Historisch Archief 1877-1940
No. 1T02
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
schikbaar »|u. Tn dotte ia een root onze
toestaat tal onschatbaar voordeel in de
inveering «n 4<L« jryoiBMtiefc daarin gelegen,
dat M aelfa, «p de fewa van net in de
volkEschoel tooefeaie, i» 4e wfi«önigiafBD kan
worikn Toortgwrt tot tam den
dtenstplichtlgei *M*4Jd. Vartwrtfng T«n den
«enteno6feniiBBQt$di vootfor flcbade, jawlw BÉW
'(Foote verhoogiiig ran onze strjjdbaarheid,
?d daardoor worden verkreger.
liet verwijzing vra het Zweedsche stelsel
naar de inrichtingen voor geneeckundige
gvttsaatiek, waar het met vaak verrassende
ge volg* n irordt toegepaft, zon ik voor onze
toestanden waaecben de invoering:
van de Doitsche schoolgymna'stiek met
inkrimping van enkele oefeningssoorten en
toevoeging van enkele andere;
van de, voor de verschillende leeftijden
^rangschikte, openlucht spelen.
Voor de niet meer schoolgaande jongelui,
bown den 16 en 17 jarigen leeftijd,
voort?ettirjg van de gymnastiek in de turnver
enigingen 'en voorts cwemmen, roeien en
jMFtü'spelen (voetbal, korfbal, slagbal, en?.)
?et beperking van de wedstrijden.
Met baleefden dank voor de plaatsing, heb
ik de eer hoogachtend te zjjn, Mqnheer de
Redacteur,
?Uw dw.dienaar,
fiott., 17 Jan. '11. 8. VAN AKEN,
"**
Na inzage gehad tehebben ven bovenstaand
??gezonden stuk, zal ik met genoegen de
verdediging overlaten aan den. heer Van
Bjjra&ncga voor soover het dewn heer
betreft en voor zoover het hem noodigzal voor
komen. Dot-h met nog greoter genoegen, ion
ik haast zeggen, moet ik den heer Van Aken
?Btwoprden op enkele dingen, die my'
rechtrtieet.o aangaat:.
Ik heb geschreven Jahn U de grondlegger
?der D.gymnastieb. Spiess heelt dit blies
gewjfrrigd voor de schoolgymnastiek." Beide
heeren moeten zich .nu omdraaien in hun
fraf', daar het bovenstaande niet j niet" is.
ntussehen kan men hetzelfde lezen in het
onlangs verschenen boek van de heeren
Disee en Schfafïer, en de autoriteiten schijnen
het dus niet met elkaar eens te zijn l Voor een
nadere verklaring houd ik me aanbevolen l
Ik heb geschreven, dat een D. les veelal
mit 3 i»rf««iififfen bestaat (volgens v. .A^moet
dit.'&#ten-zijn, ik laat tam, dit .gonóègei),
en !dat ;men .éaar-bij niet nauwkeurig nagaat,
welke spieren telkens ingespannen worden.
De S deelen eener D,, les zonden verzonnen
zijn en het niet nauwkeurig nagaan der
spieren sou onwaar wezen, 't Merkwaardige
van 'C geval is, dat de heeren Disee en
Scncffer in hun boek, dat 'aangekondigd
staat als een volkomen betrouwbare leid
draad voor hen, die de middelbare akte voor
gymnastiek wenechen te balen, 't hebbeu
Qxer de S-ieelige D. Ie*. I» de heer v. Aksn
't dos weer oneens met deze het ren?
Dat verder nauwkeurig; Se werking der
«pieren bij elke 'oefening in een D. $ymp. les
«DU nagegaan worden, durf ik ten stelligste
Ie ontkennen. Hiervoor zjjn.de D. oefeningen
*e ingewikkeld. Ook .zoo, indien men eich
?wel rekenschap vroeg van de s pier werking
by ds verschillende oefeningen, reeds lang
-gebroken zijn geworden met de oude, slechte
methode een les te laten eindigen met een
reeks hang- en steuncefeniugen aan de toe
stellen.
Ia mijn artikel schreef ik men denke aan
de lange reeksen van oefeningen aan rek en
brug/' De heer van Aken ontkent, dat deze
bestaan. In de schoolpymnastiek bestaan ze
ook veelal niet; waar 3 leerlingen tegelijk
aan liggende ladders werken en er een
40 staan te wachten, daar b et f t men
vanzelf geen reeks van oefeningen voor
dezelfde armspieren. De fy'd daartoe zou
ontbreken. Hier is dus geen sprake van
vermoeidheid van n en dezelfde spier
groep, bier is 't de verveling, die om ver
betering roepf. By het vereenigingsturnen
treedt die vermoeidheid wel op. Als men
hier achtereenvolgens aan ringen en brug
gewerkt heeft, dan gaan zelf i de goed
getrainden met een paar verlamde armen raar
huif.
By een verderen aanval spreekt da inzen
der over de aandacht. Eerst heb ik geschre
ven dat de Z f. pymnast'n flink hun aan
dacht noodig h«bbM, omdat er veel te korten
tijd gedaan wordt en iets verder.
G»en Jange reeksen vanstanden behoeven
onthouden te worden, zoodat het lichaam
w«tken, de geest rosten kau", dit gaat niet
volgens v. A.
Ik aoem dit een sterk bewjjsje van niet
willen begrijpen l
Het al mattende onthouden wordt by de
Zw. jymn. ontgaan, de aandacht verder is
steeds noodig omdat in weinig tijd veel af
gedaan wordt. Voile toutl
Waar wy 't hebben over de gezonde,
nnttige ademhalingsoefeningen, zegt de heer
van Aken, dat z*Lke ook gehouden worden
in Zweden in lokalen met bedorven lucht.
Ja, 'c kan niet ontkend worden, dat 't dan
verkeerd is en de eerste Zw. onderwijzer,
die dit sou laten doen, heeft veel op zy'n ge
weten, doch dit heeft toch weer niets te maken
met het feit, dat 't gezond en noodig is, om
tydens de gymnastiek ademhalingsoefeningen
te laten doen, voorop gesteld natuurlijk, dat
de lucht fiisch is in een gymnastieklokaal.
In Ztredev, Noorwegen en Dexemwkec, waar
de kinderen liet met laarzen de
gymnastiekzsal binnen mogen komen, waar geen stof
uit vnile matten op-dwarrelt, daar i» de lucht
zuiver en daar Iaat men
ademhalirigaoffeningen doen. Wy zeggen alleen, dat dit in
Holland ook zoo moest zijn.
Nu echter komt de heer v. A. met een
insinuatie; (er souden ongelukken sy'n voor
gevallen bij mij in de pymnastieksaal, en ik
kon weten, waarop gedoeld werd) en verder
de beschuldiging (ik zcu de oefeningstof niet
kennen en meisjes gymnastiek laten doen,
die niet voor haar geschikt is.)
Waarom die insinuatie? Ik zal dat ne
onheil, dat ik in al den ty'd van mijn leer
aresschap gehad heb, openlyk nader toelich
ten, 't Is wel heel merkwaardig, dat de
dochter van den heer v. Aken (aen mijner
allerbeste leerling er) bjj een sprong opbaar
hand terecht gekomen is, zoodat ze hiei mede
drie wekt n, meen ik, in gipsverband heeft
moeten loopen. Een ander ongeluk (ik ben
nu toch aan het opbiechten), is gebeurd in
Hilversum, waar een leerlinge van mij, een
getrouwde vrouw, een week lang, een opge
zwollen teen heeft gehad!l
Haar ik wil liever o?er <Sit onderwerp niet
gekscheren. Een ieder, dïe bij het vak is,
weet dat wy een zware verantwoordelijkheid
dragen, en dat hat .moeilijk is elk klein
ongeluVj3 te voorkomen. Waar ik tot nu toe
zoo heel gelukkig ben geweest, en geen van
my'n leerlingen verder eenig ongeluk heeft
gehad, daar reken ik op een oprechten ge
lukwensen van my'n ollega's, een
gelukwenscb, dien ik hierbij gracieuselyk aanvaard.
Waar 't om de beschuldiging gaat, is 't
geval ernstiger. Hier gebruikt u leugens,
mijnheer v. Aken. Wanneer men binnen
komt by mejuffrouw A. v. 8." zoo begint n,
dan ziet men Duitsche toestellen, waaraan
door mei j es verkeerde oefeningen gedaan
worden". Hoe dm f t n zoo iet s ia dit verband
en op zulk een wy'ze te zeggen ? Niemand
van de heeren of de dames is ooit bij mij
geweest om naar mijn onderwijs te zien en
er van te leeren. Daaruit spreekt wel, in 't
voorbijgaan gezegd, een groot verlangen om
het Zw. stelsel te bestndeeren, waarover men
zich gaarne een oordeel aanmatigt.
Ik heb my direct na my'n teiugkomst uit
het Noorden, toegelegd op de I), gymnastiek
om daarvan de voor- en nadeelen te leeren
kennen. Aan den heer Eckhardt heb ik
daarbij veel te danken gehad ; by'hem werkte
ik da geheele oefeningstof door, voor de
lagere en middelbare Echoo'.
In Bloemendaal gaf ik eerst alleen les in
een fchool, die uitsluitend Zweedsch inge
richt if. Oe laatste 4 maanden moest ik ook
les geven op ean school, half Zweedsch, half
DuitEch ingericht. Ia deze zaal laat ik enkele
oefeningen aan paard, ringen en brug doen.
Gedeeltelijk zijn dit oefeningen, die wy in
Denemarken deden, gedeeltelijk zijn het oefe
ningen, dia in Holland op de middelbare
scholen ook gedaan worden.
Inconsequent nietwair, een aanhangster van
de Zw, gymnastiek, die aan de biug laat werker.
En toch ben ik hier niet bang voor. Da Zw.
gymnastiek wordt overal in Denemarken en
Noorwegen geda; n, mcthierendaa.ro fwijking<.r.
In Kopenhagen werkten wy veel aan htt
trgpsz. Zoo zal meo dit hier, dat daar vinder.
Als de grondslagen maar Z^eedicb. zijp. Is
aoa in «Ik pymnastieklokaal 25 wandrekken,
2 paar dubbele boomen willen hebben en de
Zw. banken. Dit is met bok en
tpringtoestellen voor leerlingen van de lagere school
voldoende. Gebruik dan voor leerlingen van
de middelbare school het paard en desnoods
brug en ringen, als gy ze maar goed gebruikt.
Daar hangt immers alles van af. En als de
menschen maar eindelijk wilden breken met
de domme opeenvolging van oefeningen,
zooals die in Holland bestaat.
My'nheer v. Aken, uw stuk is handig ge
schreven, er staan een paar goede grappen
in ; verder is 't heel zwak en 't zal den heer
v. Blyenburgh geen groote moeite kosten u,
als h^j het verkiest, te woord te staar. Waar
n 't over mijn onderwijs hebt, zegt n on
waarheden, die ik in dit artikel hoop weer
legd te hebben.
B. A. v. S.
Berichten
VOOR BIBLIOPHILEN. De anükwaar
Hiersemann te Leipzig biedt in zy'n pryskatalogus
No. 388 aan een txemplaar Ars moriendi
(Kunst van sterven) IVe xylographische uit
gave (IV C), H bladen met 13 houteneden,
klein folio formaat, Augeburg ca. 1470?147.%
voor 390CO Mark.
Deze uitgave is een na n w keurige kopie van
de r. f. Eiitio princeps, en is door een
hoogduitcchen houtsnijder bewerkt. De vier
verschillende uitgaven van deze houtblokken
gemaakt, vormen een afzonderlijken groep
en zyn door Schreiber in zijn Manuel
genoteeid IV A. D. De editie IV A. waarvan
bet Britsen Museum een exemplaar bezit, is
gedrukt op 24 blader, aan n zijde, de uit
gave B op 13 en C en D op 14 blader, aan
twee zyder>. De beide laatste uitgaven be
vatten elk nog twee af oeeldingen van dezelfde
grootte als de andere, maar welke eigenJy'k
niet tot de Ars moriendi" behooren. Van de
uitgave A is omstreeks 1890 te Parijs eene
pbotograpbische reproductie verschenen.
De aanduidirg vierde uitgave" heeft
betrekkirjg op de systematische indeeling door
Schreiber gegeven van de 13 uitgaven van
de Ars moriendi". Volgens de chronologische
volgorde zon deze vierde uitgave wellicht
geplaatst moeten worden \óór de tweede «n
derde editie. De houtblokken, waarvan zij
is afgedrukt, zyn minder gebruikt terwijl de
druk met meerdere zorg is geschiedt. Van
de vierde uitgave zijn :eg exemplaren be
kend, welke zich .alle in bibliotheken be
vinden; voir zoo'er men wtet zy'n ze alle
compleet. Het nu aangeboden txemplaar s
eveneens geheel compleet en uitstekend
brwaard gebleven; aan enkele randen zijn
klfine watervleljeg, de houteneden zyn niet
gekleurd een groot voordeel en alle
ongeschonden.
In het begin van de 19a eeuw werd het
boek door den graaf vot Toering?Gattenzell
ontdekt in een beienche dorpspastorie, en
is sedert in het bezit van zyn familie ge
bleven. Op de eerste blanco pag ra bevinden
zich het zegel en de batdteekeuirg van dien
edelman. Blokboeken, en vooral uitgaven
van de Ars moriendi" zyn in de laatete 40
jaren hoogstens een enkele maal, en dan nog
meestentijds itcompleet, in den handel ge
komen. Een exemplaar van de Apccalypeib"
(de Openbarint) bracht op een anctie te
Weenen in Maart 1S09 940(0 Kronen op.
Iiibcni m TüWften.
Onze Kunit, No. l: Max Rooses, De
Vlaamgche KuEst in de XVlIa eeuw tentoongesteld
in het Jubelpaleis te Brussel in 1910. De
schilderijen. Juiius de Boer, Jan Toorop.
H, Fels, Naar aanleiding van de Tentoon
stelling van Noordfche Huis'lijt te Haarlem.
Eet Theater, No. 3: Frank Luns, Martha
Branrfès in La Lampe." Frans Bnyezs,
Tooneel Ie Antwerpen. F. L., Jubileum
mtj. Pau'a de Waart. Overzicht van de
Week. Bibliographia. J. H. v. d.
Hocverj, Gebarenspel en Fiastiek. Berichten,
enz. Edmnnds Deutsche Operette, S: nen
uit: Kussen streng verboten." Wouter
Hutecaenruyter, Die vier Temperamente.
Suite voor orchest van Carl Nielsen. Wr.
H., Richard Wagner. An Freunde und
Zeitgenossen. Het Concertgebouw Sextet.
Ma ziek berichten.
Lotusknopptn, Jan. '11: H, P. Blavatsiy,
1011
Industrieele maatschappij
TROMPENBURG,
Amsterdam.
Hlllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli MIIIIIIIMIIIIMI
Hij nam zyn helm af, waarvan de punt
hem licht zou kunnen verraden, en atak zyn
hoof l met de grootste omzichtigheid boeen
het gat uit.
Geen enkel levend wezen was te zien. Ver
achter hem, aan zyn rechterhand, steeg rook
op uit de tchoorsteenen van een klein dorp.
En links van hem, aan het einde van een
lange oprijlaan, verhief zich een machtig
kasteel.
Hy wachtte tot den avond en steeds meer
kwelde hem de honger. Geen geluid was te
hoor en, dan het krassen van een raaf en het
rommelen van zyn maap.
En opnieuw daalde de nacht. Hij kroop
weder in zyn schuilplaats en zonk in een |
koortsachtigen slaap, den el aap van een
hongerlijder.
* Het morgenrood deed hem ontwaker.
En opnieuw nam hy poolshoogte. Doch
niemand was te zien, evenmin als vorige
dagen en een nieuwe angst vatte poet in de
hersenen van Walter Schnefis : de angst, dat
hy zou moeten verhongeren l Hy zag reeds,
hoe hij op den bodem van zijn schuilplaats
zou liggen met den neus in de lucht. Allerlei
kleine dieren kropen ever zijn lijk en be
gonnen hem op te eten, kropen onder zijn
kleedingstukken, om de koude huid beter te
kunnen bereikör. Ean groote raaf pikte hem
met zyn scherpen snavel de oogen uit.
Toen werd hy' bijna gek van angat; hij
meende reeds niet meer te kunnen opstaan
en op da plaats zelf om te zuilen komen.
En reeds deed hij zijn best, om overeind te
komen en desroods alles te wageo, om het
dorp te bereiken, toen hy drie boeren be
merkte, die met hunne hooivorken over de
schouders, zich naar den akker begaven.
Dadelijk liet hij zich weder in de slcotnaar
bereden zakken.
besteld door H. M. de Koningin.
12, 16, 18 en 25 P.K.
Indnstrieele Maatschappij
TROMPENBURG,
Amsterdam.
Zoodra echter de avond zoek, gicg hij op
weg, vol angs^, met kloppend harr, den kant
van het kaateel op, daar het hem beter toe
scheen zich dïidr te laten zien, dan in het
dcrp, dat hij zich in zijn verbeelding voor
stelde als een kooi vol wilde beesten.
Da ramen van de benedenste verdieping
van het kasteel waren verlicht. Een er van
stond zelfs open en daaruit stroomde een
sterke geur van gebraden vleeechhfm tege
moet, een geur, die onzen Sahnafifs niet alleen
in den neus, doch ook tot diep in zijn b;n
nenste drong, die hem onweerstaanbaar aan
trok en met dolle vermetelheid vervulde.
P olseling, geheel onwillekeuiig, verschenen
hoofd en helm van Walter Schnf fl'j voor het
venster.
Acht dieistbcden zaten om een groote tafel
en aten hun avondeten. Eensklaps bleef t en
dar meisjes den hap in den mond steken,
zij liet haar glas vallen en hare oogen staarden
vol ontzetticg naar het venster. Aüe blikken
volgden den hare.
Daar waa de vijand I
Groote God! De Pruissen bestormden het
kasteel l ...
Een ontzetterd g-^eehreeuw volgde; allen
vlogen overeind, een verschrikkelijk gedrang
ontstond, alles vloog naar de deur. S:oeleii
vielen om, mannen liepen vrtuwen omver en
snelden over hen hteu. Binnen twee seconden
was het geheele vertrek ledig en stond de
goed-voorziene tafel verlaten voor de oogen
ran den verbluften Sahnnffs, die nog steeds
voor het venster toefde.
Na eenig aarzelen sprong bij naar binnen
en liep naar de tafe'. Door den woedenden
hocger beefde hij, alsof hij de kcorts ha',
doch de vrees hield hem nog tegen, verlamde
zijn wi'. Hy luisterde. Het geheele huis betfJe
op zijn grondvester. Deuren werden
toegeslager, overal weerklonken voetstappen.
Tot iat eindelijk alles stil werd en de stilte
des grafs in het kasleel scheen te heerscher.
Walter Suhntll'i girg voor een onaangeroerd
bord zitten en begon te eten. Hij at met
volle lepels, alscf Lij bang was, gestoard te
worden, voor hij genoeg had gehad. Met
beide handen wierp hij de stukken vleesch
in zijn als een valluik opetstafnden mond;
en kolossale brokken zonken naar zijn maag
omlaag en verwijdden onder het naar beneden
gly'den zijn hals. Van tijd tot tijd hield hij
op, opdat geen noodlottige opeenatopping
zou OLtstaan, greep den kruik met appelwijn
en bevorderde het opatapelicgs pre ces door
een stevige slok. Hij at alle borden en alle
tcbotela ledig, dronk alle glazen en flesschen
uit; toen knoopte hij, dof van voldoening,
vuurrood van inspanning, met moeite zijn
uniform lo?, om lucht te kunnen happen en
was niet meer in staat een stap te doen.
Zijn oogen vielen dicht, hij kon zijn gedachten
niet meer bij elkacder houden; hij viel met
de armen gekruisd op tafel, liet zijn hoofd
er op rusten en verloor largzamerhand het
bjwustzijn.
Het zwakke licht van de maan, in het
laatste kwartier staande, bescheen de boomen
en struiken van het paik oai het kasteel.
Nog w»8 het dorktr; weldra echter zou de
zon opgaan. Talrijke zwarte schaduwen gleden
f e uidloos naderby' en ?an tijd tot tijd blork
in den maneschijn een mttaalspil?.
Duidelijk stsk de zwarte sühouette van het
katte l af tegen de flauw door het schemer
licht getinte lucht, Slechts twee vensters van
de benedenste verdieping waren verlicht.
Eensklaps brul ie een stem: Voorwaarts!
Er op loa! Vooruit, jongens l"
EQ op hetzelfde oogeabük werden deuren
en vensters als het ware belegerd door e n
Be nieuwe Tijdkrirjg. Katheriae Tingley,
tang de Christus, een van's Werelds Groote
Leeraren. Kerstmis. H. P. Blavat-tky,
Occulte of Exacte Wetenschap (vervolg).
Q., Theosophie, De Eenheid van Menech en
Natuur. W. G. R., De Lotgevallen van
Rama, II (wordt vervolgd). I. Harris, Het
Nut van Militaire Oefening.
Atoleschoit, No. 29 : Kinderen. Het aan
leggen van verbanden. Een Pelgrimsoord
voor Staarlyders. Genie en Waanzin.
Berichten.
Markt' tfagazijn, Jan. '11: U. G. Dorhout,
Kykjes in Zeeland. J. Simons,
Oadrjaa»dag. Piet van Aeeche, Ach, zal in zwartaa
nacht... (eoene ) Luitenant X., Mqa
eerste overplaatsing. Jeane Lakerveld
Bisdom, Van uit mijn venster. Anoiymos,
Uit oude nieuwsbladen. A. de Braconnit r,
'Bimboe Schetsen, I. Zy'n eerste succe?.
C. van Son. Het leven onzer Voorouder».
Cometa, Winter. Tedac, Episoden uit hak
Leven van Turban de Loinville. A. A.
van Haaften, Troonlooze Vorsten. 8 D.
Ie Febre. Uit dep Boerenkryg. James
van Oven, De Poaet, enz.
40
o/izciam&s
cents per regel.
BOUWT te NUNSPEET.
Inlichtingen bij het bouwbureau Art i",
aldaar.
Eenige
Fabrikanten
V/.BengerSöhne
Shittgart
HoofddepOt te AMSTERDAM: Kalverstr. 166
K. F. BEUSCHLE-BENGER,
Piano-, Orgel- en Moziekhande)
Hfeyroos «f* Halshoven,
ARNHEM. KONINGSPLEIN g
Interc. Telefoonnummer 913.
VLEUGELS en PIANO'S
in Koop en in Huur
BEPAEEEEEN STEMMEN BUILEN
VORMEN
Een Handboek voor Dames.
BEWERKT DOOR
JOHANNA VAN WOUDE.
Hit oieuwste m volledigste liuiidbiitk der Etiquette.
In prachtband ? 2.50. In satyn ?2.90.
Uitga .-e van Van biulkema&Wareidorf, Amst.
COGNAC MARTELL'
Agenten: KOOPIAB&BEBINIER, imsteri
r.nnnMTic IEDER STUK DATKRIMPT
UHKHIl l IC WORDT TERUGGENOMEN
FABRIKANTEN wALTOn ZONEN «M5TERDMM'
Verkrijgbaar te Amsterdam i,y : _
ATT -pnw MARPHV" Kalveratraa*.
AU BON MARCEL Rpgniier9breeBtr«ai.
J. G. HERBERMAN, Damrak.
JACOBSO.V &-MANCTS, Kilveratiaat
H. MEYER, horl., KoningipUin.
ADR. SCHAKEL, hof!., Heiügenwep.
SCHADE & OLDENKOTT. Ni«uwrndy%.
N «B. IDfDIK:
Hefren Kleeding Mag. M. DE KOTIXG,
Batavia.
Winke!-My IGEtf HULP", Batavia.
W. SAVELKOUL, Soera^ja.
Verdere adreseen verstrekken wy gaarns.
Om te kussen
is een zacht, blank gelaat met rose jcugdigfrisch utterlyk, witte'
fluweelzadjte huid en verblindend sdioone teint zonder
zomersproeten en buidonreinbeden, daarom gebruike men
, ^ stokpaardjes?CclienmelRzccp
k V-Bergmann f CO^ RadebeUl. a 50 cent p. St., overal verkrijgbaar, j
BORMES-LfS-MIMOSAS. Fr. Ririerc. Lyn Marseille?Toulon?Hyeree?St. Raihaël. Pracht.
p j u i , ligging. Alle kamers r," i Z. met heerlyk uitzicht op Zee en
eilanUranO-noiei. der. Park van ILO.OOO M2. Pdnsion frp. 8?15. Prosp. gr. en fr. Intern.
Verkeersbnr., Rftadbuisstr. 1G, A'dam. Eig. G.B iGGENSTOSZ.voorh.eig.R'ttz-Hote),Londen.
Koopt 11 T«IAIT*:NI> BOTKB ODTDEB KIJKSIOINI itoi^
De STAAT «ABADTD£ERT IJ een ODTVERVALSCIIT prodaet,
Boterhandel ZUID L A R E N", PRINSENGRACHT 313. TELEFOON 8931
geheele sc'iaar manner, die naar binnen
stormdec, terwijl zij alles wat hen in den
weg kwam vernielden. Vijftig tot de
tanden gewapenda soldaten sprongen in de
keuken, waar A'alter Schntff^ den slaap des
rechtvtardigen sliep; zij richtten vijflig ge
laden geweren op zijn borst, wierpen hom
omver, draaiden hem om, grepen hem en
borden hem aan handen en voeten.
Hij wa? nog niet voldoende tot zich zelf
gekomer, om te begrijpen, wat er geaeurde,
snakte raar iucht eu sloeg om zich heen,
buiten »,ich zelve en gek van angst.
Tot dat een man in uniform, met gr.uden
tressen op de borst, op h«m toe kwam, hem
de voet op den buik zette en sprak : U is
my'n gevangene, geef u over."
Walter verstond alleen het woord ge
vangene" en zuchtte : Ja, ja, ja."
Hij werd op een stoel vastgebonden en door
zijn overwinnaars, die ais locomotieven
stoomden, nieuwsgierig onderzocht. Velen
sinten er bij zitten zij kor. len van louter
inspanning en moeheid niet meer
Walter echter glimiac'ale, gwiukkif, dat hij
nu ei n lelijk Bevangen "?a-'.
Een ofticier trad binden ui meldde:
0/erste, de vijand ia gevlucht or moeten vele
g^wocdsn :ijrv,vij bleven raee. ter van het slot."
De Geweldige wischts zicïi het zweet van
het voorhocfd en riep uit Victoiiel"
Teen nam hij eau notitieboekje uit zijn
zek en schreef daarin: Xa verwoeden stry l
moesten de Pjuiasen deii aftocht blaaer. Zj
namen hun doodea en gewonden, die men
op vijftig man schat, met aich mede. Vele
gevangenen bleven in cnie Landen.:'
De jonge cfflaier vroeg: H=eft overste
nog verdere bevelen?'
En de overste autwoordle: Wij zullen
ons terugtrekken, om aan een eventueel ver
nieuwde overval met artillerie en zwaar ge
schut te OLtsnappen."
En hij gaf bevel, om op te breken.
De troep kwam weder in de echaduw der
slotmuren by'een en zette zich in beweging.
Walter SchnEÖ'j werd, bewaakt door zessol
daten met geladen revolvers, medegenomen.
Er werd met de grootste voorzichtigheid
gemarcheerd ea van tijd tot tij i halt gehou
den, om eerst het terrein to verkennen.
Toen de dag was aangebroken arriveerden
zij in het district La Rochc-Oysel, welks
dappere wapenbroeders dexen slag geslagen
hadder. De angstige, opgewonden bevolking
wachtte reeds op de krijgslieden. Toen zij den
helm van den gevangene ontdekten, barstte
een ontzettend gehuil IOP. Vrouwen hieven
de armen ten hemel; oude vrouwen weender;
een grootvader sloeg met zijn stok naar den
Pruis en bezorgde daardoor een der soldaten
een bloedneu?.
De overste brulde: Men zorge voor de
veiligheid van den gavangene !"
E ndelijk kwamen zij bij het stalhui». De
g'~vangenisdeur werd geopsi d ea Walter Scant il!,
bevrijd VÊU zijn boeien, naar binnen ge worpsr.
Tweehonderd gewapende manschappen
werden rondom het iieb>us gopoa'eerd.
Walter echler begon, ondanks zijn. gestoord i
spijsveitering, buiten zich zelf van vreugde,
te dacaen, sioeg als dol met armen en beencn
in de lucht en Pchaterde ze o lang, tot hij
uitgeput op den grond neerviel. Hy was ge- .
vanzen l Gered! Gered!
Zio werd bet kasteel Champignet dan
vijand, die bet er slechts zes uren had kun
nen ulthouieti, wedar afhandig gemaakt.
Overste Ritier, lakenhandelaar van beroep,
die aan het hoofd der strijders van L^i
RoeheOysel had gestaan, kreeg een onderscheiding.