10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1843volgens ban toevlucht moeten toeken in een gedwongen binnenlandsche leening en ten laatst* door een uitgifte van papieren geld met een gedwongen koers in bet noodige moeten voorzien. Het eenige voordeel van dit geldgebrek by de strqdlaatigen, dat sich spoedig zal doen gevoelen (wanneer ten minste niet een of andere geheime(?) beschermer tjjdeljjk in de ontbrekende honderden, millioenen voorziet) is, dat het een aanleiding kan z;jn om den duur van den oorlog te bekorten. Haar na den oorlog moeten de kapitalen worden gevonden om het tijdelijke hulp middel, het papieren geld, in te lossen of te vervangen door rente-gevende waarden. EB zoodoende zal men in het eind van dit of het begin van het volgend jaar een Bolcaanche, een Servische, een Griekeche en minchlen ook een Montenegrjjnsche leening kunnen verwachten. Hoe groot die leeningen zullen zijn, is thans nog moeilijk te becijferen. E -n half mUliard guldens is vermoedelijk niet toe reikend, omdat uit die leeningen ook tallen moeten worden bestreden de kosten van herstel van hetgeen is verwoest, aanschaf fing van den verbruikten voorraad der arse nalen, verloren of vernield geschut en wapens, en onderbond van vele duizenden invalieden en andere slachtoffers van den strijd. Eenigermate kan men zich een denkbeeld . vormen van het beroep, dat dan op de geld markt zal worden gedaan, wanneer men nagaat, wat Oostenrijk?Hongarije, dat geen werkdadig aandeel aan den strijd neemt, voorloopfcg meent noodig te hebben om de meest noodzakelijke voorzorgsmaatregelen te kunnen bekostigen. Het legarbestunr maakt van den Balkan oorlog gebruik om zich de gelden, die haar In den loep van dit jaar door de vertegen woordiging werden geweigerd, voor de noodig geachte militaire doeleinden te verschaffen en wél tot een bedrag van 205 millioen kronen. B|j de tegenwoordige spanning zal het par lement vermoedelijk niet de verantwoorde lijkheid op zich durven laden, de gelden te weigeren, die de overheid voor de veiligheid van den Staat meent noodig te hebben. Bovendien rekent men in Oostenrijk en Hongarije reeds nu op een bedrag van 500 millioen kronen, uit leening te verkrijgen, als benoodigd, om in het tekort van 1 9 13 te voorzien, zoodat de monarchie voor een groot deel van deze 705 millioen in den a.s. winter een beroep op het Europeesch kapi taal zal moeten doen. Wat Turkije noodig ia! hebben na den oorlog, zal eveneens voor het grootste deel uit dezelfde bron moeten worden verkregen en zal een aanzienlek bedrag vertegenwoor digen, al zal ook, door het sluiten van den vrede met Italië, dit land in den vorm van schadeloosstelling aan de Forte de behulp zame hand bieden. En dan... Rusland, dat volgens de cfflclëele berichten in goeden doen verkeert, aan welke berichten echter, nu men in den laatsten tijd opnieuw het verschil tnsschen bet Rugsiseh officieel" en officieus" heeft leeren kennen, niet onvoorwaardelijk geloof is te hechten, Rusland zal voor het zoo spoedig mogelijk aanschaffen van een nieuwe oorDe Pyramidale Richting. (DB NIEUWSTE EICHTING). "^Geachte Redactie, De bevoorrechting, die door alle kringen van onze samenleving en zelfs door de leden van ons Gemeentebestuur, plaats heeft van bepaalde schilderscholen, heeft zulke ontzaggeiyke afmetingen aangenomen, en is zoozeer tot de schade van mij en mijne richting, dat ik u beleefd verzoek uw invloed te willen aanwenden om aan dezen wantoestand een eind te maken. Zooals u weet heeft Burgemeester Eoëll reeds een cubistisch portret van zichzelf laten maken en zijn de politici in den Raad «eer gesteld op hun eigen futurisme. Publieke Werken, tot voor kort nog in hare bestel lingen ran brugleuningen, tramhuisjes en visitekaarten rontondistiscb, is nu voor den cubus gewonnen, maar de oervorm van alle kunst, de pyramide, wordt koppig voorbij gegaan. Slechts in de telefoonpalen is een schuchter pyramidische beginselverklaring te onderkennen. EAU dat zoo blijven ? BÜde opening van den modernen Kunst kring heb ik er den urgemeester over gespro ken. Zooals u misschien gehoord hebt werd deze door het rotondisme, juister het bollisme, dat zijn verschijning kenmerkt, eenigszins shocking" gevonden door den president, die de officieele rede hield, en door deze verwarrende rondheid niet meer zoo vierkant logsvloot vele honderden millioenen roebels noodig hebben. En bovendien zon de Balkan oorlog aan de Russische schatkist ook nog tijdelijke, maar groote geldelijke offers kannen opleggen, al neemt Rusland daa ook openlijk aan dezen strijd geen deel. Uit het verre Oosten worden eveneens begeerige blikken op het Europeesch kapitaal geslagen. China, de jongste en groote republiek, heeft zeer veel geld noodig. Met de 10;000.000 die het onlangs heeft geleend en waarvoor de gedeeltelijke opbrengst der zontbelasting als onderpand dient, is het niet voldoende gebaat. En evenmin met een nieuwe leening van X 10.000.000, waarover thans met een Bslgische groep wordt onderhandeld. En dan is bovendien nog een groote Chineesche spoorwegleening in aantocht. Neemt men nu in aanmerking, dat bij dit alles in de behoeften van de zich steeds uit breidende industrie moet worden voorzien, te meer na dese z'ch bevindt in een toe stand van bloei, die het in nijverheids-onder nemingen belegd kapitaal ruim winstgevend belooft te maken, dan kan men nagaan, dat een ruwe becijfering van hetgeen eerlang van de geldmarkt zal werden gevraagd, reeds eenige milliarden francs nadert. En hoewel deze in de laatste j aren krachtig genoeg ia gebleken, om zelfs aan buitenge woon hooge eisenen te kunnen voldoen, is een beroep, als in de naaste toekomst ia te verwachter, toch altijd een omstandigheid, die een merkbare rij zing van den geldkoera hoogstwaarschijnlijk maakt. 17/10'12. v. D. 8. Geachte Redactie, Mag ik n verzoeken om een weinig plaats ruimte ter beantwoording van hot artikel van dr. W. F. Unia Steyn Parvéin het Weekblad van 28 September. Dr. U. S. P. veronderstelt dat ik niet op de hoogte was van de bedoeling van het adres der schoolartsen, ik wil hem verzekeren, dat het wel het geval is, dat ik in vele opzichten me nog geheel kan veroenigen met het adres, maar, naar ik meen is mijn artikel duidelijk uiteen gezet te hebben, ben ik alleen opgekomen voor de belangen der kinderen, die mits voorzien van een doel matig verband" wel op school kunnen komen en naar mijn meening is dat aantal zeer groot. Ik heb het betreurd dat de school artsen den m. i. eenigen goeden, snellen weg om de kinderen deze behandeling te verEdhaffen, niet aangewezen hebben. Ik bedoel daarmede ichoolverpleging, de schoolarts be zoekt eiken dag de school en laat zijne instructies achter voor de schoolverpleegster, het kind behoeft dan maar voor enkele oogenblikken de klasse te verlaten en ver zuimt niet». De weg die dr. U. S. P. wil bewandelen via schoolarts, huisarts, school opziener, commissie voor schoolverzuim, voogdijraad, is eindeloos lang, het kind zal dan weken, misschien maanden van het vol gen der lessen uitgesloten zijn. Ik betwijfel of het kind dit ooit zal inhalen, wij hebben sprak, als men in verband met zijn eigen schilderijen verwacht had. Ik vroeg dan den Burgemeester, wat hem, in zijn officieele positie bewoog het pyramidale, waar ik met alle bescheidenheid de apostel van ben, geheel nit 't oog te verliezen. Hy heeft mij toen tot zijne verontschul diging de geschiedenis verhaald van het cubistisch portret, hetwelk hij te Parijs besteld had, eene historie, die ik hier te boek wil stellen, om, welke ook mijne ge rechtvaardigde grieven zijn, den armen Burgemeester van moedwil (ook tegenover het nageslacht) vrij te pleiten. Ik ging, zeide de heer Eoëll, na vorig jaar een cubistisch portret te hebben gezien, een Parijsch reisje ondernemen en belandde eindelijk, gelukkig, op de vijfde tage, iu de cour van een straat in het quartier Latin, waar ik mijn portret door den schilder X. wenschte te doen maken. Deze jonge man plaatste mij met duizend voorzorgen, waar voor ik hem nog altijd dankbaar ben, op een ronddraaiende tabouret, waar even te voren een vierkante klomp klei gelegen had, voorstellende naar hij mij zeide een vorstelijk persoon, incognito te Parus verkeerende en door hem genoemd Harem al Easchid. Ik vroeg naar dezen mij onbekenden prins; de schilders keken mij echter enkel grappig aan. Ik ben toen maar gaan lachen. De seance zelf was onduldbaar. Modelletjes, oirbare schepseltjes, schilders, de papegaai, kortom alle aanwezigen liepen of hippelden hier toch niet te doen met gegoede ouders, die door privaatlessen bet scnoolonderwjjs k-nnnen aanvullen, doch met de allerarmsten, die dikwijls niet alleen de meisjes maar ook de jongens graag thuis honden om hen pro ductieven arbeid te doen verrichten. Ook betwijfel ik het ten zeerste of de voogdyraad termen zal vinden ouders nit de ondeilyke macht te ontzetten omdat het kind pedicnlosis of een loopend oor heeft. Men kan een goede vader of moeder zijn en toch de ernst van een ontstoken oog niet inzien. Door achoolverpleging kwamen de belangen van het gezonde kind en van het zieke kind, dat met een doelmatig verband" wel de school kan bezoeken, beide behartigd worden. My dunkt schoolverplegiag ligt geheel in de lijn van het streven van dezen ty'd om het kind physiek en psychisch gezond te maken. Men heeft reedsechoolvoeding, schoolbaden, alles ingesteld met het doel de kinderen tot gezonde, krachtige menscben te maken, het ras te verbeteren; welnu school verpleging voor hen die wegens droevige economische toestanden thuis geen voldoende verzorging kry'gen, kan-mede een factor tot verbetering van de no; heerachende wantoestanden in maatschappij worden. U dankend voor de plaatsruimte, J. C. VAN LANBCHOT HUBBECHT. Kiene Dr. A. VAN VOOBTHUIJSEN, Afwijkingen bij Schoolkinderen. Korte handleiding voor onder wijzers, 160 pag. Prys ing. /l, geb. ?1.30. Zntfen, W. J. Thieme & Cie. W. BÖLSCHE, Het Paard in zijne natuurlijke ontwikkeling. Bewerkt door dr. B. C. GOUD SMID 215 pag. Prys ing. ?2.25, gab. f2.75. Zutfen, W. J. Thieme & Cie. Dr. P. G. BUBKEKS, Onzi Vlinders. Met 20 gekleurde platen, 107 pag. Prijs ing. ?3, geb. ?3.50. Zutfen, W. J. Thieme & Cie. De Wonderen vvn het Heelal. Merkwaardig heden nit het dieren- en plantenriik en van het Heelal in het Algemeen. Voor Nederland bewerkt door G. J. DE VBIKS. Gtïll. mut + 1000 afbeeldingen, afl. I. Compleet in32afl. a f O 45. Leiden, A. W. Sythoffa Uitg. My. De Plmnt in Nijverheid en Hd.n4.el. Onder leiding van D. A. ZOETHOUT, door dr. A. H. BEBKHOUT, dr. H. BLIKK, C. J. VAN LOOKBREN CAMPAGNE e.a?350 illustraties, 4 gekleurde bnitentekstplaten, afl. 1. Compleet in 12 afl. i f 0.45. Amsterdam, Uitg. My. Elsevier." 9e Jaargang. 20 October 1912. Redacteur: J. DE HAAS, Graaf Florisstraat 15', Amsterdam. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. ONZE CURSUS. Wy zijn nog steeds niet uitgepraat over den valzet". Dit is een der eigenaardigste Illlllllllllllllll lllllllllllllllinilllllllllHUIIIIIIIIIIMIIIIIIIMIIIIIIMItlllllllll rondom de tabeuret, die rechts en links gedraaid werd, en allen zochten of er aan mij ook iets vierkants te ontdekken was, doch het werd in anderhalf uur niet ge vonden. De vermoeienis had de kijkers aangegrepen en ik was duizelig van het gedraai, zoodat wü, na eenige plichtplegingen afscheid namen met de afspraak, dat ik den volgenden morgen terug zou keeren en intusschen zou pogen den genoemden prins wat na te volgen, in z\jne vierkantheid natuurlijk (want overigens scheen die prins niet navolgenswaard) Een stad als Amsterdam te moeten be sturen, en telkens, mijnheer, voor raadsels te staan, die men eigenlijk zelf niet op kan lossen, maakt vindingrijk. Ik liep onder de arcaden van de rue Eiroli, en kocht eenige gouden sieraden voor allerlei mij nastaan den : broches, ringen, spelden; in Amsterdam zou ik daar dank voor oogsten, en in den Louvre schafte ik mij nog snuisterijen, en doosjes bonbons in een naburigen winkel aan. Daar alles in pakjes ging, en alle pakjes vierkant waren, en deze vierkante pakjes mijn rondheden langzamerhand verborgen, begreep ik, dat ik eigenlijk een evolutie had ondergaan in cubistischen zin, en op getogen trok ik, beladen met pakjes als een Daj akker met koppen, naar mijn schilder toe, vroeg hem of ik nu niet te schilderen was, en zat, eer twee minuten verder waren, op de tabouret en achter den ezel. Op deze manier ging de Burgemeester slagzetten, die in yerschillende varianten toe gepast kan worden. Het ia een zeer listige zet, die vooral in de volgende toepassing gevaarlek is om heli gemaskeerde daarvan. Hier volgt de toepassing voor wit: <?-^ wu- z*1. 33 28 18-22 2. 3833 13-18 3. 43 38 9-13 4. 84-30 20-25 In de vorige variant speelden wij hier voor iwart IS 23. 5. 40-84 14-20 6. 45 40 10-14 7. 60-45 5 10 8. 49-43 18 23? (Zie diagram,) Wit kan nu weer dien typeslag uitvoeren. 9. 30-24 20:29 Op 19.30 wit 35.24, «wart 20:29, wit 33-24, zwart 22:33, wit 38:20. Alweer het systeem om zwart te laten slaan met 22:33. 10. 33:24 19:30 11. 35:24 22:33 12. 38:20. Deze slag is wel aardiger en ingewikkelder dan die in de voorgaande studie. Nog eer s de valzet", met een eigenaardigen spelgang voor wit. w WOB WW Wit. . 3328 . 3833 . 42-38 . 47-42 . 31-27 . 37:26 . 3430 Zw. 18-22 12-18 18 23 13-18 22:31 1822 9-13? (Zie diagram.) Aardig is het wanneer zwart 7-12 speelt, dan cög kan wit op dezen s'ag spelen door 36-31 (a) zwart 9-13, wit 30 24 met denzelfden slag. Inplaats van 36 31 als antwoord op 7-12, kan wit 40-34 spelen, zwart 1-7, wit 45 40 en als zwart nu 9-13 speelt dan volgt door 30-24 dezelfde slag. 8. 30-24 19:30 Op 20:29 wit 33:24, zwart 19.30 wit 35:24, zwart 22 33, wit 38;20. 9, 3R:24 20:29 10. 33:24 22:33 11. 38:20. Bestudeer ijverig deze verschillende varian ten in den valzet. Wellicht hebt gij nog wel eens de kans deze in de party toe te passen, dan zal u deze kennis dubbel genoegen ver schaffen. DE INTERNATIONALE. V. Marins Fabre. Deze jeugdige dammar, Fabre is pas 22 jaar, geboren te Marseille en de laatste j aren te Parya woonachtig, is wel een der eigeneigenaardigste spelers uit dezen wedstrijd. Ongetwijfeld is hij de meest begaafde onder del Fransche spelers en op 't gebied der groote, diepe slagen is hy ongeëvenaard. Hij is een wandelend slagzettenboek. Uren achtereen hoadt hy n bezig met het opzetten van ingewikkelde studies en [slagen en iedere studie van hem ia ieta bijzonders. Ondanks zijn geniale gaven, kan zijn spel ons na nog niet bekoren. Hij is nog niet vaat in zijn wijze van apelen. In zijn partijen ziet men duidelijk dat hinken op twee ge dachten. Na een tijdlang positie te hebben gespeeld, komt dan opeens zijn voorliefde voor 't slagspel boven ten nadeele van den stand. Dit gebrek moet verklaard worden nit Fabre's groote fantasie, een fantasie die boy hem dermate ontwikkeld is, dat hij al spelende, slagen berekend, die zouden kun nen voorkomen, als de stand der schijven anders was dan bij is. Deze begaafdheid ia hem bij het opzetten van studies van onbe rekenbaar nut. Wij hebben meermalen waar genomen, dat hu in tal van standen zich slechts de groote Ijjn herinnerde. Zjjn fan tasie deed dan de rest. Sinds de' match die schrijver dezer met hem speelde, is Fabre veel sterker geworden, maar nog steeds ontbreken hem de fijne puntjes als positiespeler. Als positiespeler is bij beslist de m'ndere van de eerstaankomenden in dezen wedstrijd. Als eindspelspeler neemt hij een zeer merkwaardige plaats in. In een verspreiden stand van O om 6, weet bij volstrekt niet fijn met de schijven te manoenvreeren en hen te doen samenwerken. Hierdoor ia hij o. i. niet die gedachte eindspelspeler waarvoor velen hem honden. Wat hij uitstekend kent, is het eindspel spelen met een dam, dan is hij met dien dam vol listen en lagen. Zoo speelde hy tegen Weiss een fraai eindspel met l dam tegen 4 schyren, waarin hij de remise fraai forceerde, terwijl allen dachten dat de stand voor hem verloren was. Later verklaarde hu van dezen stand een studie te hebben gemaakt. In al dergelijke standen is hy door zijn studies nit en thuis. De openingen speelt hij al zeer goed. In Le Damier" zag zelfs een uitgebreide studie van zijn hand te zamen met Sonier, het licht, waarby alle mogelijke slagzetten werden behandeld die echter in hoofdzaak op onregelmatig spel berusten. Fabre weet zich niet altyd te beheerschen. Hy is onrustig en als hy slecht staat zeer nerven?. Niettemin is Fabre een der meest belovenden onder de jeugdige Fransche meesters, mits hy ernstig blijft stndeeren en en zich vast zal uitspreken voor het positiespel. OPLOSSING VAN HET FANTASIE PROBLEEM. Ingezonden door den heer L. E. Eggink. Stand. Zwart 7 Echyven op 3, 6, 16, 19, 20, 26, 27 en 3 dammen op l, 10, 14. Wit 10 schyven op 12, 17, 18, 23, 28, 30, 36, 37, 38, 39, 44 en een dam op 45. Oplotnng. Wit 12 7 37 31 18-13 28 18 Zwart '1:21 26:37 19:8 14:2üslaat Sscbyven. Wit 45-50 Zwart 22:44 wit slaat 3 dammen en 3 schijven op 31. Wel een aardig fantasieprobleem I voort, ben ik dan cubistisch geportretteerd. Mijnheer, nauwelijks was de verf droog, of de heer Wolf noodigde mij uit tot het bij wonen van een futuristische tentoonstelling. Ik ben daar heel akelig vandaan gekomen, want de gedachte, dat het belang van mijn naam, als veelzijdig Burgervader, eens eischen mocht mij voor een der wanden van het Prinsenhof aan die futuristische kunst behandeling van stukgeknipte menschen te onderwerpen, schrikte mij af. Ik zou er met vierkante doozen niet komen: een ampu tatie immers van eenige lichaamsdeelen waren misschien wel noodzakelijk, en op zijn minst een zitting met n been over ? mijn nek gekronkeld, Naatje van den Dam onder den arm en een Wilhelminalinde in mijn neusgat. Dit is heusch niets voor mij. Tot zoover de Burgemeester, en ik be grijp, dat het pad der kunst hem doornig toeschijnt. Ik begrijp, dat h\j, die het zijne gedaan heeft (hij mankeert nooit op tentoon stellingen, mits ze of zedelijk f tenminste onbegrijpelijk zijn), bang is van al het nieuwe. Maar mogen en nu M. de R. kom ik tot mijn eigen kunst en mijn eigen apostolaat het publiek en de verdere autoriteiten het pyramidale geheel negeeren ? Het zal dit zeg ik u vierkant tot schade zijn van onze cultuur, indien dit zoo blijft. Let toch wel waar het om gaat l De pyramide is de eerste uiting van schep pingszin geweest: de gebalsemde pharao zocht er zijn oneindigheid. De eersteletter van het Alphabet, de A is pyramidevprmig, de borst der minne, waaraan het kindeke zijn heulsap drinkt, en de hoed van de Vrijheid, zoowel als de yingerhoed van Grotenen (das ewig Weibliche) zijn pyramiden. Het pyramidale overheerscht in alles, en de hoogtekreet der bewondering luidt, hooger dan kolossaal (in het Duitsch: Eolossal!): pyramidaal l Kunst en Samenleving zijn op een dwaal weg. Dit is mijn diepgewortelde overtuiging: de wortel is een pyramide. De kubus be staat slechts theoretisch; wat wij waarlijk zien is, door de wetten der perspectief, nimmer of nooit een vierkant geval, steeds wordt het schuin, wat het oog zoekt, en het vierkante is dus naar de wetten van het wezen des schijns, die zelf het Wezen is, pyramide-yormig. Een vervalsching van ons zintuigelij k leven is het resultaat van het cubisme, een verstrooiing van onze gaven is de knipperige futuris tische kunst. De Waarheid is Pyramidaal. Ik hoop, dat de autoriteiten en het Publiek dit zullen bemerken. Weldra komen wij met een tentoonstel ling. Wij zullen daar toornen tegen de reac tionaire dwaasheden van Futurisme en Cubisme. Het Cubisme wachte zijn dag. A. A. J. BAPTIST VALLEGGIA Donzen en Wollen Dekens, SINGEL 428-430-432,.-AMSTERDAM. KONINKLIJKE OLDENZAALSCHE STOOMWEVERIJ «==j^ster voorheen lljpW? 1P J.H.MOLKENBOERJr. i l H\ A OLDENZAAL Fabriek van katoenen, half linnen en geheel linnen goederen. Levering direct aan particulieren (zonder lusschenpersonen) ook bij de kleinste hoeveelheid. Men vroge Stalen en Prijscouranten welke gratis en franco -worden toegezonden. Rechter: Hoe oud bent n?" Vroaweiyke ga'nige: 4 Jnnibenik 20 jaar geworden?" Rechter: En in welk jaar was dat?" Muiden bij Amsterdam. BONUS-WERFHOUOER. WINTERBERGPLAATS. MHAL BLA.MI 'DITALfÉNIDE TITIJS Voorstreek, Leeuwarden. Huishoudelijke- en LuxeCfcHRISTOFLE) .? MEN Sport- en Reisartikelen, Bruno Muller KLEEDEBMABEB Rokin6ATd.3514 AMSTERDAM bericht de ontvangst der JMeuivête Stojfen voor het naderend Seizoen. ibonnementen vanaf /130. (Geopend van 8?6 uur. Onvervaard. Laatst feliciteert mjjn huisknecht me met mijn verjaardag. Ie geef hem een rijksdaalder, maar merk op, dat ik eerst in October jarig ben. Da's niets, mijnheer, antwoordt hy, dan kom ik wel terug. Jachtwerf "Warmond". Luie Mfltortoottn en MotorenfaW, Warmond büLeiden. VOORHANDEN groote en kleine Lnxe Jachten voor rivier- en zeevaart. Billijke prijzen, uiterst solide en fijne afwerking. VERHUREN. Tel. Interc, 19. REPAREEREN. BONDSWERF A. N. W. B. DE BONT & LEIJTEN's ANIJS- en SLEMP-tabletten overtreffen elk ander merk. Verkrijgbaar l>ij alle Banketbakkers.