De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1912 8 december pagina 10

8 december 1912 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

T" 10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. 8 Dec. '12. Nó. 1850 29 K 63 54 K 75 Central Lsather . ... Btudud Milling pief. . United Cigar'a .... States Steel . . Denver Blo ..... Erle ........ Kansas CHy and Southeni Mlwouti K. Texas . . . Bock Island ..... 26 Southern Pacific. . . .110% Baili .... 29 TJnio»Pacffie ..... 172 34 27'/s 29 6ï7/8 63»/i6 72 '/s 22X 33M 27 K 28X 25 J4 109% 28% 171 Het is zeer wel mogelijk, dat ook de «verwegingen der arbitragecommissie, in zake loon geschillen tagschen spoor weg- maatschap pijen en de in haren dienst sjjnde arbeiders, een min gunstigen invloed op de algemeene stemming heeft gehad. Da commissie n.1, is van oordeel, dat wel de spoorweg-maatschap pijen lich tot de Interstate Commerce Commlssion hebben te wenden, bijaldien s tarief verhooging noodig achten uithoofde der stagende looneischen, doch de commissie Is tevens van meening, dat de maatschappijen seer wel die hoogere bedrijf son kosten kunnen draden, zonder met een dergelijk verwek tot de Interstate Commission te komen. Voorleoplg althans. Ea deie commissie celve if, soo men weet, eene dergelijke meening toegedaan, getnige de herhaalde malen, dat «ij eene aanvraag tot verhooging van vrachttarieven op grond van de aangevoerde hoogere looneisches, reeds heeft afgewimpeld. De locale markt stond over 't geheel ge nomen weer in het teeken van de Europeesche politiek. In den aanvang der week had de ver wachting van den te sluiten wapenstilstand een zeer gunstig effect op den koersloop der pretrolenm-waarden, waarbij ook Orions lich aansloten. Deze laatste echter hoofdsakeljjk in verband met de op de vergade ring van aandeelhouders der Bargbanliche Arbeiten aan den voorzitter, die tevens directeur der Orion Petroleum Mij. is, ge vraagde opheldering omtrent de balanscijfers deier laatstgenoemde maatschappij en het voornemen, om het dividend in aandeelen uittebetalen. Het is te betreuren dat het bestuur der Orion in het jaarverslag niet de ophelde ringen heeft verstrekt, die thans op de vergaderingen der Bergbanliche werden ge geven en blijkbaar algemeen als afdoende werden beschouwd. Men wil echter van deskundige zijde beweren, dat de afschrij vingen, die op de balans der Orion zijn opge voerd ten deele badryfsonkosten zijn, hetwelk evenwel uit den aaid der zaak van hier uit niet te beoordeelen valt. Van tabaks-waarden, die ook meerendeela eene seer vaste tendenz hadder, liepen vooral Medan's en aandeelen Heesa Tabak Mij. uit, de laatsten op geruchten, dat de rubberaanplant van dese maatschappij vermoedelijk door eene combinatie zal worden gekocht. Van mijnwaarden had een aanslenlyke koers val plaats: in gewone en pref. aandeelen Ketahoen, nu volgens berichten uit Indië de mijningenieur der regeering het memento mori" over deze onderneming heeft uitge sproken. Vermoedelijk zal nu tot liquidatie der maatschappij worden besloten, doch v aidien moet natuurlijk eene vergadering van aandeelhouders worden bijeengeroepen. Ben roemloos einde na een betrekkelijkerwijs seer kortstondig bestaan; het wil ons voorkomen, dat de directie der mijn, de firma Erdmann & Sielcken, tengevolge van den vroegeren voorspoed in het mynbedryf, door een wat al te optimistisch getinte bril heeft gesien en te enthousiast Is geweest met het openslulten van nieuwe gondhondende gronden. Of de fabelachtig rijke Siman-mijn weldra denzelfden weg zal opgaan? Het is niet te voorzeggen, doch het lot der Ketahoan sal velen tot nadenken stem men; trouwens het delireeren over dien rijkdom der Simau is reeds lang voorbij ; men is inmiddels nuchter geworden. Wülaten hieronder de koersen van eenige locale soorten volgen: 28Nov. 5 Dec. Derdlsche Petroleum Geconsolideerde 240 Koninklüke 542 Moeara Er urn 218 Sumatra Palembang 190% Orion Petrol. 105X Deli Maatschappij 544 Medan Tabak 252 K Hessa 127 H Ketahoen gew. 3334 pref. 421A Singkep Tin 270 X o/o 165 M o/ 246 K 553 225 201 105M 549 141 29 2 39 f \ 21 c/o diï. Scheepvaart-waarden bleven prijshondend; ook aand. Java-China-Japan-ly'n, ondanks dat, vaar gemeld wordt, een concnrreerende Japaneche Stoomvaart Mij. op Java is op gericht. Rubber- aandeelen varieerden slechts weinig. Het einde onzer overzichtsweek kenmerkte zich door eene overheergchend flauwe stemming tengevolge van de onzekere Enro peesche politiek. De wapenstilstand is niet volledig, wijl Griekenland sich in dezen niet büde ver bondenen heeft aangesloten; wat uit die houding van den Griek mag voortvloeien valt onmogelijk te berekenen, doch dit feit, gepaard met de animositeit tngschen Balgaren en Grieken, de nog steeds gespannen ver houding tnsschen Oostenrijk en Servië, de ver klaring van Von Bethmann Holweg dat geen Europeescheverwikkellngen worden ver wacht, doch indien onverhoopt bij een Oostenryksche gewapende actie tegen Servië, Busland de Serviërs sou steunen, Daitschland onverwijld aan Oostenrijk de hand zcu reiken dit alles heeft de gemoederen onbehaaglijk ge stemd en doet de onzekerheid voortduren. Dagelijks wisselden dan ook de stemmingen aan Weenensche en andere beurzen en voorhands zal wel geen kentering in uitzicht mogen worden gssteld. Dank zij de gemakkelijk blijvende geld markt worden tegenwoordig geregeld nieuwe uitgiften van meer of minderen omvang het publiek aangeboden; zoo heeft Maandag 9 Dec. a. s. de inschrijving plaats op ? l millloen aandeelen der Nederlandsch TransAtlantische Hypotheekbank a 103 pCt.; worden eveneens van af Maandag a. s. aan de markt gebracht de aandeelen der Mij. tot verkoop- v. d. Electrischen Stroom der Staatsraijnen in Limburg en zal op 10 Dec. a. 8. de inschrijving worden opengesteld op /1.800.000 5 pCt. 1ste hyp. obligaties der Coöp. Beetwortel-Snikerfabriek Pnttershoek a pari. 6 Dec. T. D. M. P.8. De daling in New-York heeft verdere afmetingen aangenomen, waarvan wederom de indnstrieele waarden het zwaant te lijden hadden, vooral Steels, Smeltings en Amalgamatede. In den loop der huidige beurs werden Olie-waarden swak gestemd en leden vooral Geconsolideerde een gevoelig verlies op ge ruchten van moeielijkkeden, welke deze maatEchappüzon ondervinden met de Rameensche regeering inzake het aanleggen eener pijpleiding naar Constanza. * * * Handelsbelangen van de Balkan concurrenten. De vrees, dat de Balkan-oorlog de oorzaak sou worden van een ernstigen strijd tnsschen de beide politieke groepen der Enropeesche grootmachten, is gelukkig geweken nu de beide voornaamste Balkan- concurrenten, Oostenrijk en Rusland, tegenover elkander geen vijandige houding aannemen en evenals de andere mogendheden de vraagstukken, uit dezen oorlog ontstaan, in gemeenschappelijk overleg sullen trachten op te lossen. Dat bij de aanstaande verdeeling van Enropeesch Turkije de handelsbelangen van Oostenrijk ea Rusland in belangrijke mate zijn betrokken, kan men nagaan Hit de cijfers van het handelsverkeer dezer landen met den Balkan, waaromtrent wat 1911 be treft het Oostenrijksche ministerie van handel statistische opgaven heeft verstrekt Voor Oostenrijk staat daarbij het meest op het spel. De totale handelsbeweging met de na te noemen landen geeft n), de vol gende cijfers aan voor het vorig jaar: Rumenië ? 101.869.800 Turkije 93 658.500 Servië 25183200 Bulgarije 22.971.900 Griekenland 17.756.700 Montenegro 1.899.900 Totaal ? 263.34lxÖol) Hiertoe dragen Rumenië en Turkije bijna 75 pCr. bij, d. i. in verhouding tot den totalen handels-omzet van Oostenrijk, die thans op ongeveer 1350 millioen gulden per jaar is te schatten, bijna het ';.-, deel. NTaar Oostenrijk werd in het vorig jaar door de Balkan-landen geëxporteerd voor een waarde van ?92,848.860, nl. door: Rumenië voor ? 39.387.360 Turkije 30.399.360 Griekenland , 9.943.680 Servië 6.284.160 Bulgarije 6.259.200 Montenegro 575.100 Daarentegen werd door Oostenrijk uit geroerd naar: Turkije voor ?63.259.140 Rnmenië 62.482.440 Servië 18 899.040 Bulgarije 16.712 700 Griekenland 7,813.020 Montenegro 1.324.800 Totaal ? 170.491.140 Met uitzondering van Griekenland, over treft dus Oostenrijk s uitvoer raar den Balkan den invoer van dudr in belangrijke mate; wat Turkije betreft is de verb onding bijna 2:1 en voor Serïië nagenoeg 3:1. In'c geheel vertegenwoordigt het uitvoereijfer naar den Balkan het 1A deel van den totalen bnitenlandschen exporthandel, die thans een waarde van circa ? 844.000.000 bereikt, terwijl de Balkan-landen daarentegen ongeveer 1/6 deel van hun totaal nitvoer-bedrag (pi.m. ?609.000.000) aan Oostenrijk leveren. Omtrent Rualand'a handelsverkeer met den Balkan geven de volgende cijfers eenig denk beeld: ' Invoer uit: naar Rusland : Turkije ? 6.240.000 Rumenië 2,400.000 Griekenland 720.000 Bulgarije 144.000 Servië 6720 te zamen ? 9.510.7UO waartegenover uit Rusland naar: Turkije ? 35.530.000 Rumenië 19.200.000 Griekenland 13.200.000 Bulgarije 3.252.000 Servië 875.040 ? 72.107.040 Montenegro komt voor Rusland's handels verkeer niet in aanmerking, daarentegen neemt Turkije ook hier de eerste plaatst in en zijn ook Ramenië en Griekenland voor den Russischen bnitenlandschen handel van beteekenis, terwijl Servië en Bulgarije van meer ondergeschikt belang z\jn. Maar het totaal der Russische handels beweging met den Balkan, tot een bedrag van bijna 81% millioen gulden, is belang rijk minder aan dat van Oostenrijk, dat meer dan het viervoudige bereikt. En dit is te meer opvallend, daar de Balkan-vol keren door ras- en geloofsgemeenschap dichter bij Rusland dan bij Oostenrijk staan. Minder echter wegens «ommercieele, dan wegene politieke belangen, maakt Oostenrijk zich bexorgd. Het wil blijkbaar geen krachtig Sarvië aan zijn grenzen dulden en daar de verdeeling van nagenoeg geheel Europeesch Turkije dit tengevolge kan hebben, verlangt het voor Albanië zelfbestuur. Uit de verschillende beschrijvingen te oordeelen, schijnt het moeilijk te bepalen waar Albanië begint en waar het eindigt. Rakeat men allea, wat ten deele Aïbaneeseh ig, te zamen, dan zon men een gebied verkrijgen van ongeveer 90000 vierkante KM. opper vlakte. Maar het werkelijk Albanië, het land waar alleen of bijna alleen Albaneezen wonen, wordt op slechts de helft van die uitgestrekt heid geschat. Turkije verdeelde dit land in vilajets, die een gemengde bevolking hadden van Albaneezen, Grieken, Serviërs, Bulgaren en Koetzo-Wallachen. Met uitzondering van eenige kuststreken, is het een echt bergland, met eenige hooge toppen, o. a. de z.g. vervloekte berg (2436 m.) de Shardagh (2630 m). In het noordwesten ligt het Amselfeld", waar in de 14a en 15a eeuw Sarviërs en Hongaren in groote veld slagen door de Turken werden overwonner. De bevolking is gemengd, de meerderheid Albaneezen, de minderheid Serviërs, De rivieren hebben een korten loop en zijn van gering belang; van meer beteekenis zijn daarentegen de meeren, met name het thans veel genoemde meer van Skoetarie, waarvan het noordelijk deel bjj Montenegro behoort. In het binnenland ligt het groote meer van Ochrida, dat 37 km. lang en 10 krn. breed is en in het zuiden het mear van Janina, ongeveer 18 km. lang en 3X km. breed. Het klimaat is als dat van het centinent, nl. heete zomers en naar verhouding, koude winters. Rivieren en beeken drogen 's zomers dikwijls geheel uit. In de dalen gedijen alle zuidvruchten, tabak en olijven, zelfs palmen. In het binnenland vindt men veel bosgchen, veeteelt wordt op grooten schaal 'gedreven en maakt met den landbouw het voornaamste middel van bestaan der bevolking uit. Deze wordt op ongeveer 2 millioen zielen geschat, waarvan echter 250 000 in Grieken land en 100.000 in Italië leren. In laatstge noemd land vindt men mannen van Albaneesche afkomst, die door hun groote begaafdheden voorname poëten bekleeden. Voor zoover mep, bij gebreke van betrouw bare statistische gegevens, kan nagaan, zijn de meeste Albaneezen muzelmannen; het aantal katholieken wordt op hoogstens 150.000 geschat, maar deze vertegenwoordigen het meest beschaafde element der bevolking, doordien züvan de geestelijkheid, die hare opleiding in Italië en Oostenrijk heeft genoten, een zekere mate van Enropeesche cultuurontwikkeling hebben ontvangen. In de kust-steden wonen de meeste Grieksch orthodoxer», wier aantal op onge veer 300,000 wordt geraamd. De Albaneesche muzelmannen, worden beschreven als minder fanatiek dan hunne Tnrksche en Arabische geloofsgenooten. De Albaneesche bevolking ia in twee hoofd groepen verdeeld: Ghegen en Tosken, waarna het door hen bewoond gebied Ghegeria en Toskeria ia genoemd. De bergbewoners, de Maliesoren, die weer in 19 stammen zijn verdeeld, beschouwen zich vry wel als onaf hankelijk en genoten steeds verschillende voorrechten van de Torksche regeering. En waar dit niet officieel geschiedde, kenden z zich zelven privilegie's toe, o.a. door geen belasting te betalen. Evenzoo vervulden zij geen dienstplicht, behalve in tijden van nood, wanneer züzich vrijwillig bij het Turkache leger aansloten. Een eigenaardige rol speelden de Mirditen, een Albaneesche stam van 30.000 zielen, die in een moeilijk toegankelijken bergstreek van ongeveer 1400 km. uitgestrektheid woont, waar de patriarchale gebruiken nog in eere worden gehouden. Deze stam beschouwde zich steeds als geheel onafhankelijk. In den jongsten oorlog heeft men niets van hen vernomen ; vermoedelijk wachten züin hun ontoegankelijk gebied het einde van den ztrijd af. Of een zoo gamengde bevolking met zoo weinig onderling verband en gemeenschaps gevoel een gaordenden staat zal kunnen vormen, moet de ty'd leeren. Oostenrijk en Ita'ië, die elkander wederzijds het bezit van Albanië niet gannen, weten blijkbaar geen anderen uitweg, dan de proef neming te wagen. 6/12 '12. V. D. Füie zintuigen. De evolatiën van tot heil der deugd voorgevoerde" politiehonden hebben allicht de veronderstelling gewekt, dat hun reukzin het fijnst ia. Doch onaanzienlijker, tevens gracienser en eleganter vertegenwoordigers van het dierenrij k overtreffen de wreede snuffelaara ver. Da Fransche entomoloog Fabre heeft aangetoond, dat vlinders den fijn sten reuk hebben. BÜa\jne onderzoekingen bleek dat het wijfje van den nachtpauwoog door haar geur de mannetjes naderlokte op afstanden van meerdere kilometers, terwijl wümen geloove my , noch zelfs de snuggerste politiehond, niet den minsten geur zonden waarnemen. Toch is de reukzin van de menscheu lang niet minderwaardig, hoeverre de ontwikkeling van vele zijner zintuigen ook moge achter staan büdie van de dieren des velde. Een mensen is in staat het duizendste deel van een millioenste gram maakna-tinctuur waar te nemen, geen geringe prestatie dus. Doch wat presteert de neus des menschen, verge leken büdien van den vos of het hert, om van vlinders niet te spreken? De reuk is evenals de smaak een zintuig dat op scheikundige inwerking reageert, doch de laatste is gemakkelijker te experimentearen. De iijaheid van den smaak hangt af van het aantal smaak-papülen op de tong en het is wel een bewijs voor de precieusheid van onzen smaakzin, dat onder menschen zich zoo gemakkelijk fijnproevers ontwikkelden, niet alleen tot eigan vermaak en streeling, doch ook tot zeer groote praktische waarde. Wij herinneren slechts aan thee-proefsters en -proevers, die de fijnheid van net merk zonder aarieien bepalen. En wees Allegra niet voor korten tyd op een dame, die er baar beroep van maakte, wynen te proeven. Wellicht ia fijnheid, van amaak dan ook een der weinige zintulgeiijke eigenschappen waarin de menscb. veruit de dieren overtreft. Op het gebied van gahoor, gezicht en... gevoel blijft de mensen weder büde dieren ten achter... Het fijnste gehoor gaat by'na altijd samen met flinke ontwikkeling der oorschelpen, die alle geluid als 't ware opvangen. Reeds b paarden, die, vergeleken bühazen en olifanten, werkely'K kokette oorschelpjes hebben, doch deze extremiteiten uitstekend vermogen te bewegen, valt een scherp gehoor vast te stellen. Doch zy worden hierin overtroffen door het hert en de ree, die door het lichtste geruisen, het ritselend knappen van een twijgje op grooten afatand, reeds aangezet worden tot een haastige vlucht. Ook de haas met zijn lange lepels heeft een uitermate fijn gehoor, maar moet toch de vlag strüken voor den woestijnvos. Wanneer dit dier op den loer ligt naar prooi, hoort hu op tamelijken afstand het gaan van een muis door 't zand of het krabbelvoeten van een loop kever. Doch hu is tevens in staat zoo nauw keurig te bepalen waar deze bescheiden levenmakers zich bevinden, dat züin enkele sprongen zijn zekere buit zijn. Ook uilen en vleermuizen hooren zeer scherp. Hoe het met de ontwikkeling van het gehoor büde lagere diersoorten gesteld is, is rnosilijk na te gaan, doch het is niet onmogelijk, dat onder hen nog fijnere gehoororganen worden aangetrof fen dan onder de hoogere dieren. Het voornaamste en wel het meest op prijs gestelde zintuig, het gezicht, is büde vogels het best ontwikkeld. Zelfs zijn de oogen van sommige roofvogels zoo gebouwd, dat züop esn zoo gecompliceerd werktuig ala een verrekyker gaan lijken. De groote roofvogels van snidelijke landen, in 't bisonder de Kieren, sien hun balt op ongelooflijke afstandan, als zühoog in de lucht sweven, doordat zy hun oogen voor verschillende afstanden kunnen stellen. Of zy echter de scherps'e gazichtsorganen hebben, valt te betwijfelen, daar de gewone swaluw staaltjes van scherp en ving sien vertoont, die alles overtreffen. Wanneer een swalnw sich door de lucht beweegt met een snelheid van 300 K.M. per uur, ziet büniet alleen alle mvgj es en vliegen die hu voorby snort, doch snapt se tevens nog op ook, terwijl wü, wanneer we in een trein zitten, die mat een 60 kilometervaart ry'dt, niet in staat zyn kleine voor werpen nauwkeurig te herkennen. Met het gevoel, dat in sommige menschen reeds zoo moeilijk te onderkennen valt, is het eenigszins lastig. Het valt zeer moeilyk te bepalen, welk schepsel het fijnste gevoel heeft. In de hoogere dierenwereld zyn zonder twijfel fijn-voelende wezens, doch met eenige zekerheid mag aangenomen worden, dat de nederigste dieren het fijnste gevoel besltten. Vele wormen hebben een seer fijn gevoel, doch het fijnste bezitten wellicht de seeëgels en zee-aneMonen, die voel-draden in ver schillende vorm en grootte bezitten. Hun organisme is zoo buitengewoon fijn, -omdat het gansche zinnenleven zich in hun tasten concentreert. M. C. Nienwe UitgaTei. F. DB SWCLAIK, Baron Selderie (Modern Bibliotheek, No."VII) 255 pag. Prüs ? 0.90 geb. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf. JAN LIGTHAET en H. SCHBEPSTKA, Het Boek van Piet van Dam, 312 patr. Geïllustreerd door C. JETSES. Prüs geb. ?2.90. Groningen, J. B. Wolters. H. N. DE FREMESY, Dik en Knuppie. Een Kabouter geschieden) s, 49 pa?. BUSBUDD., C. A. J. van Dishoeck. Dr. TH. VAN DER WABKDEN, Qezimloon en Kindertoeslag, 30 pag. Rotterdam, Electr. drukkerij Voorwaart?." Onze Zelfstandigheid tegenwer de S. D. A. P. Verdedigd tegen Enka, door H. J. NIBMAN, 23 pag., ?0.06. Uitga venfonds Volharding" van den Bond van Christen-Socialisten, be heerder C. Schriel, Schiedam. Jonkvr. H. A. RAPPABD, Goede Manieren, 155 pag. Prüs ?1.25, geb. ? 1.75. Haarlem, Fa. P. Visser Azn. Mr. J. M. v. STIPBIAAN LÜÏSCIUS, Karakter, 31 pag., ? 0.25. Rotterdam, W. L. & J. Brusse. Eerst zien, en dan...? Eenige illustraties van den Arbeid van het Leger des Heils in Nederland. Nationaal Hoofdkwartier te Am sterdam, HULDA FEIEDERICHS en anderen, generaal BOOTH. zijn Leven en Werken, 200 pag. Amsterdatr, Schellens en Giltay. Van Etden-KoLonie in N. Corolina U. 8. A. Inlichtingen voar aspirant-kolonisten, met een schreien van dr. FBED. v. EBDEN, 82 pag. Amsterdam, W. Versluys. Morks' Beroepsbiblioth.," No. 2 : Mr. J. EUSTEN, Offitivr by de Nederlandsehe Landmacht. /0.50. Dordrecht, C. Morks Cz. Morks' Baroepsbibliotb," No. 5: DeS.otmvaart-Mij. Nederland" en de Koninkl. Pak ketvaart ifij., door D. HUBERT. De Qowerntments-Marine in Nederl. Oost Indië, door J. MOLENAAK. Prüs f 0.50. Dordrecht, C. Morks Cz. P. R. Bos, Nederland in Woord en Beeld, No. 25 (Rambrandtplein te Amsterdam). No.26 (Maashaven te Rotterdam). Prijs per plaat ?1.25, op zwaar carton geplakt ? 1.65. Toeiicnting by elke plaat ?0.25. Groningen, J. B. Woltere. Vtrtlag van het Congres voor Staatspensioen op initiatief van den Band voor Staatspensionneering, gehouden op 3 Ang. 1912, in de Groote Zaal van het Kon. Zoo'. Bot. Genootschap te 'éGravenhage, 145 pag. Verkrijgbaar bjj A. Voorbrood, Aig. Seer. van den B. v. S.. Arnhem. Catalogus van Backen en Tijdschrift eo. welke geveild zullen worden l?8 November 1912 te Utrecht, bij de firma J. L. Beijers. (Kijkdagen 30?31 October van 10?4 uur). Catalogus van verschillende zeer belangrijke bibliotheken, waarvan de publieke verkooping zal plaats hebben op Dinsdag 29 Oetober tot Zaterdag 9 November 1912, telkens des avonds te half zeven uren, in het verkooplokaal van E. G. Bom, Warmoesstraat 35 te Amsterdam. Catalogus van de Jubileums-Tentoonstelling van den Nederlacdechen Fotografen Kunst kring" te honden te 's Gravenhage. Amsterdeno, Groningen en te Nijmegen. Prijs ?0.25. GtilluBtreerde Prijscourant van de Koninkl. Boomkweekeryen. Groenewegen & Zoon, De Bilt büUtrecht. 9e Jaargang. 8 December 1912. Redacteur: J. DE HAAS, Graaf Floriss,traat 152, Amsterdam. Verzoeke alle mededeelingen, dese rubriek betreflende, aan bovenstaand adres te richten. ONZE CURSUS". Dubbele valzet. De naam duidt reeds aan, dat wühier te doen zullen hebben met den valzet in meer ingewikkelden vorm, die zoo genoemd wordt omdat hu een dubbelen slag omvat. Wijlen meester E. Leclercq noemde dezen zet Coupe de la doublétrappe" en stelde heel wat standen samen op dezen zet betrekking hebbend. Gij kunt dus van heel wat op dit gebied profiteeren. Wüzetten B u alle schijven op het bord en spelen als volgt: Wit. Zwart. 1. 33-29 19-23} 2. 31-26 17-22; 3. 36-31 11-17, 4. 35-39 Wit speelt wel erg avontuurlijk I 4. 22-28 A) Ook het spel van zwart is erg gevaarlijk. 5. 40-35 17-22 ~ 6. 44-40 13-19? Loopt in de val. (Zie diagram). De slag die nu volgt is niet 200 eenvoudig en wanneer men dien niet kent zal men den slag ook niet licht toepassen daar hu het voorstellings vermogen nogal op den proef stelt. Wit 29-2431-2726-2137:261142:33 a g 6:i7 28:37 Wit heeft nu 2 achü'ven gewonnen. Dese fraaie slag heeft heel wat problemisten ge nspireerd. Er zijn althans heel wat pro blemen op dien slag gebaseerd. Men plaatse wederom de schijven in den aanvangsstand en spelen als hierboven ia 7w aangegeven tot swart's 4den set bjj A. Zwart speelt nu inplaats van 22-28 als volgt: 4. 5. 6. 7. 8. 30-25 40-35 4S-40 50-45 7-11 2-7 22-28 17-22 13-19? Loopt in de val. (Zie diagram.) Wit 31-27 28-21 37:26 42:2. Zwart 22:31 16:27 28:57 Wit speelde hier heel aardig op den selfden ilag. OPLOSSING VAN HET VRAAGSTUK. Stand swart 9 schyven op 3, 6, 8, 13, 15, 16, 18, 19, 27. Wit 9 schijven op 25, 28, 34, 35, 36/38, 43, 48. Wit. Zwart. 1. . 8-12 Op ieder anderen set verliest swart een schijf. BJJV. op: Wit ..... 37-31 31:22 22:1848-4235:2. Zwart 18-23 23:32 32-37 a) 13:22 37-30 a) Om schüfverlies te voorkomen. Op 6-11, 3-9, 16-21 verliest swart een schijf daar wit nimmer 28-22 speelt. Op swart 19-23, 13:24 dan wit 25-30 en wint een schijf. Onmiddellijk 19-24 gaat evenmin dan wit 25-20. Maar laten wij nu eens sien de zet 8-12. 2. 28-22 16-20 3. 25:23 18:40 4. 35:44 Gedwongen, anders gaat swart naar dam. 4. 27:18 Met gelijk spel. Op de cursus van het V. A. D. ging het precies als aangegeven is en het spel werd remise. Goede oplossingen ingezonden door: D. J. Struik, Th. A. Struik, te Rotterdam; Lncas Smid, te Amsterdam. VAN ALL 38 WAT. Gelijk würeeds aankondigden volgt thans een stand uit een partij door A. C. van Wageningen gespeeld. ZWART. H. WIT. VAN WAGENINGEIT. Stand. Zwart 13 schijven op 3, 6, 7, 8, 11, 12. 13, 15, 17. 19, 21, 23, 25. Wit 13 schüven op 22, 28, 32, 33, 36 tot 42, 45, 48. In dezen stand is swart aan den zet en kan natuurlijk niet onmiddellijk door 12-18 een schijf winnen, daar wit met 39-34, en 34-30 zon antwoorden. Zwart speelde dan 3-9. Sobünbaar is de witte schüf verloren. Belangwekkend is nu te sien hoe v. W. dit belet. Wit speelt 48-43, zwart 12-11 (A). Denkt nu zeker een echp te winnen. Wit speelt echter als volgt: Wit 40 35 36 31 33 29 39:30 28-22 Zwart 12 Ï8~l 8^27747 23:37^25:34" 17:28 Wit 32:1 en wint de zwarte schüf op 34. Wel een hoogst belangwekkende slag waarmede wit niet alleen zijn schijf ver dedigt doch bovendien er nog een wint. Het spel had bovenstaand verloop en werd later door wit gewonnen. Het bijzondere in dezen stand ie, dat na 48 43 van wit, zwart de schijf niet kan winnen. Men zette nu nog eens den stand op het bord en spele voor zwart (zie A) 21-26 dan wit 32-27, swart 23:21, wit 38 32, awart 17:28, wit 32:3. Speelt zwart 15-20 dan wit 22 18, zwart 13:22 wit 32-27, zwart 22:31 (1) wit 36:16 met gelüken stand (1). Op 23:32 wit 27:18, zwart 12:23, wit 38:16. Met gelijken stand. Zooals men ziet stond de vooruitgeschoven witte schüf niet gevaarlijk. Onderstaande stand is uit een party. V. d. Broek daarbij tegenwoordig gaf onmid dellijk de volgende schijfwinst aan. ZWAHT. WIT. Stand. Zwart 15 schijven op 3, 6/8, 10,13,15,16, 18/20, 23/26. Wit 15 schüven op 17, 28, 32, 33, 35/40, 42, 43, 45, 48, 49. Wit 28:22 32.21 33-29 43-39 38:9 17-12 37-31 Zw. 18:27 16:27 24:44 44:33 3:14 7:181 26:37 Wit 42:2 2:30 40 29. Zw. 19-24 25:34. Een fraaie slag. Wint zwart n n de schüf terug door 14-19, 19 24, dan gaat de witte schüf 36 ongehinderd naar dam.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl