De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1911 22 januari pagina 3

22 januari 1911 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

No. 1T02 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. schikbaar »|u. Tn dotte ia een root onze toestaat tal onschatbaar voordeel in de inveering «n 4<L« jryoiBMtiefc daarin gelegen, dat M aelfa, «p de fewa van net in de volkEschoel tooefeaie, i» 4e wfi«önigiafBD kan worikn Toortgwrt tot tam den dtenstplichtlgei *M*4Jd. Vartwrtfng T«n den «enteno6feniiBBQt$di vootfor flcbade, jawlw BÉW '(Foote verhoogiiig ran onze strjjdbaarheid, ?d daardoor worden verkreger. liet verwijzing vra het Zweedsche stelsel naar de inrichtingen voor geneeckundige gvttsaatiek, waar het met vaak verrassende ge volg* n irordt toegepaft, zon ik voor onze toestanden waaecben de invoering: van de Doitsche schoolgymna'stiek met inkrimping van enkele oefeningssoorten en toevoeging van enkele andere; van de, voor de verschillende leeftijden ^rangschikte, openlucht spelen. Voor de niet meer schoolgaande jongelui, bown den 16 en 17 jarigen leeftijd, voort?ettirjg van de gymnastiek in de turnver enigingen 'en voorts cwemmen, roeien en jMFtü'spelen (voetbal, korfbal, slagbal, en?.) ?et beperking van de wedstrijden. Met baleefden dank voor de plaatsing, heb ik de eer hoogachtend te zjjn, Mqnheer de Redacteur, ?Uw dw.dienaar, fiott., 17 Jan. '11. 8. VAN AKEN, "** Na inzage gehad tehebben ven bovenstaand ??gezonden stuk, zal ik met genoegen de verdediging overlaten aan den. heer Van Bjjra&ncga voor soover het dewn heer betreft en voor zoover het hem noodigzal voor komen. Dot-h met nog greoter genoegen, ion ik haast zeggen, moet ik den heer Van Aken ?Btwoprden op enkele dingen, die my' rechtrtieet.o aangaat:. Ik heb geschreven Jahn U de grondlegger ?der D.gymnastieb. Spiess heelt dit blies gewjfrrigd voor de schoolgymnastiek." Beide heeren moeten zich .nu omdraaien in hun fraf', daar het bovenstaande niet j niet" is. ntussehen kan men hetzelfde lezen in het onlangs verschenen boek van de heeren Disee en Schfafïer, en de autoriteiten schijnen het dus niet met elkaar eens te zijn l Voor een nadere verklaring houd ik me aanbevolen l Ik heb geschreven, dat een D. les veelal mit 3 i»rf««iififfen bestaat (volgens v. .A^moet dit.'&#ten-zijn, ik laat tam, dit .gonóègei), en !dat ;men .éaar-bij niet nauwkeurig nagaat, welke spieren telkens ingespannen worden. De S deelen eener D,, les zonden verzonnen zijn en het niet nauwkeurig nagaan der spieren sou onwaar wezen, 't Merkwaardige van 'C geval is, dat de heeren Disee en Scncffer in hun boek, dat 'aangekondigd staat als een volkomen betrouwbare leid draad voor hen, die de middelbare akte voor gymnastiek wenechen te balen, 't hebbeu Qxer de S-ieelige D. Ie*. I» de heer v. Aksn 't dos weer oneens met deze het ren? Dat verder nauwkeurig; Se werking der «pieren bij elke 'oefening in een D. $ymp. les «DU nagegaan worden, durf ik ten stelligste Ie ontkennen. Hiervoor zjjn.de D. oefeningen *e ingewikkeld. Ook .zoo, indien men eich ?wel rekenschap vroeg van de s pier werking by ds verschillende oefeningen, reeds lang -gebroken zijn geworden met de oude, slechte methode een les te laten eindigen met een reeks hang- en steuncefeniugen aan de toe stellen. Ia mijn artikel schreef ik men denke aan de lange reeksen van oefeningen aan rek en brug/' De heer van Aken ontkent, dat deze bestaan. In de schoolpymnastiek bestaan ze ook veelal niet; waar 3 leerlingen tegelijk aan liggende ladders werken en er een 40 staan te wachten, daar b et f t men vanzelf geen reeks van oefeningen voor dezelfde armspieren. De fy'd daartoe zou ontbreken. Hier is dus geen sprake van vermoeidheid van n en dezelfde spier groep, bier is 't de verveling, die om ver betering roepf. By het vereenigingsturnen treedt die vermoeidheid wel op. Als men hier achtereenvolgens aan ringen en brug gewerkt heeft, dan gaan zelf i de goed getrainden met een paar verlamde armen raar huif. By een verderen aanval spreekt da inzen der over de aandacht. Eerst heb ik geschre ven dat de Z f. pymnast'n flink hun aan dacht noodig h«bbM, omdat er veel te korten tijd gedaan wordt en iets verder. G»en Jange reeksen vanstanden behoeven onthouden te worden, zoodat het lichaam w«tken, de geest rosten kau", dit gaat niet volgens v. A. Ik aoem dit een sterk bewjjsje van niet willen begrijpen l Het al mattende onthouden wordt by de Zw. jymn. ontgaan, de aandacht verder is steeds noodig omdat in weinig tijd veel af gedaan wordt. Voile toutl Waar wy 't hebben over de gezonde, nnttige ademhalingsoefeningen, zegt de heer van Aken, dat z*Lke ook gehouden worden in Zweden in lokalen met bedorven lucht. Ja, 'c kan niet ontkend worden, dat 't dan verkeerd is en de eerste Zw. onderwijzer, die dit sou laten doen, heeft veel op zy'n ge weten, doch dit heeft toch weer niets te maken met het feit, dat 't gezond en noodig is, om tydens de gymnastiek ademhalingsoefeningen te laten doen, voorop gesteld natuurlijk, dat de lucht fiisch is in een gymnastieklokaal. In Ztredev, Noorwegen en Dexemwkec, waar de kinderen liet met laarzen de gymnastiekzsal binnen mogen komen, waar geen stof uit vnile matten op-dwarrelt, daar i» de lucht zuiver en daar Iaat men ademhalirigaoffeningen doen. Wy zeggen alleen, dat dit in Holland ook zoo moest zijn. Nu echter komt de heer v. A. met een insinuatie; (er souden ongelukken sy'n voor gevallen bij mij in de pymnastieksaal, en ik kon weten, waarop gedoeld werd) en verder de beschuldiging (ik zcu de oefeningstof niet kennen en meisjes gymnastiek laten doen, die niet voor haar geschikt is.) Waarom die insinuatie? Ik zal dat ne onheil, dat ik in al den ty'd van mijn leer aresschap gehad heb, openlyk nader toelich ten, 't Is wel heel merkwaardig, dat de dochter van den heer v. Aken (aen mijner allerbeste leerling er) bjj een sprong opbaar hand terecht gekomen is, zoodat ze hiei mede drie wekt n, meen ik, in gipsverband heeft moeten loopen. Een ander ongeluk (ik ben nu toch aan het opbiechten), is gebeurd in Hilversum, waar een leerlinge van mij, een getrouwde vrouw, een week lang, een opge zwollen teen heeft gehad!l Haar ik wil liever o?er <Sit onderwerp niet gekscheren. Een ieder, dïe bij het vak is, weet dat wy een zware verantwoordelijkheid dragen, en dat hat .moeilijk is elk klein ongeluVj3 te voorkomen. Waar ik tot nu toe zoo heel gelukkig ben geweest, en geen van my'n leerlingen verder eenig ongeluk heeft gehad, daar reken ik op een oprechten ge lukwensen van my'n ollega's, een gelukwenscb, dien ik hierbij gracieuselyk aanvaard. Waar 't om de beschuldiging gaat, is 't geval ernstiger. Hier gebruikt u leugens, mijnheer v. Aken. Wanneer men binnen komt by mejuffrouw A. v. 8." zoo begint n, dan ziet men Duitsche toestellen, waaraan door mei j es verkeerde oefeningen gedaan worden". Hoe dm f t n zoo iet s ia dit verband en op zulk een wy'ze te zeggen ? Niemand van de heeren of de dames is ooit bij mij geweest om naar mijn onderwijs te zien en er van te leeren. Daaruit spreekt wel, in 't voorbijgaan gezegd, een groot verlangen om het Zw. stelsel te bestndeeren, waarover men zich gaarne een oordeel aanmatigt. Ik heb my direct na my'n teiugkomst uit het Noorden, toegelegd op de I), gymnastiek om daarvan de voor- en nadeelen te leeren kennen. Aan den heer Eckhardt heb ik daarbij veel te danken gehad ; by'hem werkte ik da geheele oefeningstof door, voor de lagere en middelbare Echoo'. In Bloemendaal gaf ik eerst alleen les in een fchool, die uitsluitend Zweedsch inge richt if. Oe laatste 4 maanden moest ik ook les geven op ean school, half Zweedsch, half DuitEch ingericht. Ia deze zaal laat ik enkele oefeningen aan paard, ringen en brug doen. Gedeeltelijk zijn dit oefeningen, die wy in Denemarken deden, gedeeltelijk zijn het oefe ningen, dia in Holland op de middelbare scholen ook gedaan worden. Inconsequent nietwair, een aanhangster van de Zw, gymnastiek, die aan de biug laat werker. En toch ben ik hier niet bang voor. Da Zw. gymnastiek wordt overal in Denemarken en Noorwegen geda; n, mcthierendaa.ro fwijking<.r. In Kopenhagen werkten wy veel aan htt trgpsz. Zoo zal meo dit hier, dat daar vinder. Als de grondslagen maar Z^eedicb. zijp. Is aoa in «Ik pymnastieklokaal 25 wandrekken, 2 paar dubbele boomen willen hebben en de Zw. banken. Dit is met bok en tpringtoestellen voor leerlingen van de lagere school voldoende. Gebruik dan voor leerlingen van de middelbare school het paard en desnoods brug en ringen, als gy ze maar goed gebruikt. Daar hangt immers alles van af. En als de menschen maar eindelijk wilden breken met de domme opeenvolging van oefeningen, zooals die in Holland bestaat. My'nheer v. Aken, uw stuk is handig ge schreven, er staan een paar goede grappen in ; verder is 't heel zwak en 't zal den heer v. Blyenburgh geen groote moeite kosten u, als h^j het verkiest, te woord te staar. Waar n 't over mijn onderwijs hebt, zegt n on waarheden, die ik in dit artikel hoop weer legd te hebben. B. A. v. S. Berichten VOOR BIBLIOPHILEN. De anükwaar Hiersemann te Leipzig biedt in zy'n pryskatalogus No. 388 aan een txemplaar Ars moriendi (Kunst van sterven) IVe xylographische uit gave (IV C), H bladen met 13 houteneden, klein folio formaat, Augeburg ca. 1470?147.% voor 390CO Mark. Deze uitgave is een na n w keurige kopie van de r. f. Eiitio princeps, en is door een hoogduitcchen houtsnijder bewerkt. De vier verschillende uitgaven van deze houtblokken gemaakt, vormen een afzonderlijken groep en zyn door Schreiber in zijn Manuel genoteeid IV A. D. De editie IV A. waarvan bet Britsen Museum een exemplaar bezit, is gedrukt op 24 blader, aan n zijde, de uit gave B op 13 en C en D op 14 blader, aan twee zyder>. De beide laatste uitgaven be vatten elk nog twee af oeeldingen van dezelfde grootte als de andere, maar welke eigenJy'k niet tot de Ars moriendi" behooren. Van de uitgave A is omstreeks 1890 te Parijs eene pbotograpbische reproductie verschenen. De aanduidirg vierde uitgave" heeft betrekkirjg op de systematische indeeling door Schreiber gegeven van de 13 uitgaven van de Ars moriendi". Volgens de chronologische volgorde zon deze vierde uitgave wellicht geplaatst moeten worden \óór de tweede «n derde editie. De houtblokken, waarvan zij is afgedrukt, zyn minder gebruikt terwijl de druk met meerdere zorg is geschiedt. Van de vierde uitgave zijn :eg exemplaren be kend, welke zich .alle in bibliotheken be vinden; voir zoo'er men wtet zy'n ze alle compleet. Het nu aangeboden txemplaar s eveneens geheel compleet en uitstekend brwaard gebleven; aan enkele randen zijn klfine watervleljeg, de houteneden zyn niet gekleurd een groot voordeel en alle ongeschonden. In het begin van de 19a eeuw werd het boek door den graaf vot Toering?Gattenzell ontdekt in een beienche dorpspastorie, en is sedert in het bezit van zyn familie ge bleven. Op de eerste blanco pag ra bevinden zich het zegel en de batdteekeuirg van dien edelman. Blokboeken, en vooral uitgaven van de Ars moriendi" zyn in de laatete 40 jaren hoogstens een enkele maal, en dan nog meestentijds itcompleet, in den handel ge komen. Een exemplaar van de Apccalypeib" (de Openbarint) bracht op een anctie te Weenen in Maart 1S09 940(0 Kronen op. Iiibcni m TüWften. Onze Kunit, No. l: Max Rooses, De Vlaamgche KuEst in de XVlIa eeuw tentoongesteld in het Jubelpaleis te Brussel in 1910. De schilderijen. Juiius de Boer, Jan Toorop. H, Fels, Naar aanleiding van de Tentoon stelling van Noordfche Huis'lijt te Haarlem. Eet Theater, No. 3: Frank Luns, Martha Branrfès in La Lampe." Frans Bnyezs, Tooneel Ie Antwerpen. F. L., Jubileum mtj. Pau'a de Waart. Overzicht van de Week. Bibliographia. J. H. v. d. Hocverj, Gebarenspel en Fiastiek. Berichten, enz. Edmnnds Deutsche Operette, S: nen uit: Kussen streng verboten." Wouter Hutecaenruyter, Die vier Temperamente. Suite voor orchest van Carl Nielsen. Wr. H., Richard Wagner. An Freunde und Zeitgenossen. Het Concertgebouw Sextet. Ma ziek berichten. Lotusknopptn, Jan. '11: H, P. Blavatsiy, 1011 Industrieele maatschappij TROMPENBURG, Amsterdam. Hlllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli MIIIIIIIMIIIIMI Hij nam zyn helm af, waarvan de punt hem licht zou kunnen verraden, en atak zyn hoof l met de grootste omzichtigheid boeen het gat uit. Geen enkel levend wezen was te zien. Ver achter hem, aan zyn rechterhand, steeg rook op uit de tchoorsteenen van een klein dorp. En links van hem, aan het einde van een lange oprijlaan, verhief zich een machtig kasteel. Hy wachtte tot den avond en steeds meer kwelde hem de honger. Geen geluid was te hoor en, dan het krassen van een raaf en het rommelen van zyn maap. En opnieuw daalde de nacht. Hij kroop weder in zyn schuilplaats en zonk in een | koortsachtigen slaap, den el aap van een hongerlijder. * Het morgenrood deed hem ontwaker. En opnieuw nam hy poolshoogte. Doch niemand was te zien, evenmin als vorige dagen en een nieuwe angst vatte poet in de hersenen van Walter Schnefis : de angst, dat hy zou moeten verhongeren l Hy zag reeds, hoe hij op den bodem van zijn schuilplaats zou liggen met den neus in de lucht. Allerlei kleine dieren kropen ever zijn lijk en be gonnen hem op te eten, kropen onder zijn kleedingstukken, om de koude huid beter te kunnen bereikör. Ean groote raaf pikte hem met zyn scherpen snavel de oogen uit. Toen werd hy' bijna gek van angat; hij meende reeds niet meer te kunnen opstaan en op da plaats zelf om te zuilen komen. En reeds deed hij zijn best, om overeind te komen en desroods alles te wageo, om het dorp te bereiken, toen hy drie boeren be merkte, die met hunne hooivorken over de schouders, zich naar den akker begaven. Dadelijk liet hij zich weder in de slcotnaar bereden zakken. besteld door H. M. de Koningin. 12, 16, 18 en 25 P.K. Indnstrieele Maatschappij TROMPENBURG, Amsterdam. Zoodra echter de avond zoek, gicg hij op weg, vol angs^, met kloppend harr, den kant van het kaateel op, daar het hem beter toe scheen zich dïidr te laten zien, dan in het dcrp, dat hij zich in zijn verbeelding voor stelde als een kooi vol wilde beesten. Da ramen van de benedenste verdieping van het kasteel waren verlicht. Een er van stond zelfs open en daaruit stroomde een sterke geur van gebraden vleeechhfm tege moet, een geur, die onzen Sahnafifs niet alleen in den neus, doch ook tot diep in zijn b;n nenste drong, die hem onweerstaanbaar aan trok en met dolle vermetelheid vervulde. P olseling, geheel onwillekeuiig, verschenen hoofd en helm van Walter Schnf fl'j voor het venster. Acht dieistbcden zaten om een groote tafel en aten hun avondeten. Eensklaps bleef t en dar meisjes den hap in den mond steken, zij liet haar glas vallen en hare oogen staarden vol ontzetticg naar het venster. Aüe blikken volgden den hare. Daar waa de vijand I Groote God! De Pruissen bestormden het kasteel l ... Een ontzetterd g-^eehreeuw volgde; allen vlogen overeind, een verschrikkelijk gedrang ontstond, alles vloog naar de deur. S:oeleii vielen om, mannen liepen vrtuwen omver en snelden over hen hteu. Binnen twee seconden was het geheele vertrek ledig en stond de goed-voorziene tafel verlaten voor de oogen ran den verbluften Sahnnffs, die nog steeds voor het venster toefde. Na eenig aarzelen sprong bij naar binnen en liep naar de tafe'. Door den woedenden hocger beefde hij, alsof hij de kcorts ha', doch de vrees hield hem nog tegen, verlamde zijn wi'. Hy luisterde. Het geheele huis betfJe op zijn grondvester. Deuren werden toegeslager, overal weerklonken voetstappen. Tot iat eindelijk alles stil werd en de stilte des grafs in het kasleel scheen te heerscher. Walter Suhntll'i girg voor een onaangeroerd bord zitten en begon te eten. Hij at met volle lepels, alscf Lij bang was, gestoard te worden, voor hij genoeg had gehad. Met beide handen wierp hij de stukken vleesch in zijn als een valluik opetstafnden mond; en kolossale brokken zonken naar zijn maag omlaag en verwijdden onder het naar beneden gly'den zijn hals. Van tijd tot tijd hield hij op, opdat geen noodlottige opeenatopping zou OLtstaan, greep den kruik met appelwijn en bevorderde het opatapelicgs pre ces door een stevige slok. Hij at alle borden en alle tcbotela ledig, dronk alle glazen en flesschen uit; toen knoopte hij, dof van voldoening, vuurrood van inspanning, met moeite zijn uniform lo?, om lucht te kunnen happen en was niet meer in staat een stap te doen. Zijn oogen vielen dicht, hij kon zijn gedachten niet meer bij elkacder houden; hij viel met de armen gekruisd op tafel, liet zijn hoofd er op rusten en verloor largzamerhand het bjwustzijn. Het zwakke licht van de maan, in het laatste kwartier staande, bescheen de boomen en struiken van het paik oai het kasteel. Nog w»8 het dorktr; weldra echter zou de zon opgaan. Talrijke zwarte schaduwen gleden f e uidloos naderby' en ?an tijd tot tijd blork in den maneschijn een mttaalspil?. Duidelijk stsk de zwarte sühouette van het katte l af tegen de flauw door het schemer licht getinte lucht, Slechts twee vensters van de benedenste verdieping waren verlicht. Eensklaps brul ie een stem: Voorwaarts! Er op loa! Vooruit, jongens l" EQ op hetzelfde oogeabük werden deuren en vensters als het ware belegerd door e n Be nieuwe Tijdkrirjg. Katheriae Tingley, tang de Christus, een van's Werelds Groote Leeraren. Kerstmis. H. P. Blavat-tky, Occulte of Exacte Wetenschap (vervolg). Q., Theosophie, De Eenheid van Menech en Natuur. W. G. R., De Lotgevallen van Rama, II (wordt vervolgd). I. Harris, Het Nut van Militaire Oefening. Atoleschoit, No. 29 : Kinderen. Het aan leggen van verbanden. Een Pelgrimsoord voor Staarlyders. Genie en Waanzin. Berichten. Markt' tfagazijn, Jan. '11: U. G. Dorhout, Kykjes in Zeeland. J. Simons, Oadrjaa»dag. Piet van Aeeche, Ach, zal in zwartaa nacht... (eoene ) Luitenant X., Mqa eerste overplaatsing. Jeane Lakerveld Bisdom, Van uit mijn venster. Anoiymos, Uit oude nieuwsbladen. A. de Braconnit r, 'Bimboe Schetsen, I. Zy'n eerste succe?. C. van Son. Het leven onzer Voorouder». Cometa, Winter. Tedac, Episoden uit hak Leven van Turban de Loinville. A. A. van Haaften, Troonlooze Vorsten. 8 D. Ie Febre. Uit dep Boerenkryg. James van Oven, De Poaet, enz. 40 o/izciam&s cents per regel. BOUWT te NUNSPEET. Inlichtingen bij het bouwbureau Art i", aldaar. Eenige Fabrikanten V/.BengerSöhne Shittgart HoofddepOt te AMSTERDAM: Kalverstr. 166 K. F. BEUSCHLE-BENGER, Piano-, Orgel- en Moziekhande) Hfeyroos «f* Halshoven, ARNHEM. KONINGSPLEIN g Interc. Telefoonnummer 913. VLEUGELS en PIANO'S in Koop en in Huur BEPAEEEEEN STEMMEN BUILEN VORMEN Een Handboek voor Dames. BEWERKT DOOR JOHANNA VAN WOUDE. Hit oieuwste m volledigste liuiidbiitk der Etiquette. In prachtband ? 2.50. In satyn ?2.90. Uitga .-e van Van biulkema&Wareidorf, Amst. COGNAC MARTELL' Agenten: KOOPIAB&BEBINIER, imsteri r.nnnMTic IEDER STUK DATKRIMPT UHKHIl l IC WORDT TERUGGENOMEN FABRIKANTEN wALTOn ZONEN «M5TERDMM' Verkrijgbaar te Amsterdam i,y : _ ATT -pnw MARPHV" Kalveratraa*. AU BON MARCEL Rpgniier9breeBtr«ai. J. G. HERBERMAN, Damrak. JACOBSO.V &-MANCTS, Kilveratiaat H. MEYER, horl., KoningipUin. ADR. SCHAKEL, hof!., Heiügenwep. SCHADE & OLDENKOTT. Ni«uwrndy%. N «B. IDfDIK: Hefren Kleeding Mag. M. DE KOTIXG, Batavia. Winke!-My IGEtf HULP", Batavia. W. SAVELKOUL, Soera^ja. Verdere adreseen verstrekken wy gaarns. Om te kussen is een zacht, blank gelaat met rose jcugdigfrisch utterlyk, witte' fluweelzadjte huid en verblindend sdioone teint zonder zomersproeten en buidonreinbeden, daarom gebruike men , ^ stokpaardjes?CclienmelRzccp k V-Bergmann f CO^ RadebeUl. a 50 cent p. St., overal verkrijgbaar, j BORMES-LfS-MIMOSAS. Fr. Ririerc. Lyn Marseille?Toulon?Hyeree?St. Raihaël. Pracht. p j u i , ligging. Alle kamers r," i Z. met heerlyk uitzicht op Zee en eilanUranO-noiei. der. Park van ILO.OOO M2. Pdnsion frp. 8?15. Prosp. gr. en fr. Intern. Verkeersbnr., Rftadbuisstr. 1G, A'dam. Eig. G.B iGGENSTOSZ.voorh.eig.R'ttz-Hote),Londen. Koopt 11 T«IAIT*:NI> BOTKB ODTDEB KIJKSIOINI itoi^ De STAAT «ABADTD£ERT IJ een ODTVERVALSCIIT prodaet, Boterhandel ZUID L A R E N", PRINSENGRACHT 313. TELEFOON 8931 geheele sc'iaar manner, die naar binnen stormdec, terwijl zij alles wat hen in den weg kwam vernielden. Vijftig tot de tanden gewapenda soldaten sprongen in de keuken, waar A'alter Schntff^ den slaap des rechtvtardigen sliep; zij richtten vijflig ge laden geweren op zijn borst, wierpen hom omver, draaiden hem om, grepen hem en borden hem aan handen en voeten. Hij wa? nog niet voldoende tot zich zelf gekomer, om te begrijpen, wat er geaeurde, snakte raar iucht eu sloeg om zich heen, buiten »,ich zelve en gek van angst. Tot dat een man in uniform, met gr.uden tressen op de borst, op h«m toe kwam, hem de voet op den buik zette en sprak : U is my'n gevangene, geef u over." Walter verstond alleen het woord ge vangene" en zuchtte : Ja, ja, ja." Hij werd op een stoel vastgebonden en door zijn overwinnaars, die ais locomotieven stoomden, nieuwsgierig onderzocht. Velen sinten er bij zitten zij kor. len van louter inspanning en moeheid niet meer Walter echter glimiac'ale, gwiukkif, dat hij nu ei n lelijk Bevangen "?a-'. Een ofticier trad binden ui meldde: 0/erste, de vijand ia gevlucht or moeten vele g^wocdsn :ijrv,vij bleven raee. ter van het slot." De Geweldige wischts zicïi het zweet van het voorhocfd en riep uit Victoiiel" Teen nam hij eau notitieboekje uit zijn zek en schreef daarin: Xa verwoeden stry l moesten de Pjuiasen deii aftocht blaaer. Zj namen hun doodea en gewonden, die men op vijftig man schat, met aich mede. Vele gevangenen bleven in cnie Landen.:' De jonge cfflaier vroeg: H=eft overste nog verdere bevelen?' En de overste autwoordle: Wij zullen ons terugtrekken, om aan een eventueel ver nieuwde overval met artillerie en zwaar ge schut te OLtsnappen." En hij gaf bevel, om op te breken. De troep kwam weder in de echaduw der slotmuren by'een en zette zich in beweging. Walter SchnEÖ'j werd, bewaakt door zessol daten met geladen revolvers, medegenomen. Er werd met de grootste voorzichtigheid gemarcheerd ea van tijd tot tij i halt gehou den, om eerst het terrein to verkennen. Toen de dag was aangebroken arriveerden zij in het district La Rochc-Oysel, welks dappere wapenbroeders dexen slag geslagen hadder. De angstige, opgewonden bevolking wachtte reeds op de krijgslieden. Toen zij den helm van den gevangene ontdekten, barstte een ontzettend gehuil IOP. Vrouwen hieven de armen ten hemel; oude vrouwen weender; een grootvader sloeg met zijn stok naar den Pruis en bezorgde daardoor een der soldaten een bloedneu?. De overste brulde: Men zorge voor de veiligheid van den gavangene !" E ndelijk kwamen zij bij het stalhui». De g'~vangenisdeur werd geopsi d ea Walter Scant il!, bevrijd VÊU zijn boeien, naar binnen ge worpsr. Tweehonderd gewapende manschappen werden rondom het iieb>us gopoa'eerd. Walter echler begon, ondanks zijn. gestoord i spijsveitering, buiten zich zelf van vreugde, te dacaen, sioeg als dol met armen en beencn in de lucht en Pchaterde ze o lang, tot hij uitgeput op den grond neerviel. Hy was ge- . vanzen l Gered! Gered! Zio werd bet kasteel Champignet dan vijand, die bet er slechts zes uren had kun nen ulthouieti, wedar afhandig gemaakt. Overste Ritier, lakenhandelaar van beroep, die aan het hoofd der strijders van L^i RoeheOysel had gestaan, kreeg een onderscheiding.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl