De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1911 21 mei pagina 5

21 mei 1911 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No, 1769 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Het sterïe EB het zwatte geslactit in Japan. De Japansehe vrouw bent van natore een lief, zacht karakter. Ze is altijd en op alle leeftijden vriendelSk en vporkemend en steeds tevreden met haar lot, dat na jaist niet be nijdenswaardig is, daar de man in alles nummer n moet zijn, en zijne vrouw als een lager wezen beschouwt. Haar opinie wordt nooit gevraagd, zij moet er steeds op uit zijn om haren echtgenoot in alle* te behagen, terwijl zij nooit de minste dankbaarheid daar voor inoogst. ' Werkelijk, ik geloof niet dat men ergens grooter tegenstelling in karakter zoowel als in uiterlijk kan aantreffen, dan tuaschen de mannen en de vrouwen in Japan. Zoo lief tallig n 't Japansehe vrouwtje toelqkt, zoo terngstootend doet de man ? aan. Hq is bijna altijd leeljjk en heeft eene gevoellooze, harde gelaatsuitdrukking. Onoprecht is hij in hooge mate, daarbij trouweloos en oneerlijk, vooral waar 't handelszaken betreft. Voor 't oog zjjn ze o l zoo vriendelijk en putten ze zich uit in beleefdheien, waardoor zij op den vreem deling, die slechts voor korten tijd in Japan verblijf houdt, dikwijls zulk een gunstigen indruk maken. Waaneer Baan en vrouw te zamen uitgaan, loopt de man steeds eenige passen voor zijne ega uit; niet echter als het regent, want dan moet zij de parapluie boven zijn hoofd honden. Ook sal zij nooit het eerst aan tafel gaan, doch steeds wachten tot haar man zich be diend heeft, alvorens zij zelve plaats neemt. Hq is het, die 't eerst in zyn rikisha gaat en gemoedelijk wegrijdt, terwijl zij maar zien moet hoe 't beste weg te komen, dikwijls met een baby op den rug en de noodige bagage. In de keuze van een echtgenoot heeft het meisje ook al heel weinig of niets te zeggen. Zoedra een meisje den leeftijd voor trouwen bereikt heeft, is het de plicht der ouders een geschikt en man voor haar ait te zoeken. Dikwijls echter gebeurt het, dat een getrouwd vriend van de ouders, als tnsschenpersoon dienst doet. Zoodra de geschikte partij ge vonden is, wordt eene gelegenheid gezocht, waar de twee geUefden (?) elkaar kunnen zien en spreken, hetgeen meestal plaats heef t in het huis van den tnsschenpersoon. Neemt de man genoegen met de voor hem gekozen bruid, dan worden er over en weer presenten gewisseld: en wordt het engagement als ge sloten beschouwd, terwijl de trouwdag BOO spoedig mogelijk wordt bepaald. Het bruidstoilet is altijd wit (in Japan het teeken van rouw), omdat het meisje door haar eigen familie, zoodra ze getrouwd is, als eene doode wordt beschouwd en zich geheel aan de betrekkingen van haren man moet over geven. Uit dit alles blijkt, dat de getrouwde vrouwen in Japan eene ver van aangename positie innemen, doch morren over meer rechten, zooals hare bevoorrechte Westersche zusters, doen ze niet. Ze weten dat het nu eenmaal hun lot is... en berusten. Tokio. LINE B. iliiiiHiMiiHlllwiuiiimmiiiiijiiilHiiiiiiiiimmiiimiimniimmHimiti UIT DB NATUUR. Mei in het Stadspark, Al komt er nu, na vandaag, den 13 den, geen enkele mooie dag meer in deze maand, wat Mei dezen keer gegeven heeft, is al ruim voldoende, «m ook voor bet vervolg weer te gelooven aan de Mei als lentemaand. Zoo'n bloemen- en vogel weelde als in dit jaar midden Mei laat genieten, moge een uitzondering zjjn, de mensc ben zijn er des te dankbaarder voor; ze voelen het weer eens heel sterk wat het «eggen wil: warmte en licht volop,' en regen, lanwèlenteregen op zijn tijd. Doordat April tot bijna het einde droog bleef, zijn na een paar stevige nacht vorsten de hoornen langer dan gewoonlijk bladerloos gebleven. ' Maar in de eerste weken van deze maand is alles ingehaald; en nn hebben we het haast vergeten genot, appelboomen en kastanjes tegelijk bloem te zien dragen, en hier en daar nog perebloesem ook te zien blinken. Tegelijkertijd beginnen de gouden regens en swingen; weigelias en de rhododendrons stem men mee in, een week minstens te vroeg. * De tijd tuBschen Hemelvaart en Pinksteren is voor ons gewoonlijk de tweede lente; in den regel is de eerste voor 10 Mei afge sloten, dan is het gedaan met sleutelbloemen en anemonen; het speenkruid en de dotterbloemen zijn uitgebloeid. De boomen die vroeg blad krijgen zepals kastanjes, wilgen n populieren zien er jeugdig frisch uit met hun geelgroene bladeren, sachtharig en glan zend, zonder eenig vlekje of gaatje nog. Dat belooft een vroegen zomer. Maar dan komen gewoonlijk na 10 Mei de bitter koude dagen, die den naam van y s-heiligen hebben gekregen. Dan is het ?f er een nijdige booze geest door de lucht vaart, die geen jong groen en boomenbloei kan velen, die haat wat mooi en teer en veelbeloovend is; een kille felle wind slin gert de pas nitgeloopen takken tegen elkaar, tot het jeugdig blad er verropt en verknoeid, gekneusd en geknakt bq hangt. Dan vragen denkende menschen zich af waarom de natuur weer gaat vernielen, wat ze eerst zelf zoo mooi had gemaakt; de witte bloemsemblaadjes warrelen in het opgejaagde Stof, of het al weer herfst was; en de jonge pas gevormde peren- en kersevrucht worit doodgenepen door de late vorst. Dit jaar zijn wij gelukkig vrij gebleven Van deze treurig stemmende lente-bedervers. Het interregnum van den wintervorst, die onze Mei zoo vaak tot een killen nawinter maakt, die zoovelen doet schimpen op onze Meidie aters, maar ook meer tevreden menschen naar een beter en warmer klimaat doet ver langen, is overgeslagen. De voor- en nalente vplgden elkaar zonder pauze op; en vandaag, de dertiende immers, de meest gevreesde q"sheilige,degevaarlqkste dag voor jonge vruch ten en jonge bladeren en jonge bloemknoppen, is het 60 graden in de schaduw; de nachten zyn lauw, vochtig warm zijn de vroege morgens en als de merel in den tuin en de leeuwrik in de weide begint te zingen, stijgt er witte nevel op uit het gras; of het half Juni en niet half Mei was. Waar de stedeling nn heen gaat om van ADDE^DBI. Ringtn. Een niet geheel nieuwe nieuwheid zijn de ringen met portretten, die, vooral in Parijs, de gewone zegelringen met wapens en mono grammen beginnen te vervangen. Deze por tretten zijn vaak op porceleln geschilderde miniatnurtjes, waarvan de vervaardiging aan groote kunstenaars wordt opgedragen. Niet zelden ook worden in een gewonen zegelring portretjes gegraveerd, zoodat de portret-ring een dubbelen plicht vervult, en tevens dienst kan doen als cachet. Het vervaardigen dezer portret-intaglio's is eveneens een zeer fijne knnstarbeid, die duur betaald wordt. Het is reeds een oude kunst, die opklimt tot den Romeinsehen tijd. Duizenden portretten van oude Romeinen zyn tot ons gekomen in zooge naamde cameeën, waarin ze eveneens door meesterhand prachtig gesneden werden. Origineeler dan deze gaheele mode op ringengebied is de ring van een schilderes uit Monaco, die er ongeveer uitziet als een zegel ring met het zwartglanzende bergkristal, dat men Rynsteen" noemt. Dit glazen plaatje met zwarten ondergrond is evenwel een lens, en daarachter bevindt zich een miniatuurcamera, waarmee men zeer scherpe foto's maken kan. Het is de meest gevaarlijke detective-camera die ooit gebruikt werd. De photo's laten zich uitmuntend vergrooten, en zijn das van practisch nut. Het dinsigheidje heeft 2400 galden gekost. Men heeft reeds de vrees uitgesproken, dat de draagster van dezen wonderring wel licht een Duitsche spion kan zijn, hoewel ze nitblinit door elegance en schoonheid, en er dus volstrekt niet naar uitziet. * * Huismiddel. Menig huisvrouw zou zich een droevigen morgen bespaard hebben, welke haar het gezicht van n of meer uitgekookte eieren berokkende, indien ze had geweten, dat men het uitkoken van een gebarsten ei verhoeden kan, door een theelepeltje zont in 't warme water te gooien... Eenvoudig genoeg, zou ik meenen. R»ok. * Wie zegt er na nog, dat rooken een slechte gewoonte" is allén van de mannen ? Een Amerikaansche fabriek heeft in het jaar 1910 vijfhonderd millioen damescigaretten gefa briceerd en verkocht, en moest nog eenige orders onafgedaan laten liggen. Er wordt vermoed aan de bestellingen, die nu reeds inkomen, dat in het volgend jaar zoowel vraag als productie nog veel groeter zullen zijn. De Amerikaansche vrouw schijnt den man óók in zijn gebreken na te volgen. * * * Aftcheid. In het Engelsehe dorp Borderland bestaat de hoogst eigenaardige gewoonte, dat bq een huwelijk bruid en bruidegom aan de straat jeugd een groote elastieken bal of een football ten geschenke gegeven. Eenige oogenblikken voordat het paar ter kerke zal gaan, wordt d* bal, met een luid hoera van al de aanwezigen, door den bruigom de deur ait geworpen onder de wachtende jongens, die vechtend over den grond buitelen om het ding machtig te worden. Gedurende een kwar tier wordt dan voor het huirop wildeen IIIIHIIIIIIUtlllllllllllllllllMMIIII MIMHIIIIItllMtlllllltllMllllllflIIIII groteeque wyzeraet den bal gespeeld, en zoodra bruid en bruigom zich op weg begeven, wordt de bal voor hen nitgeschopt gedurende 'den geheeleu weg naar de kerk, waar 't spelletje eindigt. Het is natumrljjk een symbolisch ge bruik. By het huwelijk, dat de ernst van het Ie/en vraagt, worden kinderspel en kinderlast buiten de denr gezet, en aan anderen overgedragen. De jongens zin gen bq 't wachten op de brnidsgave: Schop de bal, die kaatsen zal, Voort, voort, door de poort. Bruigom, brnidje, weet dat wel, Na is 't ait met jool en spel. Voort, voort, door de poort l * ** Snelheid. Aato's, vliegmaohines en electrische treinen hebben vooreerst nog geen kans van winst in een snelheidswedstrgd tegen telegraphische berichten. Een telegraphisch woord legt over land in n seconde een af stand af van zeven en twintig duizend kilometer. Per seekabel reist de telegraphische boodschap niet minder snel, maar vijftien duizend kilometer per seconde, of 54 millioenSkilometer in 't uur, maken toch nog een aardig race-gangetje: en waar blijven dan de auto's met ban honderd en zooveel kilometers in 't uar. Alleen 't licht is een k wade concurrent: een lichtstraal legt in n seconde 294*000 kilometer af, wat een unrsnelheid vertegenwoordigt van 1138 millioen kilometer. Loop het maar eens na, met je grootmama l" zou De Schoolmeester zeggen. * * Afstanden. Nog iets ter illustratie van 't voorgaande. De snelheid van het licht wordt gebruikt als maat in de sterreknnde. Voor de pp onnoemelqkgrootenafdtand van ons verwijderde vaste sterren, zouden de afstanden in onze gewone maten uitgedrukt al te geweldige getallen geven. Als eenheidsmaat gelden daarbij das zoogenaamde lic h t-j aren", dat. wil zeggen een afstand, waarover een licht straal een vol jaar reizen moet: volgens de voorgaande berekening het duizelingwek kende getal van 9,965 080,000,000,000 goede Hollandsebe meters. Het licht van de poolster, een der vaste sterren, die het meest in de naby'heid van onze aarde staat, heeft veertig van deze lich'jaien noodig om ons in de oogen te schijnen. Gebeurt er das met de ster een ongelukje, spat ze uit elkaar of zoo, dan zien we haar nog veertig jaar lang aan den hemel schitteren, hoewel ze niet meer bestaat. * * Voetjes. Is 't waarlijk mooi om heel kleine voetjes te heb «en? De traditie zegt van wél, en Asschepoetster werd door den Prins uit 't sprookjesland aangebeden, omdat ze het kleinste voetje had van alle vrouwen ait het geheele rijk. Nochtans zijn' ook over die kwestie de geleerden het niet geheel eens, en een Franse h hoogleeraar in de aesthetika, professor aan n der kleinere universiteiten, heeft het gewaagd te beweren, dat zeer kleine voeten, niet schoon, maar veeleer een misvor ming, en dus iets leelykszyn, evengoed als heel groote voeten. De voet," zegt de professor, moet in evenredigheid zijn met het lichaam, en behoort by een normaal, gezond mensen n zevende te meten van de lichaamslengte. Dat zeer kleine voeten leelijk zijn, kunnen we eerst bizonder goejjl tien by'de Chineesche llllllllllllllllllMllllllllltllllMllllllliriUIIIUIIMIIIlJIIIHIIIIIIMIIHIMIIIIIIIl dames, die de mode overdrijven, en er daar door juist voor ons een sterk sprekende parodie op leveren." Dwaze dichters, die de kleine voetjes uwer aangebedene bezongen hebt, ga naar den Franschen hoogleeraar,... en wordt wijs. De man zal ons nn ook wel spoedig gaan vertellen, dat een lange, fraai gewelfde hals leelijk is, en nochtans zyn er vrouwen in de geschiedenis, wier zwanen hals" haar tot schoonheden van den eersten rang maakte... Gelukkig toch, dat de natuur zich door professoren geen wetten laat voor schrijven: ze is rijk en afwisselend, langs alle evenredigheide wetten heen. *** Zware studie. A propos van voeten !... Hebt ge er wei eens over nagedacht, wat dat voor een jonge Duizendpoot een ingewikkelde studie moet zq'n.... om loopem te leeren Dat is, dunkt me, een inrichting in de natuur, die even dringend vereenvoudiging behoeft als onze Nederlandsehe spelling. *** Bleek. Een geestige Deensche journalist,dieeenigen tq'd in Parijs vertoefde, heeft de opmerking gemaakt, dat de blos op het gelaat der vrouw, dat (en met nagenoeg alle oude dichters te spreken) de rozen, die op de wangen bloeien," nit de mode gaan. De vrouw, die in 't moderne Frankrijk er gedistingneerd uit wil zien, is aan zichzelf verplicht een bleeke, fijne, porseleinachtige gelaatstint te cnltiveeren, want een biezend, rond, vol gelaat is volgens de heerschende smaak in de hoogste mate epicier", geldt voor boersch en on beduidend. Bleekheid evenwel, vooral indien deze gepaard gaat met donkere oogen; maakt het grime interessant. Men versta my wel (voegt de Deen er aan toe) ik zeg dat niet; ik vertel n alleen, wat men beweert, de zelfde men, die tegenwoordig ook in uitgerekte, by'na stakerige slankheid een ideaal van schoon heid ziet... 't Zal wel weer beteren,hoopikl Alles gaat voorbij, óók dit, en de dikkertjes krijgen op den daar ook nog weer een kans l" * ** Haarkleur. Globaal gesproken verliest het haar van den man ongeveer 5 jaar eerder zyn kleur dan dat der vronw. Dit neemt niet weg, dat ook sommige vrouwen zeer vroeg grqs iqn, al worden ze (dank zy de toovermiddelen van de toilet taf el) niet altijd op heeterdaad betrapt. In Parijs wordt een vronw by'na nimmer grqs; zq volgt daar de kleur der haarmode net evenveel trouw, als men 't elders de modekleur van 't toilet doet. De Fransche coïffeurs zqn meesters in hun vak, en niet zeldzaam zijn de dames, die onder ban bekwame han den binnen een tiental jaren, tienmaal de kleur harer lokken deden nnanceeren. Grqi wordt de volbloed Parisienne nimmer, zelfs niet na haar zeventigste. * * * De Vrouw en Haar Huis. Geïllustreerd maandschrift onder redactie van ELJS. M. ROGGE. Vle Jrg. No. 1. Uitgare van Van Holkema en Warendorf. Te streven naar smaakvolle verzorging van het uiterlijk is een vrouwelijke deugd by uitnemendheid, die ik geenszins gering schat en waarvan ik met groot genoegen de afspie geling zie in het wél-verzorgde uiterlijk van lllltlMIIIIIIIIIIIIIIMIMmillMIIIIIMHMimmillllllllllHIIIHIIMIIIIIIIIIIIIIII (Puck), Niemand zoo blind ala wie niet zien wil. het nog betrekkelijk jonge tijdschrift De Vrouw en haar Huis", welks eerste nummer van den nieuwen (zesden) jaargang ons in kloeker en fraaier vorm wordt aangeboden. De beruc-te Hollandsche degelijkheid is er tot mq'n blijdschap niet al te zwaarmoedig in vertegenwoordigd: er is veel in, dat voor de echte vrouwelijke vrouw van belang kan zq'n. In de voorrede brengt Johanna A. Wolters in een pittig woordje waardeering zoowel aan den nieuwen tijd, met de uitgaande en sport beoefenende vronw, als aan den ouden tijd, die de huiselijke degelijkheid huldigde. En de redactie heeft tusschen beiden ook het juiste evenwicht weten te vinden: zoowel het moderne meisje als de star conservatieve vrouw zal iets van haar gading vinden in dit fraai geïllustreerd en met veel afwisse ling samen-gesteld nummer van het tijd schrift. Tnsechen het artikel van de be kende kunetreceneente G. K. Maring over de Vrouw in de Hollandsche Schilderkunst," nevens de redevoering van Johanna Maber, en het gezellige gebabbel der redactie over Niets en Iets" ligt een flinke af stand; maar ik zon die niet graag kleiner wenschen, want vol en rijk is het leven der vrouw, en een goed tijdschrift voor vrouwen moet van deze volheid en veelvormigheid de afspiegeling zijn. Met bizonder veel genoegen zag ik het artikel over Merklappen" van G. J. Blees Kzn.; grappige en mooie ondHollandsche huisvlijt nit de oude doos wordt hier aan de nieuwe vrouwen voorgelegd, die er, hoop ik, het zeer oorspronkelijke en echt Hollandiche element in zullen vinden en bewonderen. Een artikel O'er Woning inrichting" van J. A. Visser, doet ons veel luxe zien. De schrijfster beoogt in een reeks artikelen een opvoedende beschouwing te geven over de versiering van het binnenhuis. Als het tijdschrift op den ingeslagen wég voortgaat en zoo nu en dan een goede dosis Fransche hamer en sjiek en wat Engelsehe takt ten beste geeft, zal 't zeker een succes zqn. ALLEGBA. Knop-, de natuur te genieten, overal komt hem de volle rijpe lente tegemoet met kleuren, genren en tonen. Wie niet verder kan komen dan het stadspark, behoeft zich niet te be klagen, daar is het nn het mooist van het heele jaar; de berken bloeien en geuren zoo sterk ais buiten, eigenlijk veel sterker, doordat de geur er meer blqft hangen, Prachtig, zoo'n bloeiende berk met de driehoekige glan zende blaadjes, de gele hangkatjes en recht opstaande rossig bruine stamperkatjes er tusschen; elk bloeitakje ia een schilderijtje op zich zelf. De meeste menschen zien dat niet, voor iemand er bun opgewezen heeft, maar dan gaan ze er ook elk volgend jaar op letten. Even fijn van tint, maar niet zoo heerlyk van lijn is de eikebloesem; die kan je zoo goed in het park bekijken, beter dan in het bosch, waar de takken in den regel wat hoog staan. Dat is het fijne, het exquise vanden boombloei. De populieren zijn ook wel mooi, maar de bronsroode bloeirollen hangen te hoog, dat moet men met een tooneelky'ker bezien, en de meeste vallen al af. Meer in het oog vallend is de boom bloei, als de bloemkroon Bloem-, een kleurtje vertoont. Het meest vallen na de groote rhododendrons,de reusachtige Alpen rozen in het oog; de donkerste bloeien veelal het eerst; op het harde donkergroene blad, dat al minstens n winter heeft doorleefd en er de sporen van draagt, ligt de groote vunrroode bloem, eigenlijk een heel bouquet, rustig te gloeien in de zonneschijn. De rbododendronboscbjes zq'n het mooist als ze op een afstand gezien worden aan den over kant van een vijver of een grasveld. Ook de magnolia's staan na op han mooist. Tulpenboomen, zeggen de wandelaar!), en de bloem heeft inderdaad van een tulp; maar de eigenlq'k» tulpenboom die ook in de meeste parken voorkomt, maakt na pas blad; die krijgt in de volgende maand bloemen. Ook die lijken op tulpen, maar ze zyn niet zoo groot; ook het blad van den tnlpenboom kan iedereen op het eerste gezicht dadelijk van elk ander blad onderscheiden, het schijnt of de top er dwars af is gesneden. Onze na bloeiende magnolia's zyn licht lila van buiten, soms paars ggylamd, maar meestal wit van binnen; blaais ei nog niet veel te zien, daardoor komt de groote bloem zoo sterk uit. Het mooist vind ik de laagstammige Vrucht van Magnolia. (111. van In het Vondelpark. Uitgave van W. Versluys.) soorten. Als zoo'n magnolia midden op een grasperk staat met wat donker hout of groen er achter, zoodat de lichte bloemen goed afsteken,dan is bet als een artistieke Japansche klenrprent; een oogenlnst voor iedereen, en groot en klein vindt het jammer, als straks de groote kroonbladeren stuk voor stuk afvallen. Maar de schoonheid van de parken, danken wq in deze feestelijke dagen met alleen aan deze zwaar bloeiende vreemdelingen ; onze gewone inheemsche of ingeburgerde bloemheesters geven den hoofdtoon aan. Seringen en gouden-regen, licht paars met goudgeel, staande, buigende en hangende trossen, mooi van kleur en mooi van lijn, dat is ons eigen natuuTBchoon; met Hemalsvaart komt er de meidoorn by: de witte en de roode. Roomwit brengt de lijsterbes aan en van een enkele sneeuwbal gaat het groen al over in het zui verste wit. De grasperken, nog niet gemaaid, vertoonen dezelfde tinten als het bloemhout, het lila door de pinksterbloemen, het wit door de raadeliefjes, het geel door paardebloem en boterbloemen. Dat zyn onze lentekleuren; het felle rood en het helder blauw is er wel, maar ge moet het zoeken. Laag in het gras doen het de diepblauwe eereprqs of veronica; hooger op: de eerste weigelia's en de enkelroode meidoorn. By de zachte harmonieerende bloemen kleuren paseen de zoemtonen van de hommels, vooral het rossige bloemenbqije valt na in het oog. Lang niet zoo duidelijk zq'n in de groote stadsparken de vogeltonec. Alleen wie 's mor gens vroeg en tegen de schemering er naar komt luisteren, heeft er het ware genot van; overdag is het te rumoerig, ook in de groote parken. Vinkenalag en meezen piepgeluidjes zyn er altq i, en het roepen van merels en zang lijsters gaat ook wel den hielen dag door; maar het zachte tclokjeegetingel van de tjiftjaf en vooral het liedje van de groenvink, het zachte aanhoudende kwink> leeren van de grasmuscb, dat hoort alleen de stadsmensch, die er een keer vroeg-opstaan voor over heeft. E. HEIMANS.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl