DE AMSTEKDAMMËK VOOR NEDERLAND. No. 17 P1 ?tocht* op den ondeskundige eenigefr indruk ??ken, te .behandelen. Ik wil er daarom alleen op wfc'ien, dat in ChtyoM Encyclopaedia Biblica, die zeer zeker op tot «ogenblik vrijwel bet raeeat moderne «agBMihebfaeade wwk mag genoemd worden, waarin de verschillende meeningen omtrent 4edeljjke vraagatmkken tot hun recht komen, 'd* conclusie in het door Robertsen Smith, Marti en Chtyje bewerkte artikel Sibbath is: (No. 6 Origin of the Sibbath col 4178) Theae facta make it lafe to reject one often repeated explanatien of the Sabbatb, ?via that ifwas in its origin, what it ia in the Mtrological week the dav sacred to Sitarn and that its- observance is to be der i red from an ancient Hebrew worship of that planet In truth, there, ia no evidence of the worship of Saturn among the oldeat HebrewB." Prof. Bslland meent echter een spoor van Bfttnrnns-vereering in de literatuur der Joden to vinden in een volksorerlerering. Hq, die ?uden mi t cijfers bg citaten goot, tchryft hier Utterljjk aldna: Wie in het Oude Oosten van Saturrns gewaagde", segt in zqn boek ovtr het Oude Testament in het licht van het oude Oosten de' heer A. J.-remias, ?Jacht even zeker aan ongeluk, als wjj selve bq de «on denken aan licht en warmde; in dien «in heeft de overlevering der Joden, dia door Beer (hanicc^riftelg'ke nalatenschap) in het leven van Mozes geboekt ia, almede ban bewijskracht. Mozes, heet het, had bq Piano in Aegypte voor zyne landslieden rustdag verwerver. En welken dag de Koning, rondt gjj daarvoor het geschikt achten? Den aan Saturnns gewQden «e venden, antwoord Ie Mozes; bezig heden,' welke op dien dag worden verricht, loopen toch al verkeerd af."" Br wordt hier bedoeld een in Alfred Jeremin' Das a'te Tostament im Lichte des alten Orients" (2e d.) pag. 186 nit een ook bq Jeremiaa zonder nauwkeurige p'aatsopgave voorkomende-aanhaling nit een ia het Jahrbnrh für d'e Geechichteder Jn len and des Juientums" Dritter B ir d L^ipzig 188S opgenomen opstel van B. Bser r.«-ben MOM nach Auff igencg der ju lischen Sage.' Hierin beeft de auteur de in den meest ve schillenden tqd ontstane legenden omtrent Mozes ZOKDBK opgave van bronnen tot een aaneengescaskeld geheel verzameld. Waarde hier toag. 45) medegedeelde sage in dezen vorm voorkom*, ia mq niet bekind en ik geloof mei zekerheid te kunnen zeggen, ook Prof. Bolland nie». En toch sal ieder, die ook maar eenignins bekend is met den laten tjjd en de vreemde invloeden, waarocder J jodsch-Agadische legenden zqn ontataan, moet en. toestemmen, dat het > oo i noodig i», de bron te kennen, om te weten, of er ook maar de minste waarde oan kan warden tcegekend. Ia de mq bekende versie van d«i agale ( ie bq>. Sjemoth Rtbba l, 28 ed. Wilna) komt omtrent de moti veer ng van de kense van dan Sabbatb. tot rmtdag niets voor. Go* L mis Ginsberg in zqn T ie lepends of the JeW deel II (Pniladtlphia 1910) pa?.278heeft dedoo-Beerverm 1de lesing niet. Een nit een vrijwel troebele bron, cooals in het algemeen Beer i opstel voor den kenner is, aangehaalde Agadische voorstelling, kan waarlijk niet geacht worden in eenig weten schappelijk betoog op zqn plaats te zq'o. Maar gesteld zelfs, dat dit in de een of andere passage nit een Midraej, die het zou zier goed kunnen zqn een toevallige geestigen inval geeft van iemand nit de 9e of 10e eeuw, roorkomt, gaat het toch niet aan voor iemand, die een wein'g zin .heeft voor bistorifcUe critieV, het als argument te ge bruiken voor het ontstaan vanden Sibbath. Eren merkwaardig is het gebruik, dat pro', Bolland maakt van de in zqn op stel aan de hierboven geciteerde pissage voorafgaande p'aa'a ut den Talmoed. Zoude prof. Boliand deze plaats zelf in bet origineel hebben kunnen lezen, dan zoude het hem zeker niet ontgaan zqn, dat we hier met een, laten we het maar eena noemen, volksety Biologische verklaring de bjj de Jjden toenmaals gebruikelijke planeten namen. Da vreemde wq'ze, wa<rjp prof. Bolland ook nu wed ir me' Talmoed citaten omspringt, kan duidelijk blq'ken, uit de plaats vermelding bq het gesegde: Rabbi Simon ben Ltkipj" enz., waarbij a's bron o tgegeren wordt Mif j aa ROOPJ Hatj jaca £6. Gaarne zonde ik het Mitjaa exemplaar zien, waaruit prof. Bolland dit geciteeri heef;. Zelfs schijnt hg geen onderscheid te kennen tastenen Babylonischen eu Jernsalemschan Talmoed. Da plaatsaan duiding moet nl. luiden JKBOSALBKOCRE TAL MOED Rosj Ha»jOgan« I, 2. Voor iemand, die ook maar eenig begrip heeft omtrent de litterairhistorie der Kabbijnsche bronnen is het onbegrijpelijk, hoe Simon ben Lakitj, een der Amoreërs, uit de Mmjna, die reeds vóór zijn tqd waa geredigeerd, kan worden geciteerd. E c zon zonder twijfel over dece wij ie van popnlatiseering van wetenschap, die voor eiken deskundigen het cachet van onweten schappelijkheid draagt, nog veel te schrijven zij o. Ojk de meening van prof. Bolland omtrent de do M hem aangehaalde plaats uit Amos en de daaruit getrokken conclusies, dat het PBOFETISCHE opvatting was, dat Israera inacitneoüiog van den Sabbat h Satnrnnsdienst was, zal wel in ernst door niemand, die in den gerst der profettn ia doorgedrongen, worden gedeeld. Daar ik echter zelf niet iets w«ne<xh te doen, dat mq aanleiding gaf dit stakj t te scb.rqven, wil ik, hoe verlokkelqk die ook overigens is, niet op verdere bespreking van prof. Bollands methode van bewijsvoering ingaat?. A mat., l Ang. 1911. L. H. SARLOÜIS. ? Apologetische per.onalia latende voor wat ze zqn en mq voorloopig van nader betoog onthoudende, stip ik met het oog op het bovenstaande alleen het vo'gende aan. 1. Deattro'oyiteheachtergrondvandenSabbath blijft van z ckz'.'f getuigen 2. Coeyue heb ik; de door den heer S. aangehaalde bewering daaruit lait ik niet gelden. 3. De heer 8. maakt wind over Beer en zwqgt over Amos, en iets anders. ». B. is hselemaal geen T aal moedkenner, en kent toch onderscheid tuuchen Babli en Jeroei-j'mi, maar de vraag is: Krtf, Simeon ben Lakitj het aangehaalde g>eegdf 5. P/aa jas vullen geen gavjm. Leiden, 10 Aap. 1911. G. J. P. J. BOLLASD. an Tlidsciirinei. Groot Nederland, Aug. '11: Helene Swarth, Verzen. Louis Couperus, Ostia. Het Koninkrijk Arles. A. Riland Holst, Ver zen, J. Jac Thomson, Gedichten. M«cellns Emants, Geuren, (I) F. Buitenrust Hettema, Orer Jacob v. Lennep, (ilot), en:. De Nieuwe OU», Aag. '11: H. H. J. Maas, Een Zondagmorgen. Hendrika Boer, Ver zen. Henri v. d. Mandere, Twee Perma nente Tractaten van Arbritage. AleiJa van Pellekom, Een Wandeling. Henri v. d. Mandere, Het Openlachit-Natnnrspel Willem van Holland. H. de Bier, De Beteekenis der Bouwmeester-Traditie voor onzen tqd, enz. enz. D t Ploeg, No. 2 : M. H van Campen, O rei literaire kiitiek en Is. Querido's stnd.ën." W. J. Steenhofi: Sc Mildert u ast; teekenen van ontwikkeling, III. Naar aanleiding van: Helen Keiler, Mijn Levensgeschiedenis." De Beweging. Au?. '11: Albert Verwey, Persoonlijke Bqschrifcen 1890?1900. M*urits Uyldert, Da Romantische Vrouw (slot). N.co van Sochtalen, Bemoediging, G'za Ritsobl, Eokele Liederen. M. Wenke, Van Anakreoon. J. Molenmaker, T^eeë.'lei Takti k der Vakbeweging, enz. V. ogen van den Dag, afl 8 : M. J. S., Im muniteit en Bloedverwantschap. D. J. v. d. Ven, Het Westlani van het Oosten. Wilhelm Bösche, De O rsprong des Levens. Van Maand tot Maand. Eisevier'g Qéill. Maandichrift, Au?. '11: J. B. van Stolk, Een collectie mi ideleeuwsche plastiek, III. Dr. M. W. de Visser, Japansche kleurendrukken in het Rqks-Ethnografisch Museum te Leiden, II. J. D. C. v. Dokknm, Oade Reclamekunst. Héae Swarth, Zomer-Sonnetten. Jurriaan Zoet mulder, In Retra'te, III, IV en V. - A. Z., Kanstnaald- en Weefwerk naar Nederl. ont werpen. Rotterd. Kunstkan?, en». Nauw Vrouwenleven, Au^. '11: X , Da L'ffde der Vrouw. Cjjmopolitische Caramels: Verbetering van ons Volk. Vrouwenkies recht. J, Kleefatra, De eyoapath;ëa van jonge vrouwen en jonge mo <d9M, enz. De HMandichc R vur, Juli 'il: Frontispiece, mr. dr. K. F. van Leeuwen. Wereldge schiedenis, Belangrijke oaderwsrper. Karakterschets: Prof. dr, J. Krans. Revue der Tydechrif en. De Levende Natuur «fl 7; E Heimans, Met Paaschtaoantie nit bo*aniseeren. J. van Laer, Enkele Gooücbe Uilen. Dr. W. Doctera van Leeuwen, Een merkwaardig grasgallelje op Vingergr»?. L. Dorsman C/i.," Het Stofsaad. H. R. Hoogenraad, De Hei despin, enz. De Revue der Uitvindingen en Ontdekkingen, No. 4: Tbeobald Ziegler. De Biologie van de Aal. De moeilq zb.eden van het Panamakanaa'. Da s'imheid van dieren. Gedchtsscherpte van insecten. Veracheidenheden op technisch en wetentc'aappelqk gebied. De Aarde en hfutr Volken, No 36: H. R. Roelfsema, Onder Noordschen hemel. Het dreigend onweer in Afrika'sNoord westhoek. Negers ter Bedevaart naar Mekka, enz. Kient e dm, Hel Nieuwe Testament op nieuw uit den grondtekst overgezet en van inleiding en aanteekeiiagen voorzien, door dr. H. OOBT, «fl 4 en 5. Zalt Bomme', N. r. TJitg. Mij. v/b. P. M. Wink. KABIN MICHAËLIS, De gevaarlijke lef f tijd. Naar het Deensch, door L. J. BARONESSE VAN DKE BORCH VAK ROUWBNOOBT, 19 L pSf. Amsterdam, Scheltens & Giltay. JOHANNA W. A. NABKE, Onze inlijving lij Frankrijk (Juli 1810-Nov. 1S13) 45 pag. Prqs ?0.10. Uitgegeven voor de Mq. tot Nut van 'c A gemeen, door 8. L. van Looy te Amsterdam. EDWIN GINN, W'trld Peact foundation. (P*mphlet Serie») Published Q larterly by the World P. ace foundation. 29a Beaconstreet, Boston. Baaien Poweü's Padvindenboek. Met toe stem min j; van den Fchryvar voor Nederland bewerkt, onder toezicht en met medewerking van het Hooflbestuir der Naderland-'che Pad'indersorganisatie (Sacretariaat: Amster dam) tevens bevattend» het reglement en de tecbniek dar Nederl. Padvindersorganisatia, 216 pig. Amsterdam, Scheltens & Giltay. in Aan Haarlemmerhout en Spaarne, gunstige ligging voor watersport; gas en duin water; bq de trams, aansluitend naar Amsterdam, Zandvoort en Bloetrendaa': geen plaat selijke belasting; =============^======== koopprUs billijk. AAr^Maatsch. Haarlemmerhoutpark,Vg verlaan l, Haarlem. Daarlennnerbontpark! On* 20/30 P.K. Fiat 1911 met pracht Torpedo-Landaulette 3/4 is zeer billijk te koop. Firma FROHIt, Baam. TELEPHOO1V MOTT. 115. DE EERSTE NEDERL. PATENT TAPKRANENFABRIEK van H. H, KÜRTEN, ARNHEM. Voor datrU van het buitenland betrekt prijscourant van bovenstaande firma. Levert ie beste en goedkoopste tapkranen der wereld. egrafenis-Onderneming O". XX S'JL'JHLTTZtTS JTr. Prinsengracht 837. Telephoon No. 006. Artis"- Restaurant. Groote en kloine zalen voor Feesten. JOH. H. WILLEMSEN, Ftantage JJMiddentaan 3i. Telefoon 3O99. DAMES!!! Alvorens U een vasten Bakker aan neemt, vraagt dan eerst bg ons Proef broodjes. Specialiteit in ajle Broodsoorten. Aanbevelend. NAAML. VENN. H. TOL'S Electr. Brood- en Beschuitbakkerij. Fi9M Zesenstraat 9O. MAJkR UEN EISCH OE S Tl JD S, BEV EE UT TOOVMt\- 'JOOR VM-EV»*C. l^\.^ C.ROOTE. ORUtRS. M KI ADF" fievestigdte'sGravenhage, UilvDlJ . PLAATS u*. Maatschappelgk kapitaal: E*« Hlllloen Galden. Directeuren: J. N. VAN DEN BERG en Mr. J. B. ZUURDEEG. Levensverzekering Bonder en met geneeskundig onderzoek, lijfrenten, «tadiebewnMBt ??gelakkenverzekerlngen. JU. glaciale. fijnste esaert-liheur. P. POLLEIV «ft ZOON, Rotterdam. Stooiii \\assrliiTij en Nlrijlv lyrirlitinit - Il O E.Ei AST D I A". Dames! Zonder eenige slijtage. Tel. 8764. A. S. FREDIRIKS, Jan Hansenstraat 23-25. Keunen's Turnartikelen en Schoolmeubelen HOLLANDSCH fabrikaat Amsierdam. Dir.: J H. Keunen - W. G. Hasper. Laa ns t raat, bij de Brink. Telefoon 176. Telegram-adres CABSOT-BAABN. Grootste garage bier ter plaatse. Ateliers voor reparatiën 1ste klas. Steeds luxe-landaulettes voor verhuur gereed tegen billijk tarief. Bekwame chauffeurs. Aanbevelend, CABSJEJÜS & GBOUSSOT. Berlijn. HOTEL \I»M>\. Unter den Linden l bjj den Brandenburger Tor. S Minuten v&n het Tiergarten-P«rk. Heerlijkste ligging. Modernste comfort. M&tigo prijzen. Voord, arrang. Tel.-Adres: ,A.iloaam". Prospectus Internationaal Verkeeraburean, Amsterdam, Raadhai«rtra»t 16. LORENZ ADLOM, K. & K. Hofl. W al dpark Hotel Belvédère. Hotel Le T., direct a/h bosch gel., met heerlijk uitlicht. E, Hcht L!ff Cantrale verwarming. Ele?. oonv.-aien. Prospectus Hotel Inf.-Bar. Rwdhais«traït 16, A-ns*-. ET. OTTO SÜDKKÜM. .. . Hür7i1IIPf1 lldl C.UUI y. Wiesbaden. Ie R. Prodp. verkrögh. Hotel-lof. Bur., Rwdh.atr. 16. Amater. Vraagt b(j uw Leverancier CHOCOLADE-BONBONS van de Firma DE BONT & LETTEN, 01 J iU H tfl ^ %v ^po- » < M^GENIUS" L.POOL&ZONEN Amsherdam sleurelVube mel'linhvormi mcarton EKEN. OROGERIJEN nVIEDIJkl'J.F.llASSIiMi, Weesperstraat 13G, Diners, Dejeuners, Soupers, groote sortee ring Chocoladebonbons, etc.?Telephoon 3863. Piano- en Orgelhandel ie van Swindenstraat 10, AMSTERDAM. tngewnaett gomaUetijke BetalingsetiiitKi. Piano's en Orgels vanaf ?4. en ff». Mat maand. Langdurige Garantie. Stemmen Verharen Rnilen Bepareeren. Fa. C9. P. DIKKERS Az. KLEINE BREEDEPLAATS 14, H A R L I 5Ï« K N. Arikeleu voor houtbewer king als snijden, branden, Farsiaenz. Fluweelpletten, nieuwste Dameshandwerk Piijscoarant tegen 20 et. franco. is daïalleen echte Karisbader SALZ Voor Namaak en vèrvalsching word f gewaafScl Ce DG MEDISCHE ZEEP IS VOLGENS DOCTOREN HET AFDOENDE MIDDEL TEGEN Eczeetn, nttida>lehten^naardscl»urft9 Uitstag Noord- eo Znid-Merlandsche Levenb\erz. Bank. Gevestigd te 's-IIage, BIjnstraat 11. Haatschappelijk Kapitaal ? l.OOO.OOO.?. Traag Inlichtingen omtrent ons FAMILIETARIEF"| ?? NIEUWSTE combinatie van Levens- en Pensioen-verzekeriaf tegen billijke premie. NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP Begrafenis- Vereeniging TE AMSTERDAM. Admiiiistratenr: K. SAX Jr., adres P. C. Hooftstr. 38. Te'.ephoon Zuil No. 341. . _ ,£\*?^/"" tP"tour' A W. VAN EEGHEN Jr., Voorsitttr. Is. DA COSTA, Gedelegeerde. BRANDKASTEN DE HAAS ZIJN DE STERKSTE ROTTERDAMSCHE '/M J? DE HAAS & ZOON WIJNHAVEN 63 Hotel ROOZEN HAABLEMMEBHOUT, HAARLEM. Gelegenheid tot het gebruiken yan Lnncheon» en Diners op het overdekte terras. Iltll f ITTEBRUG, Dei VAN RUN'S SIMOSTERD Mie M monade-Siropen van SI PK E S' J nin fabriek, JH A A K L EU, nestsan nit niets dan yrnchten en suiker zonder toevoeging van zuren, essencen of rieuren. Bij de voornaamste comestibles-winkeliers en corfi eurs verkrijgbaar. Th. FRANKEN H. IH6ERHOED HOFLEVERANCIER Kalverstraat 216. Telephoon 2040. Fijne Vleeschwaren, Comestibles. Boter, Eieren. Binnen- en Bnitenlandiche Kaassoorten.