De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1911 20 augustus pagina 3

20 augustus 1911 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

N<x DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. die aleobta (Sa Mnfdig gekozen stikken kent, «t itast ita nafc atat weet, ja, kon be staan !»?& nis* MDB v*rm»ed*, kas dan ook niet ande % da» otvoltedig zqn. Zóó aageneeg fMt *?* «*k den Japaneeaen met de kennis van de Chineesche kunst. In d« Y$ftia*de een* ia 'tB^aonder onder den inTtocd van de filosofische Zen-secte, kwam. in de Japansche vorstenhuizen een ntede op vt>or een bepaalde soort van Chinceeche echilderkunat, terwijl vóór dien t\jd hgna nit sluiter d godsdienstige stokken en esnige portretten bekend geworden waren. Met fijn gevoel werden speciaal landschappen ia wonderbare newlstemming, afbeeldingen van heiligen in de eenzame natuur, gymboIfeche voorstellingen van draken en van tfgers en soortgelijke stukken verzameld, maar preeies ala tegenwoordig in Ameiika vaak kwam 'een, zij het dan ook voortreffelgk, maar dan toch slechts fragmentarisch deei van de groote Chiceesche knnst ter kaanig van de Japaneezeo. Baarbij kwam, dat niet slechts stokken van levende meesters v*r*am*M werden, maar vooral werken van dj» gung- meesters (900?1280). P. M. WA. Geachte Btdaetit. Ik heb wel eens gehoord van de spreuk van Sehopenbauer : Qoi indignationem non h»bet, ingenlam non habet", maar volgens' d» wet der tegenstellingen, welke Htyda onze kun«t invoerde l ), moet ik den heer Mossel antwoorden met louter vriendelijkheden ; ik ban me etwnain onttrekken aan deze muziek?wet als aan d» wetten der zwaartekracht, want wie ziet niet in dat de strijd door den heer Mossel gevoerd wordt mit liefde voor sgn* knust? Ea datr^, kan iemand zich een Jt'OOiOïgeneegen lantasGoroa dan een scootschrift bescheiden met matige zinneii ? Wannen ik tam een Hellandech componist denk, da» Tenebqnt ia de eerste plaats voor mijn c ogen Jnlins Eöntgen. Hy is een doer en-door aokatsefceKaookneestar-ir-de-maziek, die hier speculeert in Hollandscaheid. Tem oprfcfete nm het nationalisme, dat vele onoer andere componisten zoo gaarne ten toon spreiden, doemt er immer een twijfel ia mij op, welke mij ik merk het eilacy heel ongeraden komt. A. W. Ambros loochent in het zooveelste deel zijner mntiekgesehie deals (Band IIT, 3de editie, bid'. 353, 354) het bestaan eeiver zelfstandige Spaansche school, daar de Spar jaarden als musici VlaaÜDgen waren; d» historicus concludeert :6t, al bemerkt ijj een geprononceerd nationale karakteristiek ia de détails nuiner werken. Nu hond ik het er voor, dat men onder de minste moeite analogie kan vindentuachen dien 15ien eeuwschem toestand en de ver houding «neer toonaangevende componisten tot de tegenwoordige DuitEche school. Ik voel rae niet tot die schooi aangetrokken, omdat daar het Germianeche element de tegenwoordige kunstenaars haast uitsluitend beïnvloedt; (daarom acht ik AlpV>. Dteper.brock, C. Smulden ). Doch al gaf ik aan den Germaangcben stjjl mijne voorliefde, dan zou ik nog onze loeaal-gevierde meesters niet met enthonuMtae kunnen aanhangen. Cristobal Morales (Spanjaard) staat als kunstenaar zeer ?waardig «aast JofquindePrèjof Pa'.estrina doch stel b. v. Verhuist, Hol, Bercard Zweers eens naast Brahms, Bic hard StranssofBeger; ' een vergelijking is hier toch min of meer krankzinnig niet «aar? Men behoeft niet erg onbevooroordeeld te zijn om dit te erkennen, en ik hoop, dat deze redeneering den heer Mossel toegankelijk zal vinden. ffhftlvfr verwüs ik he&i nogxoaa's 1) Volgens de traditie dan altijd, wsnt de vroegste contrapnntisten kenden haar reeds, naar mqae erjtiek op Jnlius Böntgeaa Violoncel-coccert. Meneer Mossel, ik weet zeer goed dat Carl Fleach geboren" Hen gaar i». Bichard Wagnez werd geboren in Leipzig is bij daarom Sakser? ja, is hij daaiom Duitscher? (in den zin Brahma, Regei). Het tempe rament van GAT! Flewh (hier ging het overl) aangeboren of aangeleerd, gelijk zich dat uit in zijn spel is evenmin Hongaanch, acoals men dat algemeen verstaan wil, als het temperament van Joachim, ook. al een Hongaar. Wat Joachim betreft;, ik heb dezen kunstenaar tot mijn spijt nooit geboord en nooit gasien. Das weet ik niets van hem?? Zijn er niet boeken genoeg over hem ge schreven? Ik kan den heer M. toch wel duizend namen noemen ran menschen, over wie bij praat en denkt, misschien wel op z'n eigen hontjt," zonder dat hy die perso nen gezien heeft en van wier werk geen tastbare sporen achterbleven. Van Jeaohim bestaan ten minste nog composities. Om ook nog even op Eldering terug te komen: Da heer Eldering is een zeer kranig en degelijk violist, maar men zon hier het beroemde woord van Cherubini kunnen citeeren, toen men heaa vroeg, waarom bij «iet naar het concert van Berlioz ging: Zér pas besoin de eavoir comment il ne faut pas faire". Hieruit volgt niet (noot voor den heer Mosse') dat Elderin£=Berlio8. Juist dat h j dat zoo weinig is, wordt hem verweten. Wat wil de heer Mossel toch met dan. RoseBkavalier"? Sta ik soms a1 leen in mijn weinig gunstig oordeel over deze opera? (9e heer M. weet beter.) En wat zie ik? Een wals van Johann S;raus8 klinkt" anders voor piano dan voor orkest? Hoe na'ef van den beer M. l Begrijpt fatf niet, dat 't by mijn beoordeelinj; niet te doen was OM het klinken"? De muziek is soms nog iets meer dan klank" en op dat standpunt wordt de meloditcht lijn het criterium. Waar uit blijkt, dat de heer M. beter weat dan ik, dat Stransa den Risenkavalier anders oamponcerde dan Saiome en Electra? Hoe kan hij dit dieper verschil in stijl en psyche begrlpen als de klank" alleen r.y'n maat staf i»? Meneer Mossel, wij zullen de wereld toch neg samen moeten deelen in twee helfter. Want waarlijk, ik zag nog nooit zulke vrij moedige citater, a'g n daar geeft uit da Groene van 15 Jan. en Caecilia" van 15 Febr. Ik zal punt voor punt corrigeeren wat n eatihaatt. Wat de heer Mossel eitesrt uit Caecilia" onder No. 1°hier en daar te kort schut" bad hij welwillend kunnen aanvullen met Vaar ook van Gilte faalde in de ontviarring van dtzt, mysterieuze handeling.... er, zelfde kolom, blz. 87: Hierin trouwens slaagde van Gilte over't algemun niet het best en de etsence van zijn tekst wilt hij maar teer onvolledig n* te speu ren." Ik citeer letterlijk en het bijr.a gehe.l en al misverstaan" uit de Groene, dunkt mij, komt hierdoor in een geheel andere belich ting, dan m die van den onwelwillenden heer Mts-el. Wat No. 2 betreft het volgende: In Caelia" stelde ik n»y op het standpunt van den mu aious: van Gilse, die den duisteren tekst van R-'chard Dehmel tot klaarheid wil brengen door een verdeeling in twee groepen; in de Groene" op het standpunt van den dichter. Ten opzichte van het vers was van Gilse's indeeling onjuist" (niet gemotiveerd door de poëzie); ten opzichte van de structuur der compositie teer terecht' Waarom zou de heer M^ase' dit wederom niet hebben opge merkt? Het was duidelijk voor wie lezen kon. Aangezocht door de reiactie van Caecilia" critiseerde ik in dat tijdschrift de Lebensmesie" als het jeugdwerk vau een jong mu ticua; bier a's compositie, doer een kunste naar op rijpen letftijd erkend. Daah van tegenstrijdigheid, meneer Mosgel, is in de verste verte geen sprake, en by No. 3 en No. 4 geef ik opnieuw een volledig citaat nit Caeeilia": Ook van Qilse ried het nieuwe en met won derlijke intiüetie, doch s(«i tot over de ooren' in het verouderde. De ouverture der Lebensmesse brengt hierroor een bewijs. Met tonaliteit neemt h\j het al zoo nauw niet en toch schrijft Mj strikt etn eerste en tweede thema; men merkt er zeer gedurfde harmoniek en schrille modulaties naast de vrij conventioneele eanti'ene's in et; op dit tweespalt wijtt ook de tekitdeclamatie ; en zoo verder. Dit is zetr jammer; want ik geloof dat die dubbelslachtightid het werk per s'ot van rekening meer tchade zul doen dan al het anderf. Dl ouverture overigens gtfft van de Ltbensmesse etn interessant, beinopt. overzicht en is o'jk wel als zoodanig op {g vatten, daar ieder kt:tpvnt in de struktuur trouw corretpondtert met de l>ttre keerpunten in het libretto. Zij retumeert ook de tosrtrrffMjkheden van het komende, de «rchestratie, de harmoniek, de pO' lyphonie, de contrapuntiek. Hoe van Qilse beide laatste technisch neds onder zijn be reik had, heb ik overalmoetenb:ieor*deren;men kan hier reeds spreken van meesterschap". - Dus, in 't eerste stuk van deze aanhaling vergelijk ik: men ontmoet goede passages naast slechte; het schrille en gedurfde naast conventioneele. Dit correspondeert du ihensch nog zoo kwaad niet met: telden vindt mtn een eigen overgang" noch met He harmoniek lijkt rijk do: k i» in wezen arm." Da heer Mossel echter heeft den lezer voor aogen willen draaien: er ia niata dan schrille, gedurfde harmoniek." En hy heeft ook riet willen dec, dat ik in het tweede stuk van bovenstaande aanhaKtg de harmoniek slecht» terloops noem, maar dat de klem valt op polyphonie en contrapnntiek. De heer Mossel is oek zoo vrij geweest, pour Ie besoin de la cause har moniek" te onderstieapen; men vindt dit niet in Caecilia." De heer Mossel schijnt e :hter gerekend te hebben opeen repliek van groote woorden en een dosis insiiuaties." Dan had ik dit debat misschien verloren, meneer Mossel, en n, die me n-twee drie myn ontslag bezorgd hebt aan de N. R.-Ct. op grond van kletap-aatjes als uw ingezonden stuk, zonder dat my naar mij c e verdediging ook maar werd gevraagd, hadt u dan gerechtvaardigd gedacht. Daarom troostte ik mij de vervloekte moeite (ik heb ook vacant») dit lang en serieus artikel te schrijven en toonde ik alles aan. MATTHTJS VERMEULEN. NASCHRIFT. Door een zeer ongelukkige vergissing ver scheen in het vorige nummer eene replieV, welke ik niet bestemd had ter publicatie, en die ik beschouw als een heel zwakke ver dediging. Da heer M. gelieve daar nota van te nemen ; ze was onvolledig en bevatte twee onjuistheden, die ik niet kon conigeeren, daar ik (tij uitzondering) geen proef ontving. Het waarde heer Mossei" en bet meerendeel der Duiteche vakpers" zou ik niet héelemaal kunnen verantwoorder. Baiden werden neergeschreven in toorn (ar vas reden l lezer) welke zich later condenseerde; boven vindt man de rectificatie. Ten s'otte de eind-opmerking ieder kon ze maken het was den hter Mfs-el eum sais niet te doen om bevoegdheid", om be trouwbaarheid", ik beweer zelfs dat chauvi nisme'' hem niet dreef tot die eigenaardige vijandelijkheden; het is de onafhankelijke, yrüe meening (deze heeft Ir'er nog gén plaats ia de mudkale cri(ie>) welke hen hindert. M. V. Belichten. SCHILDBBS BN BOEKEN OVER KUNST. Jozef Israë'a bezat eene zeer groote bele;eaheid, hij was thuis in alle klassieke schrijvers en dichters van alle tijden. SPIJKER Al TO MODEL 1911 KOOPT Industrieele Maatschappij TRO9IPEKBCRG, Amsterdam. s o-E: JE iv. Industrieele Maatschappij TROMPENBURG, Amsterdam. IIHHIIIIIIIHIIIIIIIHIHlmlIIIIIIIHIIIIHIIIIIIinilUIIIIIIIIIJIII III Uil zaaltje... en Kee... dat was nog op de Binnenkant... hoe kom je dat i i nog op te halen r'... Non, gnnct, ik WOB alleen maar zeggen dat we toen wel degelijk recht zouden heb ben gehad om de schade van d'r loon af te honden ;... hier «t a at 't Imoaera daer staangeld all BOB mag worden berekend naar den maatstaf.... nep, daar was 't niet... hier heb je 't... van een loon van honderdtwintig gulder, mag je vier gulden tachtig staangeld afhouden.... Ncu, honderd-twintig galden lal ze, ei d'r wajcbgeld, maar dat rekent ratuurlijk niet mee".... Nou?" zei Bertha... wat geeft dat non? Voor vier tuiden tachtig, koop je geen nieuw Sè7res koffie- servieb".... Je kan 't toch langer dan n jaar irhcuden', zei Fine wat kortaf, als we't toen geweten hadden, kadden we... laat me i'« kijken... gesteld ioa dat ja per jaar vijf gulden mag inhouden, dat ie gemakkelijker om te berekensn dan vier tulden tachtig-, ... non, hadden we haar bijvoorbeeld tien jaar lang... dat ia tien maal vijf galden kunnen afhouden... dat is vijftig gulden.. daar kun je nog eens wat mee doer." Acht-en-veertig" zei Bertha correct... je mag maar vier Ruiden tachtig per jaar berekenen. ? Nee ... ik zeg toch immers, laten we nou voor de n dkkaljjkheid, vyf gulden rekenen ... jij maakt nou de heele boel weer in de wai"... De perikelen der rekenkunde dreigden Fine te overweldigen, maar Louis*, die de orarje brochure gedurende dit kleine incident te pakken had gekregen, gaf de hoog noodige afleiding door kalm te zeggen: Ik begrijp non eigenlijk niet waarom jelui je zoo op windt, ... daar staat duidelgk dat: 't inhonden van staangeld tegenwoordig volstrekt ongebruikelijk ia en dat zeersonwaarechgnlijtr, huisvrouwen van de wetsbepalingen in deze, gebruik znilen maken'' Kan me niet schelen", cei Fine bepaald kregelig, recht is recht, en als ik Kee daar tien jaar lang voor had willen laten bloeden, dan had ik dat kannen doen ... C;it zeg ik", ,.Gunst Fine, dat vinden we immers best", zei' Bertha, ook al niet meer geheel gelijk matig van humeur, maar ik vraag alleen maar, waarom maak je daar r ineens nog tiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiimii zoo'n herrie om?... lal Kee dan tien jaar in dienst gehouden... LM dan tiea maal vier galdan tachtig van d'r loon afgehou 3en... niemand zon 'tja belet hebben". Wel non nog mooier" zei Fins, jelui ; zelf kwam altijd allerlei aanbrengen van j Ke», als jelui de week had.. . tosn ma nog leefde;... dan was er dit, dei dat'.... En jij zelf snuffelde ia haar latafel a's ze uit was, en vond er zeren deelen Tan de Geheimen van Parijs"... en 'n vracht kapotte kousen .,. ence ... De Kroeg" van Zola ... is dit ne'jes voor een jonge meid ?" Fine liet deze v:asg onbeantwoord. Zelf had ze eens met veel omwegen bij hun boekhandelaar een roman van Z -la" gekocht, omdat 't haf r prikkelde om te weten wat die toch wel niet allemaal duifIe schrijven; en hevig begeerig naar de vreeceljjk schuine dingen die hy ió5 maar duifde beschrijven, had Fice gelezen, gelezen onder 't roeren van de karnezielkeche pap voor ma, gelezen onder 't in papillotten draaien van haar kuifhaar, gelezsn tot ver, ver in d«n nacht,.. maar geen enkele onfitsoeiidelijkheid" had ze gevonden, geen enkeie. Ze had jachterig voortgelezen tot het einde... toen weer van voren af aan .,. nee nik»..,. Waj 't Fransen haar t3 machtig geweeat... was, waar 't eigenlijk om te doan was, haar daardoor ontgaan ? .. . Voor Fine bleef 't een open vraag; maar de memuhkundige boekverkooper had juffrouw Cnusaewinekel niet anders dan La léve" durven verkoopec In elk gevat" zei Louise kalm, heeft Kee, en dat kapotte seryies nu toch Biets meer met Daa'je te maker." Ssst"... sisten Fine en Bertha tegelijk, zoo heftig als minstens vyf fel getequineerde Baa CoEstrictors tezamen.,.. Toen bogan züeendrachtig orer Het Arbeidscontract in Hui». In de keuken was de zwa-!uw" verhangen door de klaarblijkelijk alleen voor de lagere registers gecomponeerde lyome aan de Vliegmachien". Daatj e roerde zich, ondfr 't zingen door, zooals altijd druk-doeud en bedrijvig in haar klein keukentje, jonge, jonge... wat 'n zunrpruimen waren de juffrouwen tegenwoordig; vroeger had je nog eens 'n lollelje... eerst met die kin deren in de kost, toen met dat diner ; . . . gosaie, gossie wat hadden ze uitgehaald voor dien vreemden r.éf ... en wat had ze stieknm gelachen om die juffrouw Louise die al maar door zoo zalig naar 'm had zitten kyken . . . net 'n tcheiviseh op 't droog; en juffrouw Fine t ad op 'c laatst de hoogte, dat stond vast, afijp ... die ouwe menschen kunnen niet veel nies*r verdragen ; . . . ZB gunde 'c ze anders best, de a r niet van ... en 't was allemachiea fliuw dat ze baa? buiten dat relletje van iaattt hadden gehouder j . . . daar was wat gebeurd, dat was zoo heilig zeker; ... die hoed en die pantcffjl tuiten... en de gacg vol sigarenrook . . . jaasts ^at rnintoch eigenlijk om daar nou nika, niemendal o-er los te lattn". . . . Daatje drukte met forcche hand aardappels door den pur t knijper. Zs wreef ze liever fijn met 'n vork... maar dan von i juffrouw Lrmise d'r klontera in. Heere nog to» . . . die juffrouw Louise l laatst nog had ze 'n vers van d'r gevonden in 't laadja van dor nachtkas'jo . . . ze kon 't héelemaal van buiten... p aohtig was 'i: A.lfx ik heb u lief, O, seg nis t dat 'n gril, 'n fltuwe luim me noopte, te biechte u 't geheim dat al me krachte alooptö". . . . 'c Was zeker ooi op der neef... ouwe stumperd, ze was stapel-mei j Oege op de Daaja begon kool te hakken ; forscb, gauw, zocals ze alles deed, donderend bebeukte 't hakmes de laag witte kool en 't houten hakbord er onder, dat de vlokki?e groentchakaels veerkrachtig omhoog spatten en weer neervielen in de koo'masaa en rondom op 't marmeren aanrechtjp. Toen begon ze in haar paonen-voortaad rond te zoeken naar een geschikt exemplaar, ratnmel- rinkelend deksels en potten, braadsleden en sauspanneken». . . . En al in de leute van haar jong, onbezorgd keukenbedrijf begon ee op nieuw te galmen : Toen ik-op Neer-land's bergen-stond en keek 't zee-gat in.... Teen !;ig 'k 'n feheepje zsi-hei-le, er za-ten drie ruiter-fjes iu . . . n van die drie-was naar- mijn ain . . . een *an die drie-wa1:-! Mr-mijn zin". . . . Met 'n felle ruk, kort als een snauw ging de kamerschei ove*. . . . In de voorkauw r zaten ze nog net als strakc, Qoethe's Famst vond hu een bjjaa on geëvenaard meesterstuk, maar meer nog hield hu van Heine's Jehuda ben Halevy." Hoe schilders denken over boeken orer kunst, zeide bij in de Inleiding welke hij schreef voor de vertaling van Praatje* ovtr Kuntt, van William M. Hunt. Hy zegt daarin: Schilders zjjn in den regel afkeerig van boeken over knnst; ze zien ze niet aan en vinden het bespottelijk:, dat men boeken schrijft over iets, dat slechts door aanschou wing gevoeld en begrepen kan worden. Ja, 't is mij nog nooit gebsurd, dat ik in eenig atelier een boek over aestbetika zag liggen. Ik geloof dat de merste schilders zulk e?n boek met een angstig gezicht zonden aanzien, als en cauchemar op hun levensain en ala eea vijfde rad aan hun veortrolleoden wagen." WOORDENBOEK VAN ENGELSCM BIJNAMEN. Ia ket begin van den hei fat zal verschijnen A dictionary of£ritishsurnames,dootPeiKAva\ Vivian, ter vul in de serie Dictiocaries of famous authors" zullen worden opgenomen The Thomas Hardy dictiona' y, door P. Saxelby en The Rudyard Kipling dictionary, door W. A. Yonnj. ElN VOLKSBIBLIOTHÏBK OP SPITSBBEGEN. Ottt het personeel van het nieuwe station voor draadlooze telegraphie te Green Harbour op Spits bergen en ook de kol en werkers voer dat district de poolnacht wat dragelijker te maken, hebben de zes grootste uitgevers vf n Noorwegen zioh bereid rerk'a»rd, voor hunne rekening een .groote bibliotheek op te richten in het gebouw van de telegraphie. Tevens zullen zij er voor zorgen dat die boekerij bijgehouden wordt, door baar jaarlijks de nieuw verte-henen werken toe te zenden. LITERAIRE OVERPRODUCTIE VÓÓR 300 JAREN. Er wordt tegenwoordig meermalen beweerd dat er te veel boeken verschjjcen enerovtr 't algemeen te veel wordt geschreven. Dat er ook ia dezen niets nieuws onder de zon is, blijkt uit de voorrede van een in het jaar 1800 verschenen werk A new dtscription of Ireland, waarin de schrijver, Bartaby Rich, o. a. zegt: Een dtr kwalen van onzen tijd is de groote menigte boeken, welke de wereld zoo o verlader, dat het niet mogelijk is die massa waardeloos tuig, welke dagelijks ver schijnt, te verteren. Hat is een vruchtelooze, ondankbare moeite dat boakenschry ren. Laat die schrijvers liever schoenmaker worden, dan zijn zij tenminste nuttig werkzaam, ter wijl nn een groot aantal menschen hun arbeid verwenscht." HOE MEN IN ITALIËZIJN DICHTERS EERT. Het Comitévoor ie Landbouw-Tentoonstelling te Catania, dat over een ruime kas kan beschik ken, besloot voor 40COO lire de bibliotheek, schilderyen en kunstwerken aan te koopen, toebehoorende aan den dichter Mario Eapisardi, te Ca'ania geboren, die door ziekte niet in staat is om te werken, en hem tot zijn dood in het bezit van zijn eigendom ta later. _______ Inbond ran Tüteiflei. G zc-ndheid en Kracht. Maandblad gewijd aan licb&amsanUikkeling, Sport en Spel, Gymnastiek en Padvinderij. Verschenen No. l van den len jaargang. Pigs per jaar 12 num mers ? 1.50. Uitgave J. F. v. d. Ven, Baaru. Onze Kumt, Au?. '11: A. Gofflo, Kartl v. d. Stappen (yerroig eu slot). Dr. A. Bredius, E<»n vroege Wou wermans in het Museum te Brussel. ? Prof. dr. W. Vogelsang, Im pressionisme. Jan Brom, Het koorhek in de nieuwe Kathedraal te Haarlem. Kunstbericht en. Boeken en Tijdschriften. Div. platen tusschen de teket. Vegetarische Bode, No. 8, Ang. '11: Het melk- en eierenvraagstuK Licham. Levenswijse. door F. W. Foerster. O rerzicht van Tijdschriften. Staat de mensch nader tot de planteneters of tot de vleeecheters ? Geueziag van tuberculose do ir zonnebaden. Ontvangen lectuur. Belgiëvooruit l Natuurgeneesinrichting te Ede. Van een ten doode opgetchresrene, door W. D. Koot. Vegetarisch Pension te London, door N. v. W. Vegetarische tafel, door C. De wereldloopers. Berichten. Correspon dentie. Officieele berichten. Holland Express, 5 AUO-. '11: Onze Vul kanen. Van numner tot nummer. De Padangrche Boyenlandep. De liefde van Roolieve Borgb. Per spoor op 1000 M. eren genoege'ij k-stil-benepen, toch met 'n air van broeierige nijdigheid. Jaes, jses... wat 'n zuurpruimen.. ."dacht Daatje nogmaals.. , 't overweldigde haar. A.lida," zei toan Fine hooghartig, inet snerpende kalmte, ik verzoek je ten tweede rt al e niet zooveel lawaai te maken..., 't is liier gén achterbuurt, meiije...." Daa*je trok heel hoog haar wenkbrau wen op. Wat maak ik dan nou weer voor lawaai?" En Fine in neerbuigende majesteitelijkheid: Ik vind 't al heel treurig van je, Alida, dat je dat zélf niet weet, maar dan wil ik 't je wel zeggen: je moet niet zoo gooien en smij ten iu de keuken... dat doét geen fatsoendelijk meifje...; en die straatliedjes die je voortdurend zingt... die wil ik in myn huis óók niet meer hoorer, begrijp je?" 't Hitsige jonge bloed gudste Daatje naar de wangen, rjasse?, wat bad 't ouwe mensch toch tegenwoordig ... geen stroobreed legde ze d'r in den weg... en d'r werk dead ze góéd,..; niks niemendal minder dan anders..., wat was dat dan voor 'n gevit en getreiter ieder oogenDlik " Toen gooide Daatje 't hoofd in den eek en zei, om te koken meet ik m'n pannen krijger ... ik kan niet in iu'n handen koken... en de liedjes zijn niet anders als anders ... vroeger heb ik ze toch ook gezongen..? moet ik nou soma psalmen gaan zingen... t" En Fine, nog altijd tergend bedaard, zich in combinatie met het Arbeidscontract hemel hoog verheven voelend boyen 't balsturige Daatje: Alida, ik verwacht gén tegenspraak, dus deuk er om... 'n toontje lagar...." Daatj e's oogen sprongen vol tranen van machtelooze woede; ze draaide zich om en ging de kamer uit. En in d'r keuken stond ze 'n oogenblik wezenloos-bedroefd, de kluts k-wijt tasschen d'r half klare gerechten, d'r leege pannen en d'r hakbord vol kool.... In de voorkamer triomfeerde Fine. Kyk" zei ze heesch van opwinding, als ik wil..., zie je, als-ik-?«il... dan kan ik haar 166, op staande voet wegsturen... ik heb haar heelemaal in inijn macht, bécleir&d1. En dicht de hoofden bij elkaar, lazen de zusters gezamenlijk onder leiding van Fite, die woord voor woord in 't Arbeidscontract, hoogt*. Uit En geland. Naar de Gountry. De abrfy van 8'. Albaw. Het Aettje vaa onze L-e.-e Heer. Verkwikkend* slaap. Off. Mededeelrngen. De Aarde en haar Volk**, ai, 37: Onder Noorechen hen»', door H. R. RoeUtana (vervolg). - Bijblad: Uit d« Hongaareca* vlakte. Ben Dnitech ooideel over Ma rokko. Het jaarboek vau de Kederlaadsohe Alpenve/eeniging voor 191L Levenskracht, No. 8 : Dit Feest nummer ter gelegenheid van het 10 jarig bestaan der Rein Leven Beweging, draagt geheel een officieel karakter en varechynt onder redactie vaa de Central a Comowsie dezer beweging. Prijs 10 cent. Uitgave Lod. van Hierop Soest. 40 cents per regel. BOUWT te NUNSPEET. Inlichtingen bij het bouwbnreau Art l", aldaar. COGNAC Meuten: KOOPMAVS&BHÜMR, &HBME DELAiAY BELLE1LE AUTOMOBIELEN. Hoofd-Agent voor Nederland: J. LEONA; D LANG, 114 Stadhouderskade, AMSTEBDAM. E enig e Fabrikanten rW.BengerSöhne Shittgart Hoofddepót te AMSTERDAM: Kalverstr. 16S K. F. DEOSCHLE-BEirgBB. Piano», Orgel- en KuMhaodel Meyroos «f? K als hoven, ARNHEM, KONINGSPLEIN g. Interc. Telefoonnummer 913. VLEUGELS en PIANO'S in Eoop en in Euur. REP AKKEREN STEMMEN RUILEN. ffi Badplaatsin ZuidTirol. Heerlijk klimaat. Seizoen September?Juni Stedelijke Kur- en Kond water1910/11 80 826 oadgauw. Badimichtinp. Zauderirstituut. inrichtin?. Kockuur- en alle geneeskundige bader. Zwembassin. Inhalaties. Druiven-, Mineraa'wa'er-, terrein- en openlucht ligkuren. 4 gekanaliseerde hoogebronwaterleidinger. Theater. Sportterrein. Concerten, 20 Hotels Ie Rang. Sanatoria. Talrijke pensi ons en villa's voor vreemdelingen. Prospectui gratis bij de Kurvorstehung. met de stalen haakpen aanwees, en met da lippen mee-prevelde: 10°. Wanneer zij hardnekkig weigert te voldoen aan redelijke bevelen of opdrachten, haar door, of namens de huisvrouw verstrekt. Dien avond bij 't vaatwasschen brak Daatj* de puiéaechotel; ze stopte de stukken weg, achter de schuurbak in 't gootsteenkastje-, zon stiekum op d'r avondje, voor d'r eigen geld, 'n nieuwe zien te krijgen. Maar een Fine Cnussewinckel waart overal rond, en bij voorkeur 's avonds als de ge dienstige uit, of, naar bed is.... En zoo werden de veelzeggende pnr eschotel fragmenten reeds den volgenden dag als onomstootelijke bewijzen voor Daatj e* a schuld, ter tafel gebracht. 't Arme kind zag ze al liggen toen ze bij 't ontbijt de lakensche kip binnenbracht..., goesièmijne begon 't ncüal... dat zou 'n daggie worden ..." Fine zei niets, verlustigde zich in Daatje'i Echrlk en vond er een zoet vermaak in om met haar te spelen, gelijk de kat met d» mui?. Die dag werd een zeer bewogen datum is Daatj e's totnogtoe onbezorgd, op blijheid vertrouwend bestaan. Want Fine die van a tot z het omineus» Arbeidscontract bestudeerde en, hoewel gansch onbewust, van den inhoud een volslagen warwinkel in haar biein verwerkt had, Fine bleef volharden in haar. idee fixe om 't weerbarstige, eigendunkelijke Daalje te tem men met al de roeden en karwatsen die de verechillende artikelen van het Arbeidscon tract, te pas en te onpas haar aan de hand dedep,... Dien BEcbt laat Daalje ganfch overstuur, in haar bed te snikken, omdat juffrouw Fine haar den geheelen dag gezocht" had... omiiat er te veel nootmuieaat in déandijvie, en te weinig zout in de aardappels was ge weest ...; omdat juffrouw Fine 't liegen had gevonden, dat wegstoppen van de kapotte puree-schotel..., en omdat ze, na acht uur heel niet, eventjes maar brandspiritus had mogen gaan halen, om Hein te zien ..., b ad r Hein die op d'r wachten zou bij 't kuifje van de tram.... (Slot volgt}.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl