Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
9 Febr. '13. No. 1859
VftOUWENRUBRIEK
IIIHMIIIIIHIHIIIMIIMIIIIIIIIIHIIIIIIIMIIIIIMMIIIIIflIIIIIIMIIIlllllllMttllllll
? 1813-1913 ^
Ceque femme veut Dieu Ie veut.
r£ene dame, die het snel mobiliseeren
verstaét, minstens, evengoed als, naar wij ver
wachten, haar (krijgskundige) echtgenoot in
oorlogstijd, heeft al haar kennissen en
geestverwanten tpt het doen, aan ons, van
n; en hetzelfde verzoek opgewekt ....
zotjdat wij een lawine briefkaarten over ons
hoofd hebben zien neerdalen (wel een stuk
of iveertig!): alle, in telkens andere bewoor
dingen, hetzelfde behelzende.
Dit verzoek gold dan 't volgende: Men
vroeg ons op te nemen, in dit Weekblad,
't antwoord, dat op het, ook hierafgedrukt
artikel van Mej. Anna Polak gegeven is door
Mevrouw Wilhelmina Drucker in haar blad
Evolutie."
Wij waren eerst van zin pal te staan en
geen gevolg te geven aan deze collectieve
bede. Ieder, die, na ons per briefkaart om de
overneming gevraagd te hebben, het
hiervolgend stuk in zijn geheel (voor het eerst
wellicht!) leest, zal, vleien wij ons, per slot
iets voor deze aarzeling voelen.
Mag men zóschrijven als deze propa
gandiste ? Hier is het dan:
Al dadelijk zij hier toegegeven, dat door de
initiatief-neemsters der Tentoonstelling bij
haar opzet twee fouten werden gemaakt:
zij bekeken 1813 door den bril van de Van
Lennep's c. s., echte schrijvers van hun tijd
die op een schijnbaar naturalistische manier
hun wereldje uitbeeldden, knusjes, poëtisch,.
hartstochteloos; al wat daar buiten lag over
het hoofd keken of wel ridiculiseerden en
daarbij het voorstelden, of hun maatschappij
bestond uit twee helften, waarvan de een
alleen leefde het leven naar buiten-uit, de
andere zich met niets moeide dan het
binnenkamersche; en uit dien van den in de
studeerkamer uitgebroeiden fabel, dag aan
dag verkondigende, dat de vrouw voor dezen
geen loonarbeid verrichte, zij eerst onder
het zoogenaamde kapitalistisch, of beter
machine-stelsel de arbeidsmarkt betrad,
zoodat- het geven van een beeld der vrouw uit
die dagen geen groot bezwaar kon opleveren,
te volstaan was met de inrichting van
eenigerlei soort van woonhuizen, afspiegelende de
werkzaamheden van de huisvrouw in de
verschillende klassen der samenleving.
Een andere misrekening was, dat zij meen
den het Bureau voor Vrouwenarbeid zoodanig
geëquipeerd was in zake vrouwenarbeid, dat,
zooal niet al wat men noodig had daar voor
handen mocht zijn, in elk geval slechts be
trekkelijk weinig zou zijn bij te werken;
een massa gegevens vandaar uit zou zijn te
betrekken. In beide opzichten dwaalden deze
vrouwen: de vrouw van 1813 stond niet
buiten het industrie- en handelsleven dier
dagen en, en het Bureau voor Vrouwenarbeid
kon niet geven datgene, waarop zij gerekend
hadden, om de eenvoudige reden, dat het
Bureau, na een twaalfjarig bestaan, niet in
staat is een juist, volledig overzicht te ver
schaffen van het werkterrein, de gemiddelde
verdiensten, de prestatie van de arbeidende
vrouw in Nederland. Onmiddellijk zij hier
aan toegevoegd, dat de initiatief-neemsters
zich niet imagineerden de wijsheid in pacht
te hebben, zich wendden tot verschillende
vrouwen van ondervinding, haar hulp en
raad inriepen, lieten vallen haar verkeerde
inzichten. Trouwens dat zij naïef genoeg
waren van te denken, dat aan het Bureau
een schat der Tentoonstelling noodige ge
gevens voorhanden waren, kan niemand
wraken, wijl deze er behoorden te zijn.
Goed lezende dit hatelijke stuk, afkomstig
van iemand die tot tweemaal toe in "-liet
publiek verzekerde, dat zij op geenerlei wijze
de haar onaangename Tentoonstelling zou
trachten te benadeelen, valt te constateeren,
niet van de Tentoonstelling, maar van het
Bureau : een planloos, bureaucratisch werken,
met luttel resultaat. Als daar b.v. staat: in
beeld te brengen niet alleen het streven,
maar ook het werken der vrouw van 1913,
waaromtrent men betrekkelijk nog weinig ...
weet", dan rijst de vraag: aan wien de schuld
van dat weinig weten? Een lichaam als het
Bureau, doende deze uitspraak, veroordeelt
niet alleen zich-zelve, maar ook de Ten
toonstelling van 1898, die almede niets heeft
gegeven, niets geven kon, wijl ook 3'/2 jaar
bij een dusdanige werkmanier slechts kan
wezen: een druppel in de zee. In contra
dictie hiermede echter de bewering, dat een
jaar vertraging van de uitgave der Beroeps
keuze-Leidraad veel van het verzameld
materiaal onbruikbaar zou maken. Als in een
jaar niets tot stand kan worden gebracht,
kunnen de zaken ook niet binnen het jaar
verouderen. Immers als het we! zoo ware
zou alle studie, elke enquête voor nothing zijn.
Reeds meer wezen wij er op, dat de
Mededeelingen van het Bureau ons geflat
teerd leken, al spraken wij dat dan ook niet
woordelijk uit. Private werkzaamheden, met
het Bureau als zoodanig niets te maken
hebbende, kwamen daarom maar al te veel
voor als Bureau's werken, werden gebracht op
het debet van dit lichaam, waarmede het,
ons bedunkens, niets van doen had; thans
is gevolgd een andere tactiek: wat niet ver
richt is vult de Mededeelingen; slechts een
klein deel gereserveerd voor het wel gedane
en het spijt ons dit te moeten consta
teeren toch ook dit zoo breed mogelijk
uitgedijd. Uitgekomen is het
Vromvenjaarboekje, daarnaast ligt ter perse Leidraad voor
de Amsterdamschc meisjes bij een beroeps
keuze, n door bemiddeling van het Bureau
is geconstitueerd de Ned. Ver. v. Huisvrou
wen : voorwaar een niet belangrijke oogst!
Te meer treedt deze schrielheid naar voren
door het bericht, dat het onderzoek, ergo
het tijdroovendst werk, is verricht door een
buitenstaanster. En nu rekenen wij heusch
het ziften en schiften van materiaal niet
onbeduidend, edoch met dergelijk werk kan
heel wat worden gedaan in een paar weken.
Over het ineenzetten van een vereeniging
zullen wij maar niet eens spreken eenmaal
het initiatief daartoe genomen, di} een werk
van dagen.
Niet aan ons natuurlijk te beoordeelen
hoeveel van Bureau's-ambtenaren wordt
geeischt op ander gebied; aan ons slechts te
gewagen van het door het Bureau zelf den
leden gebodene. Die doen-schrielheid komt
vooral uit, waar wordt betoogd, dat het zich
occupeeren voor en met de Tentoonstelling
het Bureau zou gedwongen hebben tot stop
zetten van zijn gewone bezigheden. Zelfs
het Jaarboekje zou niet zijn uitgekomen.
Waarheid of badinage? Vijf jaren lang is
dit boekje niet alleen geredigeerd door n
persoon, maar het is ook door haar
gefundamenteerd, dat wil zeggen, door haar is de
grond geplaveid, waarop anderen kunnen
voortbouwen. Die vrouw, Mevr. Rutgers
Hoitsema, had, naast haar particuliere be
sognes, nog heel wat ander werk en het
Vronwcnjaarbockje deed haar daarvoor niet
terugschrikken. Dit motief is er dan ,ook
geen. De hoogte, waarop het boekje was,
toen het Bureau het overnam, van dien aard,
dat voor den vervolge viel te volstaan met
administratieven arbeid, die, hoe veeleischend
ook, verricht kan worden door tweedehands
krachten. Door de hierop betrekking hebbende
tirade den volke inmiddels kond gedaan, dat
het Bureau niet in staat is mede te doen
aan eenige belangrijke zaak op feministisch
gebied, al raakt zij dan ook nog zoo nauw
het streven van het Bureau. Deze aankon
diging betreurenswaardig, edoch te doen
ware zij geweest ook zonder af te takelen
haar, die met misschien wat al te jeugdig
vuur en enthousiasme, wel aan het werk
tijgen.
De oppervlakkige beschouwer, alleen let-"
tend op het mogelijk aantrekkelijke uiterlijk,
(zal) misschien niet gewaar (worden) de
innerlijke leemte en het ontbreken van groote
lijnen, doch bij den oordeelkundige moet o.i.
deze Tentoonstelling de meening wekken of
MOIMKEY BRAND
APENZEEP
Patten en pannen zijn dadelijk schoon, meo*>
Ben worden zonder krassen scherp en blanks
en vlekken uit hout en marmer verwUderd
e
i MATUUR \1
WOLLEM |]
OHDERGOEDEREn
N.W.O.
VoorELKJAARGETIJOEen
ELKKLlMAAT9escViikt.
Geïll: prijscourant
francoopaanvraag
, verkrijgbaar
Verkoopersnamen
worden gaarne
Opgegeven
f55
is de eeringe prijs mijner
prachtig klinkende
speciale Viool waarvan
atiewtfii der groot
ste violisten ter in
zage. Op zicht zending
gaarne.
S. BLAZER Mzn.,
Solo-Contrabastist Concerlgeb.orkest,
AMSTEKUAM,
Ceintuurbaan 141.
Telefoon Zuid 1417.
MIRAMARE,
89 Promenade des
Anglais. Aan Zee.
Ze?r aanbevolen. Bmyke prijien.
Men spreekt Daitech, Engelsen en
Franscb.
Begrafenis-Onderneming
J". IX STRTJIJS dfe Zn.
Prinsen gracht 837. Telephoon No. 906.
Echt Odol
in reform flacons
8O en 5f> cent p. flacon.
Overal verkrijgbaar.
L, Pool & Zonen, Amst.
Polytechn. Instituut
Frankenhausen'
"?",$-UK. en Liud nis 011 ie. rnae
iiicii'i -n -. K f»-*ro>- p^i . Bnnwip«hr>iek.
l
fil ORF" Gclfcslted lc VGraTenhaje,
UliUUlJ ? PLAATS 11».
M»*ttchmppeli)k k»pit«*1: Kern Millioen ttvlden.
Directeuren : J. N. VAN DEN BERG en Mr. J. R ZUURDEBÖ.
Leren»rersakering «onder en atet praaeakiuidiff «miccwek,
UJfreaten, studiebeurzen, «nselakkeaveraekerlnceK.
Half om Half - Ctofy Brandy
en andere dubbel fijne Ubenren
BIJ
91. P. POELEN «fc ZOOM, Rotterdam.
Verhuizingen
Bewaring van Inboedels
Verpakkingen
Expeditie
Verhuizingen
Bewaring van Inboedels
Verpakkingen
Expeditie
Verhuizingen
Bewaring van Inboedels
Verpakkingen
Expeditie
Tel. 2119 N.
Internationale Transport Maatschappij
voorheen
AMSTERDAM.
Tel. 2119 N.
issm^WïasRSï:
\H6tR»CHT MAAR DEM E.ISCH DES Tl
MAAR DEM E.ISCH DES TIJOS, BEVEEV.T
ZOOWEL VOOR «VUE.1NC. &1.& GUOOTE ORUERS.
Parfumerie R.ENE LOUISE
Laan 12, Den Haag. +
Eau de Cologne, Parfums en Lotions.
Yerkrflgbaar iu alle betere zaken. .A.
bekende merk.
<§ebr. (Stem (jjlaassluis.
Keimen's Turnartikelen en Schoolmeubelen
HOLLANDSCH fabrikaat
Amsterdam.
Dir.: J. H. Keunen - W. G. Hasper.
rirpa
ftntbraciet
KLEM
SPUI l
i
DE BONT & LBIJTBN's
ANIJS- en SLEüIP-tabletten
overtreffen elk ander merk.
Verlïrygbaa.1- bij alle
ERVEN KRAMER
? WIJDE KAPELSTEEG 4 a AMSTERDAM ?
? TELEPHOON N°266 ?
? FABRIEK VAN KANTOORBOEKEN ?
Industrie-^ gandehvereeniging
Singel 24, Amsterdam, Tel. 2710 en 9018.
Toonkamers geopend 9?6 uur.
AHRBND'B Stprio prisma Binocle Supra"8vondige vergrooting in lederen
etui m«t dra«gri«mfcn/3H.5O. (Aanberolen door den Heer Jac. P. Thijssen
in de Levande Natnur"). AHREND'S St«io prisma Binocle Argns" 8
?oudige verdroot ie g in lederen etui me* draagriemfn ?50.?. AHREND'S
Sterio prisma Monocle Argos" Siroudige vergrooting in lederen etui met
draagriemen /"5J7.5O. Voorhanden prisma Binocles van Zeise, Busch,
Goerta, Henao dt enz. Geïll. prijscourant gratis eu franco op aanvraag.
NATUURLIJK
is dat alleen echte Karlsbader
Voor Namaak en vervalsching wordf gewaara
JE. M. KOL A* II,
Stadhouderskade 71, Amsterdam. Telefoon 9O97.
M* M AA O's en >IAJVO&,A>*.
Billijke Prijzen. Gemakkelijke Betalingsvoorwaarde.
Ie KLAS FABRIKAAT 1O JAAR GARANTIE.
Stemmen, ruilen en verhuren. Speciale inrichting voor reparatie.
Steed* voorhanden soliede 2e Hands Instrumenten order volle garantie.
J, A. J, SCHOKKING,
Opticien Instrument u aker.
Spui 32. Tel. 6876. Amsterdam.
Specialiteit in Brillen enz.
ook vorens voorschrift van alle
H.H. Oogartsen.
(Flectr. Draaierij eu Slijperij).
Vreemde Talen.
DUITSCH,
FRAMSCH,
EHGELSCH,
SPAANSCH, enz.
vlug, gemakkelijk, goedkoop.
BIRLITZ-SCKOOL
A M STEE DAM,
Allén ST Keizersgr. 3OO.
Den Haag, JiOOBDEIOE 42n
boven MaUon Kral.
Prospeetni en protflis gra'dg.
TLECT.
5IMPLEXPETROLEUM
LAMPEN E M
KACHEL5
FABRIEK
PLANTAGE
FRAN5CHE
LAAN NÏI5
RWOLDS&C?
IggpÉiiiilsÉpDg roorLFina l ^ioolei,
\
Muiden bij Amsterdam.
PW 7
- fin
WEKFisa i1
W. KUIJK
Galerij 32 Amsterdam - Telephoon 4073
Specialitéde Chocolats
Vraag W. KUIJK's Chocol. Oublien
CTk-rf^k fl^k CTfc>-ff%k
| maakt uw huid zuiver en zacht met jeugdig tnssche rose, verblindendschoone temt,!
verdrijft zomersproeten, puisten enz en alle verdere huidonreinhedert. Verkrijgbaar l
" "n cent per Stuk bij Apothekers, drogisten, en coiffeurs.
Stooi Wwherjj en Strük-IoriÉting
UOftJLANDIA".
?V Dames l Zonder eenige slijtage. Tel. 8764.
A. 8, FKEDERIK8,3m Hansenstraat 21-25.