? Ha DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOORNEDERLAND. VfrOUWENfrUB^ffifi; Op 18 «n 17 December werd te Dordtrecht de Algemeene wintervergadering van boven genoemde Vereeniging gebonden, die zich in zooverre van dergelijke periodieke vergade ringen onderscheidt, dat in de laatste tijden bfl haar een steeds grooter wordende belang stelling zich nit. Het ledental groeit sterk en de afdeelingen vermeerderen. Het anceeg, dat door de vrouwen in andere landen wordt behaald, begint ook bier hoe langer hoe meer zjjn invloed te doen gevoelen en is eorzaak, dat bjj vele vrouwen de oogen open gaan en anderen hare schroomvalligheid verliesen. De besprekingen waren meest gewijd aan inwendige organisatie, doch de twee voor naamste ponten der agenda waren de per» en de optocht. Er cal ook hier, evenals in Engeland, een centraal- persbureau worden opgericht, dat de dag-, week- en maandbladen van nieuws wil voorden omtrent het.vrou wei kiearechtvraagstuk, opdat de leien en lezer essen verzekerd sgn, alleen ware, ten minste onpartijdige berichten onder de oogen te krijten. Meenden sommigen nog dat een optocht van vrouwen in ons land tot de onmogelijk heden behoorde, dezen kleinmoedigen werd gewezen op de Tentoonstelling van vrouwen arbeid", die zoo schitterend geslaagd is, dat uit het batig saldo het Bureau voor vrouwenarbeid" is voortgekomen en op het Inter nationaal congres voor vrouwenkiesrecht", dat in 1908 te Amsterdam plaats vond, en nu nog als een voorbeeld van uitstekende orga nisatie in het buitenland geprezen wordt en 66k een batig saldo had, een succes waarop tentoonstellingen en congressen die door mannen georganiseerd zijn, niet vaak kun nen bogen. Maar, opdat deze optocht zoo grootsch en zoo mooi mogelijk moge ijjn, wordt de mede werking van allen, die in onze zaak belangstellen, ingeroepen. . Vrouwen van Nederland vergeet conventie en traditie en laat uw solidariteitsgevoel n thans eens uit uw huisje" lokken. N. M.-DE W. H. Tutti Putti, De eerste vrouw, die ia 1619 in Amerika het kiesrecht aanvroeg was een kataolieke vi ouw, Margaret Brent of Maryland. Door de tegenstanders van het vrouwen kiesrecht worden overal dezelfde motieven gebruikt, namelijk dat de vrouwen te goed zij u om aan die vuile" politiek zich te be zondigen en de dagen der verkiezingen reeds lóó zijn, dat elke fatsoenlijke vrouw daar door reeds afgeschrikt moest worden. Een Amerikaansche, die dit liedje ook reeds zoo vaak gehoord had, vertoefde 25 Juni te Salt Lake city (utah) waar juist dien daggroote verkiezingen zonden plaats hebben, en waar de vrouwen het volledige kiesrecht miiiimiiiinimiiimi n iniiiiiiiiiiiiliiiiii UEP DB NATUUR. CDLVII. Schönbladeren. Terwijl mjj dezer dagen een collega op straat aansprak, «ag ik op zjjn jas een groen blaadje steken ni«t grooter dan een dubbeltje met een lange naaldfijne punt, en daarop een miniem klein lichtgroen bloempje. Je bent net in de Hortus geweest," zei ik. Ja, van morgen met een klasse. Hoe weet je dat zoo?" Ik wees hem het stijve groene blaadje; en ik geloof dat hq mij even voor een soort van Sherlock Holmes hield. Intnsschen, het was een heel eenvoudig geval; want het blaadje in den overjas kon nergens anders vandaan komen, dan uit den Hortus of van de Middellandsche Zee. E a daar collega geen vacantie had en bovendien het blaadje een bloempje droeg, bleef er alleen de Hortus over. Alleen daar, in de kas, bloeien nu de Ruscus-soort en en andere planten met schynbladeren. Het bewuste blaadje zou niet zoozeer mjjn aandacht getrokken hebben als het niet bij een heel bijzondere plant behoorde, n.l. bij een groene plant zonder bladeren. Ongekleurde, dus witte, vuil bruin of roode planten zonder bladeren zijn er genoeg; die kent ieder wel, dat zijn de woekerplanten; en die hebben ook geen bladeren noodig. Maar groene planten zonder bladeren zijn er niet veel. Want het groen in een plant duidt immers aan, dat de plant zelf zijn voedsel bereidt, dat züin die groene deelen het koolzuur nit de lucht ontleedt en de koolstof verbindt met bestanddeelen van het water, dat de wertels nit den bodem opnemen. Dit voornaamste proces in de levende plant moet voorspoedig en geleidelijk en binnen bepaalde uitersten verloopeo, zal de plant gedijen. Er is in den regel dan ook goed voor gezorgd, dat de groene, d. i. de voedende oppervlakte heel groot ia, en dat die overal met de lucht in aanraking komt. De bladeren zijn dan ook bijna alle groen, ze zijn groot van stuk of hun aantal is groot; büeen boom loopt het al gauw in de dui zenden. Maar nu heeft dat aanzienlijke aantal van groote en vlakke blaieren, hoewel ze broodnoodig zijn, toch ook weer bezwaren voor de plant; het kan zelfs het leven van de plan ten in gevaar brengen. Want de groene bla deren hebben nog een andere functie te ver richten dan eten en voedsel bereiden; het zijn tevens de voornaamste organen waarmee de plant ademt en ook die waarmee het water, met het opgeloste zout er ia, naar boven wordt toebracht; althans in zeer vele gevallen. De bladeren namelijk laten veel water als waterdamp ontsnappen; ze verdampen het water; daarvan is een aanvulling, van on deren op, het gevolg; elk naar onder volgend blad stut water af, zoodra de bovenbunr gebrek krijgt. Maar dan is dit blad weer te water arm ten opzichte van de daaronder gelegen bladeren. Zoo stijgt er voortdurend een water stroom nit de wortels tot in de bovenste bladeren; büboomen tot in den top, al komen daarbij nog andere krachten in het spel. Is nu een plant van veel vlakke bla deren voorzien, dan kan het licht gebeuren dat de verdamping nit de bladeren zoo sterk wordt, dat de wateraanvoer door de wortels is toegekend. Z|{ verzocht aan een vriendin, haar toch eens mede te nemen naar die afschuwelijke stembnreanx, waar de mannen haar,-tot haar eigen bestwil, absoluut van daan wilden houden. Zij vertelt dit op de volgende humoristi sche wijze: Het eerste stembureau waar wij aankwa men en waar mannen en vrouwen heel be daard in- en uitgingen, bleek een Fr belichooltje te zyn. Aan de wanden hingen aardige platen en het meubilair, kleine tafeltjes en stoeltjes, had men in een hoek gezet. Op gevaar af, mijn goeden naam voor goed te verliezen, nam ik een kiekje van dit oord der verschrikking, waar een. vrouw zeker niet thuis behoort! Wordt in dezen tijd van het jaar in elk dagblad een rubriek gewijd aan nieuw uit gekomen kalenders, dan is het ook zeker hier de plaats, de aandacht te vestigen op den Ntderlandtchen Vrouwenalmunak van 1912, uitgave C. Römelingh & C», te Groningen. Behalve de gewone gegevens die een kalender ons brengt, vinden oudere, die wenschen te weten, welken weg zij moeten inslaan om aan hunne dochters de gewenechte opleiding te geven, hierin de juiste opgaven van scholen, inrichtingen ens. Alle mogelijke Vronwenvereenigingen zijn er verder in opgenomen, de meesten met vermelding harer statuten. Men zou het kunnen noemen, een onmisbaar boekje door vrouwen van vrouwen voor vrouwen. Doch ook mannen, die belangstellen in hetgeen er op sociaal gebied reeds door de vrouwen verricht wordt, vinden hierin een overzicht van dat werk. ? Lord Lytlon, de voorzitter van den Engelschen Mannenbond roor Vrouwenkiesrecht, zeide onlangs op een meeting in Londen het' volgende: Het is niet te verwonderen, dat er menschen zijn die zeggen: is het nu wel van zoo'n groot belang om stemrecht te hebben ? Want, w&t kun je er eigenly'k mee doen? Vele mannen bezitten bet en maken er nooit gebruik van. Velen van hen tonden het met pleizier weer afstaan; en, als men het aan de vrouwen verleent, zullen er ook velen zijn, die er geen gebruik van maken. Dat mag nu waar wezen; maar wij mogen deze zaak niet van een individueel stand punt beschouwen. Wanneer men het stem recht als een collectieve en niet als ein individueel» zaak beschouwt, dan is de beteekenis daarvan veel belangrijker. Het stem recht is een symbool l Het beteekent veil meer, dan men oppervlakkig denkt. Het is datgene, wat n tot burger stempelt in elk land, dat een constitutioneele vertegenwoor diging heeft. En daarom, of men er gebruik van maakt of niet, het stemrecht geeft -n die burgerschapsrechten, die gij op geen andere wijze verkrijgen kunt. Dat ii de reden, waarom het zco'n beteekenis heeft. ED, als ge het eens wilt onderzoeken, tracht dan, aan welke klasse van kiezers dan aok, het stemrecht te ontnemen en dan zult ge zien, (hoe iemand er persoonlijk ook over moge denken) dat er geen enkele Matte van kiezers is in het geheele land, die daarhet verlies niet snel genoeg kan dekken. De bladeren gaan slap hangen, de plant verlept; komt er niet gauw hulp, dan verdort al vast de top, en het leven van de geheele plant is er mee gemoeid. Dit levensgevaar door te sterke verdamping ontstaat vooral als de temperatuur te hoog wordt, büdroge lacht, ook bij lossen licht uitdrogenden bodem zooals zand of kalkzand; ook waar het bodemwater bevriest, loopen de planten alleen reeds daardoor gevaar. De planten die onder zulke omstandigheden toch leven en gedijen hebben geleerd zich naar omstandigheden te schikken; dat wil zeggen: ze hebben zich aangepast aan groote zomerdropgte, aan wintervorat, aan uitdro gende winden of aan een tijdelijk water armen bodem. Beter of althans wetenschappelijk juister is het zoo uitgedrukt: Op zulke, door de kans op te groote verdamping ongunstige plaatsen, groeien alleen de soorten die door hun orga nisme geschikt zgn aan de schadelyke invloeden weerstand te bieden. De ie van elders overgewaaide, door menschen of dieren ingevoerde, of door mutatie ter plaatse ont stane soorten honden het er op den duur nit; de andere, de ongeschikte, verdwijnen' vroeg of laat: ze kwijnen of sterven plotse ling nit. Ean van de middelen nu om te sterke verdamping tegen te gaan, is de vermindering, de redactie van het groene opper vlak, d. i. van de voedende of aasimileerende bladeren. Een streek van Europa waar die blad inkrimping een stempel drukt op de geheele flora, zoodat die er ook voor leeken eigen aardig genoeg gaat uitzien, is de kalkstrook langs de noordzij van de Middellandsche Zee, in Midden Spanje en op Corsica. Daar ia de zomer zoo heet en zoo droog, dat de planten zich, ala het ware», in zich zelf terug trekken; ze reduceeren hun blad tot op een minimum; zoo ontstaat daar een flora van heesten oorten die alleen twijgen bezitten, terwijl de bladeren óf geheel zy'n verdwenen, óf voor een botanicus te herkennen zijn als haast onzichtbare schnbjes. Die twijgen zijn groen en doen dan dienst van afstand wil doen en die daarvoor niet strijden zal." Een van de argumenten tegen vrouwen kiesrecht bestaat in de laag-bij-de-grondsc te" bewering, dat de vrouwen verzuimen zullen de kousen te stoppen l Bij de viering van den jaarl|jkschen Propagandadag, had de afdeeling Schagen" van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht het goede denkbeeld, om in het tentje, dat zij op dien dag op de gewone weck mark t geplaatst had en waarin allerlei propagandageschrifijes en -artikelen verkocht werden, ook een kousenstopmachine tedemonstreeren, met het opschrift hiermede stopt een moderne vrouw hare kousen!" Vreest dus niet, o mannen van Nederland, dat uwe onderdanen" niet verzorgd zullen worden. In den tijd die uitgespaard wordt door machinaal kousen te stoppen, gaat moeder de vrouw, ns in de vier jaar, haar stembiljet wegbrengen l N. M.?D. W. H. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiHiiiiiiiiiiuiiiiriii ABBB^DBI. Peetvader. Een aardige bepaling werd dezer dagen gemaakt door den ambachtsheer van een Neder.andsch dorp, wiens naam we hier niet kannen noemen. Hij maakte namelijk aan de dorpsgenooten bekend, dat hij als peet wil staan over eiken vijfden zoon, die in een gezin nit zijn ambacht geboren wordt. BJj de geboorte van het kind wordt dadelijk ICO gulden op de postspaarbank gedepo neerd en dit aardige spaarpotje blijft rente op rente staan tot de jonkman 20 jaar is. Hij krijgt dan natuurlijk een genoegelijk duit j e in handen. * * * Natuurzeep. De natuur is een uitmuntende huishoudster, en ze heeft in allerlei kleinigheden voorzien. Als er geen zeepfabrieken meer waren, be hoefde daarom toch 't wassehen en schrobben niet te worden afgeschaft, want er bestaat zeep, die aan de boomen groeit. In streken, waar de sinaasappel een inheemsehe vrucht is, worden de appelen, die voor de consumptie en voor de verzending zijn afgekeurd, ge bruikt, om er den vloer mee te schrobben, en ze reinigen dezen zoo goed als het beste zeeppoeder. Bovendien schenken ze door hun aroma aan het vertrek ean aangename fassche atmosfeer. De citroen is reede by onze huismoeders als zoodanig bekend. Maar wie dacht aan de zoete sinaasappel? *** Diplomaat. Is de vrouw werkelijk zoo diplomatiek van aanleg als sommige mannen beweren, waarom maakt men dan van deze talenten tot heden geen beter gebruik? Tot nog toe is de officieele diplomatie voor de vrouw een onbetreden terrein, waar men haar den toegang weigert, en het wordt door de feministen als een groote schrede voor waarts beschouwd, dat nu eindelijk n dame in het diplomatieke corps is opgenomen. Dit iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiintiuinitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii van bladeren, doordat ze de voeding, het ademen en de verdamping,-1 overnemen. Wij hebben in ons land iets, dat daar op lijkt in onze gewone brem, de plant die tegen Pinksteren onze spoorwegber noen en vele hooge zandgronden goudgeel kleurt, door zijn macht van groote schitterende vlinderbloesaen. Wel zijn aan onze inlandsche brem de bladeren niet geheel onderdrukt; maar ze zgu zoo klein en staan zoo wijd van elkaar geplaatst, dat ze haast niet in het oog vallen. De twij gen daarentegen zy'n groen en blij ven ook in den winter groeii; dat is in deze dagen heel mooi te zien. Die roedevormende twijgen dragen de hnidmondjes en de organen voor de voeding; knipt men van een bremstruik in het voorjaar alle blaadjes weg, dan sterft de plant niet. Wat met elk ander gewas, dat ge engroenetwjjgenheeft.al spoedig het jseval is. De brem- of bezematruik ran de Middellandache Zee, die in bloei byVuier veel op onze lijkt en evenals deze gouden eilanden vormt, maar op de blauwe zee, heeft in het geheel geen blad meer; alleen twijgen. Een zestig andere soorten van heesters doen het zelfde of bijna hetzelfde en samen vormen ze de dorre, ijle bladlooze zomerfloia van die streken zonder zomerregens. Een tweede middel om den dood door uitdroging te voorkomen, bestaat in het ver dikken van de opperhuid der bladeren, zoodat die hard aanvoelen en dikwijls glanzen als groen verlakt leer; meestal gaat met deze verdikking tevens omvang-vermindering ge paard. Esrenwel door deze blad-vermindering wordt ook de ademhaling en de voeding wonder der jongste dagen is geschied in Uruguay. Mejnflr. Cloülde Lnise, is benoemd tot attachévan het gezantschap van Uruguay te Brussel. Deze Znid-Amerikaaneche kan dus thans in Europa 't goede voorbeeld geven, dat wellicht navelging zal vinden. Zy is doktor in de beide rechten. *** De vireedaard. Weer een zonderling echtscheidingsproces nit Amerika! Te Kane Connty in Illinois is een eisch tot echtscheiding ingediend door Mrs. Virginia Gyllick, die haar echtgenoot beschuldigt van ergerlijke en hinderlijke plage rijen. Het voornaamste feit, dat Mevr. Gyllick in 't strijdperk brengt is, dat haar man altijd zelf kleeren voor haar kocht, en ze dan opzette lijk zóó groot nam, dat ze soeperig en mal gra cieus zaten, en haar in de oogen van haar vrienden en kennissen belachelijk maakten. Ondanks herhaalde smeekbeden had de huistyran haar 't commandement over baar eigen garderobe niet terug willen geven, en ze was dus genoodzaakt gedurende twee jaar dit wreede lot te dragen, totdat ny' eindelijk na het zesde onwelkome toilet den meer en meer gebruikelyken weg betrad, en echt scheiding aanvroeg. * * # Huiselijke zorgen. Mama (een Engelsche mama natuurlijk) heeft voor 't Kerstfeest een kostelijke plumpudding gemaakt. De meid diaalt met het kostelijke gerecht naar binnen te brengen... Men schelt... schelt nog eens .. .en eindelijk verschynt de gedienstige met de brandende pudding. De huisvrouw kan niet nalaten op eenigszins knorrigen toon te vragen, waarom ze zoo lan; op zich heeft laten wachten. Och," zegt ze, dat komt door die vervelende cognac... die wou niet branden!" En wat heb je toen gedaan ?" Dood eenvoudig, mevrouw, ik heb er een scheut je petroleum over gegoten en toen brandde-1 -i wél!... *«* Marelwijg. De Mistletoe of Maretak begint ook hier in Nederland, gelijk trouwens het geheele poëtische Kerstfeest, zich meer en meer in de volksgunst te verheugen. Nevens de roode hulst, ziet men thans in onze kamers de spitse blaadjea en kraalachtige witte glasbefjes der Mare. Da Mistletoe is een woeker plant, die hier in Nederland betrekkelijk weinig in het wild wordt aangetroffen, maar, die in Engeland veelvuldig voorkomt. Ze groeit in net boscb. op de boomtwijgen en wordt daar door de vogela gezaaid, die van de witte besjes ge snoept hebben. Reeds in den ouden ty'd, stond dit zonder linge, grillig gevormde plantje, dat er met zijn sapryke, geelgroene blaadjes altijd min of meer uitziet, of het niet echt is, in reuk van heiligheid, en vervulde een rol by de godsdienstplechtigheid der Druïden. Men vertelt, dat het meer speciaal op de eiken groeit. Dit is echt er onjuist. Het hecht zich in 't buonder aan populieren en vrnchtboomen, waar de kleine worteltjes der para siet het meest te bikken vinden. Zeer by uitzondering komt het echter ook wel op eikeiimiilillllMililllilii verzwakt; de reductie kan zoo stetk zijn, dat in den minder drogen en warmen tijd, de plant zich maar matig ont wikkelen en verder groeien kan. Er ligt derhalve een vo Dr deel in, als een plant zijn blad vermindert, maar tegely'k zijn stengels verbreedt, verdikt en tevens verhardt; dit gebeurt heel sterk bij de cictns-achtige gewaaaen, die bijzonder goed tegen droogte beschermd zijn. Maar nog op een andere wijze, en met nog een ander voordeel kan het. Als namelijk uit een twijg een zijtakje groeit, kan dit twijgje ook in de breedte nog wel iets uitgroeien, zonder dat hèt direct zoo schadelijk wordt door het gevaar by sterke verdamping als een gewoon plat en dun en vlak uitgebeld blad. Vooral is dit het geval als de twijgen recht omhoog staan, Groeit zoo'n zytwygje of kort-taije wat in de breedte, dan staat het in de eerste plaats sty'f en ten tweede recht omhoog; de zonnestralen treffen het niet loodrecht of by'na loodrecht, maar onder een scherpen hoek en verhitten het dns niet zoo sterk als ze een gewoon blad zondet doen. Bovendien heeft het een dikke twijghuid. Groeit zoo'n zijtakje nu wat heel plat uit, dan lykt het al gauw op een blad, ofichoon het door oorsprong en bouw een platte twijg is. De heele plant gelijkt een groen bebladerde Deze jonge dame, kort gele den onderworpen aan der knoopjes- epidemie, doet het er nu met n. boomen voor. Dat men het oudtijds meer in 't bizonder op deze ongewone plaats zocht, had intusachen een reden, want de Mare, die op een eikeboom gevonden werd, was een bizondere gift van de goden en werd in hooge eere gehouden. Die heiligheid is nu wel een weinig verminderd, en de Mistletoe is uitsluitend grappig speelgoed geworden. Door haar invloed wordt in Engeland de Christmas-time" ook wel Kiss-miss-time" ge noemd, want onder de hangende mare-twijg geeft men elkander den verbroedering» kus van den vrede, die door het Kerstkindje op aarde werd gebracht. ALLBGBA. IIMIIIIiniinillllllllllllllllllllllMMIIIItMIIIIIIHIIIItlllllllIllllllllllllllltllll struik, maar is in waarheid kaal of blader loos. Wie het niet gelooven wil, kan er zich van overtuigen, door jonge planten nauwkeurig te bekijken; daaraan bevinden zich veelal nog de echte bladeren; die zijn uiterst klein, soms alleen met de loupe te zien; in hun oksel vormt zich de bladachtige tak, het acbijnblad of hetphyllocladium,zooa,led» weten schappelijke term is. Deze groeit, het blaadje niet; dit kwijnt, verdroogt en verdwijnt ten slotte of wordt een nietig schnbje. In den bloeitijd echter verraden deze schy'nbladeren wat ze eigenlyk zy'n. Een bloem of bloeitros vormt zich ala regel met weinig uitzonderingen nit den stengel, hetzij die boven of onder den grond zit; en nu komen bij de planten met schjjnbladeren de bloemen nit die ecbijnbladeren te voorfchy'nen; dat kan gebeuren op den rand of op de schijnbare middeuneif, ook wel op zijnerven, of elders op bet scbrjnblad; het blijkt ook in dit opzicht een twijgje; wat het inderdaad is, naar zy'a aard en wezen. De voorbeelden hierbij heb ik geteekend naar exemplaren nit den Amsterdamschen Hortus; wie in het voorjaar naar de Biviera of wat moderner ia, naar Istrië, Dalmatiëof Boaiiëgaat of ook naar Tunis, kan er de Ruscus ef Muizendoorn terugvinden. E. HBIMANS. 1. Stekelige Mnizendoom: Ruecns acnleatng schutbladeren, met vergroote bloem (vr.) 2. Schynbladeren met bloemen (vr.) van | Xylophylla met détails van de bloem. 3. Schynblad en vergroote bloem van Rnscna hypoglossus (vr.)