Historisch Archief 1877-1940
No. 1756
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Padvinders te A-naterdam.
Padvinder-ambulance.
niiiiiiiiiiiniiil
iiiiuiiiiniiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitii
iitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiii
tatie zeer eng aan tot volkomen
vereenzelying met de phases van het beeld.
Ik had ook no. 2 kunnen kiesen (Jenxde
Vagnes) ter ontleding of no. 3, doch het ge
heel bestaat hier uit veel minutieuze détails,
welke me zonden dwingen tot een te
wijiloopige bespreking.
Of La Mer in wezen eigenlijk illustratieve
muziek is, doet weinig ter zake. Ik volg
liever de spontane ontwikkeling eener
gegedachte, vooral waar het fondament 200
immaterieel il ah hier, (want tot werkelijke
programma-muziek geraakt Debussy nergens)
dan het starre komen en gaan van een
reademisch eerste en tweede thema, doorvoering
en herhaling, wat o.a. Maz Rager nimmer
zal kunnen laten. Dit formalisme heeft voort
aan enkel historische verdienste, evengoed
als de generaal- bas of de f uga.
Dat er in Debussy's kunst eindelijk een
nieuw geluid klinkt, staat vast. I) hu niet
de schepper van het muzikale sensitivisme?
Decadent mag men Dabussy niet noemen,
omdat bij geen epigoon is. Ricuard Strauss
en Reger zijn honderdmaal meer decadent
dan Debuasy. Dat de kunst van den
Franschman voor verder ontwikkeling vatbaar is,
lig kt mjj ontwijfelbaar. Ziehier een
contrapuntiek van klanken* waarin de melodie
slechts nu en dan doorzingt; de kiem der
wedergeboorte, de loochening van alle har
monische methodiek, kan voldoen voor hare
levensvatbaarheid. De ontwikkeling zal schui
len in de verdere individualiseering van
lederen toon tot melodie, (sonder
harmonischen ondergrond).
Cornelis Dopper bracht La Mer het vorig
jaar op 't répertoire van het Concertgebouw
orkest. Willem Mengel berg her ratte Doppers
poging, die toen allerwege een mislukking
scheen, en heeft de vorige week Li Mer drie
maal op ry uitgevoerd, een propaganda, waar
mee wq instemmen uit den grond van 't hart.
MATTHIJS VERMEULEN.
Architectuur op het Tooneel,
De opvoering van Romeo en Julia door het
gezelschap onder directie van Einard
Verkade, is voor een architect een
gereedeaanEUNSCHAPPEUJKE
Een lienwe trans-atlantiscbe loctitreis.
Een half j aar geleden stond de wereld op stel
ten d oor Wellman's poging om in een beet
uurbaren ballon den Atlantiscaen Oceaan over
te steken van Amerika naar Europa. In deze
rubriek heb ik toentertijd Wellman's
luchtschip uitvoerig besproken, en nit de vele
afbeeldingen in verschillende tijdschriften
herinneren zich velen ongetwijfeld photo's
van zgn tocht. Vooral de lange staart van
benzinebussen, de equilibrator, maakte veel
opgang en ondervond ook veel critiek. Da
tocht mislukte droevig; ten prooi aan den wind
zwierf de ballon rond totdat de bemanning
haar in den steek liet. De reden van deze
mislukking werd algemeen gezocht in den
langen equilibrator, die den ballon een zeer
onaangename beweging meedeelde, waardoor
de toestand onhoudbaar werd. De ingenieur
Vaniman, die de plannen ontwierp en de reis
ook meemaakte, heeft echter door zijn reis
verhaal aannemelijk gemaakt dat niet de
equilibrator de hoofdschuldige was, maar het
onbruikbaar worden van een der beide
motoren. De windkracht nam toe, en de
weerstand, die de door het water gesleepte
equilibrator ondarvond, werd de oorzaak dat
de ballon nu eens daalde, totdat bijna da
geheele sleepkabel in zee lag, dan weer ge
leidelijk rees totdat de geheele kabel uit het
water werd opgelicht. Op deze wijze slingerde
de ballon tnaachen hemel en zee, eens in
elke tien minuten. De hierbij ge voegde figuur
geeft eenig idee v»n deze, voor de zenuwen
der bemanning zeer hinderlijke beweging. Had
Wellman den tweeden motor onbeschadigd
tot zyn beschikking gehad dan zou, volgens
Vaniman, door middel van de motoren en de
eigenaardige plaatsing der schroeven, telkens
wanneer de equilibrator den ballon omlaag
haalde, deze trekking voldoende tegengewerkt
zy°n. Maar de motor was onklaar, ergo deed
de rqailibrator ongehinderd zijn zin, zoodat
eindelijk het luchtschip verlaten werd, toen
de bemanning er geno-ig van had onderaan
een reusachligen, vjortgeechopten voetbal te
hangen. De tocht was mislukt, maar bewezen
was 't niet dat de gevolgde methode geheel
onjuist was. In denzelfden lijd was de
Vmerikaansche journalist Joaeph Brucker bezig aan
plannen met hetzelfde doel. Hy oefende critiek
uit op Wellman's tocht, waarby hij wel het
motor-defect memoreerde, maar als noodlot
tige fout het gebruik van den equilibrator aan
wees. Wellman's ballon was overleden aan
appendicitis, zonder dat een operatie kon
helpen, daar het verlies van den kabel de
ballon veel te licht had gemaakt. Bovendien
wees hij erop dat het onder de tegenwoordige
omstandigheden totaal onmogelijk is den
Atlantischen Oceaan over te steken, op hooger
breedte dan 35°N. B., met het oog op den
meteorologischen toestand. Daarom wil
Brucker een andere route volgen, een om
weg langs Zuidelijker streken, waarbij hy'
hulp krijgt van standvastig weer en vooral
van de passaat winden.
Hy is van plan, na eenige malen wijzigingen
in de reisroute aangebracht te hebben, als
uitgangspunt de Kaap Verdische eilanden te
nemen, omdat de tocht ondernomen moet
worden in de eerste maanden van het jaar
met het oog op de grootste kracht der
paasaatwinden en op het ontbreken van stormen
in de tropische zeeën in dien tijd. In dit sei
zoen waaien de passaat winden zuidelijk van
het oorspronkelijke aanvangspunt: de
Canarische eilanden. De K. Verdiaehe eilanden
zijn dan echter wel binnen het bereik der
passaten, en bovendien zijn zij vrij
vanstormen. Van dit punt uit moet de pasaaatwind
den ballon voortblazen, evenals zij het deed
met Columbus' schip, in W. Z. W. richting.
zoodat de ballon Porto Rico in West-Indi
bereiken kan. Vandaar gaat de reis langs de
eilanden-reeks naar Havana, dan naar
NewOrleans en eindelijk naar New-York.
Da geheele afstand ia ongeveer 9500 K.M.;
dank zij de windsnelheid, die gemiddeld 24
K.M. per uur bedraagt, hoopt Brucker in
vijf a zes dagen den Oceaan overgestoken te
hebben. Er wordt echter, met proviand,
brandstof, enz. gerekend op een veel lan
ger reis.
Het luchtschip zelf bevat eenige
constructiemerkwaardigheden, die even betrouwbaar
lijken als vroeger Wellman'a equilibrator.
Maar hopelijk worden zy eerst goed op de
leiding een paar opmerkingen aan
tooneelarchitectnur" te besteden. Ook by deze
opvoering evenals by die van de Lucifer
door het gezelschap Royaards heeft men
namelijk architectuur op de p'anken" ge
bracht op een wijze, die zeer afwijkt van de
meestal gevolgde methode, waarbij de deco
ratie-schilder er steeds naar streeft, zoo veel
mogelijk natuurgetrouw de omgeving, waarin
de handeling moet plaats vinden, wear te
geven en dit door schildering op vlakke
schermen, waarop diepe perspectieven, over
stekende kappen, balconp, lijsten met de
schaduwen, die in een bepaald geval daarbij
behooren, worden afgebeeld. Dit maakt, dat
zoo'n schilderij slechts van n punt in de
zaal uit eenigsiins zuiver, maar op elke andere
plaats parspectievisch onjuist moet zijn en
dat by wijziging in de richting van
hettooneellicht de schaduwen averechtsch worden.
Afgezien van het onware, dat daarmee dadelijk
gesignaleerd wordt, heeft dit systeem nog het
nadeel, dat men den toeschouwer in den waan
tracht te brengen een echt bosch, een echte
straat te zien en daarvoor te veel aandacht
gevergd wordt. Dit is niet m o rereenstem
ming met de bedoeling der tooneelspeelknnst,
die een dergelijk op den voorgrond brengen
van de omgeving, van de lyst, die het spel
o nsluit, niet verlangt. De personen, de acteurs
zyn de hoofdzaak en moeten verkeeren in
een omgeving, die bij den toeschouwer niet
meer dan de gedachte, de herinnering wak
ker roept aan de omgeving waarin de auteur
zich het spel verbeeld heeft. Aan de ver
beelding van den toeschouwer moet overge
laten zyn, deze omgeving te détailleeren, te
voorzien van alle détails, die elk toeschou
wer voor zich zelf daaraan vermag toe te
voegen, al naar de mate zijner ontwikkeling.
Hoe minder de verbeelding van den toe
schouwer gestoord verstoord wordt door
wat de tooneeldecorateur vertoont, hoe meer
de aandacht op het eigenlijke spel gevestigd
zal blij ven en het genot dus verhoogd wordt.
Ia het bijzonder is dit het geval met de ver
tooning van een stuk als de Lucifer. Daar
toch wordt de handeling verondersteld in een
omgeving die nooit gezien is, alleen in de
verbeelding kan bestaan, een omgeving, die
de hoogste zuiverheid, de grootste reinheid
ademt de engelenburcht, in hemelsche
oorden, waar de strengste orde geen wet,
doch vanzelf sprekend is, waar het licht
geen richting heeft, waar atmosfeer niet
is, schaduw ontbreekt waar men tot
het hoogste opgestegen ia. De opvatting
van den heer Roland Holst, die het stuk
aankleedde, valt dus zeer te pryzen,
waar hy de geheele omgeving door een yl
blauw voorstelde, de plaats der handeling de
top van een burcht", die men niet kan be
reiken dan door te stijgen, doet zyn. Da
aard van ons tooneel brengt nu echter mee,
dat die plaats der handeling niet anders dan
stoffelijk voorgesteld kan worden: de top
van een burcht. Wordt de omgeving op ge
lukkige wijze door het yle blauw verbeeld,
minder gelukkig ly kt mij de voorstelling van
den engelen burcht. Wel was deze niet op
de gebruikelijke manier voorgesteld door een
bedriegelijke schildering op vlakke schermen,
maar de vertoonde architectuur is weinig
hemelsch". Zjj behoorde dan toch te zyn
van groote zuiverheid, eenvond, ordelijkheid
en reinheid, wil zy de verbeelding van de
toeschouwera niet verstoren. Het is te ver
onderstellen, dat de meesten zich deze om
geving in hunne verbeelding scheppen in
vormen, zwevend naar de antieke
architectnnrvormen, omdat de antieke bouwkunst
wel het meest deze eigenschappen nastreeft
en het sterkst in ons en zeker ook in
Vundel's tydgenooten de herinnering aan
genoemde eigenschappen wakker roept. Wie
van meening is, dat ook dit onjuist is, omdat
in de hemelse hèoorden de schoonheid der
antieken nog overtroffen moet zijn, dien zij
dit toegegeven. De toeschouwer vraagt echter
niet meer dan het opwekken van zyn ver
beeldingskracht, zonder dat deze verstoord
wordt.
De architectuur by de Lucifer-opvoering
vertoond, beantwoordt niet aan dezen eiach :
er zyn storende fouten in die architectuur,
die niet alleen door architecten, maar ook
door schoonheid beseffende leeken moeten
gevoeld- worden. De beëindiging van den
hemel turcht wordt voorgesteld door een
borstwering, waarop een zuilenrij, bekroond
door een soort kroonlijst; in het midden een
cirkelvormig koepeltje, gevormd door eenige
kolommen en bekroond door dezelfde kroon
lijst en een borstwerinkje, waar oo ven een
&CM/ODELDE HOÓtjTf
.-GERIHGSTE
HOO&TETREKKRACHT Vftrt D£H EpUtllBRATOR
Fig. 1. OP EN NEERGAANDE BEWEGINGEN VAN WELLMAN'S BALLON, VEROORZAAKT DOOR
DBN EQUILIBRATOR (KABEL VAN BENZINE RESERVOIRS). De pijltje» geven de richtingen aan
van de winddruk, de trekkracht van den equilibrator en de hieruit reiulteerende
benedenwaart» gelichte kracht, die de ballon telken» omlaag haalde.
proef gesteld, zoodat teleurstellingen niet
voorvallen op de reis zelf, maar op een of
ander schadeloozen proefto?hf-.
De ballon heeft net typa Parseval VI",
maar is iets gewyzigd. De lengte is ruim 60
M., de grootste breedte ruim 17 M, terwijl
de geheele gedaante eivormig is, dua met een
stomp en een spits uiteinde (zie fii. 2); de
wand bestaat uit afwisselende lagen rubber
en ballonatof, wat het gas ver lies zooveel m
ogeluk en zooveel noodig is, zal beperken
Da geheele ballon is ingesloten in een
tweede, uie uit een slecht-warmte-geleidende
stof bestaat en overal rnim l dM. wijder is
dan de eigenlijke ballon. Deze ruimte tus^chen
de beide ballon-wanden ia gevuld met lucht;
zoodoende hoopt men de enorme hitte der
zonnestralen in deze lage breedte te bestrijden.
Er is echter tijdens de reia een keer of zea de
wisBiling van kouden nicht tot warmen dag
te ondergaan, wat voor een ballon een naar
ding is, daar de zonnestralen het ges doen
uitzetten, zoodat het uit de veiligheidsklep
ontsnappen moet, als men niet enorm hoog
stijgen wil. Hierdoor zou veel meer gas ver
loren gaan dan ooit door lekkage wegging.
Er moest dus een middel badacht worden om
de gaa-verhitting door de rijzende zon sterk
te verminderen. Hierbij is het verschijnsel
toegepast dat een snel veriampende vloeiatof
verkoeling teweeg brengt, zooals iedereen
beproeven kan door eau de cologne op de
huid te brengen; zelfs met een water natte
hand is dit al te merken, maar nog duide
lijker wordt het merkbaar als men de hand
heen en weer beweegt. De luchtstroom langa
de hand bevordert de snelle verdamping, lus
ook de afkoeling.
Brucker heefc vanuit het schuitje een
waterleiding aangebracht, die omhoog stijgt
naar de veiligheidsklep om vandaar uit naar
voren en naar achteren te loopen midden
langs de ballonrug. De uiteinden dragen
pproeiers, terwijl de leiding overal zijdelingsche
openingen heeft. Zoodra de zon krachtig wordt,
wordt door middel van pompen water om
hoog geperst langa deze leiding Dit water
loopt in een dunne laag over het geheele
ballon hulsel omlaag en daar de ballon een
vaart van eenige tientallen kilometers heeft,
zal de hierdoor ontstane luchtstroom de
waterlaag snel doen verdampen, waardoor
ballonhulsel en ook het gas koel blijven. De
hierbij staande figuur 2 verduidelijkt de wer
king van dit stelsel. Bovendien zal de ballon,
by gas-uitzetting, de grooter sty'gkracht be
stryden door als tijdelijke ballast water uit
zee op te halen (dat bovendien gebruikt kan
' worden voor het sproeien). Dit waterophalen
geschiedt door een staalkabel van l cM. dikte,
waaraan een aantal peervormige stalen
e.umerg hangen met een inbond van 25 liter
ieder. Deze emmers hebben bovenaan vier
gaten, zoo lat zy, in zee neergelaten, door
hun beweging in het water, vanzelf volloopen
(zie afbeelding). Daar zeer veel afhangt van
deze beide werkzaamheden, en het buiten
poortje zonder dikte. De eisch, dit poortje
te maken, heeft den ontwerper blijkbaar
parten gespeeld: het heeft de hoogte van
het voornaamste gedeelte van het decor
zoo zeer gedrukt, dat de acteurs te groot zyn
om onder het koepeltje te kannen staan. Om
dit toch mogelijk te maken, heeft men de
architraaf lyst en het fries van het hoofd
gestel maar 'n beetje boogvormig uit ge
keept" wat natuurlijk hinderlijk is, vooral
omdat niettemin de Engelen er nog maar pre
cies onder passen. De strengheid, de klaar
heid, die deze architectuur moeten kenmer
ken, wordt verder geschaad door de plaatsing
van de kolommen, waarin regelmaat ei> orde
lijkheid ontbreekt. Opvallend hinderlijk ig
het ontbreken van een kolom, een steunpunt,
op de plaats, waar de kroonlijst in het cirkel
vormige koepeltje overgaat; op deze plaats
heeft men er maar wat van gemaakt. Ook
de verhouding en de vorm van de kolommen
verstoren de rust; de basementen zyn veel
te groot; de kapiteelen heb hen iets Gothisch,
de rechte schachten zyn met zinneloos mo
derne ornamenties beschilderd. De kroon ijst
schijnt samengesteld met behulp van een
boekje van aan de fabriek voorradige ly sten
en andere houtwaren". De borstwering, waarop
de kolommen rusten, wordt hinderlijk door
den slechten vorm der gemarmerde paneelen,
die trapsgewijze de traptreden onregelmatig
volgen; de borstwering op het koepeltje
wordt op storende wyze in het midden door
een opening onderbroken, vormt geen beëin
diging en is geen overgang naar het platte,
met een gordyntje gesloten poortje. Kortom,
het geheel vertoont een architectuur, die de
kwaliteiten, die men hemelech zou kunnen
noemen, mist en die dus niet beantwoordt
aan de eischen, die men voor een opvoering
van de Lucifer stellen mag. Het is jammer,
dat de kunstenaar, die het idee aangaf het
spel te vertoonen te midden van het yle
blauw, dat ons den indruk geeft der onein
digheid en der zuiverheid, niet bedacht heeft,
dat er voor het scheppen van zuivere archi
tectuur oude, zorgvuldig u tgewerkte orde
wetten bestaan. God schiep al, naar maat
en lal." Dit heeft de ontwerper der
Luciferarchitectuur vergeten.
Voor de kleuren van den hemelburcht is
een vaal omber gekozen, waardoor de
archiinuiMiiMiMMMmiiiiiiiiiiiiiiilllimii
dienst zyn van den motor gedurende enkele
minuten reeds ernstige gevolgen zou hebben
voor de gas-verhitting, is men in staat, in zoo'n
ge?al met de hand dit water halen en sproeien
te verrichten. Met een inwendigen ballon, met
lucht gevuld, kan men het ballonhulsel ge
spannen houden, in geval van gasverlies.
De Suchard", zooals de ballon gedoopt is
naar de bekende Zwitsersche chocolade-fabri
kant, die een groot deel der onkosten be
strijdt, draagt als fchuitje een boot van 10 M.
lengte, 3 M. breedte, en 1.75 M. diepte. In
plaats van zooals Wellman deed, machines,
J en zichzelf te plaatsen op een plankier, met
daaronder hangend de reddingboot, die inge
val van nood met eenige moeite te bereiken
en los te maken was (het gevaar bleek bij
het gebruik maken ervan 1), heeft Brucker de
motoreu en reservoirs alle in deze boot zelf
aangebracht, tegelijk met allerlei nautische
en meteorologische instrumenten. In gewone
omstandigheden brengen deze motoren de
luchtschroef in beweging; in geval van nood
wordt de ballon prijs gegeven en vaart de
boot als motorboot over de Oceaan, die in
deze tijden zoo veilig is ala een vijver. Boven
de boot is nog een plankier aangebracht, dat
door middel van een touwladder uit de boot
te bereiken is en dat de toegang is tot de
ballon-deelen en bovendien als dekrnimte kan
dienst doen. De stabiliteitsvlakken en het roer
zijn gelijk aan deselfde toestellen büde
Paiseval-luchtschepen.
tectunr, tengevolge van de tegenstelling met
het blauw vam den achtergrond, onnoodig
sterk spreekt. Zon door het toepassen van
marmerachtig wit, blauwachtig wit als hoofd
kleur, de architectuur niet meer in het
blauw der omgeving opgelost zyn?
De voorstelling van de Romee en Jolia
moet ons in een geheel ander milieu bren
gen : Italiëtijdens de Renaissance. De voor
gaande beschouwing leidt er toe, dat de
toeschouwer voldaan zal zijn, indien de
kenmerkende hoofdeigenschappen van de
bouwkunst der ItaliaanBche Renaissance hem
in de decors vertoond worden. Hierin is de
heer Verkade vrijwel geslaagd, hoewel de
detailleering bedenkelijk is, hoe sober ook
toegepast. De beste qualiteit van de decors
der R. en J. is wel, dat zy wederom drie
afmetingen hebben, dikte vertoonen, die
geen geschilderde, bedriegelijke, doch wer
kelijke dikte is. Omdat bovendien lijsten en
versieringen volkomen vlak voorgesteld
worden door lijsten en ornamenten, die ook
weer de herinnering aan de Italiaansche
Renaissance wakker roepen, heeft- de heer
Verkade vermeden, dat de schaduwen
valschen indruk wekken. Opmerkelijk en prij
zenswaardig is jok het geheel ontbreken
van coulissen; de architectuur eindigt als
het ware in de zaal der toeschouwers, die
daardoor meer medeleven, tegenwoordig zyn
by de plaats der handeling. De acteurs komen
op en gaan af door zijpoorten, die niet enkel
een opening zyn, uitgezaagd in een dun
schot, maar ook zy wanden hebben. Altemaal
zoovele deugden.
Het is daarom jammer, dat de detailleering
niet beter is. Het balcon rust op zuiltjes
(werkelyke zuiltjes, niet van een platte plank
met een streep schaduw er op), maar er zyn
er twee te veel. De balcon-balnstrade er
boven is te mager: vooral de hoekpenanten
ervan zyn storend dun en staan niet op de
goede plaats, terwy'l de beëindiging tegen
den muur lang niet fraai is. Er is een fries,
beschilderd met guirlandes, die echter «iet
Italiaansch zijn. Hierboven een muurschil
dering, waarbij de postementen der voorge
stelde kolommen slecht van verhouding zyn.
Al deze détails zyn hinderlijk voor den totaal
indruk, leiden de aandacht af, werken min
of meer storend op de toeschouwers, die in
't algemeen geacht mogen worden de Renais
sance vormen vrij goed gewend te zyn. Het
is dan ook voornamelijk de hoofdopset, die
ons er dadelijk op wijst, dat de handeling in
Italiëtijdens de Renaissance plaats heeft.
Vooral de groote middenpoort, met
halfcirkelboog afgesloten, en de opbouw van den
verderen muui met fries en balustrade steu
nen dien indruk. Met het balcon in
Renaifsance-hoofdvorm zon dit decor voldoende
geweest zyn, mits sober, maar zuiver gede
tailleerd. Het is voor den heer Verkade een
waagstuk, architectuur te maken en het ware
te wenschen, dat hij zyn aandeel daarin niet
verder uitgestrekt had dan tot het aangeven
van het idéa, dit ter uitwerking overlatend
aan vaklieden, gewoon door hun
dagelykschen arbeid aan het maken vam
bouwkunkige vormen. De kleur van het decor is
goed, namelijk niet opvallend en de kleurige
personen goed omlijstend. De heer Verkade
weet een dankbaar gebruik te maken van
prachtige gordijnen, die met de personen
onophoudelijk, het geheele stuk door, prach
tige kleur-groepen vormen. De ontwerpster
van costumes en gordijnen, mej. Cato Neeb,
komt daarvoor veel lof toe. Aan de com
pleetheid van de opvoering der Romeo en
Julia wordt door de D ij zonder e decors en
fraaie costumes veel bijgedragen.
Beide voorstellingen, zoowel die van de
Lucifer ala die van de Romeo, geven ons het
verblijdende verschijnsel te aanschouwen, dat
De twee motoren, van 200 P.K. ieder, zullen
een snelheid geven van 29 K.YT. per uur,
wat, geholpen door de paesaat-snelheid, den
tocht in het gehoopte vyfcal dagen zal doen
afloopen.
De juiste richting moet met behulp van
sextant-waarnemingen e.d. bepaald worden,
maar zal wel dezelfde enorme bezwaren op
leveren als by elke ballontocht, ook die van
Wellman. Maar Amerika is breed, zoodat
Brucker er wel ergens tegenaan zal waaien l
Eind Februari of begin Maart hoopt hy' zyn
tocht te beginnen. Gezien het feit dat Bruc
ker niet zoo boven het doen van
proeftochten verheven is ala Wellman, en dat hij den
wind in den rug heefc in een streek die
bovendien rustig is, kan men van Brucker's
reis meer succes verwachten dan men van
Wellman's tocht te zien kreeg. Maar ten
eerste is B. nog niet in Amerika en ten
tweede: als hij er komt is het nut der reis
problematisch, daar een luchtschip-verkeer
niet alleen met de wind achter" rekenen
kan en met speciale jaargetijden. In dit op
zicht zal het belang van dezen tocht veel ge
ringer zgn dan Wellman'a reis door dik en dun.
Vaniman heeft zelf ook reeds een tweeden
tocht aangekondigd van Amerika uit, zoodat
hij zijn systeem niet hopeloos vindt.
P. VAN OLST.
Fig. 2. "^DE SUCHABD", BHTJCKER'S BALLON. De profiel teekening geeft een
goed overzicht over d<- geheele ballon-inrichting, terwijl door profi'l- en
bovenzydeteekening het sproeieyiteem zichtbaar is gematkt, dat den ballon koel houdt.
Recht» onderaan i» de kabel met emmers afgebeeld en daarboven een emmtr
afzonderlijk, met openingen en loodgewicht. Met deze emmers wordt tijdelijke
waterballalt ingenomen en het noodige sproeiwater.