Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD YOOR NEDERLAND.
No. 1784
de eenvoudige melding hiervan zich aan elke
beoordaeling onttrekt.
De gunstige invloed van, die koerarijting
In de Standard OU aandeelen WAS dan ook
van. aear. kortatandigen invloed op de overige
soorten, die, blijkens onderstaande
noteeTingen, ten statte een ongeanimeerd verloop
hadden.
Dit vindt &yn oorzaak tevens in uitgebreide
baisse-operaties, die niet slechts daar ginds,
doch ook hier en in Londen zijn geëntameerd,
terwijl Berlijn, dat in den laatsten tijd op
Londensche instigatie?, veer sterker zich b
Amerikaansche waarden had betrokken, veel
heeft gerealiseerd van zy°n gefavorizeerde
fondsen als Canadian's, Baltimore's etc. en
zulks uit vrees voor verwikkelingen in zake
Marokko.
Amalgamated Copper
Amer. Car. & Fonndry
Hide & Leather
Snaalting
United- Glgar
Steel
Atchison Topeka
Draver Bio
Brie
Kangas City Southern
Hissouri K. T.
Roek-Islaad
Soutfaern Pacific
» Kails
Union Pacific
Wabatfa
Marine gew.
pref.
24 en
pCt.
81 M.
50*
21?i
7134
60
72
.06
25 K
29 K
29%
31
30 Aug.
pCt.
681/2
21
69
47
69 %
104K
23 X
28
27%
29
26%
111
27%
169
15
108%
2614
165 %
13X
4
14 H
In den aanvang onzer o ver zich ts week ston
den de loeale waaiden nog geheel in het
teeken van Amerika en vielen derhalve
dagelijks belangrijke koersreacties te
oonstateeren.
Daaina kwam er in alle soorten een plotse
ling» wending, zoodat het scheen alsof
de loeale markt zich aan den invloed der
Amerikaancohe afdeeling ging onttrekken.
Petroleum-Aaadaelen ondergingen een e
flinke koers verheffing, waardoor b.v. de Pet lak
aandeelen boven het niveau van de vorige
week blijven en de overige soorten een ge
deelte van het aanvankelijk geleden verlies
konden inhalen; een wijziging in den toestand
in da petroleum-industiie lag hieraan niet
ten grondslag, zoodat het nog aan twijfel
onderhevig is of de ie verbetering duurzaam
zal ZÜB.
Ook Tabaksaandeelen waren beter gestemd,
zoodat verscheidene soorten een belangrijk
fcoersherstel ondervonden o a. de gewone en
pref. aand. Atust. Langkat, H otter dam Deli
en Ssnembah.
De najaarsinschrijvingen zijn spoedig op ti),
waardoor allicht in deee waarden wat meer
variaties zullen komen.
Ba Amit. Lugkaiwaarden zijn in elk geval
koopwaardig te noemen; de resultaten van
dit jaar zijn voortrt ffelijk, terwijl oogst 1911
in 1912 te velden, nog meer belooft.
Ook Coltnuraandeelen konden zich, na de
algemeeae reaetle waaraan züdeelnamen,
flink herstellen; aandeelen en winstbewyaen
Toratenlanden bereikten weer de npteeringen
van voor acht dagen; overigens zijn de om
zetten in deze soorten sterk ingekrompen.
Rubberwatrden bewogen zich nagenoeg
op vorige koersen, alleen valt een herstel
van circa 10 % voor aand. Amsterdam Java
te vermelden; Mynaandeelen bleven op den
achtergrond, de koen fluctuaties hierin waren
onbeduidend.
Ook Indische Trammen waren verlaten.
Geld blyft hier zoowel als elders ruim,
wat er toch ten duidelijkste op wijst, dat
er in handel en industrie eet e zekere mat
heid heerecht, die voor'sbaeds nog niet voor
een hochconjonotar schijnt te zullen plaats
maker.
P.8. De markt had heden een vaster aan
zien; de ietwat hoogere noteeringen, die
New-York afzond, vonden hier weerklank,
zoodat over de geheele lijst eanig herstel
plaats vond.
Vooral Steels waren vast in verband met
het bericht van 't bestuur, dat er een toe
name in de orders te constateeren valt.
liimnii 11 MiiiiiiiMmumiiiHi MINIMUM IIIHII Minimi u minimum IIIHH
Brieven van OomJodocus.
CII.
Waarde Neef!
Cet age est sans pitié!" het was een
oudviderlandsch half-om-half, maar nu
saamSesteld uit medelijden en smart, dat mij dit
eed uitroepen na de lezing van je gruwe
lijk hoofdartikel van verleden week. En 't
heeft je Tante tranen gekost. Sans pitié!"
weet ge hebt ge er n oogenblik aan
gedaoht,in hoevele vaderlandsche gezinnen
gij den vader tot toorn, de moeder tot
tranen brengen zoudt? Natuurlijk wist
gij het, maar met de verdorvenheid van
een paganist hebt ge niet geschroomd,
ja misschien juist met wellust je pen inge
doopt, en met satanisch genoegen je
voorgesteld welk een verbijstering en
droefenis het gevolg zou zijn van dat
schijnbaar zoo loa daarheen geworpen
Van loeale waarden waren
Petrolenm-aandeden wederom zeer vast. Ook Cultuur- en
Tabaksaandeelen deelden in deze stemming.
l Sept.
V. D. M.
***
De Spoorwegen in Engeland.
De jongste staking van het spoorwegper
soneel in Engeland heeft, hoe kort van duur
pok, heel wat schade veroorzaakt. Dat deze
strike echter ernstig is geweest, blijkt uit
het handelend optreden van de gewapende
macht, een maatregel, die sedert 1819, althans
met zoo treurig gevolg, in Engeland niet is
toegepast.
Behalve het verlies van menschenlevene,
is ook de materiale schade groot geweest,
zoowel wegens de moedwillige vernieling,
aangericht door personen, die geheel buiten
de eigenlijke strike stonden, als door de be
lemmering van verkeer en vervoer.
Door de jongste gebeurtenissen werd de
aandacht van Europa onwillekeurig gevestigd
op het Britiohe spoor weg weten, dat uitslui
tend uit particuliere maatschappijen bestaat,
welke in de laatste jaren haren aandeelhou
ders slechts een bescheiden dividend konden
uitkeereo.
Bepaalt men zich tot de 15 voornaamste
spoorweg-maatschappijen van Engeland, dan
komt men tot een daarbij geïnteresseerd
kapitaal van niet minder dan 840.175.000 pd. St.
waarvan ongeveer 65 pCt. in obligatiën en
de resteerende 35 pCt. in aandeelen z^n uit
gegeven.
Naar verhouding van het kapitaalbedrag
zijn de L on don and Northwestern", de
Midland" en de Great Western" de
voornaamste,in ieder waarvan meer dan 100.000.000
pd. S*, is belegd.
Daarop volgen dan de Nord Eastern" met
83 tnillioen, de Lancashire and Yorksbire"
met ongeveer 63 millioen en de Great
Northern", de Great Eastern", de Great
Central" en de London and SDUthweatern"
ieder met meer dan 50 millioen pd. Sf.
De Great Western" heeft het grootste
vervoer, waarop dan de London and North
western" en de Midland" volgen.
De bedrijfsresultaten dezer maatschappijen
waren in de jaren 1008 en 1909 niet schit
terend, doch verbeterden daarna geleidelijk.
Het gemiddeld dividend der 15 spoorwegen,
dat voor het eerste semester van 1909 2 % pCt.
per jaar had bedragen, was in hetzelfde tijd
vak van 1910 tot 3% pCf. en in 't eerste
halfjaar van 1911 tot ruim 4 pCt. verbeterd,
d. i. ruim l pCt. boven de uitkeering over
hetzelfde tijdvak van 1907.
In onderstaande tabel vindt men in pd. St.
de inkomsten en uitgaven gedurende de eerste
zes maanden van het Icopend jaar vernield
van de volgende Brit se hèspoorwegmaat
schappijen :
Out-
TJitvangstep. gaven.
London and Noitwestern 7.767.333 4.883567
Midland 6.218.766 3.856.469
Lancashire and Yorkshire 2.998.573 1.782.307
Great Northern 3.031.341 1.977.795
Great Eastern 2.875.816 1.892.23L
Great Central 2.2E0.129 1.474.728
Great Western 6.873.427 4.438.772
London and South western 2.725.970 1.798.152
North Eastern 5.155.216 3.310.174
South Eastern 1.477.657 963.C01
London Chatham & Dover 983.628 659.732
London Brighton 1.662.068 1.029.1 J5
North Staffordshire 521.475 320.73S
Metropolitan 400.735 195.666
North London 227.372 129.580
Da totale ontvangsten bedroegen 45.174.826,
de totale uitgaven 28.712.097 pd. St. ea het
gemiddeld bedrrjfdcoëffieient 83.8 pCf., d. i.
vergeleken met dezelfde maanden van het
jaar te voren een ontvangstverbetering
van ongeveer 1.500.000 pd. Sf., tegetover
een meerdere uitgave van circa 700.001 pd.
St., zoodat de netto ontvangeten met 800.000
pd. S t. toenamen en een totaal van 16X
millioen pd. St. bereikten.
Deze verbetering, die nu reeds ongeveer
twee jaren geregeld heffe stand gehouden,
is in de eerste plaats het gevolg van den
over 't algemeen meer gunstigen toestand
van handel en nijverheid en verder van de
minder hooge kostprijzen van verschillende
voor de spoorwegen benoodigde materialen,
woord, dat echter den knuppel in het
hoenderhok gansch niet ongelijk is.
Je Tante althans was er al deze dagen
ongelukkig over, en ik kan haar niet tot
bedaren krijgen dan door de belofte, dat
ik je eens ernstig zou onderhouden. Je
zult misschien zeggen, dat niet jij maar
die journalist, die in de Indische
Lnkomoti({' zijn schandelijk artikel schreef, de
groote schuldige is, maar dan heb je het
mis en ik heb niet eens de gelijkheid
van den heler en den steler noodig om
dat te betoogen. Kijk eens de Indische
menschen en wij, dat is twee. Dat zijn
andere menschen. Die leven in de warmte,
worden kalm in hun bewegingen, be
minnen de rust, den vrede om zich
heen; maar als zij dan behagelijk in hun
verandahs zitten, dan komt de behoefte
aan wat prikkelends, wat gepeperds als
vanzelf. En als zij hun Lnkomotiefin. de
hand nemen zullen, dan doen zij dat, toch
altijd vermoeiende, werkje niet. wanneer
zij daarin niet iets vermogen te vinden,
dat werkt op hun hersenfuncties als peper
onder eens ezels staart. Jouw collega, die
de Loliomoti'-fbedient, weet dat natuurlijk,
en als hij zijn brieven schrijven gaat.
dan legt hij het er dubbel op. Eo, beste
jongen, dat kan immers niets geen kwaad.
Die Indischlui zullen daarvan geen mis
bruik maken. Men kan ze vrij nog heel
wat erger vertellen, zonder dat zij daar
door tot kwaad verleid zullen worden!
Maar wat heb jij DU gedaan? Je rukt
die Indische rijsttafel uit haar verband
en zet ze zoo maar ons eigen
Xederlandeche v«lk, met al zijn verdachte,
al zijn democratische elementen voor;
daar is ze niet voor gemaakt, en de
auteur zei dan ook heel verstandig: dat
verhaal van mij over de tanende popu
lariteit van de Koningin zult gij in een
Hollandsche courant niet lezen. Daar is
het niet op zijn plaats, daar is het ge
vaarlijk goedje. Dat is dom, mijn waarde!
Als straks deroode revolutionairen komen
vootal steenkolen, waarvan de prijs in de
laatste jaren met 2 & 3 shilling per ton is
gedaald.
Voorts werden niet onbelangrijke bezui
nigingen verkregen ten gevolge van bedrijfs
overeenkomsten, welke verschillende maat
schappijen, ter voorkoming van wederzijdsche
concurrentie, met elkander hadden aangegaan,
terwijl büsommige maatschappijen speciale
omstandigheden tot vermindering der ex
ploitatiekosten m ede wei k t en, zooals bijv.
bij de Vïetropo tan", waar de electrifche
beweegkracht het verkeer belangrijk deed
toenemen, zonder de kosten in die mate te
doen stijgen, als met stoomkracht het geval
zou zijn geweest.
Het passagiersvervoer nam in het Ie
semester van 1911 met 640.000, het goederen
vervoer met 559.0( O het transport van
mineralen met 290.COO pd. Sf. toe, terwijl
daarentegen dat van levensmiddelen mat
17.000 pd. St. verminderde.
Het onder hond van het railnet eischte
een meerdere uitgave van 161.000 pd. St.,
voor locomotieven was 236.000, voor ver
nieuwing en herstelling van rollend materieel
113.000 en voor andere bedrijf.-kosten 132 000
pd. St. meer benoodigd, terwijl de algemeene
onkosten met 48.000 pd. St. toenamen.
De loonen, die in de eerste helft van 1910
12.301.000 pd. St. vorderden, waren in hetzefde
tijdvak van 1911 tot 12.571.000 pd. St. ge
stegen.
Da toenemende ontvangsten, sedert het
rejin van dit jaar door de spoorwegen in
Engeland verkregen, daden de vraag naar
de aandeelen merkbaar toenemen, niet alleen
van de zijde der speculatie en het beleggend
publiek in het land zelf, maar ook op het
continent, zoodat de koersen een in ver
gelijking met 1909 belangrijke ryzing
ondergingen.
In dat tijdvak zijn bijv. de aandeelen
Great Eist er n van 55K tot 77, de aandeelen
Great Northern van 393t tot 56, Great
Western van 117 tot 134 }4, Midland van
53^ tot 78 en South Eistern van 27M tot
57 K pCt. geiezen.
Van welken invloed de staking is geweest,
blijkt ait de volgende koersopgaven; het
laagste niveau dateert van de tweede helft
der vorige maand:
Great Eastern van 77 tot 07 pCt.
Great Northen 56i« 4854
Great Western 134K 12^H
Midland 78 73S i
South Eastern 57 X 49%
1/9 '11.
V. D. S.
Dot-t bet Partijbestuur der S.D.A.P. aan
Wie herinnert zich niet uit z^'n jeued die
boeiende geschiedenissen van rovers of
ronselaars, die de held van bet verhaal in hun
macht wisten te krijgen, door hem te mis
leiden en zijn naam onder een stuk te laten
zetten, dat hem 's avonds onschuldig had
toegeschenen, maar de volgende ochtend
bleek te bevatten dat bij had geteekend om
voor lange jaren tot de troep van rovers of
soldaten te behoren. Wij hadden dan diep
medelijden met de bedrogen held en ver
zuimden ons schoolwerk om maar gauw ver
der te lezen, hoe de schrijver hem weer nit
zijn ongeluk wist te redden, ons vast voor
nemende zelf nooit of nimmer een stuk te
teekenen, dat wij niet lehcorlik bestudeerd
hadden.
Maar wat doet nu het Partijbestuur der
S.D.A.P. in Nederland?
Dat P.B. vi of g onze onderteekening op
een volkspetitionement voor algemeen Kies
recht, in welks motivering wel werd ge
zegd, dat dit recht moest strekken om de
opstrevende arbeidersklasse rijp te maken
voor de taak om meer en meer een
overwegenien invloed op de leiding van zaken
uit te oef er en en baar stempel te drukken
op de inrichting van staat en maatschappij",
maar van ds vrouwen slechts dit, dat onder
haar een toenemend politiek leven is wsar
te nem^n, gevolg hiervan, dat zij door het
bestaande produktiestelsel meer en meer tot
arbeid buiten het gezin, in fabriek, werk
plaats en kantoor worden gedrongen en
dan moeten wij, weigezinden, ons achter
het koningschap verdedigen kunnen
en hoe zal dat gaan als zij daarginder
met de bewijzen in hun zak loopen, dat
wij daar zelf niet meer zóó aan gelooyen ?
Dat is in de hoogste mate onverstandig
dat is je eerste fout.
Doch je tweede is nog erger. Je ont
neemt of liever je tracht te ont
nemen aan ons, aan zoovele eenvoudige
brave zielen een luzie. Het zal je niet
gelukken, want er zijn er nog genoeg,
die deze onze heiligste goederen ver
dedigen. De illuzle, dat alles wat wij
in de krant lezen van Onzo Vorstin,
Haren Gemaal en Hun Lief Kind,
heelemaal echt is; maar dat wil er toch bij
mij niet' uit, trots alle Indische
peperkost en j 8 eigen satanisch 3 verdacht
makingen. Neen wij blijven gelooven in
onze kranten, en waarom ook niet? De
dithyramben, het als door een
bovenaardschen wiekslag bewogen proza, het
tot poëzie verbloeiende zich langs hoofd
letters omhoogrankend fait divers, ze
zijn en blijven ons lief, omdat zij in
onze oogen juist zoo natuurlijk zijn. De
paganist, de democraat, de revolutionair,
hij moge er smalend op nèderzien, wij
allen voor wie (.iod, Oracje en Neder
land nog de beveiligend gulden keten
is, die zich daar windt om brandkasten
en altaren, wij allan zien in het Koning
schap het Hoogere. En elke aanraking
met het Hoogere veredelt, verheft,
verdichterlijkt. Dat de journalistenpen
die voor eiken zucht des tij ds zoo
teedergevoelige veder dat allereerst gewaar
wordt, wien zou het verbazen ? Door de
aanraking met het Hoogere trilt het
hart, en alles trilt dan mede. Nog dezer
dagen las ik daarvan een trefiend voor
beeld. Onze Vorstin van Wie uw
zegsman in Indiövertellen gaat dat Zij
niet meeleeft met Haar volk! zal de
manoeuvres bijwonen. Zij zal van nabij
die ontberingen en vermoeienissen
mededaarbij onderworpen zjjn aan al dia
mirs-andeo, die den mannelyken arbeider
verplichten tot vakorganisatie en tot het
oefenen vin invload op staatsbestuur en
wetgeving". Ea nu veel mensen, ook vrouwen,
en daaronder ook leden van de Vereeniging
voor Vrouwenkiesrecht, voor dat adrea haar
medewerking verleend hebben, nu komt het
Partijbestuur der S. D. A. P., dat het
patitionement het f c opgesteld, ons per manifest
meedeler, wat voor betekenis het gelieft te
hechten aan da handtekeneiuagen der vrou
wen, die het hebben onderschreven. Zehier:
Gj, vrouwen, toondet door uw ver
rassend groote deelneming aan or s adres,
dat gij de burgerlijke damea niatnoodig
bebt as voorvechtsters in den seksestrijd,
doch met en naast de mannen uwer
kla^ae deel ekcat in den klassenstrijd
en het algemeen kiesrecht ook voor de
vrr.uwen eischt om het als wapen in
dien strijd te gebruiker."
De ondertekenaar «ters van bet ad ree zouden
dus volgens de lans door het P. B. onder
geschoven uitleg door het zetten vsn baar
handtekening verklaard hebben, hetzij dat
er geen saksestrijj bestaat, hetzij, dat daarin
niet alle vrouwen zoudan moeten
samenwerker.
Daar zitten wij nu, wij vrouwen, die op
da oproep d^r sociaaidemokratiese arbeiders
partij zijn ingegaan; nu zegt men, dat wij
de strijd der vrouwen hebben verlochend.
Wy zijn zeker evenals de helden uit zo
menig jongensboek door ronselaars dronken
gemaakt er in gelopen en hebben een stuk
getekend en laten tekenen, waarin *ij onze
overtuiging en beginselen prijs geven en
ons streven naar samenwerking en organisatie
der vrouwen voor haar recht tot onzin
verklarer. Ach wat zijn we toch onnozel geweest,
dat wij dat alles niet in htt petitionnemeut
hebben gelezen!
Ik wil wel bekennen, dat ik schrok, toen ik
bovengemeld manifest van het Partijbestuur
in Hei Volk van 8 Augustus la?. Ik wilde ten
minste weten, waar in het adres die verklaring
te lezen stond, dat de vrcu .ven elkaar niet
nodig 2 o uden hebben in de strijd voor de
verhtffiag en bevrijding harer sekse. Indien
ik door dat stuk te tekenen zo zeer mijn
game streven had verlochend, dan wilde ik
ten minste weten, waar naijn domheid
schuilde, die my dat had doen over't hoofd
zitn. Natuurlik was mijn eerst e gedachte mij
te wenden tot de opstellers van het
Volkspstitionement, het Partijbestuur der S.D.A.P.
die op 8 Augustus 1911 zulk een verrassend
licht wierpen op een stuk, dat sedert Novem
ber 1910 zeker in millioenen handen is
geweear, zonder dat iemand er in heeft kin
nen lezer, dat do vrouwen haar rechten niet
door aaneensluiting maar uit de handen van
een polideke party moesten verwerven.
Daarom schreef ik aan het Partijbestuur der
S.D.A.P. en verzocht hen mij te willen mede
delen, op welke plaats in het petitionement
die bewering beiusttp. Ik ontving echter
geen antwoord en later vernam ik, dat ik
dat ook niet krijgen zou, omdat ik geen lid
der party wa?.
Er zal nog wel een andere reden bij
komen, n.), dat dit antwoord zeer rnodlik
te geven zou
zijr.MiJEctnen zal wel eens iemand, die wel
antwoord kan eisen, zich een verklaring
weten te verscbaffan waar men het recht
vandaan baalt aan tienduizenden van onder
tekeningen van een adres een andere
betekeiij te geven dan in dat adres vermeld
staat.
Misschien gaan bij de socialistiese vrou
wen ook wel eenmaal de ogen open, zodat
zj zien. hoe de S.D. partyen in Beig'ëen
Hongarije bez'g zijn het burgerrecht der
vrouw aan hun bondgenaotschap mat de
liberalen op te cfferen, gans in stryd met
de Stut'garter resolutie, en zien, boe groot
gelijk Maix had, dat een onderdrukte groep
zich zelf door organisatie en samenwerking
recht moet verechsffan en niet verwachten,
dat een heersende groep uit eigen beweging
zijn voorrechten zal afstaan.
Komaan, Partijbeatuur der P.ü. A1M In
dien bat U niet de moeite waard was n
medewerkster voor uw petitior_ement te
beantwoorden, dan zult gij nu, nu de aan
dacht van het publiek op uw nieuwe
interleven, en Zij zelve, Zij zal daaraan mede
Haar deel hebben. Zij zal Haar aange
naam buitenverblijf bij Apeldoorn ver
laten om te midden van de kinderen
IJ aars volks te vertoeven. Daarvoor is een
eenvoudige stulp gehuurd, ternauwer
nood ruimte biedend voor Haar Gezin.
Die stulp was vroeger bewoond door de
weduwe Sillevis en stond reeds c-nige
maanden leeg. Verbeeld ja het nare, het
ongezellige, het verwüderde van het onbe
woonde woninkjs dier weduwe te
KerkAvezaath. Toch: nauwelijks heeft Hare
Majesteit Haar blik er op laten vallen
of er komt een lijngeweven waas vol
glans en heerlijkheid rondomheen. Een
redacteur van mijn Ilaagache lijfblad gaat
er naar toe. Zijn gevoelige pen wordt er
door bewogen: ..Zooals het daar ligt, te
midden van berken ea kastanjes, om
ringd door een grooten goedverzorgden
tuin, maakt het wel den indruk van
eea intiem lustverbüjf, da tijdelijke pro
motie tot Koninklijke Woning wel
waard." Da stoomtram Tiel?Culemborg,
wier bochtige lijn anders zooveel erger
nis wekt bij den groatsteedschen reiziger,
wordt nu beschreven als kronkelend"
door weelderige boomgaarden, waarin
de vruchten zich, als zoovele
antaluskwellingen, blozende toonen aan den
dorstigen wandelaar". Da oude ver
weerde toren" krijgt nieuwe attracties;
van de boerderij van de heeren
HeulfCellendonck gaat lieflijke geur uit. Ge
moet dat alles eens lezen om de sappige
weelde van dit &tukJ3 proza te genieten,
dat toch geschreven is op een snikheeten,
stoffige» dag in een a^hteraf-gelegen
Betuwsch dorp staande tegenover een
onbewoond, ja sedert maanden leegstaand
huis! Beseft gij nu iets van het heerlijke,
het verheffende, en vooral van het
natuurlijke van het door jou snoodelijk
bespotte kranten-enthousiasme ?
Neen, mijn waarde, die illuzie zul je
niet verstoren, en wij en tal van
eenpretatie na de ondertekening oen uw adres
aan de regering gegennn, gevestigd wordt, toch
niet kunnen nalaten- iets tot verklaring daar
van bij te brengen. Zeg dan tevens eens,
hoe gy meent, dat de vrouwen in Nederland
haar kiesrecht zullen krijgen, indien zij zich
niet uit verschillende klassen en kringen
aaneensluiten ter verovering van dat recht.
E'darc, 30 Ang, 1911. MARTINA G. KRAMEBSV
Hoe de beeldüonwi r Honion aan de
pillotiie OBttwani.
De beroemde Fransche beeldhouwer Hou ion,
wiens meesterhand de zitïende marmejfjguur
van Voltaire in dtn fryer van het Thédtre
Frar.qni gecreësrd heefc, ontging onder het
schrikbewind, toen het voldoende was, dat
iemands naam op de lyst der verdachten"
stond om gearresteerd en terechtgf-sleld te
worden, als door een wonder de guillotne.
Hij had sijn redding te danken aan een
vluggen inval van Biière de Vienzac, zijn.
medelid van de Nationale Con-eatir.
Op het bericht, dat haar echtgeroot ge
vangen genomen zou worder, ijlde mevrouw
Koudon gelijk in Noi Li'sire verteld
wordt naar het Ministerie van
Binnenlandsche Zaken, en smeekte Ba ie haten
man te redden ; denselfden Bar ere, dien men,
o at de bloemrijke frazer, waarin hy zyn
bloedde creten hulde, den Anakreon der
Guillotine" noemde. Barère antwoordde haar,
schcuier-ophalend, dat hy er niets aan doen
kon, aangezien burger David (de schilder
en latere gunsteling van Kapoleoi) zich in
bet hoofd had ge:e*-, alle kunstenaars, di»
hem in den weg stonden, onschadelijk te
maker», ea burger David had in de Conventie
zooveel invloed, dat geen tchilder of beeld
houwer meer van z'jn leven zeker was. Me
vrouw Houdon, wanhopig, wilde weggaan,
toen Bare'e haar vroeg, wat werk haar man
op 't oogenblik onderhanden had.
Een allegoritche voorstelling, zei zij,
het Geloof, nadenkend over de leer aangaande
God.
Goed, maar hoe, in welken torm?
Ben vrouwengestalte, die peinzend staart
op een boekrol. ,
Een mooie vrouw?
O ja, heel mooi.
Po.rfaiUmtnl \ dan is uw man behouden,
Ik heb geen tijd om u dat uit te leggen,
want ik moet dadelijk naar de vergadering.
Een uur later beklom Barère in de Con
ventie de redenaars-tribune en sprak: Met
bij '.ondere vreugde kan ik de Vertegenwoor
digers des Volks mededeelen, dat onze groote
kunstenaar, wiens roem over de geheele
wereld straalt, Burger Koudon, de laatste
hand gelegd heeft aan een go bitterende creatie,
die door het zuiverst burgers-e^oe! werd ge
nspireerd, en deze aan de Nationale Verga
dering ten geschenke aanbiedt. Ket kunst
werk stelt voor: da Vrijheid, peinzend over
de Constitutie,". Etn stormachtige toejuiching
voigde op dese woorden, en er werd een
resolutie aangenomen om aan Burger Koudon
den dank der Vargadering te betuigen. Da
kunstenaar was gered.
Volgens een andere lezing zou Barère het
beeld hebben aangeduid als de Philosophie,
P. M. WA.
MOM rau
Vragen van dtn Dag, 8ept. '11: Daan van
der Zaa, Over Staatstheoriën en Staatsvor
men. W. Akkerman GJzn., wat de wereld
tentoonstelling te Brussel in 1910 te zien gaf
op onderwijsgebied. Paul Dehn, Boycotten
in hun toepassing bij verschillende volken
en omstandigheden. H. P. Tanger als han
delsstad. Kunnen Bacteriën hunne
eigenEchappan veranderen. Toeneming der
temperatuur in de aarde. Rcqusfoit Kaa».
Bibliographie.
Op de Hoogte. Sept. '11 : Feiten van den
dag. Voor de leup. Da plantentuin t0
La Martola. Naar Drente.?Een
goocheltoer met hoeden. Het nieuwe vogelhnig
in Artis. Poste restante. Oogst - O ver
smefdkunst. Van en op de planken.
De vaandriy. De krijgsman. Allerlei.
Voor onze dames. Moderne
yloerbekleeding. Bagage. Met eene bijlage Voor
onze jsugd".
iiiiimijiMimiiimiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiimimiiiMMiMmiimiiiijw
voudige, echt vaderlandsche burgers
zullen voortgaan nog lang en met vol
ledig, blij en gelukkig geloof alles te
lezen en te genieten wat onze verslag
gevers ons van onze Beminde Vorstin,
Haar Vriendelijken Echtgenoot en Haar
Lieftallig Kind zullen willen vertellen.
De hand van een volk dat 40 j aren dank
baar op de Wateranood-heldendaden van
Willem III staren kon, is immers gauw
gevuld!
En n'en déplaise jou en alle Indische
correspondenten htffen wij morgen reeds
voor het ontbijt nog met evenveel liefde
en overtuiging een Orarjjöliedje aan, als
wij dat sedert jaren deden. En wat zoudt
gij er van zeggen als wij om der
actualiteitswille eens inzetten met een lief
liedje van een dichter uit het
Culemborgsche, nog uit do dagen van den
evenzeer populairen Willem Drie:
Getf dat nog jaren lang,
Het le?en, vlag en zaag
Voor Haar (Hem) zal sijn;
En dat de aterliug
Die thans niet mede zingt
uit Neerlands vreugdekring
Van de aard verdwijn!"
Of om een ander Betuwsch dichter,
de neer Ribbius te Buren, te nemen, dit
op de manoeuvre-wijs van : Komt Broe
ders voor het laatste, Want wij gaan nu
naar de kamp van Zeist":
Het haar nu in de krul
Het strikje op de borst
En 't zou niet anders mogen
Komt broeders opgetogen
Want wij vieren 'tvoistlijk feest, traidera
Komt broeders opgetogen
Want wij vieren 'tvorstlijk feest."
EQ jou, je fouten kunnen je door Tante
en mij niet vergeven worden, als je niet
met heel je gezin even vroolyk, even
van harte medezingt en medefeestvisrt als
je OOM JODOCUS.