Historisch Archief 1877-1940
N<x
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
die aleobta (Sa Mnfdig gekozen stikken
kent, «t itast ita nafc atat weet, ja, kon be
staan !»?& nis* MDB v*rm»ed*, kas dan ook
niet ande % da» otvoltedig zqn.
Zóó aageneeg fMt *?* «*k den Japaneeaen
met de kennis van de Chineesche kunst.
In d« Y$ftia*de een* ia 'tB^aonder onder
den inTtocd van de filosofische Zen-secte,
kwam. in de Japansche vorstenhuizen een
ntede op vt>or een bepaalde soort van
Chinceeche echilderkunat, terwijl vóór dien t\jd
hgna nit sluiter d godsdienstige stokken en
esnige portretten bekend geworden waren.
Met fijn gevoel werden speciaal landschappen
ia wonderbare newlstemming, afbeeldingen
van heiligen in de eenzame natuur,
gymboIfeche voorstellingen van draken en van
tfgers en soortgelijke stukken verzameld,
maar preeies ala tegenwoordig in Ameiika
vaak kwam 'een, zij het dan ook
voortreffelgk, maar dan toch slechts fragmentarisch
deei van de groote Chiceesche knnst ter
kaanig van de Japaneezeo. Baarbij kwam,
dat niet slechts stokken van levende meesters
v*r*am*M werden, maar vooral werken van
dj» gung- meesters (900?1280).
P. M. WA.
Geachte Btdaetit.
Ik heb wel eens gehoord van de spreuk
van Sehopenbauer : Qoi indignationem non
h»bet, ingenlam non habet", maar volgens'
d» wet der tegenstellingen, welke Htyda
onze kun«t invoerde l ), moet ik den heer Mossel
antwoorden met louter vriendelijkheden ; ik
ban me etwnain onttrekken aan deze
muziek?wet als aan d» wetten der zwaartekracht,
want wie ziet niet in dat de strijd door den
heer Mossel gevoerd wordt mit liefde voor
sgn* knust? Ea datr^, kan iemand zich een
Jt'OOiOïgeneegen lantasGoroa dan een
scootschrift bescheiden met matige zinneii ?
Wannen ik tam een Hellandech componist
denk, da» Tenebqnt ia de eerste plaats voor
mijn c ogen Jnlins Eöntgen. Hy is een doer
en-door aokatsefceKaookneestar-ir-de-maziek,
die hier speculeert in Hollandscaheid. Tem
oprfcfete nm het nationalisme, dat vele onoer
andere componisten zoo gaarne ten toon
spreiden, doemt er immer een twijfel ia mij
op, welke mij ik merk het eilacy heel
ongeraden komt. A. W. Ambros loochent
in het zooveelste deel zijner mntiekgesehie
deals (Band IIT, 3de editie, bid'. 353, 354)
het bestaan eeiver zelfstandige Spaansche
school, daar de Spar jaarden als musici
VlaaÜDgen waren; d» historicus concludeert :6t,
al bemerkt ijj een geprononceerd nationale
karakteristiek ia de détails nuiner werken.
Nu hond ik het er voor, dat men onder de
minste moeite analogie kan vindentuachen
dien 15ien eeuwschem toestand en de ver
houding «neer toonaangevende componisten
tot de tegenwoordige DuitEche school. Ik
voel rae niet tot die schooi aangetrokken,
omdat daar het Germianeche element de
tegenwoordige kunstenaars haast uitsluitend
beïnvloedt; (daarom acht ik AlpV>.
Dteper.brock, C. Smulden ). Doch al gaf ik aan den
Germaangcben stjjl mijne voorliefde, dan zou
ik nog onze loeaal-gevierde meesters niet met
enthonuMtae kunnen aanhangen. Cristobal
Morales (Spanjaard) staat als kunstenaar zeer
?waardig «aast JofquindePrèjof Pa'.estrina
doch stel b. v. Verhuist, Hol, Bercard Zweers
eens naast Brahms, Bic hard StranssofBeger;
' een vergelijking is hier toch min of meer
krankzinnig niet «aar? Men behoeft niet
erg onbevooroordeeld te zijn om dit te
erkennen, en ik hoop, dat deze redeneering
den heer Mossel toegankelijk zal vinden.
ffhftlvfr verwüs ik he&i nogxoaa's
1) Volgens de traditie dan altijd, wsnt de
vroegste contrapnntisten kenden haar reeds,
naar mqae erjtiek op Jnlius Böntgeaa
Violoncel-coccert.
Meneer Mossel, ik weet zeer goed dat
Carl Fleach geboren" Hen gaar i». Bichard
Wagnez werd geboren in Leipzig is bij
daarom Sakser? ja, is hij daaiom Duitscher?
(in den zin Brahma, Regei). Het tempe
rament van GAT! Flewh (hier ging het
overl) aangeboren of aangeleerd, gelijk zich
dat uit in zijn spel is evenmin Hongaanch,
acoals men dat algemeen verstaan wil, als
het temperament van Joachim, ook. al een
Hongaar. Wat Joachim betreft;, ik heb dezen
kunstenaar tot mijn spijt nooit geboord en
nooit gasien. Das weet ik niets van hem??
Zijn er niet boeken genoeg over hem ge
schreven? Ik kan den heer M. toch wel
duizend namen noemen ran menschen, over
wie bij praat en denkt, misschien wel op
z'n eigen hontjt," zonder dat hy die perso
nen gezien heeft en van wier werk geen
tastbare sporen achterbleven. Van Jeaohim
bestaan ten minste nog composities. Om ook
nog even op Eldering terug te komen: Da
heer Eldering is een zeer kranig en degelijk
violist, maar men zon hier het beroemde
woord van Cherubini kunnen citeeren, toen
men heaa vroeg, waarom bij «iet naar het
concert van Berlioz ging: Zér pas besoin
de eavoir comment il ne faut pas faire".
Hieruit volgt niet (noot voor den heer Mosse')
dat Elderin£=Berlio8. Juist dat h j dat zoo
weinig is, wordt hem verweten.
Wat wil de heer Mossel toch met dan.
RoseBkavalier"? Sta ik soms a1 leen in mijn
weinig gunstig oordeel over deze opera? (9e
heer M. weet beter.) En wat zie ik? Een
wals van Johann S;raus8 klinkt" anders
voor piano dan voor orkest? Hoe na'ef van
den beer M. l Begrijpt fatf niet, dat 't by
mijn beoordeelinj; niet te doen was OM
het klinken"? De muziek is soms nog
iets meer dan klank" en op dat standpunt
wordt de meloditcht lijn het criterium. Waar
uit blijkt, dat de heer M. beter weat dan
ik, dat Stransa den Risenkavalier anders
oamponcerde dan Saiome en Electra? Hoe
kan hij dit dieper verschil in stijl en psyche
begrlpen als de klank" alleen r.y'n maat
staf i»?
Meneer Mossel, wij zullen de wereld toch
neg samen moeten deelen in twee helfter.
Want waarlijk, ik zag nog nooit zulke vrij
moedige citater, a'g n daar geeft uit da
Groene van 15 Jan. en Caecilia" van 15
Febr. Ik zal punt voor punt corrigeeren
wat n eatihaatt.
Wat de heer Mossel eitesrt uit Caecilia"
onder No. 1°hier en daar te kort schut" bad
hij welwillend kunnen aanvullen met Vaar
ook van Gilte faalde in de ontviarring van dtzt,
mysterieuze handeling.... er, zelfde kolom, blz.
87: Hierin trouwens slaagde van Gilte over't
algemun niet het best en de etsence van zijn
tekst wilt hij maar teer onvolledig n* te speu
ren." Ik citeer letterlijk en het bijr.a gehe.l
en al misverstaan" uit de Groene, dunkt mij,
komt hierdoor in een geheel andere belich
ting, dan m die van den onwelwillenden
heer Mts-el.
Wat No. 2 betreft het volgende: In
Caelia" stelde ik n»y op het standpunt van den
mu aious: van Gilse, die den duisteren tekst
van R-'chard Dehmel tot klaarheid wil brengen
door een verdeeling in twee groepen; in de
Groene" op het standpunt van den dichter.
Ten opzichte van het vers was van Gilse's
indeeling onjuist" (niet gemotiveerd door de
poëzie); ten opzichte van de structuur der
compositie teer terecht' Waarom zou de
heer M^ase' dit wederom niet hebben opge
merkt? Het was duidelijk voor wie lezen kon.
Aangezocht door de reiactie van Caecilia"
critiseerde ik in dat tijdschrift de
Lebensmesie" als het jeugdwerk vau een jong mu
ticua; bier a's compositie, doer een kunste
naar op rijpen letftijd erkend. Daah van
tegenstrijdigheid, meneer Mosgel, is in de
verste verte geen sprake, en by No. 3 en
No. 4 geef ik opnieuw een volledig
citaat nit Caeeilia":
Ook van Qilse ried het nieuwe en met won
derlijke intiüetie, doch s(«i tot over de ooren'
in het verouderde. De ouverture der Lebensmesse
brengt hierroor een bewijs. Met tonaliteit neemt
h\j het al zoo nauw niet en toch schrijft Mj
strikt etn eerste en tweede thema; men merkt er
zeer gedurfde harmoniek en schrille modulaties
naast de vrij conventioneele eanti'ene's in et;
op dit tweespalt wijtt ook de tekitdeclamatie ;
en zoo verder. Dit is zetr jammer; want ik
geloof dat die dubbelslachtightid het werk per
s'ot van rekening meer tchade zul doen dan al
het anderf. Dl ouverture overigens gtfft van de
Ltbensmesse etn interessant, beinopt. overzicht
en is o'jk wel als zoodanig op {g vatten, daar
ieder kt:tpvnt in de struktuur trouw
corretpondtert met de l>ttre keerpunten in het libretto.
Zij retumeert ook de tosrtrrffMjkheden van het
komende, de «rchestratie, de harmoniek, de pO'
lyphonie, de contrapuntiek. Hoe van Qilse
beide laatste technisch neds onder zijn be
reik had, heb ik overalmoetenb:ieor*deren;men
kan hier reeds spreken van meesterschap".
- Dus, in 't eerste stuk van deze aanhaling
vergelijk ik: men ontmoet goede passages
naast slechte; het schrille en gedurfde naast
conventioneele. Dit correspondeert du ihensch
nog zoo kwaad niet met: telden vindt mtn
een eigen overgang" noch met He harmoniek
lijkt rijk do: k i» in wezen arm." Da heer Mossel
echter heeft den lezer voor aogen willen
draaien: er ia niata dan schrille, gedurfde
harmoniek." En hy heeft ook riet willen dec,
dat ik in het tweede stuk van bovenstaande
aanhaKtg de harmoniek slecht» terloops noem,
maar dat de klem valt op polyphonie en
contrapnntiek. De heer Mossel is oek zoo
vrij geweest, pour Ie besoin de la cause har
moniek" te onderstieapen; men vindt dit niet
in Caecilia."
De heer Mossel schijnt e :hter gerekend te
hebben opeen repliek van groote woorden en
een dosis insiiuaties." Dan had ik dit debat
misschien verloren, meneer Mossel, en n,
die me n-twee drie myn ontslag bezorgd
hebt aan de N. R.-Ct. op grond van
kletap-aatjes als uw ingezonden stuk, zonder dat
my naar mij c e verdediging ook maar werd
gevraagd, hadt u dan gerechtvaardigd gedacht.
Daarom troostte ik mij de vervloekte moeite
(ik heb ook vacant») dit lang en serieus
artikel te schrijven en toonde ik alles aan.
MATTHTJS VERMEULEN.
NASCHRIFT.
Door een zeer ongelukkige vergissing ver
scheen in het vorige nummer eene replieV,
welke ik niet bestemd had ter publicatie, en
die ik beschouw als een heel zwakke ver
dediging. Da heer M. gelieve daar nota van
te nemen ; ze was onvolledig en bevatte twee
onjuistheden, die ik niet kon conigeeren,
daar ik (tij uitzondering) geen proef ontving.
Het waarde heer Mossei" en bet
meerendeel der Duiteche vakpers" zou ik niet
héelemaal kunnen verantwoorder. Baiden
werden neergeschreven in toorn (ar vas
reden l lezer) welke zich later condenseerde;
boven vindt man de rectificatie.
Ten s'otte de eind-opmerking ieder kon
ze maken het was den hter Mfs-el eum
sais niet te doen om bevoegdheid", om be
trouwbaarheid", ik beweer zelfs dat chauvi
nisme'' hem niet dreef tot die eigenaardige
vijandelijkheden; het is de onafhankelijke,
yrüe meening (deze heeft Ir'er nog gén plaats
ia de mudkale cri(ie>) welke hen hindert.
M. V.
Belichten.
SCHILDBBS BN BOEKEN OVER KUNST. Jozef
Israë'a bezat eene zeer groote bele;eaheid,
hij was thuis in alle klassieke schrijvers en
dichters van alle tijden.
SPIJKER Al TO MODEL 1911
KOOPT
Industrieele Maatschappij TRO9IPEKBCRG,
Amsterdam.
s o-E: JE iv.
Industrieele Maatschappij TROMPENBURG,
Amsterdam.
IIHHIIIIIIIHIIIIIIIHIHlmlIIIIIIIHIIIIHIIIIIIinilUIIIIIIIIIJIII III Uil
zaaltje... en Kee... dat was nog op de
Binnenkant... hoe kom je dat i i nog op
te halen r'...
Non, gnnct, ik WOB alleen maar zeggen
dat we toen wel degelijk recht zouden heb
ben gehad om de schade van d'r loon af te
honden ;... hier «t a at 't Imoaera daer
staangeld all BOB mag worden berekend naar
den maatstaf.... nep, daar was 't niet...
hier heb je 't... van een loon van
honderdtwintig gulder, mag je vier gulden tachtig
staangeld afhouden.... Ncu, honderd-twintig
galden lal ze, ei d'r wajcbgeld, maar dat
rekent ratuurlijk niet mee"....
Nou?" zei Bertha... wat geeft dat non?
Voor vier tuiden tachtig, koop je geen nieuw
Sè7res koffie- servieb"....
Je kan 't toch langer dan n jaar
irhcuden', zei Fine wat kortaf, als we't toen
geweten hadden, kadden we... laat me i'«
kijken... gesteld ioa dat ja per jaar vijf
gulden mag inhouden, dat ie gemakkelijker
om te berekensn dan vier tulden tachtig-,
... non, hadden we haar bijvoorbeeld tien
jaar lang... dat ia tien maal vijf galden
kunnen afhouden... dat is vijftig gulden..
daar kun je nog eens wat mee doer."
Acht-en-veertig" zei Bertha correct...
je mag maar vier Ruiden tachtig per jaar
berekenen.
? Nee ... ik zeg toch immers, laten we nou
voor de n dkkaljjkheid, vyf gulden rekenen ...
jij maakt nou de heele boel weer in de wai"...
De perikelen der rekenkunde dreigden
Fine te overweldigen, maar Louis*, die de
orarje brochure gedurende dit kleine incident
te pakken had gekregen, gaf de hoog noodige
afleiding door kalm te zeggen: Ik begrijp
non eigenlijk niet waarom jelui je zoo op
windt, ... daar staat duidelgk dat: 't
inhonden van staangeld tegenwoordig volstrekt
ongebruikelijk ia en dat zeersonwaarechgnlijtr,
huisvrouwen van de wetsbepalingen in deze,
gebruik znilen maken''
Kan me niet schelen", cei Fine bepaald
kregelig, recht is recht, en als ik Kee daar
tien jaar lang voor had willen laten bloeden,
dan had ik dat kannen doen ... C;it zeg ik",
,.Gunst Fine, dat vinden we immers best",
zei' Bertha, ook al niet meer geheel gelijk
matig van humeur, maar ik vraag alleen
maar, waarom maak je daar r ineens nog
tiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiimii
zoo'n herrie om?... lal Kee dan tien jaar
in dienst gehouden... LM dan tiea maal
vier galdan tachtig van d'r loon afgehou 3en...
niemand zon 'tja belet hebben".
Wel non nog mooier" zei Fins, jelui ;
zelf kwam altijd allerlei aanbrengen van j
Ke», als jelui de week had.. . tosn ma nog
leefde;... dan was er dit, dei dat'....
En jij zelf snuffelde ia haar latafel a's
ze uit was, en vond er zeren deelen Tan
de Geheimen van Parijs"... en 'n vracht
kapotte kousen .,. ence ... De Kroeg" van
Zola ... is dit ne'jes voor een jonge meid ?"
Fine liet deze v:asg onbeantwoord.
Zelf had ze eens met veel omwegen bij
hun boekhandelaar een roman van Z -la"
gekocht, omdat 't haf r prikkelde om te weten
wat die toch wel niet allemaal duifIe
schrijven; en hevig begeerig naar de
vreeceljjk schuine dingen die hy ió5 maar duifde
beschrijven, had Fice gelezen, gelezen onder
't roeren van de karnezielkeche pap voor
ma, gelezen onder 't in papillotten draaien
van haar kuifhaar, gelezsn tot ver, ver in
d«n nacht,.. maar geen enkele
onfitsoeiidelijkheid" had ze gevonden, geen enkeie.
Ze had jachterig voortgelezen tot het einde...
toen weer van voren af aan .,. nee nik»..,.
Waj 't Fransen haar t3 machtig geweeat...
was, waar 't eigenlijk om te doan was, haar
daardoor ontgaan ? .. . Voor Fine bleef 't een
open vraag; maar de memuhkundige
boekverkooper had juffrouw Cnusaewinekel niet
anders dan La léve" durven verkoopec
In elk gevat" zei Louise kalm, heeft
Kee, en dat kapotte seryies nu toch Biets
meer met Daa'je te maker."
Ssst"... sisten Fine en Bertha tegelijk,
zoo heftig als minstens vyf fel getequineerde
Baa CoEstrictors tezamen.,.. Toen bogan
züeendrachtig orer Het Arbeidscontract
in Hui».
In de keuken was de zwa-!uw" verhangen
door de klaarblijkelijk alleen voor de lagere
registers gecomponeerde lyome aan de
Vliegmachien". Daatj e roerde zich, ondfr
't zingen door, zooals altijd druk-doeud en
bedrijvig in haar klein keukentje, jonge,
jonge... wat 'n zunrpruimen waren de
juffrouwen tegenwoordig; vroeger had je
nog eens 'n lollelje... eerst met die kin
deren in de kost, toen met dat diner ; . . .
gosaie, gossie wat hadden ze uitgehaald voor
dien vreemden r.éf ... en wat had ze stieknm
gelachen om die juffrouw Louise die al maar
door zoo zalig naar 'm had zitten kyken . . .
net 'n tcheiviseh op 't droog; en juffrouw
Fine t ad op 'c laatst de hoogte, dat stond
vast, afijp ... die ouwe menschen kunnen
niet veel nies*r verdragen ; . . . ZB gunde 'c ze
anders best, de a r niet van ... en 't was
allemachiea fliuw dat ze baa? buiten dat relletje
van iaattt hadden gehouder j . . . daar was
wat gebeurd, dat was zoo heilig zeker; ...
die hoed en die pantcffjl tuiten... en de
gacg vol sigarenrook . . . jaasts ^at rnintoch
eigenlijk om daar nou nika, niemendal o-er
los te lattn". . . .
Daatje drukte met forcche hand aardappels
door den pur t knijper. Zs wreef ze liever
fijn met 'n vork... maar dan von i juffrouw
Lrmise d'r klontera in. Heere nog to» . . .
die juffrouw Louise l laatst nog had ze 'n
vers van d'r gevonden in 't laadja van dor
nachtkas'jo . . . ze kon 't héelemaal van
buiten... p aohtig was 'i: A.lfx ik heb u
lief, O, seg nis t dat 'n gril, 'n fltuwe luim
me noopte, te biechte u 't geheim dat al
me krachte alooptö". . . .
'c Was zeker ooi op der neef... ouwe
stumperd, ze was stapel-mei j Oege op de
Daaja begon kool te hakken ; forscb, gauw,
zocals ze alles deed, donderend bebeukte
't hakmes de laag witte kool en 't houten
hakbord er onder, dat de vlokki?e
groentchakaels veerkrachtig omhoog spatten en
weer neervielen in de koo'masaa en rondom
op 't marmeren aanrechtjp.
Toen begon ze in haar paonen-voortaad
rond te zoeken naar een geschikt exemplaar,
ratnmel- rinkelend deksels en potten,
braadsleden en sauspanneken». . . .
En al in de leute van haar jong, onbezorgd
keukenbedrijf begon ee op nieuw te galmen :
Toen ik-op Neer-land's bergen-stond en
keek 't zee-gat in.... Teen !;ig 'k 'n
feheepje zsi-hei-le, er za-ten drie ruiter-fjes
iu . . . n van die drie-was naar- mijn ain . . .
een *an die drie-wa1:-! Mr-mijn zin". . . .
Met 'n felle ruk, kort als een snauw ging
de kamerschei ove*. . . .
In de voorkauw r zaten ze nog net als strakc,
Qoethe's Famst vond hu een bjjaa on
geëvenaard meesterstuk, maar meer nog
hield hu van Heine's Jehuda ben Halevy."
Hoe schilders denken over boeken orer
kunst, zeide bij in de Inleiding welke hij
schreef voor de vertaling van Praatje* ovtr
Kuntt, van William M. Hunt. Hy zegt daarin:
Schilders zjjn in den regel afkeerig van
boeken over knnst; ze zien ze niet aan en
vinden het bespottelijk:, dat men boeken
schrijft over iets, dat slechts door aanschou
wing gevoeld en begrepen kan worden. Ja,
't is mij nog nooit gebsurd, dat ik in eenig
atelier een boek over aestbetika zag liggen.
Ik geloof dat de merste schilders zulk e?n
boek met een angstig gezicht zonden aanzien,
als en cauchemar op hun levensain en ala
eea vijfde rad aan hun veortrolleoden wagen."
WOORDENBOEK VAN ENGELSCM BIJNAMEN.
Ia ket begin van den hei fat zal verschijnen
A dictionary of£ritishsurnames,dootPeiKAva\
Vivian, ter vul in de serie Dictiocaries of
famous authors" zullen worden opgenomen
The Thomas Hardy dictiona' y, door P. Saxelby
en The Rudyard Kipling dictionary, door W.
A. Yonnj.
ElN VOLKSBIBLIOTHÏBK OP SPITSBBEGEN. Ottt
het personeel van het nieuwe station voor
draadlooze telegraphie te Green Harbour op
Spits bergen en ook de kol en werkers voer
dat district de poolnacht wat dragelijker te
maken, hebben de zes grootste uitgevers vf n
Noorwegen zioh bereid rerk'a»rd, voor hunne
rekening een .groote bibliotheek op te richten
in het gebouw van de telegraphie. Tevens
zullen zij er voor zorgen dat die boekerij
bijgehouden wordt, door baar jaarlijks de
nieuw verte-henen werken toe te zenden.
LITERAIRE OVERPRODUCTIE VÓÓR 300 JAREN.
Er wordt tegenwoordig meermalen beweerd
dat er te veel boeken verschjjcen enerovtr
't algemeen te veel wordt geschreven. Dat er
ook ia dezen niets nieuws onder de zon is,
blijkt uit de voorrede van een in het jaar
1800 verschenen werk A new dtscription of
Ireland, waarin de schrijver, Bartaby Rich,
o. a. zegt: Een dtr kwalen van onzen tijd
is de groote menigte boeken, welke de wereld
zoo o verlader, dat het niet mogelijk is die
massa waardeloos tuig, welke dagelijks ver
schijnt, te verteren. Hat is een vruchtelooze,
ondankbare moeite dat boakenschry ren. Laat
die schrijvers liever schoenmaker worden,
dan zijn zij tenminste nuttig werkzaam, ter
wijl nn een groot aantal menschen hun arbeid
verwenscht."
HOE MEN IN ITALIËZIJN DICHTERS EERT. Het
Comitévoor ie Landbouw-Tentoonstelling te
Catania, dat over een ruime kas kan beschik
ken, besloot voor 40COO lire de bibliotheek,
schilderyen en kunstwerken aan te koopen,
toebehoorende aan den dichter Mario
Eapisardi, te Ca'ania geboren, die door ziekte
niet in staat is om te werken, en hem tot
zijn dood in het bezit van zijn eigendom ta
later. _______
Inbond ran Tüteiflei.
G zc-ndheid en Kracht. Maandblad gewijd
aan licb&amsanUikkeling, Sport en Spel,
Gymnastiek en Padvinderij. Verschenen No. l
van den len jaargang. Pigs per jaar 12 num
mers ? 1.50. Uitgave J. F. v. d. Ven, Baaru.
Onze Kumt, Au?. '11: A. Gofflo, Kartl v.
d. Stappen (yerroig eu slot). Dr. A.
Bredius, E<»n vroege Wou wermans in het Museum
te Brussel. ? Prof. dr. W. Vogelsang, Im
pressionisme. Jan Brom, Het koorhek in
de nieuwe Kathedraal te Haarlem.
Kunstbericht en. Boeken en Tijdschriften.
Div. platen tusschen de teket.
Vegetarische Bode, No. 8, Ang. '11: Het
melk- en eierenvraagstuK Licham.
Levenswijse. door F. W. Foerster. O rerzicht van
Tijdschriften. Staat de mensch nader tot
de planteneters of tot de vleeecheters ?
Geueziag van tuberculose do ir zonnebaden.
Ontvangen lectuur. Belgiëvooruit l
Natuurgeneesinrichting te Ede. Van een
ten doode opgetchresrene, door W. D. Koot.
Vegetarisch Pension te London, door N. v.
W. Vegetarische tafel, door C. De
wereldloopers. Berichten. Correspon
dentie. Officieele berichten.
Holland Express, 5 AUO-. '11: Onze Vul
kanen. Van numner tot nummer. De
Padangrche Boyenlandep. De liefde van
Roolieve Borgb. Per spoor op 1000 M.
eren genoege'ij k-stil-benepen, toch met 'n air
van broeierige nijdigheid.
Jaes, jses... wat 'n zuurpruimen.. ."dacht
Daatje nogmaals.. , 't overweldigde haar.
A.lida," zei toan Fine hooghartig, inet
snerpende kalmte, ik verzoek je ten tweede
rt al e niet zooveel lawaai te maken..., 't is
liier gén achterbuurt, meiije...."
Daa*je trok heel hoog haar wenkbrau
wen op.
Wat maak ik dan nou weer voor lawaai?"
En Fine in neerbuigende majesteitelijkheid:
Ik vind 't al heel treurig van je, Alida, dat
je dat zélf niet weet, maar dan wil ik 't je
wel zeggen: je moet niet zoo gooien en smij
ten iu de keuken... dat doét geen
fatsoendelijk meifje...; en die straatliedjes die je
voortdurend zingt... die wil ik in myn huis
óók niet meer hoorer, begrijp je?"
't Hitsige jonge bloed gudste Daatje naar
de wangen, rjasse?, wat bad 't ouwe mensch
toch tegenwoordig ... geen stroobreed legde
ze d'r in den weg... en d'r werk dead ze
góéd,..; niks niemendal minder dan anders...,
wat was dat dan voor 'n gevit en getreiter
ieder oogenDlik " Toen gooide Daatje 't
hoofd in den eek en zei, om te koken meet
ik m'n pannen krijger ... ik kan niet in iu'n
handen koken... en de liedjes zijn niet
anders als anders ... vroeger heb ik ze toch
ook gezongen..? moet ik nou soma psalmen
gaan zingen... t"
En Fine, nog altijd tergend bedaard, zich
in combinatie met het Arbeidscontract hemel
hoog verheven voelend boyen 't balsturige
Daatje: Alida, ik verwacht gén tegenspraak,
dus deuk er om... 'n toontje lagar...."
Daatj e's oogen sprongen vol tranen van
machtelooze woede; ze draaide zich om en
ging de kamer uit.
En in d'r keuken stond ze 'n oogenblik
wezenloos-bedroefd, de kluts k-wijt tasschen
d'r half klare gerechten, d'r leege pannen en
d'r hakbord vol kool....
In de voorkamer triomfeerde Fine.
Kyk" zei ze heesch van opwinding, als
ik wil..., zie je, als-ik-?«il... dan kan ik
haar 166, op staande voet wegsturen... ik
heb haar heelemaal in inijn macht, bécleir&d1.
En dicht de hoofden bij elkaar, lazen de
zusters gezamenlijk onder leiding van Fite,
die woord voor woord in 't Arbeidscontract,
hoogt*. Uit En geland. Naar de Gountry.
De abrfy van 8'. Albaw. Het Aettje vaa
onze L-e.-e Heer. Verkwikkend* slaap.
Off. Mededeelrngen.
De Aarde en haar Volk**, ai, 37: Onder
Noorechen hen»', door H. R. RoeUtana
(vervolg). - Bijblad: Uit d« Hongaareca*
vlakte. Ben Dnitech ooideel over Ma
rokko. Het jaarboek vau de
Kederlaadsohe Alpenve/eeniging voor 191L
Levenskracht, No. 8 : Dit Feest nummer ter
gelegenheid van het 10 jarig bestaan der Rein
Leven Beweging, draagt geheel een officieel
karakter en varechynt onder redactie vaa de
Central a Comowsie dezer beweging. Prijs
10 cent. Uitgave Lod. van Hierop Soest.
40 cents per regel.
BOUWT te NUNSPEET.
Inlichtingen bij het bouwbnreau Art l",
aldaar.
COGNAC
Meuten: KOOPMAVS&BHÜMR, &HBME
DELAiAY BELLE1LE
AUTOMOBIELEN.
Hoofd-Agent voor Nederland:
J. LEONA; D LANG,
114 Stadhouderskade,
AMSTEBDAM.
E enig e
Fabrikanten
rW.BengerSöhne
Shittgart
Hoofddepót te AMSTERDAM: Kalverstr. 16S
K. F. DEOSCHLE-BEirgBB.
Piano», Orgel- en KuMhaodel
Meyroos «f? K als hoven,
ARNHEM, KONINGSPLEIN g.
Interc. Telefoonnummer 913.
VLEUGELS en PIANO'S
in Eoop en in Euur.
REP AKKEREN STEMMEN RUILEN.
ffi
Badplaatsin
ZuidTirol. Heerlijk
klimaat. Seizoen
September?Juni
Stedelijke Kur- en
Kond
water1910/11 80 826 oadgauw.
Badimichtinp. Zauderirstituut.
inrichtin?. Kockuur- en alle geneeskundige
bader. Zwembassin. Inhalaties. Druiven-,
Mineraa'wa'er-, terrein- en openlucht
ligkuren. 4 gekanaliseerde
hoogebronwaterleidinger. Theater. Sportterrein. Concerten,
20 Hotels Ie Rang. Sanatoria. Talrijke pensi
ons en villa's voor vreemdelingen. Prospectui
gratis bij de Kurvorstehung.
met de stalen haakpen aanwees, en met da
lippen mee-prevelde:
10°. Wanneer zij hardnekkig weigert te
voldoen aan redelijke bevelen of opdrachten,
haar door, of namens de huisvrouw verstrekt.
Dien avond bij 't vaatwasschen brak Daatj*
de puiéaechotel; ze stopte de stukken weg,
achter de schuurbak in 't gootsteenkastje-,
zon stiekum op d'r avondje, voor d'r eigen
geld, 'n nieuwe zien te krijgen.
Maar een Fine Cnussewinckel waart overal
rond, en bij voorkeur 's avonds als de ge
dienstige uit, of, naar bed is....
En zoo werden de veelzeggende pnr
eschotel fragmenten reeds den volgenden dag
als onomstootelijke bewijzen voor Daatj e* a
schuld, ter tafel gebracht.
't Arme kind zag ze al liggen toen ze bij 't
ontbijt de lakensche kip binnenbracht...,
goesièmijne begon 't ncüal... dat zou 'n
daggie worden ..."
Fine zei niets, verlustigde zich in Daatje'i
Echrlk en vond er een zoet vermaak in om
met haar te spelen, gelijk de kat met d»
mui?.
Die dag werd een zeer bewogen datum is
Daatj e's totnogtoe onbezorgd, op blijheid
vertrouwend bestaan.
Want Fine die van a tot z het omineus»
Arbeidscontract bestudeerde en, hoewel gansch
onbewust, van den inhoud een volslagen
warwinkel in haar biein verwerkt had, Fine
bleef volharden in haar. idee fixe om 't
weerbarstige, eigendunkelijke Daalje te tem
men met al de roeden en karwatsen die de
verechillende artikelen van het Arbeidscon
tract, te pas en te onpas haar aan de hand
dedep,...
Dien BEcbt laat Daalje ganfch overstuur,
in haar bed te snikken, omdat juffrouw Fine
haar den geheelen dag gezocht" had...
omiiat er te veel nootmuieaat in déandijvie,
en te weinig zout in de aardappels was ge
weest ...; omdat juffrouw Fine 't liegen had
gevonden, dat wegstoppen van de kapotte
puree-schotel..., en omdat ze, na acht uur
heel niet, eventjes maar brandspiritus had
mogen gaan halen, om Hein te zien ..., b ad r
Hein die op d'r wachten zou bij 't kuifje
van de tram....
(Slot volgt}.