De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1911 19 november pagina 3

19 november 1911 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

1PF Ko. 1795 DE AMSTERDAMMER WEEKB'LAD VOOR NEDERLAND. b«*r. ook i», de eompt&to niet»!Öder«i flrlliiijlff. intiir 7r frnr er ai*ti«e dawover iet».e«li«p.««UBr««ds te «««en, waar Ik in de** JriÉtoarato pmtto b*t meet 40 «emefldttrjfee, l.'ehfc'SllMinieBde eclteitB «ie, haat ?atotiivB iitefeb*id «*t "n ronk j e oBdaigd, '* a»'> overmoed. Dwr xgn na Morrtaad gazeHiie" prenten bij] yffTfutfcatjjb-j y»rcftor jji charge Of p»M>din <«en niet begeerlijk uiterste {e vinden. Kerstmorgen" (vooral de beertjes ondei den kerstbooffi), Doktertje spelen" zjjnzelfa jteestip. De Teddy-beettjes zjjn met groote geznakkeMJkheid in haast oneindige variatits geteekend, terwijl de twee kinds) figuurtjes bier en daar heel «oed met gavoel voor kleur en lijn, elders onvoldoende geteeketd zijn. 'De klenrendink iaat hier en daar te wen?eJum over, naar 4e tinten elkaar niet volkomep dekker. Een eminente uitvoering ze u van dit kwarto pla>enboek een juweeltje hebben kunEen makep, * » » Die superieure uitvceiing is wel ten geede jpkomen het boekje voor tien twaalfjarigen. Miyaoo, Het nvaikantenkind, door EMMY VAK BUNEEN, bewerkt door a Artistiek beetje niteriSh Op 't geel?BBM&- tad Aa feoefee wellicht al te ondoordachte krabbel, van 't bohemenachtlg nmsikBateabiird, ofceheon niet af en niet geheel correct in de viool- houding, ifceeft 't-ëmpefo prentje'nfrisacheniadruk E^ wat we op dat gebied gaweest cyo. 'a .Baad, ook in de v*rd*eüng voor ?n jgtü4i «t«f kaak. Bttb de inb»»d valt iffe», «weemt naar ThMtoriscfea nea-Tomanttik. 't Gebeuren fa van ellende hevig, van tngèek diep; Mtgoan h«t amikantenkitd *an 't sterfbed van 'r vader, in 't huis van den bakker, het Btofctrappen van baar viool. ft Gebeuren voor eenvoudige bebeerEchtp, «f TOOT schrijnende woorden, niet TOOT gladgepoly-te banale woordjes, voor conventie.litffaeld, bakvi8Eeben-flentimeot«Uteir. 't Km zjjn, dat t aan de bewerking ligt, Mar op vale plaateen viad ik de taal ioor b»ar stijfheid, ba*r «eknnsteldheid, hèt ver baal door het vatecfae sentiment toms ongesrietbaar. Er gaat geen lijn doar , bat boek, geen «tijgende of dalecde ly v, er is nergens ondanks het tragische gebeuren, 'a vuiit die je in je keel gry'pt. A priori kan ik «ombsrheid in iinderle et uur niet verkieslijk vinder, maar wan neer een kinder schrijver (f schrijfster nu per M kinderen vergasten wil op mii ere en iW»rtheid, dan is de eerste eisen: eerlijkhijd. ? Om het werkelijke leren geen verbloemiager, geen ma kers van lieve goedigheid en sentimentaliteit. Geen «rast in kinderboeken Of de ergst uttór en demood» fê1. 't Is 'n beetje het o u Ie liedje: 'n arme weef, miskend, bespot en mishandtld, 'n God, die alles ten goede keert, veel tranen, veel geween", een i ge absoluut goede menechec, engelen van rrenechen", eenige abBQlMt«l?«litoBMB£«ba[ ('tl* fcooidstuk beet : De Stek») «n mag m*ei Melodramatische nititedwtf linjiarir w*Meea*r «f neldtoauter ia 't «ud goed Al «0*1. Vér fcovan d* feeket «b»n de pfealfce, <w*rk van 'n helaas niet genoemden buitenlandscben teekanaar. Onbevangen van voor dracht, simpel en tcch artistiek, zijn deze prentjes «ras juweeltjes. Met 'n zeer een voudige techniek bereikt de kunstenaar nltatakende tffecten, terwijl de drukkerij De fttenwe Ejjff", die eet boekjs nits'ekend lypografiech verzorgde, de moeite ram ver scheiden plaa*j«s eemige keeren met kleuren te drukken, hier en daar een sprekend tietje aanbrengend. De prentjes zijn reëel, staan zoo dicht téit het gebeuren als de v; oorden er T ? af. * * * Da «erle: da" schrgtster Emnoy T. Rhoden, bekend voo'al door de Stijf kppje"-serie was in MignW door baar valscb. seniioeent al decadent «n in S.«fkcpj( getrouw!, vert. deot Bievr. M. de Braefc Hardenberg is dat niet veel beter. Deen bat is meeiljjk Emmy van Raden HAD te rekenen, waaneer 't voorbericht ons bij -verrassing meedeelt, dat de pnittcbe schrjjfeter door des daod verhinderd werd" ooi de «tijfJcopJB-geacli-'edenis te vervolgen. Hare dochter, mevroaw EUie Wil d ha gen, nam het werk harer moeder over en volbracht bet geheel in den geest van de overledene. Kaar de meening van de ver taalster is zij daarin volkomen geslaagd. Het sÜzoo, doch stuf kopje getrouwd is niet ge worden wat de bedoeling was: een metejegbcek, dus een j eugdboelr. Allereerst zijn de personen die het ver baal lezen en kleur geven groote menschen terwijl er van kinderen (behalve Bntb, een dankbare figuur, 'n jongere editie stijf kopje) zoo goed als niet gerept wordt. Wanneer na Ilse (bet oude stijfkopje) met haar denken en doen het verbaal droeg wanneer dit derde deel (nè. .stijfkopje op School, Stfifkopje verloofd) als 't ware 'n eindconclusie inhield, 'n samenvatting, de resultante van de eigenschappen en nei gingen, in de pas genoemde deelen getoond, ja dan ... Doch Stijf kop j e getrouwd is 'n niet on aantrekkelijk groote menechen verhaal met 'n tamelijk goeden kijk op menecben en toe standen. De beschrijving van de dillettantentooBeelaltvoering is zelfs niet londer verdienttp,- hoewel ieder mij zal moeten toegeven, dat de Instkcten en ijdelheden, die hier en daar in de meespelenden zeer ad rem geBigcaleerd worden, niet thuis hooren op 't .gebied der jcngdlite? alunr. De beschrijving van juffrouw Born, de oude vrijster met haar hemelsch"- sentimei t voor poëzie en tooneel, is 'a goedgea!ftftgde,.h«ewel ietwat goedkoope parade. Da mooie figuur in dit boek schijnt mij niet Ilse, maar professor Fuahs Oom Henk," wiens eenzaam leven met het groote, drukkende ver langen naar 'n thuis, naar 'n vrouw, belangrijk genoeg is gemaakt om er volle Aandacht voor te hebben. In z'n cynisme, in i'fl luidruchtig heid, ia hij .raak getroffen. Zoodat ik van 't boek, qïa verbaal zonder pretentie, geen kwaad kan zeggen, dan dat bet geen jeugdboek is, tenzij men meitjes van 18, 19 jaar onder de jeugd zou durven rekenen. De .taal is gewoorJjec, terwijl zelfs hier en daar 'a eenvoudige zin lijdt aan constructiefouten. Ondanks me zelf stootte ik tegen 'n enkele : Gedurende de zes jaar, zoo tang zij in L, woonden..." (blz. 7). Zij cchilderde het landleven tóó uitlokkeid, hoe hearljjk het EU buiten was en dat zij ook Nellie verzocht had mede te komen." Ik eindig met 'n citaat vit 'n briefje van Ruth aan prof. Fucks: Lieve oom Henk. Het spelt me', dat n zoo ziek is, maar mee zegt sterre zal u niet .er zijn nu ook al meibloeme en Marijanne is guteren op de knie gevalle en moe en ik wille n zoo graag bezceke en vandaag moest een in onze school nablyve maar die heeft gebiult." Vooral dat iaatste is kostelijk, raak en cht Jammer, datcoo'n trekje zoo «f wonderlijk HESSEL JOSQSMA. Betrekkelijk kort is het nog maar geleden, dat als een bijzonderheid in enkele perio dieken opnemen verschenen van vogels in de vloei»-, duikers tijdens een sprong, paarden in galop en?. Het waren de vooiloopers van de kinenmtogrtfiic^e beelden en hoewel daarbij toen al gewezen werd op het groote belang r oor de we'EE3jhap van dergelijke ir stantan crpnaaaer, is er, niettegens'aande de groote volmaking Tan de kinematograaf, van dat w eter. set appel ijk ent weinig gebleken. De ondernemers ven publieke vermakelijkheden hebbin z'ch met groeten ijver op de exploi tatie van de nieuwe winstbron toegelegd, als paddestoelen zgn de bio;co;e-theateis voor den daj gekomen en in OTerstelpende hoe veelheid hebben allerlei sexeatiewekkende gebeurtenissen z!ch voor huiveren-begeerefide toeschoawers in reusachtige films afgewik keld. Veel geraarlrjker dan de Bofi'alo.BiUV' de Wilsons", de Nwk OarterV' enr. hebben da bioscoopvoorstellingen ingewerkt op de moraliteit van tallooze kyklnstigen. Een verEcbijnBil, dat zeker er n veldtocht tegen de prikkel films volkomen zou wettigen. Naast die bepaald schadelijke opnamen namen lafl'e, zoutelsoze klnchtvertooningen een groete plaa's in op de programma's. Onmogelijke fiets-caprioles, auto-diefstallen, klimpartyen en?., die altoos eindigen in ma«sa-ho partijen, buitelingen en verwoes tingen in cifé's en uitstallingen werden in eindelooze variaties vertoond. Vcor een ernstig mentch geen ander resultaat dan be wondering voor den regUsenrinhet bioscopepark", die zoo het in-scène-zetten van onmo gelijkheden verstond. Da voorstelling zelf echter maakte geen of een naren indruk. Daarentegen wekken actueele gebeurte nissen ieders belangstelling en vandaar tot het projecteeren van wetenswaardige kiekjes is slechts een enkele stap. Reisbeschiijvingen in beeld, industrieën in werking, een kroniek van de week in enkel foto's (Pathé-kran'), het waren en zyn bronnen van genot voor den weetgierigen kijker. En in dezen tijd, nu elk blad van beteekenis een natuurkundig medewerker hè. f t, spreekt het wel van zelf, dat allerlei onderwerpen op dit gebied ook hun beurt kregen : Men zag de de me!amorphose van een vlieg, een vlinder, het onderzoek van water en', op het witte scherm. 'Evenwel nog veel te weinig systematisch worden de programma's samengesteld: sen satie, in gn est i gen zin soms welüwaar, blijft de drijfveer. Waar nu de invloed van de kinematograaf zoo reusachtig groot is, ligt het op den weg van alle voorstanders ran volkeontwikkeling om de handen ineen te slaan, teneinde den kwaden invloed te weren tiet alleen, maar uitoefening van den goeden met kracht te bevorderer. Met ruime kans op succes is de br'oscope aan t a wenden als een verspreider van nat en genoegen'' op groote schaal. Nut en genceger : epreek ik dan over het nut maar het eerst. Steeds weer komen uit verfckillerde plaat sen van ons land lijdingen over het uitbre ken, conte epidemisch heereehen van besmet telijke ziekten. En bijna altijd blijkt onkunde, vaak gemengi met een zeker fanatisme (fatalisme) een groote rol te spelen. Er wordt gewaarschuwd tegen ongekookt water, de muien zitten vol vermanende bi'jetten en een groot deel van het publiek slaat alle waarschuwingen in den wind. De boeren blijven doodkalm de melkgereedsctappen reiniger (?) in het vuile slootwater, groenten worden er in schoongemaakt, ja zelfs een afdeeling padv ieders lescht den dorst met ongekookt tlootwater 1). Zon een film, zooala ik er eenmaal een van Patlé-f. res in Rotterdam zag, het onderzoek van water duidelijk voorstellende met reusachtige ver grootingen van de griezelig» bewoners eener waterdroppel, niet verbazend reel bijdragen om de menschen tot verstandiger handelen aan te sporen? Een «ader voorbeeld : Met intense tracht maakt men tegenwoordig propaganda voor bestrijding vin de vreegelijke tuberculose. Wie, vooral arme, tuberculosepatiënten in zijn omgeripg heeft of het boetj* heeft ge leien, waarin de Lsidsche erqnêtrice van hare ervaringen meedeelt, weet hoe ontzet tend moeilijk het is, de menscheu te over tuigen van het nut en de noodzakelijkheid van tal van maatregelen, die tot voorkomen en genezen van tuberculose leiden. Gegeven de reusachtige belangstellirg voor bioscopieche voorstellingen, is de propaganda, die met de bioscoop op dit gebied te maken valt, gewoon tiet te overschatten. Ia Amerika en ik meen ook in Duitschlacd, gebeurt zulks dan ook inderdaed. Van de sciopticon: stille beelden", zegt de 1) Op een toch'j e van Schoonhoven naar Gorinchem. Kort daarna werd typhus epide misch verklaard te Gorinche B l l DE FABRIEK DER BEKENDE SPIJKER AUTO'S l gevestigd te Amsterdam aan den Aiusleldjjk. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiinfiiiiiiiiiHiiiiifiiiMiiiiiiMiiiiii En de zoon, met overtuiging, riep uit: Natwrlijk l" Haar de goede man achadde het hoofd: Dat is vervelend, dunkt me?" n de ZIOD : Niet vervelender dan iets anders.' Zijn moeder aei: Het zal toch afgeven op het linnengoed ?' , Wel neen want het is haar natuurlijke kleur." Toen besloot hy, nadat nog veel omtrent haar gevraagd was, om zija oudere het meisje te 'laten zien vóór zy aim toestemming gaven, en om baar de volgende maand, als hij met groot verlof ghrg, mee te brengen. Da familie zou haar dan zelf zien en oordeelen of zij te donker -was om in het gezin Boitelle te kunnen worden opgenomer. Antoine zei dat hij, Zandag 22 Mei, op den dag van ayn verlof, naar Fonrteville zou komen met zijn goede vriendin. Voor dit bezoek bad nij haar fraaiste kleeren aan getrokken ; geel, rood en blauw wisselden elkacder af en Ey zag er, als het ware met \langen getooid, uit voor een nationaal feest. Op het. station, bij het verttek uit H A-re, had zij Teel bekps en Boitelle WAS er trotsch op den arm te geven aan iemand die :óo de aandacht trok. Daarna verraste zij, in den wagon derde klasse, wa&r zy aan zyn zijde had plafttsgenoMen, de boeren zoodanip, dat zij, cie in de aangrenzende compartimenten zaten, op de banken gingen staan om haar over het houten beschut heen, dat den coup verdeeld?, te bewonderen. Een kind begon van schrik te builen toen het haar zag, een ander verborg b.tt gelaat in den echoot der moeder. Alles ging eobter goed, tot aan het station van aankomst. Maar toen de trein zijn vaart begon te minderen daar hy Yvetot naderd», voelde Antoine zich niets op zijn gemaV, evenals op het oogenbük van eene in'pectie, als hij de theorie niet wist. Daar zag hij, MiiMlimMMiiiiiiiiiiiimHiiiiiimiiiiiimiiiimiiHfliiiiminiiii uit het raampje liggend, van ver zyn vader, die de teugels vasthield vau het paard, dat voor het rijtuigje gesfanien wa*, en zijn moeder die juist bij het hek, dat bet station afaloot, was gearriveerd. Hij steeg het esrat uit, vatte de hand van zyn beste vriendin, es. trotfch, alsof hij een Generaal was, ging hij op de zijnen top. De moeder echriktp, toen zy een zwarte en kakelbont gekleede jofirouw in gezelschap van haar zoon zag, zoodanig, dut zy geen woord kon uitbrengen, en de vader fcad moeite het paard vast te houden, dat hals over kop op hol wilde siasr. M&ar Antoine, plotseling overweldigd door de vreugde zijne cudeia weertezifn, kuste zijne moeder iret ui'gespreide arman, kuste ook zijn rader tro;a oen Echrik van het paard en begon toen, tervijl hij sic h raar zijn reifgenoote wendde, vtor wie de voorlijgangers ontrust bleven staar, te spieken. Daar is ze nou! Ik heb u al gezegd, dat ze op het eers!e gezicht een beelje anlers is dan anders, maar waarachtig, als je bsar goed leert kennen, is er ge»n aardiger meid op de wereld. Zeg haar nou maar goeden dag en trek je er maar niks van aan i" Toen deed moeder Boitelle, die van schrik haar verstand meende te verbiezen, eene poging tot naderinjr. terwijl vader zyn pet afnam en mompe'de : ..Ik gzott u voor haer, op je weuech". Dasrcüs eeg men zonder verwijl in het karretje, de iwee vronwc-n binnen.in, op de banken, die haar bij eiken schok deden opwippen, en de mannen op den btk. Niemand sprak. Antoin», die ongerust was, floot een kazerneliedje, da vader sloeg de hit met de zweep en da moeder keek in den hoek, terwijl zij tjrsluiks de negerin beleerde, welks voorhoofd en war gen in de zon blonken als gepoetste schoener. Antoine, die hit ijs wilde breker), wendde zich om naar de be;d-; vrouwen. IIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinlIIIIIIIIUIIIMIIinMIIMMIIllMIMlIIIIIIMIIIIIIIIIIlll Wei", zei hy, praten jelui niet ?' Geen tijd", antwoordde de oude. Hij hernam: Kom, vertel eers aan de tleine de ge schiedenis van de acht eiera van uw kip". Dit was een bekende grap in de familie. Maar daar zijn moeder, door den schrik als verlamd, bleef zwijgen, nam hij zelf het woord, en vertelde, aldoor lachende, dit wonderlijke avontuur. De vader, die het al van buiten kende, werd by het eerste woord al vroolijker; zijne vrtuw volgde weldra i et voorbeeld, en de negerin zelf barstte, bij het grappigste gedeelte, eensklaps in zoodanig lachen ui*, zoo hard, zoo smakelijk en zoo woebt, daïhet verschrikte paard alweer byna op hol ging. Het ijs was gebroken. Men praattf. Toen zij thuiskwamen en afgestegen warec, en hij zijn beste vriendin naar haar kamer had gebracht om zich ta verkleedep, trok hij zure ouders mee near de deur en vroeg, met kloppend hart: Welaan, wat zeg jelui d'rvan?" i)e vader zweeg. De moeder verklaarde, dapperder: Za ia te zwart! Nee, werkelijk, 't is te erg l 't Hart draait me in mijn lijf om als ik haar zie!" Te went er wel aan!" zei Antoinp. Mogelijk, maar nou no^ niet!' Za gingen binnen en de goede vu .uw werd getroffen, toen zij de negerin zag koken. Dadelyk hielp zij haar, den rok opgespeld, werkzaam, in weerwil van fcgar ouderdom. Het eten smaakte besf, zij bleven lang f n vroolijk bijeer. Toen ze na den oten eene wandeling maakten, nam Antoine zijn \?ader apart." Nou vader, l oe deuk j8 d'r ovei 7" De toer was al'ijd voorzichtig in zijn uit latingen. Ik kan je niet rader. Vraag 't maar aan moede'1." Tolkamond, wordt ook ten onzent algebrnik gemaakt, daarvan gaat echter voor «een teefldete da kracht ui;, die het bewegende beeld" heeft. Dank züden enormem ijver van de drankbaatrjjders, is het alcoholisme ziender wijze aan het afnemen. Op boeiende wjjze weet men vaak groote vergaderingen het nat ren geheelonthovding in te prenten, maar welk een aangename en krachtige propaganda kan met de een uur durende film slachtoflers van den alcohol", die o.a. tijdens bet interlationale congres tegen bet alcoholisme in iet Apollo-thfater te 's Hage werd vertoond, gemaakt worden. Op het internationale middenstandscongres ;e -Mü-.chen maakte een der sprekers by zyn referaat orer klein- en huisindustrie gebruik van de kinematograaf. Wat een gebied van ontwikkeling en kennis kan op soortgelijke wyze voor de massa ontsloten worden. En door de opnamen van natnurtooneelen, reizer, en*. Wie het nut van aanrchouwelijk onderwijs kent, zal zulks onmiddellijk met my eens zyn. Meer nog is er echter: van wat voor den bewoner der gro.ote steden gemakke lijk bereikbaar ie, het bijwonen van goede tooneelvoorstelHngen, is mes op het platte land en in kleine plaateen geheel verstoken. Ook hierin kan de bioscope groote ver betering brenger. En nu heb ik nog maar gezwegen van hare waarde voor de school 2). Laat ieder onderwijzer zich b.v. eens aardry'kskunde-orderwijs voorstellen met behulp van goede films. Het is om te watertanden als ,men nagaat dat met de beste ingebrnik zjjnde hulpmiddelen slechts zeer onvolledige voor stellingen kunnen aangebracht worden. Ook als archief van onberekenbare waarde zullen later films van historische gebeurten'saen door den geschiedschiijver geraad pleegd worder. Een der waardevolle eigen schappen van de bioecope, die door de regeering der stad Brussel tenvolle wordt ingezien en benu*. Dat men in ons land ook de waarde van de bioscope voor de volksontwikkeling moge inzien niet alleen, maar ook niet langer wachte, om haar daaraan met kracht dienst baar te msken. Bast nog de vraag: op welke wijze?" Ik stel mij voor dat er een vereeni|ing komt, die n, hopelijk meerdere machines tot hare beschikking beeft met zooveel films, dat zij meerdere programma's kan samen stellen. Die programma's meeten bestaan uit een gedeelte, «l nu ar de behoefte be trekking hebbende op tuberculose-, draokbestryding of iets dergalyks en een gedeelte dat aan reisbefchr^ving, teoneelspel of iets van den aard is gewijd. Die voorstelling moet geleid worden door een ontwikkeld cxploUeur, dia een beknopte uiteenzetting van de film geeft, zóó dat de menschen het geheel goed beeryper, maar dat het zien hoofdzaak blijft. Voor wetenschappelijke onderwerpen zon dit geschieden moeten aan de band van een uiteenzetting, deor een beroezd deskundige gegeven 3). Wanneer des middigs voor kinderen en des avoads voor grooten een voorstelling werd gegeven en vereenigingen als het Nut, Volksonderwijs, Bjnd van Ned. Oud., Cen trale Vereeniging tot bestrijding van Tuber culose, Orankbestrydersvcreenigingen, 't Groene Kruis enz. zich met de voorbereiding belastten, cou in korten tyd ons volk een groote hoeveelheid nuttige kennis en ontepancirg worden geschonken. Jammer helaas, dat het ook hier weer Is cherchez l'argent, temeer jammer omdat zulks alleen maar noodig is voor eerste aanschaf fing, omdat met een gering entree de exploi tatie gemakkelijk zichzelf kan bedruiper. We hebben getracht een weg te wy'zf n om rot uitvoering' te geraken van een hoogst nuttig werk, wie r al er hel pen", b»rk al en wy de vraag, uit ons (tukje in de Groene van 18 October j.l. Schoonhoven, 16 Oct. '11. A. DIJKGRAAF. Belichten. ANATOLE FE ANC E begint in de Revue de Paris van 15 November een nieuwen roman ender den titel Les Diet x ont eoif, GUST A F FREYTAG'S honderdste geboortedag in 1916 tal herdacht worden door «en gedenkteeken voor hem op te richten in zijn geboortestad Krenzbnrg in Opper Silezië. 40 cents per regel. BOUWT te NUNSPEET. Inlichtingen bij het bouwbureau Ar t i", aldaar. 2) De N. R. C. bracht derer dagen bericht, dat in Brussel en Antwerpen de bioscope al druk op school wordt gebruik». 3) Een methode op de Bruseelsche rcholen gevolgd. DEUOÜAY BELLE1LE AUTOMOBIELEN. Hoofd-Agent voor Nederland i J. LEOHAPD LANG, Stadhouderskade, AJttSTEEDAM. 5AM5DN DE SWAN SAFETY" Verkrfebaar solkde kandelaren in schryfbehoeftec. kan in e!ke rich ting worden ge dragen eender gevaar van lekken. Geschikt voor ELKE bat d. Wereld!». roemd »h DE BESTE. taNUI. l PN mSCHE-UITRUSTINGEN VOORDEELSG5TADRES: AU BOHMARCHË. VRAAGT PRIJSCOURANT UITSLUITEND BIJ NEVENSTAANDE ADRESSEN. ARNHEM-UTRECHT. STE R. D A/Vl. KALVER.STRAAT. TEL:1000. REG-.BREESTRAAT. TE L: 5331. FVOTTE R.D/\/\\. PASSAGE 1-0. HOOGSTR: 219. DEPS HA/XG. t.POOTEN S-1Z- WAGENSTR: 2. Antoine ging naar zijne moeder en trok haar een beetje achteruit. Nou moeder, wat zeg je d'r van?" M'n atrne jongen, werachtig, ze is te zwart. Als ze maar een beetje minder zwart was, zou 'k er niks van zeggen, maar 't is te erg l 't Is net de duivel." Hij dreng niet verder aan, daar hij wist dat de oude volhield, maar voelde een plotselingen steek in zijn hart. Hij zocht naar iets wat hij kon bedenken en hij begreep niet dat 2ijn ouders niet, als hu zelf, dcor haar waren bekoord. Zs gingen alle vier met langzame schreden door de korenvelden en wf reien stiller en stiller. Toen men een schutting voorbij kwam, liepen de boeren uit om tr achter te gaan staan, en de straat jongens klommen er boven op. Iedereen bleef op den weg &.taan om de zwarte" te zien die d« jonge Beitel!e had meegebracht. Van verre kwamen de menfchen op een holletje aangelcoper. Vader en mce:'er Boitelle, ont steld door deze nieuwsgierigheid, verhaastten den ttap en liepen naast elkander, een eind voor hun zoen uit-, wiens vriendin juist vroeg wat zijn ouders van haar dacbtep. Aarzelend antwoordde hij dat ze nog niet konden deeideerer. Mas r op het marktplein van het dorp werefi ^etl merecken uit alle wcningen samenge-tioomd, zocdat voor de nog steeds aangroeiende massa du oude Boitelle met zijn vrouw de vlucht namen en hun huis ingingen, terwijl Antoine, woedend, majesiuevn langs de verbaasde en verwonderde menigte schreed, met zijn beate vriendin aan den arm. Hy begreep dat alles uit was, dat er geene Loop meer voor hen was en hij zijn negerin ncoit zou kunnen trouwen; zij begreep het ook en beiden begonnen te weenen, toen zy de boerderij naderder. Zsodra zij thuis waren, trok zij opnieuw haar japoa ut om de oude vrouw in haar bezigheden te helpen; zy volgde haar overal, in de melkerü, in den koestal, in het hoenderhok, terwijl zij het zwaarste werk deed en voort durend -herhaalde: Laat mij maar begaan, vrouw Boitelle," zoo goed, dat,"'s avonds, de oude, getroffar, maar onverbiddellyk, tot haar zoon zeide: 't Is een braaf meisje. Jammer maar, dat ze zoo zwart is, werkelijk, 't is te erg, te erg!" En de jonge Boitelle zeide tot zijne vriendin: Ze wil niet, ze vindt je te zwart. Je mot maar weer weggaar. Ik zal aet je meegaan tot aan 't station. Geeft niks, te willen 't niet hebben. Ik zal 't er nog eens overheb ben als je weg bent. Hij vergezelde haai tot ? <an het station, en g&f haar nog iteeds goede hoop. Na aaar omhelsd te hebben, hielp hy haar instygen en zag den trein, met door tranen verdui sterde pogen, vertrekker. Of hij al trachtte zijn ouders over te halen, zij gaven nooit hun toestemming. En als hy deze geschiedenis die het heele dorp kende, had verteld, voegde Antoine er altijd aan toe: Toe'ze weg was, had ik nergens lust in, nerge&p. Geen ambacht kon me bevallen en zoo ben ik geworden wat ik nou ben, een vuilpoeta." Dan zeiden ze wel eens tegen hem : Maar je bant dan toch getrcu vdl" Ja", antwoordde hy dan, ja, en ik zou liegen as ik zei dat m'n vrouw me niet be vallen was, want ik heb veertien kinderen van haar. Maar 't is de andere toch niet, waarachtig niet! Da ander, zie-je, m'n negerin, had mij maar aan te zien of ik was heelemaa! veg"...

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl