De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1912 19 mei pagina 3

19 mei 1912 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

No. 1821 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD V O O R N E D E R L A N D. rerdwenen, die hier aan het schubbigh zeeooft" herinnert; VJjgendaM en noordelijke Nes wachten den genadeslag op hun twee of drie nog overblijvende maar reeds ont blootte schedels en het Commandantshnis valt onder het houweel. Wie het geboortecijfer opmerkt 1599 dat in romeinsche cijfers nog in den rechter gevel pr|jkt, zal toegeven dat dezen veteraan, die slechts de Nieuwe kerk als zjjn oudere erkent, een woord van afgebeld toekomt I Om «ijn grijzen voortijd tékennen, moeten we onze onde Plaetse" zien in til haar schilderachtige wanorde, rumoerigheid en bewegeljjkheid van het einde der zestiende een w, toen de koopmerckt van Europa rond danste in haar kinderschoenen, maar die zy toch reeds pijnlijk, en geschikt tot wegwerpen begon te vinden. Maar verliezen we ons niet in die gezellige drukte, hoe verleidelijk ook; we hebben ons te bepalen tot de bakermat van het Oommandactshnis. Op dia plek dan vinden we omstreeks 1548 zeven of acht cramen" waar we toch misschien wel groole, houten winkelhnizen onder moeten verstaan die in 't laatst van dezelfde eeuw hebben plaats g smaakt Voor zeven woningen onder n dak. Sinds November 1599 worden, deze woningen als winkeihnizen verhuurd. In dit jaar vinden we er o. a. gevestigd Adriaan Coenen, een cruyckekooper" en Claes Jan«., een caescoopet", maar de overige bewoners helpen er ongetwijfeld het aantal capelletjes en herbergen vergrooten, waaraan de Dam, vooral in de vroegere eeuwen, zoo bedenkelijk rjjk geweest is. Althans het aantal huizen waarin tappersneeringhe" wordt gedreven maakt het aldra mogelijk, ter beschutting van de geachte clientèle tegen zonnegloed ea regenvlagen een groot zeil tegen 't zeven voudige huia te spannen. Zoo is de pakkende naam: 't Huis onder't Zeil" dan ook aan stonds gevonden; naam, die tot 1773 heeft doorgeklonken en die zelfs in de Arke Koachs" van 1830, met voorbijgang van den toenmaligen, nog niet vergeten is. We moeten, alvorens den grooten sprong naar het huis in z|jn latere bestemming te nemen, nog even kennismaken met een paar bewoners van beteekenis. In 1626 toch vinden we, in het huis van den oaescooper", ge restigd Zacharias Jansen, brilleamaker', die er echter niet lang woont enerenmin fortuinlijk wezen zal. De man, die zich in 1680 beroemd gemaakt heeft als uitvinder van de verrekijkers, ja in n adem met Galileïwerd genoemd, ' gaat in het Huis onder 't Zeil een zorgelyken ouden dag tegemoet. In 162S wordt by ztfa naam vermeld: bacqneroet, de goederen geexecuteert ende 't geit (hoewel met ? 145 .huur verminderd) door de stad ontfangen". Enkele jaren later kwam de beroemde man te Middelburg, waarheen h|j vertrokken was, .te sterven... In hetzelfde winkelhnis vinden we twee jaar verder een anderen ouden kennis, Abraham de Wees, den bekenden uitgever van Vondei's werken; h|j wordt kier enkel boekbindei" genoemd. Het vak wordt er later voortgezet door zyn verwanten, de l'Escaille's die er in meer dan n geslacht vertegenwoordigd blijven. In 't midden der achtiende eeuw bleek het Huis onder 't Zeil door den tand des tijde" hier en daar een leeljjken knauw te hebben gekregen; in 1773 eischt de toestand dringend vooriiening, de puien der huizen a»n den kant van Dam zoowel als Vjjgendam worden ?legt en bouwvallig" bevonden en c e direc teur der stadsgebonwen de Witte meakteen ontwen) tot verbouwing, waarvan de kosten op 20 & 22.000 gulden worden geschat. Bargemeenteren machtigen Thesaurieren de ver bouwing tot stand te doen brengen; het gebouw wordt 17 voet naar voren gebracht en heeft aan den voorgevel 80, aan de zijge vels 40 voet lengte. In 1775amschonwen we de voltooiing. Het gebouw is rustende op een rnsticq van Breemer Hardsteen, en het Middelfront is gemaakt na de Dor wische Bon worde (daar het overige is gemaakt van Metzelwerk en de hoeken van geblokte' Hard steen), voorzien van een Frontespice, waarvan de versieringen, geplaatst in de Trommel, behalven het Stads Waapen, zinspeelende z|jn op onze groote Vismarkt, welke agter deze gebouwen gevonden wordt, en waartoe men langs de zij ge r els gemeenschap heeft." Het rnime stedelijke gebouw bevat nu eenige stads en andere comptoiren" en wordt overigens door Neringdoende Lieden" be woond zoowaar zitten er ook weer een paar tappers, die evenwel nu geen zeil meer hebben te spannen tegen den voornamen gevel. Vanzelf zyn de huizen opgeslagen, sommige niet minder dan 50 pCt. l De andere comptoiren" zyn wel die van het WithoedeniMiimiiiiimiiiiiiiiiHMiiiiiiiiiiiimi excuses moet maken. Die meisjes zyn onbe scheiden, ... nee maar.. l Maar Frits sprak dat tegen: Wel nee; niet in 't minst! U maakt 'er 'n grap van! Ik vind het werkelijk 'n ge noegen commandant, haar van dienst te kunnen z|jn, waar ik kan.... In werkelijkheid vermaakte de toestand hem geweldig en vond hy het allergrappigst met zjjn naam, zyn rang en zijn titel zoo'n beetje voor bediende te spelen en zich Frits te laten noemen door 'a paar kleine piovinciaaltjes zonder 'n cent. Ea om alles maar ineens te zeggen, niet alleen vermaakte het hem, maar hy profiteerde er ook van. Dat deed hy met alle gewengchte onbescheiden heid en met het doel, z'n militaire dienst op gemakkelijke manier door te komen. H|j was de erbarmelijkste, ellendigste, jammerlijkste soldaat, die het maar mogelijk was tegen het lyf te loopen, een, die het ABC van z'n vak niet alleen niet kende, maar het ook niet wenschte te kennen en als 'n kind van vier jaar altijd met zyn karabijn in den weg zat. Hy scheen er 'n eer in te vinden de beschaming van zy'n peleton te wezen; trouwens zeer zelfvoldaan en trotech op z'n verregaande onwetendheid, nam hy op- of aanmerkingen met 'n zachte ironie van grand-seigneur" aan. Soms wond de brigadier van de week zich op, in zyn gewetensnanw plichtsbesef ge schokt, en dan werd er geredetwist op de volgende wijze: U schijnt wel besloten, meneer de markies, n schijnt volkomen zeker en wel volkomen bewust te ayn van uw neiging om niets niemendal te willen doen? Nee, meneer de brigadier ik wil beslist niets uitvoeren. Gelooft n dan, meneer de markies, dat u geen soldaat is als 'n ander. Neen, meneer de brigadier, Ik ben geen ?oldaat, ik ben juffrouw van gezelschap.... O! meneer de markies is geestig.... en Medemblikker en het Leidsehe Veen. In 1807 móesten de Neringdoende Lieden' plaats maken voor den Franschen overheerscher. Koning Lodewyk Napoleon, die in 1808 zyn residentie in de hoofdstad vestigde, nam ook het Huis onder 't Zail in gebruik en het is waarschynlyk van dit oogenblik af dat de Militaire Commandant der stad zijn qnaliteit aan den naam van het huis heeft verbonden, welken naam het eveneens nog verdiende in de eerste jaren der reaeering van koning Willem I. Na 1869 tot 1891 was er de directie van den aanleg der Staats spoorwegen gehuisvest. Ook had het in vorige jaren dienst gedaan als bureau van buitenlandsche paspoorten en gaf de gouverneur, later de Commissaris des Konings in de provincie Noord-Holland, er audiëntie. Ten slotte brachten er de Amsterdammers hun postpakketten. Reeds eenmaal hing het Commandantshnis het lot boven het hoofd, dat thans onaf wendbaar ie. Het was in 1808, toen de Waag, die den Franschen Koning het uitzicht heette te benemen, tot afbreken gedoemd was. Ook het afbreken van het Huis onder 't Zeil werd toen in overweging gegeven, waarna men decretum horribile het puin van de beide gebouwen gebruiken zon om een deel van het Damrak te dempen. AI zon door die af Draak Koning Lodewyk het vry'e uitzicht op de Vischmarkt met haar be drijvige verkoopsters en bezoeksters gekregen hebben, toch zou dit genoegen vergald ge worden zyn door het gezicht op de leelyke achterzijde der huizen van de Warmoesstraat, die op deze koninklijke onderscheiding niet verdacht hadden kunnen zyn, en zoo werd het Commandantshuis, dank zy hetgeen bet verborg en bedekte, voor een ontijdigen dood bewaard. Wél mocht dat gezicht op de onde Visch markt interessant heeten, maar soo Koning Lodewyk daarvan wilde genieten, had hy zich persoonlijk onder 't gewoel moeten be geven. Hy had dan ter zijde van het Huis onder 't Zeil de vischbanken moeten be klimmen of aan .den kant van den Vygendam een der beide aardige Vischpoortjes over buren van het nu nog wankelende Beurs poortje moeten doorgaan om zich weldra onder de koopende en biedende, woelende, dringende, schreeuwende of kurende, aan prijzende of grappen-verkoopende bevolking te bevinden. Hy had er den indruk van vplksniiverheid en volkswelvaart opgedaan, dien Pieter van den Berghe, kunstenaar en boekverkooper in den Groenen Berg" in de Kalverstraat, ons liet zien op een ge kleurde teekening van omstreeks 1700, of dien Rowiandspn honderd jaar later opdeed en ons in zyn cnriense prent uitvoerig schetste, onder den titel Feygedam". De naam Vijgendam was nog zoo onjuist niet, als hy daarmee bedoelde het meest naar den Dam gelegen gedeelte van het Da a rak, dat tot in 't begin der zeventiende eeuw dfi&r zoo - heette naar de party arghb" of be dorven vygen, die gebruikt waren als dem pingsmateriaal om de kade aan te plempen. De Dam-Beurs, waarvoor in 1841 de eerste paal werd ingeheid, was oorzaak dat de Vischmarkt moest verdwijnen. Van de plek die zy misschien meer dan vijf eeuwen, met telkens grooter uitbreiding, had beslagen, moest zy verhuizen naar het leelyke tochtige gebouw op de Nienwmarkt, waar ly nooit haar schilderachtige aantrekkelijkheid kan herkrijgen, die ons van de oude af beeld i a gen tegenstraalt. Maar on se Dam wordt trouwens nu te voornaam voor al die soort dingen, zelfs voor de herinneiingen eraan. Met stille aan dacht wachten de Amsterdammers de ver rassingen en emoties af, die hun in de volgende jaren op den Dam te wachten staan, verrassingen te hooger gespannen naarmate zy zich duidelijker herinneren de ontwerpen die hun indertijd van den toekomstigen Dam vertoond zyn. Laten we wachten, en geló7en in den goeden smaak en het ? wijze inzicht onzer Vroede Vaderen. CORN. J. GlMPEL. Gouda, 12 Mei 1912. Geachte Redactie, Naar aanleiding van uw hoofdartikel van 5 Mei (Herdenking van Nederlands onafhan kelijkheid) zon ik gaarne een woord van protest tegen den inhoud ervan geplaatst zien. Waar de schrijver ervan opkomt tegen het oprichten van nieuwe Monumenten zullen minimi i nu i IIIIIIIIIIMIII Ala ik geestig was, meneer de l rijadier, zou m'n eerste pogen zyn het u te doen worden. Meneer de markies, n gedraagt u als een onopgevoed jongmenschl U zult van avond nog in de cel slapen l Meneer de brigadier, het spijt my dat gy u vergist. Als ik onopgevoei was, zou ik u door het venster geworpen hebben, om u if te leeien het my onder het oog te komen brengen. En wat dat slapen in de cel betreft, dat is larie... I En dat was het ook, want niemand had hem durven straffen, daar allen wisten hoe zeer hy in de gunst van den majoor stond, en hoe vaak bij henzelf diners gaf, z royaal dat ze zich er ziek aan konden eten. III. Das vroeg memmw op 'n avond Frits om wat te zingen. Maar Frits, tegen z'n gewoonte, was dien avond melancoliek als herfstregen, en h|j verontschuldigde zich tot verwondering van allen, omdat hy' zich eenigszins ongesteld voelde. Ach Heere, zei mevrouw opstaande, voel je je niet goed, Frits? O, 't is niets, zei Frits. Ik heb 'n te koud bad genomen en 'n soort influenza opopgeloopen. Het is heelemaal niets ernstigs. Maar het gaf 'n heele opschudding. In 'n paar seconden drong er 'n'heele kring jonge dames om 'm heen, hem met vragen en zorg overladend. Men voelde hem de pols, streek hem over het voorhoofd, en dwong tiem zelfs de tong uit te steken. Hy heeft koorts I De arme jongen l Wat 'n dwazen toch, die jongelui l Je kunt zoo gauw ziek worden! Frits, die 't erg vervelend vond, sprak tegen: Maar het is heusch uiets, ik verzeker zeker velen met hem accoord gaan. Ons land is nu eenmaal geen terrein voor standbeelden, het klimaat deugt er niet voor en de omge ving in onze steden ia er niet mee in harmonie. Maar anders zullen velen waarschijnlijk den ken aangaande het al of fliet bestaan van ons recht in 1913 feest te vieren ter herden king van de gebeurtenissen van 1813. Het groote becwaar tegen dergelijke feestviering zon zyn, dat in 1813 de burgerij zoo weinig aandeel aan de vrijheidsbeweging heeft ge nomen, dat deze hoofdzakelijk is uitgegaan van enkele personen als G. K. van Hogendorp, May e. a. Maar is het bij zulke gebeurtenissen in de geschiedenis ooit anders toegegaan? Wat zou er ook, om maar iets te noemen, van onzen opstand tegen Spanje z|]n terecht gekomen zonder het bezielend voorbeeld van mannen als Willem van Oranje, burgemeester v. d. Werff, Panlus BUTS en Oldenbarnevelt ? De groota massa beeft zich steeds gaarne laten leiden en willen we om deze reden feestvieiing ever 1813 nalaten, dan kunnen we voortaan alle historische feesten wel verbannen. En zon daartegenover de toestand in 1813 zooveel gunstiger zyn geweest, wanneer men het vile canaille" meer aan het woord had gelaten? Heeft Polen daaraan misschien zooveel te danken? ' Neen, we eiechen het recht op feest te vieren over het herstel van onze onafhan kelijkheid, die ons lief is geworden echter tevens ter herdenking van het bedachttaam optreden van G. K. van Hogendorp en de zijnen, die by hun streven naar de Vrijheid hun eigen leven hebben gewaagd maar er op bedacht zyn geweest de gevaren voor ons volk steeds zoo gering mogelijk te doen zyn. Dr. J. HUGKS. Het schijnt ons eenigszins «ewaagd de Nederlanders van den tachtigjarigen oorlog met de tydgenooten van Gqsbert Karel in eenen adem te noemen. BBD. Berichten. GBIEZELIG- EINDWERK. Het ziekenhuis te Philadelptua ontving onlangs de bibliotheek van een overleden geneesheer ten geschenke. Die boek verzameling be rat minstens zes boe ken gebonden in menechenhuid. Eén er van, getiteld Catalogue dei sciencei mtdicalet 1857 1873, is een groot kwart deel gebonden in de huid van den rug van een man. Op de eerste bladzijde van een ander boek, heeft de erflater geschreven: gebonden in leer, afkomstig van de huid van net been van Maria L aan tering gestorven in het ziekenhuis te Philadelphia." Die zelfde Maria L.... heeft ook nog het leer geleverd voor de banden van drie andere boeken. Het zesde deel is een dno-decimo, gebonden in leer, verkregen van de pols van iemand, in het zelfde ziekenhuis overleden. ? Er zyn no£meer boeken waarvan bekend is dat de menschelyke lederhnid gediend heeft voor de bekleeding. Een- "dei rijkste koop lieden in Cincinnatie'heeft twee boeken,die gebonden zyn in leer afkomstig van vrouwen. Het eene boek Sentimentot^urnty door Steile, is gebonden in de huid van eene negerin; het andere, Tristam Shandy, ook van Sterne, is gebonden in de huid van eene chineesche vrouw. In Frankryk kent men een, viertal' boeken, onder welke twee-bijbels, waarvan de bekleeding eveneens afkomstig is van de menschenhuid. Mond ?an TüHscbrfflei. De Hollandiche Revue, No. 4: Frontespièce: William Stead t. Wereldgeschiedenis. Ontwikkelingsleer en Erfelijkheid. Een fotografisch praatje voor aan vangers. Binnenhniskunat. De Gezondheidspolitie en Reinigingsdienst in de natuur. Het eerste Badinm Inhalatorinm in Nederland. Karak terschets: John J. Loke. Nieuw Vrouwenleven, No. 5: Moederliefde Napoleon's vrouwelijke helden. Een oor deel over Europeeecbe vrouwen. Uit de aanteekeningen van Jonathan Swift. De Nikko Tempels, enz. enz. Belang en Recht, No. V: Da vrouwelijke leer krachten en het voorstel tot wijziging der verordening tot regeling van het O. L. ondeiwys te Amsterdam. De stand van zaken in de Nat. Ver. v. Vrouwenarbeid, enz. De Inditche Kroniek, No.2: K., Een Uni versiteit voor Indië? J. F. H. A. Later, De bestnursreorganiaatie en de locale raden. K., Het Indo-vraagstuk. C. D., Zwervers liedjes.?Stahar, Bol andconhaBlavataky,enz. u 't is niets. Wat kou gevat, dat is alles... Morgen is 't over l Nu ja, zei juffrouw Lonise, maar je moet toch oppassen. Met warmte en kou valt niet te spotten. Er is niets dat zóver raderlijk il. Zeker, voegde juffrouw Lucile er aan toe. Vooral in dezen t|jd van 't jaar l kwam juffrouw Jnliette, de blondste en de jongste, bot besluit. Frits, zei mevrouw met groote ernst, ie moet naar huis en naar bed, m'n jongen. En de jonge dames herhaalden gezamenty'k: Mama heeft gelijk, F/its, je moet naar bed. Kom vooruit, luister nu eens naar ons en wees es eens in je leven verstandig. H|j ziet er werkelijk slecht uit... l -Werkelyk, zei Frits... ik ben ontdaan... zoo veel deelneming... l Hy begon werkelijk ernstig ongerust te worden, en zich gemeend ziek te gevoelen. En 'n oogenblik aarzelde hy, slingerend tusschen z'n kleinzeerigheid en z'n vrees om vroeg naar bed te moeten. Toen, met wat moeite, stond hy op, Eenalgemeene instemming liet zich hooren. Ne jm m'n arm mtar" zei juffrouw Lueile. Hij nam de arm, die z|j hem aanbood en stak de salon over, de dames groetend en de heeren de hand gevend, rechts en links ,wel te rusten" wenschend met bleeke glimachjes van 'n vergevorderden longlyder. Toen hy by mevrouw kwam, hield hy haar i'n voorhoofd roor: Wel te rusten, mama. Evenwel had Lucile hem meegenomen ten leste en nu namen ze als vrienden met 'n lan druk afscheid in het schemerlicht van de vestibule, die door 'n lamp bov.n aan de zoldering beschenen werd. Zjj deed de deur open: Nu bonsoir; tracht gauw in te slapen...! Maar toen riep ze opeens: Nee, wat 'n weer I En je hebt geen as aan I Moletchott, No. 45: Bijgeloof en misbruik op Medisch en Hygiënisch gebied. Bestrijding der muizen en rattpnplaag, en». De Levende Natuur, afl. I: E. Heiman?, BeltHeiden. D. J. v. d. Ve», Beschermde mooie wilde planten. A. W. Kloos Jr?Mijn tnintje. .?Sj.'Geerta-Bonner, Een lentemorgen. A. B. Wigman, Kieritseieren zoeken. Mienie Mimi . LxorOLOO BIZIO GBADENIGO, Ferti di Virginia e Roialia Lovtling. Traditto dal Neerlandese, 90 pag. Venezia, Ist. veneto di arti grafische. FRANS ERKNS, Gangen en Wegen, 297 pag. Prijs ing. ?1.90. Bnsaum, Paul Brand. ANDKKJ STBÜO, De getchiedenii eener bom. Uit het Poolach, door CECILE DE Joxct VAK BEEK EN DONK, 273 pag. No. 167?168 van de Wereldbibliotheek. Amsterdam, Mij, r. Goede en Goedk. Lectuur. HEIHRICB VON KLEIST, Kale van Heilbronn. Bomantisch Bidderspel, in 5 bedrijven. Ver taald door jhr. dr. N. VAN SUCHTILÏH, No. 169 , van de Wereldbibliotheek. Amsterdam, M|j. voor Goede en Goedkoope Lectuur. MAXIM GOBKI, De Politie-Spion. Roman uit Bnsland. Vertaald de J. P. WEBSBLINK-VAN KOSSÜM, 391 pag., 75 ets. geoartonneerd, 85 et. geb. Amsterdam, Menlenhoff & Co . 40 cents per regel. BOUWT TE NUNSPEET. Inlichtingen bij het bouwbureau DE VELUWE". aldaar. DELAI1NAY BELLEVIliE AUTOMOBIELEN. Hoofd-Agent voor Nederland: J. LEONARD LANG, 114 Stadhouderskade, AMSTERDAM. GRANDS VINS DE CHAMPAGNE Perrier-Jouet Epernay. Concessionnaires, Sauter & Polis, Maastricht. j. LE MINJE, Amsterdam. OUDE GENEVEE merk Nectar". ?1.38 per D literflesch. WIJNEN, COGNAC etc. T TTf-r ATNTO Een van de moolst gelegen plaatsen van Zwitserland. Zeer vele wandelw. en uitstapjes. Zacht, gematigd klimaat. Temper, in den winter gemidd. 2,0°C. Geen mist. Heerl. verblijfplaats voor de lente en den zomer. 70 hotels en pensions met meer dan 4500 bedden. Op verl. gr. geill. Gids No. 19, door het Off. Verkehrsbnr. in Lngano of door het Int.Verk.bur.Raadh.str.l b/h Singel, Amst. AMSTERDAM, IS EEN POPULAIR RIJWIEL VOOR WEINIG GELD S MSTERDAM, . nrniin nin HOBBEMASTR '2 B A. BERVELING. fiüDflNTlt KOM STUK DATKRIMPT UHK«J1 ME vtfflRpT lERUQöf NOMEI1 FftBRWMTtrt vALTÖfl ZONEN «MSTERDAM Verkrijgbaar te Amsterdam bij: AU BON MARCHE J. G. HERBERMAN, Damrak. JACOBSON & MANU8, Kalverstraat H. MEYEB, hofl., Eoningsplein. ADB. SCHAKEL, hofl., Heiligenweg. SCHADE & OLDENKOTT, NieuwendiJk. N E D. INDIE: Heeren Kleeding Mag. M. DE KONING, Batavia. Winkel-MüEIGEN HULP", Batavia. W. SAVELKOUL, Soerabaja. Verdere adressen verstrekken wij gaarne. TUINSTAD a/h 570 M. b/d Z. THÜNERMEER. Oemrum voor prachtige uitstapjes. Uitstekend ingerichte Hotels met 1500 bedden. KURHAUS. Geïll. Protpectus. Verkehrsbnrean Thnn en Intern. Verkeersbnrean Amsterdam, Baadhuisstraat 16, bij het Singel. Voor hartziekten, jicht, rheumatiek, zenuwen, ruggemergziekten, scophulose, vrouwenziekten, bessoekt men, het door de geneeskrachtige werking zijner baden beroemde i Bad-Nauheiin. 1911 34793 bezoekers, 474719 baden. Seizoen van 16 April tot 15 October. Drinkbron-, badzoui- en moederloogverzending. Prosp. gr. door de Knrverwaltnng Bad Nauheim en het Intern. Verkeersbnr., Raadhnisstr. 16 bU het Singel, Amsterdam. LUZERN HOTEL EÜROPE Iste KLAS FAM. HOTEL ????????????????????????????? Schoonste ligging met prachtige Tuin aan het Meer. Kamers met Bad en Toilet. Pension vanaf g franc. Bi) voorkeur door Hollanders bezocht. Prosp. bij den eigenaar B. MATZIG en Intern. Verkeersbnr., Amst., Raadhuisstr. 16. IIHIMIMIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMHIIIim IIIIIIIIIIIHMIIIIMIMIIIIIIIMIIMIIIII De sneeuw viel dik, haastig en zwijgend, dekte met 'n witte laag gelijkelijk de straat en de stoepen dicht, kussentjes op de kozijnen vormend. De lantaarn aan de deur van het kommandantehuis, leek wel 'n katoenen muts op te hebben. * Non, zai Fr ts, dat is wat moois!" Lucile, die wanhopend was, hernam: Werkelijk, nee, dat gaat niet. Je kunt niet, zoo liek als je bent, zonde»jas door dat weer gaan. En toch moet je naar huis, en gauw naar bed I Wat moeten we nu doen ? Hoe is 't in hemelsnaam mogelijk I En ze keek rond om hulp, 'n uitkomst te vind n, iets heilaanbrengends te ontdekken. Wat wilt n? zei Frits, er is niet veel aan te doen l En eigent ly k is het maar tien minuten! Maar zy hield hem tegen. O nee.... Maar ik Kan toch niet...! Ik z g, dat het niet gaat.... Toen, op eens: Hemeltje, wat ben ik dom! Hier Frits trek dat aan, m'n jongen l Gauw. gauw, smeer 'm. Als pa komt, is-t-ie woedend... l En snel, dol lachend schoof ze Frits de kapotjas van den majoor over de schouders, die ze van de kapstok had ge* omen. Frits, paf, tolde tasschen haar bedrijvige handen rond, hief da armen op, draaide zich om, ;erwyl het officierskruis van links naar rechts geworpen tegen de koperen knoopen klikklakte. Ziezo o, klaart zei juffrouw Lucile jfi t>ent schoon als 'n zonnebloem, Frita l Bonsoir m'n jongen, slaap wel.... En ze duwde hem sacht naar buiten, IV. Den volgenden morgen sprak de majoor Fr] ts op de binnenplaats van de kazerne aan: Meneer, zei hy streng, gisteren na o.w vertrek, wilde ik 'n dame naar huis breng* 10, en wyl het sneeuwde, gevoelde ik lust m'n kapotjas aan te trekken.... Zoo, zei Frits gewoonweg. Jawel, hernam de kommandant, ik wilde m'n jas aandoen en... ik constateerde, dat die er niet meer was.... Dus... weet u, waar die gebleven was... ? Zeker, zei Frits zonder de minste ver warring, juffrouw Lucile had 'm my omgedaan. De kommandant zweeg 'n minuut lang. Meneer, zei hy ten slotte, n heeft mij doen inzien, dat ik te goed voor u ben ge weest. Dat ik me als 'n vader tegenover u gedraaf, daar maakt n gebruik van om n, meneer, als 'n jongen te gedragen. Ie heb tot dusver uwe dwaasheden en streken ver dragen, maar vandaag gaat het alle perken te buiten, n behandelt my' als 'n vriendje; dat gaat wat ver, en omdat u mij er toe dwingt, zal ik voor de eerste keer mijne tanden moeten laten zien. Wat meneer!, n is niet bang om in de stad, waar n in garnizoen is, rond te loopen met mijn strepen en mijn kruis en u onderweg door al uwe onderofficieren te laten groeten I Dat is sterk en ik weet niet wat my weerhoudt die onkieschheid te straffen met wat haar toekomt. Maar pas op, ik waarschuw n, ik heb te veel van n door de vingers gezien en van daag is de maat vol...! En hij ging weg, bevende en opgewonden achter zich zyn rieten rijzweep driftig be wegende. Maar ver was hij nog niet, toen by' plotseling omkeerde, en tot Frits terugkeerend zei hij: Ach, dat is waar.... Wees zoo goed even bij my thuis aan te loopen, myn vrouw heeft naar u gevraagd...."

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl