De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1910 18 december pagina 5

18 december 1910 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 1747 DE AMSTERDA MM ER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Mar? Baïer ft, Eüy, n. Driejaar lang, van 1866?1869, trok Mrs. Eddy zich van de wereld terug om de H. Schrift te bestudeeren, te denken e» te bidden. De bijbel was haar tekstboek. Na kreeg zij voer het eerst antwoord op de vraag: hoe haar genezing in haar werk was gegaan. D» bijbel verscheen voor haar in een gehfel nieuw licht.Zy zag nu de geestelijke beteekenis van de leer van Christng en kwam tot de overtuiging, dat zqne genezingen geen mirakels waren, doch eenvoudig het waar maken- eener goddelijke wet, die de wereld en de menachen nn nog evenzoo regeert als tweeduizend jaar geleden.?Toen kwam lang zaam haar werk Science and Health withKey to the Scriptures" tot stand. (Uitgave: 1876). In 1877 huwde ICrp. Glover Dr. Asa Gilbert' Eddy, een arts, die veel ? voor hare inzichten was gaan voelen. HU was de eerste die het waagde Chiistian Scientiat" (dat wilde in dit geval tevens zeggen: practitioner) op zijn ? naambordje te zetten. Dit huwelijk was bizonder gelukkig, doch was ook slechts van zeer korten .duur. Reeds in 1882 over leed de heer Eddy, na nog getuige te zy'n geweest va a de oprichting van het Metaphysical College" door zijne echtgenoote. Ongetwijfeld hebben de vel* vinnige en meedoogenlooze aanvallen, die men tegen Mrs. Eddy's leer richtte, en niet het minst de vele 'laaghartige, van innigen haat getuigende verdachtmakingen en beschuldigingen, waarmöa men trachtte een smet te werpen op haar toen reeds groote en door velen be minde persoonlijkheid, zijn dood verhaast. ?De eerste gift voor de Moeder-Kerk te Boston werd in 1879 ontvangen, in het jaar dat Mr?. Eddy door de toen 26 leden groote gemeente beroepen werd. Zjj aam het beroep aan en werd in 1881 offleieel geïnstalleerd. Reeds vroeger, in 1878, was zij als predikante opgetreden in The Baptist Tabernacle" van Bev, Dan. C. Eddy. Vaak is het toen voorgekomen, dat meniohen onder haar gehoor genezen werden, zonder dat zij er zich speciaal op had toegelegd. Zelfs wist cfj het eerst, toen men het baar later vertelde. De grond voor de eerste, zoosrei als voor de groote Moeder-Kerk was een geschenk van de leidster, Mrs. Eddy trok zich in 1889 uit alle open?bare kerkelijke ambten terug; ook het Metaphysical College" werd gesloten. Zy vestigde zich in haar geboorteplaats Concord, waar zij tot 1908 in de villa Pleaaant Vne" heeft gewoond. Zelfs kwam zy in het geheel niet meer in de kerk, hoewel daar het prachtige Mother's Boom" en een loge voor haar zyn gereserveerd, om overdreven per soonlijke vereering te voorkomen. De vele vereerders, die uit alle oorden der wereld toestroomden om haar te zien, moesten zich tevreden stellen met haar 's middags haar daKeljjkschen rijtoer te zien maken. Nog tweemaal heeft zij in de kerk gepre dikt : in Mei 1895 en in Februari 1896. Daarna heeft zq slechts nog n maal in het openbaar gesproken: dat was in 1901 zy was toen tachtig jaar - voor de 2500 in haar tuin taamgwtroomde itudents". Een ooggetuige schreef: Tóen zij op het balcon verscheen, bèeef sij, neerblikkend op die enorme massa liiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiHHiiiiiiiiiiiMitiiiiiiiiiiiiiii UIT DB NATUUR. CDV. Extension. Ook Belgiëbeleeft zijn publiek réveil op nat uur-historisch gebied en de ziel er van is: Jean Massart, Prof. aan de Universiteit te Brussel. Evenals bij' ons, een »yftien jaren geleden, gaat bq onze baren de hernieuwde be langstelling van de groote steden uit, en ver spreidt i zich steeds meer over het geheele land. Dat is een verklaarbaar verschijnsel. De steden versterken zich geregeld met nieuwe frissche krachten van buiten en de nieuwe stedelingen, die zich vroeger te midden van een overvloed van natuurgenietingen bevon den en er toen nauwelijks acht op sloegen, ge voelen eerst binnen de moren het gemis ervan. Zy erkennen ttgeiyk hun gebrek aan kennis van het natnorlêven ala de oorzaak van hun geringe belangstelling, juist toen de gelegen heid tot genieten zoo ruim 'was. Vooral hun kinderen verlangen zy te doen deelen in de voordeelen, die een innige omgang met de levende natuur kan geven, en zelf genieten zg nu mede. ; Toch zy'n het begin en de aard van deze beweging eenigszins anderp, dan zy by ons geweest zijn. Niet zooals hier in Neder land gaven leeken-lief hebbers den stoot, maar van de UniversitéLibre te Brussel kwam de opwekking; en daar door toont de beweging EU nog meer een weten schappelijk dan een populair karakter. Door de Universiteit is eenige jaren geleden een .Ex tension" georganiseerd, die over het heele land siielle 'vorderingen maakt, cursussen worden gegeven en goed bezocht, maar vooral de excur sies, die in 'alle dealen van het land tijdens de vacanties worden gehouden, onder leiding menschen, een oogenblik hél stil staan. Dan strekte zy haar handen haar hen uit, in een gebaar dat heel de liefde van haar groote hart karakteriseerde; en het was alsof zy met dien stommen aanhef wilde zeggen: Alles wat ik heb, geef ik u allen." Nog eenmaal verlegde zy haar residentie: in 1908 naar Chestnut-Hill", in de nabijheid van Brookline *). Mrs. Eddy reisde toen met een extra trein, die door een voor-en een achterrydende loco motief werd beschermd. Mrs. Eddy heef c een groot aantal boeken en brochures geschreven,waarvan Scienceand Health with Key to the Scriptares", Miscellaneons Writinga", Concordance to Science and Health", The Church Manual", Retrospection and Introspection", Unity of Good and other Writings", Christian Healing and other Writings", Bndimental divine Science", Pulpit and Press" en No and Yes" wel de voornaamste zy'D. Langen tyd redi geerde zy zelf het maandblad The Christian Science Journal"; in de laatste jaren hield zy het toezicht op de redactie en zond mog dikwijls bijdragen. Voorts verschijnen by TheChriatian Science Publishing Society", die alles van Mrs. Eddy, en voorts alle werken die op Chr. Science betrekking hebben, uitgeeft, een dagblad The Chr. Science Monitor" en een weekblad The Chr. Science Sentinel". » De leer van Chr. Science telt bare dui zenden en nogmaals duizenden aanhangers over de geheele wereld, in alle werelddeelen, in alle landen, onder alle volkeren en natio naliteiten. Ik noemde Mrs. Eddy in het begin van dit opstel de grootste vrouw van de negen tiende en het begin der twintigste eeuw, maar liever zou ik haar noemen een der grootste vrouwen, die ooit hebben geleefd, door alle eeuwen heen. Want my is in de geschiedenis geen tweede voorbeeld bekend van een vrouw, die in zoo korten tyd (± 40 jaren), zulk een algemeene geestelijke bewe ging in het leven riep. A'd a m, 7 Dec. '10. MICHBL MOK. *) In het eerste gedeelte bleef font staan: in haar villa te Chestnnt-Hill, Boston Massachnsetta", dit moet zyn: in haar villa Chestnut-Hill", Brookline Massachusetts." Protest lep Ckërirari, Geachte Redactie! Naar aanleiding van bet berichtje in uw blad van 26 Nov., achten we ons verplicht, a mede te deelen, dat het liedje van Speenhof 's avonds gezongen is, toen geen der leden der juist opgerichte véreeniging meer aan wezig was, terwyl de vergadering met zooveel succes door mej. Groot geleid, om half elf was afgeloopen. Het btituur van de afdeding Ter Apel voor Vrouwenkiesrecht. IIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIMinillllllllllllltllHIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIHI van professor Massart en zijn goed geschoolde disci pelen, zyn de groote kracht van de Extension. Ik had verleden jaar het voorrecht bij eenige van deze excursies van de party te mogen zynjbijeentweedaagsche in de Ardennen en een driedaagache in ZuidVlaanderen. Er waren een tachtig tot honderd deelne mers, menschen van twintig tot zestig, van allerlei be roep en stand; wel zyn het voor meer dan de helft stu denten en onderwijzers, geneesheeren, apothekers, dus lui die voor hun vak nog iets aan leasen in natuurstudie hebben; maar ik telde ook velen, die nit louter be langstelling kwamen en dat waren niet de minst ijverige en aandachtige toehoorders van deze colleges in de open lucht. Colleges, durf ik zeggen, want dat zyn het. Als een der deelnemers een plant of een dier of een gesteente opwerkte, waarvan hy iets wenschte te weten, of als de leider zelf iets zag, waarover hij iets merkwaardig* te ver tellen had, dan gaf hy een sein en de lange file schoof opeen onder de hoornen of onder aan het beekje; het materiaal werd rondge deeld en dan klonk een krachtige stem hoog en helder nit boven het suizen van de bladeren en het ruischen van de beek ; met benijdens waardige duidelijkheid, en geestig soms, zette de leider uiteen wat de bijzonderheid was, verklaarde bet wondere leven van plant en dier, teekende in het zand of op een boomMethwelemiana. 't Bericht komt wel van heel ver en moet daarom wellicht met een greintje zout aanvaard; maar 't is toch merkwaardig ge noeg, om 't hier even mee te deelen. In Californiëleeft een familie Claws, die 9 personen telt, acht broeders en een zuster. Kort geleden kwam dit negental te San Joséby elkander, om den lOlaten geboorte dag van den oudsten broeder te vieren, en dit was vermoedelijk de grootste collectie Methnsalems, die ooit bij elkander is ge weest : hunne leeftijden bedroegen 101, 98, 96, 95, 93, 90, 87, 86, allen broedere. Het zusje was de jongste, een bekoorlijke baby van 82 lentes. Slechts n ontbrak er aan 't gezin, de oudste zuster, die 't vorig jaar op den aanvalligen leeftijd van 102 jaren over leed. *** Loterij. Een straatveger in een der stillere straten van Par\js, waa druk bezig op een somberen regendag den modder wat bij elkander te vegen, toen hy opeens vlak in zyn nabijheid een oude dame zag uitglijden en vallen. Dadelijk liep hy naar 't oudje toe, hielp haar op, nam haar mee naar zyn huis in de nabijheid, en reinigde haar kleeren, waarop de modder geduchte plakkaten had achter gelaten. Toen zy geheel van den schrik bekomen was, haalde zy haar beurs] e uit den zak, en de straatveger verwachtte, dat zy hem een paar nikkelmuntjes schenken zou als loon voor zyn diensten. Zy sprak echter: Ik heb geen geld by me, maar hier hebt ge iets anders', en meteen gaf zy hem een stukje papier, terwyl ze erbij voegde: Ik hoop, dat 't je geluk zal aanbrengen." Het stukje papier was een lot nit een groote geldlotery, die 14 dagen daarna trok, en den straatveger als loon voor zyn gedieastigheid den derden prijs bracht van 50,000 francs.] *** Tot den dood. Nauwgezet ten opzichte van haar kunst tot den dood toe, was de wereldberoemde zangeres Madame Melba. Zy bewees dit by een opvoering van Gounods Romeo et Juliette". In de laatste akte van deze opera, die in den grafkelder der Capnletti [speelt, lag zy in zeer dun gewaad als schyndoode op de baar uitgestrekt, toen zy opeens voelde, dat een ijskoude lochtstroem over haar heen streek. Een tooneelknecht had een der deu ren open gelaten en met zulk een intensiteit greep de tocht haar aan, dat zy zelf een hevige ongesteldheid voor onvermijdelijk hield. Zy wist evenwel, dat zy de machtige schoonheid der slotscène van het draaa zon verstoren, indien zy opstond of om hulp riep en ... onbeweeglijk als een steenen beeld bleef zy liggen, en speelde de geh-tele scène met het ontwaken nit haar schijndood en haar sterven, onverzwakt tot het einde, hoewel zy reeds huiverde van de koorts. Toen zy van het tooneel kwam, echter, zonk zy ziek en afgemat in haar kleedkamer neer, en gedurende zes weken was zy aan het bed gekluisterd door een hevige longontsteking, welke haar op 't kantje af, bijna 't leven kostte. lllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIHII De Vrouw. Liefde en Stoom. In zekere buitenatadsbnurt in Berlijn, die by een spoorlijn gelegen is, werd door ver schillende bewoners geklaagd, dat sommige locomotieven, die voorbijreden, bizonder hard en lang en veel floten. Naar aanleiding dezer klachten werd een onderzoek ingesteld, en nu bleek, dat een der machinisten verloofd was met een meisje dat in deze buurt woonde, en telkens in 't voorby-iijden haar door middel van de stoomfluit zyn groeten bracht. Ook had hy een geheele code van verschil lende geinen opgemaakt, en de locomotief was in den werkelyken zin zyn Post il l on d'amour". Terwijl de galante machinist i» een vaart van 50 kilometer voorbijreed, gilde hy zyn meisje allerlei graciense compliment jes en boodschapjes toe. Zeer korte 8 toot j es beteekenden kussen, en vooral 't dagelykseh rantsoen van déze signalen bracht de buurt in opschudding. * * Aipatia. Aan de Boos, de echoone bloemenkoningin, werden in onde dagen wonderkrachten toe geschreven. Van Agpasia, die weleer de gehoonste vrouw v*n Athene was en de geliefde van den machtigen Peticles, vertelt mei, dat zij in haar jonge dagen ontsierd werd door een groote moedervlek op 't ge laat, waartegen alle middeltjes der knapste artsen van die dagen niets vermochten. Op zekeren mooien zomerdag, viel zij in slaap in den tuin van haar huis en droomde, dat een der duiven van Aphrodite kwam aaofladderen, zich vertrouwelijk op haar schouder zette, «n haar in 't oor kirde, dat zy naar 't standbeeld der godin moest gaan, dadr eenige bladertjes nemen van den geheiligden rezestruik, en hiermee gedurende d«n nacht de vlek in 't gelaat bedekken : dit zon een onfeilbaar middtl zyn, om haar schoonheid te volmaken. Het jonge meieje, dat blijkbaar reeds een geduchte ijdeltnit waa, liet zich dit geen tweemaal zeggen, plukte dadelijk zesmaal zooveel rozeblaeren als ze noodig had, en bleef d«n geheele a nacht wakker, om den raad der godin in de uiterste puntjes op te volger. Toen den volgenden morgen de zon haar kleine slaapvertrek verguldde, keek zy ia haar zilveren spiegel, en bemerkte met verrukking, dat de rozeblaeren hun plicht hftdden vervuld: de moedervlek was verdwenen, en als smetteloos echoone jonk vrouw trad zy naar buiten in de koele morgenlncht, en legde haar met paarlen doorweven sluier ten teeken van dank aan de voeten van het wit mar meren beeld der liefdegodin. c. Variabilüdo nombre des cótes de Cardium dule. Chaque flacon renferme les valres avant Ie méme nombre de cötes. (Dit: Bar Ie Littoral beige). 62. Chanrp de Cichoiéee, destinées a la piépaiaticn dn 'Witloof. Stockel Novembre 1907. (Uit: Dana Ie Br* ban t). stam een verduidelijkende schets; dan kwa men de vragen uit den troep, eenvoudige en moeilyke, al naar de kennis van de deel nemers ; en steeds even welwillend en klaar volgde het antwoord zonder eenig vertoon van geleerdheid. Het waa een luat te zien, hoe ieder by zoo'n Explication" hing aan den mond van den bekwamen leider of leidster. Soms loste een geoloog en ook eens een dame mevr. dr. Schonteden-Wéry den gewonen leider en spreker af; er heerschte een vroolykfrissche geest onder de menigte memechen van zoo uiteenloopende kennis en leeftijd. Tot op htt laatst toe deed ieder zyn best opgewekt te blijven, al werd er soms door het terrein en ook door de massa feiten en verschijnselen die verwerkt moesten worden, heel wat van de lichamelijke en geestelijke krachten der deelnemers gevergd; en bleven sommige even achter, wanneer van vooruit geroepen werd: Une explicationl" dan haalden ze gauw weer den hoofdtroep in, om niets te verliezen van wat er te leeren viel. Men weet niet wat het meest te bewon deren in den geleerden leider: zijn pbysieke kracht, die hem in staat stelt zoo'n uithou dend spreker in de open lucht te zijn en tege lijkertijd inderdaad de bestuurder en regelaar te zym, van drie- en vierdaagsche excursies met hun rompslomp van hotel-zoeken en spoorweg-verbindingen of wel de onge looflijk groote terreinkennis, die hem in staat stelt zijn route zoo te kiezen, dat hij elk wat wils kan geven: den deskundige zoowel als den leek, zijn studenten zoowel als den advocaat en den literator, die nog pas in bet begin van hun liefhebberij-studie zyr. Maar wie den leider van de natuurhisto rische, afdeeling der Extension uit zijn wetenEchappelyke werken kent, verwondert zich niet meer over zyn terreinken nip. Massart is veld-botanist, om het eens populair te zeg ge n. Zijn hoofdstudie is Geografische Botanie en wie daarin, iets wil bereiken, kan niet in de studiecel blijven; die moet er op uit, by weer en wind, te voet meestal, moet klim men en klauteren als een gewoon liefhebber van natuursport. Er zullen dan ook weinig plekjes in zyn eigen laad zyo, waar de chef van deze natuurhistorische cxtenrion niet herhaalde lijk en geruimen tyd per soonlijk de natuur heeft bestudeerd. Voor my ligt een van zyn laatste werken: Esquisae de la Geografie Botaniqne de la Belgique. Een mees terwerk, dat een icbat van kennis bevat, algemeene en bijzondere, en een weelde van illustraties, zooals ik in geen ander boek ooit gezien heb; illustraties, schetsen, kaarten en figuren ook, maar vooral foto's, die u heel Belgiëdoorvoeren tot in zyn uiterste en meest karakteristieke hoekjes. Op dit zuiver wetenschappelijk werk kom ik binnenkort ik haal het nu aan, als de buitengewone geschikt heid van den schrijver, om als op wekker tot natuuratndie te dienen voor zyn volk, en vooral om natuurhistorische excursies voor natuurvrienden te leider). Daarmee is meteen, behalve dan het meer wetenschappelijk cachet, nog een ar der ver schilpunt aangegeven tnsschen de Belgische en de Nederlandsche beweging. Daar in Belgi is de zaak veel meer afhankelijk van de kracht en den wil van n man ; maar van een man in de kracht van zyn leven, van een die weet te bezielen door zyn voorbeeld en die mooi opweg ia een heele school van leerlingen te vormen, die stellig zyn werk zullen voorzetten. Nog een ander verschil; de deelnemers aan nog eens terug verklaring voor Bloemmklok. Toen de president van Frankrijk eenigen tyd geleden een bezoek bracht aan de hoofd stad van Zwitserland, werd hem als geschenk de merkwaardigste klok vereerd, die er ooit gemaakt is. De wijzerplaat, die een doorsnede heeft van zes voet, is een mozaïek-bed van fijn gekleurde bloemen, door de romeinsche cijfers, eveneens van witte bloemen, omge ven. De wyzers zelf zyn smalle bloem bak jee, gevuld met bloesems in zachte en fijne kleuren. De geheeie inrichting be staat uit bloemenbakjes van allerlei vorm en grootte, die uit elkander genomen kunnen worden voor de verzerding. In het midden, geheel onzichtbaar, bevindt zich het voor treffelijke en betrekkelijk kleine uurwerk. De klok is thans naar Par£3 overgebracht en is een merkwaardig sieraad van den tuin van het Elyeé». * * Lampenfieber. De zoogenaamde tooneelkoorte, de vrees van den zanger of den tooneelgpeler voor het optreden, is een hardnekkige kwaal, die in de praktijk slechts by uitzondering geheel overwonnen wordt-. Vele groote artisten hebben er tot het einde hunner dagen aan geleden, zoodat elke tooneel-a vond of elke zangscéance door een zenuwtoestand werd voorafgegaan, die zelfa het grootste succes niet kon doen vergeten. Caruso b. v. lydt er zoo sterk aan, dat hy zich vaak vóór het optreden heesch voelt worden: hy heeft echter teveni de gelukkige eigenschap, dat hij, eenmaal voor het voetlicht staande, zyn kracht en zelf beheersching volkomen herwint. By Sarah Bernhardt nit zich de Lampenfieber" op geheel andere wijze, ze wordt er vuriger, hartstochtelijker, minder beheerscht door, en is dan anstip, dat zy tot smakelooze overdrijving in haar spel zal vervallen. Van Eleonora Dnsa vertelt men, dat elke speelavond voor haar een bittere kwelling is, en dat zy op 't laatste moment vóór 't optreden nog lust schijnt te gevoelen, om weg te loopen. De rol van Marguérite Ganthier wordt door deze tragédiene zoo inge leefd, dat zy lee i en smart werkelijk schijnt door te maken,en na afloop der voorstelling als gebroken en uitgeput neerzinkt. Beginnelin gen zyn doorgaans veel minder zenuwachtig dan meer gevorderden. Ik ken zangers «B zangeressen van grooten naam, die by den aanvang van elk concert in angst en vreeze bidden, dat 't al voorbij mocht zyn. ALLEGKA. llMllllimiMllllllMIIIIIIIMIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIMIIIIIIIII de excursies en Extension kunnen ds opge dane kennis herhalen, aanvullen en vastleggen: ze krijgen uitvoerige verslagen; en door leer lingen van den leider worden de waarnemingen van eenige excursies in een bepaalde streek verzameld en tot n geheel verwerkt in een lij vig boekdeel; dat kan als handleiding en gids dienen voor verder* studie en voor zelfstandige uitstapjes naar het nu bekende terrein. Al drie van die werken zyn er verschenen; twee onder toezicht van den leider, samen gesteld door mevr.Schouteden-Wél yLe Littoral Beige «n Dans Ie Brabant, het derde dat ik van de week ontving is bewerkt door Made"9 Jeanne Barzin: «Sur les Bord» de la Meute; de prachtige en merkwaardige foto's, enkele en stereoscopische, zyn grootendeels opnamen van Massart zelf. Die do»t dat kieken naar de natuur met (en ongelooflijke virtuositeit zoo maar eventjes tnsschen de bedrij van van de excursies door. Het zyn boeken met populaire behande ling van wetenschappelijke onderwerpen. Voor wetenschappelijke namen zyn de deel nemers dan ook niet bang; en de geologische kaartjes er in zyn niet voor ieder gemakkelijk te ontcijferen; maar de extensionniaten gaan straks zelf weer als pioniers werken, naar het illuUre voorbeeld. Het leidt geen twijfel of het dringt van boven door tot het volk, even goed als by ons. E. HEIMANS. 54. Lathraea equamaria en fleurs a Samson. Avril 19.0. (Uit: Sur les Borda de la Meuse de Samson . Freyr). Stereoscoop foto.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl