaden uit eigen bron. Prospectus Hotel Informatie-Bureau, Amsterdam, Raadhuisstraat 16. Dit blad ligt in bovengenoemd Hotel ter lezing. fflIllimiltflllinilflIlflIffllllflItllllflItllfIfmilllllltllfMIlfl Illllllintlllilll Maar nu in no. 11.814 van De Standaard over de Julius Caesar-opvoering; door de leerlingen van het Christelijk gym nasium te Amsterdam: Tegen de voorstelling van zul k een hoog ernstig stuk, enkel onder familie, in een besloten lokaliteit, bestaat geen enkele bedenking, dan misschien alleez>T dat de opvoering ervan voor leerlingen van een gymnasium verre boven hun kracht gaat. Van karakterbederf kan alleen sprake zijn bij een komediant van professie, niet bij een jongman die zulk een rol voor eenmaal inttudeert, en van onzedelijke effekten was hier geen spoor aanwezig. Calvijn zelf liet te Genèvo zulke stukken vertoonen. Het kwaad school in het publiek optreden, in het optreden in den schouwburg en in het spelen voor geld. Dit is dan ook door curatoren publiek afgekeurd, en van deze hun afkeuring is aan de ouders der leergingen kennis gegeven." Nietwaar, zoo is er met het Calvinisme toch ook nog wel te accordeeren! Het kan zich aan de eischen van het leven en de politiek aanpassen, zoo goed als de beste. Ep, om terug te komen op de groote politiek onder welks benauwenden indruk ik dit schrijven begon, zoo zien wij dat onze manoeuvre-comedie in zijn diepste wezen dan ook was een recht geaard Calvinistische uitgave 1910 tenminste immers voor geld ging bet niet, en het gebeurde enkel onder fa milie." Hoe geheel andersom echter in Lissabon! Gij ziet ook hieruit weer, mijn jongen: waarlijk veilig, waarlijk gerust is men slechts, met troon en kroon en al onze have, in Abrariams schoot. Ik althans bevind mij daar wel bij, Je Oom Jonocus. eerbaarheid met voeten treedt, en dan sta ik naast dominus Bullman, en roep gaarne het christen volk ten heiligen kruistocht op. Maar ik heb daarvan bij ons nog niet veel gemerkt en ook Theo en Talma hadden van zoo'n wisselgebruik nooit gehoord. En met de tooneelspelerij is de goede Bullman dan toch beslist achter. Hij heeft de gelukkige evolutie in deze onder Lehmann's en Theo's invloed in Garijp niet kunnen volgen, en daarom wil ik uit de Christen-Democraat die ik an ders niet gaarne lees?ctpourcause! die evolutie in een paar citaten aan wijzen: Ia De Standaard van 5 Januari 1881 schreef doctor Abraham: Zelfs al woudt ge u eens in een gansch idealen toestand verplaatsen en u indroomen in de mogelijkheid van vroeg of laat een tooneel in het leven te roepen, waarvan alle zondig ? bijmengsel geweerd ware, en dat, edel in zijn opvatting, rein van inhoud, kiescti in zijn vormen en keurig in den ziele-adel van zijn personen, een geheel ernstigen, nobelen indruk maakte en niet dan verheffend op hart en zinnen werkte, zelfs dan nog, en hier lette men wel op, zou de dramatische kunst naar onze stellige overtuiging op christelijk standpunt ten eenemale onverdedigbaar zijn." En in De Heraut van 3 Maart 1895: Tooneel, dans en kaartspel zijn van de dagen van Cal vijn en Beza, van Danaeus en Taffijn, bij ons Gereformeerden in den ban. Dat is Calvinistische levensusantie. Daaraan herkent ge den Puritein. En wie ten deze van de beproefde wegen der vaderen afwijkt, brengt daardoor zijn Calvinisme in ernstige verdenking." VERWEY & LUBARD'S LUCHTSCHEEPVAART (J. F. VERWEY & Co.) Aan het publiek wordt medegedeeld, dat de beide vliegkampen te Soesterberg, 300 H.A. groot, en dat te Ede-Lunteren, 600 H.A. groot, weldra voor het publiek zullen worden geopend. Beide terreinen zijn uit alle hoeken des lands zeer gemakkelijk en goedkoop te bereiken. De vliegbaan te Soesterberg is 3 K. ML en die te Ede-Lunteren 5 KM. groot in binnenomtrek. Berichten vindt men in de Sirene" No. 21 van 18 Juni 1910, die op aanvraag gratis .wordt toegezonden. De beide vliegkampen zijn in de eerste plaats vliegscholen, waarin in het vervolg bjjaa dagelijks, wind en weer dienende, zoowel door nieuwelingen als door beproefde aviateurs gevlogen zal worden. Op beide terreinen is eene fabrikatie van vliegtoestellen in vollen gang, terwijl de prijzen en voorwaarden van levering weldra gepubliceerd zullen worden. Het leeren besturen van eene vliegmachine moet met ? 1000.?a f 1500.?gehonoreerd worden, terwijl een gelijk bedrag moet worden betaald, indien de leerling niet het risico van het breken van toestellen wenscht te dr&£ren Tot voorloopig Exploitatie-directeur der beide vliegkampen heeft zich beschikbaar gesteld de heer A. SMITS, oud-gezagvoerder der Kon Paketvaart-Maatsch^, welke heer kantoor houdt in de villa Soesterdal te Soesterberg. I>e hoofdleiding blijft in handen van ondergeteekende. Soesterberg?Ede. J. F. VERWEY.