Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1840
DB HIKUWE EQOTPBMBHTiTTJKKEN VOOB HIT LIOER.
I. niformpet roor generaals (klein-tenne); II. Uniformpet voor Hoofd-cfficieren
(kUin-tenne); HF.TTniformpet voor subalterne officieren (klein-tenue); IV. (bovenII)
Schako roer officieren (groot-tenne); V. Wandel-ssbel voor alle wapen»; Va. Het
gevest van den wandel-sabel afionderlrjk; VI. Schako voor onderofficieren en
minderen (groot-tenue); VII. Pet voor onderofficieren (klein-tenue); Vila. Deselfde
pet van voren gezien; VIII. Schako voor onderofficieren en minderen
(ojarechtwnue); IX. Kwartiermnts voor soldaten; X. Gevechtssabel (klewangmodel).
Eerst na drie jaren zal het dragen der nieuwe petten enr. verplichtend zrjn, de
invoering gaat geleidelük, soodat men vooreerst beide kleedirgen, de onde en de
nienwe, naast elkaar.zal zien dragen.
niUlllllllllllllimilllHIIIMIIIMIIilMMIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIMIIIIIIIIHIIiiiii
iiiiMiiiiiniiiiiiiHiiiinui
dan, na dat ge dit erkendet, niet een diep
zinnig schilder, geen oplosser van
angstiggestelde problemen, maar hjj is toch een
man met vaardigheid en met hoedanigheden,
die hem, tuaschen een goed getal Hollanders
geset, als eenen doen erkennen en doen waar
deeren, die vlot werkend in niet onaangename
kleur (en soms in meer dan dat) recht hebben
op die waardeering, die te gul dikwijls aan
onze landgenooten door sommige kritici
g-geven wordt.
PLASSCHABKT.
COKN. VBTH. PrikM-Idyller. I: Da aller
laatste avonturen van air Sherlock:
Holmes; II: Crimineel allerlei; III:
Nella, of het slachtoffer van mislaad
en bedrog. Bnssnro, Van Disioick, 1912.
Cornelis Veth heeft jaren geleden gil
wilt het n wel herinneren in De Kroniek"
BC et lichte spotternij geschreven over het
tevél aan angstvalligheid by het kenren
van kinderboek j as: kinderboekjes waaruit
kinderen zooveel slechte dingen konden
leeren: verhaaltjes en prentjes waarbjj kinderen
zooveel onreine zonden kunnen denken:
wanneer niet «ader, voogd en paedagoog
wikte en woog... l
Was daar b.v. niet een op 't oog onschuldig
prentenboek, maar daarin arglistigljjk
getchoven het liedje van:
Twee kindertjes bij elkaar
Een su-j 9 en een broertje;
Ik wou niet dat ik er mér van had,
Van al dat kleine goedje."
Was dit geen paplepel
nienw-malthusiaansche propaganda? zó, of zoo ongeveer, vroeg
Cornelis Veth.
Ook onlangs nog verzocht Veth vriendelijk
om wat meer gemoedelijkheid" bjj de beoor
deeling van goed en kwaad in knapenboeken:
wat meer meevoelend begrip by ouders, voog
den, paedagogen en paedologen, v tU voor een
jongen bekoorlijka gelegen is in avontnurlyk
verhaal met bloed en zonde, met roof en harts
tochten van bedenkelijk gehalte: boeken die
een onweljjke, voorzorglijke paedagogiek op
een kinderkamer-Index" dreigt te zetten.
Slnitstukje, Holmes en zijn kat.
Nu liggen op onzen boekentafel drie boekjes,
f el-kleurig van omslag, waaraan de auteur,
met een ooljjuen glim naar den leider" van
zekere maatschappij" den titel gaf van
Prikkel-Idyllen." Op dien omslag ia verder
geteekend een uit de helle opstekende draak,
boekjes spuwende over stad en lande,
Elk wèlmeenend mensen zal natuurlijk
zeggen, dat die draak het symbool is van
die verderfelijke lectuur die onze
dienstmeisjes, haar vrijers, haar tantes en, het
«U met een zucht gezegd, haar meneeren
en mevrouwen: ja, k zij, mijn waardel
lezende verslinden.
Mijn wölmeenende, luister eens: die draak is
de draak, dien Cornelis Veth met n, dames
en heerea paedagogen. steekt, wanneer ge met
al te veel blinden ijver woedt tegen, wat
we nu maar zullen noemen, prikkellectnnr.
O zeker, men is zich zeer onthutst gaan
voelen over allerlei buitensporige, door j
onProf. Moriarty en Holmes.
geren en onderen bedreven, onder dirccten
of indirecten invloed van avontuurlijke ro
mans. En waarom zouden wij ten behoeve van
elkander niet inperken en bestlyden gaan?..
Maar de antecedenten van Cornelis Veth,
die ik als inleiding op deze bespreking op
riep, doen müzeer sterk veimoeden, dat
het den auteur niet te doen was, allén die
piikkellectuur dood te persifleeren, maar
ook, om met een tikja ironie voor zelotisme
te waarschuwen.
Sherlock Holmes: de schriJ7er heeft elders
(in De Boekzaal") zijn cnde liefde voor hem
beleden, en daarmede, laat ik er by voegen,
zeker velen naar het hart gesproken. Ik
mag niet veronderstellen, dat Ooruelis Veth
onde liefden persifleert, parodieert.
En ik vervolg: een parodie zooals bet
laatste boek van Jaliua Btinde (?Ecnma, oder
das geheimnisvolle Hansmaichen') gaf op
de Sintertreppenromane", is dit werk van
Cornelis Veth ook niet. Misschien is dit
boek thans wat vergeten, maar licht dat
iemand zich nu nog wel herinneren kan op
welke prachtige wijze een nonsensikaal ver
haal in elkaar is gezet: van het eerbare
meisje, dat diamanten en cqaipages kocht
van haar overgespaard balletdnse-salaria, en
door (of ondanks) een graaf met een celluloid
onderfcinnebak ontvoerd werd, en weer uit
de harem van een afrikaanschen bey gered
door Fritz, den gardeluitenant, die als vrouw
verkleed dagelijks warm scheer water noodig
had, de harem vrouwen drilde en ten op
stand leidde; hoe leeuwen in automobielen
werden doodgejaagd, en zoo meer.
Zulk een, con amore geschreven grotesk
verhaal, zulk een parodie door dik en dun,
vindt men bij Cornelis Veth niet.
In zijn hart vinit Veth dien Sherlock
Holmes een kranigen, pienteren baap. Wan
neer diens allerlaatste avonturen" alle met
een sisser cflaopen en niets voor de bios
coop" zijn: ik geloof, dat de auteur dan
minder Sherlock Holmes zelf bij den neus
heeft dan wel de zorgzame paedagogiek die
Saerlcck Holmes zoo gevaarlijk vindt....
Dit alles zij geschreven naar aanleiding
van den rsten bundel ,:P/iïkeiidyllen". Er
worden nog zes andere bundels aangekon
digd, met titels, die reeds doen vermoeden dat
Cornelis Veth ook werkelijk persiflages van
minderwaardige volkslectnnr wil geven.
Ei waarlijk zijn de beide bundeltjes die
de eerste der zeven tflareringen volgden, in
den zotten toon geschreven welke bij dit
ondernemen past.
Wij hebben bier een deeltje mft proeven
& la Nick Carter, de Wilsons, ArsèneLnpin,
Bafialo Bill; en een deeltje dat in karakter
de bovengenoemde parodie van Stinde nabij
omt.
De overdrijving der malligheid, noodig om
een parodie op de fatlooze smakeloosheid
dier specimina van volkslecinnr aanvaardbaar
te maken, is hier het mimet gemeten in
Nella": een werkelijk niet on verdienstelijke
parodie. Ook in het Crimineel allerlei" zal
men aardige staaltjes van malle fantasie
vinden: Bnffalo Bill die het Indianen-opper
hoofd Cop-Pi-Craw met zjjn voeten wurgt;
de Siameesche tweelingsznaters van elkaar
gescheurd door de zuiging van den stofauigei;
het verhaal van la< y Wood's diamanten (met
een pointe die ook buiten het parodiale
aardig gevonden i t)
Zullen deze parod'eën de prikkellectum"
helpen opruimen?
Neen. Zjj die Wilsons en Nick Carters
en dergelijke lezen, zullen ze blijven lezer,
want primo, secnndo en tertio: lezer, ge
kant even zoo goed het waarcm invullen
als ik.
We zullen ook beter doer, geloof ik, die
boekjes niet al te veel van den
nnttigheidskant te bezien, maar laten we een half uur
plezier hebben otn wat onzin, om vermake
lijke prenljes, om de drakerigheüvan den
draak.
H. E. GBEVE.
Homerisch gelach.
E=<n onbluschbaar, schaterend gelach
(xa-^efra; yf'Awc) rees bij de goden, to;n u^j
zagen, hoe de van den Olympus afgeslirtgerde
Hephaestna met zijn trekkend been de zaal
rond hinkte, om hun de drinkscbaal aan te
bieden." Zoo beschrijft Homeiua, Ilias, I 591
den eindeloozer, geweldigen lach der ver
gaderde goden. Het is waarEcby'nly'k deze
passage, die den driestargcbrijver van de
Sta^daa-d te binnen schoot, toen hij schreef;
Met een homerisch lachje hoort de
minister al het tegengeprnitel aan.'
*
De meeste dingen hebben, om goed beklemd
te kunnen raken, minstenstweeding?n noodig.
Sommige regelingen" echter kunien het met
n af. Deze regeling moet gevaar loopen
beklemd te raken tussc^ en vercchll van
levensbeschouwing," schrijf»de N. R. Ct,
Wy lezen in het verslag van het Qem.
Arbeidsbureau te Amsterdam:
Deelt men het totaal van het ver
diende arbeidsloon door het totaal aantal
gewerkte nren en het totaal in stukwerk
verdiende bedrag door het totaal aantal
in stukwerk gewerkte uren..."
Hoe weinig hipt er ë£n over voor de
geslapen en de gegeten nren!
*
Mr. L. schrijft in Eet Leven: De
Engelsehman zegt How you doing
of How are yon?"
How are y o H, natuurlijk.
?
B. en W. wensehen deze slnisreparatie
te doen uitvoeren in Juli en Augustus,
omdat in deze maanden de last van het
grondkater zeer gering is." (17. D.)
Wij kennen dese soort niet. Ongetwijfeld
een zeer lichte graad. Maar toch, in Juli en
August ua l
*
Ieder goed Nederlander herinnert zich
het beleg van 's-Hertogenbosch in 1629."
(Bbl.).
W|j zijn de détails etn beetje vergeten.
*
De tweejaarlijksche algemeene ver
gadering van het Bataafsch Genootschap
zal bijgewoond worden door Z. K. H.
Prins Hendrik. Vórdat 1. K. H. ver
trekt, zal hij worden nitgenoodigd het
presentie-boek te teekener." (Af. S. Ct.).
W\j hadden juist willen aanraden het te
doen, vórdat Z. K. H. vertrekt.
*
Moeiten wij onlangs op zekere vaagheid
van voarstellirg in sommige
courantenberichten wijzen, andere zijn zelfs ons weer
iets te dBidelijk, KV. :
Mej. T. G. Cremer heeft met gunstig
gevolg de akte Fransch 1. o. behaald."
(Afp. Cl.)
Het (chip lag volkomen stil, maar
helde alleen wat raar beneden toe
over." (f7. D.)
#
Niet zelden ontvangen wij bijdragen, waarin
op dingen gedoeld word*-, die wij van deze
rubriek verre wenschen te houder. Wij nemen
zulke bijdragen niet op; onder ome abonnés
tellen wij ook verscheidene leden van den
gemeenteraad van Schiedam. Het onder
staande nu nadert den grens, dien wy' ons
gesteld hebben:
Wie een goede buste, naar eigen
maten vervaardigd, bezit, kan de japen
geheel afperken." (Onze Kleedii (j).
Aan het slot zijner order broeken reda
wekte hu de aanwezig n rp m'de naar
den Haag te gaar." (N. v. d. >.)
BINNENHUIS
KUNST
ONDER REDACTIE
VAN S.VAN R
VERSCHIJNT 6 MACEN
UITGAAF VAN 'T BINNENHUIS
RAADHUISSTRAAT-AM STERDAM
KUNSTHANDEL
WED. G. DORENS & ZN,
ROKIN 56. __= AMSTERDAM.
TENTOONSTELLING
VAN
SCHILDERIJEN
EN
TEEKENIN6EN
VAN
ff. Wüffl MOREL.
Gebr. Douwes
Speciale Ateliers
VOOR HEI'
Verdoeken en Restaureeren van
Schilderijen.
Gevettiffd sedert tSOf.
Warmoeggtr. 78 b/d Oudebrugsteeg. Amsterd.
Stedelijk Museum,
A tnstfrtltnn .
TENTOONSTELLING
Haagsche Kunstkring" :
SCUIL'tEhUEN
BEE LDHOU W WERKEN
AQUARELLEN en
GRAPHISCHK KUNST
vervaardigd door de leden vaa bovenge
noemd»V
E. m. j
Yentileerende flaarlei.
Men lette op dit febriebsmerlt.
MODERNE EN OUDE KUNSTHANDEL
VIJZELSTRAAT 18, - Telefoon 4068. - M. WOLFF.
"" VOSKUIJL & VAN OER LOOS,
MEUBELFABRIKANTEN,'
~_ KEIZERSGRACHT 450
ALLEEN 6EVESTI6P «
AMSTERDAM,
LEVEREN SALON, HUIS EN SLAAPKAMER VOOR
- 450?, 485.?, 715.?EN 975 Gld.
VRAAG CATALOGUS. :-: TELEFOON 6940.
ff.Y. TECHNISCH BUREAU v/h HOJSXg A BECK,
BLOE9IEXDAAL.
Importeurs van
Brandvrg materiaal voor plafonds, vrijstaande wanden,
trapbeschietingen, ene. in Eerken, Scholen, Kantoorgebouwen,
Fabrieken, Schouwburgen, Woonhuizen, Boordereen, Stal
len, enz.
Monsters en nieuwe prospectus-pröscourant worden op
aanvraag gratis toegezonden.
D. OBERINK & Co., AMSTERDAM
KERKSTRAAT 88-104 TELEFOON No. 4472
TOEPASSING DER ELECTRICITEIT OP ELK GEBIED
5IERKUI15THS
KEIZERSGRACHT 592
H N.SPIEGELSTRAAT
KUNSTVOORWERPEN
SCHILDERIJEN
ANTIQUITEITEN
nEUBELtn,AARDEWERK
R.ELIOM&Ci
'CHEniGRAFISCHEKUNSTIMRICHTIMC
ADMIRAAL DE RUYTEROIEQ
AMSTERDAM f
J^BOEKDRÜKCUCHE:
^" VOOR
ZfUART en KLEUREN
5TCMPEL5voc«BANDEN
TEEKEhlrlGEn ONTWERPEN :
ARTISTIEKE UITVOERING
HSsjiSjCEEl
!>B©yTtM^TE£M *^J
Toten met4 Oct. dagelijks geopend vlO?Siuir.
Entree 25Cts. - Donderdags 50 Cts.
^ * a-éM-j»^jM. «. v^j ^ 4 i^vjrc^ v* .&? K.;
|ROTTERDAA\|
g FRANCO LEVERING l
, DOOR GEHEELil!
g NEDERLRND. l
KENNISGEVINGEN VAN
i VERLOVING EN
ONDERTROUW
S GEBOORTEKAARTEN
l LUXE-PAPIER
[j ARTISTIEK STEMPELWERK
BOEK EN STEENDRUKKERIJ
!B. VAN MANTGEM|
j HOFLEVERANCIER p
i SINGEL 562 HOEK VIJZELSTRAAT f|
AMSTERDAM.
?. C. PAERELS,
VOOR MODERNE
Amsterdam.
ROKIN m. TEL. 4511.
VOOS INRICHTINGBN IN
OUDHOLLAND3CH EN ANDERE STIJLEN
Magazijn
Oud-Hollend",
ROKIN 130.
TEL. 4541.
N.V.DEWONIN6
Keizersgracht 478
MEUBELEN, KARETTEN etc.
(Ontwerp W. PENAAT).
LAMPEN, KRONEN etc.
(Ontwerp JAN EISENLOEFFEL).
AMSTERDAM.