Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Nb. 1816
naties een gedacht mededinger geworden.
Oit een fiaantieel oogpunt beschouwd, is
die snelle opkomst misscaien niet geheel te
rechtvaardigen neweest, Maar toen van 1901
tot en met 1909 jaarlijks 17 a 18 p(X divi
dend werd uitgekeerd, vonden deaatdeelen,
waarvan de niigifien snel op elkander volg
den, gemakkelijk plaatsing.
Maar orer 19.0 werd bet dividend reeds
op 12 pCt. terug gebracht en later werd
gesproten over een verderen dividend
verlaging voor 1911. Niettemin was men zeer
verrast, toen onlangs de aansluiting van
Bargmann hij Siemens en Halske of ar e el
werd bekend gemaakt. Het kapitaal van
Bergmann wordt tegelijkertijd 25 miilioen mark
grooter, waarvan aan de oude aandeelhou
ders 14 X miilioen 4 110 pCf., in verhouding
vari a nien v aandeel voor 2 oude, wordt
aangeraden, terwijl de rest door Siemens en
Halske wordt overgenomen.
Op deze wyze komt nu déBwnmann.-'
maatschappij onder de contió.e van Siemens
en Halske, terwijl de twee groote combi
naties benrijd worden'van een lastigen con
current, die door tjjn krachtige en aanhou
dende mededinging dikwyla hare. plannen
dwarsboomde en hare prjjzen bedierf.
Door deze twee machtige traste zal nu
de geheel e electro- technische industrie Van
Dniuchland worden beheersoht; zjj zullen
voortaan de zaken onder elkander verdeelen.
De kleinere combinaties, o. a. de Kartels
voor sterkstroom-le cerirjg, zullen nn geen
gewicht meer in de BC baai leggen of allengs
he« onderspit moeten delven.
Na het aantal concurrenten van beteekenis
tot twee is beperk', die elkander steunt n,
zal er van bestrijding geen spraken meer
zy'n en zullen de beide trust bjj groote wer
ken, zooals de Staat voornemens is te doen
uitroeren, o a. het aanbrengen van electrische
beweegkracht op de spoorwegen, vijj spel
hebben.
Naar beweerd wordt, is het verlies der
zelfstandigheid van de Beramen-maatschappij
ook ten deele het gevolg van de mindere
bereidwilligheid van de Deutsche Bank, die
vroeger hare krachtige medewerking
verleende bjj de verschillende
kapitaals-nitbreidingen, maar zich nn had teruggetrokken.
De maatschappij heeft in 1911 een omzet
van 66 miilioen mark gehad, hetgeen wel
belangrij K minder ij dan die van de Allge
meinb", die in dat zelfde jaar meer dan 300
miilioen omzette, maar toch was de jooge,
zich zoo snel ontwikkelende onderneming
allengs een factor van beteekenis geworden.
In naam zal zij hare onafhankelijk o eid
blijven behouden en sa l de Siemens?Halske
combinatie met de door haar over te nemen
8X miilioen mark tegenover de resteerep.de
33X millioem mark aandeelen geen feitelijke
conuóle kunnen uitoefenen, maar dit
veraodert niets aan het feit, dat de
Bergmannmaatschapplj voortaan zal hnbben opgehouden
de cjncnrrent te zijn van de beide grootere
ondernemingen.
Ook in Oostenrijk heeft Bargmana door
oprichting .van een aanverwante maatschappij
te Bodenbaci een loocende relatie'verkregen
en aldaar ia van de aandeelen, die in 2 j ren
tfld* van den hoogsten knenstand, nl. 309 pCt,
thans tot ongeveer 153 pO'. zrjn gedaald,
een tamelijk bedrag geplaatst geworden..
Het tiutt-stflsel maakt, op de wjjzsalsde
Bergmaan-transactie in de electrische in
dustrie, ook in de Ijzer .industrie in
Dmtscnland nieuwe vorderingen.
O.a. heeft de Mannesmann combinatie (wél
bekend uit de Marokko-k west'« van het vorig
jaar tn-schen Dniiecaiand en Frankrijk) hare
macht in de bnizen-indnatrie in den laatsten
tjjd belaigrjjk vergroot en ook in andere
takken is het overwicht van de groote onder
nemingen zoozeer toegenomen, dat voor de
middelmatige producenten het terrein van
af*et steeds meer beperkt wordt.
Da groote ondernemingen als de Prön'x,
Gelsenkirchen enz. hebben reeds het karakter
van trnsts en dat z|j iich b|j de bestaan d a
kartels aansluiten, is verklaarbaar, omdat
haar streven naar uitbreiding daaidoor niet
wordt belemmerd.
Zoodra dit het geval zou zijn, zouden z|j
genoeg kracht kunnen uitoefenen, om zich
los te maken en dan op hare beurt gevreesde
MiMMtiiiiiiiiiiiiitimiiiiiiiiiiiHiitiiiiiimiiiimiiiiiniiiiiiiitmiiitmimu
Brieven van Oom Jodocos.
CXVIT.
Waarde Neef!
We zijn nog onder den indruk van
de stille week, en ware het niet, dat ik
zoo lang gezwegen had, ik zou m\j aan
mijn eigen stille gepeinzen blij ven
overffeven en jou niet storen in de jouwe.
Maar het zwijgen past niet, wanneer het
spreken ons is opgelegd, door de groote
dingen die aac ons gedaan worden en
om welke ons hart opspringt van vreugde
ea onze mond roept om het geklank des
bazuin s. Ge voelt al, waar ik heen wil,
nietwaar P Ik wil mij in gedachten nog
maals rijen in de schare der broederen,
die opging naar het Standaard-feest, dat
het feest van dr. Abraham was, zooals
dat Christendagblad, zooal geen vleesch
van zijn vleesch, dan toch geest van zijn
geest genoemd mag worden.
Schier een menBchaaleven veertig
jaren is deze Standaard ons
voorconcurrenten voor de vroegere bondgenooten
te worden.
1?/4 '12. ' v. D. S.
9e Jaargang. 14 April 1912.
R9 acteur: J. DE HAAS,
Graaf Florisstraat 15", Amsterdam.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende aan bovenstaand adres te richten.
Met een enkel woord is er reeds op gewezen,
dat men niet ondar alle omstandigheden dam
mag nemen. Man kan naar dam gaan door
middel van een slagzet, door achter een of
meer schijven te loopen of al schuivend.
Met verschillende voorbeelden is verdui
delijkt de groote kracht van den dam, welke
sprongen hy maakt en hoe verwoestend hy
kan optreden.
Maar ook deie medaille heeft haar
keertijde. Doordat de dam alle schijven slaan
kan, die in z|jn slagl|jn staan, kan men j niet
door dezen regel een dam vangen op ver
schillende fraaie manieren. Vaak kan men
ook mooie combinaties uitvoeren, gebaseerd
op het verplichtend slaan en de wet van
meerslag gaat voor".
Als steeds zullen w|j het bovenstaande
met voorbeelden toelichten. W|j beginnen
met de allereenvondigatenomlangzamerhaLd
ingewikkelder te wjrden. Later galt gy ver
baasd staan over de ingewikkelde Klagen, die
in dit systeem mogelyk zijn.
t.^ Stand.
Zwart 5 schijven op
12, 16, 20, i)0, 31.
Wit 5 schijven op
32, 39, 41, 45 48. (Zie
diagram.)
Men ziet, een stand
iooals die heel goed in
de party kan voorko
men. Ze. f a staat zwart
iets gunstiger, daar zjjn
schijven het meest voornitgedrongen z|jn.
O 'er het algemeen staat h|j het best, wiens
fC'yven het dichtst by de damljjn van den
tegenstander staan, met dien verstande, dat
de schy ven niet aan den rand, maar
eenigszins op het midden geplaatst z|jn.
Ia den diagramstand is zwart aan den
zet. Deze meent nn voordeel te kunnen
bthalen door 31-37. Gaat dus tuuchen beiden
schijven staan, denkend altijd wat te zullen
veroveren, doch juist dit is zyn ondergang,
daar wit hem kalmpjes naar dam laat gaar.
Wit speelt 32-28, zwart 37:46 en wit 39-34
Te laat ziet zwart, dat zjjn dam noodlottig
wordt. Da zwarte dam moet nu de witte
schijven 28 en 34 slaan of 40... Gjj ziet,
dat het slag vermogen van den dam juist
noodlottig wordt. Mot schijf 45 slaat wit den
dam en de beide schijven op 0 en 20 tot
op 14. Ia slechts weinig zetten haalt wit
dam en wint. Dit voorbeeld vooral dient
goed bestudeerd, daar het in uw verder
dammeraleven van groot nut kan ijjn.
Na een vraagstu.je, dat niet zoo een
voudig is.
Stand.
Zwart 3, 4,8, 13,19.
25, 26.
Wit 22, 31, 33, 35,
37, 40, 43.
Daar m\Jn rubriek
een week vooraf ge
maakt wordt, kan ik
niet beoordeelenin hoe
verre het n gelukt is,
het voorgaand
vraagstukje op te lossen, dat evenmin eenvoudig
was.
Dus ook dezen keer een eenigszins inge
wikkeld stntje en blijkt het, dat dit te
moeiigk is, dan een volgende maal lichtere
kost.
OPLOSSING VAN HET VRA.AGSTUKJE.
Stand.
Zwart 7 schyven op 8, 9, 13,16, 18,19, 26
Wit 7 schijven op 27, 31 32, 36, 38, 43,49.
gegaan gelijk de vurige kolom de kin
deren Israëla le:dde uit E*ypte-land,
eerst, in de dagen van dwang en be
nauwenis door de Rooda Zee, toen door
de woestijn van hat isolement, waar ons
de Wet der Steenen Tafelen werd inge
prent, om eindelijk na jaren zwervens
binnen te voeren in Kanaan, het Beloofde
Land, overvloeiende van de melk der sub
sidie n, en da honig der ambten en be
dieningen. Hoe vindt gij, paganist, de
vergt lijking? Ge mist ik zie het aan
je gezicht , het Gouden Kalf, zooaU
ik zelf het trouwens ook doe. Maar welke
vergelijking is er volmaakt? Bovendien,
wij behoeven het niet te laten vervallen:
Le veau d'or est encore debout, zegt het
Frinsche spreekwoord, en het zou dus
nog in een andere fase van de
Standaardloopbaan de kinderen onzes Cnristelijken
volks leels tot lichtzinnige rondedansen
kunnen verleiden hetgeen overigens
de Heere vernoede!
Trouwens, er zijn andere punten van
overeenkomst, die wij mogen behouden.
Is het niet in de tale Kanaiins, dat al
die jaren het Christen volk is toegespro
ken, de tale Kanaüas, mits gespeld naar
de leidraad desnoods leid-draad zooals
dr. Abraham het liever, schoon
foutievelijk, schrnff van De Vries en te
Winkel, en niet in het door hem
trouwens bewonderde
Deva-Negiri-a'fabet. En leeft het nu in het Beloofde
Land niet beter dan bij de vleeschpotten
van Egypte, waar het tichelen-bakken
moest Ooddr heerschappij van liberalisten
en ongjdist n?
Maar zonder verdere gelijkenis was
het niet een schoon en heerlijk feest?
Veertig jaren als meester op alle wapenen
te strijden voor recht, waarheid en zede
lijkheid, die ware drie-star" dea recht
vaardigen. Gezegende strijd, gezezendin
zijn vruchten: hoe rijk zijn wij nu niet aan
Sundaardjea in miniatuur, alle met drie
starren en alle haast even krachtig ij ve
rend voor recht en waarheid, sterk als zij
zijn door de liefde tot den Leider, hem
Wit. Zwart.
1. 27-21 26:28
2. 38-32 l'L-38
Moet 2 slaan.
3. 43.23.
Goede oplossingen ontvangen van:
Margaretba 8 nid, Lucas Smid, Piet van Roaenm
Jr., Joh. W. Degenhart, allen te Amsterdam;
D. J. en Th. A. Struik, Frits Spoor, J. 'P.
Mazure Jr,, te Rotterdam; J. W. Radersma,
te Amersfoort; E. Kiel, te Den Haan; Piet
Maas, te Nieuwendam; Herman A. Rein ber
gen, te Zwolle.
CORRESPONDENTIE.
H. A. te Z. Het vraagstuk] a is wel aardig,
maar erg bekend. DaM soort van slag is
reeda zio dikwijls gepabliceerd.
E. E. te Den Haag. Dat is nog eens cor
rect l Dank u.'
Lncas en Margaretha. Het deed mfl veel
genoegen, dat au beiden de oplossing vondt.
P. v. R. Jr. te A. Men mag wel 2 malen
over dezetfie ruit gaan, doch niet 2 malen
over dezelfde schijf. De partijen van dea
Kampioenswedstrifd zjjn nog niet verschenen.
F. 8. te Rotterdam. Ik begrijp hensch
niet wat u bedoelt; wees zoo goed den stand
van het vraagitufeje op te zenden, en dan
precies te noteemn wat a bedoelt. 21?16
van zwart en 3S:47 van zwart kan evenmin.
VAN ALL SS WAT.
Voor den aanvang van de match Weise
Molimird hebben wy een gedeelte van eea
partügeplaatst, waarin men kon zien hne
ver Molimard in de party den stand kon
berekenen. Het volgende voorhield doet dit
oog duidelijker uit»o enen. Deze stelling komt
voor in La Damiei", een Franse h
damtijdschrift, onder redactie van den heer. L
Dambrnn, die de ontmoeting tusschen Weiss
en Molimard tot stand bracit.
De heer Danbrna deelt mede, dat Moli
mard na afljop der derde party onmiddellijk
Uut zien, dat in de diagiamstelling een mooie
valstiik verborgen ligt.
MOLIMAED.
Z\V\RT.
WIT.
WEISS.
Indien M. in deza stelling 8-12 had
geipeeld, om een schyf te winnen, zou de
volgecda te itterende zet gevolgd zjjn, met
zeer moeilijk eindspel voor wit. Het be
wonderenswaardige hiervan is, dat in de ge
speelde party, schijf IL op 15 stond.
Milimard deelde das mede, dat h\j de schijf
o iet zon kannen winnen, indien schijf 15 op
11 staat. Inderdaad, een staaltje van diepe
oerekening l
Gemakshalve hebben we de stelling; ver
anderd, zooala Molimard bedoelde. Er zon
dan als volgt gespeeld zijn:
Wit. Zwait.
1. 8-12 '
2. 4440 12:23
3. 31-27 21:32
4. 37:28 23:32
5. 22-17 U 22
6. 43-38 3243
7. 39:48 30:28
8. 36-31 26.37
9. 41:3
ItniMllllltlllMltllllNlllllItimilllltllllllllllllllllltHIIIIIIIIMIIIIIIIMIIllllll
volgeode zooals het betaamt, door dik
en dun.
Wij nieuwe mannen-van-rechts, wier
bekeering dateert van het binnentreden
van het Baloofde Land, toen wij de
onbedrieglijke teekenen des tijxls niet
langer misduiden konden en begrepen dat
er wel velen geroepen waren, doch slechts
weinigen uitverkoren konden worden en
dat de plaats voor hen, die zich warmen
willen, is dicht bij de hittigheid des
vuurs, wij kinderen der Renaissance,
vierden dit feest gaarne mede. Da ietwat
|êae-ge vende herinneringen aan het demo
cratisch gedoe van de eerste jaren behoeft
immers niet zónaar voren gehaald te
worden. Oude plunje, kinderschoenen!
Toen trouwens stond men er anders
voor. Di werkman köi toen nog niet
wachten, geen dag en geen nacht. Dat had
het pagmisma hem immers niet geleerd.
Die uit ontevredenheid geboren en voort
woekerende levenslesr toch kon en kan
niemand doen beseft'm, wat tevredenheid
en berusting is. Maas die 40 jaren van
volksopvoeding, van veredeling van het
volkskarakter, door de prediking der
eerste Ciristeodeugden met de monden
met de pen, haboen dan werk n au de
kunat van het wachten, da berusting,
de tevredenheid, Godlof, geleerd. Hij weet
nu wat het zeggen wil, en hij doet het
zonder morren, j i onder dankend opzien
tot den Al bestuurder, die hem louteren
wil door hem te beproeven. Gij hebt
de vruchten dier volksopvoeding dezer
dagen kunnen be wond^r-tn, nu de
Bakkerswet begraven werd. M-t vraugde offert
het Christenvolk dit wetteke, dat appel
van twist" zou kunnen zij a, op het
altaar van den coalitie -vred n het offjrt
stoffelijk voordeel op aan geestelijke en
ideala goederen, het wendt zich van het
Gouden Ealf af en ziet slechts dan
Heiligen Vrede onder da kinderen Gods,
IL ver alles verlatende dan deze!
Ja waarlijk dit was een treffead
oog«nblik voor het Standaatd jubileum. Het
zet als het ware de kroon op den strijd,
Een schitterende slag l Ia het V. A. D.
.liet de heer B. Voorzanzer na den slag de
remise voor zwart zien door 24 30.
Hierbij dient nog opgemerkt, dat in La
Damiei" allén de diagramstand aange
geven wordt das zonder oplossinir. Studie
bracht ons tot bovenstaande beschouwing.
Wanneer in het volgende nummer van L. D."
een andere oplossing mocht verecorjnen,
zullen we onzen losers hiervan in kennis
stellen. By het onderzoek is my nog ge
bleken, dat een aardige dam iet mogeljjk is,
wanneer zwart de schjji wil winnen en schijf
2 L op 16 staat:
Wit. _ 4338 3328 3948 3127 27-21
8- ia 12:23 23:4»30.60 :i7 1027
37-31
26:37
Een leuke iet ; doch niet zoo mooi als die
van Molimard I
/16.50
?^ ^^rrtf
per servies voor
12 personen
(65 stuks)
Het Porceleinhuis
Constantijn Huygensstraat 73, bij de overtoom
BAARN
Op het mooiste gedeelte van den Eemnesserweg te
huur, een ruime compleet Gemeubelde VII-H.
met Serre en Tuin. Inlichtingen bg den Makelaar
W. DOP, Nieuwstraat P 101. Tel. Int. 217.
17 APRIL, 191».
ZONSVEROUISTERING.
Voorziet n tijdig «an de
waarneminftskaarten met oogusherm. <">mole«' met
alle officieel e gegevens 2O cents.
Slechts een zeer beperkt, aauiai voor
handen in alle boekwinkels, stations
en kiosker.
Uitgave W. DE HAAN, Utrecht.
VELP (C.)
Notaris KÖELL tn Vel n. is
voorpmons op Woensdag 17 Ap-il
1912, n.m. 2 uur, m het Hotel
Natff", aldaar, bij toeslag publiek
te verkoopen: de
VILLA CAPBORA",
zeer gunstig gelegen aan den
Zutphenschen Straatweg te Vek>, ter
grootte van l HA. 22 A. 20 c.A.,
breeder bij vorige annonces om
schreven.
Gemelde Villa is ingezet met f 00
hoogen op ? 39.816 en is te bezich
tigen 16 April a.s., van 2?4 uur n.m.,
op Toegangsbiljet van voornoemden
Notaris, te wiens kantore inmiddels
hoogen gesteld en inlichtingen ver
kregen kunnen worden.
De Amstcnlainsclie
Rijtuig-Maatschappij
bericht, dat zg met ingang van heden
de Stalhouderij van H. C. DE JONG,
BEURSSTRAAT 35, Telefoon No. 449,
heeft overgenomen en het bedrijf zal uitoefenen
in hoofdzaak vanuit haren Nial *o. 15, Kromme
Waal 35, Telef. 628, waar tot 2 April de Stal
houderij van W. S W ABT werd gedreven.
In het perceel BEURSSTRAAT zal worden
gevestigd een TWEEDE! GARAGE der Maat
schappij Atax".
het werk, de ontw.kkeling van 40 jaren,
het is de glorie der echt-Chmteljjke poli
tiek en daarom vierden wij nieu weren,
die een andere glorie en even schitterende
vrucht dier politiek ons achten kunnen,
het feest mede, en legeen gerust el ij k
allen ons hoofd in dr. Abrahams
aartsvaderlijken schoot; heilig en veilig-, be
waakt doDr den door hem sedert enkele
dagen eerst met recht gf commandeerden
Nederland^chen Leeuw. En op den feest
maaltijd sneden wij ons met zoet vermaak
een stevig gesubsidieerde boterham.
Maar reeds vór den feestmaaltijd
kregen wij volop van de ware genietingen
des Curistens, of liever des Abrahamietc,
dat zeer speciale ras der ,,
door-dik-endunners" (eerenaam als dia der geuzen"
eertijds!), Het begon al zoo ecat prettig
in de stemming der volgzame soldtten,
door, terwijl de Generaal naar zij n plaats
schreed, hem toe te zingen met:
Welzalig hij, die al zijn kracht
Ea hulp alleen van U verwacht,
Die kiest de welgebaanda wegen;
Steekt hen de heete middagzon
In 't moerbeidnl, Gij zijt hun bron,
Ea stort op hen een milden regen,
Een regen, die hen overdekt,
Verkwikt, en hun tot zege a strekt.
Hoe fijn niet waar die milde regen";
en het was niet minder fijo, toen de
Generaal de regea"' in zijn antwoord
Lader schildere i umg en vertelde hoeveel
leden hy in de E-rste en Tweede Kamer
gebracht had, en de stille herinnering
wekte aan de burgemeesters, de
scboolopzieners ea, last not least, de ridders.
Hoe verheffend w>s het toen te luistert n
naar den eenen calvinistischer! professor,
onzen Hugo Visseher hoogleeraar zonder
daartoe geëigend hoofd weliswaar, maar
in deze leemte voorziende met een
rgeuzenkop". Heerlijk was het naar al die ge
tuigenissen te luisteren en da uit den
grood uit HollanIs dierbren grond
gestampte legioenen" in elke a toonaard
het Aft Caesar te hooren roepen. Het
ging al hooger en hooger en het zou
bijna onmogelijk zijn in dien bergketen
de hoogste toppm te ontdekken, als u iet
met zijn onnavolgbare kunst in die dinges
Dr. Abraham zelf daarvoor had gezorgd.
Op de hoogste toppen des geestelijken
levens, gegt, meen ik, Plot i DUS, vindt
gij den mensch in zijn deemoed. Waar
wij den mensen in zijn deemoed dus
ontwaren, vul zelf maar aan. Het
eene oogenblik van Dr. Abrahams dee
moedigheid, een der schoonste der gansche
samenkomst, was tien hem, den altijd
op de bescheidenheid des Cnristens
boogendec, als opperste symboliek van al wat
hjj voor de kinderen des Christelijken
volksdeels gedaan het ft, een
ridderordmkastje werd aangeboden, een klein leeu
wen-hokje, sierlijk gesneden, natuurlijk
in Engel chen stijl. Ife z»g den dee
moedige da spreuke des Predikers be
ginnen te pre reien: ijdelheid der ijdel
heden", maar ik zag ook hoe hij
zichz4ven overwon en geroerd aanvaarde wat
met zoo edele en naieve bedoelinggtboden
werd. En hoezeer hij zich reeds met die
opvatting verzoend had, bleek bij dat
ander oogenblik van oppersten de* moed
toen bij zich beklaagde, dat hij in dat
eerekastji, naast de sterren en kruisen
en linten, naast de huidetelegrammen
vun zoovelen waaronder tot mijn
genoegen mijn vriend Sweerts tiet ont
brak ook niet een e-rt-saluut van
Jonker Lohman le/g»n kon naast dat
van baron L "h min. Hoe waarachtig en
vol Christtnl ef Ie was zijn gebaar, om
nu zijnerzijds maar eea eeresnluut te
geven «oor Lonmarjs pronkkastje. Het
was tf wij deaStandaard o ozen Standaard,
in zijn beate dagen hoorden voorlezen.
Ch.der dien heiligen indruk mochten
wij huiswaarts gaan. Blijde en gerust.
Ja, ja. De Standaard waait, en wnaie,
boven Kamau; en langs de lieflijke
plaatsen, waar hem dd snoeren gevallen
zijn, wandele vred g
Je Oom Joüocrs!