So. 1796 DE AMSTERDAMMER \V E E K B L A D VOOR NEDERLAND. w* MÜwn diep ia de praotieche opvoedkunde ver»ild, »a»Kn tot overmaat van ramp de oproedrodB K» toch büronder sympathiek, 3h Wsocder taetitca ie. Ban jttfedagotieeh debat met me}. Bühra begeer ik ni«, doek ik vwwhll sterk met haar van jneebiog over soa laakelükheid en waard» vaa straf; straf wordt mjj hier te veel ato logisch gevolg van 'n pekelzondetje beMkoowd, zö«elfs, d«tMia de school juffrouw na 'n verbaal van 'n betiapte snoepster waagt: ?Juffrouw, kreeg die Emma ook straf ran baar moeder?" Tot voldoening (o, schande) van 't vra gende kind kreeg E nma et r af. Oapaedagogiech en hoogeljjk af te keuren «jjn uitingen (ran de echrijfstej) in 'n kin derboekje ala: Dien ia zoo'D aardige meid (dienstbode, H. J.). Ze is nooit boos, z o o a l s andere m e i d e n". Ala vertelling van intiem kinderleven heeft Kia verder veel goeds. Kjjk op dat kleine, knusse, kneuterige gedoelje heeft de schrijf ster sekw ea de gave om er in zuivere leven dig» faal van te vertellen. Da spelling van enkele moeilijke vieemde woorden vereen voudigt w h«el geschikt. En hoe denkt de schrijfster w) f o ver haar nieuwe verkla-ing van broer t j e's geboorte? Ik zie dia moeder al schrikken voor de kindtelende engeltje*. B*n«al en uit den tqd, geachte juffrouw l De illustraties van P h e m i a Molkenbwor fu w*t onbeholpen en barkerig, hoewel de schrikkelijk magere plaatjes (ait vtee» voor overlading?) wel kaar en be04)p»lijk sur. 'n Enkel kindet figuurtje is wel geslaagd, doch heef! niets oorspronkelijke C Mor k g te Dordrecat f ai 't boekjagoedwiorgd ait. Over een jongensboek van denzelfden uit gever: Onder B-nn m Boeven, avontuurlijke rail door het eiland der bannelingen (Sachalin), door J. Hendrik van Balen kan ik kort zijn. 'i l* een verhaal van 't bekend> genre: eea avontuurlij ie reis van twee ooms om hun neef, dm banneling, te verlosten, waar door 'n enkel avontuur en verder veel ethnogrsfhche bizonderheden geweren zyn. Dos twee vliegen in n klap: 't AvontnnrIjjke om de belangstelling gaande te houden, het interessant-wetencchappelijke om er wat vaa op te steken. Vlot verteld, is het dus een prettig en leersaam boek voor reisechets-verslindende jongens. Jammer, dat aan bet achttal vrij goede platen ?an B. Mulder niet een kaailj* VBn het 'iland en de reis is toegevoegd. De loser heeft dan meer grond onder de voeler. HESSKL, JONGSMA. Sïits; Friedrich der Grosse u ad Voltaire en Friedrich der Grosse and die Musik. JOAKIM SKOVOAABD. De Domkerk te Viborg bevat van de hand van Joakim Skovgaa'd groota mnurschilderiagen uit de jaren 1900 1905. Onder den titel Viborg DomUrke, Joakim Skovgaards BVleder, Domkirkens historie, f.al nn een pracht werk verschijnen met 120 g root e platee, een beschrijving van Sliovgaards kunst door Karl Madsen, en een geïllu streerde geschiedenis van die Domkerk door dr. Mackeprang, alsmede een resumévan den Deenschen tekst in de Fransche taal. De Dom te Yiborg is een der merkwaar digste kerkgebouwen van Dentmarkec. Hij werd in de 12a eenw gebouwd, en is, na in den loop der eeuwen herhaaldelijk door het vu ir geteisterd te zijn, in het jaar 1870 zoo veel men kon in den oor jpronke ijken staat gerestaureerd. BOBKVBEKOOPING TB LEIDEN. Bij d« firma Bnrgersdjjk & Niermans T mplum Salomonis" te Leiden zal van 4?14 December eene uit gebreide anctie plaats hebben. O. m. worden dan verkocbt de boekerijen van dr. I. M. J. Valeton, hoogleeraar in de Griekfcüe en Romeinsche oudheden aan de Amsterdamsciie Universiteit; H., J. van Wessem, historicus en verzamelaar van werken, speciaal over vaderlandeche historie en topograpbie te Tiel; B. E. M. Holtheus, candidaat in de rechten te Leiden en meerdere andere verzamelingen ook op het gebied der theologie, kerkge schiedenis en wijsbegeerte. Da c Jtalojun ver meldt 5299 nummers. Alles is te zien Vrijdag en Zite/dag, l en 2 December. FEEDKEIK DE GEOOTK. Ter gelegenheid van den 200<jtt>n ^ebuortedag van Fredmk de Groote, op 24 Ju uari 1912, zal van de Leipziger Itlustrirle Z:itur<g een prachtnumuaer verscn^nen, met ongeveer 50 gekleurde afbeeldingen naar echilderyen van Adolph von Menzel e. a. Het Pruiei che Ministerie van Onderwijs heef i de hoofden d->r verschillende inrich tingen van Middelbaar- en Etaoger Onder wijs op deze uitgave opmerkzaam gemaakt, terwijl het Ministerie van Oorlog in Pruissen de aanschaffiog er van gelast heeft voor alle militaire bibliotheken en als prys heeft aan bevolen bjj de kaietten- en taderccholen. Bet nummer zal o. m. bjjdragi n bevatten ovar: Friedrich derGrosteale Kronprini; Fiiedrich der Grosse a s Volksw il; Der aite Snt NiC'laas op de Het adres der pennicgmeesteri-sse van het Amsterdamsche Comiiévoor de 8t. Nicolaasviering op de lagere scholen is M -j. B. Cohen, Leidiche Gracht 58. Het biet j e geld, dat noodig ie, is nox oi°t bij elkaar. pag. Prijs ing. f 1.90, geb ?2.40. Amsterdam, Van Holkema & Warrndorf. Dr. W. H. DENIEB VAN DKR Go» Ezn jaar arbziden aan ons tflf, 94 pag. Prijs /l. Den Haai?, F. J. *an P»»tschen. J. EIGENHUIS, Ztlfkennit, 21 paf. Prijs ?0.25. Den Haag, F. J. van Paawohan. Mr. H. F. W. JBLTSS, Willrm Rodofi. Bizonderheden betrt<fi-nde zyn leven en zjji werk. (Vlet briesen en andere hijiagec) 184 pag. A'fl-tBrd*m, P. N. van Kampen & Zn. HMNRICH LHOTZKT, Het Boft van het ffuwe/ijt. Verrali'iit van me -. GO DSMITPOLANO, 209 p» ??; P'ü-i ini?. fl.15. eo, ?1.75. Zn f<«n, W J. T^ieme & C ?>. H. H. VAN KOL In d- kuit.lnnd.nvan Noord Afika het Ifaghreb, «eï1. mft 31 T'-prodact.i-S naar plnoloarap>'i>ên en ft-n i aartje. 264 pag. Prijs /4.90 ii,g,, ?6 geb. R inerdam, W. L. en J. Brn»>-p. C. DEKKER, Aan de Vrouwen van NederlaridJ 1« Bedekte, 16 pa». CiUave van fle >ederl. Ct-n'r. Vfr tot bestrijdizg der Tuberculose te 'aörarenhogp. 40 cents per regel. DELAOMY BELIEVILLE AUTOMOBIELEN. Hoofd-Agent voor Nederland i J. LEONA; D LANG, Stntlhoiidei-trilia.de, AMSTERDAM. Geichte Redactie, De heer Boogaardt, lid van de R. K. Kamer- ! club, heeft geklaagd over bet feit, dat in N. O. I. nog steeds gelegenheid wordt ge geven aan Mohammedanen, om hunne z.p. godsdienstplicht n te Mekka te tasn ver vullen, en daarna terug te keeren als 'feitelijk' onderdanen van het geest el i j ; hoofd van den Ijlam, tevens wereldlijk vorst. Mag hem bij dezen worden gewezen op een analoog geval ten onzent. Hier wordt toegestaan aan Nederlandsche onderdanen, om bedevaarten te gaan ondernemen naar Rome en zelfs daar hunne stut a te vo'brengen in een systeem, volgens netwelk zij in hoogeten astleg alleen gehoorzaam lei l verschuldigd ei j n aan het geestelijk opper hoofd van de R. K. Kerk, tevens veelal erkend als wereldlijk vorst. Een v&n tweeëa, af de heer Boogaardt is onbekend met de eigenlijke Rximsche Kwkleer rp dit punt, f bij is zelf een 'fiuropeetea Mekkaganger', die de antiTu'krche rederoeringen van Italiaausche Kardinalen nog eens dunneljas, il ons parlement, onderstreept. Hoogachtend, X. Eenige Fabrikanten W.BengerSöhne Shiiïgart itro HERMAN EOBBSES, DO Sruidilijl van Annie de Boogh, 281 pap. Prys ing. f 0.50, geb ?0.65' «niaterdam, Jacs G. Robbers. M*. CA. DENIEE VAN DBKGON, De Myttetiën, van M'thras. (Mei 7 illm-tratiëu) 50 pa?.,/O 75. Den Ha >g, -F. J. van Paasichen. Dr. J. C. MATTHÏS, DeIsraêtietiêche Wijz'.n Met een asnh-tigsel over de a Talmud, 240 Hoofddepoi i*> AMIsTbhDAM: Kalverstr. 166 K. F. DEDSCHLE-BENGEE 5AM5DN Piano-, Orgel- en **? Halshoven. ARNHEM KONINGSPLEIN 9 Interc. Telefoonnummer 913. VLEUGELS en PIANO'S in Zoop en in Hum RBPAREERKN DK FABRIEK DER BEKENDE SPIJKER AUTO'S is gevestigd te Amsterdam aan den Amsteldijk. iiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii M raadsel Kaspar Hans;r, DOOR P. M. WESTR1. Esn tot nog toe onopgelost geheim houdt nog altijd de phantasie bezig en telkens weer zyn er auteurs, die hun krachten beproe en aan de oplossing er va.n. Danienvste publi catie van deie literatuur, die reeds t at een geheele bibliotheek is aangegroeid, meldt zich aan onda<- den een/oadigen titel Da» Sa tel Katper Hamer door dr. Adolf Slager, Berlin, 1911. In Aisbach geven twee inscripties getui genis van Kasper Hausar, Het eene bevindt zich op het gedenkteeken dat opgericht werd op de plek, waar hij de doodelijke. wonde ontving ; het. andere bevindt zich op zjja graf. Hic OCCULTCS OCCULTA OCCISÜS EBT XIV DEC. MDCCCXXXÜI luidt het opschrift op den gedenksteen in den Hcfjarten: Bier viel een onbekende door de aand van .een onbekende." En op zijn gtaf staat: Hic TACET CASPABVS HAVSER AENIGMA Svi TEMPOKH IGNOTA NATIVITAS OCCVLTA MOES M L»cccxxxin Hier ligt Kaspar Hauser, het raadsel van zijn tüd, van on benende afkomst en duisteren dood." Menschen van onbekende afkomst zijn er altijd geweest. Maar aan geen enkele viel een zoo levendige belangstelling ten deel, als aan den jongen Kaspar, terstond by zijne eerste versehijr-ing, beschoren wa?. Op den 7den Juli 1828 verscheen een uitvoerige kennisgeviig Van den Magistraat der Koninklijk Beiereche stad Neurenberg," onderteekend door den eersten burgemeester Binder, waarin onder anderen het vo gende ter a! ge meen e openbare kennis" werd gebracht. Op den tweeden pmkttardag, maandag den 2ójten M:i jl., des namiddags tusschen 4 en 5 uur, ontmottte een alhier wonende burger, aan het begin der Kreuzgasse alhier, een j ingmenica, ta.-ir het schijnt 16 a 18 j i»r oud, zonder gelui ie, hem vragend naar de Niumorbtras.e. Da burger bood aan, den jongen man den weg daarheen te wijzen, ea bageleidde hem. 0-iüerwijl haaide deie e<>u verzegelden brief uit ^yn zak, waarop het adrea stond 'andan riimees.er v. vVesaenig van hei 6j Regiment Cberaux légers, en dit bewoog den nurger met uem te gaan naar de wacht \óüden Neuanïor, omdau nadera inlichtingen te verkrijger. Op den langen weg daarheen trachtte de burger een gesprek mee nem aan te knoopen, doen werd spoeüig osenuigj, dat dit wegens geoiek aan begrip bij hem niet mogelijk was. A in dan Neuen Tor aangekomen, werd het jonge met se a, na eet verwonen van den brief voornoemd, na*r het uiec ver daarvan verwyderde uia verwezen, waai i a de aangeduide heer ritmeester woonde. In dient afwezig heid, pojgde de bediende het jonge meneci zooveel doeniije uit te vragen, kou echter geen bevredigende antwoorden uit hem krij gen, en totn A-i ritmetster, die intuaichen tnuis gtkouien was ea den biiel gelezen had, eveneuns te vergatfs gepoogd had, o ?er den hem geneel vreemden, raai&elacutigen inhoud iilichtingen saa htt jonge mensch te verkrijgen, werd deze. alsmeda da brtef, nog clöHJtJflen avond aan den Magistraiv, uitgeleverd." Deze brief was, gelijk Anselm, Ridder van FeuerDach, een der levensbescarijvers van Kaapar Hiusei mjaedaclt laar vorin ea inhoud de volgeude'' : Von der K»y3rscjen Güu das: Orte ist u&oenanut iSlè, Hocfiwohlgebohrexer ///. Rlllme'.tlerl Ich se' iijke ihner eiii K .abaa dar möc'ate seinen Köiiij5 gttreu dienen verlangte Er, dieser Kastoe ist nair uelegt worden,. 18.2 den 7. Oüober, utd !ca selbar em armer Tüglöantr, ijüuabe auca selber 10 Kinder ich haoe söib.-r g-.'üu^ ?,u thuu dasiicumich fürtbncge, uud seine Muiter hat nur um die erziehunj; datz K nd gelagt, aber ich habe sein Mu.ter nicüt eifra^en kunnen, jtttzt haöe icu nucti nicats geeagt, dasz mir dwr Ktiabs gelegt ist worden, aufdtiaLindIIIIIMIIIMIIMIIIMIIIMIIIIHMI ibm für mei i Soan haben, ie i babe i^m Caristlichen Erzogen, und habH ihnseit 1812 Keinan Schril wei: aas den Hans gelassen daez f ein Mensch nicht weisz davon wo Er anf eriogen ist worden, und Er selber weisz n'chts wie mein Hausz hei s/t und dasz ort weisj er anch nicht, sie durfan ihm Echon fragen er feann es aier nicht sagen, dasz lesen und schreiben ha i ich ihm sohon gelernt er bann auci men 8chrif schreiben wie ich schreibe, ucd wan wir ihm fragen wai er we-de, so sagt er will anch ei a Schwoliche werden waa= Bein Vater gehesen is\ Will er auch werden, wen er Eltern la^e wir er keire hate wer er ein gelehrter bureche geworden. Sie derfan im nar wai zei gen eo kan er es schon. Ie i habe im nur bis Neumark geweiszt da bat er se'ber zu ibneu hingehen müwen, ich habe zn ihm gesagt waun er einmal ein Soldat ist, kome ich gleich und snche ihm heim sonsïi ii:e ich mich von main Hals gebra;ht. Bester Hr. Ritt meister sie derfen ihm gar nicat tragtieren er weisz mein 0/te nicht wo ie i bin, ich habe ihm milten bei der racht fort gefürth er weisz nicht maar zu Hau:z. Ich empfahle mic'a gehorsamst. Ich mache mein N^msn nicht Kentbar dan ich Konte gestrsf: werder. Uod er bat Ksin Kreuzer Geld nicht bey ihm weil ich selber nichts habe wen Sie im nicht K*l?en so mussen 8:e im abschlagen oder in Riuchfang henggen." By dezen brief was een biljet gevoegd, dat met L^tijnsche letters beschreven was, -ïoch waardCfjijnlijk van dezelfde hand', gely'k Ff uarbach daarbij opme:kt. Het luidde: Das Kind ist gchon getauft Sie heist Kaspar in Schieibrame misen Sia im Salber jieben das Kind moecht?n S:a auf ziehen Sjin Va-er ist ein Sühwolische gewesan wen er 17 Jahre alt ist so schicken Sie im naci Nirnbarg zu (i en Sahwolischa Regiment dj ist aueii aeiti Vater vewesen ich bitte u n die erziehung bis 17 Jahre ich bin ein armea W;i.;dlein ich kan das Kind nicht ernehren sein Vater ist gestorben." Deze brieven werden blijkbaar zeerspo'dig voor gt-fijgeerds stukken gehou ien, waat de lange kennisgeving van den Xaurenbergsr Majzialraat hou it er z\c\ in 'r. geheel niet i'i-aöop. ciaac jjit.it ala \olgt voori : BOUWT te NUNSPEET. Inlichtingen bjj het houwburean A r tl' aldaar. COGNAC MARTELL -i. J. LE MINJE, Amsterdam. OUDE GENEVER merk Nectar". ?1.38 per D Hterflesch. W IJ N L N, COGNAC etc. Badplaatttjn ZnidTir»l. Beerlijk i maat.' Seizoen S»ptember Jnni so 820 ».*... ? . $??* delijk» Kor en Badm-ichiinu. Zandarinstituut. Koadwaterinrichuri7. Ko l.nu-- en alle ««ase^kandige bade-;. Zwmnbassin. Inhalaties. Droiven-, Mineraal w*t«r-, terrein- en openlucht ligknren. 4 gekana weerde hoogebr«nwaterleidingen. Ttuater. gportteirein. Cmoerten. 20 Hotels Ie Rang. Sanatoria. T- irijie pensi ons en "-lla's voor vreemdelingen Prospectus gratis b$j de Karvoratehang. _ _ de lÉQiRSTUK DfitKRIMPT WORDT TERUQfitriOlviEII Verkrijgbaar te Amsterdam bij : ,XAU BON MARCHE" J. G. HERBERVUN, Dam^ak. JACOBSOST & MANÜ8, Kslverstraat. H. MEYER "<?&., Koning plein. AOK. SCHAKEL, hofl., Heiligenweg. SCHADE <S uL 'ENKOT > . NVnwendiJk. MED. INDIK: Heeren Kleeuing Mag. M. DE KONING Bat a via. Wirkrtl-MüEIGEN HULP", Batavia. W. 8AVELKOÜL, Soera^aja. Verdere adre t>en verstrekken wij gaarne. T TTfl 4 "IVTffc Een MJ U W Ai" \7. aan knu-pl. v. Z vitseriand. Zeer l ele *». <i -l w. en uitstapjes. Zacht, ftemati«H t limaat. Teoaperat. i. d. winter gemiddeld 2.6°O. G-«r> mi«». Heerlijke «erhügfplaats v. d. HerM o, \Vinrer. 70 hotels en ppnsionsm. meer dan 4500 ^«i^rl«n. Op verl. gr. en fr. g«-ïI. «ida No. 18, door het off Verk.bui-.mLnganoof door het In ???>".. V-r^. 'nr. Amst., Raadinisstraat 16 LÜIE-PAPIËR ? HO\«GR4M STEHPEIM GEBR.SIIVIONS fe «L,** KMTRA AT l'-24. Bruno Muller KLEEDEEMAKEE AMSTERDAM nt de ontvangst der SU ibonnementen vanaf / 130. «eopend van 8?6 nar. irNDISCHE-UITRUSTirHGEIN VOORDEELIC5T ADRES: AU BON MARCHE. A /\\ STE R. D A M . KALVERSTRAAT. TEL:1000. REQ:BREESTRAAT. TE L: 5331. PASSAGE 1-0. HOOGSTR: 219. VRAAGT PRIJSCOURANT DEIN HAAO. UITSLUITEND BKJ U-POOTENÖ-IZ-WAGENSTR: 2. NEVEN5TAANDE ADRESSEN. ARNHEM -UTRECHT. M Voornaamst^ Familiehotel, (100 kiuerg), onvergelükeiijk, rustig en vrij geieg-jr. T oer mal baden op iedere verdieping. Pro>pectuïgratis door bet Internationaal Verkeerst>u>-eau Amsterdam, Raadhnisstraat 16 en den Eizenaar G. HA.RFF'iBR Hotel BELVEDEdE, Si MnPlt? Dorf 1880 M, b/d, Z. KjLl 111. UI l Lul "Jn fAiiniliehöiel Isten rang. Mooiste eu zounigdte llgginK. Uitvoerig geïll. l'r os p. gratis Internationaal Verlteerslmreau Amsterdam, KA4IHII !SSIItA»T 16 bij het Pingel. Telefoon 78i7. Het eerate djor een ambteaair der palitie geltidöverhoor Ie erde in afgebroken korte woorden geen ander resultaat ep, dan dat heen noch de plaats noch het land zijner geboorte, noch zij u verblijf daarna bekend was, en dat bij door een oabekenie bij welke hy a leweii" gewaeat was, toiain b>?t ^roote dorp" (Sturenberjï) geleid was, dat men hem gewezen had, waar men zicb dan van hem verwijderd had." Of nu dit eerste verhoor en de wijze waarop hij zich daarbij gedroeg Keen aan leiding garen [tot het veroaoadeo] dat onnoozelbeid of simu'.atie aanwezig waren, maar veeleer deden vermoaden, da dit jonge menscb van zijne kiadschheid af, onder gemis van alle msuschelijke toespraak, op de onmansclelijkste wij ie, in een toastaud als van een diar eenzaam gevangen gehouden was, waartoe hoofdzakelijk de omstandigheid het recht gaf, dat hy niets dan water en brood gebruikte, zoo besloot toch de Magi straat, om vo >r al e bedrog gevrijwaard ta aijn, naast de geheime zorgvuldige observatie van een ervaren gevangenbewaarder, hem te onderwerpen a in de nau wkenriga onderzoeking en observatie van den Kon. S:adgerechtsarts alhier. Daar deza echter niets ontdekken kon, dat in staav. was eenige verdenking tegen dit j >nge menEch op te wekken, werd na zes dagen het volgend gerechtelijk besluit ge nomen : Oat deze m«nsch noch krankzinnig, noch idioot, maar blijsbaar op de m^est, beillooze wijze van alle menschelijke en maatschap pelijke ontwikkelirg ontbloot, ala een halfwild mensch is grootgebracht, niet te bcwegan Via? oen orcieatdjke koat te gebruiken, maar alleen van zwart brood en water leef ie." Veider o/ertui^da de Magistraat zich, in een korten ty'd daarna gehouden verhoor van de juistheid dezer verklaring. Het bleek, dat de bettokaene zco min van meiischen als van dieren eenige voorstelling had, ea behalve Buben", waaronder hij echter alleen verstond z'c izelf OD dengene bij wie hij altijd geweest was, ea een ros" (jaard) waarmee hij gespeel I had, niets kende l Man weet hoe zonderling da verdere lot gevallen van Kaspar Hauaer waren; hoe de toecma'ige romattische tiji liet moe werd, naar de afkomst van dezen zonderlingen vondeling te vorscben. Men hield hemgo-us voor een Napuleonide, d .m weer voor daj zoon van een Domhaer, of voor den spruit van esn Hongaar&che adellijke fa-nilie. Da meest vastgehouden lezing was, dat hy de naar 'C heette als kind gestorven zoon van den gro Jthertog van Biden en zijne gemalin Stefanie Beanharnais zou zijn, en geroofd werd, terwijl iemand een doodziek kind orjderechoof. Hy voad beschermers in Anselm von Fanerbach, in Lord Stanhope en in den Baron von Tucaer. In het huis van een Professor Daumer te Neurenberg werd hij opgevoed, er ontwikkelden zich goede geestes gaven bij hem, totdat later traagheid en zucht tot braniemakerüo at waak ten. Oe be langstelling in hem steeg met koortsachtige spanning toen op den 17e October 1829 op Kaspar Hauser, naar 'c heette, een aanslag werd gedaan door een zwarten man''. Altijd meer maakte eene massa-suggestie zich meester van geheel Europa, nagenoeg op de wij se zooa's men zeventig jaar later in den Dreyfasstyd zou beleren. Slechts de Berlynsche Polizeirat Merker, di-n de schrijver met Sher'ok Holmes vergelijkt, hield reeds destijds Kaspar Hauser voor een bedrieger. In Ansbacb, waar Hamer als klerk by het gerecht werd aangesteld, werd hu opnieuw, den 14s December 1833, naar het heette door een vreemdeling, in den Sofgarten ver wond. Hij stieif drie dagen la-er aan zijn kwetsuren. Nn zou men denken, dat dit tragisch einde elk geloof aan simulatie zou vernietigd hebben. Maar jaiet dese verwon ding wordt door sommigen verk'aard als een al te goed gelukte poging tot z»lf jnoord, die da bedoeling had opnieuw de belang stelling voor het Kind van Europa" t e doen ontvlimmen. Dr. Saagar haalt verschillende momenten en getuigen verklaringen aan, om aan te tomen, dat Kaspar Hauser bij zij ie ver schijning te Neurenbe:g, in da eers'e uren, lang niet die pbyjieke en psychische achterlijk heid aan den dag legde, die hem later zoo interessant maakte. Kispar Hiuser heeft het geheim *an y'n leven meegenomen in het graf. Ook dr. S *agers voorstelling der laiten heft den sluie- niet l op van dit geheim, dat nog altijd de gee-ten niet met rust laat, en ook dikwijls dichters (Verla'na: J>. euis venu, calme orphelin ...") gtïaspireerd heeft, gelijk b.v. voor eenige jaren Jacoa Wassermann ia zijn geestvollen roman Kaspar Heuser.