Historisch Archief 1877-1940
D E A M S T E R D A M M E K' WE E K B £ A D V O l -J^lf D K'li E A^D^
No. 1800
TCD Oom JodocuSc
GXH.
Wanneer je dezen brief te lezen krijgt
dan zijn al deze weken van opgewonden
en opwindende politiek afgesloten, en
ruischt je reeds het vrede op aarde"
met den zachten klank der Kerstklokken
tegemoet. Dan reizen naar alla zij den van
het vaderland de verdienstelijk» leden
van ons Parlemeat, tevreden en
welvoldaao, en berekenen in den trein hoeveel
zij in de achting hunner kiezers gestegen
zijn- De een brengt hun een stukje kanaal,
de ander een betere brug, of een
schoolsubsitie, of wel de belofte van i der
vele dingen die esn minister een jaar
voor da stembus wel beloven wil. Maar
zal het in elk harte even feestelijk ge»
stemd zijn, vraag ik mij op dezsn
stormaohtigen avond af P En ik doe dat niet
zonder reden; ik doe dat onder den
verêchen indruk van een allerpenibelst
onderhoud met mijn goeden vriend en
beschermeling Johannes Canonicus* den
christelijk overschilderden ouden
zeedonderaar Jan Kanon. Penible zeg ik
daar zoo, en je .kijkt misschien wat
raar op van zoo'n triest woord; alsof
het onderhoud ?'et eea zoo aanzien
lijk dienaar der Kroon mij niet altijd
aangenaam zoude zijn, temeer waar
elk christelijk getint gesprek op zichzelf
reeds zulke dierbare oogenblikken heb
ben kan. Toch was dit hier wat ander?,
want wij spraken over den Dood. Op
dezen donkeren achtermiddag, in de
schemering, terwijl wij er geen van
beiden aan dachten het kunstlicht tot
verdrijving onzer lugubere stemming te
hulpe te roepen, «praken wij saaien over
het einde van alle waereldsche glorie:
II «'?;/ a que les morts qui ne'reviennent
pas!" zuchtte mijn partner. ZijnFransch
klonk na deze Haagsche jaartjes heel
wat beter, maar wat was het timbre van
zijn stem verzwakt! "Was dat die stem
vol hops, vol christelijke strijdlust, warm
van nieuw gewonnen overtuiging, klank
rijk als van een weer jong geworden
profeet? Hoe kwalijk paste deze ver
zuchting bij de oudste herinneringen,
die ik aan den geloofsheld uit de dagen
zijner bekeeringe hebbt! Toen was hij juist
als levend Christen herboren, na naast den
paganist De Meester een heidenechen
dood gesneuveld te zijn! Toen was er
geen twijfelen mogelijk, toen kwamen ook
de dooden terug, begiftigd met nieuw,
maar dan ook beter leven. Dcch nu
beheerschte die hope hem niet meer! Nu
zag- hu niets dan de duisternisse des
Doods, waarmede hij mijn alzoo druiligen
winternamiddag verluguberie.
Hij had mij eerst de nare geschiedenis
verteld van het pantserschip, dat de
broederen hem niet aan den Kerstboom
gunden, terwijl de paganisten hem nog
steeds zijn heiligste scheppicg, den
marine-dominee ontrukken wilden. Hij
droomde ervan; het was soms of de band
van doctor Abraham hem in den necht
dreigende verscheen, en de Vliegende
Hollander, die verschrikking ook van
den mosdigsten zeeman, aanschouwde bij
nacht aan nacht. Zoo had hij zich ten
doode gewijd. Warnaars, de marine
dominee was gekomen en had ernstig
met hem gesproken, en hij was nu be
sloten den heldendood van Yan Speyk
na te volgen: Met zijn pantserschip zou
hij de lucht in gaan of zinken.
Daar klonk toch weer wat van de
vastberadenheid in, die hem vraeger
sierde, en ik waagde het dus de ver
gelijking te maken tusschen toen en E u.
Waarom hij nu niet aan een weder
opstanding geloofde, die "hij toch al
imaal had medegemaakt? Maar hij ont
week het antwoord en zei alleen dat de
omstandigheden niet gelijk waren. Ach,
wanneer zijn zij het wél? zoo-troostte
ik hem, en ik putte mijn welsprekend
heid uit: dat hij EU althans in elk ge
val zijn volle pensioen binnen had,
hetgeen toch voor esn neo-christsn zijn
bekoring wel hebben moest. Hetgeen
hij beaamde, maar in deze dagen vaii
duurta, was het tract:ment tcch no^
beter, meende hij. Hetgeen ik op mijn
beurt niet ontkennen kon, waarop hij
weder een diepen zucht loosde,, en ik
ten slotte tot de conclusie kwam, dat hij
nog met sterke banden tot het Laven
getrokken werd. Hetwelk hij niet wilde
ontkennen; zoodat wij tenslotte nog in
een wat levendiger rythme te spreken
kwamen over een middel oai den kwaden
dans te OEtspringec. Wij kwamen er wel
iets verder mede: ik ban, als het erop
aan komt een medemenech te behouden,
nox al vindingrijk, zooals je weet: en
zoo kwam ik tot den read dat d:'n broe
deren iets extraas geboden moest worden
in ruil voor hua stem voor de begroeting en
voor het pantserscbip: en dat wel iu deu
voim van een krachtige versterking van
bet Christelijk element op de vloot: de
belofte dat het nieuwe schip uitsluitend
door christ3n-arbeid«rs zou .worden ge
maakt en later uitsluitend met
ehristenmilieiens en christen-matrozen zou wordsn
bemand, begiftigd met eeri eigea dominee
en een heele christen-staf, van adeljorct
tot overste. Dat het om zoo ta zeggen
het madel van christelij ken levens wat del
of misschien beter: levens vaart zou wor
den. Met een klein kerk j * op het
achterdek, voorzien van de nieuwste
geloofwekkende middelec. Tk wees hem daarbij
op het praötische Amerikaaasche voor
beeld: ik vond het in c'e kra-t:
Bij de evangelisatie te Njw-York is
dcor den Eerw. F. B. Lar.e een 'nieu
wigheid ingevoerd, die hoopen volks tot
de tentdiensten van de Evangelistic
Cominittee of'New Yoik City hoett getrokken.
Alvorens met het godsdienstig deel
va u het programma te beginnen, doet
de hoor Lane verbazingwekkende toeren
mei: kwu'teu, baalt hij koe ij ue n uit lef ge
hoeden en eieren uit de zakken van zijne
toehoorders te voorschijn en verricht hij
vele andera kunststukken. Door deze
middelen slaagt hij er in tal van
menschen te trtkk«n, die anders moeilijk
near da evangelisatie-si man komsten te
brergen zijn."
Hij bad het trouwens ook al gelezen,
en toen Warnaars bij hem was, hadden
de kinderen hem dadelijk op de prosf
gesteld of hij dat alles kon: Talza en
Theo hadd?n het ook geprobeerd. Maar
jammer voor do uitbreiding des geloofs
hadden de bcida dominees geen o*kei
ei, laat ataan een koi<ijn kunnen voort
brengen. Talma's leet<e horge hoed, wes
akelig heg gtblaven. Theo was er vsrder
in : die kon wel een paar grapjes. Maar
alles is ta leereu, en mijn psrtner voelde
er wc-t wat voor om zijn vlootdominee
een cursus bij B.imberg te laten
doorloopen. De toezegging van de invo'ring
van dit predigitatief christendom op da
vloot, eu om ta begicnen op het nieuwe
pantssrEclr'p zou hem toch misschien
ro2 boven water kunnen houden.
Zoo alom er 1102; wel een sprankje
hoop. Maar do stemming werd er niet
heel veel vroolijker door, en het -was mij
eon opluchting toen hij vlak vóór het eten
weer afdroop. Zou dat licht waarlijk
ondergaan in deze week ?
Zelfs je Tante'» welverzorgde maal
koa mij niet ia ean opgewekter stem
ming brengep. Het eenige, dat mij troost,
ip, dat mijn vriend zich, hoe dan ook,
onsteiflijk gemaakt het ft en dat de
heiligen-nimbus rond zijn grijze kruin blij
ver, zal zoolang Nederland een christen
natie zal mogen heeten.
Die nimbus moge het langer uithou
den dan
Je O.m JODOCUS.
Weekblad voor Nederland,
kost slechts ? 1.50 per kwartaal,
franco per post f 1.65
Kleedermakerij
TER HAAR'
Rokin 42, Amsterdam, Telefoon 5869.
itiiiia
Pelterijen
Avondkleeding.
De zaken en relatiën der
N. V. fa. L. L A S A N C E &
[ZONEN, zijn met dit huis
vereenigd.
Aanbevelend,
C. M. TER HAAK,
Uitgave van P. VISSEK Azn. te Haarlem.
Methodologiscb und Philosophisches zur Elementar-Matbiatik.'
V ON
G. MANNOURY.
Pr|js / 5.?: geacnden ? 8.6O.
Oordeel der Pers:
Revue de Méthaphysique et de Morale : et i' on ie saurait trop
recommander !a lectnredeson ouvrage cüsont examicés, avee une csnuaissance
approfondie de la litératnre de la-question, les prtecipatix prob mes
que Bonlève l'étude des piitcipes des mathémat'quee."
Zettschrifi f. d. Oest Gymnaiien: die Anregung zur Erörterung einer
langen Beibe wichtiger Fragen ist eine so n achtige, dasz man nur
wünschen könnte der Autor hatte ach bei mascher Frage langer
aufgehaltec."
Néture: It is an honest and intereuting attempt to deal, from the
philosophical side, with the- fnndamental diffimitiea of mathematies
and as such. deserves attention."
De Amsterdammer: Niet de micste verdienste van het werk is, dat
het den weg wyst naar de schatten van inzicht, vergat in de
natuurphilosophisehe werken van Poincaié."
C. BECKERING
3VC S T E R D -A. 3S/C,
KALTEESTRAAT 195. - Telefoon 6906.- MMHDIJK W.
SPECIALITEIT I\
Passementeriën en Naaistersfournituren.
« II O O T F KEUZE IX
Velvet voor Costumes en
Astrakan voor Mantels.
Hoog Haam.
TE KOOP of TE HUUR een zeer
solled gebouwd I.ANUHUIS
met Ssrre, Tsrratsea en Tuin, mcdsrn
ingericht, bevat ruime Fa), twee Kamers
en Suit<», toiletk., k«ukec, bijkeuken en
kelder. Boven 4 slaapk. w.o. met balkon,
badk., zolder en diecsth.Vamers. Inl.Y ji
Makelaar W. EOP, aldaar. Tel. nt. 217.
Fa. 6. P. BIKKERS Az.
KLEINE BKEEDEPLA4.TS 14,
HARLINGEN.
Artikelen voor houtbewer
king als snijden, branden,
Tarsia enz. Flnweelpletten,
nieuwste Dameshandwerk
Prijscourant tegen 20 et. franco.
A. A. PASSERS,
Ondemanhuispoort 2?3 en
Reguliersgracht 31,
AMSTERDAM. TEL. 8393.
Speciaal adres voor
Corsetten naar Maat
Piano- en Orgelhandel
H.
Ie van Swindenstraat 10,
AMSTERDAM,
Besgewenscït jemaklcelats letalingscondlUtn.
Piano'» en Orgels racaf ?4.?en ?5.
per maand. Langdurige Garantie.
Stemmen Verharen
Raileii Repareeren*
Aan het Publiek!
TTTIJ V?AGEN UWE AANDACHT voor eene nieuwe zaak, DE BUTARA".
\\ Het ia opvallend, dat, waar in de laatste jaren veel wordt gedaan om het artikel melk in een
W W zuiveren toestand tot den consument ta brengen, voor boter, eene stof, even teer, eene even
sterke bacteriën kweekplaats, een even voornaam voedingsmiddel, zelfs veel kostbaarder dan
melk, bijna tiets wordt gedaan om 't den gebruiker ep eene hygiënische, smakelijke en zuivere
wijze voor te zetten.
Beziet eens, na afbop van den maaltijd, den inhoud van cece huishoudelijke boter floot, waarin dikwijls
ieder der dischgenooten zijn eigen mes hetft gestoken en resten afgestoken, waarbij later de hoeren
hun sigaartJ3 hebben zitten rooken, waaraan 's zomers de vlieg, het vuilste dier der wereld, een kort
bezoek heeft gebracht, om er meestal hare uitwerpselen, vol microben, achter te laten.
Beziet eens boter, die eenige uren aan de scheikundige inwerking van warme en onzuivere lucht heeft
blootgestaan. En bobt gij wel eens gedacht welke behandeling de boter, die gij in de restaurants eet,
gewoonlijk ondergaat ?
Het schoteltje met rolletjes of schijfjes boter, dat men or gedekt voor U zet kan
dat soms eenige minuten vroeger gestaan hebben voor een anderen gast, die dit door hoesten heeft besmet?
Is die boter ook door tabaksrook, stof of bederven warme lucht ransig, althans onfrisch geworden ? . . .
En welke manipulatiëa heeft die boter al reeds in de keuken ondergaan, en door wien ?
Als men nu in plaats daarvan, de boter eens kon laten vóórdienen in een klein practisch instrument
waaruit ze wordt geperst eerst op het oogenblik waarop men ze wenscht te nuttigen.
Dat moet immers eene groote verbetering zijn.
Zulk eene verbetering, het toestel de B u t ar a", dat een menEcheileeftrjd kan duren, is thans voor
enkele guldens verkrijgbaar.
Maar er is nog een economisch belang aan verbonden.
De B u t ar a" leidt tot groote besparing, en dekt spoedig de kosten van aanschaffing.
Men zet de BUTARA na afloop van den maaltijd in de katt en na een week is de toestand van de
boter alsof ze kersvers uit de fabriek is gekomen.
Ook voor kookscholen, ziekenhuizen, kostscholen en dergelijke inrichtingen is een BUTARA onbetaalbaar.
De BUTARA.-toestellen zijn een sieraad op tafel en gemakkelijk te reinigen.
.-..VBruno Muller
KLEEDERMAKER
Rokin 6^ Tel. 3514
AMSTERDAM
bericht de ontvangst der
Stojffen.
Abonnementen vanaf ? 130.
dreopend van 8?6 nar.
LUXE-PAPIER.
? MONOGRAM STËMPELEU *
CEBR.SIMONS
KAI/FER8TRAAT 124.
Professor (djn auditorium een
alcoholist voorstellend): In dezen man,
my'ne Leerer, ziet ge een drinker"
van het zuiverste watsr l"
Gedeponeerd en gepatenteerd
in alle cultuurstaten.
Fabrikanten:
N. V, ..LUX" - Utrecht
DE B U i ARA" verhoogt het genot van iedere n
maaltijd.
DE BUTARA" is elegant en past bij elk servies.
PRIJS f 4.75.
A ? ' '
Kleinere toestellen, inhoudende 50 gram a f 3.5O. /
Te bezichtigen en verkrijgbaar bij FERRY & Co., Kalverstraat.
Vraagt de BUTARA" na l Januari Uwen handelaar in huishoudelijke artikelen.