Historisch Archief 1877-1940
I:
8
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1810
Wie een F O N G E R S koopt, ontvangt waar voor zijn geld.
De constructie der FONG-ERS-rywielen is eenvoudig en degelijk. Vorm en afmetingen
zyn zoodanig, dat, mede door het gebruik van geschikt materiaal, een zeer groote soliditeit
wordt verkregen, waaraan de PONGBRS-rijwielen hun bekenden langen levensduur voor
een groot deel te danken hebben.
Eigen filialen: Amsterdam (met rijschool), Nassaukade 500; Arnhem (met rijschool), Bakkerstraat 5; Den Haag (met rijschool), Spui 45 en Reinkenstraat 121; Groningen (met
rjjschool) Heereweg 85; Leiden, Breestraat 86; Middelburg (met rijschool), Lange Delft 19; Rotterdam, West Nieuwland 16; Utrecht, Neude 12.
en in hun afkeer van den dag, beurtelings
lic h afvragen of het de nachtegaal ii dien
«e nóg hooren, of den leen wrik reeds, die
naar boren dringt in den vroegen morgen.
Ze soeken een tafreel" nit de geschiedenis
der Ouden: den pottenbakker nit Pompei'of
de A.efyptenaars treurend bjj een lijk; of ze
zoeken het uit de nieuwere geschiedenis:
den droeven overtocht over de Bereüna.
Elgentlflk zy'n dit verkapte" weetgragen, en
grage historici. Ze sjjn voor den schilder van
hun keuze niet gemakkelijk. Vosmaer was
tornt een van de*e. Ze controleeren. Ze gaan
het wambula na; of het in juiste plooien valt,
en ze zien of het schoeisel wol om den voet
zit; of ket sterrenbeeld waar-nasr de ge
liefden zien dat is van een zuidelijken hemel.
ZB willen onderwijs en willen gaarne onder
wezen worden. Alma Tadema is dikwqls hun
heil. Hjj weet soms meer dan zjj, en Is als
arcfaaioloog betrouwbaar. Eigen t lijk zyn BJJ
stille daders der arcbaiologle, die een
eenigssins fantaBtiachen muts zich opzetten,
en een klein" hnwejfjk (tooals een vriendin
van. mjj een losse verkeering" noemt) aioten
met 4e kunst, en met den kunstenaar. Ze
zeeken vermeerdering van kennis, waaruit
volgt dat ze een zoo objectief mogelijk gede
tailleerd schilderjj verkleien. Za zyn de
loftuitende voorstanders van eene schilderij, die
niet'nauwkeurig it uit liefde, maar uit vlijt.
Ze kunnen geleerd zjjn, wellicht; ze zien het
sohilderjj niet, «n achter het werk eien ze
den levenden mensen nooit. Ze zijn compl
icerende geesten, maar geen scheppende. Het
rniRchcn en het druischen van een kunstwerk
is hun vreemd. Ze bonwen het scailderjj op
alt de kleinigheden, in plaats van daze af te
leiden nit het geheel; ie zien geen geest,
maar stof; ze voelen geen dwang van
ontzoerden en ontroeren; ze Vinden een door
hen gewaardeerde bezigheid, die uitgedrukt
i»in verf en door klenrer. Ze zien geen schilder.
Wat is een schilder; waarom zien ze dien
kntstenaar n'.et?
Da v|jfde groep ziet den schilder zooals
hy gezien moet worden, en moet worden
ondervonden. De vijfde groep weet wat
kleur" i?. Kleur en kleuren zyn voor de
personen van deze groep levende wezens
die zich schikken tot schoonheid, of tot een
uiting van hartstocht. Ze begrijpen, ongeveer
of geheel, gedeeltelijk of ganacb, dat een
schilder ia iemand, wiens zelf en wiens
ontrosringen zich omzetten in kleur of kleuren
groepeeringen. Ze vermoeden of weten, welke
steelsche genietingen er voor den kunstenar
waren, toen hy zacht rood vond op syn doek
tegen zedig-parelend grijs, of toen hy diepte
van een lucht kon zetten tegen het geel van
den avend. Ze begrijpen wat den teekenaar
bering, toen h|j die lyn trekken kon, die den
stand van een vrouw ving in snelle gol
vingen; en hoe de weeke.en fletsche lijnen
van den mond, neergezet in zwoele bochten,
hem dankbaar moesten maken. De vijfde groep
begrijpt het symbool, en interpreteert de
vei tolking der gevoelens, den menscb; waar
van het schilderij soms het voor eemwig
schoone weerkaatsel is. De vijfde groep weet
wat lyrisch licht-spel is, en statige lijnen
constructie. Ze begrijpt de eenvoudige macht
van Titiaan, en den eenvoud der eenzaamheid
bij Weissenbrnch. Ze ziet in, waarom Matthjjs
Maris weeïge vormen koos tot hij deze, te
ruim, verdroomde; en ze bedacht zich niet
lang toen ze in den schau w'gen schemer de
oogen van Iiraëlb' menschen zag denken, en
leven, en nit zien. Do vijfde groep kent het
schilderij, en koopt het nit liefde en bezit
het met genegenheid. Zy is de stille ver
zamelaarster. Ze kent het stilleven op de
^verlatenheid in zy'n kiene, en den veldslag
daardoor dat de figuren schoon botsend tot
rust wierden, omdat de kleuren als vlekken
tot rust wierden.
De vyfde groep heeft den kunsthandelaar
alleen van roode om zy'n uitstalling en
hoeveelheid verworven werken, niet voor
zy'n' raad. Za speculeert niet om geld, ze
koopt alleen de schoonheid, dat veilig en
vreemd bezit...
Deze groep is zeldiaam. Ze oordeelt zonder
eenzijdigheid, hoewel ze zeker onderscheidt.
Ze heeft geen eerbied voor een officieelen
naam; of een roem, vervaardigd in de kunst
handels; ze eert vergel enen, en ze zoekt
toekomstigen; ze heef c piëteit, en voorzorg.
Meent niet, die dit leest, dat ge deze
schoonheid-gragen in iedre straat ontmoet.
Ze z|jn ook niet altijd by." Za weten niet
praecies waar alles hangt." Maar ze weten
juist en zuiver by het zien wat alles ia. Ze
zy'n jachthonden ter schoonheid; racera,
wedloopera ten praal. Ze verliezen geen spoor.
Ze reageeren op het prachtige, als het
cnrcuma nitduidt in de scheikunde. Ze vinden,
voor de anderen vermoeden, en ze zijn moedig
jaren lang geweest, voor dat gij begint te
vreezen: School ginds iets, en zag ik het niet?
Ze zijn niet prat op hun oordeel, en ze staan
niet vaat in de schoenen der feiten." Ze
weten n feit; daarop itaan ze scherp, als
gij uitglijdt. Ze zoeken u niet, myne lezers;
gaarne mochten ze wellicht n ganach my den
maar gy miatet ze ongaarne. Zy zy'n eenzame
genietere van veel, en gij zyt haastig eerst,
als zij het doel reeds bereikten.
PLASSCHABRT.
CiiariTari,
Uit een 'leading' in het N. v. d. D.:
Interessant is voor u, o lezer, of voor
mij, wat nwe of mijie belangstelling
wekt, of uwe of mjjne aandacht boeit,
uwe of mijne sieuwsgierigheid, weetgie
righeid of leergierigheid gaande houdt
Voorwaar, niet minder verschillend dan
de jongeling en de grijsaard in hunne
gansche levensbeschouwing, zy'n in hunne
opvatting van het interessante de twintig
jarige en de zestigjarige menecb,... Het
begrip van interessant" laat zich geen
BINNENHUIS
KUNST
ONDER REDACTIE
VAN S.AN R
.. TOEGEZONDEN ,
UITGAAF VAN 'T BINNENHUIS
RA ADH U155TRAAT- AM STERDAM
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
vaste maat aanleggen.... Of om het nog
eens bondiger te zeggen: Wat voor mij
interessant is, behoeft nog niet interes
sant te zijn voor u, o lezer."
Bijvoorbeeld dit.
De gestolen a at o werd door de dieven
in den steek gelaten, zonder eenige orders
achter te laten." (ff. K. Ct.).
Zy zullen het nu aan hun eigen noncha
lance te wqten hebben, ah de politie hen
den wagen niet nazendt.
*
Be B»lünsche universiteit benoemde
den heer Kampf eershalve tot doctor in
de rechten wegens zijne litteraire ver
diensten op het gebied van bank- en
beursweze»." (U. D.),
Bekend is zjjn epos Das Bankdisconto,"
en zijne sonnetten, getiteld Die Steelt."
Een nieuwe orde.
Ds. wenechte hem toe dat hjj nu
de voornaamste belooning zal erlangen:
dat hij gedecoreerd zal worden met het
Krnis van Onzen Heer Jezus Christus."
*
Mengelberg deed het oikest zich ver
heffen ..." (N. v. d. D.)
Wy hebben het meermalen gezien; het is
veel indrukwekkender dan de bekende toer
met de Trakener hengsten bij Carré; men
heeft hier niet dat hinderlijke brieschen, en
het slaan met de voorpooten.
Het koffertje bleek te bevatten het
lÜkje van een kind van omstreeks 6
maanden, welk kind vermoedelijk ge
leefd heeft." (N. R. Ct)
Het is zeer waarschijnlijk.
*
Het stemgeluid van den Heer Ferf.
De Heer Ferf heeft in zijn optreden
niets van dat onbescheidene,
praedonderante..." (0. H. Ct.)
Der langen Bede knrzer Sinn de
avond moristisch volkacencert geslaagd
heeten kan." (U. D.)
Dit is een van die gevallen, waarin we
de lange Bede prefereeren.
Mos! ran Tijdschriften.
Den Gulden Winckel, No. 2: Simon B.
Stokvis, Charles Diakens, 1812?1912.
Boekenschoaw. enz.
De Natuur, afl. 2: A. Schwan, Da gel ij
kstroomstoommachine. J. v. d. Breggen,
Over den afvoer van hnisvuil nit woningen.
Mim«sa, de duivelsviach of de Cameleon
van de zee. Dr. A. J. C. Snijders, De
houtskool en bare beteekenia voor de nijver
heid L enz.
De Navorscber afl. I: Dr. F. W. Grosheide
en A. Eikelenboom, De geschiedenis van
Anna Doornbosch, de oranjegezinde vroed
vrouw. Dr. G. C. van Walsem, De krank
zinnigheid (?) van Karel den Stoute. W.
P. J. Overmeer, Volks- en straatliedjes in
1813?1815. enz.
P. C. PAERELS,
VOOR MODERNE MEÜBILEERING
Amsterdam.
ROKIN 128. TEL. 4541.
VOOR INRICHTINGEN IN
OUDHOLLANDSCH EN ANDERE STIJLEN
Magazijn
Oud-flolland",
ROKIN 130. TEL. 4541.
AttTIQUlTEiTEIl
AvAriDETH,
LAREHH1H
BINNENHUIS
KUNST
ONDER REDACTIE
VAN S.VAN R
UITGAAF VAN 'T BINNENHUIS
RAADHUISSTRAAT-AM STERDAM
KUNSTHANDEL
WED, G, DORENS & ZN,
ROKIN 56. AMSTERDAM.
SCHILDERIJEN
EN
AQUARELLEN,
COPESHAA6SCH PORCELEIN.
8EBRI KOCH
IALVERSTRAAT 158
ETSEN
V AH MODERNE MEESTERS
II ALLE PRIJZEN
FIANQA1LLES,
DEMARIAGE
ET DE NAISSANCE.
Atelier
B. van Mantgem
Graveur cl e la Cour
Singel 562, coin ijzelstr., Amst
Imprimerie de premier ordre.
C ARTES DE VISITE.
ij TIMBRAGE ARTISTIQUE
WONIfWfflRlCHTmCEN
-.
llOTTERDAA\|
LÏVERING
DOOR GEHEEL;
NEDERLRND.
DIVAN, geheel gereed (kleed
onnoodig), franco ieder Station
in Nederland
- Gld.
16.VOSKUYL & VAN DER LOOS
Complete
TdeubileeringKEIZERSGRACHT 450 bij het Molenpad, AMSTERDAM. Telefoon 6940.
Yraagt Catalogus onzer Complete Menbilecringen a 450, 485, 715 en 975 Gld., enz.
E. m. JAARSIHAS
Ventileereode Haarden.
lette op dit fa,briekamerk.
If.Y. TECHNISCH BUREAU v/Ii MOEJTS & BECK,
BLOEMENDAAL.
Importeurs van
Haringpatstaal.
Brandvrg materiaal voor plafonds, vrijstaande wanden,
trapbeschietingen, enz. in Eerken, Scholen, Kantoorgebouwen,
Fabrieken, Schouwburgen, Woonhuizen, Boerderijen, Stal
len, enz.
Monsters en nieuwe prospectus-prijscourant worden op
aanvraag gratis toegezonden.
Alg. Kunst- en Kunstnijverheidshandel
SIEFtKUNST".
NIEUWE SPIEGELSTEAAT 32.
STADHOUDERSKADE 64.
Kunstvoorwerpen.
Schilderijen.
Antiquiteiten:
Meubelen, Aardewerk.
R. EL.ION & Co.
^^?-i-V-l-.^J^^O_^V^_^-J--VO-''^-J^'0*-L-V^JU*^^
DE PHOETVIXi
ereogracfit ^-/S
vrafï74, crfcivóierèam. \
efefoon 3970.
JOS. ZANDERS,
V E W I, O.
«^ KI JN5TIN RICHÏI Nöi
SCHOON M AKEN ;yeRDO
KANTOOR-KËRK^TR. 393 '? ADAM'
TELEFOON 4Q3o-soo
AMEUBLEMENTEIS!
l Cxpositie van <Jn-o'delxaryeró\
io c$ntieke er) Jlflodert,
ti/lerr. (Jitvoerige zJrijs
\ couranten- Megrooting ara tb. \
Eere-Diploma's
op papier of perkament, toepasselijk geïllus
treerd, artistiek uitgevoerd.
GEBE. GBEVESTSTUK,
Ho f c nllifir a f't n en TeeKenaars,
Eokin 122 bfl het Spui, A'dam.
HTHC GRAPHICil
ÏÏH- -ARTS ? ?¥
OnBERISPEUJK
ZEER5HEL
BILLIJK
UTRECHT