8. DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. . 1783 De GiocflBia. -7ff irMona Liga, de Gioconda, naar het thans uit den Lonrre gestolen sohildery van Leonardo da Vinci. iimiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiitii iiiiiiiiiiMiniiiiiMiiiiniiiuMiiiiiMiiiiiiiiiiiii Het is misschien wel goed, dat MonaLisa voor eenigen tijd uit de circulatie raakt, en dat hare wezenlijke tegenwoordigheid in 't Na plaats maakt voor een legendaire en banaal-photograflsche. De drukte orar hare verdwijning i) zér overdreven. Is het dan zoo'n wonder, dat zjj eindelijk door een man mocht worden gewonnen? Ik heb ooit, evenals natuurlek ook gij, haar ten huwelijk gevraagd. Ik herinner mij alle scènes ervan als waren se gisteren ge beurd en mijn haren nog blond als toen. 't Was warm in 't zomersch Parijs, maar van die materieele warmte wist ik niet; ik verging in liefdes-verwachtingen bij de zedig in den echoot gevleide handen van de volwiJzeVronw. Ik heb toen (evenals gij, die een man zijt en dit leest) mqne adoratie per slot maar bekend. De Gioconda glimlachte. Haar hoofd ging cachtkens heen en weer; een neen-knik. 01 ik heb het gezien. Wie, die bemind heeft, kent niet de ont roering der glimlachende weigering? Het schijnt nog iets teerdere dan een lief de-belofte. 'Hoe was ik dankbaar voor dien glimlach! Alleen: ze glimlacht te lang. Ze heeft te veel geglimlacht. Ze glimlachte bovendien dóór en 6 rer my heen. En (o l ik weet het, gij doorleefdet precies hetzelfde 1) een man wil alles geloovem, zoo hu tenminste zijne sfinx in liefde ontraadselen mag.... maar buiten déze wordt bij driftig als hij niets vindt... Wat moet die bodemloosheid, vraagt hij, zonder diepte ? Wat moet die schoone berg top, waar gemakkel$ke paden heen-leiden en -lokken, en die by nadering niet blijkt te bestaan ? En toen ging ik en g'Ü, kortom wij allen wij gingen die volmaakte afbeel ding van het Vrouwelijke als iets monsterlüks haten: die mannenbindster en mannenbedriegster; die Ledigheid van. het heelal, Engel geworden. Totdat zémet den een of anderen jongen sportman, na een wen lang met iedereen te hebben gecoqnetteerd, ervan door is gegaan: adieu, bonne conduite! Och, ze had das gefarliches Alter"! Malle kunsf'-manlakken zjjn het, die na de wereld met ban geschreeuw vervallen en zelfs de politie er opaf zenden, net als de akeligst burgerlijke papa'e-vacvoort vluchtige-dochter e. En niemand komt op 't idee, dat Mona Liea nu juist eens niet wee acht opgezocht te worden en bekeken, maar een beet jekiescher behandeling verwacht, nu ze met haar uitverkorene ie. Binnenkort zal de gelukkige jongen op zjjn zolderkamertje het Raadsel hebben opgelost, en dan werkt hij ajjne Lisa met een zoet lijnt j a weg.... Dan zien we Haar wederom in den Salon carré. Dan glimlacht ze weer. Maar al wat man is glimlacht voortaan terug.. ? ? V. D. E. Onder zijn gehoor bevonden zich dikwijls oek Rooaucken en Israëlieten. Niet alleen in het kerkgebouw, ook bij het godsdienstonderwijs kon het ook wel an ders? was hij de groote baanbreker voor de moderne richting. Hjj legde daarbij aan allen, jongens en meisjes, aan allen die aan den ir gang van het leren stonden, een levensbeschou wing voer, waaraan zij zeker houvast zonden hebben e* die zij in hun later leven aan hun eigen zedelijke ervaring en godsdienstige overtuiging zouden hebben te toetsen, be stemd vooral voor leerlingen van middelbare scholen en gymnasia en, in het algemeen, voor jongelieden van eenige ontwikkeling", zooals hy het later uitdrukte in zijn Gods dienst en Leven", een handleiding bij het goésdienstonder wy' s. Ook buiten de Kerk was Hugenholtz al spoedig nuttig werkzaam. Hij werd mede oprichter van meer dan n vereeniging ter bevordering van volksbeschaving en volks ontwikkeling. Zóó kwam het plan bühem op, om aan den handwerksman met zijn vrouw en ook aan dienstboden een ge paste Zondagavond-uitspanning in het win terseizoen te verschaffen. Om te trachten aan dit plan uitvoering te geven, noodigde bjj een vijftiental ingezetenen, waaronder ook ik behoorde, uit, de zuak te regelen. Wat ging er ook in onze daarover gehouden verga deringen steeds een bekoring van den jongen volksvriend uit. De zaak kwam tot stand. Anderen namen later het w«rk van hem over en breidden allengskens de vèreeniging uit met vier afdeelingen, alle aan de volksbeiangen gewijd. Dat de vèreeniging levens vatbaarheid had, bewijst wel de omstandigheid, dat zij in 1914 haar gouden jubileum hoopt te vieren. Mede behoorde hij tot de oprichters van de nog steeds te Leeuwarden bestaande Debating-clnb. Haar bestuur had ook openbare vergaderingen georganiseerd, waarin hij meer dan eens canserieën hWd en hoorders en hoorderessen aan cjfm lippen deed hangen. Tot algemeen leedwezen vertrok hij in 1866 naar Anuteriam, om er als predikant bij "de Nederduitsche Hervormde gemeente op te treden ook daar was toen de benoe ming van predikanten nog in handen, van den Kerkenraad. De gemeente Leeuwarden, waar hij, gelijk hij steeds bleef verklaren, de gelukkigste vier jaren zijns leveni had doorgebracht", weid echter niet door hem vergeten. Herhaaldelijk kwam hjj er terug, óók om zijn vroegere stadgenooten en ver eerders op de schoonste causerieën te ver gasten. Zóó herinner ik mij, onder anderen, een winteravond, toen hij een parallel trok tusechen Twee dokters", den Wonder dokter", van mevr. Bosboom-Toussaint, en den dokter uit Auerbachs Anf der Hohe". Wie deze twee werken kent zal begrijpen, dat Hugenholtz, met alle waardeering van Tonssaints groote gaven en talenten, den zoo vrijzinnigen Duitse hen dokter veel hooger stelde dan den Nederlandschen dokter met diens dikwijls uitkomend mysticisme. Het laatst trad hij te Leeuwarden als spreker op niet veel jaren geleden, naar ik meen, in een Nntavergadering. Zijn onder werp was Het verleden, het heden en de toekomst van de moderne theologie". In de pauze drukten we elkander de hand. Niet zonder zorg zag hjj naar de al meer en meer opkomende donkere wolken voor de jaren geleden ook in Nederland t»t bloei gekomen nieuwe richting. Weemoed ver vulde hem dikwyls, da hij bemerkte, hoe de orthodoxie in de laatste jaren in Neder land veld gewonnen en reeds veel vernietigd had en nog dreigde te vernietigen van wat door hem en zijn geestverwanten in den loop van meer dan een hal re eeuw niet zonder harden strijd was opgebouwd. Toch bleef hq gelooven in de toekomst, in den vooruit gang der menschheid, een vooruitgang, die wel voor eenigen tqd kon worden tegengehouden, doch, zooals de geschiedenis ons leerde, niettemin ten slotte voor goed zon zegevieren. Optimist, evenals hjj, bemoedigde ik hem daarby door hem te herinneren aan het woord van Coen: Ende desespereert niet!" Ongeveer twee jaren geleden sprak ik hem enkele malen weer te Amsterdam. BIy k baar was toen zyn gezondheid reeds zeer geknakt. Wel was by hersteld van da ernstige ziekte, die hem in het voorjaar van 1909 had aan getast, en die hem, niet dan na langen innerlyken stryd, had gedwongen, als voorganger der Vrye Gemeente af te treden, doch ik zag hem niettemin met bezorgdheid aan. HU' was echter vol moed voor zijn toekomst. Hy hoopte, de verdere levensjaren, die hem nog mochten worden geschonken, nu kalm te zullen elyten; daartoe zon by, met de zynen, naar Heemstede metterwoon vertrek ken, om daar te leven te midden der Natuur. Ik sterkte hem in zijn hoop, die evenwel niet werd vervuld; hij heeft slechts gedu rende korten tyd mogen genieten van de op 77-jarigen leeftijd voor hem weggelegde zoo welverdiende rust. Hugenholtz zal echter blyven voortleven in de gedachtenis van de duizenden, die ge durende meer dan een halve eeuw tot zyn vrienden en vereerders hebben behoord, vooral ook in de herinnering van nog menig ingezeten en ond-ingezeten van Leeuwarden, van wair in 1862 zijn Victorie" is begonnen. Amsterdam. A. DUFAEC. iiliillimiiiiiiiiiMiii BERN ARD DE VRIES KUNSTHANDEL == N. SPIEGELSTRAAT 45 Tel. interc. 9739, AMSTERDAM Moderne Schilderijen - Aqua rellen - Groote collectie Etsen - Platen - Kunstvoorwerpen ~ Encadrementen GEBRS. KOCH KALVERSTRAAT 158 ETSEM VAN nODERNE HEESTERS IN ALLE PRIJZEN Kunstzaal J. Goudstikker KALVERSTRAAT No. 73. Ptrmanente Tentoonstelling, Ie tage, eener prachtige collectie Ond-Hollandslue Schilderijen. Antiquiteiten. TBU5725 ZCLBCHI&S VOOR Z.Wffl!R.TI IN KOPBR. RN ZINK. VOOR. RBCUHMB rni Binnen Twanu> uun.IV/ KUNSTZAAL VAN DELDEN, Damrak 93, Amsterdam. TENTOOHSTELLING VAN WEBKEN VAN Wijlen Henriëtie Ronner. Voor belangstellenden kosteloos te bezichtigen. GERBRANliS' KUNSTHANDEL, ARNHEM. TELEFOON 1345. 'Schilderijen,Elttett, Gravures, Encadrementen. Kennisgevingen voor Verloving en Ondertrouw Invitatiën Dankbetui Luxepapier Artistiek STEENDRUKKERIJ Mantgem 'T WOONHUYS, Vijzelstraat 56-58-60 Dlr. P. J. ZEEGEBS. - AMSTERDAM- Betimmerde Heerenkamer uitgevoerd in Cuba Mahonie eire. Thans ter bezichtigtiging in onze Magazijnen. Eerst bekroonde ontwerp in de Woonhuys"prijs vraag. E. m. JAARSMA S Ventileerende Haarden. Men lette op dit fabriekamerk. H.H. Automobilisten! Vertrouwbare en goede Chauffeurs zijn het behoud van Uw wagen, w ij hebben momenteel nog eenigen beschikbaar, kalme en voorzichtige rijders. Reeds velen tot groote tevredenheid geplaatst. DE EERSTE AHSTERDAHSCHE CHAUFFEURSSCHOOL, Alb. Cuypsiraat 224, Amsterdam. Directie WENTINK & PLAS COMPLEETE MEUBILEERING. RESTAUREEREN VAN VERTREKKEN IN AN= TIEKE EN MODERNE STIJLEN-UITVOERIGE PRIJSCOURANTEN.^ EGROOTING GRATIS ,PE PHOENIX' 25^ SPUISTR,DAMRAK.7S T&ra» AM5TERr>AM%? ^ra TELEFOONy^ Firma HEIJER Ju. EN Zn. :-: AMSTERDAM. :-: KUN STINRIOHTING; voor het Schoonmaken, Verdoeken, B egener eer en en Vernissen van oude :-: Schilderijen. :-: Oonserveeren, Schoon houden en Vernissen van Kunstverzamelingen en Wandbeschilderingen. :-: Kantoor te Amsterdam :-: KERKSTRAAT No. 393 Telefoonnummers 4930 900. ?r a BINNENHUIS MEUBELS 1ERÜJ Ac'vfip-'BOSC M RAADHUI55TRAAT48-50 AM5TERDAM UW WONING 13 DAN GEZELLIG WAN NEER ZE IS INGERICHT DOOR DE MEUBILEERING MAATSCHAPPIJ o .,HOLLAND" AMSTERDAM TELEFOON 5874 N. T. VOORBURGWAL 874 VRAAQT PRIJSCOURANTEN VAN COMPLETE WONINQINR1CHTINQEN f 600, f 720 EN HOOGER. TELEPHOON.338^1 ROTTERDAAM FRANCO DOOR GEHEEL 'NEDERLRND.