No. 1769" DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. 11 HETSJ.ES De noppen Tao M kaartspel, doer H. C. Andersen. (Uit het Deens vertaald door Ed. Coenraads.) Wat een aardige dingen zyn er toch van papier te maken, met behulp van een gebaar en een Ijjmpotl Ieder, die bet kasteel gezien had, moet dat bekennen; het kasteel, dat op die manier was ontstaan. Het nam de hele tafel in beslag en zag eruit, alsof het van rode baksteen was gebouwd; het had een fonkelend koperen dak, het bad torens en een ophaalbrug en in de slotgracht stond water, blank als spiegelglas... want het wès spiegelglas. Op de hoogste trans stond een wachter, nit hout gesneden; hu had een trom pet om op te blazen, maar hij blies niet. Al dat moois was van een kleine jongen, William geheten, die zelf de brug ophaalde en weer zakken liet, die zjjn tinnen soldaten erover liet marscheren, de slotpoort opende om in de grote ridderzaal te kijken, waar breedomlqst, als de schilderyen in een werkelike ridderzaal, de poppen uit het kaartspel hingen: harten, rniten, klaveren en schoppen, de heren met kroon en scepter, de vrouwen met over d« schouderen hangend haar en een bloem of een waaier in de band, de boeren met hellebaard en wuivende veer op de hoed,* net als op de speelkaarten. Op een goeien avend bekeek de kleine jongen weer dooi de open slotpoort de schil deryen van zijn ridderzaal; en het leek toen wel, alsof de heren met hun scepter hem groetten, of schoppevronw de goude tnlp in haar hand hean en weer bewoog, en of hartevrouw haar waaier hoger hield. Alle vierde koninginnen gaven hem beleefd te kennen, dat zühem heal goed hadden opgemerkt. Toen schoof William nog dichter bij om beter t% kunnen zien, maar daardoor stootte hu met zijn hoofd tegen het kasteel, lodat het stond te schudden op zyn grondvesten. De fiere boeren hielden hem toen hun hellebaarden voor, om hem te beletten nog dichter op het slot aan te lukken. Da kleine jongen begreep die waarschuwing best, en knikte hun vriendelik toe; daarna knikte hfl cö^eens ee zei: Zeg toch eens wat l" Maar de poppen bleven stom. Doch toen hy harteboer voor de derde maal toeknikte, sprong die nit zyn kaart en ging midden in de zaal staan. Hoe heet fy?" vroeg hy aan de jongen. Je hebt heldere ogen en gave tanden, maar je moest een beetje meer je handen wassen l" Het wag wel wat grof, om dat zo maar te cegfeo. Ik heet William," riep de kleine jongen, en dit is my'n kasteel en jij bent mijn harteboer l" Ik dien mijn koning en my'n koningin, en jon niet!" was het antwoord. Ik kan nit de kaart springen en uit de lijst springen. En de hoge heren kannen dat nog beter. We konden de wjjde wereld in trekken, als we wilden, maar daar hebben we onze be komst van; het is veel gemakkelijker en gezelliger in de kaart te zitten en zichzelf trouw te blijven." Zy'n jullie vroeger werkelik allemaal mensen geweest?" vroeg het jongetje. Mensen ja zeker l" antwoordde harte boer. Maar niet zulke goeie mengen, als wij hadden moeten zyn. Steek eens een klein waspitje voor my aan, liefst rood want dat is de kleur van mijn heer. Dan zal ik de slotheer want je zei immers, dat jy dat was onze hele geschiedenis vertellen. Maar val mij niet in de rede, hoor l Als ik praat, moet het in n vaart doorlopen. Zie je mijn koning, daarginds, die harteheer? Hy is de oudste van de vier heren, want hy' werd het eerst geboren, geboren met de goude kroon en de gouden appel. Hy begon dadely' k te regeren. Zijn vrouw "kwam met een goude waaier ter wereld, en die draagt zij nog alty' i! Die twee hadden 't maar best, van jongs af; ze hoefden niet naar school, mochten de hele dag doen wat ze wilden, kastalen bouwen en weer afbreken, tinnen soldaten kapot maken en met de pop spelen. Hadden ze trek in boterammen, dan waren die aan alle twee de kanten gesmeerd en ze kregen fijne witte suiker erop. Dat was de goeie, oude ty'd, de gouden eeaw, zo als dat heet. Maar op den duur kregen ze d'r toch genoeg van, en ik ook. Zo stonden de zaken en toen kwam rniteheer." Meer zei harteboer niet; de kleine jongen hunkerde ernaar, nog meer te horen: maar tevergeefs. Hy vroeg dan ook : En toen ?" Harteboer antwoordde niet, maar bleef stijf en trots staan, terwijl hy met beide ogen naar het aangestoken waslichtja tuurde. Da kleine jongen knikte, en knikte nog eens, maar kreeg geen antwoord. Toen wendde hy zich tot ruiteboer; en toen hy die voor de derde maal toeknikte, sprong hy nit zyn kaart, stelde zich in postuur en zei enkel: Waslichtl" De jongen stak dadelik een rooi lichtje aan en zette dat voor hem neer. Daarop presenteerde rniteboer zyn lans en sprak: ,Toen volgde ruiteheer l Een koning met een glazen tuit op zyn borst l En ook de koningin kon men zó in haar hart kyken en dan kleek het, dat zy net zo geschapen waren al a alle andere mensen. Dat vond men zo prettig, dat men uit louter vreugde een standbeeld voor hen oprichtte. Dat bleef daar zeven jaren staan maar het was eigenlik daar neergezet voor de eeuwigheid l" En ruiteboer presenteerde weer zyn lans en staarde voor zich uit in het rode waslichtje. En zonder dat kleine William hem had toegeknikt, kwam opeens klavereboer naar voren, heel plechtig, net zo als een ooievaar in de wei alty'd loopt; het zwarte klaver blad nit de hoek van zyn kaart vloog als een vogel over hem heen, vloog toe a weer terug en streek neer op zyn eigen plaats in 't hoekje. En klavereboer begon, zonder eerst zo als de anderen om een waslichtje te vragen : Niet iedereen kry'gt boter op alle twee de kanten en dan nog eens suiker; zo goed hebben mijn koning en my'n koningin het niet gehad. Die moesten naar school om te leren, wat de vroegere koningen niet hadden geleerd; ook zij droegen een glazen ruit op de borst. Wanneer daar doorheen iemand naar binnen keek, was het alleen om te zien, of er aan het uurwerk binnenin ook wat mankeerde, zodat zy een reden tot schelden hadden. Ik weet het precies, want ik heb al die jaren lang my'n heer gediend; ik dien hem nog alty'd en volg zijne be velen op. Hij wil niet, dat ik van avond nog meer zeg; dus zwijg ik en presenteer my'n lans." Dat deed hy dan pok; William stak echter ook voor hem een lichtje aan, een stralend, wit lichtje. Hoep l" Nog vóór hij het had opgestoken, stond gchoppeboer midden in de zaal. Wat was hy' vlug op zyn plaats gaan staan, en toch hinkte hy, alsof hy een ziek been had. Hy' groette niet, en er kraakte iets binnenin hem, zo als er al zo vél in hem was geknakt en gebroken; hy had heel wat meegemaakt. Nu begon hy te spreken: leder heef c zyn waslichje gekregen, en ik kry'g er ook een, dat weet ik wel. Maar als ons, knechten, een lichtje toekomt, dan mogen de meesters er wel drie hebben, en my'n schoppebeer en -vrouw horen er vier te krijgen, want hnn geschiedenis is heel treurig, het noodlot heeft hun zwaar beproefd. Niet zonder reden gaan zy in het zwart en voeren een grafspade in hun wapen. Ik wil echter hnn geschiedenis niet vertellen, ook my'n eigen historie niet, maar ik wil alleen maar zeggen, dat men my in het kaartspel den se aeldnaa m van Zwarte Piet" heeft gegeven. En eens was ik toch de eerste ridder van my'n koning. Nu ben ik zyn laatste. Ik vertel de historie van myn heer en vrouwe niet, zy willen het niet hebben! Jy kleine slotheer, je moogt van onze historie denken wat ge wilt; maar het is treurig, zo als wy achteruit zyn gegaan. En dat wordt niet weer beter, totdat wy eens op het roode paard zullen ry'den, hoog boven de wolken nit l" En kleine William stak drie lichtjes voor iedere koning en drie voor iedere koningin op; maar de schoppens kregen elk vier lichtjes. Daardoor werd de ridderzaal zó stralend-kelder verlicht, als in het kasteel van de rijkste keizer, en de hoge personages groetten mild en genadig. Har te vrouw be woog haar goude waaier, en schoppevronw zwaaide met de goude tulp, tot er een helle vlam uit oplaaide. De koningen en koningin nen traden nit hnn kaarten en ly'sten, en dansten een menuet, midden in de vuurgloed; de boeren volgden hun voorbeeld. Het was alsof de hele zaal in vlammen opging. Het knetterde en loeide en de vlam sloeg uit ramen en muren, tot het hele kasteel in lichtelaaie stond. Toen sprong William ang stig achteruit en riep om vader en moeder: Het kasteel staat inbrand!" Het knapperde en vlamde, maar door het vuur heen klonk een geruis en een zang: Nu ry'den wy op het rode vurige ros hoeg boven de wolken uit. Zo als het ons, ridderlike heren en vrou wen betaamt. De knechten volgen!" Ja, dat was het einde van Williams kasteel en van zyn kaartspelpoppen. William zelf leeft nog en wast zyn handen. Maar het was niet zyn schuld, dat het kasteel in brand vloog. Geachte Redactie, Het doet my genoegen door Uw hoofd artikel in het laatste nummer van de Groene" in kennis te zyn gebracht met prof. Anema's opmerking over my'n stuk Wedergeboorte". 1) Hierin had ik op meer of min satvrische wy'ze het feit besproken, dat telkens by' het optreden van een nieuw gdoovig bewind, zoovele ambtenaren en ook anderen die in direct iets van de» nieuwen keer der zaken hebben te verwachten, zich óf by een kerk genootschap gaan aansluiten, óf de langza merhand verwaarloosde godsdienstige prak-, ty'ken weer gaan opvatten, m.a.w. wedergeboren worden. Vele dier bekeeringen zyn te frappant en te ongeloofwaardig, dan dat men niet juist by de rechtzinnig waarlyk geloovigen eene diepe kommernis en een vurige verontwaardiging moest verwachten over eene zoo opvallende hnichelary. Echter hiervan in Protestantsche noch in Katho lieke kringen eenig spoor; ieder die zich aanmeldt, wordt trouwhartig begroet, opge nomen, en op de schouders rondgedragen. Nergens in de offleieele kerkelijke bladen een waarschuwing tegen zulk vaak schande lijk gedoe; eene bekeering bly'ft op'tojgenblik de eenige zekere kans om met meer dao gemiddelde snelheid te sty'gen langs den bureancratischen ladder. En wanneer tegen een zoodanig misbruik verzet wordt aangeteekend, merkt een van de schragende persoonlijkheden der ortho doxie op, dat hy, eenvoudig niet verstaan kan, hoe eene redactie, onverschillig van welke party of richting, die nog zichzelve eert, zulk een taal in de kolommen van haar orgain een plaats kan gunnen". De houding van prof. Anema eischt ver klaring. Ontkent hy de feiten? Keurt hy' ze goed? Gelden hier de Goethe'sche regels veor hem: Man darf das nicht vor keuschen O h ren nennen, was kensche Herzen nicht entbehren könaen. Of, waar eigen Iyk de heele rechtzinnigheid van het huidige Calvinisme twijfelachtig is, let men misschien niet meer op een paar graden meer of minder? Men kan geen contradictoir gesprek over geloofszaken beginnen met een, zelfs ont wikkeld, protestant of katholiek, vele geeste lijken niet uitgezonderd, of men stuit op zeer bedenkelijke ketteryen. Met argeloos gezicht worden aangaande allergewichtigste heiigwaarheden meeningen losgelaten, die in vroeger tijd een ingrijpen door Synode of Inquisitie zouden hebben gewettigd. Wy vragen ons af: is de laksheid jegens be keerden" wellicht zoo groot, wyl de groote massa der Christelijke belijders eigenlijk niets met de stellingen van het ware geloof' ia dezen of genen vorm heeft uit te staan? Hoort men daarom liever niet al te gaarne over sommige non-avonable gevallen spreken, en moet daarom eene eristische schy'averontwaardiging worden te baat genemen? P. Nieiwe C. S. ADAMA VAN SCHELTEMA, Uit Stilte en Strijd, 2e druk. Prijs ing. ?0.90, geb. /HO. Rotterdam, W. L. & 3. Brusse. L. VAN DBYSSBL, Uit het Leven van Frank Rozelaar, 279 pagina's. Amsterdam, P. N. van Kampen & Zn. J. E. STOK, Oestichtsverpkfing van arme, behoeftige oude lieden in Europa, 190 pag. Rotterdam, J. M. Bredee. HENRI BORDEAUX, Op den Tweesprong, Amersfoort, G. J. Slothouwer. HANS MARTIN, Danseresje, 252 pag., ing. f3.25, geb. ?3.90. MABIK SCHMITZ, Uit uren van verlangen, 220 pag., ing. ?3.25, geb. ?3.90. Rotterdam, W. L & J. Brusse. M. H. LBM, Patdagogigche Causerieën, 166 pag., ing. ?1.50, geb. ?1.90. Mr. H. L. A. VISSER, De Ptyehe der menigte. Bijdrage tot de studie der collectief-psycho logische verschijnselen, 232 pag., ing. ?3.50, geb. ?3.90. Haarlem, H. D. Tjeenk Willink & Zoon. M. J. BRUSSE, Snok en Sam, 85 pag., 35 et. M. J. BRUSSB, In de Nachtbuurt, 118 pag., 35 et. J. H. SPEBNHOPI', Avontuurtjes, 78 pag., 3j> et, HBNR BEBRSTKCKBK, Schuldig, 105 pag., 35 et. DAAN v. D. ZEE, Offers, 84 pap., 35 et. Jon. HUIZING, Liefde.'» Wraak, 105 pag., 35 et. Serie Een Boek" «itgaven van W. L. & J. Br u ase te Rotterdam. Mr. J. M. STIPRIAAN Luïscius, Karakter, 30 pag., ?0.10. Rotterdam. W. L, & J. Brugse. DJ v. D. ZBB, Arbeidswet, 1011. Prijs ?0 50. Stoomboekdry. v/h. T. Horneer, Gorinchem. Uit onzen Bloeitüd, serie III, No. 2: Prof. dr. J. W. PONT, De dissenters, 36 pag. Prijs ?0.40. Pro en Contra, serie Til, No. 1: Lichamelijke tuchtiging op school. Pro: J. J. Lamers. Contra: Ph. v. d. Vos, 29 pag. Prys ? 0.40. Schoolhervorming, No. l: L. C. T. BIQOT, Enkele lijnen. W. UITTBRDIJK, Zei'f'hervorming, 52 pag., ?0.40. JOHANN MARIA FARINA GEGEHUBERDEMJULKHS-PIATZ UITVINDER DER EAU DE COLOGNE OPGERICHT 1709 ERKEND DOOR BESLUIT DER KAMER VAh KOOPHAMDELTE KEULEN MOV. ZEEPFABRM C A WOLTMAN ELPERS. """ERCULDE MAND" AMSTERDAM Berner Oberland. Wengen. Palacfi Hotel en Nali Prachtig bosch en mo jietuinen. Centrale Verwarming. Lift. La wntenms. F. BOETER, Eigenaar. P. SLUIS' ZANGZAAD voor Kanaries, volgens recept van Harzer Kanariekweekers, in zakjes van 25 en 13 en in pakjes van 1O cents. P. SLUIS' UNIVERSEELVOER voorLijsters. Leeuwerikken, enz., doet de vogels zingen als Jn de vrije natuur. In pakjes van 25 en 13 cents. WACHT U VOOR NAMAAK. Vraagt onze gratis brochure over Hoenderverzorging. enz. van 40 pag. Verkrijgbaar in elke prima zaak, P. SLUIS - AMSTERDAM. Bemrydiag van Bloedarmoede, Bleekzucht. Malaria (Binnenkoorts) Algemeene zwakte, voort durende Hoofdpijn en Gebrek aan eetlust. Dr. NANNlNCTs Kinadruppels zyn alleen ECHT met den naam van Dr. H. NANNING buiten op de roode doos en nevensgaand fabrieksmerk Prijs ? O.75. Dr. H. NANNING's Phann. Chemische Fabriek, Den Haag. MOTOR-J ACHTEN EXCUBSIES PEE MOTORBOOT DOOR GEHEEL NEDERLAND Sparre & Nieuwenhuys, Q4, Rotterdam. TELEFOON 7207. 60EKVERKOOPING , BIJ BÜB&ERSDIJK & SIERMASS TemplM SalomoÉ", Leifa, van 8 tot 14 Juni op het gebied der Natuurwetenschappen, Chemie, Exacte wetenschappen en Geneeskunde, bevattende eene. b ij z o n d er uitgebreide en kostbare verzameling periodica, standaardwerken, nieuwere handboeken, plaatwerken, zeldzame uitgaven, curiosa, instrumenten enz. o.m. afkomstig uit de nalatenschappen van Dr. W. BIJ BC K, adjunct directeur van 's Landa Plantentuin te Buitenzorg, Mr. H. W. DE GRAAF, oud vice-president van het gerechtshof te 's Gravenha<?e, bokend dierkundige (voornl. ornitholoog), Dr. J. H. BE1XTJES, arts te Amsterdam, Dr. H. J. VINUHU1ZEN, arts te 's Gtravenhage, Dr. G. A. J. YAN DE SAJNDE, officier van gezondheid Ie kl. der K. N. M., e.a. Achtereenvolgens zullen verkocht wórden de navolgende rubrieken: Donderdag 8 Jani Natuurwetenschappen in het algemeen Botanie, tuinbouw, landbouw, tropische agricultnur. Vrijdag 9 Jani Zoölogie, werken over vogels en insecten, j acht en visscherij. faandag 12 Jani Chemie, pharmacie, natuurkunde, wis- en sterrekunde, Ingenieurswetenschap, enz. Dinsdag 13 Juni Geneeskundige wetenschappen. Woensdag 14 Jnni Geneeskundige wetenschappen (vervolg en slot), Geneeskundige instrumenten, anthropometer, mineraliën, enz. ffl^^ De catalogus (2500 nrs.) is verkrijgbaar. Toezending tegen 20 cents. Htf Te bezichtigen Dinsdag en Woensdag 6 en 7 Juni. H^T1 Begin Juli veiling; op het gebied der Rechtsgeleerd heid, Geschiedenis,Theologie en Letteren, waarbij o. ra. de boekerij afkomstig van de familie VAN OLDENBARNEVELD, Doornspijk bij Elburg. fl^" Verschenen: Bulletins No. 3 en 4 bevatt. een duizendtal zeldzame, gezochte en uitverkoobte werken o. m. over entomologie, visscherij, tuinbouw, boschcultimr, tropische ziekten, de pest, chirurgie, enz. worden op aanvraag toegezonden. OJil Gbureau, HILVERSUM, Stationstraat 4. J. VAN DER SMIT Jr. Hypotheek te bekomen van particulier en van bank op billijke voorwaarden. 7oo jnist verscheen bij A. \V. BBUNA & ZOON te Utrecht: CORNELIE NOORDWAL, 2e Druk. Prijs ingenaaid ? 2.40, in prachtbar.d ? 2,90 VerkrjjgbaT bjj lederen boekhandelaar WANDen VLOERTEGELS. Reguliersdwarsstr. 108-114, AMSTERDAM. Alom voorhanden: IN DEN DOP, DOOR TOP NAEFF. Prijs ingenaaid f 2.BO. Keurig gebonden f 2.90. Tal TiS HOLIEMA & WABENDORF, Aut. Bureau voor Tuin- en Bouwkunst HORTUS ET DOMUS". te Delden, P. H. WATTBZ, te Bnssulttj L j VOLKER. Het Bureau belast zioli met liet ontwerpen en exploiteeren van Villaparken, liet maken van uitbreidingsplannen voor (?iemeenten* Tuindorpen enz.; liet aanleggen van Tuinen en Parken en alle verdere technische en artistieke opgaven op het gebied van Tuin- en Bouwkun&t. i. Wandelen en Waarnemen. n. Met Kijker en Bus. Geïllustreerde Schetsen uit het Leven van Planten en Dieren, door E. HEIMANS. Pry's per deel . . ? 1.50, fraai geb. , . ? 1.90. Uitgaven van YAN HOLKEMA A WARENDOBF, Amsterdam. Piano-, Orgel- en Muziekhandel flEYROOS&KALSHOVEN ARNHEM, KONINGSPLEIN 9. Interc. Telefoonnummer 913. YLEIGELS en PIANO's in Koop en in Huur, REPAREEBBN STEMMEN BUILEN. Bruno Muller KLEEDERMAKER Rokin6*Tel.3514 AMSTERDAM bericht de ontvangst der Xifutrste Stojfen. Abonnementen vanaf /120. Geopend van 8?6 uur. OPGERICHT, GEVESTIGD E HAARLEM VULPENHOUDER, geschikt voor elke hand is Wereldberoemd als DB BESTE. Verkrygbaar bij alle soliede bandelaren in schrijlbehoeften. SWAN"PEN ALBUM op aanvrage gratis. Wacht u voor namaak! Hoofd-Agenten GËBRs. POLAK, Vlissingen. Is uw woonhuis, kelder, Pakhuis of Magazijn VOCHTIG. Gij kunt zulks /onder groote kosten BLIJVEND VERHELPEN. Vraagt grati* inlichtingen onder opgave van dit blaJ. EDUARD NETTESHEIM, VELNLO.