De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1912 2 juni pagina 11

2 juni 1912 – pagina 11

Dit is een ingescande tekst.

No. 1823 DEA M STERDAM M ER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. 11 alleen door de Insiders" worden beoordeeld, aangezien daaromtrent speciaal nimmer iets wordt gepubliceerd. Einde December 1911 was de koers van deze aandeelen 466 pCt., Maandag 13 dezer werden se van 696 tot 735 en den volgenden dag tot 826 pGt. opgerot. Dit vond de staatscommissaris blijkbaar te kras, waarom hy zy'n waarschuwende stem liet hooren. Den volgenden dag ging de koers 75 pCt. terug. Deze buitengewone koersschommelingen sQn wel abnormaal, maar de mogelijkheid bestaat, dat de verkoop van die patenten, vooral naar Amerika, zóreusachtige winsten oplevert, dat het vooruitzicht op kostelooze uitreiking van nieuwe aandeelen aan de oude aandeelhouders, of belangrijke nitkeeringen van anderen aard een zoo buitengewoon groete koersverheffing kan wettigen. Maar de directie verstrekt hieromtrent geenerlei inlichting en blijft a wij gen als een mof. Zelfs vond ze in de geruchten, die daarop zinspeelden en die de wilde koeresprongen moesten verklaren, geen aanleiding om het publiek te waarschuwen en bleef ie het stilzwijgen bewaren. Maar uit de bewoordingen, in welke de offieieele waarschuwing van den staatscommissaria is vervat, blijkt duidelijk, dat niet een bepaald fonds, doch de omstandigheden in het algemeen, welke in den laatsten ty'd aan. de beurs te Berlyn overheerschend zijn, de aanleiding tot dit buitengewoon optreden zjjnerzjjds zijn geweest. De wilde hausse, het toenemen der speculatie en de vrees voor de ? ernstige gevolgen van een eren groote inzakking der koersen heeft blijkbaar by dezen ambtenaar onrust en bezorgdheid doen ontstaan. In zyn schreven aan het beursbestnnr wordt daarvan duidelijk gewag gemaakt. Blijkbaar", wordt daarin gezegd, is 't het publiek, dat door zijn kooporders de buiten gewone koersrijzingen der laatste dagen heef t veroorzaakt. De vreea bestaat, dat een terug gang niet kan uitblijven, die hoe meer de buitensporigheden zich opeenhoopen, te sneller en onverwacht moet komen en dan in breede kringen zware verliezen zal veroorzaken. Bank-instellingen en bankiers ontveinzen zich den ernst van den toestand niet en trachten door waarschuwingen en kredietbeperkingen de clientèle tot matiging te bewegen. Een afdoend gevolg daarvan is echter tot heden niet te bespeuren. Ik moet erkennen, dat aan het beurstestuur nagenoeg geen middelen ter beschik king staan om deze misstanden te onder drukken. Onder de bestaande omstandigheden acht ik het echter mijn plicht, maatregelen ter overweging voor te stellen, die althans tot een beperking zonden kunnen leiden. Ik behoud mij voor, mondeling nadere voorstellen te doen en verzoek u derhalve deze aangelegenheid op de agenda van de eerstvolgende vergadering van het benrsbeslunr te plaatsen." Welke buitengewone koersschommeiingen een aantal industrieel e waarden sedert het vorige jaar aan de beurs te Berlijn hebben ondergaan, kan uit de volgende opgave blaken: "" "* Aandeelen. Koersen 14 Mei in 1911. 1913. Diskonto-GesellHchaft 109.40 182.25 186.25 Hoesch 289.?350.?336.75 Hohenlohe Werke 194.75 219.?189.30 Rhein-NaasauBergwerk 305.?359.50 317.50 DasseldorferEisenb.bed. 237.?284.?249. J. D. Kledel 214.?376.?460. Vogtl. Machinenfabrik 369.?492.?826. Akknmnlatorenfabrik 210.?335.?635. Höchster Farbwerke 509.75 563.?640. Bremer Wollkammerei 194.?305.?270. Patzenhofer Brauerei 233.50 270.?339.50 Hansa" 164.70 216.?259.75 De Vogtlandische Machinenfabrik" is dus de matador. Maar er zqn nog meer induBtrieele soorten, waarbij een dergelijk wild verloop heeft plaats gehad, nl. de aandeelen der Akkumulatoren-fabrik" te Berlin-Hagen. Dit fonds, vroeger een der rustigste waarden, bewoog zich langen tijd op een koerspeil van ongeveer 200 pCt. Einde 1911 echter gingen deze aandeelen tot 330 pCt. opwaarts en in dit jaar liep de koers tot circa 500 pCt. op, om 14 dezer tot 535 pCt. te worden opgedreven en enkele dagen later tot 522 pCt. teruggegaan. Het dividend over het laatste bedrij f j aar was 25 pCt, of 10 pCt. hooger dan het jaar te voren, doch bij zulk een koersstand is het rente-genot nog geen 6 pCt. Een derde fond?, waarvan de speculatie zich heeft meester gemaakt, zy'n de aandee len der Höchster Farbwerke", die op 13 en 14 dezer tot 600 a 625 en verder tot 640 pCt. werden opgedreven, niettegenstaande het dividend 30 pCt. en het rente-genot dus eveneens nog geen 5 pCt. bedraagt. De staatscommissaris had dus wel reden om te waarschuwen. Maar, of 't zal helpen 1 ? 31/5?'12. V. D. Americana. En komt je dat soms ongelooflijk voor, Omdat je 't niet vond in je boeken, Dan moet je, daar is het Amerika voor, Dat zelfs maar eens onderzoeken." Wanneer ik in Nederlandsche dagbladen lees, stuit ik menigmaal op canards" omtrent dit land. En waarom moet dit zoo wezen, want hier is de waarheid erger dan verdichting! Eenige weken geleden las ik in dit Week blad hoe er een paar in der haast werd getrouwd. De trein stond op vertrek, de portieren waren gesloten, de conducteur blies z'n fluitje, de bel luidde, enz." Allemaal uit Allegra's lieven duim. 't Is zonde, dat ik het zeg. Er worden hier geen portieren gesloten, except de deur waardoor men van het platform in de coupékomt. Er is geen bel om te luiden en conducteurs honden er geen fluitjes op na. En dat een verliefd paar, willende trouwen, met den trein mee loopt om van den vertrekkenden dominéuit het raampje te vernemen: jelui bent nu man en vrouw," is ook zoo iets van vaderlandsche fantaisiel Laat my uit eigen ervaring het een en ander vertellen over dit wonderland der Vereenigde Staten. Men hoort veel omtrent beschavende manieren in Amerika, en ieder Amerikaan, die genoeg geld heef t gemaakt (made money) is prijzenswaardig verlangend nu ook manie ren te verkrijgen, en hij gaat er op uit, op 'dezelfde manier, waarop fhjj geld ging verdienen: d. w. z. zooveel mogelijk in den kortst mogelyken tijd. HQ behandelt het als ware het een produkt aan de markt, iets dat voor geld kan gekocht worden, of spoedig verkregen met een klein beetje goeden wiL Natuurlijk dat het hem ontsnapt. Het verschil tusschen zoogenaamde Ameri. kaansche goede manieren en waarachtige beschaving komt overeen met het verschil tnBBchen 'n geverfde plank met vernis er over en een stuk o«d mahoniehout, 't welk by jaren gebruik met zorg is gepolijst tot het een bijna onverdelgbaren glans krijgt. De Amerikanen zijn voor het meerendeel erg oppervlakkig, ruw, blnfferig en vooral eigenwyg. Zeg hem eens, dat Amsterdam de hoofdstad is van Holland, en onmiddelyk verneemt ge, dat gij er niemendal van weet: den Haag is de hoofdstad; 't is hem zoo op school geleerd en hy toont n den Atlas waarin 't trouwens met groote letters ge drukt staat. Vernand van Melboutne bezocht de NorthWestern University in Chicago en op de vraag waar hy vandaan kwam antwoordende: Australië, vroegen hem de studenten of dat dicht by Dnitschland lag. Niettegenstaande den immensen bluf is het onderwijs op bijna alle scholen halfbakken. En de resultaten van dat onderwijs blijven natuurlijk niet uit Luister maar l Een Hol lander wenschte genaturaliseerd te worden en kwam voor den rechter. Hem werden naam, ouderdom, beroep, geboorteplaats en tegenwoordig vaderland gevraagd. De man antwoordde dat hu Nederlander was, geboren in Rotterdam, waarop de rechter hem ver zocht af te zweren alle banden als onder daan van ... den keizer van Bnitschland. Een ander rechter werd door een beschul digde voor 'n leugenaar uitgescholden, waarop de woedende magistraat op eenmaal de zit ting ophief, van z'n stoel opstond, z'n jas en vest uittrok en met den beschuldigde aan 't boksen ging. Na hem behoorlijk tot pulp te hebben gereduceerd, heropende hij de zitting, legde zichzelf 'n boete ep van tien dollars voor grober Unfng" en de zaak zalf werd verder behandeld. In een geval van 't voltrekken van een doodvonnis aan een dominee in den Staat Georgia, welke hemelgezant veroordeeld was voor moord, ging het er al hél vreemd toe. De vrienden en bekenden, die het lijk wenschten te zien" waren overtalryk. Op den dag der terechtstelling regende het zeer hard en om toch zooveel mogelijk, indien niet alles, van het unieke schouwspel te genieten, brachten de toeschouwers genoeg geld bijeen om het operagebouw af te huren en de voltrekking van het vonnis daar te doen plaats hebben. Zoo gezegd, zoo gedaan. De galg werd op het tooneel opgericht, de familieleden, vrien den en kennissen namen plaats in stalles, loges en parterre, en de straf werd voltrokken. Voor zulke gevoelige attenties moet men in Amerika zijn. Maar ook in 't algemeen voor moorden van minder officieel cachet, want 'n menschenleven is hier geen oortje waard. In 1911 geschiedden er in de V. St. 9000 moorden en werden slechts 103 doodvonnis sen uitgesproken. Van die 9000 hadden ± 28 per week in Chicago en voorsteden plaats. Hangt men er, dan is het meteen liefst vyf of meer op een rij. Alles gaat hier zoo ongemanierd mogelijk, ook wat het delicate ophangen betreft en zooals gezegd, de eerbied voor 'n menschen leven is zoo gering, dat het niet anders kan of de massa ongelukken met doodelyken afloop moet wel enorm zy'n. Hier is het 'n theatergebouw dat afbrandt en 6 & 700 slacht offers vergt; daar een myn, die instort en 300 tot 500 mijnwerkers levend begraaft; elders is het een spoorwegramp, die dozijnen in de eeuwigheid zendt en zoo al meer. Bjj ons gaat alles in het groot. U. 8. A. N. N. KaciiUclite. Wanneer ik eenmaal uitgestrekt Lig op myn leste sponde, Met 't witte lykkleed toegedekt En vrinden" in het ronde, Die. lummeh sullen om me staan Te zuchten, zeuren, treuren: Wat zal, nu 't met hem is gedaan, Misschien met hem gebeuren?!" Gij, vroomheids- py'pers, toe, laat al Uw kwez'laryen varen, Gy, kat-in-'t donker-knypers, 'k zal Mijn zaakjen zelf wel klaren! PEEBKE DEN BELG. liene intro Mr. J. DEBMOÜT, Singkep tin, 309 pag. Amsterdam, L. J. Veen. Mr. S. MULLER FZN., Zijdebalen. (Met platen) 31 pag. Utrecht, A. Oosthoek. Groote Godsdiensten", serie II, No. 3, JOHN M. EOBEKTSON, De Godediensten van Oud-Amerika,, 44 pag., ? 0.40. Baarn, Hollandiadrukkery. K. A. BOBBEN, Schoolhygiène. De gezond heidstoestand der onderwyzers, 78 pag. Ff ijs 25 et. Uitgegeven door het Bestuur van de Afdeeling 'sGravenhage v-an de Bond van Nederl. Onderwijzers. Verkrijgbaar aan het Bondskaatoor: Archimedesstraat 6, 's Gravenhage. RDPPIN'S Die Juden der Gegenwart" (tweede uitgave) ontleei door A. B. DAVIDS. (Over druk uit het Centraalblad voor Israëlieten in Nederland" van 19 en 29 April, 3 en 10 Mei 1912, 39 pag., ?0.40. Amsteidam, Van Creveld & Co. Dr. H. F. HELMHOLT, Wereldgeschiedenis, afl. 45, Prijs ?0.50. Amsterdam, Uitg. Mg. Vivat." Algemeen Verklarend Woordenboek, afl. 13-14. Gouda, G. B. v. Goor & Zonen. Alles electrischl Een gids voor leeken, die electriciteit willen gebruiken voor licht of kracht. Zeer vry bewerkt naar de bekroonde Dnitsche uitgave van H. ZIPP, door L. A.iS. EOSMAN, 70 pag., ? 0.25. Amsterdam, Van Mahtgem & De Does. De Bittere Pil. Honderd en veertig gege vens tot het samenstellen van een origineel feestprogramma (2e druk). Uitgegeven door het voorloopig bestuur van de vereeniging van het reclamefeest 1913, secretariaat ge vestigd: Gondsche Singel 121 B, Rotterdam. M. J. KOBSEN, Verklarend Zakwoordenboek der Nederlandsche Taal, 142 pag. Prijs ?0.35. Groningen. J. B. Wolters. VA»ROSSÜM, Practiich leerboek der Engelsche Taal. Ie Stukje, 75 pag,, ? 0.50. Groningen, J. B. Wolters. J. H. SCHOLTK. Probkme der Grimmelshausenforsehung, , 254 pag. Prijs geb. ?2.90. Groningen, J. B. Wolters. Deutsche Novellen, heransgegeben VON S. BOORSMA": EBNST vou WILDBNBRUCH, Das Orakel. PETEB ROSEOGBB, Das Hoüknechthaui. Prijs per ex. ? 0.30. Groningen, J. B. Wolters. Catalogus van eenige zeer belangrijke biblio theken, waarvan de veiling zal plaats heb ben op Dinsdag 21 Mei- tot Dinsdag 4 Juni 1912, des avonds te half 7, in het verkoop lokaal van H, G. Bom, Warmoesstraat 35. Anti-Contra," Wat heeft men toch tegen het Esperanto? 24 pag., ?0.25. Amsterdam, A. M. de Liefde. Geïllustreerde Catalogus der uitgaven van Van Holkema en Warendorf te Amsterdam. Gids voor Bloemendaal. Aangeboden door de Vereeniging Bloemendaal Vooruit.'" S acrt. Bloemend, Weg 49, Bloemendaal. 33ste Jaarverslag van het Burgerziekenhuis te Amsterdam over 1911, Verslag over het jaar 1911 van de Konink lijke Vereeniging tot opleiding voor Ambach ten en Beroepen" te Amsterdam. Achtste Jaarverslag der Nederlandsche Ver eeniging tot Bestrijding van Lupns. Gevestigd te Rotterdam, Lenvehaven W.Z. 111. Verslag over 1911 yan de Sophia-Vereeni ging tot Bescherming van Dieren te Am sterdam. Gedrukt bij C. A. Spin & Zn. te Amsterdam. Jaarverslag van den Nationalen Bond van Handels- en Kantoorbedienden Mercnrins" 1911. De reis van mijnheer Haverstok met den koffer van Verweegen en Kok. Prentjes van JACOBÜS DONCKBK. Rjjmpjes van JODOCUS LICHT. Re clameboekje van de firma VEBWEEGES & KOE: te Amsterdam. 47ste Jaarverslag v. h. Emma Kindei zieken huis te Amsterdam 1911. Jaarverslag van het Sanatorium OranjeNassan's oord" by Ranknm over het jaar 1911. iiiiimiliiiiiMiiimiiiliiiiiiiiiimiiiiiNiiiiiiiiiiimiiiiiliiiiiHiiiiiiiiiiiiiiii 9e Jaargang. 2 Juni 1912. Bedacteur: J. DE HAAS, Graaf Florisstraat 15', Amsterdam. Verzoeke alle meiedeelingen, deze rubriek betreffende aan bovenstaand adres te richten. ONZE CURSUS. Zooals wy reeds zeiden, moet men den Coup de Turc" in al zyn eigenaardigheden leeren kennen. Waren de behandelde voorbeelden een voudig van conatructie, thans volgen de meer ingewikkelden, waarvoor wij 6 schijven gaan gebruiken en waarvan sommigen met een gemaskeerden dam. Laten wij nu eens de volgende voorbeelden op het bord plaatsen: Stand. Zwart 4 schijven op 10, 12, 13, 22 en een dam op 14. Wit 6 schijven op 29, 30, 32, 38, 39, 44. (Zie diagram.) Een gewone stand en wij kunnen ons heel goed voorstellen dat zwart zijn dam van 9 op 14 speelde in de meening altijd wat te zullen kragen. Ging zwart op 20, dan wit 3227 zich hiermede van de remise ver zekerend. Had zwart op 25 gespeeld, dan zou wit hebben aangevuld met 39-34. De zet 9-14 is dus zeer begrijpelijk. Was zwart bekend met den gevaarlijken Coup de Tnrc", dan had hij dezen zet natuurlijk niet ge speeld. Nu speelt wit 32-28, zwart kan nu wel met 22, 3 schijven slaan tot 35, doch kan ook met den dam 4 schijven slaan tot 25 of 18. Dit alles geeft echter niets want meerslag gaat voor en daarom moet de zwarte dam 5 schijven slaan van 14 op 32, 49, 35, 24 op 33. Daar moet hg blijven staan want tweemaal over hetzelfde stuk gaan is niet geoorloofd, in dit geval is dit stuk schijf 38. Na den slag neemt zwart de schijven 28, 38, 44, 30 29 van het bord waarna wit met schijf 39, den dam en 3 schijven slaat tot 19, zwart 10-16, wit 19-14 en heeft gewonnen. Een leuke slag van den zwarten dam, die bijna een cirkel beschrijft. Tweede voorbeeld: Stand. Zwart 4 schijven op 6, 13, 21, 23 en een dam op 16. Wit 6 schijven op 22, 30, 33, 38, 39, 44. Een voorbeeld, dat geheel en al verschilt van het vorige. Hier is de zwarte dam ge maskeerd en vooral in dezen stand is de Coup de Turc" zeer ge vaarlijk, door de zwarte schyf die voor den dam geplaatst is, waardoor het doorzien van den Coup de Tnrc" heel moeilijk wordt. Ook hier moeten wy' even nagaan hoe de zwarte dam op 16 komt. Wij veronderstellen, dat deze op 7 stond en naar 16 ging om door 21-27, wit 22:31 winst te behalen. Maar ziet, tot verbazing van zwart speelt wit 22-17 (Wie een kuil graaft voor een ander....) zwart 21:12, wit 33-29 wederom moet de dam de meeste schijven slaan, in dit geval 4, en wel van 16 pp 49, 35, 24 op 33. Op deze ruit blijft hy staan en neemt daarna de schijven 38, 44, 30, 29, van het bord, waarop wit met schyf 39, den dam en 3 schijven slaat tot 17 en wint. Een fraaie ver wikkeling, die toch maar 2 zetten diep is. «n. Deze soort slagen zullen wel nieuw voor n zijn. VOOR HET DAMBORD" met de Haag en Battefeld. Uitgave run Goorzonen te Gouda. Dit werkje, dat zoo juist bij genoemde firma verscheen, is ongetwijfeld nuttig, voor sterken zoowel als voor zwakken. Het is beknopt en vermoeit niet met theoretische beschouwingen. Tal van standen op diagram verduidelijken met korte teelichting de behandelde stof. De beschouwingen over de hekstelling, het insluiten, aanwijzingen om daaruit te geraken, het onregelmatige spel, benevens het hoofd stuk Eindstanden" bevatten veel leerzaams. Eigenaardige slagzetten, een achttal -nooit gepubliceerde partijen benevens een twintig tal fraaie problemen completeeren het werkje. De uitgevers staken het boek i»een fraai kleedje en de prys van 90 cents kan Voor niemand een bezwaar zijn, Thans eenige voorbeelden uit dit werkje om den lezer een denkbeeld van den inhoud te geven. Het volgende voorbeeld is aan het hoofd stuk De hekstelling" ontleend en geeft een dier eigenaardige slagen, die in deze opening mogelijk zy'n. ZWART. WIT. Wit aan den zet, speelt als volgt: Wit. Zwart. 1. 33-28 24:33 moet wel, op 22:33 volgt 39:30. 2. 28:19 13:24 Als zwart 14:23, dan wit 39:19, zwart 13:24, wit 32-28, zwart 22:33 wit 38:29 en 27-21, dam op 4. 3. 39:17 12:21 4. 26:17 11:22 5. 32:28 22:33 6. 38:29, 27-21 en 31:4. Een mooie slagzet in de hekstelling". MiiiiMimiMimiMiii BOB E g, MAUTEAUX, FOUBUBEB. «Jr ZBOSIMLA. Tailleur pour Dames, VEBD. BOLSTBAAT 113, hoek Ceintuur* Inrichting volgens Wiener Systeem. BECLAME-COSTCnES Taant ? 4O.OO A B 3T H E M, schoonste gedeelte van Nederland. van het Restaurant is Saepura, F. SIMON, Directeur-Pachter. E. H. Stadhouderskade 71, Amsterdam. Telefoon 9O97. en JPMAJWOJLAs. Billijke Prijzen. Gemakkelijke Betalingsvoorwaarde. Ie KLAS FABRIKAAT 1O JAAR OARANTIE. Stemmen, ruilen en verhuren. Speciale inrichting voor reparatie. Steeds voorhanden soliede 2e Hands Instrumenten onder voile garantie. BRANDKASTEN DE HAAS ZIJN DE STERKSTE ROTTERDAMSGHE 'A. J? DE HAAS & ZOON WIJNHAVEN 63 De Linnen- en Damastweverjj ROBT. CARLIER, NUNEN (N.-B.) vervaardigt mooi tafelgoed, degelijk Linnen, Katoen enz. VOLLEDIGE UITZETTEN. STALENZENDING FRANCO. Levering aan particulieren. Agentessen gevraaed. Abonneert U op: De Vrouw en haar Huis. Prijs per jaargang (12 NOS) ? 4.5O. Proefez. gratis by de uitgevers Van Holkema & Warendorf, Amsterdam B eddenxnaga zijnen J, BAPTIST VALLEGGIA Opgericht 1851. SINGEL, 438?430?432 (b/h Koningsplein,) AMSTERDAM. Specialiteit: GegarneerdêWiegen en Kinderledikanten. WIT-GELAKTE MEUBELS. Engelsche Ledikanten met toebehooren. Geheele Meubileering van Slaapkamers. Springveeren Paardenhaar en Kapokmatrassen. CATALOGUS OP AANVRAAG. Maak uw boter zelf! Karnflesch met Handleiding. Systeem-DE COCK. Verkrijgbaar OLIESLAGERSLAAN 7, H A A R L E H. Franco per post /3.5O u«Wwdeuyt.GuWftm. \HGER\C«T HAAR Ott* EISCH OE S TUD S, B tV EE UT T.ICH AAH TOOVSIEL VOOR *M.E.mE M.^ GROOTE ORUtR HOLLANDSCHE MELK-CHOCOLADE DE BONT & LEYTBN. De eenige Hollandsche Fabriek die ZIJDEN DAMESFRANJES, ZIJDEN KWASTJES, ZIJDEN KOORDEN en alle andere soorten damesgarneering fabriceert en alleen aan wederverkoopers levert, is de EERSTE NED. ELECTR. PASSEMENTERIEN EN KUNSTZIJDE-FABRIEK. LIJ N B A A N G R ACH T 211, AMSTERDAM.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl