De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1911 7 mei pagina 5

7 mei 1911 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 1767 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. t StatiBffiwert Wederom U het jaarverslag van het Haagtche Btationscomité, uitgaande van* den Ned. Vrouwenbond tot Verhooging v»n het Zed. Bew. , (Haagscha Afd.) verschenen, en, zooala andere jaren, getuigt het ook na weer niet alleen van het nmt dat dit werk heeft, maar tevens van het vertrouwen dat al meer en meer van., de zijde van het publiek in ons werk wordt gesteld. 'Dat nog vele meiejes en jonge vrouwen onder . bédriegelQke voorwendsels door mid del van advertentiën naar den Haag en andere groote steden worden gelokt, kwam ook dit jaar weer herhaaldelijk uit Het mocht ons in niet minder dan 32 getallen gelukken, door de goede zorg van onze statiÓBBJoffrouwen, de meisjes aan een ge wis verderf te onttrekken. En ai» toewijs hoezeer die hulp werd opprqs gestald, -kan dienen, dat de meiejes sonder uitzondering dankbaar gehoor gaven aan den wenk en terstond naar hare onders terug keerden. Aan de stations sullen nu aan ieier meisje dat aankomt, kaarten worden uitgereikt, waar op de adressen der tehuizen staan vermeld, alsmede de plaatsen alwaar zq zich in hare vrije avonden aangenaam en nuttig kunnen bezighouden. . ? Herhaaldelijk gebeurt het, dat een meisje op den trein wachtend, op het perron wordt aangesproken door een netgekleede heer of dame. Aanschouwelijk voorgesteld zag men dit bjj de voorstelling van Albert Frères van de Blanke Slavin", en het is aldus, niet alleen op de films, maar in de gewone werkelijkheid. Die heeren en dames, ? die de ronselaars zenden, zqn gewoonlijk welbespraakte, schqnbaar zelfs beschaafde individuen. Welnu, komen de meisjes onder de hoede van een dergelijk persoon, dan zijn zij in vele om niet te zeggen de meeste gevallen verloren. Immers, haar wordt voorgespiegeld een prachtige betrekking met hoog salaris, gewoonlqk bjj een rijke alleenwonende dame". Is het wonder, dat op die wijze jaarlijks vele meisjes ten offer vielen, toen de be schermende hand van het stations w ark zich itog niet naar haar uitstrekte. Maar niet alleen de aankomenden, ook de in de stad vérfoevenden hebben zoo vaak bescherming van noode, en, ook in zulke gevallen wordt de hulp van de stationejuffrouw ingeroepen. Onlangs werd onze ijverige Directrice me juffrouw van Malssen bij n meisje geroepen van cestien jaar. Zq was door een ontuchtig leven onherstelbaar ziek geworden. Zjj wilde niet naar het ziekenhuis en werd door haar broeden en zusters gemeden vanwege de kans op besmetting. De moeder was hard en ruw; maar toen onse Directrice vjoeg: Hebt ge uw kind gewaarschuwd voor de gevaren die jonge meffjea, bedreigen T" was het antwoord: dat sjj' verzuimd had dit te doen. Hoevele jonge lerens gaan op die wijze verleren, door onbekendheid met het gevaar. %öflor?et tationswerk wordt op -iit gevaar aFm*«r'*rf meet het oog gericht. Voorheen kead* men het zoo niet, en werden de slacht offers eenvoudig door de familieleden ge negeerd, omdat zy zoo'n schande over hen hadden geb/acht. JEn tocfr wordt dit gevaar, waaraan de onkunde bloot staat, door velen nog veel te liaht geaóht, hetgeen me nog onlangs uit het volgende geval bleek. * Hfj huiswaarts 'begevend na een bezoek aan RQswb'k, werd ik aangesproken door een mooi jong meisje, dat mij den weg yroeg naar een straat een half uur gaans verder. . Zo was nog nooit, hoorde ik van haar, in den Haag geweest. Ik, wilde haar op de tram brengen, om na den conducteur te hebben ingericht, haar aan het adres te doen af zetten. ? Maar tij was geheel zonder geld en verbaalde dat de familie waar zq op bezoek" iiiniiiimiiiiiii UIT DB NATUUR. Pierensteken. Ruim vqftien jaar geleden werd er in het Kostuum bjj het steken van zandaal (zeepier); vroeger te Paeeena, en misschien nog « hier en daar op de Wadden-eilanden. zon gaan, had geschreven, dat ze maar altijd recht door dan toch met tal van boch ten moeat loopen. Haar weg leidde juist door de drukste straten. Ik gaf haar den raad om dan maar voor mqn rekening een kaartje te nemen, en zette haar veilig op de tram, haar natuurlqk aanradend met niemand te praten. Zoo laten sommige ouders haar kinderen op bezoek" gaan naar een stad als den Haag I Is het wonder dat er velen w graken? Voor de politie is het vaak zeer moeilijk de verlorenen op zoo'n wq'ze te vinden. Want vaak zqn ze per auto al lang de grenzen overgebracht, voor de politie kennis krijgt van de vermissing van het meisje. Onlangs werd er maanden lang naar een meisje gezocht, tot zq eindelijk door een toeval in Brussel werd gevonden. Niet alleen aan de stations, ook bij de aankomst van bootjes, stoomtrams enz. wordt het werk gedaan. Het moeielqke is voor het comitéde meisjes verder te helpen, wanneer zjj aan het gevaar van in verkeerde handen te vallen z|jn ontsnapt. * ffiet allen zqn geschikt om terstond in betrekking te gaan. Men moet ze eerst leeren kennen en weten waarvoor men ze kan aaabevelen. Veal zorg en moeite geeft het, om een meisje, dat reeds veel heeft doorgemaakt, niet alleen op den goeden weg te brengen, maar ook te houden. Zq kan zoo veilig niet opgeborgen zyn, of de verleider weet haar te vinden, en niet zelden speelt een noodlottig toeval hierbij een groote rol l Daarvan* zonden wq treffende staaltjes kunnen meedeelen. De strqd wordt de eens gevallene niet gemakkelijk gemaakt, en, voegt men daarbij de omgeving waarin velen zqn opgevoed, dan moet men in aanmerking nemen en bagrqpen, hoe ontzettend zwaar de strijd, maar hoe heerlqk dan vooi* ont de overwinning is. Dan zqn wq vergeten al de ellende die voorbij is, en wq verhengen ons met haar die weer aan het werk, haar dankbaarheid op alle wq'zen tracht te uiten. Oalanga kwam een treffend sterfgeval voor van eeu Indisch-meisje, dat, verstooten door haar familieleden, uit Brussel naar den Haag werd gezonden. Zq werd liefderijk opge nomen in het Doorgangshuis, alwaar zq aiet alleen lichamelijk doch ook geeste lijk hoewel volwassen kende zq bq haar aankomst lezen noch schrijven werd verzorgd. En hevige ziekte, die ongeneeseIflk bleek te zjjn, maakte een eind aan haar leven, waarin zq zooveel smart, en, alleen sinds haar verblqf alhier vreugde had leeren kennen. In het Diaconessehnis werd zq met de meeste liefde verpleegd. In het afgeloopen jaar werden door het Stationscomitéalleen aan de Hollandsche Spoor de Katholieke Afd. bezet de Staatsspoor niet minder dan 830 meisjes en vrouwen hulp verleend. . Dit feit spreekt voor zichzelf en niemand zal nu meer vragen: Heeft het Stations werk reden van bestaan? Maar we tobben steeds met geldgebrek; en daarom wilden we graag wat bijdragen, of, leden hebben die jaarlijks ? l of meer voor het goede doel willen afstaan. Gevoelt ge iets voor het streven van het stations werk, zend dan Uw opgave als lid of bydrage aan onderstaand Comitélid met de bq voeging of het bedoeld is voor de Katho lieke of Protestantsche Afdeeling. H. VAN DB MOBB. 59 Hngo de Grootstraat. Den Haag. Verder voor Amsterdam: Mevrouw de Graaf?Voüte, Keizersgracht 111. Rotterdam: Mevrouw Roder?Wefers Bettink, Stationsweg 63a. Groningen: Mevr. Bleeker?Wildervanck de Bléconrt. Rijksmuseum te Amsterdam een nationale tentoonstelling gehouden van kleederdrachten. Uit alle hoekjes van ons land, waar maar een bq zonder e dracht in zwang was, kwamen de kleedingstnklcen in; bij vele was een of ander kenmerkend attribuut gevoegd. Dat gaf meestal een aanduiding van de omstan digheden, waaronder het costunm werd ge dragen. Zoo kon men zien, wat rouw- en wat tren «kleeding was, en hoe gehuwd of onge huwd bq jongelui in de kleeding werd uit gedrukt. Wassen beelden dienden als dragers. Het was voor iedereen een belangwekkende tentoonstelling. Maar wat mij in het bijzonder interesseerde, was een vrouw met een wqde broek aan. Niet zcmeer om de broek, die zij aan had; die zon in deze dagen meer de aan dacht trekken; maar om het wapen dat zq over den schouder droeg; een drietand, als weleer Neptunns. Dit attribuut wees er in elk geval al op, dat de zee er in genaoeid was, en ook het bqecbrift in den catalogus: uit Patsene eo de omstreken van de Lauuerzee. Zandaal-viucherin gaf al eenig licht. Omdat het beeld door die zand-aal?ofschoon ik niet zeker wist wat er mee bedoeld werd met mjjn studie in verband stond, zorgde ik er voor, een goede foto machtig te worden. Die geraakte bq de duizend an dere schetsjes en aanteekeningen, waarover ik bq gelegenheid nog wel eens iets «ou navragen of naslaan, en het meisje met de broek en den drietand zou er nog zitten, indien het mensch doer haar beenbekleeding niet weer actueel was geworden. Om te weten te komen welk dier met dien zandaal bedoeld wordt de een beweerde een lancet-viecbje, de ander een gewone strandpier heb ik in Groningen eens geïnformeerd bq' luidjes van de wadden-kant afkomstig. Daar bleek het mq, dat, het costnum in kwestie op het vaste land in het geheel niet meer bekend is, misschien alleen nog op Ameland te vinden zon zqn; wel trekkende visschersvronwen bq het botprikken en pierensteken hun oudste plui j e aan, en dan droegen de meisjes en vrouwen ook wel visschersbroeken als die voor de hand lagen; maar van een bepaalde kleederdracht zooala mqn foto die vertoonde, had niemand, wie ik er ook naar vroeg, eenige berinnering; een enkele bad zoo iets wel eens iu een leesboek j e gezien. Een goede kennis, uit het noor den afkomstig, zon, als hq met Paschen naar huis ging, nog eens Voedsel in Japan, Het voedsel in Japan bestaat hoofdzakelijk uit visch, rqst en eieren, hetgeen driemaal per dag gegeten wordt. Bq de rijst wordt meestal zuur gebruikt om deze smakelijker te maken, ook wel blaadjes zeewier in een soort olie gedoopt. Men eet met twee stokjes, waarvan er een tnsschen duim en wijsvinger en het ander tnsschen voorsten en middelsten vinger gehouden wordt. De hoofddrank is thee, die zonder melk of suiker uit kleine kopjes gedronken wordt. Verder drinkt men «sako" een soort alkoholischen drank, uit rijst gemaakt. Gewoonlijk neemt, men dit voor den aanvang van het middageten. Ook gebruikt men verscheidenheid van groenten en fruit, die echter eene geheel andere bereiding ondergaan dan bq ons. Men eet niet van borden, doch uit kleine kommetjes, die in de hand gehouden worden. Bq een diner heeft iedere gast zqn eigen tafeltje, terwijl hq eenvoudig op den grond plaats nee ut, want zooals ieder wel weten zal, gebruikt men in Japan geen stoelen. De tafeltjes zijn daarom natunrlqk heel laag. Een al Ier vreemdst e gewoonte is, dat iedere gast, het eten dat hjj overgelaten heeft, netjes in een daarvoor speciaal bestemde doos mede naar huis krijgt. Ook wordt aan het einde van den maaltijd voor ieder een groote rauwe viech neergezet en ie men ver plicht, die met de overige bagage mee te nemen naar zq'ne woning. Bq een diner aan het hof krijgen de gasten by het weggaan keurig bewerkte zilveren doo;jes gevuld met een soort snikerboontjes en meestal vastgebonden met rood zqden koorden. Aan lederen bezoeker, het doet er niet toe op welk uur van den dag hq komt, wordt terstond voedsel voorgezet, dat meestal bestaat uit rqstekoekjes met 'n sausje en thee. De Japanner schijnt eene groot lief hebber te zyn van zoetigheid, afgaande op het groote getal koek- en snikerwinkeltjes, dat men in alle straten aantreft. Op bepaalde dagen van het jaar is men verplicht een voorgeschreven voelsel te ge bruiken, welke gewoonte met den Godsdienst in verband staat, b.v. op den eersten Lente dag moet iedereen in den avond boonen eten, en wel elk n boon meer, dan het aantal zq'ner levensjaren. Ook strooit men dan boonen rondom zqn hui», om de booze geesten te verdrqven. Tokio. LINK B. iiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii. ADEELDEL Bedelaar. In Berlijn werd dezer dagen een bekend bedelaar in n der buiten wq ken aangezocht om een kleine schuld aan huishuur te betalen: hq hield zich, of hq geen duit bezat; maar toen men kort daarna gerechtelijk be slag wilde leggen op de zeer schamele meu belen, en onder anderen ook een klein kastje uit 't huis wilde dragen, verzette de man zich zóó heftig; dat twee politie-agent en hem moesten knevelen, om de gerechtsdienaren vrij spel te gé*vtfn." T5ezëopenden een der laden, en ,za|en "|fet zi.tot boven aan toe gevuld was met" ziJ/erTen' goud geld.' 'Men legde voprloopig' beslag op de som, die wél geteld drie en zeventig duitend Mark beliep. De vrees, dat ze vau een diefstal afkomstig was, is ongegrond bevonden; uit alle infor maties blijkt, dat bq ze door bedelen heeft opgegaard. Men heeft thans den kapitalist-op een- slof-en-een-klomp op vrije voeten gesteld; maar hem tevens het grootst mogelijke aantal belastingbilletten op z'n dak gestuurd. *** Onmeruch. Nog een bedelaarshistorie, een minder vroolqke: in een kleine Hongaarsche stad heeft men een zigeuner-vrouw gearresteerd, die langs de huizen ging bedelen met een schreeuwend kind. een kind, dat zonder op houden schreeuwde en daardoor den liefdadigbeidszio van teerhartige moeders wakker riep. Eén was er zoo door het lot van het lllllllllimilllinimillimillllllllUimilllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIII informeeren bq de oude lui; en in de vorige week kreeg ik eindelqk door zqn wel willendheid uitsluitsel; zoowel over mqn foto als over de zand-aal. Dit is al zeker, de foto is historisch ge worden, de act na iteit althans is er af. Want korten t ij d na de kleederdrachten-tentoon stelling verdween helaas de reden voor het bestaan van bet kostuum. Het weid namelqk te Paesens gedragen door de visschersmeiejes, als zq voor vaders of broers, die op de Paesensche visschersvloot voeren, aas gingeu steken op de wadden. Een noodlottige storm vernielde onder Texel in dat zelfde jaar de heele Paesensche vloot; er. bleven alleen oude mannen en weduwen en weezen in Paesena over; het pierensteken en daarmee het daarbij passend kostuum was overbodig geworden. Ik herin ner mq nog goed de beschrijving van de ramp in de dagbladen; ook de inzameling, indertijd door het geheele land gehouden, om de ongelukkige achtergeblevenen te steunen of aan een andere broodwinning te helpen. Wat de zandaal betreft, dat was niet het lancet-viscbje, zooals mq verteld was; en zooals ik gehoopt had; dan was ik het er eens gaau zoeken. Dit merkwaardig en beroemd diertje, het prototype van een ge ver veld dier, komt wel op onze noordkust voor, maar is er te zeldzaam, om als aas te kunnen dienen. De exemplaren die vroeger, en tegenwoordig nog, in onze laboratoria voor zoölogie door de studenten worden onderzocht, komen uit het buitenland; veelal van Helgoland. Het aas voor de botvangst, de zoogenaamde zandaal, bleek de strandpier te zqn. Een dier, bekend bq ieder die wel eens aan het strand is geweest; niet aau het zandige strand van den Helder tot Domburg maar zuidelijker of noordelijker op de slikken. Overal, waar maar organische stoffen te vinden zqn, zoo als aan de Scheldemonde op de kust van Friesland en Groningen en de Noord «teeilanden, ziet men, bq afloopend water, den grjjzen rimpe'igen bodem beiekt met kleit e heuveltjes, torentjes van een paar centimeter. Als pas het slik droogvalt, moet ge er bq kleine, in lompen gehulde stakkerf je bewogen, dat ce de vrouw in huis riep ('t was een gure Aprildag) en het kind warme, afgedragen kleertjes van haar eigen klein meisje wilde aantrekken. De vrouw weigerde echter met onverzettelijke koppigheid, de kleertjes van haar kindje uit te trekken. Dit wekte de achterdocht van een der huisgenooten, die op de goede gedachte kwam da politie te waarschuwen. Een onderzoek bracht nu aan 't licht, dat de kleine onder haar jurkje een smallen leeren gordel droeg, waarin eenige kleine stalen puntjes waren aange bracht, die in het lichaampje prikken, zoodra de vrouw de kleine ziel op 't rnpje klopte. Men is van plan op deze ontaarde vrouw een voorbeeldig strenge straf toe te passen. Later is gebleken, dat 't niet eens haar eigen kind was, maar, dat ze 't van een andere vrouw voor eenige centen per dag huurde. Ook deze zal voor het gerecht moeten verschenen. ? *** Ferm aangepakt. De gruwzaamste tyrannen vindt men toch altijd nog in Rusland. Te Petronow een kleine plaats in de nabijheid van Moskou heeft een dame van goeden huize, Mevrou w Jetnowski, haar man (nog wel een Staats ambtenaar) aangeklaagd wegens geweldple ging, en op grond daarvan echtscheiding aangevraagd. Uit de instructie blijkt, dat de hardvochtige echtgenoot zich schuldig maakt aan 't volgend feit: hq was namelqk bizonder gebeten op de hooggehakte schoenen, die de mode voarschrq'fc, en had aan zqn vrouw streng verboden deze te dragen. Zq kon nochtans den lust om met haar tqd mee te gaan niet weerstaan, en schafte zich een modern paar stelt-schoenen aau, dat klonk als een klok. Op den morgen van dien ongelnksdag wandelde zq in den tuin van haar buis; maar nauwelijks had de echtgenoot de hooge hakken bemerkt, of hq greep in zqn woede een revolver, en paukte met twee wèlgemikte schoten op de stelthakken, die hem ergerden. Mevrouw schrok zich half dood, toen ze de dierbare hakken zich voelde begeven, viel achterover... en zal nu weldra onbestorven weduwe zqn, en dan net zulke hooge hakken kunnen dragen als ze maar wil. * * Horloges. Een inwoner van Parijs Monsieur Victor Athanase Pierret, heeft een legaat gemaakt met een rente van 1000 francs 's jaarlijks, dat als prqs zal worden uitgereikt aan den horlogemaker, die het fraaiste snufje aau de markt brengt op 't gebied van horlogefabrikatie. Mq dunkt, de horlogemaker die het horloge der Spaansche dame vervaardigde, dat als vulling was aangebracht in den geplombeerden tand (men zie het nummer van twee weken geleden) zal daarnaar een goede worp kunnen doen. * * » Krasse Oudjes. Eeu gepensioneerde sergant van het FranBcfae lener te Nancy, die deu aangenamen leeftijd van 91 jaren heeft bereikt, ontving dezer dagen een gouden medaille voor het met levensgevaar redden van een drenkeling. Deze drenkeling, zelf een oudje, was een vrouw van 87, die de eigenwijsheid had op straat geen bril te willen dragen, om dat ze vond, dat deze haar te oud maakte. Op een somberen Aprildag, nu twee weken geleden, liep ze nochtans door haar slecht gezicht in 't water. De ridderlqke oud-soldaat, Jean L3ver, sprong haar oogeublikkelqk na en redde het coquette oudje, dat haar kond bad uitmuntend verdragen heeft en weer zoo gezond is als een visch. * * * Le Baiser. Een vrouwelijke dokter, Egther Wakala, in Helsinfors, de hoofdstad van Finland (men weet dat in dit land de vrouwenbeweging op een zeer geavanceerd standpunt staat) heeft een boek van 753 pagina's geschreven over het kussen", geen theorie van de kunst, maar een veroordeeling... eeu veru i IIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII zqn, indien ge den waren aard dezer bouwsels onderzoeken wilt; na een kwartiertje zqn ze al weer verdwenen. Naast de meeste van die zandkokertjes vindt ge een ineen gekronkeld nat grijs voor werp dat bijzonder veel op een worm lukt. Dit echter is de pier uiet; het is zqn excre ment; het dier zelf zit in een gaatje gedoken dat onder het torentje begint; en het is niet gemakkelijk het zonder schep of vork te voorscbqu te halen. Gelukt het n, dan komt er een groote worm voor den dag, geringd als een regenworm. Maar in den regel graaft ga vergeefs. Even als alle borstelwormen, waartoe zoowel deze zeepier als onze regenworm behoort, bezit het dier op een groot aantal segmenten van zqn geringde Iqf stevige borstels; stijve baren, waarvan er minstens twee op eiken ring staan; met deze haken klemt het zich zoo stevig vast in zqn holletje, dat ge m «er kans hebt hem in tweeën te trekken, dan hem er geheel en al uit te halen. Met een schep gaat het nog niet grif. Want het dier kan zich verbazend snel dieper in graven. Kent ge echter zijn levenswijze, dan is de kans hem te wippen, wat grooter. Hq heeft nameljk de t e woon t e, zich bq bet afl jopen van den vloed met den kop naar onder in te boren, tot de punt van zqn achterlijf gelijk komt met het slib; dan kromt hq zich. en komt nu met den kop naar bo ven een paar centimeter verder naar de oppervlakte. Zoo gebogen als een u-rormig buisje, drukt hq uit het achterlijf de onverteerbare deelen van het slib naar de oppervlakte; al de organische stoffen er in, ook levende algen heeft hij ach ter gehouden. Dat de uitwerpselen den vorm van een worm aannemen, heelt een natunrlqke oorzaak. Het achtereinde is name qk wat dunner en slapper dan het middenstuk; en daarin, als in een gietvorm, worden de waardelooze resten van het voedsel bewaard tot eindelqk de eb komt. Dan zijn de wormen er vlug bq, om zich van overbodigen ballast te outdoen, en de strand vogels om hem zelf te verrassen. Wie nu de plaats kan vinden waar de kop (Pucl) Verwondert gq u er o ver dat u w dochter een harem broek wil dragen? Maar hebt gq dan niet thuis een portret hangen van uw grootmoeder zaliger gedachtenis, vqftien jaar oud, met een pqpenbroek"aan. 'm "i i IMIIIII n n mum in min nietigend doodvonaie. In een mét honderden voorbeelden toegelicht, zeer wetenschappelijk betoog, toont .zij aan, het zeer onhygiënische van dit oude en verwerpelijke gebruik" (al dus de dokter). Ook op «esthetische en moreele gronden acht zq het bedenkelijk. Het interes santste gedeelte van het wei k is een geschie denis van het kussen a travers les ;iges," die aan het hygiëaiach-aesthetisch-moreel gedeelte voorafgaat, en die een menigte belangrijke ethnographisch bizonderheden bevat. Met dat al, zou het, indien de Czaar het niet verhoedt, nog weieens mogelijk kunnen zqn, om door 't Finsche parlement, dat voor een geenszins klein deel uit niet zeer jonge vrouwen bestaat, een antj-kuswet te zien voteeren. En toch... ze hebben ongelijk I Wilt ge mijn meening weten?... ik houd me aan 't woord van deu Hongaarsche dichter: Lieber Gott, wenn das verboten war', Da bestand die schone welt schou l angst nicht mehrl" » * Kroning s waaiers. Bizender veel werk wordt in Engeland met het oog op de kroningsdagen gemaakt van de waaiers der Peereases, en de Engelsche artisten beleven gulden dagen. De schilders en teekenaars der jongere Engelsche school zqn met bestellingen overladen, alsof het een wedstrijd gold, wie zich van al deze dames met de fraaiste waaier koelte zal toewuiven. Men heeft mq verteld, dat n der hofdames een waaier laat vervaardigen door den beroemde praeraphaeliet John Everett Millais, die voor dit kunstwerk de kleinigheid zon hebben bedongen van 5000 pond sterling (60,000 gulden). Het wordt geschilderd op wit satijn met een pauw-blauwen weerglans, zoo teer en fijn, dat ze het e ff act der teekening eer verhoogt dan schaadt. De waaier latjes zqn van fossiel-ivoor, ingelegd met bloemranken van goud, waaraan, bloemen en bladeren schitteren, die alt kleine parels en teer-blauwe safiaren bestaan. Het geheet zal een waarde vertegenwoordigen van nagenoeg honderdduizend gulden. Weinig minder kost baar wordt een andere waaier, die uit rag fijne Brusselsche kant vervaardigd is, en waarin de kunstenaressen de portretten heoben weten te plaatsen van het konings paar. Het inlegwerk der glanzende, eboniten waaierlappen bestaat geheel uit eeu incrust bloemen-dessein van schitterende brillanten. ALLEGEA. van den zeeworm verscholen ligt, kan hem gemakkelijk er uit halen. De visschersvrouwen weten dit precies. Zq steken, onmid dellijk na den vloed, den vork vlak onder een tweede gaatje, dat naast het gewone torentje ligt. Is deze opening al dadeljjk dicht geslibd, de afstand van het zand-torent j e is hun be kend, en zq missen zelden. Het lichaam van dezen worm, die kronke lend uit het opgeprikte zand te voorschijn komt, zegt dadelijk dat we hier met eeu bijzondere groep van diereu te doen hebben. Op het middengedeelte van de reeks ringen waaruit het bestaat, bevinden zich een groot aantal roode aanhangsels, die zelf op kleinere wormpjes lijken; maar het zqn niets anders dan de kieuweu, dus de ademaalingsorganeu van den vorm ; daar achter volgt een glad en dunner gedeelte, en Daarin zit de eigenlijke darm van het dier. Wat naast het sandtorentje lag, was de inhoud van dit gedeelte. Het spreekt van zelf, dat bq het prikken van dit visch-aas, hetgeen dadelijk na vloed op de open walden door vrouwen wordt uit gevoerd, geen staatsie-kleederen te pas komen. Het strand is kleiig en nat; de zee spat den menschen, ook bq droog en goed weer, nog vaak genoeg het gele, zoute schuim om de beenen; Bis het niet om de ooren is. Eu op vron «venrokken heeft straffe wind daar op de vlakte zooveel vat, dat hq ze terug flap pert; hij plakt ze de arme menseden zoo om de beenen, dat ze geen voet meer verzetten kunnen. Geen wonder dat hier een baaien mans broek en stevige waterlaarzen tot het costunm van de aal-priksters zqn gaan beuooren; Zondavskleeren zullen het wel nooit geweest zqn. Toch schqnt er nog eenige versiering te zqn toegepast, door een anders gekleurde baan langs de zqden; maar dat kan ook de zelfcant van de lap geweest zqn. E. HEIMAMS. Zeepier, zandaal of strand-aas (Arenicola piscatorum). Illustratie uit De Levende Natuur.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl