Ifi Jan. '13. No. 1856 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Financieele en Economische Kroniek Wij hebben reeds eerder terloops gewag gemaakt van het geleidelijk stijgen van den rentestandaard, doch in verband daarmede neemt men op financieel gebied van tijd tot tijd verschijnselen waar, welke iets nader in oogenschouw te nemen, hier ter plaatse niet mag worden nagelaten. Wij zullen hier niet de economische oor zaken van het verschijnsel bespreken, wijl die eene uitgebreide en diepgaande studie van het onderwerp vereischen en bovendien in deze kolommen niet thuis behöoren; slechts de financieele gevolgen zijn het, waarop wij wenschen te wijzen. Toch achten wij het tot goed begrip der dingen noodzakelijk er op te wijzen, dat de openstelling van tallooze exotische staten voor de moderne cultuur eene der onmiddellijke aanleidingen voor de verhooging van den rentestandaard is ge weest en nog is. l De ontzagwekkende sommen, die in den loop der laatste 20 jaren door jonge uitheemsche staten zijn geleend ter ontwikke ling van landbouw en nijverheid, hebben er ongetwijfeld toe bijgedragen om het even wicht tusschen productie en consumptie van kapitaal te verstoren. Natuurlijk zal dit verschijnsel van tijdelijken aard zijn, doch vór dat eene wending in dien toestand komt, kunnen nog heel wat jaren voorbijgaan. En middelerwijl ondervindt men in de kapitaal-verschaffende landen de naweeën van die stoornissen, in dier voege, dat de in die landen voor industrieele en allerlei andere doeleinden benoodigde kapitalen niet anders dan met opoffering van de voorheen gunstige condities worden verkregen. Want waar de geldschieter er van liever lede mee vertrouwd is geraakt eene rente van 5 pCt., ja soms nog meer te kunnen bedingen, terwijl hij zich daarbij toch niet aan al te groote risico blootstelde, ligt het voor de hand, dat hij minder geneigd is ge worden zich tevreden te stellen met eene rente van 3Vs a 4 pCt., zooals hij vroeger, als regel, gewoon was te maken. Een noodzakelijk en onontkoombaar ge volg hiervan is geweest, dat staten en ge meenten, ondanks alle pogingen om het vroegere rentetype te handhaven, ten slotte tot een hooger type moesten overgaan of, hetzelfde type behoudend, hare leeningen voor lageren koers moesten aanbieden. Wij herinneren hierbij slechts voorbijgaand aan de spartelingen van Duitschland en Pruisen, . waar men het staatscrediet be nadeeld achtte en aan onze 3l/s pCt. leening, welke minister Kolkman, al even eigenzinnig, heeft weten door te drijven en die natuurlijk een faillure" is gebleken. Wij zien thans hoe gemeenten als Rotter dam en Amsterdam 4 pCt. leeningen aan de markt brengen voor resp. 98V2 en 97VspCt. terwijl zij in vroegere jaren steeds boven pari konden bedingen; ook de Staatsspoor weg-Mij, heeft zich genoopt gezien, eene nieuwe 4 pCt. leening voor97V,ïpCt. te laten uitkomen. Doch wie het meest in't gedrang kwamen, zijn wel de hypotheekbanken n.l. die, welke hier te lande haar bedrijf uitoefenen. Daar deed zich nog de bijkomstige om standigheid voor dat hare zusterinstellingen, die een arbeidsveld in den vreemde hebben gezocht, gemakkelijk 5 pCt. rente op hare pandbrieven konden betalen, aangezien de hypotheekrente, welke zij daar ginds, 't zij in Argentinië, 't zij in Canada maken, gemiddeld 7 a 8 pCt. bedraagt. In die benarde omstandigheden werd reeds ten vorigen jare een pleidooi gehouden voor belegging in pandbrieven der hier te lande haar bedrijf uitoefenende hypotheek banken, doch in zaken kent men geen senti ment, zoodat de beleggers de voorkeur blijven geven aan een hoogere rente boven werkelijke of vermeende kwaliteiten der inlandsche pandbrieven, welke die der in het buitenland werkende instellingen niet of in mindere mate zouden bezitten. Dat desniettegenstaande nog zooveel inheemsche pandbrieven een onderkomen vin den, moet wel zijn toe te schrijven aan de relaties, welke tusschen de hypotheekbanken en allerlei andere inrichtingen bestaan o. a. de particuliere spaarbanken, allerhande lief dadige instellingen, verzekering-maatschap pijen e. t. q. Toch bleken hoe langer hoe meer moeielijkheden aan de plaatsing dier pandbrieven te worden in den weg gelegd, zoodat men ten slotte wel tot eene speciale aantrekkelijkmaking moest overgaan. De Vaderlandsche Hypotheekbank brak het ijs met een oud en beproefd middel, ofschoon nieuw voor een dergelijke instel ling; zij emitteerde 3 pCt. pandbrieven, waarvan jaarlijks een zeker aantal uitlootbaar zouden zijn a 125 pCt. Men kan daarbij eerst na een zeer groot aantal jaren uitloten, doch heeft natuurlijk ook de kans binnen zeet korten tijd dat faveurtje deelachtig te worden en dat was de prikkel. Deze wijze echter om pandbrieven aan lokkelijk te maken, heeft nogal eenige critiek doen ontstaan; de nuchtere mathematicus n.l. becijferde dat de hypotheekbank, wis kundig, amper 4 pCt. op de pandbrieven be taalt en ze daardoor dus feitelijk volstrekt niet begeerlijker heeft gemaakt dan in den traditioneelen vorm. Maar de mensch reikt in 't algemeen toch wel gaarne Fortuna de hand en die eigen schap legt dus altijd nog gewicht in de schaal bij een dergelijke keuze. Toch vond een andere modus in financieele kringen veel meer adhesie en wel de ge legenheid om de conversie van 4 pCt. in 4V»pCt. pandbrieven, met bijbetaling van eene luttele som, open te stellen. De Eerste Ned. Hypotheekbriefbank heeft hiermede het eerst baan gebroken en weldra is haar voorbeeld door de Zeeuwsche Hypo theekbank en de Haarlemsche Hypotheekbank gevolgd en wij twijfelen niet of eerlang zullen ook andere banken hiertoe overgaan. Zoodat, waar men vroeger gewoon was aan de conversie van schuld naar beneden, (bij verbetering van het crediet aan den geldnemer) men thans een conversie naar boven heeft aanvaard. Andere tijden, andere regels. Instellingen, nauw aan hypotheekbanken verwant, zijn die, welke voorschotten ver strekken op waarden belast met vruchtge bruik enz. Eene circulaire van een dier instituten, de Nationale Bank voor belaste waarden, meldt, dat deze Bank tengevolge van de steeds grooter moeielijkheden aan de plaatsing van pandbrieven en obligaties in 't algemeen verbonden, is overgegaan tot het creëeren van 4'/3 pCt. en 5 pCt. pandbrieven, resp. verkrijgbaar voor 98 en 101 pCt. Wij stipten reeds in den aanvang van dit artikel aan, dat ook staten en gemeenten zich genoodzaakt zagen, de bakens te ver zetten : een merkwaardig voorbeeld geeft daarvan thans de stad en staat Hamburg, welke eene nieuwe 4 pCt. leening gaat uit geven, welke niet vór 40 jaren aflosbaar is, zoodat gedurende dit geheele tijdsbestek eene rente van 4 pCt. zal moeten worden betaald conversie is ook buitengesloten en de regeering van dezen staat er blijkbaar De Twentsche Bankvereeniging B. W. Blijdenstein & C°. Kapitaal f 15 435.987,50 | Reserven f 5.891.929,89 HOOFDKANTOOR: Spuistraat 138/144. BIJKANTOREN (voor wier verbintenissen DE TWENTSCHE BANKVERKENIGINO, B. W. BLIJDENSTEIN & Co. ten volle aansprakelijk is) : AMSTERDAM, Prins Hendrikkatfe 139. LONDEN, B W. BLIJDENSTEIN & Co., 55/56, Threadneedle Street. ENSCHEDE, B. W BLIJDENSTEIN Jr. AL>IEL,O, LEDEBOER & Co. Bekening-Conrant met Rentevergoeding. In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Buitenland, Vreemde Munt, Coupons. Incasseering np Binnen- on Buitenland. Keiswissels. Circulaire Credietbrieven, geldig over de geheele wereld. In- «n Verkoop Effecten. Sluiten van Prolongatie. Uitzetten van Gelden n p Prolongatie met bewaring van het onderpand bij de Twentsche Trust Dij. Bewaring van Waarden. Safe Deposits. Venekering tegen verlies bij uitloting van fondsen. Voorschotten OD Fondsen en Goederen. Credieten aan handelaren en Industrieelen bij hare afdeeling CSEDIETVEREENIGING, hetzij tegen borgstelling, crediethypotheek of andere zekerheid, hetzij in blanco. Rente voor DEPOSITO'S. Een dag opzegging (bedragen tot ? 50.000.?zonder voorafgaande opzegging) . 2'A pCt. Tien Dagen opzegging 3 Een maand vast . . pCt. beneden den gemiddelden prolongatie-koers. Dr!»laanden opzegging 3 *) Zes laanden 3X *i Een laar , 4 *) *) Van den dag der opzegging af wordt H pot. minder rente vergoed. De iJf C A (SS O- B AJTK verhuurt aan bjj haar geïntroduceerde persenen Safe-Loketten in de Brand- en Inbraak vrije Kelder»van haar Hoofdkantoor Heerengracht 633?537 en van haar Bgkantoor Beurs voor d«* Diamanthandel", Weesperplein. Reglementen zjjn te haren kantoren verkrggbaai E. DIAMANT Jz., Accountant, CEINTUURBAAN 149, AIMTKRIftAM Telefoon Int. Zuid 912. | Telegr.-adres: Memento?Amsterdam. ^ LEVEMSVERZEKERING-BANK AMSTERDAM ff «? OUCN,- JU.BOKliIftC.A£-Ok &/lA£UEI7\ rekening mede houdt, dat de kansen op een verlaging van den rentestandaard hoogst onbeduidend zijn. Zoozeer echter de geldleeners op allerlei wijzen trachten de hoogere rendementseischen van het. publiek te voldoen, zoo klagen zekere Citegoriën van bezitters steen en been over de stage depreciatie hunner fondsen tengevolge van de geleidelijke stijging van den rentfttandaard. Hier te lande zijn het meer bepaald de houders onzer staatschuld, die zich in den loop der jaren een zeer aanzienlijk koersverlies hebben moeten getroosten, hetgeen vooral een steen des aanstoots is voor diegenen, welke in hunne kwaliteit van be heerder der vermogens van minderjarige kinderen verplicht waren deze op bepaalde, door de wet voorgeschreven wijze te be leggen d.w.z. f in nederlandsche staats schuld of in hypotheken. Op grond daarvan zijn enorme kapitalen, op het Grootboek der N. W. S. gezet, van lieverlede zeer belangrijk in waarde gedaald en heeft dit feit tot velerhande beschouwingen aanleiding gegeven, waarbij men op deze of gene wijze trachtte voor den vervolge dergelijke, uit gedwongen belegging voort spruitende verliezen, zoo goed mogelijk te ondervangen. Het gevolg hiervan zal wel zijn, dat de betrekkelijke wetsvoorschriften zullen worden herzien, waarbij dus den beheerders van die vermogens meerdere ruimte wordt vrijge laten in de keuze hunner beleggingen. Natuurlijk staat hier tegenover en dit is wel wat al te veel uit het oog verloren, dat andere categoriën thans van het zooveel verlaagde koerspeil kunnen profiteeren, zoodat, van uit een gemeenschaps standpunt beschouwd, de geheele kwestie op een verschuivings-proces neerkomt. Dat men ook in de Vereenigde Staten tot een hooger rentetype, zelfs bij zeer bevre digende rendeerende spoorwegen moet over gaan, bewijst de uitgifte van S 64 millioen 4'/2 pCt. converteerbare obligaties der Baltimore Ohio a 95l/a pCt., met recht van conversie in aandeelen gedurende de eerste 10 jaren op een koers van HOpCt. Hier komt echter nog de bijzondere omstandig heid bij, dat het groote publiek daarginds, zoo niet afkeerig van, dan toch in de laatste twee jaren minder belangstelling voor spoorwegbonds aan den dag legt. Desondanks was deze uitgifte, naar ver luid der berichten, een succes, waartoe natuurlijk de voordeelige voorwaarden in hoofdzaak het hare hebben bijgedragen. Overigens blijft de New-Yorksche markt een zeer lustelooze stemming aan den dag leggen,' wijl de toestand van onzekerheid blijft voortduren. Zoo dreigt het zoogenaamde anthraciet-proces, in zeker opzicht voor de betrokken kolensporen gunstig uitgevallen, opnieuw ter hand te worden genomen, wijl de procureur-generaal, naar het heet, zich niet bij de gevallen beslissing neerlegt. Dan werkte de scherpe daling in den koperprijs zeer ontstemmend, wat zich in Qntraui- en Rentevergoeding a deposito. Met ingang van beden wordt de rente'??rgoeding vastgesteld als volgt: vlet n dag opzegging . . . . 2X pCt. 'bedragen tot ? 20.000 zy n terstond betaalbaar). \f«t 10 dagen opzegging .... 3 pCt. Voor een jaar fixe 4 Voor andere termijnen op nader overeen ?e komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving volgens eglement. SAFE DEPOSIT-INRICHTINQ, geopend: op werkdagen van 8 X. tot 5 nnr. benrsvacantiedagen 8Ji 4 Loketten van ? 2.50 per maand (?10.?per jaar) en hooger te haar voor by de Directie bekende of geïntrodaceerde personen. Amsterdam, 6 December 1911. Rijnlandsche Hypotheekbank te Haarlem* Geeft uit 4Vs pCc. Pandbrieven ia stukken van f 1000, f 500 en /' 100 a 100«,'-. pCt. Finantieële vertegenwoordigers te Amsterdam de Heeren H. OYENS Elf ZONEN. Rolt, Hypotheekbank v. Nederl. Volteekend Maatsca. Kapitaal ?5.000.000. Reserve / 581.928.57. aeft geld op eerste hypotheek sondei ?coraltbetaling van rente. Inlichtingen te bekomen ten kantore der Bank, Gedempte Bierhaven 25, of bij hare Agenten. /V JPireotü? ED. HOYKK Mr.W.v. KOSSEM, Mr.TH.RsEPMAKER ite Hollandscbe Voorschotbank. HAARLEM, JANS WEG 42. Bijkantoren: Amsterdam, Damrak 99, Rotterdam. Wfluhaven 129u 's-6raveniiage.6ed.Bnrgw.38 Maastricht, Breedestraat 24 0e Bank verstrekt gelden tot elk badra met een minimum van f QOO en ver k- p >X pCt. Schuldbrieven In stnkkei va j; 1000, ? 600, ? 100 en ? 60. het koersverloop der aandeelen van koper maatschappijen afspiegelde en de geheele speculatieve markt beïnvloedde. i Intusschen staat de Union Pacific nog voor de puzzle om een geschikte formule voor de afscheiding der Southern Pacific! belangen te vinden en verneemt men in ver band daarmede tegelijkertijd, dat de Central i PacifL zal worden gekocht van de S. P. en | dat men zich zal bepalen tot eene pacht1 overeenkomst. | Van de Steel-Corporation verluidde, dat i de loonsverhooging, waartoe de Mij onlangs 1 moest overgaan, haar maandelijksopS 1.00000 l komt te staan; van andere zijde werd zelfs i beweerd, dat hiermede S 2 millioen zoude l zijn gemoeid. i Wat ongetwijfeld ook ongunstig op den koers der Steel-shares influenceerde. Wij laten hieronder enkele noteeringen volgen : 9 Jan. 16 Jan. Amalgamated Copper 77V3 72'4 Amer. Car & Foundry 55r\ 52:!t Hide & Leather 27r\ 25 ?x Smelting & Refining 72 70V4 United Cigar's 49'4 49^ States Steel 69% 63!/i Denver Rio's 23'i 22% Erie's 32's 30'% Missouri's 29 27 3/16 Rock Islands 24"s 23nj,; Southern Rails 28 26 \ Pittsburg Coal 23'4 22]'* De locale markt had, de politieke con stellatie in aanmerking genomen, eene vrij vaste houding ofschoon geene koersver heffingen van beteekenis tot stand komen. VoorPetroleum-waarden bestond eene zeer vaste stemming voor aandeelen Dordtsclic Petroleum Mij., die ettelijke procenten stegen ; de overige soorten varieerden slechts binnen enge grenzen. Perlak- en Zuid Perlak aandeelen reageer den in verband met de slechte productie cijfers over 1912, die wederom eene belang rijke afneming aantooncn vergeleken tegen over die van 1911. Van Tabaksaandeelen werd eene enkele soort eenige percenten hooger verhandeld o. a. Serdang Tabak en United Lankat; Rubber-waarden hadden met uitzondering van Koloniale Rubber eene vaste tendenz ; genoemde soort was dan ook in den jongsten tijd aan eene bovenmatige koersopdrijving onderhevig geweest. Cultuur-aandeelen waren lusteloos; liet blijkt dat Cuba een buitengewoon grooten oogst heeft, terwijl ook de bietsuiker-productie zeer omvangrijk is, zoodat dalende suikerprijzen in 't verschiet liggen. Het geld zal wel van lieverlede wat meer aantrekken; prolongatie-rente noteerde 4 pCt. 17 Jan. v. n. AA. De stemming in handel en nijverheid in 1912 De vraag of 1912 voor den wereldhandel een goed jaar is geweest, wordt van ver schillende zijden bevestigend beantwoord. De krachtige ontwikkeling op industrieel gebied is in het laatste kwartaal van het vorig jaar ten deele gestoord geworden door het uitbreken van den Balkan-oorlog, maar deze storing treft slechts een gedeelte van de wereldmarkt en wel in de eerste plaats de rechtstreeks bij dezen strijd betrokkene landen, waar handel en nijverheid tijdelijk tot stilstand werden gebracht, en voorts de meest nabij gelegen staten als Oostenrijk, Hongarije, Rumenië en Zuidelijk Rusland. De Verecnigde Staten van Noord-Amerika werden feitelijk in meerdere mate bemoeilijkt door de tcrugwcrking van binnenlandsclie verhoudingen, dan door de onmiddelijke ge volgen van dezen oorlog. Het jaar 1911, dat de meening, als zoude om de vier jaren een crisis-jaar moeten voor komen, heeft gelogenstraft, was wat het productie-vermogen der nijverheid in het algemeen betreft een gunstig jaar. De afzet nam enorm toe, maar over het alge meen waren de prijzen weinig loonend. Daarentegen bracht 1912 bij een verdere toeneming der productie-kracht voor de voort brengselen van vele takken van nijverheid een niet onbelangrijke prijsverhooging. Volgens de verwachtingen, die aan de toongevende markten heersenen, heeft de con junctuur op nijverheidsgebied haar hoogste punt nog niet bereikt en is na het tot stand komen van den vrede een nog krachtiger ontwikkeling zeer waarschijnlijk. Maar over 't algemeen schijnen in den laatsten tijd politieke verwikkeling en span ning in mindere mate dan vroeger een drei gend gevaar voor de wereldmarkt te zijn, dan de internationale financieele toestand en duur geld, waardoor zij in veel ruimeren kring wordt bemoeilijkt en waardoor ook de industrie in haar streven tot verdere uit breiding meer wordt belemmerd. En wellicht neemt hare kracht in den loop der jaren zoo zeer toe, dat zij ook de financieele belemme ringen het hoofd kan bieden en weerstaan. In Europa zijn het voornamelijk Engeland, Duitschland en Frankrijk, die in het afgeloopen jaar voor de voornaamste takken van nijverheid, vooral in de zware industrie, een belangrijke toeneming van den buitenlandschen handelsomzet kunnen aantoonen. In midden- en west-Europa vond de op gewekte ondernemingsgeest in gunstige oogsten en loonende prijzen een krachtigen steun en aan het einde des jaars deden zich geen verschijnselen voor, die op een spoedige verflauwing van den zeer bevredigenden toestand wijzen. In het zuid-oosten van ons werelddeel was de terugwerking van den Balkan-oorlog echter duidelijk waar te nemen. Vooral werd Rumenië benadeeld door het bemoei lijkt transport van zijn granen, waarvan een geld-crisis het gevolg was. Voor Rusland was de oogst-opbrengst ten deele teleur stellend, in verschillende streken mislukte de oogst zelfs, hetgeen zich in de positie der markt weerspiegelde. Maar in het noorden van liet uitgestrekte rijk was de toestand in het algemeen gunstiger dan in het wes telijk en het zuidelijk deel des lands. Mijnbouw en ijzer-industrie in Rusland genoten echter iu ruime mate van de betere conjunctuur in 1912. Voor Italië waren de gevolgen van den Tripolis-oorlog blijkbaar van voorbijgaanden aard. Ondanks den minder gunstigen toe stand van de katoen- en de zijde-industrie, heeft de economische ontwikkeling van dit land verdere vorderingen gemaakt, hetgeen blijkt uit de hoogere cijfers der buiten landsdie handelsbeweging en de vermeer dering der inleggelden bij de spaarbanken, alsmede de toeneming der deposito's bij de bank-instellingen. In Spanje was het verloop van zaken nor maal, hetgeen in Portugal nog steeds veel te wenschen laat. Wat Afrika betreft, genoot het zuidelijk deel vooral van een gunstige conjunctuur; de positie der Zuidafrikaanschc markt was in den laatsten tijd zeer bevredigend, maar als gevolg van den droogen zomer van ? 1912 is teruggang van den algemeenen cconomischen toestand, speciaal van het import, te vreezen. Egypte verkeerde begin des jaars in kritieke omstandigheden, waarin eerst verbetering kwam, toen men omtrent het resultaat van den katoen-oogst zekerheid had verkregen. iimiiiHiiimii Ongelukken Aansprakelijkheid OCEAN OUDE TURFMARKT 16 - AMSTERDAM Ziekten Automobiel De Nederlandsche Voorschotbank met winstdeeling, Kortenaeirkade *, te 's-Gravenliage, verleent voorschotten op langen termy'n van af ? 1OOO.?met verplichting tot het sluiten eener gemengde polis van levensverzekering en het stellen van twee solide borgen of van zakelijke zekerheid. Aedert.-Indische Crediet- en Bank vereenigieg Keizersgracht 482, Amsterdam* Voorschotten op uitzendingen, incassi, neemt gelden a deposito, met l dag opzegging 3 pCt. | voor y2 jaar vast 3^ pCt. voor 3 maanden vast 8 '4 pCt. | voor l jaar vast 4 p?t. STICHTSGHE HYPOTHEEKBANK. Utrecht, Koolhxtraat MS. fel. f9I£. De Bank geeft nit: 4X pCt. Pandbrieven tegen 1OO pCt. in stukken van 1OQO.~ , 5OO.- en ? 1OO. zn.. fi J ETJ.KRMAN Verschenen N o. J. van den -éSen Jaargang van het Nieuw Algemeen Effectenblad Redactie: DEK KINJDKKKN Versohrjnt: Maandag- en Donderdagavond. Abonnementsprijs per jaar (Jan / Deo.) /'9.50,' franco per post /10.50. Bevat: Prijs-Courant, Uitlotingen, Verslagen, Prospectussen, Berichten, enz. Ten gebruike van Cjmmissionnairs en van hen, die hun eigen vermogen beheeren. ' Aan abonné's worden steeds gaarne alle gewenschte inlichtingen betreffende hun effectenhozit vprstrfkt door de redactie. froetnummers op aanvraag GHA.TIS. Uitgave. M. M. O LI V I K R, Rok m 7O, Amsterdam.