De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1912 3 november pagina 10

3 november 1912 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1845 Want uit de hierboven bedoelde gegevens blijkt al aanstonds, dat bet nabij gelegen Oostenrijk-Hongarüe, alt een handels-oogpunt althans, geenszins de voornaamste belang hebbende bij de Balkan-staten is. Op den grondslag n.l. van het poatpaketverkeer blgkt dat door de monarchie in 1911 werden vertonden het navolgend aantal postpaketten naar; Servië 99.086 Eantenië 87.170 Bulgarije 75.011 Turkse 51.096 waarvan door Hongarije slechts 51.614 en door Oostenrijk 260.719 paketten. Volledigheidshal ve kan daarbij rog worden vermeld, dat alt Hongarije naar Montenegro en Grie kenland in 1911 slechts 2288, reep. 260 post paketten waren gegaan. De monarchie wordt in dit opricht in belangrijke mate overtroffen door Dnitschland, vanwaar in 19 LI het volgend aantal post paketten werd geionden naar: Servië 89.468 Rnmenië 259.369 Bulgarije 103.360 Turkije 104.427 Doitschland's export naar den Balkan is in de laatste 10 jaren verdrievoudigd, terwijl dat van Oostenrijk bijna 400 pCt. en dat van Hongarije slechts 180 pCt. is toegenomen. Maar andere landen van Europa sijn in den loop van dit tijdvak evenmin als leveran ciers van de Balkan-staten werkeloos gebleven. Frankrijk ver«md in 1911 naar Ramenië 116.523 postpaketten, meerendeels zijde «n mode artikelen, en naar den Balkan 196.854. Uit Zwitserland werden 76.937 en uit Italië 47.863 postpaketten derwaarts verzonden. Wat dit laatste land betreft, ia! de oorlog om Tripolis het aantal zendingen naar Tarkye in het vorig jaar zeker belangrijk hebben doen dalen, daarentegen zijn.de postzendingen van Italië naar Montenegro in het voormeld cijfer niet medegerekend. Van de grootste beteekenis is echter Engelands handelsbetrekking met de Balkan staten, waaromtrent voor 1911 de volgende opgave voor in- en uitvoer kan dienen: naar van Turkije 9.390.190 Turkije 5.465.980 Griekenland 1.725 517 Griekenland 2.274.418 Bulgarije' 942 356 Bulgarije 317.086 Servië 318.952 Servië 39369 12.377.015 ,£8.096.853 Ondanks het naar verhouding groot ver schil ttuschen het aantal postpaketten, door Hongarije naar den Balkan verzonden en dat van daar ontvangen, zijn de resultaten van het geld-verkeer niet steeds gunstig voor Brieven over belangrijke onderwerpen. II. HET ZWARTE GETAAK. Twee broeders, Isidore en David, liepen eens te wandelen in het Vondelpark, toen plotseling een groote hond luid blaffend op hen afschoot. David sprong verschrikt ter zijde, doch Isidore stelde hem gerust met de woorden: Blaffende honden bijten niet." Jawel", was het antwoord van David, .dat weet jij en dat weet ik, maar vreet die hond dat ook P" Bovenstaande oude en bekende ge schiedenis kwam ons i* de gedachten bij het lezen der verschillende kranten berichten over de wilde zwijnen in den omtrek van Het Loo. Het schijnt, dat er mér menschen zijn, even «lom als David, die niet vast gelooven aan de volkomen ongevaarlijkheid van wilde zwijnen, niettegenstaande alle gerust stellende verzekeringen. Zoo lazen wij van vrouwen en kin deren, die tegen den avond op eenzame boschwegen een kudde wilde zwijnen ontmoetten en hun weg niet durfden vervolgen, van wielrijders, die afstegen en bleven wachten, totdat de dieren zich verwijderd hadden. Hongarije, voor zoover dit door tnsschenkomst der poit-administratie nl. geschiedt. Wat Rnmenië betreft, geschiedde de vereffa ? ning over 't algemeen door de daar te lande gevestigde filialen van Hongaarsohe bank instellingen en laat ket check- en clearingstelsel slechts kleine bedragen over ter ver effening door de post-administratie. Zoodoende werd in 1911 langs dezen weg in RomeniS Kr. 3.122.495 geïnd en derwaarts uit Hongarije per postwissels eni. slechts Kr. 939.260 verzonden. Voor Servië waren deze bedragen nog minder, nl. Kr. 1.417.538 en Kr. 684174; naar Bulgarije werd uit Hongarije door de poetadministratie slechts Kr. 305.695 verzonden en van daar Kr. 629.798 ontvangen, terwijl door de Oastenrijkeche postkantoren in Turkije voor rekening van Hongarije slechts Kr. 893.870 werd uitbetaald, terwijl uit Turkije Kr. 264.746 door tnsschenkomst van de post-administratie naar Hongarije werd overgemaakt. Meer, speciaal het nabij gelegen Servië besprekend, wordt in het voormeld ambtelijk orgaan erop gewezen, dat de bedrijvigheid aan de beurs te Belgrado in 1911 minder il geweest, dan in vorige jaren, hetgeen ijfn oorzaak vindt in de omstandigheid, dat het publiek in Servië over 't algemeen weinig belangstelt in beurszaken. De meeste geldzaken worden buiten de beurs afgesloten, terwijl de voornaamste bankkantoren niet anders zijn dan filialen van bnitenlandiche bank-instellingen die weinig deelnemen aan benrszaken. De kas-omzet der Nationale Bank bedroeg in 1911 275.874.966- dinar, d. i. ongeveer 10 millioen minder dan in 1910, het cijfer der disconto's bereikte bijna 22X millioen dinar. In zijn industrieele ondernemingen heeft Sarvië ongaveer 62 Millioen dinar belegd, terwijl het bedryfkapitaal een kleine 20milliosn bedraagt. De industrie is echter nog weinig omvang rijk, hetgeen kan blijken uit het naar ver houding klein aantal arbeiders, n.l. 13517 mannelijke en 2578 vrouwelijke en de me chanische kracht, zijnde 19328 pk. stoom-, 2621 pk. electrische- en 1614 pk. water kracht.?^. De waarde der totale productie bedraagt jaarlijks ongeveer 126 Y< millioen dinar, waar van circa 50 millioen voor export. Sarvië's uitvoer bedroeg in 1911 naar: Oostenrijk-Hongarije 48.433.392 DultBchland 28 932.926 Turkije 11.983.936 België 6.142.214 Ramentë 6.140.596 Italië 4.394.056 Frankrijk 3.841.241 Amerika 3.609.110 Bulgarije 2.801.843 en kleinere bedragen naar Zwitserland, Grie kenland, Engeland, Rusland, Nederland, Noorwegen en Montenegro. De voornaamste artikelen van uitvoer zijn graan, ooft, vee, gevogelte, vleesch, hout, hennep en metalen, net name koper, waar van het vorig jaar voor een waarde van ruim 91/3 millioen dinar, voornamelijk naar Amerika, Frankrijk, Dnitschland en België, werd uitgevoerd. Wat den invoer betreft, deze is in 1911 vergeleken met het jaar te voren niet onbelangrijk toegenomen, nl. ran 84695.641 tot 115.425.415 dinar, waarvan 28768.803 voer landbonw-prodncten, 31.415.824 voor textiel- en confectie-goederen, 20.304.294 voor metalen en metaalwaren, 11.860.746 voor machines en 2.512.642 dinar voor papier. 3/10 '12. (Wordt vervolgd). v. D. 8. ONZE CURSUS". Oplossing van onze prijsvraag. Stand. Zwart 6 schijven ep 3, 7, 10, 15, 33, 89. Wit 8 schijven op 13, 18, 21, 24, 27, 32, 87, 48. Wit... 24-20 13-9 48-43 32 21 27:9. Zwart. 15:24 3:14 39.48 48:32 *) *) moet 4 schijven slaan. Misschien hadden zij gelezen, wat niet lang geleden in België is gebeurd, dat een groote zeug een klein kind vrijwel had opgevreten; maar dan vergaten zij, dat die groote zeug een gewoon huis-, tuin- of keukenvarken was en volstrekt geen wild zwijn. Misschien hadden zij wel eens verhalen gelezen of gehoord van wildezwijnenjachten, waarin melding wordt gemaakt van de woestheid en de kracht dezer dieren en van de gevaren, die aan deze jacht verbonden zijn; maar dan vergaten zij, dat jagers altijd opsnijden en ook, dat het wilde zwijn een edel wild is, dat natuurlijk minder consideratie neemt met een goedgewapenden jager dan met ongewapende vrouwen en kinderen. Wij vertrouwen dan ook, dat de lichte ontstemming over de verschijning der wilde zwijnen spoedig zal plaats maken voor dankbaarheid jegens den vorstel ij ken importeur, den instandhouder eener dier soort, welke in ons land dreigde uit te sterven, zoo al niet was uitgestorven. Hiermede deed hij een goed werk, immers handelde hij naar het voorbeeld van Noach, die een godvruchtig man was. En reeds daarom moet het ChristelijkHistorisch district Apeldoorn hem prijzen. Het wilde zwijn is overigens een Christeljj k-Historisch gedierte; Christelijk ? ??.?ja ?w. MOSNu het eindspel. Stand: zwart 2 schij ven op 7 en 10, wit een schijf op 9. (Zie diagram.) Het doet ons* veel genoegen, dat gij allen goed hebt ingezien, dat het niet alleen ging om den slag en dat gühet eindspel goed begrepen hebt. W\j verzoeken n, van de wijze waarop men een eindspel noteert, voor het vervolg goede nota te nemen. Slechts eenige inzenders noteerden het eindspel goed. Bij een volgende prijsvraag hopen wij, dat gij de oplossing ook goed beschrijven kunt. Hoofdvariant. Wit. Zwart. 1. 7-12 A. B. Van 10-14 wit 9:20 behoeft geen afzon derlijke variant te worden gemaakt, daar de winst al te duidelijk is. 2. 9-3 omdat (behalve de heidenen) alleen de Christenen zijn vleesch eten; Historisch, omdat het dier in ons land nog voor korten tijd tot de Historie behoorde. Maar, afgezien van deza politieke over wegingen, meenen wij, dat het wilde Zwija een aanwinst voor de Veluwe is. Vooreerst in materieel opzicht, waar voor de Yeluwers toch niet geheel onver schillig zullen zijn. Zonder twijfel zullen ; in de toekomst vele ouders met hunne kinderen de zomer mcantie in de buurt van Het Lop willen doorbrengen, ten einde de kleinen met de merkwaardige dieren te doen kennis maken en hun de kinderachtige vrees af te leeren, welke zij eventueel daarvoor mochten koesteren. Wij denken, dat de pensionhonders be zwaarlijk aan alle aanvragen van huis vaders en van oude dames zullen kunnen voldoen. Maar wij vertrouwen, dat onder nemende lieden hiervan zullen profiteeren door nieuwe pensions op te richten, op die wijze toonende, dat op hen niet van toepassing is het spreekwoord: Al regent het varkens, Jan Salie maakt er geen borstels van. Doch ook in zedelijk opzicht is er winste: Tegen ever de verderfelijke leerstel lingen van het Neo-Malthusianisme geeft het wilde zwijn ean treffend voorbeeld dwingt onmiddellijk tot 2. 12-18 3. 39 3-17 en 3-21 wint eveneens, deze setten hebben echter niet die dwingende kracht als de gekozen zet. 3. 18 23 4. 8-20 De sterkste voortzetting. Zwart heeft thans slechts eenen ze', en wel 4. 23-28 Op 10-15 wint wit onmiddellijk door 20 83. 5. 2038 1014 Op 10-15 wint wit door 38-24 en 24-42, 6. 38-15 28-32 Op 14-19 wit 15 10 met winst. 7. 15-42 De witte dam dwingt nu met fraai tempoipel. 7. 14-19 8. 42-15 Mooie zet. Let na op het volgende ver schil. Ging de dam naar 20, dan zou het spel remise worden door 32-3 r van zwart en 4a witte dam niet achter de schijven loop en. 8. 19-23 De sterkste zet. Op 32-37, wit 15 10 met winst. 9. 15-201 De fraaiste tempozet in dit eindspe). Wit 15-10 mag niet wegens zwart 23-28 en winst is niet meer mogelijk. Opvallend mooi is het spel van den dam bij den Baten set op 15 en büden 91en zet op 20. Dit fijne ver schil moet men goed leeren begrijpen. 9. 3237 Op 23-28 onmiddellijke winst voor wit met 20-42. 10. 2014 23-29 11. 14:41 29-34 12. 41-28 34-40 13. 2822 40-45 14. 22-50 gewonnen. Variant A. Wit. Zwart. 5. 10-15 6. 9-3 De sterkste zet. 6. 7-11 7. 3-21 15 20 gedw. Op 11-16, wit 21-38. Het spel van den witten dam laat zwart niet veel vrijheid. Het spreekt vanzelf dat wit ook van 3 naar 25 kan gaan, doch het aangegeven spel ia het sterkst. 8. 21-38 20-25 9. 38-43 11-16 Op 11-17 blijft het s; el gelijk want dan wit 43-39, 39.48, 43 48. 10. 43 39 16 21 11. 39-43 21-26 12. 43 48 gewonnen. Ben zeer leerzame winstgang waarbij de witte dam op een kruispunt precies 2 zwarte schijven houdt. Fariant S. Wit. Zwart. 5. 7-11 6. 93 11-16 Op 10-15 wit 8-21 met precies dezelfde afwikkeling als in de vorige variant. 7. 3-17 Natuurlijk zijn er andete zetten die tot winst leiden, doch dit is wel het aardigste spel. 7. 10-14 Op 10-15, wit 17-33, zwart 16-21, wit 33-38 en 38-42. 8. 17-28 14-20 9. 28-33 20-25 10. 33-39 1621 11. 3943 21-26 12. 43 48 met winst. Er is veel uit dit eindspel te leeren. Onder meer hoe men met een dam het spel beheerschen kan, gelijk in dit eindspel het geval is, door fijne strategie. Deze winst gang van l dam tegen 2 schijven, zullen wij later, om de vele moeilijkheden die deze opleveren kan, nog nader behandelen. Hij behoort tot de moeilijkste eindspelen. Eenige inzenders vroegen ons, waarom een eindspel ter oplossing gegeven wordt, dat nog niet werd behandeld. Wjj hebben het eindapel juist daarom niet moelijk gemaakt. Het lag onder ieders bereik. En dan, beste vrien den, moet men bij 't dammen ook zelf leeren denken I Goede oplossingen: Lncas Smid, Margaretha Smid, te Amster dam ; Th. A. Struik, J. P. Maznre, te Rot terdam; W. Voulon, te Harderwijk. Bij loting tnjschen de inzenders van cor recte oplossingen, door den voorzitter van het V. A. D., den heer Battefeld is de prijs ten deel gevallen aan: Lucas Smid, 12 jaar oud, wien wij den behaalden prijs zullen toe. zenden. Desen prijswinnaar geven wij in overweging als eerste hoofdstuk uit dit boek te bestndearen Het kiezen' van de julsten zet." Wanreer deze vraagstnkjes gevonden z|jn ronder tchjjven aan te raken, dan zullen wij het volgende hoofdstuk ter bestndeering aangeven. Niet te veel opeens stndeeren en Keen andere studie er voor verwaarloozen. Da overige inzenders van goede oplossingen zal een diagramboekje worden toegezonden. CORRESPONDENTIE. F. S., te B. Het spijt mij wel, doch uw oplossing is niet volledig. U hebt de hoofd variant 12-18 niet behandeld. D. v. N., te R. U zult nu wel zien waarom uw oplossing font is. van vruchtbaarheid. Voor deze dierenis J het gebod: Gaat heen en vermenig vuldigt u" gean ijdel woord; althans ' niet, wat het vermenigvuldigen betreft. Heengaan is iets waaraan zij voorloopig niet schijnen te denken. j Eu heeft zelfs niet iie belachelijke i vrees voor het wilde zwijn hare goede zijde P Zal niet menig angstig deerntje aarzelen om met een goeden vriend tegen den avond een stil boschwandelingetje te maken, uit vrees voor een zwijnenavontuurtje P Is ook dit niet zedelijke winste P Zoo vormen de wilde zwijnen in de Soerensche boaschen als het ware een zeden-politie, waarop Schiedam jaloersch kan zijn. Wij geven het gemeentebestuur van die stad dan ook ernstig in over weging, zich in plaata van politiehonden van eenige politiezwijnen te voorzien. Maar koeren wij tot de Soerenache boaschen terug. De bevolking van den omtrek hoeft dus groote reden tot erkentelijkheid jegens dea vorat, wiena jagershartstocht de welkome gasten in het land riep. De jacht was sinds eeuwen een der meest geliefde ontspanningen van ons volk en het is wederom een bewijs van 's Prinsen ernstigen wil, zich met dat volk te ver eenzelvigen, dat hu dezen echt-nationalen sport zoo bij voorkeur beoefent. Zeker, wij willen niet ontkennen, dat kleine onaangenaamheden door wilde zwijnen kunnen worden veroorzaakt, doch men bedenke, dat iedere zaak hare keerzijde heeft, dus ook het wilde zwijn. Maar die keerzijde most man niet bij voorkeur in het oog honden. In dit opzieit volge men de vingerwijzing der Natuur, die de keerzijde van het zwijn met een staartje bedekte, opdat zij niet te veel in het oog zoude vallen. Laat ons ten slotte het laatste zweempje van vrees wegnemen uit de harten van hen, die door het bovenstaande nog niet geheel overtuigd mochten zijn: Artikel 425, sub 2 van ons Wetboek van Strafrecht luidt: Mtt hechtenis van ten hoogste zes dagen of geldboete van te»hoogste vijf en tivintig gulden wordt gestraft, hij, die geen voldoende zorg draagt voor het onschadelijk houden vaneen onder zijn hoede stiand gevaarlijk dier. Welnu, geen veldwachter zou een ooganblik aarzelen zijn plicht te doen.... Welnu, geen veldwachter verroert zich. Welnu, het wilde zwijn is ongevaarlijk. BOEKVERKOOPING Door TAN STOCKUM'S ANTIQUARIAAT (J. B. J. KERLING?R. B. DOZY) te 's Gravenliage zullen van 16?28 November a.s. verkocht worden de Bibliotheken nagelaten door de H. H. Mr. G. J. GOEKOOP, Lid der Algemeere R-k*nkaraer. J. C. YAN DER HEULEN, Genealoog, S. VAN WITSEN, Kunst schilder, FREI). CALAND Oud-Commies bij het Algem. Rijksarchipf, allen te's-Gravenhasre. Jhr. A. F. VAN SPENGLEB, Majoor der Infanterie,Bergen-op-Zoom, 'C. M. C.' OBBEEN, Rotterdam, L. (JOUVEE, Architect, Delft, en anderen. Deze Bibliotheken bevatten zeer belangrijke werken vooral over Algemeene Geschiedenis (Fransche geschiedenis, Napoleon I, Mémoires), Nederlandsche Geschiedenis en Plaats beschrijving, Krvjgsgeschiedkundige Werken, Letterkunde, Schoone Kunsten, verder Rechtsgeleerdheid, Godgeleerdheid, Natuurwetenschappen, enz., enz. Benevens een zeer fraaie Mahoniehouten Plaatwerkenkast, een Prentenkast, Boeken kast, Bureau Ministre, etc. De CATALOGUS (5200 NOS.) met 3 afbeeldingen is a ? 0.25 franco te bekomen. Van Stockum's Antiquariaat (J. B. J. KERLING?R. B. DOZY.) 's-GRAVENHAGE, Prinsegracht 15. Stoom WiissrliiTij en Strp-Inricbting Dames! Zonder eenige slijtage. Tel. 8764. A. B, FREDEUIKS, Jan Hansenstraat 23-35 Jachtwerf Warmond". Luie Motorbiotfn en MotorenfaliM, Warmond tij Letten. VOORHANDEN groote en kleine Lnxe Jachten voor rivier- en zeevaart. Billijke prijzen, uiterst solide en fijne afwerking. VERHUREN. - Tel. Interc. 19. - - REPAREEREN. BONDSWERF A. N. W. B. E. H. Stadhouderskade 71, Amsterdam. Telefoon 9O97. JPMAMO's en M^MAJWOJLA'g. Billijke Prijzen. Gemakkelijke Betalingsvoorwaarde. Ie KLAS FABRIKAAT 1O JAAR GARANTIE. Stemmen, rullen en verhoren. Speciale Inrichting voor reparatie. Steeds voorhanden soliede 2e Hands Instrumenten ocder volle garantie. C* 4 - t" '-'m^mmm+-;-: ?? otokpaardjes SeHenmelKRADEBEIIL DRESDEN ARNHEM. flrnhem* Levensverzekering Maatschappij Man t schappelijk Kapitaal: EEN M 11. L, I O E N GULDEN (volteekend). Bijkantoor: 0. Z. Achterburgwal 195 te Amsterdam. <OIN(ONOUMETALBLANI OITAUÉNIDE Yoorstreek, Leeuwarden. Huishoudelijke- en LuxeCCHHISTOFLE) -.- JMEN Sport- en Reisartikelen, BLA36TCA. Absoluut zeker middel tegen KOOI»*: NEUZEN van koude, warmte, temperatuurwis seling, sennwachtigheid, spjjsverteringsstoorniisen enz., ook in het eerste stad. ?an drankneus. Uitat, middel tegen vergrootte poriën en bloedaderea. Geen zal/, poeder of smeersel, dat slechts verbergt. Directe genezing en abs. onschadelijk. Tegen inz. van Mk. 3. (bjj rembonrs 40 f l. meei) alleen b Blanca Vertrieb, Abt. H. Wiesbaden. FEEST-ARTIKELEN EEMENU'SEE CEBR. SIMONS KALVERSTBAAT 1O5. Tersclienen: inden De in vele kleuren gedrukte kaart (reeft een duidelijk overzicht van 4e Balkan-Staten: Bulgarije Servië Rn mem ë?Monten«»ro, hetTnrksche rijk, Griekenland, Klein-Azië enz. Op de keerzijde vindt men een uit voerige beschrijving van de legersterkte der strijdende partijen. Buitendien zgn bg iedere kaart 50 vlaggetjes om de krijgsverrichtingen te volgen Prijs 60 cents. Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDOBF te Amsterdam.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl