No. 1822 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. 11 een p; draait men 'm om, dan ia het 'n 9 naar , boren ia het 'n «i en als je die weer omkeert ia het 'n 6, en 'n politicus die kuit je ook draaien en wenden en in iedere atand past hfl lieh aan. Scherzer waa 'n dramatiaeerend politicus, die zich in iedere houding wél bevond, en die over iedere situatie in het leven 'n brug voor zich zelf en zijn kornuiten te slaan wist. Voor Scherzer bestond eenvoudig geen a verlegenheid, noch met iets, noch met iemand, integendeel, iedere verlegenheid nam hy te baat om er geld uit te slaan. Scherzer waa overigens een ideaal van 'n theaterdirecteur. Om een voorbeeld daarvan aan te halen: Scherzer veroorloofde zijne- medeleden nooit in de plaatsen, waar de voorstellingen gege ven werd by de inwoners te pofien. Dat deed hjj zeer geweteaavol zelf maar niet alleen voor zich , maar ook voor de leden van z'n geselschap. En dan verder. De kontrakten van hem, met die leden l Dat waren eenvoudig Ideaalkontrakten, bogend op menschelyk gevoel; kontrakten zooals ze eenvoudig nu niet meer afgesloten worden. De direetie's van heden ten dage, gelooven al hunne medeleden het grootste bewys van tegemoetkoming te hebben gegeven als ze in dergelijke kontrakten de kostuums voor rekening van haar zelf nemen. In Scherzer'a kontrakt stond: Bndorf.Scherzer verstrekt de hoeren (of dames of juffrouwen), zoolang als het engagement duurt, kostuums garderobe en .... linnengoed. Reeds die twee woorden: en linnengoed" ademen den menschlievenden geest, die Scher zer bezielde, en die tot op heden door geen directie gedeeld werd. Wel was ze vaak niet proper, die wasch, maar ze werd ook door Scherzer en diens gemalin Eleonore op hoogst eigenaardige, hen in 't bijzonder eigene wjjze verkregen. Maar daarin lag ge heel hunne opofferingageeat voor hunne collega's. Natuurlijk had hy in den loop der tijden by de bemachtiging van dat linnen goed voor zyne mannely'k en vrouwelijke medeleden met de eigenaardige vooroprdeelen te kampen van de bewoners dier streken, welke door hem en de zynen be-' zocht werden, vooroordeelen die van vader op zoon of dochter waren overgegaan. Die vooroordeelen maanden namelijk genoemde bewoners tot voorzichtigheid aan, en daarom riepen de onderen den jongeren, by het betreden der Scherzersche komedianten van hun grondgebied, toe: Kinderen haal de wasch in huis, daar komen de komedianten..." Deze alomverbreide waarschuwing, die alleen voor rekening van Scherzer en van zelfsprekend niet op die van z'n medeleden kwam, beleedigde echter geenszins den direc teur. Ik ben kunstenaar," zei hjj, en dies zyn myne praestatie's aan het oordeel van het publiek onderworpen," en verder: wat willende menschen toch van my en Eleonore? De heilige Chrispy'n nam leer voor de armen, om hen van schoeisel te voorzien. Mijne armen zyn de leden van m'n troep, voor wiens watch ik zorg, omdat ik van goede zeden en zindelijkheid by'mijne onderneming hond." Zoo noemde men Scherzer de Heilige Theater-Chrispyn." Hjj lette er verder dan ook werkelijk streng op, dat de dames van z'n troep slechts in gezelschap van hem en z'n vrouw in koffiehuis of eldera kennis maakten met ongetrouwde heeren, en niet eerder verdere aanknoopingspunten zochten,alvorens zy°by de directie een dozijn atalleeplaatsen van 'n thaler hadden gekocht. Want," zei Scherzer, slechts zulke lui bewyzen door de daad, dat zy de kunst hoogachten en ook de noodige Mammon bezitten, om wat thalers op Melpomene's schaal te kunnen leggen." Scherzer waa 'n genie. Voor dezen man be stond eenvoudig gén situatie, die hem on gerust kon maken, en waar hij bovendien dan nog geen profijt uit te slaan wist. Als gesjeesd student in de godgeleerdheid leerde hy al jong Eleonore Groszmann, kennen 'n nicht van den bekenden acteur GroBimaun, die de eerste heldinnen-rollen speelde by de troep van Hellmut, waar Scherzer toen als maiquégeëngageerd was. Toen die troep opdoekte, stond het jonge paar zonder middel van bestaan in de wei. Men beraadslaagde De werkloosheid duurde hem te lang," zei hy in den toon en den stijl van Frans Moor. De schonwburgdirectie's beweren dat het hoe langer hoe erger wordt. Dan weg van de planken, en het burgerlijke leven in! Maar wat daar te beginnen l Ik heb weinig geleerd, en alles vergeten; om bankier te worden is het gereedschap te duur, en als wynrehiger zon ik zelf de monsters uit drinken Naar Amerika? Daar moet gewerkt worden! Nee, schouwburgdirec teur l Zelf directeur worden I En gy geliefde Eleonore, gij snit mét mij de beste rollen spelen l Al zyn de entrée's laag, het huis wat leeg, al maken de menschen van de troep ook scheele oogen van de honger, als de uil in de Freischütz" de directeur heeft altjjd wel 'wat. Komedie spelen we en partage"! Ieder z'n deel. Ik n vierde, gij een vierde, o Eleonore, n vierde voor de garderobe, de schouwburg, 't vuur en licht, en dan kan er van 't laatste vierdepart ook nog wel 'n beetje af! Het gaat, het zal gaan, het moet gaan! En als er niets helpt, zelfs de grootsche titel van m'n stukken niet, dan staan my nog twee dingen ten dienste: Krediet en Leenenl En, Eleonore, mochten des ondanks de deurwaarders komen, om zich aan my'n arbeid te vergrijpen, dan vin den zij nieta, want dan vermaak ik allea met n penneatreek aan jou! Trinmph! Eureka l Het plan is klaar en de spoor ry'dt gauw en vér weg, als 't moet! Zoo werd Bndolf Scherzer, directeur van 'n geielschap in plaatsen van tot en Met 800 inwoners, in welks gezelschap eenige later zeer beroemde en bekend geworden topneelapelera zooals de komische acteurs Weydinger, Garl Geratel, de Weensche tooneelspeler Bittner, de schrijver van vele kluchten E. Bethmann, de tooneelspeelster Angnste Henner en vele anderen hun loopbaan begonnen. Zooals zoovaak, gebeurde het dat de collega's van Scherzer op 'n dag grooten honger had den, en daar het hun streng verboden was te trachten bij de inwoners van het gehucht wat los te krijgen, zoo deed Seherzer het zelf, en met groot talent. Dit geschiedde als volgt: Het was op 'n schoonen achtermiddag, dat de tooneelapelera met hunne repetitie klaar waren, en Scherzer, hoogelyk ont roerd door de vlijt zijner spelers, tot de arme lieden, die al lang niets gehad hadden, sprak: Waarde vrienden! Na de heden weer opnieuw overwonnen moeilijkheden van ons bestaan, sta ik n toe, den avond op opwekkende en verkwikkende wy ze door te brengen; ge kunt met n allen naar den herbergier Peter gaan, hier in de buurt en voor ieder van n een groote eierkoek laten bestellen, voor my'n rekening!" Deze woorden en het onver wachte vooruitzicht op wat warms, werden door het gezelschap luide toegejuicht en men meldde zich onmiddellijk in corpore by den genoemden herbergier Peter aan. Toen het gezelschap met groote eetlust, de zoozeer begeerde eierkoeken verorberde, verscheen Scherzer, nam deel aan 't maal en liet nog bovendien verschillende andere gerechten en twee bowl punch aanrukken, om het reusachtige souper goed te doen besluiten. Men verteerde de eierkoeken, het vleesch en de punch en keerde met goeden moed terug, terwijl men den directeur en den kredietgevenden herbergier 'n loflied zong. Doch de zoo innig-ware woorden: Das Leben ist der Güter höchstes nicht DerUebel giösztes aber Bind die Schulden, gingen spoedig in vervulling. Den volgenden dag al kwam de vrouw van den herbergier Peter, om zich de kosten van het eet- en drinkgelag aan de kas te doen uitbetalen. Eleonore Scherzer die echter voor den aanvang van de voorstelling aan de kas zat, om daarna de eerste jonge vrouwenrol te spelen, accep teerde de rekening niet. De vrouw van den herbergier kwam echter terug en wel by de volgende voorstelling. Ze werd echter weer teruggestuurd zonder duiten. By de derde voorstelling echter, er ging Heiratsantrag anf Helgoland" na 't souper, waar in het stuk de bootsman Jack Trolle de grog klaar maakt en de oude Peter Pump tot z'n zoon Hannes zegt: Wel zoon Hannes, wil je niet meedrinken," waarop Hannes antwoordt: Zeker, vader Peter Pump" trad plotseling, de herbergier Peter, die dit voor een persoonlijke beleediging opnam, met 'n groot keukenmes hettooneel pp en riep: Wat, Peter Pump!... Ik «al jullie leeren pnmpen (poffen). Eerst betalen wat je laatst gehad heb, de eierkoeken en de rest, voor je nieuwe pnnchgrog kry'gt!" en drong daarop zoo geweldig op de spelers in, dat die zich zoo snel mogelijk terugtrok ken. De woedende waard liep ze tot in de kleedkamer na, waar iedereen zich door het raam heen redde, Alleen Scherzer hield moedig stand, pakte den kerel by de hand, en trok den verdwaasden man op het tooneel, boog, en sprak: Ik dank het publiek voor den byval, die het zooeven den heer Peter waardig keurde. Het was' natuurlijk zy'n debuut op de planken als tooneelspeler. Wees zoo vriendelijk door applaus te ver klaren, dat hy zyne rol goed heeft gespeeld, dan zal hy morgen en verder alle dagen als woedende waard Peter Pump optreden." Het publiek lachte en applandisseerdef. Dan wendde Scherzer zich tot den ver bluf t-ataanden waard, en zei: Meneer Peter Pomp, ik feliciteer u. jOok de meeste aanwezigen zullen zeker vandaag na de voorstelling n in uw logement persoonlijk, onder een glas punch, die by n zoo goed is, willen gelukwenschen." De waard stond dermate geslagen, dat hy geen woord tot antwoord vond. Zy'n her berg werd na de voorstelling in den schouw burg en van dezen dag af werkelijk veel drukker H>exocht. Iedereen wilde den man zien, die zoo misleidend goed den woedenden waard gespeeld had. Ook aan den schouwburg zelf, kende Scherzer'a talent geen hinderpalen. Hy had bijvoorbeeld eens op 'n avond de twee kluchten De biecht" en De vriend in nood" aangekondigd. Onder de voorstelling van 't eerste stuk wordt Scherzer gewaar, dat zy'n komische rol, Weidinger, er van door is, en de opvoering van het tweede stuk daardoor onmogelijk wordt. Scherser kondigde dit het publiek op z'n gewone origineele wy'ze aan, en besloot met de woorden: Zonder dien spitsboef Weidinger, kan ik De vriend in nood" niet geven; maar dat hindert niets. Ik zal namelijk direct nu De biecht" nóg; eens op laten voeren; dat is 'n hél mooi stukje!" En De biecht" ging dien avond twee maal voor hetzelfde publiek. Scherzer was de uitvinder van de of's", oftewel van de aanplakbiljetten met roem ruchte titels. Zonder of" kondigde Scherzer geen stuk aan. Myn publiek wil 's morgens op de affiche zien. wat-ie 's avonds voer z'n kleine geld krygt." Scherzer voerde ook Maria Stuart" op. Het affiche luidde: Heden wordt opgevoerd MABIA 8TÜABT OP DE VBO UW MET HET DUBBELE H ABT. Tooneelspel in drie bedrijven van den vorstelijken hofdichter Friedrich Schiller, bewerkt door Budolf en Eleonore Scherzer. Alle spelers verschijnen in ry'ke kostuums. leafdeeling: De geheime minnaar; 2e af i.: De booze zuster of de wreekater van ver raden liefde; 3a afd.: Ze wordt onthoofd of: My is de wrake, sprak de Heer. UU dit aanplakbiljet blykt, dat de be werking door Scherzer van Maria Stuart", of de vrouw met het dubbele hart, slechts drie bedrijven had, wat begrijpelijk wordt, als men weet, dat Scherzer het stuk met drie heeren, 2 figuranten, 2 dames, met z'n vrouw en z'n 13-jarige doehter, die de Elizabeth vertolkte, speelde. Maar alle spelers verschenen in ryke kostuums, die Eleonore Scherzer, zelf maakte, en in het door de directie geleverde linnengoed. Scherzer zag er verder absoluut niets in, om Schiller en Goethe of Lessing tot klnchtspelschryvers te maken, of 'n stuk van K tzebue onder den titel: Schandaal en liefde aan 't hof, of de vergiftigde dochter van den muzikant en de majoor in duizend vreezen" van den vorstelijken hofdichter Friedrich Schiller op te voeren. Eens maakte hy Grillparzer tot gelegenheidsdichter. Het was op St. Anna, welk feest men op vele plaatsen tot 'n halven Zondag maakte. Scherzer won 'n stuk met betrekking daarop vertoonen en liet dien dag, op z'n aanplakbiljet zetten: Voor het St. Annafeest; ter eere van alle Anna's DIE ANNENFBAU. Treurspel van Frans Grillparzer... Maakte 'n stuk, dat in Beriya, Weenen of Dresden gegaan was, veel opgang, dan lijfde hy het terstond by z'n speelplan in, d.w.z. hy gebruikte met succes de titel voor zijn repertoire. Zoo werd Victor Huga's Belisar" onder den volgenden titel opgevoerd: Heden wordt opgevoerd met Janitscharen, een tooneelstnk van Gotthold Ephraim Les sing («een Israëliet, zooals ik mij veroorloof, met respect voor alle heeren Joden, op te merken) Belisar", als overwinnende held, echtgenoot, vermeend hoog verrader, bedelaar en geblinddoekte grysaard, of Het uit de Afrikaansche Staten overwinnend terug keerend Bomeinenheir I" Daarop volgden de meest gefingeerde namen der spelenden. Dan kwam op het affiche het volgende naachiift: de heer Gotthold Ephraim Les sing heeft in z'n roerend tooneelstnk: Belisar zonder het oordeel te willen kwetsen van da hoogvereerde bestnurderen, de hooge gees telijkheid en de beschaafde bewoners van deze gemeente en allen die dit grooteche Drama heden zien, zullen dat gaarne mede met Scherzer instemmen Lessing heeft, zeg ik, in dit stuk zichself overtroffen; met Belisar zy'n Nathan der Jude, Klooiterbreeder en Sultan of het duistere geheim van de drie merkwaardige ringen, een stuk dat ik den geëerden bewoners weldra hoop te laten zien, vér overvleugeld; want wiens tranen in Belisar niet voortdurend vloeien, kan niet weenen, wiens hart niet by het verschrikke lijke lot van Belisar en zy'n onschuldige maagdelijke vrouw niet bang slaat, héft geen hart. Ik zelf zal Belisar, mijne vrouw Eleonore Scherzer, de zwaar-beproefde echtgenoote van Balisar spelen. Ik heb moeite noch kos ten gespaard, om dit heldenwerk van den grooten Lessing met het schitterende tableau in het derde bedrijf: Belisar wordt voor de oogen van het hooggeëerde publiek by bengaalsch vuur de oogen uitgestoken" op te voeren en hoop derhalve op 'n talrijk gehooi." Het stuk Donau Weibchen" van Menzel Muller werd in 'n gehucht by Halle aan de Saaie gelocaliseerd door de titel: Het Donanvrouwtje of de Saalenymph" Menschenhaat en berouw" van Kotzebne werd door Scherzer op de volgende wijze aangekondigd: Menschenhaat en Berouw" of Het gemar telde gefolterde vrouwenhart in de hoogste nood en gevaar". Een hier nog niet gezien treurspel van den helaas allergemeenat ver moordde Kotzebne, (ongelukkigerwijs), het zelve wordt in zes bedrijven opgevoerd, mitsgaders 'n Proloog, welke de pas geën gageerde jeune premier, die door z'n schoon uiterlijk en heerlijke standen overal furore maakt, aan 't eind afzonderlijk als Epiloog zal honden. Naschrift: Vele schulden brengen ons der mate, hoewel op aangename wy'ze voor onze achnldeischers, in het nauw, dat we niet verder kunnen reizen. Ik speel den grijsaard, Eleonore de Enlalia; laat ons derhalve niet ondergaan. Menschenhaat kennen de bewo ners van deze gemeente niet, nog minder dan wy' berouw, dat we ons in deze plaats vergistten. We verzochten daarom om veel toeloop; iets anders blijft ons niet over." Een meesterstuk van kunst leverde hy eens volkomen, toen een ongenoode gast het ry'k betrad; décholera! Alle schouwburgen werden door gebrek aan publiek gesloten. Scherzer verloor zyne tegenwoordigheid van geest niet. Hy troostte zyne genooten en dacht over hulp na. Daar kwam hy de dokter van de plaats tegen, een zeer joviale man en 'n groot theater vriend. Waerom zoo treurig en neergeslagen T" vroeg de dokter. Ik kan me wel 'n kogel door den kop jagen; my'n heele gezelschap lydt gebrek en er is geen hoop op eenige beterschap!" Daar is niets tegen te doen. Iedereen sluit de cholera buitenshuis. Noch gy, noch uw gezelschap kan hier geholpen worden! U kunt het, als n wilt! Graag, maar hoe? Scherser noemde het middel, hoe 'n theater directeur, zelfs by de heerschende cholera voor a'n medespelers te zorgen heeft. ' De dokter lachte, en drukte Scherzer de hand. Den volgenden dag bevatte de courant van het gehucht een door den plaatselyken ge neesheer zélf geschreven artikel, hoe de be volking zich tijdens de cholera-epidemie te gedragen had. Aan 't slot stond: men zoeke opwinding, toorn, zoowel als treurigheid en gedrnktheid te vermijden; beter doet men, vrooly'k te zy'n, waardoor lachlust opgewekt wordt, waartoe vooral de schouwburg door het opvoeren van blijspelen krachtig kan meewerken." Het artikel verwekte in de geheele plaats groote beroering, en den volgenden morgen kon men de volgende advertentie lezen: De heer theater-directeur Schener wordt dringend verzocht goede blijspelen op te voeren." Drie regels daaronder stond: Voor de welvaart van het gezamenlijk publiek van deze stad, zal de heer Bcherzer zich bijzonder verdienstelijk maken, als hy voortaan niets dan kluchten zon willen op voeren. B. B." Alle goeie dingen bestaan in drieën, dus las men verder: Op algemeen dringend verzoek: Bochua Pumpernickel"«f: Gy zult en moet lachen l" 'a Avonds werden de schonwburgdenren belegerd. Geen plaats in de zaal bleef leeg, iedereen wilde zich voor de cholera vrijwaren. Zoo {ing het vier weken lang, en gelachen dat ar werd, omdat de dokters het aanbevolen hadden, gelachen, dat het heele parterre een witte tand scheen te wezen, en de galerij n lachspier tot in den engelenbak toe, scheen te zijn. Wie het hardste lachtte waa echter Schereer, die nu echter den kassier en den fijnen man uithing. Toen hy den dokter weer tegenkwam, riep hij verheugd: Dokter, je bent 'n man om te zoenen l Van n kan gezegd worden : Eindelijk heeft hy 't toch eens goed gedaan! A's n tooneelspeler waart, zou ik uit dankbaarheid een benefiet voor n geven, en het stuk kiezen: De wonderdokter of Ter eere van den dokter!" Scherzer stierf in een ziekenhuis als 'n arme duivel. Zy'n getrouwe Eleonore had steeds voor de medewerkers gekookt, de kostumes gemaakt, zoo helder mogelijk voor het linnengoed gezorgd, nog zoo oud als ze was op de planken de jonge vrouwenrollen gespeeld, omdat haar dochter, 'n ondankbaar kind, er met den jeune premier vandoor was gegaan, een verdriet, dat de oude vrouw niet lang overleefde. Veel droeg tot haar ziekte by, dat de medespelers te veel eischen gingen stellen:... ze wilden lederen dag hun genoegen eten en... goed gemangeld linnen goed bobben! Tegen dergelijke aanmatigingen der tooneelspelers kon de directie van Scher zer niet op, en dus ging zy ten gronde. Maar dat is zeker, Rudolf Scherzer heeft een eerste plaats in de geschiedenis der rei zende schouwburgtroepen in Duitschland ingenomen. Lenteionen, Dat won ik ook wel, kleine mnscchen, Zoo in de pereboomen tnsschen Een wolk van bloesems, uren lang Te liggen dart'len, flirten, stoeien Met wijfjes, die van liefde gloeien, By minnespel en minne tang. Maar ach, een mensch mag zóniet vry'en. Die meet gekleed-zyn en daarbij 'n Gezicht aannemen van fatsoen. Politie zon hem annexeeren, 't Gevangenhok hem mores leeren, Die 't waagde mus ob j es na te doen. Daarom, ik, stil, ga naar Katryntje. Ik zeg: Ajo, myn Zonneschy'ntje, Zat n eens deftig naast me neer." Zy stopt een kous en ik een pijpje. En in alle eer en deugd, be-gryp-je Praten wy over 't mooie weer. PEEBKE DEN BELG. Mui ra Tijdschriften. Vegetarische Bode, No. 5: Onze toongevende medici over het vegetarisme, III. f Dr. G. Lnchtmans. Dr. Georges Petit, Over de matigheid. Overzicht der Tijdschriften. enz. Het Theotophisch Pad, No. 10: Katherine Tingley, De afschaffing der doodstraf. H. T. Edge, Influenza en Ojone. H. Wicander, Eenige indrukken, ontvangen by een bezoek aan Point Lorna.?enz. Weekblad voor Indië, No. 52: Logos, Haldane's Duitsche reis en Chnrchill's veelbe sproken rede. C. B., De Wadoek Pridjetan". Een belangrijk waterstaatswerk inde Solo-Vallei. H. v. d. Mey', Vrouwenkelangen. Vrouwelijke en mannelijke werk kracht. enz. De Indische Kroniek, No. 4: K., Rassen haat en rasmiskenning. J. F. H. A. Later, Het gebruik van den grond in de Vorstenlanden. H. Steengracht, Nieuws wy'sheid, oude kennis (vervolg). C. D?De herleving van de Napoleonvereering. enz. Morks' Magazijn, Mei '12: Albert Meilink, DePinksterkioon,eenOvery'selscheachets,I J. Ph. van Goethem, Verzen. H, J. K., Uit de Geschiedenis van het Hemeleche By'k, IE. G. J. Blees Kzn., Het Garda-Meer, II, enz. De Levende Natuur, afl. II: A. B. Wigman, Over de Nachtzwaluw. W. C. van Henrn, Oost en West. D. J. v. d. Ven, Bescherm de mooie wilde planten. Van Zoelen, Een electrisch verwarmd aquarium. P. Hannik, Antonie van Leenwenhoek, enz. De Revue der uitvindingen en ontdekkingen, No. l: Boald Amnndsen. De oorsprong van de zeldzame aarden. De tegenwoor dige stand van de draadlooze telegraphie. De zoeker, het waterpas en de afstands meter. Een drijvende reuzenkraan. Papier van maïsstengels. Avia, No. l: P. K., Jules Védrines. Ballonvaart om den prije. Marius Dubonnet. Harriet Qaimbey over het kanaal. enz. De aarde en haar volken, No. 24: H. B. Roelfsema, Van Fjslden en Fjorden. Onbekende meren in B 3 ven-I talie. Orga nisatie voor de inzameling van pelswerk in Canada. enz. Holland Express, No. 7: De onheilen ter zee. Umbrië, het land van een Heilige. Naar Folkestone en Canterbury. enz. Den Guldtn Winckel, No. 15: Dr. A. 8. Kok, mr. Rhijnvis Feitb. Gar. van Eckeren, Kantteekeningen bjj de Literatuur van den Dag (Querido's Jordaan). D. Fuldauer, Zuid-Afrikaansche geschriften, enz. De Witte Mier. Een klein maandschrift; voor de vrienden van het boek, onder leiding van J. Greshoff. Abonnementsprijs voor Nederl. ?1.50, buitenland ?2.60 per jaar. Uitgegeven te Apeldoorn, by Dixon's Boekhandel. Inhoud van No. I: Inleiding. A. van Doorn, Auteurs en Boekkunst. Ch. Dixon, De Gulden Snede. Mr. J. F. van Boyen, De Typografie ala Kijksdrukwerk. Fr. A. Beunke, GoetheBriefwisseling. Aty Brnnt, Kind, Kunst, School. Langs de paden van de Mier. Aanteekeningen. De Schijnwerper. Orgaan van de Nederl. Tooneelkunatenaars-Vereeniginsr, Commissie van Bedactie: C. Hissink, mr. Jnl. Keizer en H. K. Teune. Redactie adres: Prinsengr. 685, Amsterdam. Abonnementsprijs f2.50 f r. p. p. by' vooruitbetaling. Inhoud van No. 4: Adresverandering. Nederlandsche Tooneelkunstenaars-Vereeniginp. Johan Brandenburg Jr., De Maatschappelijke positie van den Tooneel speler, II. Nestor, Kroniek. C. H., Proloog. J. K., Theater-Cauties. J. K., Van Ginds en Hier. Schoonheid en opvoeding, No. 3: Mevr. A. v. d. Willigen, Tucht en Schoonheid II. H. A. H., Ean nieuw schoolgebouw. P. J. A. M. H., Kinematografiache voorstelling ter verduidelijking der meetkunde. enz. Levenskracht, No. 5: M. Ehrbecker Jr., Heeft de Bein-Levenbeweging voor een ver beterde hnwelikswetgeving te ijveren, en welke beginselen moeten daarby leiden? Het karakter van ons blad. Geslachts leven en voedingsvraagatuk. eni. P. C. BOÜTBNS, Carmina, 196 pag. Amster dam, P. N. v. Kampen & Zn. INA BOUDIEB-BAKKEB, Bloesem, 208 pag. Amsterdam, P. N. v. Kampen & Zn. G. F. HASPELS, De Stad aan het Veer, 210 pa». Amsterdam, P. N. v. Kampen & Zn. P. LOUIS COLOMA S.J., Boy. Boman uit het hedendaagsche leven der Hpaaneche groote wereld, 382 pag. Prijs ing. ?1.90. Isographia (systeem W. VAN MEDKS). Om slag la. Bsproducties naar: VINCENT VAN GOGH, Kleine Pastorietuin. WILLEM MARI», Eendjes. BBMBBANDT, Faust. ALBKECHT BÜBEB, Heilige Maagd. Van deze uitgave verschijnen jaarlijks 2 portefeuille?, elk metéiso's. Prys per jaar ?15. Amsterdam, My. v. Goede en Goedk. Lectuur. WWXA. 9e Jaargang. 23 Mei 1912. Bedacteur: J. DE HAAS, Graaf Floriaatraat 15', Amsterdam. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende aan bovenstaand adres te richten. ONZE CURSUS. Wederom een Coup de Turc". Daar deze alag zoo moeilyk in de party te zien ia, kan men niet genoeg aandacht daaraan wijden. Zeer zeldzaam komt deze alag in de party voor. Het ia natuurlijk moeilijk de oorzaak hiervan aan te geven; deze kan evengoed liggen in de moeilijkheid om op zulk een alag te spelen, als in het feit, dat hy den spelers ontgaat. Wellicht is het voor de jongeren weggelegd dezen slag meer toe te passen. Neemt in ieder geval zooveel aaogelyk notitie van dezen geestigen alag. Stand. Zwart 6 schijven op 3, 5, 7, 17, 28 en 37. Wit 6 schijven op 13, 20, 24, 29, 34, 47 (Zie diagram.) Een gewone stand, waarin geen sprake is van voordeel voor wit of zwart. Wit kan door 20-14, 13-9, 9-4 naar dam gaan; zwart door 28-32, 32-38, enz. Nemen wy aan dat zwart de gevaren van den Coup de Turc" niet kent en 22-28 als laatsten zet speelde; de winst voor wit! 22-27 gaf zwart remise. Ik ben er vry' zeker van, dat gy de winst niet onmiddellijk ziet. Zy is fraai en eenigsiina ingewikkeld. Hier volgt zy: Wit. Zwart. 1. 47-42 37:48 2. 29-23! de fraaie zet. 2. 48:29 Zwart moet de meeste schijven slaan. Dat zyn er 4, over 34, 20, 13, 23 op 29. Een leuke slag van den zwarten dam. 3. 24;2. Gewonnen daar geen der zwarte schijven over de lyn kan. Een fraaie slag niet waar? Nu weer een vraagstnkje samengesteld door Lncaa Smid te Amsterdam. 'Eén onzer jongste oplossers. Al zyn er wat veel schyven, toch is de stand wel aardig en de oplossing leuk. Als eersteling van ons jongste vriendje verdiensteiyk werk, dat een belofte voor de toekomst aflegt. Stand. Zwart 12 schyven op l, 6, 8, 9, 12, 15, 16, 18, 22, 23, 27, 28. Wit 11 schyven op 25, 26, 30, 35, 36, 37, 39, 41, 42, 43, en-46. Wit speelt en wint. OPLOSSING VAN HET VBAAGSTUKJE: Stand. Zwart 6 schyven op: 2, 4, 19, 24, 28, 30. Wit 6 schyven op 13, 37, 40, 42, 43, 49. Wit. Zwart. 1. 40-34 30:48 2. 37-32 48:9 moet 2 schyven slaan. 3. 32:3 gewonnen. Goede oplossingen van: M. C. M. Smid, Lncas Smid, te Amsterdam; Frits Spoor, J. P. Maznre, te Rotterdam; Ferd. Magedelyne, te Boermand; J. W. Radersma, te Amers foort. COBBESPONDENTIE. L. S., te A. Van harte beterschap hoor! Het doet my genoegen dat ge desondanks toch een oplossing inzondt. OPLOSSING VAN HET VBAAGSTUK. Wit lokt den foutzet uit. Auteur G. MANTEL JR., te Hengelo (O). Stand. Zwart 10 schy'ven op 2, 7, 9, 17, 18, 19, 22 23 24 29 Wit' 10 schyven op 27, 31, 35, 37, 38, 39, 44, 47, 48, 49. Wit. Zwart. 1. 37-32 Verlokt tot 22-28. 1. 22-28 ? loopt in de val. 2. 38-33 28:26 3. 27-22 18:27 Op 29:38 wit 22:4. Op 17:28 wit 33:4. Deze verwikkelingen zijn heel mooi. 4. 48-43 29:38 5. 43:1 Een hoogst belangwekkende studie. Goed opgelost door M. Lenstra te Koog a/d. Zaan. VAN ALLES WAT. uit de verzameling van wijlen E. Leclercq. E. Laclercq was een bekende Fransche meester-dammer. ZWABT. WIT. Stand. Zwart een schijf op 22 en een dam op 50. Wit een schijf op 29 en 2 dammen op l en 14. Wit, aan den zet, speelt en wint ep een heel leuke manier. Wit. Zwart. 1. 1-6! 50-45 Op 22-27 wint wit door 14-28. Op 22-28, wit 14:46, Zwart 50-45, wit 6-1. 2. 6:28 45:5 p 45:10, wit 28:5. Op 45:46, wit 14-5 en wint. Eenvoudig maar mooi l