Historisch Archief 1877-1940
1PF
Ko. 1795
DE AMSTERDAMMER WEEKB'LAD VOOR NEDERLAND.
b«*r. ook i», de eompt&to niet»!Öder«i
flrlliiijlff. intiir 7r frnr er ai*ti«e dawover
iet».e«li«p.««UBr««ds te «««en, waar Ik in
de** JriÉtoarato pmtto b*t meet 40
«emefldttrjfee, l.'ehfc'SllMinieBde eclteitB «ie,
haat ?atotiivB iitefeb*id «*t "n ronk j e
oBdaigd, '* a»'> overmoed.
Dwr xgn na Morrtaad gazeHiie" prenten
bij] yffTfutfcatjjb-j y»rcftor jji charge Of p»M>din
<«en niet begeerlijk uiterste {e vinden.
Kerstmorgen" (vooral de beertjes ondei
den kerstbooffi), Doktertje spelen" zjjnzelfa
jteestip.
De Teddy-beettjes zjjn met groote
geznakkeMJkheid in haast oneindige variatits
geteekend, terwijl de twee kinds) figuurtjes
bier en daar heel «oed met gavoel voor
kleur en lijn, elders onvoldoende
geteeketd zijn.
'De klenrendink iaat hier en daar te
wen?eJum over, naar 4e tinten elkaar niet
volkomep dekker.
Een eminente uitvoering ze u van dit
kwarto pla>enboek een juweeltje hebben
kunEen makep,
* »
»
Die superieure uitvceiing is wel ten geede
jpkomen het boekje voor tien twaalfjarigen.
Miyaoo, Het nvaikantenkind, door
EMMY VAK BUNEEN, bewerkt door
a Artistiek beetje niteriSh Op 't
geel?BBM&- tad Aa feoefee wellicht al te
ondoordachte krabbel, van 't
bohemenachtlg nmsikBateabiird, ofceheon niet af en
niet geheel correct in de viool- houding,
ifceeft 't-ëmpefo prentje'nfrisacheniadruk E^
wat we op dat gebied gaweest cyo.
'a .Baad, ook in de v*rd*eüng voor
?n jgtü4i «t«f kaak.
Bttb de inb»»d valt iffe», «weemt naar
ThMtoriscfea nea-Tomanttik.
't Gebeuren fa van ellende hevig, van
tngèek diep; Mtgoan h«t amikantenkitd
*an 't sterfbed van 'r vader, in 't huis van
den bakker, het Btofctrappen van baar viool.
ft Gebeuren voor eenvoudige bebeerEchtp,
«f TOOT schrijnende woorden, niet TOOT
gladgepoly-te banale woordjes, voor
conventie.litffaeld, bakvi8Eeben-flentimeot«Uteir.
't Km zjjn, dat t aan de bewerking ligt,
Mar op vale plaateen viad ik de taal ioor
b»ar stijfheid, ba*r «eknnsteldheid, hèt ver
baal door het vatecfae sentiment toms
ongesrietbaar.
Er gaat geen lijn doar , bat boek, geen
«tijgende of dalecde ly v, er is nergens ondanks
het tragische gebeuren, 'a vuiit die je in je
keel gry'pt.
A priori kan ik «ombsrheid in
iinderle et uur niet verkieslijk vinder, maar wan
neer een kinder schrijver (f schrijfster nu
per M kinderen vergasten wil op mii ere en
iW»rtheid, dan is de eerste eisen: eerlijkhijd.
? Om het werkelijke leren geen
verbloemiager, geen ma kers van lieve goedigheid en
sentimentaliteit. Geen «rast in kinderboeken
Of de ergst uttór en demood» fê1.
't Is 'n beetje het o u Ie liedje: 'n arme
weef, miskend, bespot en mishandtld, 'n
God, die alles ten goede keert, veel tranen,
veel geween", een i ge absoluut goede
menechec, engelen van rrenechen", eenige
abBQlMt«l?«litoBMB£«ba[ ('tl* fcooidstuk beet :
De Stek») «n mag m*ei Melodramatische
nititedwtf
linjiarir w*Meea*r «f neldtoauter ia 't «ud
goed Al «0*1.
Vér fcovan d* feeket «b»n de pfealfce, <w*rk
van 'n helaas niet genoemden
buitenlandscben teekanaar. Onbevangen van voor
dracht, simpel en tcch artistiek, zijn deze
prentjes «ras juweeltjes. Met 'n zeer een
voudige techniek bereikt de kunstenaar
nltatakende tffecten, terwijl de drukkerij De
fttenwe Ejjff", die eet boekjs nits'ekend
lypografiech verzorgde, de moeite ram ver
scheiden plaa*j«s eemige keeren met kleuren
te drukken, hier en daar een sprekend tietje
aanbrengend.
De prentjes zijn reëel, staan zoo dicht
téit het gebeuren als de v; oorden er T ? af.
* * *
Da «erle: da" schrgtster Emnoy T. Rhoden,
bekend voo'al door de Stijf kppje"-serie was
in MignW door baar valscb. seniioeent al
decadent «n in S.«fkcpj( getrouw!, vert.
deot Bievr. M. de Braefc Hardenberg is dat
niet veel beter.
Deen bat is meeiljjk Emmy van Raden
HAD te rekenen, waaneer 't voorbericht ons
bij -verrassing meedeelt, dat de pnittcbe
schrjjfeter door des daod verhinderd werd"
ooi de «tijfJcopJB-geacli-'edenis te vervolgen.
Hare dochter, mevroaw EUie Wil d ha
gen, nam het werk harer moeder over en
volbracht bet geheel in den geest van de
overledene. Kaar de meening van de ver
taalster is zij daarin volkomen geslaagd. Het
sÜzoo, doch stuf kopje getrouwd is niet ge
worden wat de bedoeling was: een
metejegbcek, dus een j eugdboelr.
Allereerst zijn de personen die het ver
baal lezen en kleur geven groote menschen
terwijl er van kinderen (behalve Bntb, een
dankbare figuur, 'n jongere editie stijf kopje)
zoo goed als niet gerept wordt.
Wanneer na Ilse (bet oude stijfkopje) met
haar denken en doen het verbaal droeg
wanneer dit derde deel (nè. .stijfkopje op
School, Stfifkopje verloofd) als 't ware 'n
eindconclusie inhield, 'n samenvatting, de
resultante van de eigenschappen en nei
gingen, in de pas genoemde deelen getoond,
ja dan ...
Doch Stijf kop j e getrouwd is 'n niet on
aantrekkelijk groote menechen verhaal met 'n
tamelijk goeden kijk op menecben en toe
standen. De beschrijving van de
dillettantentooBeelaltvoering is zelfs niet londer
verdienttp,- hoewel ieder mij zal moeten toegeven,
dat de Instkcten en ijdelheden, die hier en
daar in de meespelenden zeer ad rem
geBigcaleerd worden, niet thuis hooren op 't
.gebied der jcngdlite? alunr. De beschrijving
van juffrouw Born, de oude vrijster met haar
hemelsch"- sentimei t voor poëzie en tooneel,
is 'a goedgea!ftftgde,.h«ewel ietwat goedkoope
parade.
Da mooie figuur in dit boek schijnt mij niet
Ilse, maar professor Fuahs Oom Henk," wiens
eenzaam leven met het groote, drukkende ver
langen naar 'n thuis, naar 'n vrouw, belangrijk
genoeg is gemaakt om er volle Aandacht voor
te hebben. In z'n cynisme, in i'fl luidruchtig
heid, ia hij .raak getroffen.
Zoodat ik van 't boek, qïa verbaal zonder
pretentie, geen kwaad kan zeggen, dan dat
bet geen jeugdboek is, tenzij men
meitjes van 18, 19 jaar onder de jeugd zou
durven rekenen.
De .taal is gewoorJjec, terwijl zelfs hier en
daar 'a eenvoudige zin lijdt aan
constructiefouten. Ondanks me zelf stootte ik tegen 'n
enkele :
Gedurende de zes jaar, zoo tang zij in L,
woonden..." (blz. 7).
Zij cchilderde het landleven tóó
uitlokkeid, hoe hearljjk het EU buiten was en dat
zij ook Nellie verzocht had mede te komen."
Ik eindig met 'n citaat vit 'n briefje van
Ruth aan prof. Fucks:
Lieve oom Henk. Het spelt me', dat n
zoo ziek is, maar mee zegt sterre zal u niet
.er zijn nu ook al meibloeme en Marijanne
is guteren op de knie gevalle en moe en
ik wille n zoo graag bezceke en vandaag
moest een in onze school nablyve maar die
heeft gebiult."
Vooral dat iaatste is kostelijk, raak en
cht Jammer, datcoo'n trekje zoo «f wonderlijk
HESSEL JOSQSMA.
Betrekkelijk kort is het nog maar geleden,
dat als een bijzonderheid in enkele perio
dieken opnemen verschenen van vogels in
de vloei»-, duikers tijdens een sprong, paarden
in galop en?. Het waren de vooiloopers van de
kinenmtogrtfiic^e beelden en hoewel daarbij
toen al gewezen werd op het groote belang
r oor de we'EE3jhap van dergelijke ir stantan
crpnaaaer, is er, niettegens'aande de groote
volmaking Tan de kinematograaf, van dat
w eter. set appel ijk ent weinig gebleken. De
ondernemers ven publieke vermakelijkheden
hebbin z'ch met groeten ijver op de exploi
tatie van de nieuwe winstbron toegelegd, als
paddestoelen zgn de bio;co;e-theateis voor
den daj gekomen en in OTerstelpende hoe
veelheid hebben allerlei sexeatiewekkende
gebeurtenissen z!ch voor huiveren-begeerefide
toeschoawers in reusachtige films afgewik
keld. Veel geraarlrjker dan de Bofi'alo.BiUV'
de Wilsons", de Nwk OarterV' enr. hebben
da bioscoopvoorstellingen ingewerkt op de
moraliteit van tallooze kyklnstigen. Een
verEcbijnBil, dat zeker er n veldtocht tegen de
prikkel films volkomen zou wettigen.
Naast die bepaald schadelijke opnamen
namen lafl'e, zoutelsoze klnchtvertooningen
een groete plaa's in op de programma's.
Onmogelijke fiets-caprioles, auto-diefstallen,
klimpartyen en?., die altoos eindigen in
ma«sa-ho partijen, buitelingen en verwoes
tingen in cifé's en uitstallingen werden in
eindelooze variaties vertoond. Vcor een
ernstig mentch geen ander resultaat dan be
wondering voor den regUsenrinhet
bioscopepark", die zoo het in-scène-zetten van onmo
gelijkheden verstond. Da voorstelling zelf
echter maakte geen of een naren indruk.
Daarentegen wekken actueele gebeurte
nissen ieders belangstelling en vandaar tot
het projecteeren van wetenswaardige kiekjes
is slechts een enkele stap. Reisbeschiijvingen
in beeld, industrieën in werking, een kroniek
van de week in enkel foto's (Pathé-kran'),
het waren en zyn bronnen van genot voor
den weetgierigen kijker.
En in dezen tijd, nu elk blad van
beteekenis een natuurkundig medewerker
hè. f t, spreekt het wel van zelf, dat allerlei
onderwerpen op dit gebied ook hun beurt
kregen : Men zag de de me!amorphose van
een vlieg, een vlinder, het onderzoek van
water en', op het witte scherm.
'Evenwel nog veel te weinig systematisch
worden de programma's samengesteld: sen
satie, in gn est i gen zin soms welüwaar, blijft
de drijfveer.
Waar nu de invloed van de kinematograaf
zoo reusachtig groot is, ligt het op den weg
van alle voorstanders ran volkeontwikkeling
om de handen ineen te slaan, teneinde den
kwaden invloed te weren tiet alleen, maar
uitoefening van den goeden met kracht te
bevorderer.
Met ruime kans op succes is de br'oscope
aan t a wenden als een verspreider van nat
en genoegen'' op groote schaal.
Nut en genceger : epreek ik dan over het
nut maar het eerst.
Steeds weer komen uit verfckillerde plaat
sen van ons land lijdingen over het uitbre
ken, conte epidemisch heereehen van besmet
telijke ziekten. En bijna altijd blijkt onkunde,
vaak gemengi met een zeker fanatisme
(fatalisme) een groote rol te spelen. Er
wordt gewaarschuwd tegen ongekookt water,
de muien zitten vol vermanende bi'jetten
en een groot deel van het publiek slaat alle
waarschuwingen in den wind. De boeren
blijven doodkalm de melkgereedsctappen
reiniger (?) in het vuile slootwater, groenten
worden er in schoongemaakt, ja zelfs een
afdeeling padv ieders lescht den dorst met
ongekookt tlootwater 1). Zon een film,
zooala ik er eenmaal een van Patlé-f. res
in Rotterdam zag, het onderzoek van water
duidelijk voorstellende met reusachtige ver
grootingen van de griezelig» bewoners eener
waterdroppel, niet verbazend reel bijdragen
om de menschen tot verstandiger handelen
aan te sporen?
Een «ader voorbeeld : Met intense tracht
maakt men tegenwoordig propaganda voor
bestrijding vin de vreegelijke tuberculose.
Wie, vooral arme, tuberculosepatiënten in
zijn omgeripg heeft of het boetj* heeft ge
leien, waarin de Lsidsche erqnêtrice van
hare ervaringen meedeelt, weet hoe ontzet
tend moeilijk het is, de menscheu te over
tuigen van het nut en de noodzakelijkheid
van tal van maatregelen, die tot voorkomen
en genezen van tuberculose leiden.
Gegeven de reusachtige belangstellirg voor
bioscopieche voorstellingen, is de propaganda,
die met de bioscoop op dit gebied te maken
valt, gewoon tiet te overschatten. Ia Amerika
en ik meen ook in Duitschlacd, gebeurt
zulks dan ook inderdaed.
Van de sciopticon: stille beelden", zegt de
1) Op een toch'j e van Schoonhoven naar
Gorinchem. Kort daarna werd typhus epide
misch verklaard te Gorinche B l
l
DE FABRIEK DER
BEKENDE SPIJKER AUTO'S
l
gevestigd te Amsterdam aan den Aiusleldjjk.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiinfiiiiiiiiiHiiiiifiiiMiiiiiiMiiiiii
En de zoon, met overtuiging, riep uit:
Natwrlijk l"
Haar de goede man achadde het hoofd:
Dat is vervelend, dunkt me?"
n de ZIOD :
Niet vervelender dan iets anders.'
Zijn moeder aei:
Het zal toch afgeven op het linnengoed ?'
, Wel neen want het is haar natuurlijke
kleur."
Toen besloot hy, nadat nog veel omtrent
haar gevraagd was, om zija oudere het meisje
te 'laten zien vóór zy aim toestemming gaven,
en om baar de volgende maand, als hij met
groot verlof ghrg, mee te brengen. Da familie
zou haar dan zelf zien en oordeelen of zij
te donker -was om in het gezin Boitelle te
kunnen worden opgenomer.
Antoine zei dat hij, Zandag 22 Mei, op
den dag van ayn verlof, naar Fonrteville
zou komen met zijn goede vriendin. Voor
dit bezoek bad nij haar fraaiste kleeren aan
getrokken ; geel, rood en blauw wisselden
elkacder af en Ey zag er, als het ware met
\langen getooid, uit voor een nationaal feest.
Op het. station, bij het verttek uit H A-re,
had zij Teel bekps en Boitelle WAS er trotsch
op den arm te geven aan iemand die :óo de
aandacht trok. Daarna verraste zij, in den
wagon derde klasse, wa&r zy aan zyn zijde
had plafttsgenoMen, de boeren zoodanip, dat
zij, cie in de aangrenzende compartimenten
zaten, op de banken gingen staan om haar
over het houten beschut heen, dat den coup
verdeeld?, te bewonderen. Een kind begon
van schrik te builen toen het haar zag, een
ander verborg b.tt gelaat in den echoot der
moeder.
Alles ging eobter goed, tot aan het station
van aankomst. Maar toen de trein zijn vaart
begon te minderen daar hy Yvetot naderd»,
voelde Antoine zich niets op zijn gemaV,
evenals op het oogenbük van eene in'pectie,
als hij de theorie niet wist. Daar zag hij,
MiiMlimMMiiiiiiiiiiiimHiiiiiimiiiiiimiiiimiiHfliiiiminiiii
uit het raampje liggend, van ver zyn vader,
die de teugels vasthield vau het paard, dat
voor het rijtuigje gesfanien wa*, en zijn
moeder die juist bij het hek, dat bet station
afaloot, was gearriveerd.
Hij steeg het esrat uit, vatte de hand van
zyn beste vriendin, es. trotfch, alsof hij een
Generaal was, ging hij op de zijnen top.
De moeder echriktp, toen zy een zwarte
en kakelbont gekleede jofirouw in gezelschap
van haar zoon zag, zoodanig, dut zy geen
woord kon uitbrengen, en de vader fcad
moeite het paard vast te houden, dat hals
over kop op hol wilde siasr.
M&ar Antoine, plotseling overweldigd door
de vreugde zijne cudeia weertezifn, kuste
zijne moeder iret ui'gespreide arman, kuste
ook zijn rader tro;a oen Echrik van het paard
en begon toen, tervijl hij sic h raar zijn
reifgenoote wendde, vtor wie de
voorlijgangers ontrust bleven staar, te spieken.
Daar is ze nou! Ik heb u al gezegd, dat
ze op het eers!e gezicht een beelje anlers
is dan anders, maar waarachtig, als je bsar
goed leert kennen, is er ge»n aardiger meid
op de wereld. Zeg haar nou maar goeden
dag en trek je er maar niks van aan i"
Toen deed moeder Boitelle, die van schrik
haar verstand meende te verbiezen, eene
poging tot naderinjr. terwijl vader zyn pet
afnam en mompe'de : ..Ik gzott u voor haer,
op je weuech". Dasrcüs eeg men zonder
verwijl in het karretje, de iwee vronwc-n
binnen.in, op de banken, die haar bij eiken
schok deden opwippen, en de mannen op
den btk.
Niemand sprak. Antoin», die ongerust was,
floot een kazerneliedje, da vader sloeg de
hit met de zweep en da moeder keek in
den hoek, terwijl zij tjrsluiks de negerin
beleerde, welks voorhoofd en war gen in de
zon blonken als gepoetste schoener.
Antoine, die hit ijs wilde breker), wendde
zich om naar de be;d-; vrouwen.
IIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinlIIIIIIIIUIIIMIIinMIIMMIIllMIMlIIIIIIMIIIIIIIIIIlll
Wei", zei hy, praten jelui niet ?'
Geen tijd", antwoordde de oude.
Hij hernam:
Kom, vertel eers aan de tleine de ge
schiedenis van de acht eiera van uw kip".
Dit was een bekende grap in de familie.
Maar daar zijn moeder, door den schrik als
verlamd, bleef zwijgen, nam hij zelf het
woord, en vertelde, aldoor lachende, dit
wonderlijke avontuur. De vader, die het al
van buiten kende, werd by het eerste woord
al vroolijker; zijne vrtuw volgde weldra i et
voorbeeld, en de negerin zelf barstte, bij het
grappigste gedeelte, eensklaps in zoodanig
lachen ui*, zoo hard, zoo smakelijk en zoo
woebt, daïhet verschrikte paard alweer byna
op hol ging.
Het ijs was gebroken. Men praattf.
Toen zij thuiskwamen en afgestegen warec,
en hij zijn beste vriendin naar haar kamer
had gebracht om zich ta verkleedep, trok
hij zure ouders mee near de deur en vroeg,
met kloppend hart:
Welaan, wat zeg jelui d'rvan?"
i)e vader zweeg. De moeder verklaarde,
dapperder:
Za ia te zwart! Nee, werkelijk, 't is te erg l
't Hart draait me in mijn lijf om als ik
haar zie!"
Te went er wel aan!" zei Antoinp.
Mogelijk, maar nou no^ niet!'
Za gingen binnen en de goede vu .uw werd
getroffen, toen zij de negerin zag koken.
Dadelyk hielp zij haar, den rok opgespeld,
werkzaam, in weerwil van fcgar ouderdom.
Het eten smaakte besf, zij bleven lang f n
vroolijk bijeer. Toen ze na den oten eene
wandeling maakten, nam Antoine zijn \?ader
apart."
Nou vader, l oe deuk j8 d'r ovei 7"
De toer was al'ijd voorzichtig in zijn uit
latingen.
Ik kan je niet rader. Vraag 't maar aan
moede'1."
Tolkamond, wordt ook ten onzent algebrnik
gemaakt, daarvan gaat echter voor «een
teefldete da kracht ui;, die het bewegende
beeld" heeft.
Dank züden enormem ijver van de
drankbaatrjjders, is het alcoholisme ziender wijze
aan het afnemen. Op boeiende wjjze weet
men vaak groote vergaderingen het nat ren
geheelonthovding in te prenten, maar welk
een aangename en krachtige propaganda kan
met de een uur durende film slachtoflers
van den alcohol", die o.a. tijdens bet
interlationale congres tegen bet alcoholisme in
iet Apollo-thfater te 's Hage werd vertoond,
gemaakt worden.
Op het internationale middenstandscongres
;e -Mü-.chen maakte een der sprekers by zyn
referaat orer klein- en huisindustrie gebruik
van de kinematograaf. Wat een gebied van
ontwikkeling en kennis kan op soortgelijke
wyze voor de massa ontsloten worden. En
door de opnamen van natnurtooneelen,
reizer, en*.
Wie het nut van aanrchouwelijk onderwijs
kent, zal zulks onmiddellijk met my eens
zyn. Meer nog is er echter: van wat voor
den bewoner der gro.ote steden gemakke
lijk bereikbaar ie, het bijwonen van goede
tooneelvoorstelHngen, is mes op het platte
land en in kleine plaateen geheel verstoken.
Ook hierin kan de bioscope groote ver
betering brenger. En nu heb ik nog maar
gezwegen van hare waarde voor de school 2).
Laat ieder onderwijzer zich b.v. eens
aardry'kskunde-orderwijs voorstellen met behulp van
goede films. Het is om te watertanden als
,men nagaat dat met de beste ingebrnik zjjnde
hulpmiddelen slechts zeer onvolledige voor
stellingen kunnen aangebracht worden.
Ook als archief van onberekenbare waarde
zullen later films van historische
gebeurten'saen door den geschiedschiijver geraad
pleegd worder. Een der waardevolle eigen
schappen van de bioecope, die door de regeering
der stad Brussel tenvolle wordt ingezien en
benu*.
Dat men in ons land ook de waarde van
de bioscope voor de volksontwikkeling moge
inzien niet alleen, maar ook niet langer
wachte, om haar daaraan met kracht dienst
baar te msken.
Bast nog de vraag: op welke wijze?"
Ik stel mij voor dat er een vereeni|ing
komt, die n, hopelijk meerdere machines
tot hare beschikking beeft met zooveel films,
dat zij meerdere programma's kan samen
stellen. Die programma's meeten bestaan
uit een gedeelte, «l nu ar de behoefte be
trekking hebbende op tuberculose-,
draokbestryding of iets dergalyks en een gedeelte
dat aan reisbefchr^ving, teoneelspel of iets
van den aard is gewijd. Die voorstelling
moet geleid worden door een ontwikkeld
cxploUeur, dia een beknopte uiteenzetting
van de film geeft, zóó dat de menschen
het geheel goed beeryper, maar dat het zien
hoofdzaak blijft. Voor wetenschappelijke
onderwerpen zon dit geschieden moeten aan
de band van een uiteenzetting, deor een
beroezd deskundige gegeven 3).
Wanneer des middigs voor kinderen en
des avoads voor grooten een voorstelling
werd gegeven en vereenigingen als het Nut,
Volksonderwijs, Bjnd van Ned. Oud., Cen
trale Vereeniging tot bestrijding van Tuber
culose, Orankbestrydersvcreenigingen, 't
Groene Kruis enz. zich met de voorbereiding
belastten, cou in korten tyd ons volk een
groote hoeveelheid nuttige kennis en
ontepancirg worden geschonken.
Jammer helaas, dat het ook hier weer Is
cherchez l'argent, temeer jammer omdat zulks
alleen maar noodig is voor eerste aanschaf
fing, omdat met een gering entree de exploi
tatie gemakkelijk zichzelf kan bedruiper.
We hebben getracht een weg te wy'zf n om
rot uitvoering' te geraken van een hoogst
nuttig werk, wie r al er hel pen", b»rk al en wy
de vraag, uit ons (tukje in de Groene van
18 October j.l.
Schoonhoven, 16 Oct. '11. A. DIJKGRAAF.
Belichten.
ANATOLE FE ANC E begint in de Revue de
Paris van 15 November een nieuwen roman
ender den titel Les Diet x ont eoif,
GUST A F FREYTAG'S honderdste geboortedag
in 1916 tal herdacht worden door «en
gedenkteeken voor hem op te richten in zijn
geboortestad Krenzbnrg in Opper Silezië.
40 cents per regel.
BOUWT te NUNSPEET.
Inlichtingen bij het bouwbureau Ar t i",
aldaar.
2) De N. R. C. bracht derer dagen bericht,
dat in Brussel en Antwerpen de bioscope al
druk op school wordt gebruik».
3) Een methode op de Bruseelsche rcholen
gevolgd.
DEUOÜAY BELLE1LE
AUTOMOBIELEN.
Hoofd-Agent voor Nederland i
J. LEOHAPD LANG,
Stadhouderskade,
AJttSTEEDAM.
5AM5DN
DE SWAN
SAFETY"
Verkrfebaar
solkde
kandelaren
in
schryfbehoeftec.
kan in e!ke rich
ting worden ge
dragen eender
gevaar van
lekken.
Geschikt
voor ELKE
bat d.
Wereld!».
roemd »h
DE
BESTE.
taNUI.
l PN mSCHE-UITRUSTINGEN
VOORDEELSG5TADRES: AU BOHMARCHË.
VRAAGT PRIJSCOURANT
UITSLUITEND BIJ
NEVENSTAANDE ADRESSEN. ARNHEM-UTRECHT.
STE R. D A/Vl.
KALVER.STRAAT. TEL:1000.
REG-.BREESTRAAT. TE L: 5331.
FVOTTE R.D/\/\\.
PASSAGE 1-0. HOOGSTR: 219.
DEPS HA/XG.
t.POOTEN S-1Z- WAGENSTR: 2.
Antoine ging naar zijne moeder en trok
haar een beetje achteruit.
Nou moeder, wat zeg je d'r van?"
M'n atrne jongen, werachtig, ze is te
zwart. Als ze maar een beetje minder zwart
was, zou 'k er niks van zeggen, maar 't is
te erg l 't Is net de duivel."
Hij dreng niet verder aan, daar hij wist
dat de oude volhield, maar voelde een
plotselingen steek in zijn hart.
Hij zocht naar iets wat hij kon bedenken en
hij begreep niet dat 2ijn ouders niet, als hu zelf,
dcor haar waren bekoord. Zs gingen alle vier
met langzame schreden door de korenvelden
en wf reien stiller en stiller. Toen men een
schutting voorbij kwam, liepen de boeren
uit om tr achter te gaan staan, en de straat
jongens klommen er boven op. Iedereen bleef
op den weg &.taan om de zwarte" te zien
die d« jonge Beitel!e had meegebracht. Van
verre kwamen de menfchen op een holletje
aangelcoper. Vader en mce:'er Boitelle, ont
steld door deze nieuwsgierigheid, verhaastten
den ttap en liepen naast elkander, een eind
voor hun zoen uit-, wiens vriendin juist vroeg
wat zijn ouders van haar dacbtep.
Aarzelend antwoordde hij dat ze nog niet
konden deeideerer.
Mas r op het marktplein van het dorp
werefi ^etl merecken uit alle wcningen
samenge-tioomd, zocdat voor de nog steeds
aangroeiende massa du oude Boitelle met
zijn vrouw de vlucht namen en hun huis
ingingen, terwijl Antoine, woedend,
majesiuevn langs de verbaasde en verwonderde
menigte schreed, met zijn beate vriendin aan
den arm.
Hy begreep dat alles uit was, dat er geene
Loop meer voor hen was en hij zijn negerin
ncoit zou kunnen trouwen; zij begreep
het ook en beiden begonnen te weenen,
toen zy de boerderij naderder. Zsodra zij
thuis waren, trok zij opnieuw haar japoa
ut om de oude vrouw in haar bezigheden
te helpen; zy volgde haar overal, in de
melkerü, in den koestal, in het hoenderhok,
terwijl zij het zwaarste werk deed en voort
durend -herhaalde: Laat mij maar begaan,
vrouw Boitelle," zoo goed, dat,"'s avonds, de
oude, getroffar, maar onverbiddellyk, tot haar
zoon zeide: 't Is een braaf meisje. Jammer
maar, dat ze zoo zwart is, werkelijk, 't is te
erg, te erg!"
En de jonge Boitelle zeide tot zijne vriendin:
Ze wil niet, ze vindt je te zwart. Je mot
maar weer weggaar. Ik zal aet je meegaan
tot aan 't station. Geeft niks, te willen 't
niet hebben. Ik zal 't er nog eens overheb
ben als je weg bent.
Hij vergezelde haai tot ? <an het station,
en g&f haar nog iteeds goede hoop. Na aaar
omhelsd te hebben, hielp hy haar instygen
en zag den trein, met door tranen verdui
sterde pogen, vertrekker.
Of hij al trachtte zijn ouders over te halen,
zij gaven nooit hun toestemming.
En als hy deze geschiedenis die het heele
dorp kende, had verteld, voegde Antoine er
altijd aan toe:
Toe'ze weg was, had ik nergens lust in,
nerge&p. Geen ambacht kon me bevallen en
zoo ben ik geworden wat ik nou ben, een
vuilpoeta."
Dan zeiden ze wel eens tegen hem :
Maar je bant dan toch getrcu vdl"
Ja", antwoordde hy dan, ja, en ik zou
liegen as ik zei dat m'n vrouw me niet be
vallen was, want ik heb veertien kinderen
van haar. Maar 't is de andere toch niet,
waarachtig niet! Da ander, zie-je, m'n negerin,
had mij maar aan te zien of ik was heelemaa!
veg"...