WK t DE A M 3 T E R D A M M E WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1740 Het koninklijk paleis te Bacgkok. Chulalongkorn. f Siam en zjjn Koning. S ader t het oogeiblik, dat dank zij den diplomatieken talenten van de heeren Loubet en Delcasséeen entente beklonken werd tugschen de oude ruziestokers John Buil en Marianne, heeft Siam minder bet eekenis gekregen in het wereldprobleem van vrede en oorlog. Voor dien hoorde men met meer angstige belangstelling dan thans naar hetgeen aan ?de Siameesche grenzen gebeurd was of te trachten stond. Siam ligt immers, gelijk men weet, tusschen Engelsche en Fransche bezittingen en was daarom, nu eens te vergelijken met een buffer, waar men zacht tegen aanvalt zonder iemand en vooral zichzelf niet te bezeeren, dan weer beter nog met een taart, waaraan het goed ii te knabbelen. Maar, zooals gezegd, sedert de entente verheugde zich dit land van Chulalongkorn, den thams overleden vont, in een rustiger stemming dan de Fransche kanonneerbooten het schonken, toen ze in een vorig decennium meer bombardeerenderwijs dan gekscherenderwys den Menam opvoeren, w«ar de hoofdstad Bangkok aan ligt. Chulalongkorn was Engelschgezind. En geland heeft nog steeds in het Oosten den grootsten kolonialen naam, en het is met zijn Indisch rijk van, de protectoraten in begrepen, bijna drie honderd millioen in woners, de machtigste buur. De Siameesche koning gaf zijn zonen een Engelsche op voeding. De hoofdstraat van zijn residentie (zeer gelijk aan de hoofdstraat van een Chineesche kampong te Batavia) heette hij New Koad. Het feit, dat de Franschen reeds in de dagen van den Zonnekouing en onder Napoleon III, zijn Siameesche koninkrijk vereerden met plechtige ambassades, kon hem, naar blijken moest, niet doen veran deren in zijn sympathie. * * * Als alle kleine staten leeft Siam bij de gratie van de jaloezie der andere. Dit hachelijk bestaan ontneemt den vor sten dezer staten den lust inmiddels niet zich met den mantel der Hemelsche genade te omhullen. De Oostersche potentaten zijn in dit opKinderen van Chulalonkorn op een rijtoar binnen de muien v<in de KoningfS'ad. Een hoog waardig aeidsbekle der zit als cornac op den nek van het lastdier. lei-noten, De prins-regent van Beieren heeft naar aanleiding van de groote muziekfeesten te Müncnen met milde hand titels en onder scheidingen rondgedeeld onder de medewer kende musici. Felix Mottl werd Geheimrath", Frau Zenke Fassbinder Katnmereangerin". 'Onder de gedecoreerden behoort ook onze landgenoot de barytonzanger Anton van Kooy, die de zilveren Luitpold-médaille ontvinr. Men mag over deze onderscheidingen denken zooals men wil, maar ze bewijzen voor 't minst dat de belangstelling van 't Beier se hèhof in de muzikale kunst, nog steeds belangrijk is, wat van sommige andere vorstenhoven niet gezegd kan worden. *** Het Amerikaansche muziektijdschrift Etude musical" heeft een prijsvraag uitgeschreven voor verschillende piano-composities met een gezamentljjk bedrag van 1250 gulden aan prjjzen. Voor bizonderheden wende men zich tot de redactie: Chestnut-street 1712, Philadelphia". Da mededinging is open voor alle Gezicht op Bangkok aan de Menam. zicht onovertrefbaar. In onze Indien zijn er, die zich noemen de weerspiegeling van het eeuwige uitspansel", met evenveel ge mak als een oudarwetsch Nederlander van zijn echtgenoote schrijft als van HEd. Chulalongkorn noemde zich: Meester der Aarde, Zoon des Hemels, Meester over het Leven, de Goddelijke, de Uitnemen de" enz. of voluit in Siameesch, van alle smetten vrij, Rabat Somdetch P ra Paraminar Maha Chulalongkorn Patindr Tepa Maha Monghut Pra Chula Chom Klao Cüow Yu Huwa. Het is waarlijk zooveel ineens en zoo bezwarend, dat men behoefte gevoelt er wat van uit te rusten op de kanapee. De mannen met twee namen" kunnen er tevens uit zien, dat kun beteekenis voor uitbreiding vatbaar' is. Ondanks dezen grooten sleep van namen, en kinderen (men zegt van dezen koning, dat hij er 150achterlaat), wist Chulalongkorn zich nuttig te bewegen. Tot twee keer toe is hij in Europa geweest, waar zijn beschaving en zijn smaakvolle wit zijden costuums de aandacht trokken, en waar hij handelsbe trekkingen aanknoopte. * * * Een man met zooveel westersche sym pathieën moest natuurlijk hiervan den invloed overbrengen op zijn in veel op zichten achterlijk land. Siam, dat reeds geen eigen karakter heeft, daar het half Indisch, half Chineesch ig, kreeg nog een Engelsche beschaving als een vernis er overheen Deze treft voorloopig het volk niet, dat in zijn koning de incarnatie van Boeddha zien blijft, en even traditioneel voortleeft als het sinds eeuwen was. Met het hof is het anders. Het koninklijk paleis (fig. 1), dat midden in de driedubbel ommuurde ko ninklijke stad ligt, is een Engelache schep ping" met enkel nog een Siameesch dak. Zooals men op de afbeelding van dit paleis zien kan, draagt het de Siameesche tiara's, de sierlijke symbolen van de zevendubbele verhevenheid van Chulalongkorn en zijn voorzaten. Zooals van buiten twee- (en meer-) slachtig, is het paleis het van binnen. Een Europeesche troonzaal bevat het, vol Siamee sche versieringen waarboven eenontzaggelijke lustre hangt, die op de Parijsche wereldtentoonstelling van 1878 een clou" geweest is l De zoldering van deze zaal is van glas, opdat geen sterveling het beproeve boven den koning zich te plaatsen." Maar deze koning eet Europeesehe gerechten... welke overigens worden opgediend in scho tels, die met een Siameesch zegel verzegeld zün ... en waarvan (wij zij in het Oosten) een mandarijn moet voorproeven". Een slaapvertrek houden de Meesters der Aar de" er niet op na. In de bijgebouwen hun ner honderden gemalinnen zijn zij nu bij deze, dan bij gene te gast. Dat deze el kaar, op gunsten naijverig, scheef zouden aankijken, kan reeds daarom den koning niet verontrusten, omdat het scheef kijken de zen scheefoogigen princessen is aangeboren. Het koninklijk paleis is als een bijenkorf. Het bevat behalve de huishouding en de hofhouding de departementen van Bestuur. Er naast verrijst het schoon omtorende mausoleum, waar de geheel versleten incar naties van Boeddha in de eeuwige rust liggen. * * * De residentie des konings, Bangkok, hoofd plaats van het Kijk, is een niet zeer zin delijke stad. Het heeft een geringen omvang. Kapiteal uit de ruïnes van de oude hoofdstad Ayuthi. nationaliteiten, en de werken der deelnemers moeten vóór l Januari 1911 z\jn ingezonden. *** Den 22sten Oetober 1911 zal het honderd jaar geleden zijn, dat Franz Liszt geboren werd. In Duitschland maakt men nu reeds toebereidselen otu dit gedachtenisfeeit te vieren. De Berliner Konzert-verein" orga niseert tegen April een vierdaagsch muziek feest, waarvoor o. a. reeds de steun is verworven van Ferrucio Busoni, Alexander Heinemann en Paul Goldechmidt. Het Blüthner-orkest zal medewerken en het geheel Ontvangst do ir den Koning van Siam van het plechtig gezantschap hem door Napoleon III gezonden in 1853. Men schat het getal zij aer inwoners op rond honderd duizend. Een heusche tram, door poneys getrokken, telefoon- en telegraaf draden doen er vreemder dan 't geval zou zijn op het kleinste dorp in Drenthe. Buiten het palen van den koning en het monument Vatcheng met den toren (fig. 2' is er geen belangrijk bouwwerk in Bangkok te vinden. De straten zijn vol volk en smerig. De handel wordt gedreven voornamelijk op de rivier. Daar bevinden zich, een Oostersch Venetiëvormend, honderde drijvende woningen, die langs in de bedding geheide baraboestaken met eb en vloed rijzen en dalen. Tot de grootste kooplui toe houden daar kantoor en bewaren daar een deel van hun goederen. In sampangs (hun gondels) varen zij bij elkander aan. Hun handel, zeer bemoeilijkt door inhalige mandarijnen, betreft, anders dan in Japan, geen voorwerpen van kunstwaarde. De kunst is ia Siam louter een religieuze. Bij de ruïaes van de oude hoofdstad Ayuthi, in dezelf ie buurt waar thans de hofhouding, op olifanten gezeten, zich vermaakt in een ware wildernis te jagen, bevinden zich nog de sehoone overblijfselen van groote tempels, Boeddha f'ak/a Muni gewijd. De cornac drijft daar zijn dikhuiden en het geweer knalt, waar eens Boeddhistische wijzen tusschen de aan den Boroeboedoer herinnerende monumenten in gepeins lagen verzonken. * Chulalongkorns opvolger zal zijn oudste zoaa zijn: Vajiravudh. HU is dertig jaar oud, heeft in Engeland gediend en gestudeerd. Van student te Oxford, en wellicht meester in de rechten, te worden gepromoveerd tot Meester der Aarde en Pra Paraminar Maha... (de rast zal men ons schenken) is zeker in staat om op een ontvankelijk ge moed indruk achter te laten. Chulalongkorn zoekt zich olifanten uit, voor het dagelijksche vervoer en voor de jacht. De binnen de palissaden verzamelde dieren drijft men achtereenvolgens door de smalle gang heen, waarboven de koninklijke kiosk zich verheft. Hier zit Chulalongkorn met zijn hofhouding. D3 ceremonie van het beuren duurt soms meer dan een week. Boven afgebeelde stallen bevinden zich bij de ruïaes van Ayuthi, aan den ;oooi der koninklijke jachtvelden. zal onder directie staan van Joseph Stransky. # * * In de bekende reeks L ;sMisiciens calèbres" verscheen dezer dagen een merkwaardig boekje, getiteld: La musique Ciiinoise" door Louis Lïloy. Het is een bijdrage tot de muziekgeschiedenis, die op zichzelf staat, en daarom reeds opmerkesswaard. Het boekje is verlucht met Chineesche prentjes... Tout est donc chinois daas ce volume, except l'auteur," zegteen Franschman^ie 'c bespreekt. * * * Te Bei lijn had 17 Sapteaber de 7erkooping plaats der collectie van muziekautographen van O. A. Schulz. De pry'zen die besteed werden, waren niet buitensporig hoog. Het meest brachten op vyf liederen van Mandelssohn, 1201 franc?, en 12 brieven van R ch. Wagner 1000 francs. * Onze geestige muzika e humorist Joh. Wagenaar werkt aan een grotesque opera, wa rvan de tekst, da'or een anoLyma ver vaardigd, een dolzinnige parodie is op de Cid". Het eerste bedrijf is nagenoeg gereed. De première van het werk is echter gedu rende dit seizoen nog niet te verwachten.