No. 1853 29 Dec. '12. DE AMSTERDAMMEK, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Deie kolommen «ijn niet de aangegeven plaats om een breed opgezette nabetrachting over dégebemrtenissen eena achter ons liggenden jaara op te nemen; een weekblad leent rich daarvoor nit den aard der zaak niet. Toch kan ons dit niet weerhonden, althans een kort begrip van die voorvallen en hunne gevolgen te geren.... Niemand dan ia! wel dorren weerspreker, dat 1912 een veel bewogen jaar is geweest en niet slechts dit, doch ook eene periode, waarin invtrjj pende wijzigingen op staatkundig gebied hebben plaats gevonden. Nog danrde in den aanvang des j aars de worsteling tn&schen Turkije en Italië om de Noordafrikaansche provincies van het Ottomaansche rjjk voort, toen in het verre Oosten eene machtige beweging ontstond onder bet Chineesche volk, dat volk met «ijn ee«wenonde, doch thans nog slechts in starre vormen ?icb. uitende beschaving, waarbij het die vormen gewelddadig verbrak, zijn wereldlijken beheerscher onttroonde en hem slechts het priesterlijk ornaat liet om onmiddellijk van de meest volstrekte autocratie over te gaan tot een repnblikeinschen regeeringE-vorm. Middelerwijl won Italië hoe langer hoe meer voet op den Turk in Afrika en hoe meer deie strijd bleek op i'n eind te loopen, hoe gespannener de bonding van de Balkanstaten tegenover hnn eenwenonden vijand werd; een vijand, zoo gehaat, wjjl van ander ras en van anderen godsdienst. Zjjn er diepgaander verschillen tnsschen volkeren te noBm«n dan die? Na de Turk aan den eenen kant gebon den was door Italië, moest de kans gewaagd, nu of nooit. Zaodat het eerste schot in den Balkan als 't ware een echo was van het laatste in Tripolis. De schromelijke politieke verwording van het Ottomaansphe ruk, het laisser aller"karakter van den Turk, zyn de voornaamste oorzaken geweest van het zegevierend voortschrijden der verbondene B ukan- staten, wel ker legers met een zeldzaam lan de Tnrksche legermachten slag op slag hebben terug geworpen, zoodat feitelijk binnen eene maand het pleit reeds beslist was. Ontegenzeggelijk is daar in den Balkan een geweldig stuk wereldgeschiedenis afge speeld. ... Hebben wij het meegeleefd? zeer zeker, «y het dan in de eerste plaats op materia listische wijze. Het kan niet andere. De ontzagwekkende uitbreiding van het wereldver keer heeft, op de wijze van den kilometer-vreter, de afdtanden tot nietigheden gereduceerd; ze hebben zich als 't ware ver keerd in eene oneindige verscheidenheid van onderlinge belangen. Het begrip belang" heeft nog nimmer zoo'n w\jdomvattende beteekenis gekregen als in de laatste helft der 19de een ir. Onze belangen hebben zich ever het gebeele aardoppervlak verbreid; waar dan ook maar een wereldgebeuren plaats grijpt, wij zijn er tegenwoordig bijna immer bij l Als belanghebbende I Natuurlijk dit woord in z'n juiste beteekenis bedoelend heeft ook de gevoel volle menech z'n deel aan die wereldgebenrteniseen; het leven kent nu eenmaal geen complete dorheid en 100 getuigen onze ambulances in de verschillende legerkampen van ons medeleven op die wijze t Wat toch niet kan wegnemen, dat we in eerste instantie aan onze belangen denken en dat daarvan dan ook in de fiaancieele wereld getrouwelijk het beeld wordt weer spiegeld. Nu we eenmaal met die belangen in de wereldpolitiek en de wereldgeschiedenis zijn vervlochten, *ijn we steeds deelnemende toe schouwers, hoezeer dat deelnemen dan ook uit dien hoofde een materialistisch karakter draagt. Evenwel, wijl die belangen zoo «eer ver algemeend zijn, moet noodwendigerwijs eene ernstige stoornis ergens ter wereld haren invloed p het ganeche raderweik der maat schappelijke productie en consumptie, met den aanhang van dien, d. i. het fiaantieele bemiddelinge-bedryf, uitoefenen. Hoe ernstiger van aard nu een dergelijke verstoring van den gewonen gang van zaken is, hoe dichterbij ook, om zoo te zeggen, de finantieel-economische seismograaf de schok kende gebeurtenis constateert, hoe grooter het gevaar dreigt dat een heftige crisis over een uitgebreid en ingewikkeld belangen oppervlak zal uitbreken. Daarover verder in bijzonderheden te treden vergunt ons de plaatsruimte al even weinig; het zij voldoende te constateeren, dat door den loop, dien degebeoitenissen inden Balkan hebben genomen, een dergelijk gevaar voor goed schijnt afgewend. Want ook Oostenrijk en Sarvië schijnen intnsschen in kalmere wateren te zijn ge komen en juist was het 't geschil tusschen deie twee staten, hetwelk aanleiding zou kunnen geven tot een Europeeechen oorlojj, waarvan de ontzettende gevolgen niet te overzien zouden zijn geweest. Doch ofschoon we dan wellicht zullen woiden bewaard voor een crisis, zooals nog nooit te aanschouwen zou zijn geweest, de naweeën van de gebeurtenissen in 1912 zijn allerwege zeer duidelijk merkbaar. De dagelijks voorkomende faillissementen van aanzienlijke firma's in den Balkan, niet bet minst in Rnmenië, in de OostenrijkHongaarsche monarchie, in Rusland en Dultechland gevolg van crediet-intrekking, maandenlange stagnatie in het bedrijf enzge'u'gen van die gevolgen in de eerste plaat?. Doch dan komt daar voorts by, dat elke waardebepaling sich wijzigt, d. w. z. dat men voor de bepaling der waarde een anderen maatstaf gaat aanleggen. En dat geschiedt daarom zoo onmiddellijk, wijl de algemeene en oppermachtige waarde meter : is: de markt. Van de markt," leest men alles af; de waarde van de producten, van de belegginge fondsen, van het bazit, welk dan ook, en dagelijks kan men aan de markt constateeren of ergens een bloedige strijd wordt gestreden of een aardbeving een industrieel centrum beeft verwoest, enz. Prijscouranten en bankstaten zijn de affiches waarmede die catastrophes kenbaar worden gemaakt, zoodat wij dezer dagen zoo juist ergens vonden opgemerkt, dat de menach in de eerste plaats een homo oeconomicna" is, welke laatste eigenschap z'n heroïsme geheel op den achtergrond heeft gedrongen. Slechts -waar de cultuur nog niet zoo'n stadium van vetfijndbeid en ingewikkeldheid is ingetreden, als b.v. bij de Balkan-volkeren, daar kan het hercïjme nog met alle innerlijke kracht uitbreken, tegelijkertijd speenDe Twentsche Bankvereeniging B. W. Blijdenstein & C°. Kapitaal f 19.425.987,50 | Eeserven f 5.889.581,27 HOOFDKANTOOR: Spuistraat 188/144. BIJKAHTOREBf (voor wier verbintenissen DE TWENTSCHE BANKVEREENIGING, B. W. BLIJDENSTEIN & Co. ten volle aansprakelijk is): AMSTERDAM, Prins Hendrikkade 139. LONDEM.B. W. BLIJDENSTEIN A Co., 65/56, Threadneedle Street. ENSCHEDE. B. W. BLLTDEN8TEIN Jr. AUHEI«O, LEDEBOEB & Co. Rtkenlng-Cenrant met Rentevergoeding. Il- en Verkoop Wissel* op Binnen- en Buitenland, Vreemde Munt, Coupons. houseerlng op Binnen- en Buitenland. Rolowlml». Clronlalre Credletbrlevei, geldig over de geheele wereld. li- en Verkoop Effecten. Sluiten van Prolongatie. Uitzetten van Gelden op Prolongatie met bewaring van het onderpand bil de Twentsche Trust Ml]. Bewaring van Waarden. Safe Deposito. Vgrzokerlng tegen verlies by uitloting van fondsen. Voorschotten op Fondsen en Goederen. Credlotei aan kandelaren en Industrieel»bij hare afdeeling CREDIETVEREENIGING, hetzij tegen borgstelling, orediethypotheek of andere zekerheid, hetzij in blanco. Rente voor DEPOSITO'S. Eon dag opzegging (bedragen tot ? 60.000,?zonder voorafgaande opzegging) . 2 X pOt. Tlon Dagen opzegging 3 n Een maand vast. . . . )f pCt. beneden den gemiddelden prolongatie-koers. Drlo Maandon opzegging , . . . . 3 *\ Zoo Maandon .' '. . . 3X " ) Eoo Jaar . . . 4 _ *\ *) Van den dag der opzegging af wordt X pCt. minder rente vergoed. Westlandsche Hypotheekbank V6RAVENHA6E ROTTERDAM AMSTERDAM Lange Houtstraat 28. Wijnhaven 86. Damrak 92. OPGERICHT in 1893. Geplaatst kapitaal Reserves. ; Hypothecaire leeningen ruim. 3,OOO,OOO 259OOO,OOO __ De BANK geeft 4 pCts. Fandbrieven uit in stukken van ? 1000.?, ?500.?, ?100.?en ?60.?tot den koers van 95 K % en4K pCts. Pandbrièven in stokken van ? 1000.?en ?600.?tot den koers van lOOVs %; verkrijgbaar aan bovengenoemde kantoren en by H eer en Agenten, Correspon denten en Commissionnairs in Effecten. De Directie: J. HOOFT 6RAAFLANI). J. A. YAff ERPEKS ROIJAAEDS. f A LEVEMSVERZEKERIMG -BANK HAM5TERDAM" Dirodeurm»N? ilCrtSNJTS «u OUDt ? J£J.BO«ttir\C,A4-fti OAAÜJEUS. lanten doende buitelen, groote bedrijven doende verbloeden, de economische machine in wanorde brengend, honderdduizenden werkeloos en broodeloos makend. Het is eenwiglijk weer de ironie van den geest. Als we dan thans die, prijscourant aflezen, ontwaren we de aanmerkelijke koersver schillen bij de eerste klas beleggingsfondsen sedert den aanvang van dit jaar, doch meer nog bij de onderscheidene Europeeache staatsfondsen. Dat, meer nog dan de waarden der Balkan staten, de Russische en Oostenrijk-Hongaarsche staatsfondsen hiervan te lijden hebben gehad, laat zich licht verklaren. De Slavische aspiraties van het Russische volk hebben het Czarenrijk bijna een noodlottigen stap laten doen n.l. metterdaad party te kiezen voor Servië tegen Oojtenrjjk; dit heeft de RnssUche fondsenhonders niet slechts beducht doen worden voor hnn beiit, doch de mobilisatie van Oostenrijk uitgelokt, welke dit rijk ongetwijfeld reeds op eenige honderden millioenen is komen te staar. BÜdese directe kosten is het natuurlijk niet gebleven, want daarbij kwamen de indnstrieele kosten, welke het economische leven ten laste vielen, en waarvan de gevolgen waren als boven in enkele trekken geschetst. Natuurlijk moest men die, zij het in mindere mate, ook in Duitschland gevoelen en heeft derhalve de oorlogsvrees ook daar gewoed en moge deie in het maatschappelijke leven der overige West-Earopeeeche volken minder ernstig hebben ingegrepen, althans niet zoo danig, dat zich panische gevallen voordeden, toch kwamen ook op de Londensehe en PariJBche, zoowel als op de Berlynsche en Weenensche beurzen, déroutes voor, die een paniekachtig aanzien hadden. Terwijl in Dnitschland dan tevens de stereo type economische stoornis-verschijnselen plaats grepen: groote eischec, welke aan de algemeene circulatie-banken werden gesteld, gespannen geldmarkt, vertraging of stagnatie in betalingen, onmogelijkheid om nieuwe credieten te verkrijgen, bijgevolg eene opeenhooping van insolventies en faillissementen, vermindering van goederen-afzet, kortom, het geval van de kegels in esn kegelspel. Dat die voortdurende stoornis van geld en fondsenmarkten ook niet het minst tot uitdrukking kwam bij de speculatieve waarden, spreekt van zeïf. De speculatieve elementen komen het eerst in 't gedrang, en dit ligt voor .de hand, wijl zij een paraaitisch bestaan leiden; komt er dus stoornis in de normale circulatie, dan worden de sappen het eerst onttrokken of onthouden aan de paraaiteerende organismen. Waarvan dan dik wei f een deiiilcle het on vermijdelijk gevolg is. Men heeft dat in 1912 aan alle internatio nale benrzen kunnen waarnemen en ook ten onzent ondervond men daarvan den terug slag; speculatieve waaiden van allerlei slag ondergingen daardoor min of meer aanzien lijke schommelingen, terwijl het koersverloop voor verschillende categorieën in het bij zonder tevens werd bepaald door omstan digheden, meer speciaal met die soorten van waarden in verband staande. Dit geldt b.v. voor petroleum- en tabaks waarden, voor mijn- en cultuurwaarden. En daarbij «Üslechts even ter herinnering aangestipt, dat de ten vorigen jare beëin digde strijd tnaschen Koninklijke S heli-groep en Standard Oil Cy eene voortdurende ryting Rentevergoeding a deposito. Met Ingang van heden wordt de rente vergoeding vastgesteld als volgt: Met n dag opzegging .... 2X pCt. (Bedragen tot ?20.000 zijn terstond betaalbaar). Met 10 dagen opzegging .... 3 pCt. Voor een jaar flze 4 Voor andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving volgens reglement. SAFE DEPOSIT-INRICHTING, geopend: op werkdagen van 83i tot 5 uur. benrsvacantiedagen 8Ji 4 Loketten van ? 2.50pertnaand(/10.?per jaar) en hooger te huur voor by de Directie bekende of geïntroduceerde personen. Amsterdam, 6 December 1911. 1B19 il P*»w Miectie T. Nederlandi ^iaftlEJUWEBTHEIIICg 'S-GMVENHAGE. Verkrijgbaar: Pandbrieven* Koers van uitgifte IQO1/»pCt. | Koers van uitloting lOOYs pCt. in de petrolenmpiijzen ten gevolge heeft gehad, waarmede een koersrijzing in de be treffende aandeelen gepaaid ging; dat de buitengewoon gunstige bedrijfsresultaten der tabakmaatscbappijen en de tevens zeer be vredigende berichten over den nieuwen oogst het koerspeil der tabakswaarwaarden ten slotte aanmerkelijk hebben verhoogd voor de goede soorten althans , terwijl daaren tegen de goudmij n waarden een trenrigen aanblik leveren, als men de koersen daar van büdie van ongeveer een jaar geleden ver gelijkt; ook suiker-vaarden kregen in den loop des j aar B eene neiging tot dalen, niet tegenstaande de bedrijfauitkomsten van de meeste maatschappijen nog zeer bevredi gend zijn. Rubber-aandeelen hadden, afgescheiden van de fluctuaties door politieke invloeden, een stijgende tendenz. Wat de uitheemeche speculatieve soorten betreft, met name de Ameiikaanechp, wij zouden in herhalingen vervallen, indien we nogmaals de oorzaaken van de scherpe fluc tuaties, die hierin gedurende 1912 plaats greper, uiteenzetten. Wij geven er derhalve de voorkeur aan hier nog eenige noteeringen van allerlei soort waarden te laten volgen: 30 Dec. 24 Dec. 3 K pCt. Nederland. 3 . 4 4 4K 4 4 4 4 4 Bulgarije 1902 1909 Hong. Staatsrente Ital. Rente Oostenr.Kronenrente91 ',1 1885 1911 pCt;. 92% 82 X 69 K 97% 85M 901A 95% 1912 pCt. 88 K 96% 88 S6& 83 7SJ4 65 y8 94% 81 86% 92% 85 Ji 86% 94 K 84 75% 76 X 77 77>i , Bassen Hope , Basland 1909 , Wladikawkas , Servië 1895 . . , Turkije 1890. . , Bagdad Spoor . , Gennif. Turken. in hoofdzaak de Enropeesche Staats waarden den nadeeligen invloed van den politieken toestand ondervonden, laten w vergelijkende voorbeelden bij de overzeegche soorten achterwege. In een volgend overzicht zullen wij dan nog enkele cijfers by speculatieve soorten rele^eerer. 27 Dec. v. D. M. * * De Duitsche geldmarkt aan bet einde des j aar s. Toen in den loop dezer maand de Deutsche Reichilxmk overging tot verhooging van haar disconto van 6 tot 6'/,> pCf., verwachtte men niet anders, of de Bank of England zon eveneens tot disconto- verhoogk g besluiten. Nu dit de vorige week niet is geschied, mag men aannemen, dat zulks voor betten einde spoedende jaar niet noodzakelijk werd geacht en de bank-directie te Londen tot het einde des jaars het disconto van 5 pCt. zal kunnen blijven handhaven. Wel zal als gewoonlijk in de laatste week des jaars uit den bankstaat duidelijk blijken welke hooge eigchen het naderend einde des jaars stelt, maar daarentegen zal het begin van het nieuwe jaar al spoedig merkbare verbetering brenger. En indien ditmaal in tegenstelling met meer normale jaren het krachtig beroep op de geldmarkt een minder geleidelijke afsluiting veroor zaakt, brengt toch steeds ket nieuw In tredende jaar voor die matkt een soort ver ademing, die naar men mag hopen in korten tijd door verdere ontspanning zal worden gevolgd.. Die verwachting moet echter ditmaal niet te groot zijn, want de eisenen van handel en circnlatieznllen aanzienlijk blij ven,deindustrie kan niet plotseling tot stilstand worden ge bracht en een meer dan gewoon aantal leeniugen wacht op het meer geschikt tijdstip, om een beroep op het kapitaal te doen. Daartegenover st aat het gewoon verschijnsel, dat een aanzienlijk gedeelte van het geld, aan de banken onttrokken, na de jaar-wisseling weder derwaarts terugvloeit en deze, die zoo wel met 't oog ep den onzekeren politieken toestand, als in verband met het einde des jaars genoodzaakt zijn voldoende middelen te reserveeren, in staat zullen zijn sich ge makkelijker en ruimer te bewegen. Voor zeker zil daarop van grooten invloed zijn de afloop der vredesonderhandelingen te Londen, m.a.w. of in de eerstvolgende weken de balkan-oorlog werkelijk zal eindigen. Ofschoon geld In Duitschland thans zeer duur Is en in deze week zelf s tot 8 X a 9 pCt. opliep, zal zeer waarschijnlijk de Deutsche Reichsbank nu op den tegenwoordigen rentevoet tot het einde des jaars blij ven. In 1912 ging zij vier maal tot disconto-wijziging over. Op 18 September 1911 werd het disconto van 4 pCt. tot 5 pCt. verhoogd, waarop het ongeveer 9 maanden gehandhaafd bleef en wel tot 11 Juni 1.1., toen het op 4X pCt. werd verlaagd, om 24 October 11. op 5 pCt. en op 14 November tot 6 pCt. te worden verhoogd, waarna op 16 dezer de verhooging tot 6X pCt. volgde. In 1907 was het disconto tot 7X X, in 1906 tot 7 % en 1905 tot 6 % verhoogd geworden. In dit hooge disconto weerspiegelt zich, behalve de ongunstige politieke situatie, het meer dan buitengewoon beroep door handel nijverheid op de geldmarkt in 1912 gedaan. Neemt men aan, dat voor de verdere dagen van dit jaar geen disconto-verhooging meer zal noodig zijn, dan komt men tot een ge middelde rente van 5 "/o voor 1912, terwijl gedurende de voorafgegane 10 j aren de rente gemiddeld was ala volgt: 1902 3.32% 1907 6.03 1903 3.84 1908 4.76 1904 4.22 1909 3.92 1905 3.82 1910 4.35 1906 5.15 1911 4.40 In begin 1900, met een gemiddeld disconto van 5' ; /o, bevond men zich In een tijd van hoogconjunctuur, waarop in't einde van dat jaar de depressie volede, die meer dan twee jaren danrde. In 1903 begon het her stel, dat in 1907 zijn hoogtepunt bereikte. Met uitzondering van 1906 en 1907, was 1912 dus in de laatste 10 jaren voor Dnltechland het duurste geldjaar. Maar in 1907 begon de depressie in Amerika, terwijl thans de reactie in Dnitschlvnd reeds sedert eenigen tijd is ingetreden. D&ar rekent men echter erop, voor de zonden der o verspeculatie, met 't oog op het geforceerd export wegens de verwachte tariefverlaging in de Ver. Staten, minder zwaar te zullen boe'en dan anders het geval zon >ün. De laatste jaren kenmerkten zich door een buitengewone, expansie, vooral In de Dnltsche «er-industrie, hetgeen de voornaamste steun der conjunctuur was. Voor den scheepsbouw iiMiiiiiMiinimiMiiiiiiiimiMiMiiiimiMin UIIIIIHIIIMIIlllllltlllllltlllllllllllMIIIIIIMIinHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII M. PIMENTBL, Acconntant. <eeraar Boekhouden W. O. Hondecoeterstraat 7, Amsterdam. Telefoon Zuid 2422. LABOUCHERE OYENS & Co/s BANK AMSTERDAM SPUISTRAAT ??????MMHiBoiBr i"*" ????*«????? w^m^ HM^ZM^M*^^ ??" ' ? SAFE-DEPOSIT geopend van half tien tot wjyf SINGEL, 218 uur Loketten met trommels van f 1.?p. maand, f6.?per jaar en hooger Loketten met verstelbare geheime-combinatie. Loketten met 2 verschillend werkende sloten. De SAFE-INRICHTING kan door belangstellenden gedurende de kantooruren bezichtigd worden. De OTCASSO-BASK verhuurt aan bjj haar geïntroduceerde personen Safe-Loketten in de Brand- en InbraafcvrJJe Kelder* van haar Hoofdkantoor Heerengracht 533?537 en van haar Bjjkantoor nBeurs voor den Diamanthandel", Weesperplein. Reglementen zjjn te haren kantoren verkrijgbaar. Residentie Hypolfteehbank *' gevestigd te '8-Grayi£ttjiage* Directie: K. E**A%BING. - D/WAN O O ROT. Verkrflgbaar: 4l/2y Gt'. H'f'PO T HEEKBRIEVEN tegen beurskoers. De llollandsche Voorschotbank, , JANS WEG 42. Bijkantoren: Amsterdam, Damrak 99. Rotterdam, Wijnhaven 129a. 's-Gravenïiage,Ged.Bnrgw.38. Maastricht, Breedestraat 24. De Bank verstrekt gelden tot eik bedrag met een minimum van ? SOO en verkoopt 4X ^|^6ehuldbrieven in, stukken van ? 100 en ? 50. er pCt te Breda. . PAN DBRI EVEN in Btukken van ? 1000 , ?500?en ? 100. Koers van uitgifte 100 M pCt. Koers van nitloting 100 X pCt. Directie: E.J.MJ>HBBTJLTN en MT.AUG.L.HEIJBKOEK Rolt. Hypotheekbank v. Nederl. Volteekend Maatsch. Kapitaal ?5.000.000. Reserve / 581.928.67. Gaeft geld op eerste hypotheek zonder vooruitbetaling van rente. Inlichtingen te bekomen ten kantore der Bank, Gedempte Bierhaven SS, of bi] hare Agenten. De Directie? la. HGYIB, Mr. W. v. BOSSBM, Mr.E.W. Imnian Algemeene Credielvereeniging gevestigd te verstrekt ere dieten op billijke voorwaarden. Geeft Schuldbrieven nit rentende 4K pCt. in stukken van /1OOO, ? SOO en /1OO. Koers van uitgifte 1OO pCt. De Directie, C0BN8. LOEFF.