Historisch Archief 1877-1940
Nol r85
DE A M S^T ER D A M M R, W E E K BL A Di Vt) e R N EOE:R L'A N D
Financieele n
Economische Kroniek
, Wij hebben nog enkele opmerkingen vast
te knoopen aan onze beschouwing in de
vorige kroniek omtrent de stijgende tendenz
van den rentestandaard, haar oorzaken en
hare gevolgen.
Volledigheidshalve wenschen wij eerst
nog mede te deelen het bleek niet dui
delijk uit het relaas dat wij gaven dat
die geprojecteerde uitgifte van 3 pCt.
pandbrieven van de Vaderlandsche Hypotheek
bank, aflosbaar door uitloting a 125 pCt,
slechts bij een plan is gebleven.
Het kind werd zoo onwelwillend begroet,
dat men het maarden hals heeft omgedraaid.
Ofschoon wij dan zeiden ons niet in de
economische oorzaken van dien stijgenden
rentestandaard te zullen verdiepen, meenden
wij toch een enkel verschijnsel te moeten
releveeren; in verband nu met hetgeen wij
hierna wenschen te doen uitkomen, moet
als een andere oorzaak worden aangemerkt
de ontzaglijke eischen van leger- en
vloottoerusting bij alle cultuur-staten.
Het valt niet te ontkennen, dat de daar
voor bestede kapitalen in den vorm van
arbeidsloonen, industrieele winsten etc.
terugvloeien naar de gemeenschap, doch de
voortgebrachte objecten zijn volslagen
improductief, m. a. w. zij dienen niet om op
nieuw tot productie-middel te strekken.
Het is, om een voorbeeld te noemen, het
essentieele verschil tusschen een kanon en
eene machine. Een kanon wordt alleen ge
bezigd om kapitaal, in zekeren vorm en in
laatste instantie in eigen vorm, te vernie
tigen; eene machine daarentegen om op hare
beurt kapitaal, in zekeren vorm, voort te
brengen.
Hóe meer dus de onderscheidene
cultuurstaten besteden aan uitrusting en uitbreiding
van leger en vloot, des te meer kapitaal er
aan de gemeenschap zal worden onttrokken,
dat voor productieve -doeleinden had be
stemd kunnen zijn.
En nu door de Balkan-oorlog o. m. weer
zoo ontzaglijk veel kapitaal vernietigd is
geworden, terwijl tevens door dieri oorlog
de normale voortbrenging ernstig is ver
stoord, doet de nood zich te nijpender ge
voelen.
Wij schijnen thans aan den vooravond
van den vrede te staan n'en de'plaise de
hoogst onaangename verrassing van den
coup d'état der Jong-Turken, waardoor weer
alles op stelten wordt gezet; wij zullen eerlang
dus wel ervaren, welke buitengewone eischen
aan de kapitaalkracht van Europa zullen
worden gesteld.
Den Turk is beduid geworden, dat hij,
ten eenenmale verstoken van de noodige
middelen om den strijd verder voort te zetten,
zal moeten toegeven aan de eischen der
Balkan-staten, want voor en aleer de vrede
gesloten is, denken de geldschieters er niet
aan hem in deze ter hulpe te komen. Zoo
zullen dus weldra alle Balkan-staten, finan
cieel uitgeput als ze zijn, een beroep doen
op de Europeesche geldmarkt, terwijl boven
dien Italië, dat gunstigere tijden heeft afge
wacht, met eene kapitale leening aan de
markt zal komen.
Met die mogelijkheid houden de groot
machten zoo ter dege rekening, dat, naar
luid der berichten, aan China is te kennen
ItlMlllllllllllUIMlntlllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIMlnlIllllllllllMIMIIIIUIIIIIIIIIIUIIHII
M. PIMENTEL, Accountant.
I^eeraar Boekhouden M. O.
Hondecoeterstraat 7, Amsterdam. Telefoon Zuid 2432.
De Twentsche Bankvereeniging
B. W. Blüdenstein & C°.
Kapitaal ?* 15 425.987,50 | Reserven ?5.891.939,89
HOOFDKANTOOR: Spuistraat 138/144.
BIJKANTOREN (V0pr wier verbintenissen DE TWENTSCHE BANKVEREENI
GING, B. W. BLIJDENSTEIN & Co. ten volle aansprakelijk is):
AMSTERDAM, Prins Hendrikkade 139.
LONDEN, B W. BLIJDENSTEIN & Co., 55/56, Threadneedle Street.
ENSCHEDE, B. W. BLIJDENSTEIN Jr.
ALMELO, LEDEBOER & Co.
BekenlBg-Conrant met Rentevergoeding.
In- en verkoop Wissels op Binnen- en Buitenland, Vreemde Munt, Coupons.
Incasseering op Binnen- en Buitenland.
leiswissels. Circulaire Credielbrieven, geldig over de geheele wereld.
In- en Verkoop Effecten. Sluiten van Prolongatie.
Uitzetten van Gelden <>p Prolongatie met bewaring van het onderpand büde Twentsche Trust lij.
Bewaring van Waarden. Safe Deposits.
Venekering tegen verlies büuitloting van fondsen.
Voorschotten op Fondsen en Goederen.
kredieten aan handelaren en Industrieelen bij hare afdeeling CREDIETVEREENI6IN6, hetzij
tegen borgstelling, crediethypotheek of andere zekerheid, hetzij in blanco.
Rente voor DEPOSITO'S.
Een dag opzegging (bedragen tot ? 50.000.?zonder voorafgaande opzegging) . 21A pCt.
Tien Dagen opzegging 3
Een maand vast . . X pCt. beneden den gemiddelden prolongatie-koers.
Drie laanden opzegging 3 *)
Zes laanden 3>i *j
Een laar , ,4 *)
*) Van den dag der opzegging af wordt X pCt. minder rente vergoed.
gegeven, dat van de zoogenaamde zes
mogendheden-leening voorloopig niets kan
komen.
Hetgeen de Chineesche regeering wie
begrijpt dat niet met deelneming! oprecht
betreurt.
Wie China thans de reddende hand zal
toesteken ligt nog in het duister.
Nu is het van zelfsprekend, dat de Balkan
staten niet anders zullen kunnen leenen dan
op zeer bezwarende voorwaarden, zoodat
men gerust mag aannemen, dat leeningen
met een rendement van 5 pCt. zullen worden
aangegaan, wat al weer deprimeerend zal
terugwerken op alle beleggings-fondsen van
lager rentetype en met minder rendement.
Kortom, hierin ligt de meening opgesloten,
dat wij in afzienbaren tijd nog geen ken
tering in dit verschijnsel hebben te verwach
ten en dat derhalve de hierbij betrokken
staten, steden, particuliere ondernemingen
etc. nog geruimen tijd zich bezwarende
voorwaarden voor het aangaan van nieuwe
leeningen zullen moeten getroosten.
Zoo worden te Londen onderhands l
millioen 6 pCt. eenjarige Turksche schat
kistbilletten voor een koers van 93 pCt.
aangeboden, waarbij echter te bedenken valt,
dat het hier eene tijdelijke voorziening van
middelen betreft, welk den geldnemer als
regel zeer duur te staan komt.
Intusschen doet zich bij de groote mogend
heden zelve ook weer geldnood voor; zoo
verluidt, dat de Duitsche regeering zint op
eene uitgifte van schatkistbilletten.
Ook de Fransche republiek is ten behoeve
eener Staatsspoorwegleening moeten over
gaan tot een hooger rente-type, en wel 4 pCt.,
wat onmiddellijk een reageerenden invloed
heeft gehad op de 3 pCt. Staatsrente.
De beurs echter houdt zich met de dingen
des oogenbliks op en kwam derhalve in den
loop der week in het teeken van den vrede
te staan.
In de eerste plaats had die kentering in
den politieken toestand een zeer vaste
tendenz der New-Yorksche markt ten gevolge,
zooals blijkt uit onderstaande koersen :
16 en 23 Jan.
pCt. pCt.
Amalgamated Copper 72 74-"v,
Amer. Car & Foundry 52l/g 73^4
Hide & Leather 26 27!4
Smelting & Ref. 70!4 72:U
United Cigars 49'/2 5034
States Steel 63-r>8 65r>?;
Denver Rio 22% 23
Erie 30J/2 31 :;4
Kansas City Southern 257/K 265
Missouri K. Texas 27} 4 27 h
Rock Island 23% 23Vs
Southern Rails 26% 27;\
Toch reflecteerde de Amer. afdeeling hier
ter beurze de willige houding der New-York
sche beurs slechts ten deele, waaraan waar
schijnlijk niet vreemd is de overweging, dat
de slechts zeer verwijderde relatie tusschen
het gebeuren in den Balkan en den toestand
in de Vereenigde Staten eene dergelijke
wending van de New-Yorksche markt niet
wettigde.
In de locale afdeelingen werkte de ver
zekering van den vrede niet minder
stimuleerend.
Vooral Petroleum-aandeelen profiteerden
hiervan bijzonderlijk, wat blijkt uit de
naVerschenen No. J van den 45en Jaarffany -van het
Nieuw Algemeen Effectenblad
Redactie: DER
Verschijnt: Maandag- en Donderdagavond. Abonnementsprijs per jaar (Jan.'
O ?9.50, franco per post ?10.50.
Bevat :Prijs-Courant, Uitlotingen, Verslagen,
Prospectussen, Berichten, enz.
Ten gebruike van Commissionnairs en van hen, die hun eigen vermogen
beheeren.
Aan abonné's worden steeds gaarne alle gewenschte inlichtingen betreffende
hnn effectenbezit verstrekt door de redactie.
Proefnummers op aanvraagr GRATIS.
Uitgave.- M. M. O L I V I E R, Rokin 70, Amsterdam.
^ - LEVENSVERZEKERING-BANK
: AMSTERDAM
ff
M* N-CJISMITS ?? OUBl* ILlBOMIURt A^-ftt OAAOJOJS.
volgende noteeringen op - 16 en 23 Jan.
Dferdtsche Petroleum 174V3 178Ms
Geconsolideerde' 227 ?? 242
Koninklijke 562 572
Moeara En i m 226 Vs 230
Sumatra Palembang 204Vs 209%
Orion Petroleum 86 91 V*
Slechts Perlak en Zuid Perlak aandeelen
bleven buiten deze gunstige beweging staan.
Overigens hebben de petroleum-waarden,
vooral Koninklijke en consorten, reeds
geruimen tijd eene gestadige neiging tot koers
verbetering op grond der te verwachten
bedrijfsresultaten over 1912; de
petroleumprijzen, zoomede die der residu's, zijn voort
durend gestegen en nog is die rijzing niet
tot staan gekomen.
Niet overal waren natuurlijk dezelfde oor
zaken aanleiding tot die prijsverheffing; zoo
is de buitengewone rijzing in de
Oostenrijksch-Hongaarsche monarchie terug te
voeren tot eene voortdurende vermindering
der Qalicische productie, welke tenge
volge heeft gehad, dat de Oostenrijksche
regeering bij verdere prijsverhooging dreigde
de Vacuüm Oil Cy (Standard Oil) weer op
dezelfde voorwaarden als voorheen tot den
handel in Oostenrijk toe te laten, zij het
dan met uitzondering van den detailverkoop.
Intusschen verneemt men, dat de Vacuüm
Oil Cy werkelijk weer meerdere vrijheid
heeft bekomen, doch dat zulks eene voor
waarde was van de plaatsing der Oosten
rijksche schatkistbilletten in Amerika!
Mocht dat waar blijken te zijn, dan werpt
dit een eigenaardig licht op de onderhan
delingen der Oostenrijksche regeering met
de Amerikaansche haute banque over boven
bedoelde leening.
Ook de overige speculatieve waarden ken
merkten zich door eene ferme houding, zoo
o. a. Tabaksaandeelen, waarvan de United
Lankat een meer bijzonder koersverloop
hadden in verband met de uitkeering van
een dividend van 60 pCt., terwijl een onver
deeld saldo van ca. 70.000 op nieuwe
rekening overgaat (vorig jaar ca. 50.000),
waaruit blijkt dat deze Mij. wederom op
schitterende bedrijfsresultaten heeft te wijzen.
Rubber-aandeelen stemden in het vroolijk
koor mede, ofschoon dan met bescheidenheid.
Toch kunnen wij hier niet laten voorbij
gaan op te merken hoe de rubber-cultuur
van lieverlede een factor van beteekenis
wordt in het handelsleven, vooral wijl hier
ter stede dank zij de energie van eenige
kooplieden een rubbermarkt is gecreëerd,
die op den duur een waardige tegenvoeter
van de Londensche belooft te worden, al
mogen de hier plaats vindende transacties
aanvankelijk nog, tegenover die aan de
Theems, bescheiden worden geheeten.
Doch waar eerstdaags 100 tons rubber in
veiling komen een tot heden nog niet
bereikt cijfer daar mag men ongetwijfeld
met voldoening op de bemoeiingen van de
handelswereld, welke zich zoo krachtig bij de
rubber-planters heeft aangesloten, gewagen.
Van scheepvaartwaarden verbeterden aand.
Koninkl. Stoomboot 2l/s pCt., mijn- en
cultuuraandeelen varieerden slechts gering.
Staatsfüiidsen hadden natuurlijk een beteren
grondtoon. De geldkoers bleef nagenoeg op
het zelfde niveau.
24 Januari. v. D. M.
P.S. De plotseling gewijzigde politieke
toestand ia Konstantinopel, waarbij de oor
logspartij aan het bewind is gekomen, riep
Rentevergoeding a deposito.
Met ingang van heden wordt de rente
vergoeding vastgesteld als volgt:
Met n dag opzegging . . . . 2X pCt.
(Bedragen tot ?20.000 zjjn terstond betaalbaar).
Met 10 dagen opzegging .... 3 pCt
Voor een jaar flxe 4
Voor andere termijnen op nader overeen
te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving volgens
reglement
SAFE DEPOSIT-INRICHTING,
geopend:
op werkdagen van 8X tot 5 nnr.
benrsvacantledagen 8Ji 4
Loketten van / 2.50 per maand (?10.?per
Jaar) en hooger te hnnr voor b\j de Directie
bekende of geïntroduceerde personen.
Amsterdam, 6 December 1911.
Rolt, Hypotheekbank v. Neder!.
Volteekend Maatsch. Kapitaal ?5.000.000.
Reserve / 581.928.67.
Geeft geld op eerste hypotheek «onder
vooruitbetaling van rente. Inlichtingen te
bekomon ten kantore der Bank, Gedempte
Bierhavea 25, of bij hare Agenten.
JV? Directie ?
ED. HoYES.Mr.W.v. ROSBEM, Mr.Tn.RBEPM AKER
Directie v. Nederland)
5IUIEJL
De RENTE-CASSA,
Heerengracht 179, (geb. Anociatie-Cassa),
AMSTERDAM.
Kapitaal ?1,000,000.
Reservefonds. . . 1,144,718.37.
De Rentevergoeding voor gelden a Deposito.
Met l dag opzegging (bedragen
tot f 5000 direct te ontvangen) . 8>ipCt.
10 dagen opzegging .... 3
Voor l maand fixe 3
2 en 3 maanden fixe . . . 31/?
l jaar fixe 8^
Prolongatie-conditie (tot beperkte bedragen)
X pCt. onder den Prolongatiekoers.
Amsterdam, Jali'l912.
aan de Londensche ,beurs heden een. scherpe
daling te voorschijn, .die hier ;ziek ook in
alle afdeelingen der markt manifesteerde.
De verdere ontwikkeling van deze nieuwe
phase in den politieken toestand zal onge
twijfeld in de eerste dagen wel zeer nerveuze
markten met zich mede brengen, j
* , *
Onrust]in Wallstreef*
Wallstreet is niet gerust; de openhartig
heid, waarmede de nieuwe President der
Ver. Staten zoo nn en dan zijn plannen en
voornemens bekend maakt, heeft bij vele
toongevenden op industrieel en financieel
gebied de vrees doen ontstaan, dat de gou
den tijd tengevolge van een belangrijke
verlaging der hooge invoerrechten spoedig
tot het verleden zal behooren en Amerika
dan alle krachten zal moeten inspannen, om
aan de buitengewone concurrentie der Duit
sche nijverheid het hoofd te kunnen bieden.
De nieuwe President, een voorstander van
vrije concurrentie, deelt die vrees blijkbaar
niet en verwacht integendeel langs dezen
weg een tijd van bloei voor de Amerikaan
sche industrie te kunnen doen aanbreken.
Maar de beurs is minder optimistisch en
ziet in verband met de naderende catastrofe
in de binnenlandsche wetgeving reeds nu
het goede resultaat verloren gaan, dat
anders van een vereeniging van zoovele
gunstige omstandigheden als hoogere spoor
weg-ontvangsten, rijke oogst-opbrengst,
bloeiende toestand der metaal-industrie,
voorzeker het gevolg zou zijn geweest.
Een der voornaamste ondernemingen, die
reeds nu door de gevolgen van het nieuwe
régime wordt getroffen, is de groote
Steelcorporation, die meermalen heeft dienst ge
daan als barometer van den toestand van
handel en nijverheid in de Ver. Staten.
Niettegenstaande deze groote onderneming
de productie sedert hare oprichting onge
veer heeft verdubbeld, heeft zij geen daar
mede overeenkomende toename der
financiëele resultaten in de 11 jaren van haar
bestaan kunnen verkrijgen.
In den eersten tijd na hare oprichting was
de jaarlijksche productie ongeveer 7.720.000
ton, thans is hare voortbrengingskracht tot
14.200.000 ton gestegen. De
netto-ontvangsten van 1902 bedroegen ruim $ 133.300.000.
toen de verkoop8.197.230 ton omvatte, welke
cijfers voor 1911 waren $ 104.305.000 en
circa 9.476.250 ton.
Voor 1912 wordt de productie op circa
12.300.000 ton en de netto-ontvangsten op
circa !?; 108.000.000 geschat, d. i. S 7.78 per
ton, tegen ,? 11.?in 1911 en.? 16.25 in 1902.
Maar sedert haar bestaan heeft zij geen
nieuwe obligatie-leeningen voor constructie
doeleinden aangegaan, hoewel in den loop
der jaren de capaciteit is verdubbeld en
Vu milliard dollars voor*Viieuwe inrichtingen
en fabrieken, alsmede enorme uitbreidingen
is besteed geworden.
Voor het meerendeel werden die uitgaven
bestreden uit overschotten, zoodat de divi
denden op de preferente aandeelen, de rente
en het totaal der hypothecaire schuld nage
noeg hetzelfde zijn gebleven als ten tijde
der oprichting.
Dat de netto-ontvangsten niet in verhou
ding tot de grootere productie zijn gestegen
is voor een groot deel het gevolg van de
steeds hoogere loonen, hoogere belastingen
en het pensioen-stelsel.
De Hollandsche Voorschotbank.
TTAART.TÜM, JANS WEG 42.
Bijkantoren: Amsterdam, Damrak 00.
Botterdam, Wijnhaven 129a.
'g-Graven Jage,Ged.Bnrgw.38.
Maastricht, Breedestraat 24.
De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag
met een minimum van ? SOO en verkoopt
4X pCt Schuldbrieven in stukke»van
f 1000. f fiOO. f 100 en f 50
'S-GRAVENHAGE.
Verkrijgbaar:
Pandbrieven.
Koers van uitgifte IOOY, pCt
Koers van uitloting IOOV
Wat de laatste 4 jaren- betreft geven de
volgende cijfers Vergeleken met 1902, het
eerste bedrijfsjaar, ? een pverzicbt van den
verkoop in millioenen ton, de totale
nettoontvangsten in millioenen dollars en de
ontvangsten per ton:
verkoop netto-ontv.
(millioenen (millioenen per ton.
ton). dollar).
1902 8.2 133.3 16.25
1909 9.8 131.4 13.34
1910 10.7 141.?13.14
1911 9.4 104.3
11.1912 12.3 108.?8.78
Niet lang geleden, moest de
Steel-corporation in een nieuwe loonsverhooging be
willigen, die haar jaarlijks een meerdere
uitgave van 12 millioen dollar veroorzaakt,
dat is in verhouding van de 161 millioen
dollar lo«nen van 1911 een vermeerdering
van ongeveer 7J/2 pCt. Daar echter sedert
dien het aantal werklieden waarschijnlijk
niet belangrijk is toegenomen, kan deze
meerdere uitgave gevoegelijk op 6 pCt.
worden geschat. Het gemiddeld loon, dat in
1911 $ 819 was, wordt dan met ongeveer
$ 50.?per jaar verhoogd.
Daardoor wordt, ondanks den gunstigen
economischen toestand in de Ver. Staten, de
teruggang van den koers der common Steels
verklaard tot ongeveer 63 pCt., d. i. sedert
September 1.1. een daling van circa 18 pCt.
In het einde van deze maand zal het resultaat
van het laatste kwartaal van 1912 worden
gepubliceerd. Men weet reeds, dat het be
langrijk beter is geweest, dan de 3 overige
kwartalen des jaars, zoodat de netto-winst
van 1912 wordt geschat op gelijk bedrag
als die van 1911, maar in dat jaar was de
productie 25 pCt. kleiner.
Is die raming juist, dan zou de winst 6 pCt.
op de gewone shares bedragen en daar de
jongste loonsverhooging ongeveer 2J^ pCt.
vertegenwoordigt van het aandeelen-kapitaal
van ruim 500 millioen dollar, zou een groot
gedeelte van de verbetering, die door den
gunstigen gang van zaken voor 1913 wordt
verwacht, door deze meerdere lasten worden
in beslag genomen.
Ook de onafhankelijke staal-producenten
hebben tot deze loonsverhooging moeten
besluiten, een maatregel te meer opmerke
lijk, nu hij werd genomen in het vooruit
zicht op de tarief-herziening, die het be
schermend recht voor de staal-industrie
voorzeker belangrijk zal verlagen.
In onzen tijd, nu de transport-vrachten
hoog zijn en de Europeesche nijverheid een
meer dan gewone bedrijvigheid ontwikkelt,
zoodat de prijzen op de wereldmarkt hooger
zijn dan de binnenlandsche prijzen in de
productie-landen, heeft een verlaging der
invoerrechten voor de Amerikaansche in
dustrie wellicht niet zoo groote beteekenis.
Maar die tijd duurt misschien nog slechts
kort, evenals de tegenwoordige gunstige
conjunctuur.
Worden de omstandigheden voor den af
zet minder gunstig, dan zal de
buitenlandsche markt weder het tooneel worden van
een hardnekklgen concurrentiestrijd. Dan
zal de Duitsche industrie, die haar arbeids
veld nog steeds uitbreidt, evenals in vroe
gere soortgelijke tijden de markten
overstroomen om hare reusachtige productie
aan den man te brengen.
De ruwijzer-productie van Duitschland
is in 1912 reeds van 15.6 tot 17.8 millioen
OCEAN
OUDE TURFMARKT 16
AMSTERDAM
ONGELUKKEN
AANSPRAKELIJKHEID
ZIEKTEN
AUTOMOBIEL
Zuider Hypotheekbank
te Breda.
pCt. PANDBRIEVEN
in stukken van ? 1000 , ?500 en f 100.
Koers van uitgifte 100 X pCt. Koers van
uitloting 100 K pCt. Directie:
E.J.M.DK8RUIJN enMr.AÜG.L.HEIJBEOEK
Algemeene Credietvereeniging
gevettliffii Ie Utrecht ^
verstrekt ere lieten op billijke voorwaarden.
Geeft Schuldbrieven uit rentende 4}i pCt.
in stukken van /1OOO, ? SOO en /1OO
Koers van uitgifte 1OO pCt.
De Directie,
CORN8. LOEFF.
De MfCASSO-BAWlt. verhuurt aan bjj haar geïntroduceerde personen
Safe-Loketten in de Brand- en Inbraakvrtye Kelders van haar
Hoofdkantoor Heerengracht 533?537 en van haar Bijkantoor Beurs voor
den Diamanthandel", Weesperplein.
Reglementen zjjn te haren kantoren verkrijgbaar.
RESIDENTIE HYPOTHEEKBANK
ANNA PAULOWNASTRAAT 97,
t5 _ 'S-GRAVENHAGE.
Hypotheekbrieven
A /o Afloslmar a part,
verkrijgbaar tegen den koers van tOO pCt.