'8 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1809 De Kvntt in het Lettboek voor het eertte Leerjaar, door J. W. OBKHAKD. Ui) g. Maitü. Ontwikkeling", 'a Gravenhage. Wanneer wij een illnttratie mooi vinder, is die conclusie de som van een groot aantal, meejt onbewuste, overweginger, waartoe een fonds ran algemeen weten en van speciale vakkennis, gecombineerd melde geoefend beid en ontvankelijkheid van ons gevoel, ons in staat stelt. Terwijl wij dar, verdergevorder den in de knust van plaatkijker, ons verlus tigen in de souplesse en elegantie van een figuurbelrjning of de vlotheid van compositie, onbewn .t vergelijkend met ons ideaal hiervan of met wat wij door redeneering of lectuur als zoodanig beschouwen, staan kin leren er met een geheel ander aanvoelen tegenover, is het niet de schoonheid die hen roert, doch de benadering van hun jong werkelijkheidabegrip, f een zekere kleurigheid. Het ligt dus voor de hand, dat onze per soonlijke kunstopvatting ona dwars zit, dat we die eerst behooren te elimineeren, voor we kunnen vaststellen wat kinderen in een illustratie waai deer er. Want, wanneer se in een prentje niets waardeeren, er geen aan knooping vinden voor hun primitief denken, dan doet de schoonheid ervan hun nietf. Had de heer Qerhard zich op dat objec tieve standpunt geplaatst, ware hij in dit goval meer paedagoog (liever psycholoog) dan wonld-bc-kufiBtkeaner geweest, uitgaande bovendien van het illustratief leekenen als aparte kunit, dan zou zijn conclusie voor onra Nederlandsche illustrators gunstiger geweest E. De Echrqver was in zijn vergelijking niet oprecht, niet onpartijdig, hij laadt op zich den schijn van modieuse preferentie voor de Duitschers. Want de reproducties uit Fim en Mien, die mede de minderwaardigheid der Neder landeche kinder- illustratie moeten bewijzen, zijn al.bijzonder slecht gekozen; ik zon er soo honderd kunnen geven, die oneindig beter zijn l Zgn die Dnitschers (de heer Gerhaid is voornamelijk gecharmeerd van Adolf Hengeler en Karl Mühlmeistei) nu zooveel ver kieslijker voor ons kind dan Bie Cramer, Jan Sloyters, Jetses, Louis Raemaekers, e. a.? Met hun grove, karikatuurachtige factuur, hun cynisme ? Onder de prentjes, die de schrijver repro duceert, zijn inderdaad karakteristieke, doch Verkleind. Illustratie uit: Münchener Fibel. juist die karakteristiek kunnen kinderen niet waardeeren. De humor van de hond en de kat uit Münchener Fibel is een kostelijke parodie, doch een kind van zes, zeven jaar heeft nog geen fonds van min of meer cynisch bekeken levensdingen, waaraan het de meerdere of mindere geslaagdheid van een parodie kan toetsen. Het ziet op zijn best iets grof-komisch, doch voor het aan voelen van hut kind is er b.v. in die kat een leemte. Vragen als: Meester (juffrouw) waar is de poes se snor?" En se bek?" n ie heb gaatjes in se kop l" zonden dat doen blijken. En inderdaad: die zwarte vlek is geen kat I Dat wij toch een kat zien, komt doordat we den teekenaar tegemoet komen, doch dat kan een kind niet. De manier" der Duitschers geeft door de spaarzame aanduiding en eenzijdige over drijving verwarring bij het kind, dat in een stadium van haast studeerend waarnemen is, in details leert zien en die dus ook wil terugvinden op zijn prentje*. En daarvoor zijn de meeste der misschien tammere, doch ook niet zoo grove en emakelooze, Hollandeche plaatjes, die de heer Gerhard in den ban doet, uitermate geschikt, terwijl we henach niet bang behoeven te zijn, dat byv. Jetses 'n gevaar is voor de schoonheidaopvoeding van het kind. Wat moet 'n kind denken van 'n vignet achtig plaatje uit Chemnitzer Fibel, als hiernevens gereproduceerd, 't Is zonder actie, zonder geest, 'n vlak, dood prentje. Wat begrijpt 'n kind van zes, zeven jaar nu in hemelsnaam van die randjes wit langs de hoeven der koe en om het hondje? Het Verkleind. Illustratie uit: Chemnitzer Fibel. kind, dat in de wereld om zich heen met zooveel toewijding speurt naar w e r k e l ij kh e i d. Wat een verwarring, wat een foute begrippen l Ik sta geheel aan de zijde van hen, die van schoonheid in opvoeding een zegenen den invloed verwachten. Doch dien invloed moeten we niet forceeren door het kind groote-menschen-schoonheid te doen begrij pen of het die op te dringen; we mosten de omgeving van het kind vermoeien, er meer kleur, toon en diepte in brengen. En de boeken, die het in handen krijgt, moeten aan hooge eischen, ook van schoonheid, voldoen, doch de allereerste ekch is, dat die schoonheid het kind niet belemmert van zijn prentje kinderlijk te genieten. En daarom is het pleidooi voor de grove DnitEche karikatuur-kunst eigenlijk een farce! HBSSBL JONGSMA. De helft m de (Msftorj)". Bijzondere menschen worden in alle krin gen geboren. Jacob Bnys Jacobsz., die 20 Maart 1912 zijnen tachtigsten verjaardag viert, werd door aanleg en omstandigheden een buitengewoon man. Heel de gestalte van den gewezen veerschipper op de Vlielander Hori, welke betrekking door hem tot xyn een en zeventigste jaar werd waargenomen, en de fijn besneden groote kop duiden op voornaamheid van intellect. Als schipbreu kelingen in gezaar verkeerden, dacht hij nimmer aan eigen persoon, maar was dan steeds op de gevaarlijke post. Raeds op veertien jarigen leeftijd hielp hu z^nen vader in Februari 1846 bg de redding van twee man (kapitein en stuurman) van het Duitsche BINNENHUIS KUN ONDER REDACTIE VAN S.VAN R VERSCHUNT 6 MALEN PER JAAR WORDT GRATIS EN FRANCQ OP AANVRAAG :. TOEGEZONDEN UITGAAF VAN 'T BINNENHUIS RAADHUISSTRAAT-AMSTERDAM kofschip Bemedia". Zoo was ik er altijd büen onder," «preekt Bnys, den omden 1$ d herdenkend. Maar hoe belangrijk was destijds op onze kust de kleine vaart, welke na 1857 door de groote stoom Trachtte iepen meer en meer te niet giny. De omstandigheden vormen den mensch; de vele ongelukken, waaraan de icheepjes der kleine vaart blootgesteld waren, maakten Boys tot den grooten redder, waarvoor hij ook nu nog bij zoovelen in groote achting' staat. Onder de vele reddingen worden enkele aangestipt: Febr. 1858 van het schip Ever", tehuis behoorend te Emden, drie man zwemmende gered; 19 Dec. 1869 bij vreeselyk weer van het Dnitcchedriemastschip Agnes" negentien van de een en zeventig koppen gered, waarvoor hem eene geldelijke belooning door de Noord- en Zuid-Hollandeche Beddingmaatschappij en de groote bronzen medaille werd geschonken; 28 Sept 1853 van het Dnitsche barkgchip Liverpool' een man gered; 21 Sept. 1853 van het Duitsche kof schip Nanija" vijf man gered, bij welke redding de kapitein verdronk. Voor deze beide laatste reddingen zijn Boys zeer vereerende getuigschriften van de Noord- en Zaid-Hollandsche Beddingmaatschappij uit gereikt. Door genoemde maatschappij is aan den edelen menschen»riend;de groote gouden medaille van verdienste toegekend ter eere van z\jn zil reren jubileum als lid van k et plaatselijk bestuur dier maatschappij (op de keerzijde: hulde aan Jb. Buy s, lid van het plaatielijk comité1880?1905). In Januaii 1903 is hem door H. M. de Koningin de orde van Broeder van den Nederlandsch en Leeuw toegekend. De gewezen burgemeester van Texel schonk Boys een mooi etui, waarop onder glazen stelp de vier ordeteekens woiden bewaaid, ook dat uit 1846 va a den koning van Hannorer, Ernst August. Hoewel bijna geheel blind, valt ook nu Suya' rijzige, breede gestalte en het bijzondere van zijn persoon aan een ieder op, die voor on ge meen e karaktereigenschappen waardeering gevoelt. J. fc. S. Gelezen aren, Het verleden is niet achter ons, zooals men meent, maar vór ons. De schaduw van hetgeen voorbij is valt ?ór ons: wat dood is teekent zich nog vór ons af, zooals 's avonds bij zonsondergang de dingen die men meent voorbij te z\jn hun schaduwen werpen in de verte, over lanen, over uw gansene toekomst, over vlakten, heggen, valleien, en de bergen beroeren met zachte n vleugelslag. * Vrouwelijke schilders verliezen de beval ligheid, die zij op haar doek brengen; schrijf. sters den goeden smaak, dien zij in haar werken nitdrnkken; tooneelspeelsters den ernst, die aij uitbeelden. Het is als een wraak der natuur. * Op vijftienjarigen leeftijd lispelen vrouwen hare liefde, op twintig jarigen leeftijd zuchten zij ze, op dertigjarigen ademen zij ze met hevig aeid uit, op haar vijfendertigste Echreenwen zij ze, en op haar veertigste j aar blaten z\j ze. * De man merkt niet of zyn dochters acht tien of twintig jaar zyn; haar moeders be stellen haar eerste lange rokken bij de naaister, en de moeder is het, die in den grond van de zaak, niet gewaar wordt, dat zij ze drager. (Uit L'Illuslratio»), HBNBY BATAILLB. ClariTari, Nog een aantal hooge hofbeambten volgen, en de pages, die den sleep diagen der groote hermelynen mantelg, welke het Koningspaar om heeft." (U. D.) Hieruit kan men-zich een begrip vormen omtrent de lengte van den sleep. De zetten van zwart wijzen op een behoorlijken climax in negatieven zin." (N. B. CV.) Zoo lazen wij onlangs van iemand, die zyn been had gebroken, doordat hij van den grond was opgestaan in negatieven zin. Meer bermenschen. De luitenants ter zee Garnier en Bignon hebben het onmogelijke gedaan om de ramp te voorkomen." (Hbl.) Meer tegenttellingen. De projectie in kleuren zon zoo zeker veel gemakkelijker en minder bruikbaar worden." (Lux.) De bijen en het bygeloef." (Hbl.) Deze boom heeft zeker 3, doch mogelijk 4 eeuwen medegemaakt." (O. D.) Een. bewaarplaats voor vlcetch. Door verbranding is het vleesch in de retorten der gasfabriek onbruikbaar gemaakt." (Rolt. Nieuwtbl) De mogelijkheid is niet uitgesloten dat brandende asch ergens is neerge vallen." (L. Dagbl.) Dit wijst op een nuttig gebruik dat men van de as ch zon kannen maken als een zeer goedkoope, zichzelf voortdurend aanvullende brandstof. Men had Dickens' zoon zoo gaarne het middelpunt doen zyn eener fijne festiviteit." (Wereldkroniek). Er was al een beslist prima taart besteld. iiiiHiiiiiiiiiiiiimiiiJiiiiiiiiiiiiiiitiii BERNARD DE VRIES KUNSTHANDEL N. SPIEGELSTRAAT 45 Tel. interc. 9739, AMSTERDAM Moderne Schilderijen - Aqua rellen - Groote collectie Etsen - Platen - Kunstvoorwerpen ? Encadrementen ? GEBRS. KOCH KALVERSTRAAT 158 ETSEN VAM riODERME MEESTERS IN ALLE PRIJZEN T BINNENHUIS INRICHTINGTOT MEUBELEERING EN VERSIERING DER WONING DIRECTEUREN JAC VAN DEN BOSCH EN W. GIEBEN GED:COMMISS? H.P BERLAGE EN L.5IMON5 RAADHUISSTRAAT 48-5Q AMSTERDAM E. n. JAARSMA Ventileerende Haarden. lette op dit fabriekamerk. D. OBERINK & Co., AMSTERDAM KERKSTRAAT 88-104 TELEFOON No. 4472 TOEPASSING DER ELECTRICITEIT OP ELK GEBIED EERSTE AMSTERDAMSCHE CHAUFFEURSSCHOOL Grondig theoretisch en practisch onderricht ter opleiding tot CHA.TJFFEUR onder leiding van bekwame Instructeurs. Prospect! enz. wordt op aanvraag toegezonden. Alb. Cuypstr. 224, Amst. Directie WENTINK & PLAS. Deze Inrichting van onderwijs, de grootste en oudste van Amsterdam, heeft zjjn groot succes voornamelijk te danken aan de zware eischen, welke voor het diploma gesteld worden. BtT" Tal van tevredenheidsbetuigingen van H.H. Automobieleigenar ter inzage. KUNSTHANDEL WED, G, DORENS & ZN, ROKIN 56. AMSTERDAM. TENTOONSTELLING VAN AQUARELLEN EN TEEKENINGEN DOOR WALLY MOES. COPENHAA6SCH PORCELEIN. KUNSTHANDEL, ARNHEM. TELEFOON ; Schilderijen, Etsen, Gravures, JEncadrementen. KUNSTHANDEL VAN DELDEN Rokin 126 t/o de Nederlandsche Bank AMSTERDAM. Tentoonstelling van wer ken van Moderne Binnenen Buitenl. Meesters. FEBRUARI en MAART. Alle werkdagen van 10-4 u ur WONINCWRICHTINCEN LEVERING DOOR GEHEELS S NEDERLRND. 7*4, crknjs terdam. &efefoor> 97Ö. Locposiüe varj <JVlodeiKan)ers enJModerne Moderne Schilderijen, en Kunsthandel C .M. van Gogh, Keizersgracht 453, AMSTERDAM. Tsu5725 lI<Clb3iü!HS!5S VOOR. ._ _ . _ > l« KOPBR. BW ZIMK. orrrwaBPBn VOOR. RBCWME nrri i «won TWUHI»uua^jj SCHOONMAKEN/VERDOEKEN REGENEREEREN-ËN VERNIS SEN VAN OUDE SCHILDERIJEN KANTOOR-KÈRK5TR. 393'ADAM i TELEFOON 4930-000 i Kennisgevingen voor Verloving en Ondertrouw Invitatlën, Programma's l Dankbetuigingen, Mena's Ltatcpapler en Corr. Kaarten | Artistiek Stempelwerk BOEI- gi STEENDRUKttffiJ |B. van Mantgem H«n«r«rmreler P*' Slngt! 562. toet VjaMrut. «mst