Historisch Archief 1877-1940
AMSTERDAMMER' WEBHBLAD< VOOR NEDERLAND.
No. 174J
rjjlreene toren ran 1364, waarvan op l Decem
ber 1918 *» laatste» «rekking gteate wfc<&
Voort» e«ft Goit»iuf k noc v«»qhill«ide
leenlngw* ttngegran vaor ovamaming <feor
den Staat vu» spoorwegen. Dit lijn
mearendeelg 4' pCt. priorlteftteobligaWën ras de
rtroeger» particuliere maatschappijen, waaïva* *e
Staat de verplicbtiHsr tot terugbetaling- op
ziek heeft genomen, of ia staatggcknld
verwiueitie spoorweg- a«mdeel«a. Hiervan i» een1
groot bedrag in het buitenland geplaatst-, met
nam» déobligatie» der Abreeht-, Elisabeth-,
Endolf-, Dux Bodenba«her-, Pcag-Dnxer- «n
Bofceemsche Noordenpoorwegen, evenals de
prioriteit-obligatiën van den door den Staat
genaaatan BToozd weit epoor rog en van de
etaataspoorweg-maatschappq.
Deie schalden vertegenwoordigen tezamen
een bedrag van rond twee milliard kronen,
waarvan het grootste gedeelte zich in het
land zelf bevindt.
Bekent men de vlottende schuld erbjj, dan
sttjgt het totaal bedrag dar Oostenrqkaohe
Staatoechuld («t 10.60a.OGa.QOO kronen, waar
van- jaarlijks ruim 440 millioen kronen aan
intaMtt * te voldoen.
£«n gedeelte v«n den tamelijk zware*
schuldenlast is echter productief gemaakt door
den bouw of het overnemen van spoorwegen
of vtfn andere' retttegevende ondernemingen.
IJ/11 1». V. B. 8.
tiiiHtnlmmcrmniimiHiitmimiiiimmttiimmimiiimmilMimlniiitr
\aa oom 4o4ocns.
't Saai niet, sooals wq rarwacbt hadden!
AU» voorbereidende maatregetea voor het
grotfta kinderfeeat zijn genomen. De
aanvrageas om mee te deelen stroomen ons kantoor
binnen, dneh het gald houdt daarmee geen
geHJkent tred. Nog ia het ty d, k in der vrienden l
Op enze scholen zingen onze kinderen uit
voli» torat:
Vol verwachting klopt ona hart l"
En het zijn heal wat hartjes! Verleden
jaar meer dan 50-600 Ieder jaar wordt dat
getal grooter. En weet u wel, dat daar de
laatste jaren ook de kien terg van 4 en 5 jaar
bij zijn, die de voorbereidende scholen
beaoeken ?
Stadgenootenl Het adres ia nog altijd:
M«j. H. G. LÜYKS, Ltidichegracht 58.
Ook on» hart klopt rol verwachting l
DB COMMISSIE.
Mond yen TijttiM
De Nieuwe GU», Nov.: J. Greshoff. In
memoriam Adriaan van Oordt. P. N. van
Eijclr, WTnterechemering. Kapteijn
Gaorge Bernard Shaw. Lodewjjk
illllMlHlliniimillimilHiillliliiimiiHwrtHiHIlil
lö.XL'10.
Waarde Neef!
Wij, dat wil zeggen, Tante, Annet en
ik, zijn natuurlijk aan het Papendrechten.
Ik beweer, dat het onervaren kind, al
zit zij vóór haar candidaats, van de zaak
niets begrijpt, en zij, uit datzelfde zitten
haar deskundigheid accaparesrende, ver
klaart mij ontoerekenbaar; je brave Tante
ten alotte wordt op den rechterstoel gezet
en moet beslissen. Zoo planten de gol
vingen, die de maatschappij in beroering
brengen, ziek voort tot in de rustigste
binnenkamers, zoo woedt de orkaan na
binnen de bescheiden wanden van het
burger-tehuis I Ik oordeel no» niet, maar
stel slechts de vraag: hebben wij daar
voor nu justitie en politie? Betalen wij
daarvoor dat gansene corps van ambte
naren ea beambten, van den minister van
justitie tot den eenvoudigen dorpsklabak,
dat wij nog niet eens onze courant kunnen
lezen zonder dat de vrede wordt ver
stoord ; zonder dat de dochter tegen den
vader opstaat, zonder dat de woorden
maniak en querulant roet gooien in het
anders zoo' n stil genot bereidend kopje
thee, een verkeerde krul leggen in de
anders zooweldadig-aandoende pijptabak?
Ik heb je vroe?er al eena over die
polderjongenszaak-zelf geschreven en als mijn
meening verteld, dat ik heelemaal sta
aan de zijde van het Gezag, van de politie,
van dea burgemeester, van de recht
banken en de officieren van justitie,
dat ik dan ook met de volste overtuiging
over onze klasse- justitie spreek,niet in den
socialistischen zin de Hemel be
ware mij ! maar om aan te duiden,
dat wij rste-klasse vowzien zyn.
Dat korps, zoo redeneer ik, is er ter
verzekering van onze rust. Als er morgen
aan den dag een misdadige woeling of
iets dergelijks uitbreekt dan zijn zij de
aangewezenen om die in de geboorte te
smoren. De lagere beambten met den ster
ken arm, de hoogere ambtenaren met het
sterke woord. E a als dat zoo is, dan
komt het mij onbillijk voor dien braven
menschen de gelegenheid te onthouden
zich te oefenen. Oafening kweekt den
meester. Wanneer, wil ik maar zeggen,
een veldwachter niet in de gelegenheid
Mortelmans, Peter B«noit. B. v. Genderen
Stort, Een roman. Dr. J. D. Bierene de
Ham, Dr. D. Gr. Jelgerama'a kritiek Ary
Prina, De Heilige Tochr. Jules Sehürmann,
Karel de Negende. Jacob IsraëtadeHaan,
PjjpelüntjeB. Hein Boeker, Van de Landen
van Owsee-. God en Sater. Frana
Eren», Die Profundïf. B. V. 8., Da
ZuidAfrikaanse Akaiemia voor Taal, Letterenen
Knnat. Literaire Kroniek enz.
De Vlaamsche Gids, Nov.?Dec.: G. J. Bive,
Da nationale organisaties der Slaven en
Duits jhers in Bohemen. Frans Verschoren,
In 't Sukkelatraatje. J. M. Thonissen, De
Waterbloempj 98. Jef Mennekena, Nachte
lijke treinen?Een droom. Leon Fredericq,
Orer MimetiemTj?. J. V., Vragen orer
oorsprong van Keik en Godadietst. J. M.
Taoniaeen, Ada Negri. Frana Delvaen,
Duitse Letterkunde.
Europa, afl. 11: P. Otten, Verzen. Dirk
Coster, Marginalia. Jan Greshoff, Poëzie
van Walter Ca!évertaald. Coen Hisaink,
Droomertje. Baltbazar Veraageo, DeHeks
van orer Holland of eene schaking aan de
Vecht. Jean Viollie, [Harteken. Cora
Westland, Droom.
Onze Etuw, Nov. 1910: M. P. C. Valter.De
Eenwording van Zuid-Afrika. Jozef Cohen,
Ver van de Menschen VII. Dr. H. M. K
Leopo'.d, Het ontstaan van Kome. Dr. A.
is om er zoo nu en dan op te timmeren,
dan staan hem immers de handen ver
keerd om het te doen als het werkelijk
noodig is. Ea het is toch oneindig veel
beter, dat hij zich oefent op den
ongevoeligen kop van een analfabetischen
polderjongen, dan dat hij jou op je flam
bard trommelt of mijn hoogen zijden
eer s voor al luïaeert? Het is net zoo
ziekelijk zich tegen deze oefening te
verzetten, als om lid te worden van
denantivivisectie-bond. Als Onze Lieve Heer
de polderjongens en de proefkonijnen
geschapen heeft, dan zou ik meenen, dat
dat niet zonder bedoeling kan wezen en
ik maak mij sterk zoo vér niet van de
waarheid te zijn met mijn opvatting daar
van. Al dat lawaai, van het gekrenkte
rechtsgevoel en wat men voor mooie frases
nog meer bedenken mag, heeft dan ook al
bitter weinig vat op mij en ik vind het
voor een pas benoemd hoogleeraar een
k wal ij k-gekozen reclame-object om zich
daarmede af te geven. Annet, natuur
lijk ! heeft haar kwartje gestort om een
krans naar Arnhem te zenden, waarmede
de kers-versche professor als een geslaagd
eerste-j aars op straat kon pronken, maar ik
heb haar ernstig berispt overeen dergelijk
misbruiken van haar naam,die ook de mijne
is. Voor mij is er maar n ding, dat is
het Gezag ; dat sta onschendbaar : wie er
n vinger naar uitsteekt, hij worde voor
beeldig gestraft. Slechts op die wijze is
er ten slotte te rekenen op veilig
heid.
Doch, zul je zeggen, van waar dan des
niettemin die ontstemming, waarmede ik
aanhief? In de eerste plaats is er ver
schil. Quod licet Jovi, nietwaar: wat
H. Garrez, Een medewerker van Jnstus van
Effen. Economische Kroniek. P. If.
van Eyck, Gedichten. Jules SchürmaEn,
Verzen. enz.
De Beweging, Nov. 1910: Albert Verwejj,
Tsrse dooden. (Adriaan van Oordt en Willem
Maria). Prof. Dr. T. J. de Boer, De Idee der
Universiteit. E. F, E. Donwes Dekker. De
Politieke Beginselen der Indische
txlremiaten. W. L. Penning Jr.. Herfét. Alb.
Verwey, Den Dichter W. L. Penning Jr. op
zijn Zeventigsten Veijaardan;. H. P.
Berlage SZD., leta over de Moderne Duïtsche
Architectuur e« de Bru'selsche Tentoon
stelling. Maurits TJijldert, Nieuwe Ge
dichten. Nine van der Schaaf, Da doods
klok. J. Molenmaker, Eau Moordend
beroep. Jacob lariel d« Haan, L'ederen.
Daan van der Zw, Pa'tiëeïe Socialisatie.
De Nieuwe Tij i, N". 11: F. v. d. Goes,
Vrome wenechen. H. Rr>land Holst,
Philosophi?che literatuur II. W.v. RavensteJJDJr.,
Kautsky's nieuwste boek. H. Spiekman.
Volharding bij... hetpeuterwerk. De laatste
wijzigingen in het ontwerp srfnidswet.
W. van Bavensteijn Jr., Nieuwe bijdragen tot
de Nederlandsche Geschiedenis (vervolg)
J. Saks, Kotcentratie en Centralisatie IV^.
Ome Kuns', No. 11: Jan Vetb,
Rambrandtiana IX, De zoogenaamde Pygmalion.
Paul Lifond, Charles de Haes, enz.
IIIIIIIIIIIIIIIHIMIIIIHIIIIIIIIIIIIIIItlMIIIIIIIIIIIIHUillllllllllllmnllllllllllt
den os past, past den ezel niet. Het is
heel wat anders, of een polderjongen
zich een aanval op het Gezag veroorlooft,
of iemand ala ik met zijn kritiek komt;
als ik desnoods het Gezag verdedig tegen
zijn dragers: met een oordeel des
onderscheids bovendien, waarop het illustre
gezelschap van Garsthagen, en opwaarts,
zich niet berpamen kan.
En dat is hier het geval. Psychologie,
goed. Een dief die gesnapt wordt, een
moordenaar die zich vangen laat, dat zijn
halve-garen; en men behosfc ze, als slechts
ten deele toerekenbaar, niet eans voor lang
pp te sluiten; immers ons strafstelsel
is wel zóó, dat zij toch al heel gauw na
hun invrijheidsstelling vooreen vo'genda
opsluiting in aanmerking komen. Vooruit
dus maar met die psychologie, die boven
dien aan de rechtspraak ean wetenschap
pelijk aroma geeft, en de voor onze veilig
heid opgeborgen individuen bovendien den
troost bereidt van volgens alle regelen van
de kunst te zijn behandeld. Maar men
moet daarvan nu geen
verlegensheidaargument gaan miken zooals thans te
Arnhem: Garsthagen ontoarekenbaar en
zoo de zaak uit, nu men hem voor de
publieke opinie niet durft veroordeelen,
en ter wille van het Gezag niet mag vrij
spreken. Dat is zwakheid. EQ of de
Advocaat-Generaal ors nu allvrlei
touchante verhalen opdischt van de vergis
singen, die hij in Roermond zou begaan
hebben als er geen psycbiitera geweest
waren, daar praat bij mij die zwakheid
niet goed mede. Dat hij er de heeren
deskundigen bij gehaald heeft, daartegen
heb ik geen bezwaar, en dat zij alle
getuigen a décharge voor
minderwaarModtrneKumtwerJcen, afl.VIII: Beprodncties
naar W. B. Tooien, Fantin Latour. W.
Witsen, W. de Zwart en I. C. Gabriël.
Idem, No. IX: Reproducties naar E. I^abey .
Delacroix. Th. Boujaean. FantinLatour.
H. Daumier, A. Vollon en J. B. C. Corot.
Schoonheid en Opvoeding, Nov. 1910: J. D.
Boa, Huiavljjt II. J. C. Wirta Csn.,
Schoonheid in 't Onderwijs1. B. M. Schiff,
Versieringskunst der. Indiërs II (alot en1'.
Ds Samenleving, No. 20: Tydapiegelingeu -'
Kleinere besprekingen. Het begrijpen van
literaire kuaatwerken. Bouw en s
erkunst. Booker T. Washington. Over
de feesten te Biyreuth. Edmund Burk^.
De inlijving van Korea door Japan en tiaar
vermoedelijke gevolgen.
Dt Nieuwe Kroniek, Ie Jaargang No. l:
Ter inleiding. Frisch, Gesellen I'' L.
Simons, Da nieuwe Lsue. Lutera'uur
(Introductie X) Tooieel (Volkaïub.uur ])
door Marie J. Ternooy Apél. H. T.,
Schilderkunst (Herinneringen aan
TyJgenooten) Buiolf Presber, De roman van den
roman.
Lotus knoppen, Oct. 1910: H. P. Blavatsky,
Occulte of Jfxate Wetenschap. Lseiiing,
Het Plan van het Le'er. Dd RauzeEgia^en
oo Sardinië. Theosophisca Forum. De
Vronwep. Liga op Cuba. Da Maya's
en de Leeuw. Het uur der Kinderen, enz.
riminiiimiii
iiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuii!
digen uitmaken, dat lijkt mij in deze
zaak nog zoo gek niet. Je moet daarbij,
bovendien toch ook altijd bedenken, dat
we met een cau.se célëbre te doen hebben,
en dat de latere geschiedschrijver over
onze rechtspleging, dan ook recht heeft,
die zoo typisch mogelijk uitgedoscht te
zien, en na alles wat er op de verschil
lende rechtbanken en hoven mede gebeurd
is, was er moeilijk meer wat nieuws te
bedeaken. De eenige nog mogelijke
blamage" spot mijn ondeugende dochter
voor wie helaas! het Gezag zoo
heilig niet is als voor mij. Doch verder
meet men niet gaan: morgen haalt de
verdediging het in het hoofd om de ge
tuigen a charge en wie weet heel het
illuster corps van politie en justitie tot
onze onvolprezen dienders toe voor
psychisch minderwaardig te verklaren
(iedere ketter vindt zijn letter!)
en waar bleef men dan? Neen het is nu
mooi geweest, maar het moet bij dat
eene dorp blijven; en, vooral, men wijke
niet in een zwak moment voor lawaai en
kransen; men denke slechts aan het
Gezag: de gelederen van justitie en
politie gesloten mijne heeren, zoo zou
ik den Arnhemschen raadsheeren willen
toeroepen: veldwachter en
advocaatgeneraal arm in arm onaantastbaar, en
het zoodje analfabeten veroordeeld om
beatemd te blijven voor hun onmisbare
timmerproeven. Dan eerst zijn wij, wel
willende burgers weer rustig, en gerust
over onze ruat- en ordebewaarders. Dan
geniet ik waer in vrede mijn thee en
mijn pijp.
JE OOM JODOCUS.
Heden verschijnt bij J. G. BEOESE,
te Utrecht:
HELER KEILER,
DEfEBEUIfUBIIKIEO.
Uit het Eogelsch vertaald en met
een inleiding voorzien, door
LOIJISE STUIKT.
Met Illustratiën.
Prys Ing. f 150. Geb. iu stempelt) f 160.
Hilversum.
Bet kantoor van den Make
laar A. J.BE K DERS, Station
straat %O aldaar, belast zich
met Koop- en Verkoop-,
Hnnren Verhnnr van Buitenplaat
sen, Villa's, Heeren- en
Wlnkelhnizen, zoowel in als
buiten de plaats, dieeft inlich
tingen omtrent alle te koop
zijnde Bouwterreinen. Sluit
alle voorkomende assuran
tiën. Bezorgt gelden op hypo
theek. Taxeert en admini
streert onroerende goederen.
's Maandags 18?1M Poolsch
Koffiehuis. A'dam.
MT* Het Bureau Woninggids.
Wilt u met de a.s. feesten voldoening hebben van uw
geschenk, geef dan een fraai gebonden exemplaar van:
ALLE GOEDE GEESTEN,
door ANNA SCH1EBER.
De Tijdspiegel van October 1910 schreef daarover o.a.:
Een mooi, nobel, zielvol boek, rijk aan echten levenslust, doorgloeid van
een hoog idealisme en in evenwicht gehouden door gezonden humor. Het
verhaal speelt onder burgers van een zuidduitsch landstadje. Als het den
menschen slecht gaat, zingen zij zachtjes: Befiehl Du Deine Wege", in een
geest, die vroomheid ademt, zonder dogmatiek; en zoodra zij weer een veer
van hun neus kunnen blazen, juichen zij: Freude, sohüoer Götterfunken".
Materieel met -weinig tevreden, verkwikken zij zich met een blijdschap,
waarvan de bronnen in de diepte van hun gemoedsleven liggen.
't Is een heuchelijk feit, dat zulk een boek in het origineel zooveel opgang
gemaakt, binnen twee jaar een twintigtal uitgaven bereikt heeft.
Verkrijgbaar in eiken solieden boekhandel en bij den
Uitgever G. J. SLOTHOUWER te Amersfoort.
Ia den loop dezer maand verschijnt bij H. D. TJEENK
WILLINK & ZOON, te Haarlem:
110 B KUT K. PK411Y.
De Noordpool Ontdekt.
Reisverhaal van den Ontdekkingsreiziger. Ingeleid dom
THEO». BOOSEVELT en GULBERT H. ROSVENOR.
Met rnim 10l> illustraties, meerendeels i» kleurendruk buiten den
tekst, benevens een portret van PKABY in pliotogravnre en een in
kleuren gedrukte kaart van het Noordpoolgebied.
4o Formaat. Prijs ingenaaid ? l O. ; gebonden ? 11.5O.
Het boek wa»rm PBAHY op meesterlijke wyze bet verhaal van al
zy'n voorbereidingen, al zijn moeiten en ontberingen en ten slotte zü'n
machtig succes op zoo'n boeiende en meepleepende wijze heeft beechre
ven, U uitgegeven in kwarto formaat en gedrukt op zwaar papier. De
illustraties, die, meerendeels in kleur, buiten den tekat zyn gedrukt,
zijn met de grootst mogelijke zorg uitgevoerd en geven op treffende
wijze de gesteldheid »an het Poolgebied weer. Aan het slot van hit
werk i» toegevoegd een in kleuren gedrukte, door den S 'cretaris van het
Aardrijkskundig Genootschap te Washington, GBOSVENOB, vervaardigd?
nnals debestekaart wan het ' oordpnoleebiedgeroemd
Twee nieuwe Kinderboeken
verschenen bij P. N. VAN KAMPEN & Zn., Amsterdam
Voor Jongens.
Emma Kraft,
De Zoon van den
Luchtschipper.
Naar bet Noorech
door Mevr. DE JAGEB-MEE/KNBROEK.
4 platen van Louis RAKMAKKEES.
? 1.50. Geb. ? 1.90.
Voor Meisjes.
D. J. Steunenberg,
Schrijver van
De Vondeling van Terheurnfc" en
De Smokkelaars van Oldenenk".
In de Branding.
4 platen van BEEKH. MULDER.
? l 50. Geb. ? 1.90.
Wintersport - Pontresina (Eügadin),
Grand llolel Uroiienliof cu Bellavista.
DE ZUULLAIDiCHE
?aatschappi} van Verzekering op het Leven en bjj Ziekte,
Heerengraoht 12, 's-Gravenhage.
Maatschappelijk Kapitaal ? i ooo.ooo?.
COMMISSARISSEN : Mr. M. M. SCHIM VAN DER LOEFF, Pre*;
W. B. VAN LIEFLAND, Dr. A, TEN OEVER, Mr. A. 8. MIEDEMA, A. M.
TAS EMJBDEN, Dr. P. H. J. BERENDS, Mr. J. W. DE KANTEB, Sfcr.
DIRECTEUR: Mr. J. W, KONING.
UITGAVEN A. f. BRÜNA & ZOON TE TRECBT.
Da ondervolgende werken, welke zoo juist zijn verschenen,
eigenen zich bijzonder voor
St. Nicolaas- en Verjaarsgescbenken.
Cornelie Noordwal, Mathilde Polenius.
Prijs /'S.5O, in praclitlianil fS.9O.
Cornelie Noordwal, Intra NOS, 4e druk.
Prijs f 1..ÏO. in praclitbaiid /'1.9O.
Clara Viebig, Buiten de Stadspoorten.
Prijs ? 3..1O. in praclitband ?'«.?.
C N. & A. M, Williams m, Het Gulden M ysterie
Prijs ?8.50, in praclitband ?3.90.
Vraa? de Geïllustreerde Catalogus der werken van CORNELIE
NOORDWAL, A. C. C. DE VLETTER, CH. KRIESEN'a werken
en der vele rijk geïllustreerde jongens- en meisjes boeken.
Eerste Kang Zomer- en Wiuterv«-rblijt'.
Prospectus cratisen franco. Hotel Inform.-Burean, Kaadhuisstraat 10, Amsterdam,
Telefoon /S27 en bij den Eigenaar LORENZ GREDIG.
W. VERSLim, - Nw iitmeü1910. - AMSTERDAM.
FRKDER1K YA^" EtëDEN. 't Paleis van Circe. ooneelspel in drie
tafereelen Ingenaaid f 1.25, gehouden f 1.75.
FRKDER1K VAN EEDEN. Het Lied va» Schijn en Wezen, II. Op
Hollandsch papier Geboudeu ?250.
ARTHl'li v. SCHEXDEL. Shakespeare. Met twee portretten en twee
andere illustratjps Ingenaaid ?1.90, gebonden ?240.
JOHANXA STEKETKI-; /e lelijkheid. Ean roman. Ing. ?1.90, geb. ?240.
PH. J. ESTEIE. Uiissïsclie Joden. Een roman. Ing. ?2.75, ceb. ?325.
PIJ!LIP VAN GÜEÏHEM. Uit eri/ame Uren. Een bundel Verzen.
Ingenaaid ?1.50.
J. DAALÜER Dzn Vogelkiekjes. . Ingenaaid ? 0.90, aebor den ? ' 25
Bloemlezing uit de Nieuwste Nederlandsche Dichtkunst, 1!)05 1!>10.
Simengesteld door ALBX. GUTTELING en MAURITS UYLDEKT.
Versierd door G EORGE Rl'ETER ?0.10.
Heden versehynt bij J. G. BROESE,
te Utrecht:
DE VLIEGHCHINE,
hare samenstelling en werking,
beschreven voor Siet-Technici
1)OOR
W. ET. COOL,
Eerste-Luitenant der Genie.
MET VELE AFBEELDINGEN.
Prijs ? O OO.
Zooeven ziet het licht:
BIBLIOGRAPHIE
DEK
Middel-N ederlandsehe
TAAL-en LETTERKUNDE
DOOK
LOUIS D. PETIT,
Tweede D»"".
De Literatuur bevattende ver
schenen van 1888?1910.
PriJB ?3 50.
Uitgave: Boekhandel en Drukkerij
voorheen E. J. BRILL. Leiden.
De KAWECO
van ? 8. , is beslist de beste Yeiliglieids-Yulpenhouder die bestaat. Haar 14-karaats gouden pennen met iridiumpmit
zijn de beste, die gemaakt worden. Zij kan in elke richting iu den zak gedragen worden, zonder ooit te lekken of te
weigeren. Koopt geen andere Vulpenhouder alvorens de Kaweco te hebben beproefd. Verkrijgbaar in eiken Boek- en
Kantoorboekhandel en bij den Agent voor Nederland en Koloniën G. J. SLOTHOOWEH te Amersfoort.