Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
5 Jan. '13. No. 1854
zijn we eigelijk, allemaal, die 'n beetje met
de vleugels klapperen.
Hij zag op, en zag haar onderzoekend aan.
Zoo zijn tenminste de meesten, ja wel
haast allen, Prau Gemma
Waarom noemt u mij, Frau Gemma?
De kant maakt u het haar donkerder
dan het is. Weet u wel, dat u zoo op
Gemma Bellincioni lijfct ?...
Een mooi compliment!
Laat u mij uitspreken. Ik dacht aan
Bellincioni zooals ze er dertig jaar geleden
moet hebben uitgezien.
Dat gaat beter. Maar 'n echte vriend
zegt alleen, wat noodig is, en niet iets, wat
ons in onze kleine vrouwelijke zwakheden
stijft.
De bediende trad binnen om te zeggen,
dat het rijtuig voor was.
Laat even wachten.
Edgar Bernt was opgestaan.
Blijf zitten, zei ze. Ik heb al dikwijls
genoeg de Manon gehoord en de eerste akte
is vervelend. Wat hebt u vandaag gedaan ?
Ik was buiten in het bosch, zei hij,
weer zitten gaand. Het jonge voorjaar was
overal te bespeuren. Er heerschte een van
die stemmingen, waarin het groene mos aan
den stam en de dunne uitlpopers aan de
takken een liefdesvoorvoelen in ons wekken.
De gewoonste dingen worden er mooi en
dichterlijk door, en wat het minst scheen,
wordt 'n openbaring. Ik stond aan 'n vijver,
de geelachtige weiden en de kale boomen
trilden in z'n donker oppervlak. Het trof me
als iets zeldzaams, dat de vijver die dingen
zoo getrouw weerspiegelde. U lacht misschien,
maar dan begrijpt u de smart niet, die bij
een groote-stads-mensch zoovaak door het
gevoel voor de natuur heen geweven zit. In
een dier weiden kronkelde zich 'n beekje.
Op de plaats waar het zich in de rivier stort,
borrelden duizenden luchtbellen op, steeds
maar door: ze barstten en er kwamen steeds
weer nieuwe, haastig, dicht gedrongen naast
elkaar, uit de diepte op als uit 'n onuit
puttelijke bron. Dat was alles als 'n klein
wonder, dat me ontroerde.
Ik mag uwe indrukken gaarne hooren,
omdat ze wel zuiver zijn, merkte zij op. Maar
u verliest u zelf in lyriek. U zijt nog jong,
vol lust tot daden; u mist een drang, die u
dwingen zou te doen ... een moeten!
U begrijpt mijn kunst niet, zei Bernt
gekwetst.
Ik voel 'n plicht, zei ze heftig. Ik kan
u niet zoo weg zien droomen. Weeks is er
al genoeg gedaan. Wat wij vrouwen in u
opwekken kunnen, dat zullen we niet ver
zuimen, wij dragen k 'n verantwoorde
lijkheid !
Een drang, zegt u! Alsof honger de
eenige drijfkracht tot werken ware !
Wie die ontbering niet kent, die moet
zich een zielsnood scheppen. Die heeft
ieder noodig, die wat groots wil bereiken!
En gelooft u dan, vroeg hij geprikkeld,
dat ik die zielsnood, zooals u het noemt,
niet kent.
Misschien wel zooveel, om zoo'n mei
kever in actie te brengen, dat ze 'n beetje
met z'n blikken vleugels slaat. Zijt gij dan
'n uurwerk ? Zijt ge dan geen man, die het
in z'n macht heeft, zijn weg zélf te maken ?
De leedlijdenden, wien de hoenders het brood
wegpikken, worden goddank langza
merhand voltallig. Kijk eens naar m'n man.
Hij is uw vriend. Waarom lukt het hem dan,
RELIEFSTEMPEL - ATELIER
In v/fa tiekaarten
MENU'S. BALBOEKJES, enz.
Atelier B. van Mantgem
SINGEL 562 hoek Vijzelstr.
N, V, DE WONING
Keizersgracht 478
MEUBELEN, KARPETTEN tte.
(Ontwtrp W. PENAAT).
LAMPEN, KRONEN ttc.
(Ontwerp JAN EISENLOEFFEL).
AMSTERDAM.
P. C. PAERELS,
VOOK MODERNE MEUBILEERING
Amsterdam.
BOKIN 128. TEL. 4541.
VOOR INRICHTINGEN IN
OUDHOLLANDSCH EN ANDERE 8TIJLEN
/fagazijn
Oud-Holland",
BOKIN 130. " TEL. 4541.
VORMEN.
Een Handboek voor Dames.
BEWBBKT DOOK
JOHANNA VAN WOUDE.
Itt ii«mtt « nUetipte huttMk to RifMtto.
In prachtband ?2.60. In satijn ?2.90.
Uitgave van Van Holkema & Warendorf, Amat.
zich van den grond op te heffen en van den
eenen bloeienden bloesem, naar den anderen
te vliegen als 'n chte meikever in de
geluksmaand ?
Hij heeft 'n heel ander karakter, zei
Edgar Bernt. Ik hou juist van hem, omdat
hij mijn tegenvoeter is. Hij is als de rivier
buiten, die tot iets dient; ik ben als de
waterspiegel, die het beeld weerkaatste
Weerkaats 't dan waar het interessant is
en doe 'n greep in het volle menschenleven !
En waar is het dan interessant; bij ons
misschien ? vroeg hij moe.
En waarom niet bij ons ? vroeg zij
er tegen in ?
In deze chaos van meeningen en
partijklieken? riep hij bitter uit: waar de kleine
belangen van elk voor zich, al het hoogere
streven dooddrukken? Waar stugge rem
mende krachten van allerlei soort hardnek
kig heel het blije slagen tegenwerken ? Waar
niets in vooruit komt, en 'n eeuwig
laveeren, op-de-teenen-gaan, en onderduiken, alle
geestdrift en beweging vernietigt ? In dit
land van opgewonden meikevers, die alleen
'n beetje met de blikken vleugels kleppen,
opdat het tenminste 'n beetje op iets levends
zou lijken en welker stumperig mechanisme
afloopt en verflauwt, lang voordat iets
werkelijks ontstaan is ?
Daar is nu de chte mysantroop van
onzen tijd! riep zij verstoord uit. n gij
wilt 'n modern mensch zijn ? Pak toch wat
aan, als u dat niet aanstaat! Als u wat
wezen zult, zal ook uwe omgeving wat
worden! Dacht u dat anders de menigte
uit uitgezochte geesten bestaan zou ? Wat
hier in het land in n jaar wordt bereikt,
is zoo veel en zoo groot vaak, dat er in
niet eene goddelijke comedie plaats genoeg
voor zijn zou! Of waren er in Florence
misschien geen partij-klieken, geen geweldda
digheden, geen onrecht, geen strijd, geen
wetsverkrachting, geen laster of listen of
wraak ? Kijk de dingen grót aan, inplaats
van klein, vrij, inplaats van met oogkleppen,
vol kracht van daden in plaats van passief,
dan spiegelt zich de Eeuwigheid in dit
waterglas even zoo goed als in 'n ander...!
Wat alles wat groot kan zijn, ont
breekt, zei hij, zou ik ze daar moeten
vinden ? Is dat wel mogelijk ?
Het hoofd in de hand gesteund zag zij
hem van terzijde spottend lachend aan.
Een beetje lastig is grootheid wél in
ieder geval. Weet u, wat daartoe noodig
is? Men moet van iets afstand kunnen
doen. Men moet klaarstaan, iets te kunnen
missen, dat ons lief is. Alleen op die manier
komt iets groots tot stand. Dat juist echter
wilt u niet....
Dat wil niemand, zei hij koel, zelfs u
niet.... Ze was opgestaan. Plotseling stond
ze met ontblootte schouders bij den haard
en liet met uitgestrekte hand haar kanten
sluier in het vuur glijden....
Wat doet u daar! riep hij verschrikt
uit. De kostbare stof zag men als in smart
zich wringen, een vlam sloeg er hoog uit
op, een oogenblik lichtten de teere bloemen
en ranken als in den rooden gloed gedrukt
op, toen was alles tot asch vergaan.
Hij wankelde een schrede op haar toe,
met gevouwen handen, geestloos, ontzet en
meegesleept. Het liefst was hij voor haar
op de knieën gezonken, maar het spottend
bewuste glimlachje om haar lippen, hield
hem daarvan terug. Zwijgend stonden zij
tegenover elkaar. Eindelijk nam Frau Lyda
hare lange witte handschoenen van 'n gu
ridon en begon deze aan te trekken.
Het is eigenlijk waanzin geweest, zei
ze lichtweg, terwijl ze langzaam het zachte
witte leer over de slanke vingers streek.
En het blijft waanzin, als u er geen zin aan
te geven weet!. . .
De deur ging open, en haar man trad
binnen. Ik wilde je in de loge opzoeken,
riep hij haar toe, maar die was leeg! Er
scheelt toch niets aan?
Vergeving! zei ze op hem toesnellend,
zooals je ziet, was Edgar Bernt hier, en
hebben we den tijd verpraat.
Dan is het goed, zei hij opgeruimd,
terwijl hij Bernt de hand toestak. Voor het
tweede bedrijf komen we zeker nog op tijd,
als het je nu convenieert. Misschien doet
dan Edgar ons wel het genoegen aan, mee
te gaan.
Nee, dank je, zeide deze. Ik ben met
'n groot werk bezig, dat heel m'n aandacht
beslist vraagt
---** Nu dan, adieu en tot ziens, zei Frau
Lyda, terwijl ze lachend hem toeknikte. En
terwijl ze Edgar Bernt vór liet gaan, nam
zij heel innig tegen haar echtgenoot geleund
zijn arm en verliet met hem het vertrek.
*
Arme de Waal Malefijt!
Arme de Waal Malefijt!
Toen je benoemd werd, wat hoonde de
pers jej
Ik zelf, ik maakte een hatelijk versje,
Arme de Waal Malefijt!
Weet je nog, hoe je voor Kuyper geweend
hebt,
Snikkende, dat je 't zoo erg niet gemeend
hebt?
Arme de Waal Malefijt!
Duymaer zegt, dat je vór 't concubinaat
bent,
Voor de losbandigheid van den soldaat bent,
Arme de Waal Malefijt!
En van den Biesen roept: Hand'laar in
opium!!"
Schandegeldü" Enzoovoort. Ach, hoe ont
loop j' 'm ?
Arme de Waal Malefijt!
Nu van den Berg weer. Dien ga je niet vér
genoeg:
Jij bent niet an-ti-re-vo-lu-tion-nair genoeg!
Arme de Waal Malefijt!
't Zijn niet je vijanden, die je bekwebben,
Neen, van je vrienden, man, moet jij het
hebben,
Arme de Waal Malefijt!
Wat heeft de hoogheid je eig'lijk gegeven ? .
Was je maar rustig in Vreeland gebleven!
Arme de Waal Malefijt!
CHARIVARIUS.
?B * *
Tooneel-verzuchting
O, mijn tooneel, mijn geliefde theater!
Waar moet het heen? Waar moet het
heen?...
Eerst Scharten-Antink,[die schreven
een flater.
En die verdween, en die verdween.
Daarna kwamjFerdinand Huyck op de planken:
Redelijk werk, redelijk werk,
Maar om uitbundig de schrijfster te danken,
Dat is te sterk, dat is te sterk.
Riemsdijk schrijft slechts is het niet te
betreuren ?
Voor het publiek, het grove publiek.
't Drama de Sphinx" had hij moeten ver
scheuren,
Zegt de critiek. O, die critiek!
Ook Suze Roobol, haar werk dat beklijft niet,
't Is wat te zwaar, 't is wat te zwaar!
Heijermans kon als hij wou, maar hij schrijft
niet.
Deed hij het maar! Deed hij het maar!...
O, mijn tooneel, mijn geliefde theater!
Waar moet het heen ? Waar moet het heen ?
Komt er geen schrijver meer? Nu niet, of
later?
Komt er niet een? Komt er niet een?...
Laten we dan maar weer stukken vertalen,
Net als Chrispijn, net als Chrispijn.
Daaraan alleen is nog eer te behalen,
Dat zal het zijn, dat zal het zijn.
Honderd Cafétjes" alleen in Frascati,
Wat een succes! Wat een succes!
Leve Chrispijn, hoor, van harte, daar gaat-ie!
Nooit op de flesch ! Nooit op de flesch!...
Maar mijn tooneel, mijn geliefde theater!
Waar moet het heen ? Waar moet het heen ?
Komt er geen schrijver meer? Nu niet, of
later?
Komt er niet n? Komt er niet n?...
CHARIVARIUS.
* * *
Charivari
De gevaren der beeldspraak.
Ik kan mij wel begrijpen, dat de
geachte afgevaardigde uit Groningen zoo
denkt, omdat die geachte afgevaardigde
zich beweegt in de lijn van zijn ge
dachten, en nu is in den regel de lijn
van de gedachten van dien geachten
afgevaardigde de rechte lijn, maar soms
een wel wat te smalle lijn."
(Min. Heemskerk, Hand. p. 1471.)
Men kan niet onder valsche leuze
bijeen houden, wat principieel, en met
de historie in de hand, tegenover elkaar
staat." (De Vad.)
Wil men niet de kans loopen op deze
wijze het directeurschap te zien vast
roesten in handen, waaruit men het
moeilijk los kan maken," enz.
(N. Ct.)
Het is zoo, dat de Turken niet uit
hun kanonnen haalden wat er in zat."
(Tel.)
*
Onze aandacht werd getrokken door de
afbeelding van een buste met den naam
HUBERT'S CUYPERS in het voetstuk, in De
Week. Het onderschrift, dat ons eenigszins
verraste, luidt:
Borstbeeld van Jozef Cuypers door
Torn Dupuis."
Brengt dit Toon Dupuis niet op een
denkbeeld? Als hij nu eens een buste maakte
van Piet Cuypers? Hij kan erdaningraveeren,
als dit op aesthetische gronden wenschelijk
wordt geacht, b.v. JACOB'S CUYPERS of
J'COBUS of zelfs J'c'B'S, al naar verkiezing.
iimlitiiMiiiimiMMiiimi niiiiiiiiiiiiiiu
HET SUCCES
C HANGT in OC HRSTE PLAATS AFWtN
« VRAAG OP IU IN HAnun KOMT VAN HET PUBLIEK l
WAARVOOR ZE BESfEMD 151 HIERMEDE 13 TEVEI1S UIT. l
OCMAAKT WEUUMCRN VAN RECLAME Mtn BEZIGEÏ1 IU. l
IN ELI\ GEVAL non EEN RECLAME.ZAIZU l
iriDEROAAD AAn HET DOEL BUMTWOORDEn ORGinEELl
zun; a orr HET GEVAL DAM a oon HEI nooromi f
BEREIKT EH nfT SUCCU VCR2EKC80.
HET VAKTUOSUtRIFT OE,MODERnE RECLAME"
/IS EEtl BETROUWBARE GIDS OP OEM MOlllUnETI
JRCCLAMEWIS.En KOST SLECHTS f 3.00.PCBJHAR. |
SCRUF noa HEDCH AAN :
JAM DE WIT.
RECLAMETEtHMIrtER.
UTRECHT TEL. 2351.1
BINNENHUIS
KUNST
ONDER REDACTIE
VAN S.VAN R
N CRANCO OPAANVWAAG
UITGAAF VAN 'T BINNENHUIS
RAADHUISSTRAAT-AM STERDAM
HARRIJ HEIJER
RESTORER OF
OLD PAIHTIH6S.
Bussuiu, Holland.
Gebr. Douwes
Speciale Ateliers
VOOB HBT
Verdoeken en Restaureeren van
Schilderijen.
te*ert f 9O4.
WaiTHoesstr. 7* b/dOudebmggteeg. Amstard.
Moderne Schilderijen.
Aquarellen en Teekeningen
Kunsthandel C. M. van Gogh,
IROIKIZIfcT 115
AMSTERDAM.
'hljt-t. M
5OKUf15T
KEIZERSGRACHT 592
H;N.5PIEGEL5TRAAT
KUNSTVOORWERPEN
SCHILDERIJEN
AMTIQUITEITEIÏ
nEUBELEn,AARDEWERK
R.ELIOn&Ci
v.
Antieke Kasten,
Antieke Schpijfbapeaax
(MET GARANTIE)
zér voord^eHg bij
J. G. FONTEIN,
AMERSFOORT.
Deze symphonie men veroorlovc
ons het woord dat hier door geen ander
te vervangen is overdondert."
(N. R. Ct.)
Foei, N. R. Ct.! Waar moet dat heen ? Is
er dan geen enkel blad meer in Nederland
dat het decorum weet te bewaren?
*
Mevrouw Noordewier
heeft'fdit^gezongen op een wijze, waarvoor wij de
grootste woorden zouden willen bezi
gen." (N. R. Ct.)
Pas op, pas op ! Houd het binnen, geachte
confrère, en denk aan je waardigheid!
(Men begrijpt, in verband met 't boven
staande, dat hem minstens 't woord:
Teditivelkater!" op de lippen heeft gebrand.)
*
Boert in het Parlement.
De Minister v. B. Z.: Wilt u dien
staatsman dank zeggen dat hij zooveel
waarde aan mijn oordeel hecht ? (G
e1 a c h). (Tel.)
t
Boert in het Parlement (maar niet zoo
bedoeld.)
De Minister van B. Z.: Ik ben over
tuigd, dat het hoofdorgaan van de
antirevolutionnaire partij en de leider van
de anti-revolutionnaire partij, dr. Kuyper,
zeer veel hebben bijgedragen tot ver
heldering van de politieke inzichten
onder het Nederlandsche volk, en daar
door tevens zeer veel tot de verbreiding
van en het geven van diepere kennis
omtrent de waarheid in het staatkundig
leven." (Hand. bl. 1474.)
*
Nog meer post-mortem sterfgevallen' en
vrijstellingen.
Van de vermiste 7 man zijn er 2
gevonden. Eén was overleden; depoginj
gingen om hem in het leven terug te
brengen, zijn mislukt." (U. D.)
Aan de loting nemen deel alle voor
de lichting ingeschreven personen, met
uitzondering van hen, die vór den aan
vang der loting voorde gemeente blijken
te zijn overleden." (Militievoet.)
*
Uit den aard der zaak zal dit nooit
dikwijls voorkomen." (Prof. Bonman,
Versl. Ver. Chr. Verzorging v. Krank
zinnigen.)
Uit den aard der zaak. Zulke dingen komen
trouwens gewoonlijk zelden dikwijls, soms
nog vaker nooit altijd voor.
*
De' gruwelen van den oorlog.
Er zijn strenge bevelen gegeven tot
besmetting van de plek, waar omstreeks
30,000 vluchtelingen verblijf houden."
(U. D.)
*
Tegen den avond was men den brand
meester. Omstreeks 10 uur toen de groote
krachten aanwezig waren, rukten de pad
vinders in. Oorzaak onbekend." (N.v.d.D.)
Een rammeling? Die jongens kunnen wel
eens erg in den weg loopen.
*
Rheumatiek-thee. Van Apotheker
Wilhelm te Oostenrijk." (Adv. O.H. Ct.)
Dit is natuurlijk niet het Europeesche
Oostenrijk. Het ligt waarschijnlijk ergens te
Amerika.
VIJZELSTRAAT 18. - TEL. 4068.
Oude en Moderne Schilderijen.
E. UI. JAARSIKEA'S
Ventileerende Haarten
Men lette op dit fobriebsmerli.
DIVAN, geheel gereed (kleed
onnoodig), franco leder Station
In Nederland
- Gld. 16.-
VOSKUYL & VAN DER LOOS
Complete Meubileering
KEIZERSGRACHT 450 ki] h«t Molenpad, AMSTERDAM. - Tilefm 6940.
Traagt Catalogus onzer Complete Menbilewlngen a 450,485, 715 en 975 Gld., «u.
D. OBERINK & Co., AMSTERDAM
KERKSTRAAT 88-104 TELEFOON No. 4472
TOEPASSING DER ELECTRICITEIT OP ELK GEBIED
TECHNISCH BUREAU v/h MOEKS «fc BECK,
Importeurs van
Brandvrg materiaal voor plafonds, vrijstaande wanden,
trapbeschietingen, enz. in Kerken, Scholen, Kantoorgebouwen,
Fabrieken, Schouwburgen, Woonhuizen, Boerdergen, Stal
len, enz.
Monsters en nieuwe prospectus-prflscourant worden op
aanvraag gratis toegezonden.