Historisch Archief 1877-1940
No. 1797
DE AMSTERDAMMER WEEKBLADtOOR NEDERLAND.
fahilicb» Alter" maar vooral... een wonder
lijk gedraaide ziel. .
Want soo lijkt afj. Ik zal ter aiaiing
en armueaaani enkele dUaten kiezen, met
kieachlMfd.
Orer de verhouding der geslachten.
In WirklichkaW, fiad» icfa, beatebt «in
ffrösserer TJnterschicd ? swiBcnen Manu nnd
Frau als zwischen dem toten Stein and der
wi«hMB4t« PflfBW.... Nicht eigen afneigen
Mann, der eine einzige Frau kent".... Wenn
aieh eine F/au aile dankbare Mühe gabt,
Bieb EO zu zeigen, wie sie ist"... er würde
ei» j» für unhwlbar seelenkrank halten....
Eire Fran kaïn einen Maun mehr lieben wie
ihr eigenes L«ben... aber ihm ihr Vertranen
erachliessen, daas kann lie nicht, ween aie
gaas Weib ist. Sie kann es nicht, denn tóe
wagt ea nicht.
.... Zwischen den Geschleehtern herrgcht
ja nicht nnr die innigste, ewige Feindechaft,
aoadern aoch die nnübarateigbare Kluft, aus
Mangel an Verg'.aodnia."
Over den glimlach der vrouw, blijkbaar
dia glimlach der te vroeg verdwenen Qioconda.
Alle W : ter der Sprache ztuammen k aaen
nicht «in einziges Lacheln ausdiücken....
Das Lacheln iat eine Spracb*, die nor wir
kinnen... im Lacfc eln spiegein wir die grö»ten
.Takenden ab nnd die grosse L^ere. Aber
dit K'ngen nnter una verschansen eich hinter
kanstlichem Lajheln. Manner können
berhaöpt nicht lacheln."
Over vrouwentranen.
Richt eine etnaige nnter uns allen weinte
an» iniercr Notwendigkeit. Die Tiaiensind
eine Gabe aus der Hand der Nat ar. Ea iet
dann. Jineeie eigene Sache, damit
versehwen£kric0ti umiuiehftn oder hans zu halten....
Die meisten benutzen die Tranen, urn sich
?aflaat damit anf zu regen, wenn «ie einer
ieane badorftcn "
a,. 0»er d«n renkiin der vronw.
, »Wir stammen vielleicht von Handen ab,
'4* der Oernch einen so machtigen Einflüss
waf nneere Sinna hat leh will mfch a»heüebJg
machen,! m Stockdnnkern, mrr mit HiHe meines
Geiachsinns,-jeden Mann tn finden, den ich
kenne, in etrfern ich ihm nahe genng ge
wezen bin, urn selae Atmoiptare ra tpüren.
Es ist eine Schande, ea ein zn gestehen,
aber mit Mainern geht es mir wie BI nonen,
ich Eci atze sie E ach d«m Dnft...."
Orer haar man:
Es iat sehlim, (ich allein zu langweilen...
a4»r schlimmer, wenn man zu zweien ist.
Bas Biehard es doch niemala- gemetkt hatl
Br kam mir ver wie eine mah lende Mühle,
wenn er spracb, nad mir staubte das Mehl
in die Augen....
Safne sa peinliehe Sauberkeit reiz!e tnich,
gogen meine Natnr, alle nöglichen
Sudelaicn ui begehen. Abeichflich stellte ich
die Büjher schief in.den Bücherschrank
er war kcine fünf Minuten im Zimmer, nnd
schon batte er ea gewittert and in Ordnung
gebracht. Gott mag wissen, ob Rlchard
mir tren gewesen int. O Ier vielmehr, ob er
etwat davon gefaabt hat, wenn er mk nicht
tren gewesen ist. Selbstverslandlieh ist die
Versaehang anch an ihn herangetreten, and
wahrend ich als Fraa taunnierlei batte,
waa mieh daran hinderte nach zu geben,
war er in seinem vercünftigen Recht; zu
nehmen, waa sich ihm bot. nd natürlich
hat er daa getan.... Wenn nicht sonstwo,
so dech anf seinen Gesciaftsreisep. Wenn
nicht ana anderen Giüode, EO doch wenn
die Sehneocht nach mir ierhand nahm.
Aber ich bin schliesslich berieugt davon,
daaa die Ausbeate, die er davon gebabt bat,
nar recht majeig gewesen iflt. Ich fü-chte
ja nicht dem Yergleich zwiflchen mir and
den anderen."
Eindelijk baar zelfkennis:
Ein gek) a ik ter Mann nahm sich einmal
vor mir die nackte Wahrheit EB sagen....
Ich ware wider klng noch begabt, sagte er,
ich beiaue nar eine gewisse Fahigkeit, mich
nicht bloss zn stellen, and dann verstande
ieh die Kaast zar rechten Zsit ein Stichwort
h geben. Er bat gat getroffen. Wie viel ZeU
and Krafte habe ich nicht geopfart, urn die
Mitte'paaktetelldng su behaapten, der ich
eigenlich gar nicht gewachaen war."
Z edaar daa eenige trekken van het zelf
portret der damp. Zullen wij, na bezichtiging
van zedelijk verbal, ontaarding, decadentie
spreken? En dat er sometteng rotte» (is) in
tke OKte of Da.nmwrk'! Allicht zullen wy
dat. Wij zrjn na eenmaal minder slecht...
en minder geestig bier in Holland. Maar
Iaat ons, intuaschen, niet vergeten, dat Gods
wegen wonderbaar tjjn en niemand heel
precies de grens kan aanwezen, die in de
werkelijkheid d*s levens het misprezen
verval van den ge p razen vooruitgang scheidt.
Ja, dat het berhaupt" niet zeker is of zulk
een grens wel bestaat.
En laat ons ter vertroosting eindigen met
de vermelding van Flaabert's opiaie aan
gaande das ge/ahrliche Alter." Het is een
citaat nit L''Edwatian Sentimmlale:
.... e lle touchait au mois d'aoü' des fem
mes, pcqne toat 4 la fois de léflexion et
de tendreese, on la maturitéqui cammence
colore Ie regard d'nne flamme p'us profonde,
qoand la force du coeur se mê'e & l'exp
rience de la vie, t£ qae, sar la fin de ses
panouissements, l'étre complet déborde de
richessea dans l'harmonie naturelle de sa
beaat ."
Indien Flau'bert hier de zaak misschien
toch wat te romantisch opvat, kannen wy
dan hetzelfde niet van Karin MicheëHs
zeggen? Want ook bij haar ia de neoroman
tiek", die, simpel ter sflaiding, het leven
een weinig mouseeeren laat.
FRANS COENEK.
De
der
Nieuw- Zeeland, de eerste groote gemeen
schap, die vronwenkiearecht en wetten tegen
werkstakingen invoerde, die
max'mnm-arbeidsduar en minimnm-lconen vaststelde,
hesft den toorn van alle verzamelaarsten
spjjt een begin gemaakt met de
aftchaf| fiag der postzegek^ door gebrnik te maken
van een vernuftige vinding; de frankeer
machine.
Het apparaat, oorspronkelijk gebaseerd op
het systeem van geld in een gleuf werpen,
onderging na een proeftijd van 3 j aar belang
rijke veranderingen. Als resultaat werd ten
slotte, in 1907, een michine in gebruik ge
nomen, die uiterlyk veel heef c van een
kasregieter en er ook in constructie en gebrnik
wel eenigszins op lukt
Al de omslag aan de tegenwoordige wijze
van frankeeren verbonden, wordt eenvoudig
vervangen door het per post te verzenden
stuk in de glenf der machine te steken. Een
gemakkelijk in beweging te brengen wüor
geeft op een cijferblad de porto aan. Daarna
draait men een kruk om en het poststuk
wordt afgestempeld met aet Bedrag der port,
terwijl, evenals bjj het kasregister, hetzelfde
bedrag ranwkenrig aangeteekend wordt.
Wanneer het postbestunr zich overtuigd
heeft van de soliditeit van firma's of parti
culier, die een frankeermachine aanvragen,
wordt htn door de maatschappij, die het
werktuig gepatenteerd heeft, er een geleverd.
Ka de opstelling -wordt het door het post
bestunr beproefd en by bevonden accurate
werking het cijfer op nul geplaatet. De auto
maat wordt verzegeld en jetzt geht'a los l"
Voor de plaatsing verlangt de fibritk de
bagatel van 300 £u'den, doch daar staat tegen
over, dat het post bestuur den ge br u kers van
deze machine'd een reductie op de gezamen
lijke porto's toestaat van l'/i pCt. Ieder
D K FABRIEK DER
BEKENDE SPIJKER AUTO'S
is gevestigd t« Ai»aterdani a«M den Amsteld^jh.
IIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIII
EEN HUISVADER
DOOK
CHBI8TINE HOEKSTRA.
I.
Franse rozen geurden in 't kleine
vooitnintj P. Aan een paal, steunend de door witte
klimoprozen beschaduwde veranda, hing een
kooi' je met een daarin vrolik zingende kanarie.
Ean mooie, oude man van bij de zestig jaar,
met bruin gebrand geacht, dik, grijzend haar,
schuwe, donkere ogen, fraai-gebogen neusen
golvende witte baard, die steeds op e j neer
ging door 't zenuwachtig bewegen v»n de
onder kaak, was druk en onbeholpen beug
de hoenders weg te jagen uit de tuin en
trachtte de kakelende en kraaiende dieren
met klippen naar de uitgang te krijgen ; maar
door zijn onhandig gooien stoven de kippen
in alle richtingen door de tuin heen.
HU was lang en mager en had da eigen
aardige manier van zijwaarts te lopen alsof
hjjj bang was te veel plaats in te nemen als
hy in c$n veile breedte zich voortbewoog.
Bet hoofd hield hu meestal op zij.
Plotseling hoorde hij de stem van au n vaend
uit de kombuis gillen, Amold, Arnold, kom
Me» l"
Met; een woifa'cnd gebaar koerde büsïcti
af van de luidruchtige hoenders en schoof
met Bennwacbtige f»=jea naar 4e keuken,
onderwyt roepend, ja Gn&ta, ;» Grieta, ik
ifliüal i '
bea «ie oude la de kombulsdteur aioud,
sel büha?ailg, ja Crriete, ja, wat Is dit ?"
r(IMe boïitie hat nog nm kba gehert tie;
fcoafc a*uw \»ur !mU« w»t mi*(i«ii*ii", felonfc
bet SB'iirssid) TVtvMït; is siüssafi sisk LÏS
om voor de dieren te 3orgê». ?
't bovenlijf en de benedeoarmen
awasiiesil, krom, liep Grieta naai de
l(Ache?, tilde de swace yaorea ketel op, en
wuïer over d» pai)«
lUIIHflllinilHllttlllllllInlINIIMIHIIIIHIHIIIIIHIlllHlltinillllllllllIllltlll
kar, grote spider en prachtig spon paarden,
dan 'c huis, dat kjj bewoonde aet 'n beetje
daarbjj bekorende slechte grond, en wat vee,
en hu en zijn vron w en drie kinderen werden
onderbonden door de verdiensten van de twee
oudste aoona.
De oude van Boecken was eigenlik
ecbry'nwerker van beroep, en ofschoon hij 'n menigte
werktuigen bezat, voerde hij er bijna niets mee
uit; want het ene stak werk waa nog niet
half gereed of bet verveelde hem, en hij
begon aan uts anders, met 't gevolg dat
naar telden een ding klaar kwam en dan
nog na lange tijd en veel aanjagen.
III.
Na enige tijd trad de oude heer van
Boecken haastig de keuken bisnen en zei:
Ik té, Gr.etal"
Wat is dit nou weer, Arnold ?" klonk het.
Ik wou maar net Eè," antwoordde de
grijsaard^ nog zenuwachtiger de onderkaak
baweg^nd, <lat die hoenders ds u Uk ska ie
gedoen het in die tuin..."
Maar hoe kom het jvj hulle dan nie
uitgejaag nie?" vroeg zijn vrouw kwaad.
Van l'oecken stotterde: Ja, maar ik meer,
eh, ik wou w..wou die hoenders uii jaag ; maar
ik meen, eh, toen, toen het jij mümos mos
geroep."
Ik het nfltnnrlik gedenk dat jij hnlle by
dis t\jd al nit die tnin gehad het; m&&» jij
kiümos nooit 'u ding gedaan nie," zoi
MTK. vaa Boecken.
Haar m»u liet schuldbewust 't hcofd nog
meer op «ij iftktt&n en yerliet dékombme.
Tinte ri«:a, soals ze door velen in 'i
sia^ja wori geaoemd, begoa na Kuchiaad te
k noden. Al geair tapte 't aireet lan^a haar
iiiiiiiiHuiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiimiiiiiiMMmiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiimiiiii
steeds met ean onverklaarbare
onverwinnelike antipathie.
Mat haar vrolik-doenerige stem zei ze,
tk wonder Anntie, hoe kom Auntie toch
so goed ie. Als ik Au at ie ze w t es was, het
ik al lank al vear Klaas weggestuur."
Tanta Grieta zweeg.
Anntie weet," begon baar nicht weer.
Ja Dolly, it weet, die on joeg verdien
nie eerst eyn koat nie; maar ik is non maar
so snaaks. Want a!s ik hom nie vat nie,
waar moet hij dan gaan? Familie het hij
nie. Ik kan mos nie 'n ander sien swaar krij.
't Lijk ven r mij, andere Iaat iet vear mij
swaar krjj," eindigde ze bitter.
Jij kan nou maar kom eet, Dolly," zei
Mrs. van Boecken met lichte ironie.
Dolly Emmer ie s logeerde al enige maanden
met haar vijf kinderen by haar tante. Zg
was tegen de zin van haar familie gatroawd
met een 'gewoon Engels soldaat vaa knap
uiterlik; maar behept met drankzucht, zedat
het fortuin van zijn vrouw al gauw
weggesmolten was en de Eoamerice's nu bitter arm
waren.
Da kinderen waren nu allen thuis en na
gebeden 19 hebben, begon men te eten.
Miss De Roos het vandaag o rei Afrikaans
gepraat," zei Rika, n van de drie meifjei.
En wat het gij getè?" vroegen de anderen
belangstellend.
S j rédat dit eigentlik bocht ia om nog
langer Hollands te leer, oas taal is toch
kwartaal wordt door den postbeambte, die
de bedragen int, deze korting van het ver
schuldigde afgetrokken. Ook brj vergissing
aangebrachte stempels, en die op niet ver
zonden brieven, worden in mindering ge
bracht.
Wanneer men dus voor..../ 24,000 aan
porto'd heeft uitgegeven is, door de toege
stane reductie, de aankoop van het vernuf
tige apparaat gedekt. Het kan dus voorloopig
alleen voor groote ondernemingen van nut zijn.
De frankeermachine kan gebruikt worden
zoowel voor buiten- als voor binnenlandsche
postzeo dingen, doch niet voor telegrammen'
De binnenlandsche zendingen ontvangen op
het postkantoor naast het portstempel den
datnmstemrjel ea worden vetder gewoon be
handeld. De poststukken voor 't buitenland
woiden beplakt met een postzegel ter waarde
van den machinestempel. De verrekening
daarvan geschiedt per kwartaal.
Zoodra echter de Wereld-postvereeniging
het Nieuw-Zeelandsehe voorbeeld volgt, ver
valt natuurlijk deze vooralsnog omslachtige,
tijdroovende arbeid.
===== J' H'
Berichten,
EEN NIEUW DHAMA VAN SopHOKLES. Volgens
een meiedeeling, gedaan op de onlangs te
Londen gebonden vergadering van het lügypt
fxploratioi f and" sullen, binnenkort
verscbiinen negende deel van de Oxyrlynchoi
Papyri, vierhonderd nieuw ontdekte ver
zen vaa een satyr-dramt van Sophokles
gepubliceerd worden. De beteekenis van deze
vondet voor de antieke literatuur- en theater
geschiedenis is van beteekenis, daar slechts
n compleet satyrdrama, de Cyclopen van
Earipides, bekend is en van de andere slechts
fragmenten tot ons gekomen zijn,
NIEUWE GESCHIEDKUSDIGE BOBKBN. Onder
de nieuwe boeken in de Cam bridge
historical Series" ter verschoning aangekondigd
zijn: Qermany and the empire, 1493 1792.
door prof. A. -F. Pollard; twee deelen over
Modern F,ance, door W. A. J. Archbold;
twee deelen over Modern Qermany door J. W,
Headlam; The Levant 1815?1980, door D. 8.
Hogarth; The Netherland» tinee 1477 door
G. Edmundaon en Britiih India 1603?1838
door G. W. Forrest.
BOUWT te NÜNSPEET.
Inlichtingen bij het bonwbureau A r t i",
aldaar.
DELAUNAY BELLEVILLE
AUTOMOBIELEN.
Hoofd-Agent voor Nederland t
J. LEONAF.D LANG,
AMSTERDAM.
5AMSDN
irNDISCHE-UITRUSTirNGEIN
VOORDEEUG5TADRES'.AU BON MARCHÉ.
VRAAGT PRIJSCOURANT
UITSLUITEND BW
NEVEN5TAAN DE'ADRESSEN.
A/V\ STER O A/M.
KALVERSTRAAT. TE L: 10 00.
REG:BREESTRAAT. TE L: 5331.
I\OTTER.DA/V%.
PASSAGE 1-0. HooosTR:2i9.
DEN HAAG.
i. .POOTE N S-12.- WAG E N STR: 2,
.-UTRECHT.
St Mnpit^ uopf mo M, b/d,z. Hotel BELVEDE8B,
U11 illUill^l fijn familiehötel Isten rang. M«oiste en
zinnigste liggiiig. Uitvoerig; geïll. Frosp.
gratis InteraatiOBaal Terkeersburean A ni n t « r d a in,
RAADHUISSTRAAT 16 bij bet Niiigel. Telefoon 7827.
IIIIIIIIIIIIHIIIHIIIIIIIIIIIIIItlllllllltlllllllllltllllllllllllflllilllllllllllllllllll
de familie al zo Ui g eerst geheel en nu
gedeeltelik door heoi onderhouden werd en de
liereliug en af, o d was vaa zij D moeder, bly
noa maar stil o'er daar die ding. Dis mos
voorbij nou. Laat staan dit noa."
Ja, nee, maar als ik daarom denk aan
dia . . ." zei mrs. van Boeckec.
Hendrik, de tweede zoon, die zijn moeder's
herinneringen aan en verontwaardiging over
de oorlog en de Engelsen vervelend vend,
begon ean deuntje te fl liieo.
Tante Grieta lachte meejmuilend en zei :
Nou-ja, mgar die Boera. hét mos swaar
gek rij onder die Engelse en nou kan partij
van de ver vlakste goed nog nie eers ons
taal leer nie."
J*, ik mssD, eh, dis rez," begon Oom
Arnold mei van lie 7erlede zachter wordende
stem, die aan 't einde van de zin haast on
hoorbaar werd, alsof bij dadelik spijt had
iets gezegd te hebben en. nu graag wilde dat
hij niet gehoord wa?.
Voordat baar man nog helemaal uitgespro
ken was, vestigde mrs. van Bjecken zulk een
blik van verachting op hem dat de arme
nog meer zy waart j-:neengedoken ging zitten
en zijn hoofd, nog dieper en droeviger zonk,
Rudolf zal verveeld, A.ch, ja pa, dit het ons
non al eerder gehoor."
Hendrik spotte, O, pa het ook'n woordje
o'er die ding te eè."
De huia rader tnurde beachaamd en
verpaar jare gal alles, alle) Afrikaans wee»/'
Tit spreek ran aelf," sel Eadolf, de oadste
ZOOD, roet o^erluiging, en z:ph Wfntlecd lot
UIIl klWlllB »ll'. LMÏU, il)UL> illUki ilÏHI] U UU )
boet s'a sfoa!, ja ^e«t die n, wat di« tefe- |
korsta sit." l
t legen naar z\\n
HèJU ui uit* ka^L, wxuir uiia uie ^JLUIU
aan MacOon&ld mee moet betaal, «l klaar
gemaak?" vrceg EJJn Troa«r sctcrp.
«Nee," zei 0?m ArD«5d ssfh ?'"srdie
IIIIIIIIIIIIIIMIIMIIIIIIIHttllllllllUIIIIIIIIHIIlllinjIflIinillHllltllllllllllllll
te slap, om op te staan en aan haar lessen
voor die dag te beginnen.
Z'j was al twintig jaar; maar geleek met
haar te tengere en onontwikkelde gestalte
meer op 'n sterkgroeiend meicje van zestien.
De tint van haar fijn, bleek, studiegezichtje
werd pikant afgezet door golvend, donker
bruin haar, achter bijeengebonden door een
bloedrood lint.
O j der de grote, donkere ogen waren brede,
blauwe kringer.
Rudolf lei zijn beide armen op de tafel
en steutda zo t ij n hoofd.
O, ik is so moag geleer, en nia moet ik
al weer beg'nne met mg huiswerk, en ik
het EO i hoofdpijn, ik kan amper nie denk
nie," zei Lucia mat.
Mra. van Boecken, die, geholpen door haar
nicht, de tafel af tam, wierp even een be
zorgde blik naar de holle ogen en het smalle
gezicht j 9 van haar dochter; maar dadelik
daarop viel haar oog met medelijden op
haar lievelingskind en zei ze koai tegen
Lucie
Jij moet maar denk da,t Ra al 6 w aar ge
noeg gekrühet om v'r ons algar te eoig.
Galukkig help Hendrik non, maar Ra ge
toch maar die meests geld. Als jg
deurgekom het met jouw Matriek verlede jaar dan
het Ra non nie nodig gehad nie om v'r jou
schoolgeld en boeke te ge. En jij kan nie
hard genoeg leer nie om toch maar gauw
^ssr t? k?Hi reur gBd.erw8aer.es, dat ja ast
vuil mi).
&\i is ai«
>u WWUL uiu uu
fija K«ao6ïais.
ld&C o Aau
.iyiiimu.
Maar ma/' aw Lici* verontwaardigd,
,AëC it uie daid geleerd nie, vedette j«uur ?
Heb 'ik ma 'e araaria tot twaalf aar me£ Hui
En
sa<M »»>."
Ta.«iB
pijnlike rng en ilof.e daarna haas;ig weg '
om de kamers ie doen, tussenbeide gauw
in de kombuis vUega&cl om nftftf het eten
te kijkea, dat op de tsy'iul ataad ta kokoa.
't w«a
veel van begreep, zonder eaig veorbehaad,
hei
gawere ....
*3a" nei Budo'.f atreag Ja,
mei die
.,XM» JUUW P)1CU. lUlTWUDTOnB DUBT
kalm. Kë," <ret<roCg<ia fc\j g«iw«s«i %s
«'trekkecd, Ik raal KGlitif. ra&k, HL
) ik s.»l 'u tóp>?
v heen es. weer
'fttit iüiiCÜu iivvi SÏuCüu
dl6 siiotlyig^pii w&9. &y het
«tlsiït die O(MI ouaam om i«ts t«
- . V* 4
\\6 <sna taai *«a
Doonont u
BBB VTHUBIISB nnnrarnintn. WBS een t
U?«^ _«?U t?~_?1!
in. cüvond hat vevnedeiend in aiiea &t
. u
in 'c bospitaal geK»an,daKT a&n 't aoafl
eoereerd en
f 'ünatte I Ny, wui, <HIM ii wl
A, t-~ 5 i~ T*~
Hkmu «u kttuM Uftuk AIK
'UV1 \ ViUU, ,,-l^i \.i«V*V. «L
^l ^ S * ?- .. .^^^\n-,A=.
i<i<i«. i fi Kaal mij «stf r«f, ifc fAl <iaaraoi ?eröe«r &«?^ <
»_?vsi-__« ,? ,S.?i_<~ ~, ^^ S,? < _t, X«,_ <, _?Jk^.'vi..^,,, ?n.«i »?<v x_-s- <
en l gewezen en iztó ie
(ga. la [au t m
\ v^^m.» ^~* ^?A^,*-** '.T. A'-,,* ^^.T-S^r, &?^,?S V-V^^^. «V* ^.&T> ».»-r>V.-. V^»-,»V» ^v, -».Kb?t
v»> k& i
h.aa «.raat b.a.la «aa Tal raa \ esacaai. ao.
,f^?f~ '^t^-fr .>^}^l ,i?^i^ t
l l v,^
vervulde &g allen, die tiict Laar
En ii^jl «lie ee»9 <» re ri>o< ffln
wwii genoemd, beaat vmntttte VUB 4ü\n\iui\U
buo ptoate, ayti fliako damp beesten, auii