De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1912 13 oktober pagina 8

13 oktober 1912 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

d DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1842 P. A. M. BOKLB VAN HBNBBROBK. Geb. 1853 Oeat. 26 Sepi. 1912. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIHIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII kenmerkende typen voor die onderfcheidene soortgeljjkheden zouden Kcaseo en Van Don gen tegenover elkaar gesteld kannen worden. Als verleden jaar van Cézanne, is er nn een collectie of eerezaal Gangnin ter opluis tering. Maar helaas heeft deze opluistering nn maar een «eer flauwen glans, in tegen stelling met den Céianne-wand, den vorigen keer. Al sijn er verschillende ptéciense werken onder, tèah liever geen vertegenwoordiging van GauRnin in zijn hoedanigheid van voor ganger, dan dese. Aan den anderen kant zyn er in dit wat obscure zaaltje, toch weer oogenblikk-n van rust te vinden na veel hoofd brekens, dat het afzien van de andere zalen bezorgen kan. Een voordeeltje, dat hier op prijs te stellen is! Oe catalogus bevat buiten een korte voor rede van den heer Kikkert (die me hier eren dwingt tot de opmerking dat zijn openings rede door een allerongelnkkigsten nitval tegen de Futuristen tegen de Vierjiarl^ksche was een strijdbare houding by deten stichter van den modernen Knnstkring en werkdadigen yveraar voor de meest vooruitstrevende rich tingen eerder te verwachten geweest ont sierd werd) een doorwrochte en bekwaam ge stelde uiteenzetting vanden aard en den zio der jongste geestesbeweging (geestesbezigbeid?) onder de schilders van Ie Fanconnier, getiteld: La tentibil.émoderne et Ie tableau. Zeer zeker kan de lezing daarvan aan velen wat ophel dering geven, zoo niet over den inhoud van vele aanwezige werken, dan toch betrtff<snde da bedoelingen of hoofdbemoeiingenlbfl een bepaalde fractie der modernen. Toch kan het ook weer gebeuren, dat aandachtige en wel gezinde leien, die trouwhartig zich inspan nen het echoone in een echildtrjj te vinden, zich nog hnlpelooxer voelen in het ontraad. selen van een kunstwerk. Evenals een onwel willende en zelfs booze gesindheid, is er ook een al te deemoedige houding van goedgeloovigheid tegenover iedere nieuwe kanstverecb|]ning mogelijk.. Het is een dwaling te meenen, dat men zich tot het doorgronden en mooi-finden moet aftobben onverschillig voor welke kunst uiting. De zoo dikwijls misplaatste uitdruk king verstand-bebben-van" in plaats van bevattelijk-zy'n vór een knr stwerk, zon hier dan zin hebben. Een kunstwerk is nog op een andere wjjze mooi dan een logisch ge construeerde stelling in een schaakpartij: niet als hier, is het daar eisch door eigen prakt\jk met de spelregels an daaruit voort vloeiende verwikkelingen vertrouwd te sjjn, om de beteekenis van de ten opzichte van elkaar bewegende stukken te begrepen. Er valt in een kunstwerk niets te snappen". Kunst is op de eerste plaats geen hersenprodnct maar gevoelsuiting. E a een schilder moet meer dan door betoogende redeneeringen (als Ie Fanconnier) de wereld door z$n werk zelf z(jn overredende kracht doen erkennen. In hoererre het woorden wekken, maar voorbeelden trekken" by zijne werken en die >jjner geestverwanten opgaat, moeten we nu uit beschouwing der tentoonstelling ervaren. W. STBBITHOFF. (Slot). Om zeer degelijk werk te zien, vooral in brocnenkennis, moet men Frey's nieuwe uitgave van Vasari's levens der schilders ter hand nemen. 2). In het Bitgeven van oude Italiaanache teiaten heeft hy sedert lang zjjne sporen verdiend, o.a. met oid-Florentynache bronnen, in handschrift in biblio theken, die met interpretatie op gommiga p'aatsen en met commentaar, alleen door een scherpzinnig geleerde zoo wel konden worden aangeboden. Tegenwoordig is Frey met allerhande werk overladen en het grenst aan het ongelooflijke met wat hu al niet voor den daz komt: een corpus van teekeningen van Michelangelo, een geheel nieuw stel gegevens van de Komeineche kunstge schiedenis uit het archief van de fabriek van de Si. Pieterskerk, de wisknnstig nauw keurige bronnen voor de levensgeschiedenis van Micael&ngelo. Hij heeft t et, persooi Ijjk archief van Vasari de Dnitsche regeering heeft daarvoor bet recht van uitgave ge kocht onder handen en maakt bovendien deze voorbeeldige nitgave van de levens der schilders, prachtig verzorgd, met een massa noten, met den volledigen tekst omdat de zeer zeldzame eerste editie er bjj is opgenomen, eene standaardnltgave zooals er nog van geen Italiaansche kunsthistorische bron bestaat. Voor ons is dat eerste deel al van belang in de theoretische hoofdstukken van Vasari over de uitvinding van de olieverf, met Frey's noten. Er zullen heel wat deelen moeten verschqnen eer hjj toekomt aan het afzonderlek gedeelte van Vasari voor betrekkingen tnsechen Italë en de Nederlander. Ondertnsschen zal Frey met meer dan een ver rassing voor den dag komen, en is de uit gave onmisbaar voor ieder die Italiaaneche kunstgeschiedenis studeert. Jacqaes Mesnil wy kennen hem uit Onza Kunst, het ook in Italië zeer gewaar deerde tijdschrift, en uit bedragen in Itali aansche tijdschriften is aliy'd interessant. Nn beeft hy een reeks van zjjo uitstekend geschreven opstellen vereenigd en uitgewerkt tot een boek 3) dat allerhande vraagstukken, in de laatste jaren opgeworpen, in het brand punt van een scherp ingesteld onderzoek brengt. Men krjjigt hier de betrekkingen tufschen Italië en de Nederlanden van uit Florence bezien, waar Mesnil zoo wel past ta midden van de in- en nitheemsche kuasthistorici, die zich altijd het goede zeggen van Burekbardt herinneren, dat men vooral moet zoeken naar hè'geen interessant is. Alle droge kost is dan ook zorgvuldig ver meden en met Mesnil is men onder de dap pere voorhoede, die het moeiely'kste bij] aanpakt. Da twistpunten zy'n ineens dnidelyk gesteld en dan gaat hy er met lust op in, telkens fijne opmerkingen plaatsend, o ver het karakter van de beide volken, die hy beide kent, hoe die zich uiten in hun voor keur voor deze em gene kunst. Het fresco van de Italianen, aangetoond op Masaccio, Vlamingen met het detail, het kleine schil derstuk, de schitterende kleur van v. Eyck tegenover Masaccio. Dan uitbreidend: het talent om dramatisch te vertellen hier en in het Noorden kleinere ruimten om schilderend te verhalen; bewezen in een knap doorgezette tegenoverstelling van Bonts en Leonsrdo. Ook het nieuwste in kunstgeschiedenis-hulp middelen: de itndie van de doorzicht kunde, is betracht en Mantegna tegenover Memlinc gezet. Wij komen aan andere interessante dingen, als die Florentynicke brniloftskisten en geboorte-borden, die door da Italiaansche kolonie?, o.», in Brugge, Italiaanschen invloed naar het Koorden gebracht hebben. De putti" die de guirlandes torsen in Italiaansche ei Nederlandsche schilderijen van denzelfden tijd; de «meester van het Amsterdamsche Kabinet", net gobelin in de prentknnst ver werkt. Vlaamsche schilderden op den top van een anto-da-févan kunst in Florence, de Sioyllen-serie in de graveerknnst Noord en Zuid. Het beste hoofdstuk indeloflfalyke trits is misschien dat over den invloed van het tooneel op da kunst, een van die geliefde onder werp en-stinikelblokken, waarin de auteur een ander, die het in elk schilderij en basrelief dacht te vinden, vermakelijk (voor ons) over den hekel haalt en dan, als het bezonken is, bedaard zegt wat h{j zelf van dien invloed in een heel anderen hoek heeft waargenomen. Pit, Br ets en nu Mesnil laten ons de Nederlandache kunst in een eeuw om 1500 als middenterm in het beste licht zien en hebben een Bty'l en een methode ingevoerd, die onze nationale kunstgeschiede nis voor die moeieljjke onderwerpen en tijd perken een heelen voorsprong geeft op wat elders erover uitkwam. B o m e, Aug. 1912. J. A. F. OBBAAN. lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllMlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMllllttlllllllllllllllllll lumMiiimmimiiiinii IHMIIIIIMMMIIItlMlliniMMMIllMIMIimillimmilMimiMIMM BINNENHUIS KUNST ONDER REDACTIE VAN S.VAN R PER JAAR WOROT OWATIS i- TOEGEZONDEN .t UITGAAF VAN 'T BINNENHUIS RAADHUISSTRAAT-AMSTERDAM Gebr. Douwes Speciale Ateliers VOOB mtr Verdoeken en Restaureeren van Schilderijen. Gevestigd sedert t9OJf. Warmoesstr. 7> b/d Oudebrngsteeg. luster d. KENNISGEVINGEN VAN VERLOVING EN ONDERTROUW GEBOORTEKAARTEN LUXE-PAPIER ARTISTIEK STEMPELWERK BOEK EN STEENDRUKKERIJ B. VAN MANTGEM HOFLEVERANCIER SINGEL 562 HOEK VIJZELSTRAAT AMSTERDAM. Verschenen: Knnst-Handweven. Geïllustreerde Handleiding ten gebruike van school en huis voor het aanleeren der technieken van Kunst- en Spoelweven op den handweefstoel, DOOR ELIS. M. ROGGE en LOTJISE H. WILDT. Prijs, gecarfc f 1.90. Uitgave van VAN HOLKBMA & WAEENDORF, Amsterdam. CHES VOOR ZOIAr en KLEUREN Antieke Kasten, Antieke Schrpureaux (MET GARANTIE) zér voordeeligf "bij J. G. FONTEIN, AMERSFOORT. KUNSTHANDEL WED, G. DORENS & ZN, ROKIN 56. ==^= AMSTERDAM. TENTOONSTELLING VAN SCHILDERIJEN EN TEEKENINGEN VAN I.F.TAUHHEL P. C. PAERELS, VOOE MODEBNB MBÜBILKKEINQ Amsterdam. BOKIN 1J8. TEL. 4641. VOOB mBICHTINGmr W OUDHOLLAND8CH UT ANDEBB STIJLEN Magazijn Oud-Hofland", BOKDff 110. TEL. 4641. 5IERKUri5T KEIZERSGRACHT 592 K M.SPIEGELSTRAAT KUH5TVOORWERPEM SCHILDERIJEN ANTIQUITEITEN ntUBELEN.AARDEWERK R.ELIOfkC? 1^ .4. IHARRIJ >I 2ÜRi SCHOÓNM A;*£N ;? vERDOSKEN REGËNEREEREN EN VERNIS? 'SEN VAN OUDE SCHILDER'JÊN i KANT008-KeRK3TR;393*4'DAM " N, V, DE WONING Keizersgracht 478 MEUBELEN, KARPETTEN etc. (Ontwerp W. PENAAT). LAMPEN, KRONEN etc. (Ontwerp JAN EISENLOEFFEL). AMSTERDAM. -. |ROTTERDA/VV| FRANCO LB/ERING .GEHEEL NEDERLRND . fc<ft VORMEN. Een Handboek voor Dames. BEWERKT DOOB JOHANNA VAN WOUDE. let linwsU M nllrilgrtt huttMk in Etfjittt*. In prachtband ?2.60. In satijn ?2.90. Uitgave van V «n Holkema & Warendorf, Amst. 2) Le vite dt' p'üeccellenti ecultori e architettori, icritli da M. Giorgio Vatari pittore et archittto areliio, mit kritischnm Apparate heranagegeben von dr. Karl Frey. Parte I. Band L Müachen, Goor* Muller, 1911. 3) Jacqaes Mesnil, L'art au NordetauSud dt»Alpes d, l'époque de la Renaiitance. G. van Oeat. Br«»lles-Paris. 1911. Utt Wat B e je er aangegrepen nit I" (Benno Vos, Ccirla, Haagsche roman.) Hij vroeg met deelname naar Sidonie." (Top Naef, Voor de Poort.) Ue atoet begaf zich naar het donkmaal van admiraal de Coliguy." (Vad.) Noodgedwongen hebben B. en W. het Prinsenhof moaten verlaten." (N. v. d. D.) Om acht aar begon de Verkadesche voorstelling." (Haarl. D.) Nideggen. Hooge lachtkaaroord in wildromantiache ligging." (Adv. N. E. Ct.) * Waar worden de eindexamens H. B.8. afgenomen f De Staatscourant van 3 Oct. 11. bevat een K. B?dat antwoord geeft op deze vraag. De eindexamens der hoogere burgerscholen," 200 laidt art. l, worden in de afzonderlijke of tot dat doel gecombineerde provinciën afgenomen." De oandidaten weten das nn, waarheen zfl zich tot het afleggen van het examen hebben te begeven: f naar afionderljjke, f naar gecombineerde provinciën. Wie in 't geheel niet naar een provincie wenscht te gaan, zal geen examen kunnen doen. * De ooren, over den kop gelegd, reiken verder dan den nena van den haas, iets, wat bjj het konijntje lang niet het geval if>." (Heimais, Dierenwtreld;. Iets, wat te verklaren is door het ontbreken van een haaennens b« dit diertje. * Gaat dat zien, gaat dat zien ! Hy meende dat hier dezelfde regeling zon toegepast kannen worden als aan de ambacütsteekenechool, waar een groot aantal leerlingen zonder hoofd zjjn." (N. Arnh. Ct.) De nieuwste maatregel ter btvoi dering van emigratie. De bladen berichten dat de Muzel mannen ten gevolge van de op hen ge pleegde moorden het land beginnen te verlaten. (N. S. Ct.) * In geval de commissie grond heef t te vermoeden, dat er by het ecbriftelyk werk bedrog is gepleegd, kan de candidaat, die zich daaraan schuldig heeft gemaakt, en«." (K. B. Emdex. H. B. S.) Zoo z|jn ge," echryft ons ean leerling 5de klasse H. B. 8. Zoo lyn ze. Als se 't maar van je vermoeden, dan heb je 't gedaan ook!" ? De roode kraisoefaningen waren vol gens hem gofld geslaagd; om 11M uur was alles gereed, en hielpen de heip aters, zich daarbij latende otahelzen, de gevonden binnen brengen." (Tel.) Wij wisten het zoo niet, maar als dat het eigenlijke doel van de oefeningen was, kan men ze goed geslaagd noemen. ? Deze meende toen genoodzaakt te zijn zijn revolver te moeten trekken." (D.D.) Dan is 't niet straf baar. Wie tegen zijn zin, door overmacht gedwongen wordt, genood zaakt te zijn, iets te moeten doen, zonder het zelf te willen, handelt nit noodweer. * Aan het hoofd van de Maat en Scheldebode staat in sierlijke letters het devies gedrukt: II? HOC SIONO VINSE8. Wie denkt hier niet dadelijk aan het be kende: veni, vidi, viel"? limilllllMIIIIMMIlllMMIMIIIIIIIIMItMIIIIIMIIIIHIIimillllimillllllltlllMIIIMIHIII MODERNE EN OUDE KUNSTHANDEL. VIJZELSTRAAT 18, - Telefoon 4068. - M. WOLFP. DI TA N, geheel gereed (kleed onnoodig), franco leder Station In Nederland Gld. 16.VOSKUYL & VAN DER LOOS Complete Meubileerinff KEIZERSGRACHT 450 bij het Molenpad, AMSTERDAM. Tslefoon 6940. Vraagt Catalogus onzer Complete Menbileeringren a 450, 485, 716 en 975 Gld., enz. D. OBERINK & Co., AMSTERDAM KERKSTRAAT 88-104 TELEFOON N o. 4472 TOEPASSING DER ELECTRICITEIT OP ELK GEBIED Kunstgalerij De Protector Directie J. D. Brinkmaan ZUIDBLAAK 70a ;-: ROTTERDAM Tentoonstelling- g-eclizrencle October* DER NIEUWSTE WERKEN door D A V l D B A U T Z Dagelijks geopend 10-5, Zondags 2-5 Toegang 25 ets. Leden vrij. t E. ML JAARSmA'S Ventileerende Haarden Men lette op dit fabrieksraerk. V.Y. TECmflSCH BUREAU r/h HOEXg & BECK, RL.OfJU.EX.DAAI*. Importeurs TUL Brftndrri) materiaal voor plafonds, rrgstaande wanden, trapbesch Ie tingen, ens. in Kerken, Scholen, Kantoorgebouwen, Fabrieken, Schouwburgen, Woonhuizen, Boerderijen, Stal len, enz. Monsters en nieuwe prospectus-prijscourant worden op aanvraag gratis toegezonden.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl